|
2000
|
|
|
Esan dugu bertsolaritzaren apustua izan dela pauso konstziente eta kriterio ekologikoekin aurrera egitea, baina oso garbi edukita bertsolaritza informazioaren gizartean errelebantzia eta garrantzi soziala duen mugimendua dela. Komunikazio zirkuitu alternatibo bat, hedabide bat kasik, gizartean hedabide nagusiek modu beti bakarrean eta beti berean erabiltzen dituzten gaiak hausnartzeko eta
|
haiekin
jolas egiteko; aportazio kultural indartsua da. Pentsakera eta kulturgintza eredu bat eskaintzea da apustua, eta hori ez bada, beharbada gainerako guztiak ez du merezi.
|
|
2004
|
|
|
Haiek aipatzean nola lasaitu ziren ohartu zen Marck. Jada ez zuen
|
haiekin
jolas egiteko gogorik, etsipen eta tristura bilakatu zitzaion. " Barkatu, ni...", eta altxatu egin zen komunerantz.
|
|
2009
|
|
|
Haren erritmora mugitzen dizkie haizeak euren ile tindatuak, euren lepoko zapiak, egunen batean elizako atarian eskegiko duten euren eskelaren orritxoa mugituko duen bezala. Baina barre egiten dute ilobei begira, eurak hildakoan ere euren parte batek bizirik iraungo duelako haien barreetan,
|
haien
jolasetan. Eta haien abestietan.
|
|
|
Azken begiratua egin zien Dariok rue Varenne ri, Sylvie bizi zen etxeari, eta aldentzen hasi zen poliki poliki. Behin eta berriz irudikatuak zituen ordura arte gela itxi eta berotsu haiek, lanparak piztuta eta haurrak tapiz bigun
|
haien gainean
jolasean. Oraingoan, lehenengo aldiz, bere begiez ikusi zituen.
|
|
|
Sarak ezin zuen sinetsi ikusten eta entzuten ari zena. Eta Lidia, isilik; zer pentsatzen ote zuen?, inoiz ez zuen iritzirik ematen, irribarretsu eta langile aritzen zen, Edurne Zuri ipotxak zainduz bezala,
|
haien
jolasei begira; sinesten ote zuen jolas hartan?, ala eztitasun elurrezko haren azpian bihotz gaizto bat zegoen ezkutaturik, egoeraz hobekien baliatzeko prest. Orduan ez zuen uste halakorik Sarak, begirada garbi hark ez baitzuen inolako gaizto trazarik erakusten, eta geroztik ere iruditu izan zaio elurraren xalotasunez jokatu zuela, Anandak bezala, ume batek bezain xalo; baina Anandaren xalotasuna askoz arriskutsuagoa zen, txit arriskutsua.
|
|
2011
|
|
|
Kamerek urteetan izandako aldaketak, telebista aparailuen garapena, argiztapena, soinu grabagailuak? apenas falta den ezer irudiaren museoan.70eko hamarkadan, merkaturatu ziren lehendabiziko bideo jokoak nolakoak ziren ikusteaz gain,
|
haietan
jolas egiteko aukera ere badago; eta seguru, adin jakin batetik aurrerako bisitari askoren oroitzapenak mugiaraziko dituela sail horrek.Hirugarren solairuan egin diote lekua bideo arteari, eta mugimenduan dagoen irudiaren garapen modernoenari. Bill Viola, Cao Fei eta antzeko sei artistaren lanak ikus litezke bertan.Azkenik, aipatzekoak dira hainbat proiekziotarako eraikitako guneak:
|
|
|
Zerbitzu honek Sonyren zerbitzarietan datu hauek ditu: erabiltzaileak erositako bideo-jokoak,
|
haiekin
jolas egiteko bai aretoko Playstation en, bai ps3 n edo psp n, eramangarria, gailu aldaketa nabaritu gabe, eraso egin diote hainbat aldiz azken hilabetean, soka egin die segurtasun protokoloei.’ Playstation Network, lehen biktima Playstation Network erabiltzaileen datu galera masiboak izaten hasi zen maiatzean, Sonyk plataforma itxi zuen astebete pasatxo arazoa non zegoen aztertzeko, bai zau... Denbora horretan, erabiltzaileek ez zuten abantailarik izan datuak sinkronizatu ziren, eta asko ez ziren sartu erositako bideo-jokoak; beraz, Sony konpentsazioa adostu zuen, hilabetez doan erabiltzeko zerbitzua.
