|
2000
|
|
|
...n nituelarik, konparazione, honen begiak haren kokotsarekin, edo honen biloa haren masailekin, harik eta ohartu nintzen arte, lehenik, ezen ezin nezakeela erretratu hura nehola ere osa, zeren Nenbo beltza baitzen eta bertze laurak zuriak, eta hautu hartan orin bat baino gehiagorako nahi bainuen nik Nenbo, eta zeren Laura haur bat baitzen eta Rosa de Osorio adinetara heldua, eta nekez lot zitezkeen
|
haien
gorputz zatiak, munstro bat eta nahaste borraste guztizko bat sortzeko ez bazen bederen, nola erraiten baitzuen Kopernikok; eta ohartu nintzen, hondarrean, ezen Zeuxisena ez zela ene desira eta ez ene gutiziamendua, zeren bakoitza zen bezala maite nahi bainuen, bere bertuteekin eta bere akatsekin, eta zeren ene besarkada bertute eta akats ororen gainetik baitzegoen eta haiek baino urrunago zihoan...
|
|
|
Baina, zaldi zoroa bezala, zeinak itsukeriaren itsukeriaz gero eta arinago egiten baitu aitzina, gelditu beharrean edo gibelat bihurtu beharrean, aitzina egin nuen nik ere hurrengo egunetan neure ahalkearen gainetik, noiz eta osaba Joanikotek kanoiarekin tiro egin baitzion jauregiari. Handik ordu batzuetarat, berriz, zuhaur etorri zintzaizkidan jauregirat, erraiteko ezen osaba Joanikotek eta Maddalenek beren buruaz bertze egin zutela eta
|
haien
gorputzak suak erraustu zituela... Eta nola sinetsi nuen istant hartan ezen egiten ari ginen guztia zuzena zela, zeren haien gorputzek bordako sutan akabatu baitzuten, eta haien arimek ere berdintsu eta orobatsu behar zuten, infernuko garren artean, bekatu mortalean hil zirelako!
|
|
|
Handik ordu batzuetarat, berriz, zuhaur etorri zintzaizkidan jauregirat, erraiteko ezen osaba Joanikotek eta Maddalenek beren buruaz bertze egin zutela eta haien gorputzak suak erraustu zituela... Eta nola sinetsi nuen istant hartan ezen egiten ari ginen guztia zuzena zela, zeren
|
haien
gorputzek bordako sutan akabatu baitzuten, eta haien arimek ere berdintsu eta orobatsu behar zuten, infernuko garren artean, bekatu mortalean hil zirelako! Eta, berria eman ondoren, osaba Joanikoten karta bat eman zenidan... baita zure koadro hura ere.
|
|
|
Mendizorrotzen zihoazen hamaikak ito dira. Ez da oraindik
|
haien
gorputzik aurkitu.
|
|
2001
|
|
|
Eta herrian laguntzaileak izango zituztela esaten zen,
|
haien
gorputzetan eta txalupan armarik aurkitu ez zelako, eta behin lehorreratuz gero gutxienez pistola banarekin ibili zutelako badaezpadan, polizien kontrolen batekin edonon topo eginez gerotan ere. Eta baten batek salatu zituela, guardia zibil konpainia oso bat Burgos aldetik etorrita esperoan izan baitzuten.
|
|
2002
|
|
|
Nerabe batzuek elikadura murrizketak ezartzen dituzte beharrik gabe, eta lan hau adierazi du. Aurreko zenbait ikerketak erakutsi dutenez, nerabe askok gehiegizko pisua dutela uste dute, baina
|
haien
gorputz masaren indizeak ez du hori berresten, eta, gainera, ez daude gustura beren gorputzarekin. Hala ere, mutilen artean, pisuaren pertzepzioa errealitatera hobeto egokitzen da.
|
|
|
Ordu erdi barru iritsi beharrak ziren. Hilabete bat iragan zen azken aldikotz besarkatu zituenetik Sarritan idatzi arren, biziki urrun sentitzen zituen eta paper mutur horiek ez zuten inolaz ere
|
haien
gorputzeko berotasuna ordezkatzen.
|
|
2003
|
|
|
Lutherrek ezen, askatzen omen zituen lokarri eta lege guztietarik bere eliztarren arimak;
|
haien
gorputzak, aldiz, jadanik beretuak zituen Printzeari uzten, honen gain emanez gaiztoen gaztigatzeko eskubidea eta eginbidea.
|
|
|
Ez zuen imajinatu nahi, esate baterako, jubilatu arte han. Eta imajinatzen hasten bazen, imajinatzen zuen aurpegiko mantxa gorri
|
haiek
gorputz osora zabalduko zitzaizkiola alabari, eta azal zati handiagoak jausiko zitzaizkiola, komunean eta egongelako sofan, eta arrain baten itxura izango zuela alabak pertsona batena baino gehiago.
|
|
|
Nola kendu burutik
|
haien
gorputzaren
|
|
2004
|
|
|
Duela hamarkada askotik, biologoek badakite lehenengo animalia zelulaniztunek forma zirkularrak zituztela. Gaur egun ezagutzen ditugun marmokak bezala,
|
haien
gorputzen simetria erradiala zen. Alde biko simetria zuten izaki bizidunak agertu zirenean iritsi zen eboluzio jauzi handia, diseinu anatomiko horrek hankak, hegalak, hegatsak eta desplazamenduak egiteko beharrezkoak ziren gainerako egiturak garatzea erraztu baitzuen.