|
|
2013
|
|
|
Hori dela eta, txakurra banantzeagatiko antsietatea saihesteko lehen urratsa da keinu horiek beti ez direla irteera batekin batera izaten erakustea. Giltzak eskuetan hartu, egongelan atseden hartu, eta
|
haiekin
jolasean ibili, edo etxean oinetakoak paseatu, lagungarri izan daitezke. 2 Etxetik gero eta luzeagoak. Txakur bat lagun bat da, eta bere jabeen ardura da behar bezala zaintzea.
|
|
2014
|
|
|
Kaleak girotzen dabiltzan bitartean, 13:30ean, Alaitasuna errondalla musika ikuskizuna egingo dute. Arratsaldean, gozatzeko aukera bikaina izango dute haurrek,
|
haientzako
jolasak egongo baitira 17:00etan hasita. Haurren jolasak amaitzean, kale animazioa eskainiko du Irurtzungo Orritz Iskidi dantza taldeak.
|
|
|
Basati egindako parkea da, aginte publikoek utzia, auzo berri umedunengandik urruti dagoelako. Ez dauka
|
haientzako
jolasik, pintadaz apaindutako banku batzuk besterik ez, badiara begira, baina portuko badia industrialera. Ez dira ikuspegi erromantikoak, jakina, eta horrexegatik maite ditut:
|
|
|
Haur guztiak besteen keinuak eta mugimenduak imitatzen saiatzen dira. Horrela,
|
haiekin
jolas egin eta dibertitu daiteke, ‘Cinco lobitos’ edo ‘Qué linda manita’ bezalako abestiekin. Halaber, dibertigarria iruditzen zaie ispiluari aurre egitea, beren keinuak kopiatzen saiatzen baitira, kristalean islatuta.
|
|
|
Abiatu omen zen bada, Anttoni Mendebaldera, baina mutil koskorrak, arratsaldero bezala, inguratu ziren baserrira, hura zirikatzeko asmotan. Han ordurako ez zen, ordea,
|
haiei
jolasa jarraituko zienik, ezta eskopeta bat hartuta haiek uxatzera irtengo zenik ere... Beraz, herri osora zabaldu zen. Anttoni Bruja?
|
|
2015
|
|
|
Bi pisuko kaiola handi batean edukitzen zituen, ariketa aerobikoa egiteko gurpil eta guzti, pisu batetik bestera jaisteko tunel eta guzti. Noizean behin, Nerearen etxera joan, eta
|
haiekin
jolasean ibiltzen ginen; esku artean hartuz, sorbaldaren gainean jarriz, kamisetaren barrutik sartuz. Neuk garbitzen nien kaiola joaten nintzen bakoitzean; zerrautsa aldatu, kaka txingoak batu, janari berria eman?
|
|
|
Orain, ordea, zoro moduan. Umeak jolasean dabiltzanean gu ere
|
haiekin
jolasean; igerilekuan baldin badaude gu ere bai; eta bazkaltzeko garaian, berriz, gu kamarero. Bai, bai, ama:
|
|
|
Vauvenargueseko gaztelua erosi berri zuen orduan, eta udan hara joaten zen gure ama zerbitzari. Etxean ez zen umerik falta izaten
|
haiekin
jolasean ibiltzeko. Debeku bakarra geneukan:
|
|
|
�Jaten eman eta
|
haiekin
jolas daitezke�.
|
|
2016
|
|
|
Eta jentilen lanak ikusgarri diren bezala,
|
haien
jolasek ere Alotzako Saltarria bezalako arrastoak utzi ohi dituzte paisaian:
|
|
2017
|
|
|
Mutikoa ezkutatu eta handik hilabete batera, basurde zuri bat agertu zen herriko kale bakarrean barna. Ume batzuengana hurbildu eta
|
haien
jolasari begira geratu zen, lasai asko. Herritar ugarik, orduan, eskopeta hartu eta tiroka hasi zitzaizkion basurdeari.
|
|
|
|
Haientzat
jolasa zen. Gerrak zauritutakoak izaki, ez ziren, halere, ohartzen.
|
|
|
1584an, esaterako, Pedro de Feria gotzaina Chiapasera bisitan joan zenean, esan zioten hango buruzagi indiarren arteko batzuek kultu zaharrak praktikatzen jarraitzen zutela, eta emakumeek gidatzen zituztela.
|
Haiekin
jolas lizunak egiten omen zituzten, hala nola elkarrekin etzan eta jainko nahiz jainkosa bihurtzen ziren (akelarreen moduko) ospakizunetan. Nonbait,, emakumeei zegokien euria bidali eta eskatzen zutenei aberastasuna ematea?
|
|
|
Haur batzuei ez zaie gustatzen kremaren testura, eta kosta egiten zaie ukitzea. Oztopo hori gainditzeko, makillaje belakia ematea da proposamena, eta
|
haiekin
jolasean aritzea gorputza kremarekin margotzeko edo zuri jartzen uzteko. Lehiakor direnentzat, lasterketa bat.
|
|
2018
|
|
|
Porrotx eta Xixuko itzuli dira
|
haien
jolasetik, eta umore ona nagusitu da taldean. TXINTXARRI ko argazkilariari begira jarri dira denak, eta oihu egin dute elkarrekin.
|
|
|
Zuhaitzetako Gizonen tribu batekin topo egin nuen. Sastraka batzuen atzean kuzkurtu, eta
|
haien
jolasei begira geratu nintzen. Barrez, jauzika eta zilipurdika, lelo basati batzuk basatien gisan oihukatzen ari ziren, denak batera.
|
|
2019
|
|
|
Arazoa da gurasoen begiradarekin epaitzen dugula umeen sexualitatea, eta horrek ez du ez hanka ez bururik. Haien gorputzak deskubritzen ari dira, norberarena eta bestearena, era natural eta eder batean, eta helduok dena kakazten dugu, beraien sozializazio naturala trabatzen dugu, eta traumatizatu ere egin ditzakegu, errepikatzen badiegu
|
haientzat
jolasa baino ez dena zerbait itsusia eta txarra dela.
|
|
|
" Helduon begiradarekin epaitzen dugu umeen sexualitatea. Biluztu eta elkar ukitzen dutenean haien gorputzak deskubritzen ari dira, era natural eta eder batean, eta helduok esaten diegu
|
haientzat
jolasa baino ez dena zerbait itsusia eta txarra dela"
|
|
|
Gero beste lagunak iritsi ziren.
|
Haiek
jolas egiten zuten bitartean, Tom paseatzen gelditu zen, orain gora, gero behera. Noizbehinka, zein zetorren begiratzen zuen.
|
|
|
Bilaketan, baina, ez dut zorte handirik izan. Hondartza parean ibili naiz, olatuen dantzari eta
|
haien gainean
jolasean zebiltzanei begira. Portura gero.
|
|
|
barkatzen zaien astuntasun monotematiko horrekin. Baina nik nahiago dut haurrak daudenean, elkarrizketak ezerosoak badira
|
haiekin
jolas egiten dut, eta presente daudenean gurasoak haien lorpenez etengabe hitz egiteaz ahazten dira. Edo telefonoko argazkiak konpultsiboki erakusteaz.
|
|
|
Haurrak
|
haiekin
jolasean.
|
|
|
Egun gutxitan, ohorezko errumaniar egin dute Lale. Orain ofizialki" Ijitoen barrutia" esaten diotenera itzultzen den aldiro, agurtu egiten dute neska mutil gazteek, inguratzen dute eta
|
haiekin
jolas egiteko edo maletatik janaria ateratzeko eskatzen diote. Badakite lor dezakeela, inoiz berekin partekatu baitu jatekoa, baina Lalek esaten die ahal duena helduei emango diela, premia handiena dutenen artean banatzeko.
|
|
2021
|
|
|
2005ean Los Angeleseko bizitza frenetikoa albo batera utzi eta Kaliforniako mendialdera lekualdatu zen. Sierra Nevadako mendilerroaren oinetan, hango herrixketako umeak erretratatu zituen; estudioko argazkiak eginez bertako umeen argazki galeria bat egin zuen, baita
|
haien
jolasak erretratatuz eta urtaro bakoitzean natura nola aldatzen den irudiz erakutsiz. Pine Flat izeneko lan horrekin, urte hartan artistari bakarkako erakusketa egitea eskaini zioten Bilboko Rekalde Aretoan, Chus Martinez komisarioak gidatua.
|
|
|
" Edukiera mugak tarteko, lan metodologia aldatu behar izan dugu, baina askoz ere arreta pertsonalizatuagoa eman diegu gazteei. Nerabeekin egon gara eta
|
haiekin
jolas egin dugu, baina hori aitzakia bat baino ez da haien bizitzetan murgildu eta bidelagun izateko. Gure lanak askoz ere gehiago du emozioen eta gatazken kudeaketatik nahiz prebentziotik guzti horretatik baino", esan du Arenasek.
|
|
|
Lagunak ere egin nituen, bai, baina hain azkar geratu zitzaizkidan atzean, lasterketa batean korrika egiteko interesa neuk baino ez baneuka bezala. Inozoak bilakatu ziren
|
haien
jolasak, hutsalak haien beldurrak, kezkak, apetak. Gero eta zailagoa haiekin benetako komunikazioa lortzea.
|
|
|
–Hogeita zazpi urtean ez diot inori esan, baina trukatu egin ninduten.
|
Haien
jolasetako bat zen, harro harro esaten zuten bata bestearen neska lagunarekin joanez gero neskak ez zirela ohartzen, baina Ignaziorekin irteten hasi nintzenean, ez zitzaidan iruditu horretarako gai zenik, ez nirekin, bederen. Hemezortzi urte genituen, baina Tasio bere gau bateko istorioekin baino serioago genbiltzan gu.
|
|
2022
|
|
|
âDena aurkitu omen dute... baina agurearen hortzordeak hau  tsita omen daude, umeak
|
haiekin
jolasean ibiltzen zirelako: buldog disekatuari ahoan sartzen ahalegindu omen ziren.
|
|
|
Berriz etorri zitzaion gogora lizeoko lehen hiruhilekoa: nola uzten zioten besteek oraindik
|
haiekin
jolas egiten; arauak ondo jakin gabe eta huts egiteko beldurrez, nola imitatzen zituen besteen keinurik txikienak eta hitzak, txistu eginez haiek txistu egiten zutenean, haiek bezala saltoka, ulertu gabe errepikatuz haien oihuak eta imintzioak. Baina oroitzapen hari desohore iritzita, bizkor uxatu zuen.
|
|
2023
|
|
|
Lehiaketari dagozkion gauzetan jartzen duzu arreta osoa. Entrenamenduetan, ordea, noizbehinka lera gelditu, txakurrak askatu eta
|
haiekin
jolasean ibiltzen naiz. Txakurrak ondo entrenatu eta elikatzea oso garrantzitsua da, baina jolasa ere funtsezkoa iruditzen zait.
|
|
|
Haien laguna izan behar duzu. Nik beti izaten ditut aske etxean, eta egunero hartzen dut tartea
|
haiekin
jolasean aritzeko eta laztan batzuk egiteko. Gauza askotaz jabetzen zara momentu horietan:
|
|
|
Beagleren energia eta korrika egiteko, jolasteko eta esploratzeko beharra direla eta, egokiak dira txakur kiroletarako, hala nola agilityrako. Haurrekiko eta beste animalia batzuekiko harremana Beagleak onak, toleranteak eta oso maitagarriak dira txikienekin, eta
|
haiekin
jolasean asko gozatuko dute. Hala ere, edozein arrazarekin bezala, garrantzitsua da haurrei erakustea txakurrarekin behar bezala jokatzen eta, egiten dutenean, haiek gainbegiratzea.
|
|
|
Adinean aurrera egin ahala, aldatu egiten dira, eta gehiago pausatzen dira. Haurrekiko eta beste animalia batzuekiko harremana Izaera jolasti eta tolerantea duenez, arraza ezin hobea da haurrak dituzten familientzat, eta asko gozatuko du
|
haiekin
jolas une eta saio laburrak partekatuz. Hala ere, komeni da elkarreraginak beti gainbegiratzea.
|
|
|
Haurrekiko eta beste animalia batzuekiko harremana Goiz ohituta, oso maitekorra eta ona da haur guztiekin, baina adinekoentzat gomendagarria da. Kontuan izan behar da haien tamaina eta energia neurrigabeak izan daitezkeela haur txikienentzat, eta, nahi gabe, bat batekoa izan daitekeela edo
|
haiekin
jolasean ari direnean min egin diezaieketela. Medianoarekin gertatzen den bezala, schnauzer erraldoiak nahiko alderdi menderatzailea eta lurraldekoa izan dezake.
|
|
|
Entseguak,
|
haien aurreko
jolasak, lagun arteko konplizitateak… denak zeukan zentzua. Eta onena herriz herri ibiltzea tokatzen zenean izaten zen!
|