|
|
|
Kafearen eragin kaltegarriak Kafea gehiegi, baina nerabeen kasuan kontuan izan behar da:
|
haien
gorputz pisua helduena baino txikiagoa da, eta, ondorioz, helduek beheko kafe irensteekin agertzen diren ondorio negatiboak. Horregatik bi kafe kikara dituzten nerabeak baino errazagoa da edo bakar batekin, dardarak, urduritasuna, palpitazioak sumatzen hasten dira edo urdaileko narritadura, kafeinak jariaketa handitzen baitu.
|
|
2005
|
|
|
Taberna barrura itzuli zen tabernaria; mahai zapi pare bat ekarri zituen,
|
haiekin
gorputza estaltzeko.
|
|
|
Horrelako gauza ageriko bat ez du berak ukatuko.
|
Haien
gorputz lerden eta azal oraino urratu gabea bezalakorik ez dago. Bular eta ipurtalde estu estuak.
|
|
2006
|
|
|
Pediatrek ez dute gomendatzen lau urtetik beherakoei igerian irakastea,
|
haien
gorputza ez baitago prestatuta.
|
|
2007
|
|
|
Animalia guztien immunitate sistemek, bai ornodunenek eta bai ornogabeenek, funtsean, mikrobio patogenoak identifikatu eta hil egiten dituzte. Ornodunen immunitateak, horretaz gain,
|
haien
gorputzean bizi diren mikrobio onuragarriak babesten dituela uste du Wisconsin Unibertsitateko ikertzaile batek, mikrobio horiei kalte egitea animaliarentzat ere kaltegarria izango litzatekeelako.
|
|
|
Oraingoan ez nuen izan, zorionez, lehen bezalako hanpadura arriskutsurik, baina buruan bueltaka neuzkan arestiko sentimendu haiek guztiak: lagunen jatortasunaren lilura,
|
haien
gorputzen kilika, haienganako onberatasun isuri melenga, haien adiskidetasuna noizbait galtzeko beldurra eta hari eusteko beharra... denak batera nahasturik eta irabiaturik.
|
|
|
Tximinoen antzean, gure arbasoek basoan aurkitutakoa jaten zuten; batez ere landareak, fruitu lehorrak eta frutak. Denboraren joanean, lehen arbaso
|
haien
gorputza dieta hartara moldatu zen. Halaxe bizi izan ziren milioika urtetan; gero, lehen gizakiak ehizan ikasi eta haragia jaten hasi ziren.
|
|
2008
|
|
|
ingurunearen gatz kontzentrazio bera dute barne fluidoetan. Izaki horiek osmokonformistak direla esaten da; inguruneko kontzentrazioa aldatzen bada,
|
haien
gorputzekoa ere era berean aldatzen da. Horregatik, oro har, ez dute aldaketak jasateko gaitasunik, eta ingurune egonkorretan bizi behar dute (itsaso barnean).
|
|
|
Baina beste animalia asko osmoerregulatzaileak dira:
|
haien
gorputzeko gatz kontzentrazioa desberdina da kanpo ingurunearekiko. Lehen aipatu dugun bezala, itsasoko ia ornodun guztiek inguruneko gatz kontzentrazioaren ia laurden batean mantentzen dute, gutxi gorabehera, gorputzekoa.
|
|
|
Arrazoi zuen amak. Zer erru zuten bi ahizpek, ordea, baldin eta bataren aldarteak, emozioekin zein osasun gaixotasunen gorabeherekin lotua zegoenak, bestearengan eragin zuzena bazuen,
|
haien
gorputz arimak ontzi komunikatuak balira bezala, bi ontzietatik, bi munduetatik, bat eta bakarra egiten zutenak?
|
|
|
1908KO ITSAS GALERAlatz hari buruz aritu zitzaidan hain zuzen ere Izeba Maritxu, Begoñako etxera bisita egin nionean. Esan zuen aitona Canuto eta osaba Ignacio Ondarroako badian bertan ito zirela, eta ez zutela
|
haien
gorputzik aurkitu. Kontatu zidan etxekoek gertutik ikusi zutela hondamendia, baina ezin izan zutela ezer egin.
|
|
|
Baieztapen hori egiteko, WWFren arduradunak “Erabat babestutako itsas erreserbak” txostenean oinarritzen dira. Txostenean, eremu horiek babestu ondoren, hazkunde azkarra gertatzen da, bai arrainen ugaritasunean, bai
|
haien
gorputzen batez besteko tamainan eta biomasan. Halaber, hiru urtetik bost urtera bitarteko epean arrantza tokiek zuzeneko onurak lortzen dituztela kalkulatzen dute.
|
|
|
Baga handiak besarkatu du Mohamed ezustean Zuhaitza errotik ateratzen den moduan urak gizo na du eramanBiharamunean gaixorik zeudenakKontatu beharra zegoenBi izan ziren arrazoi horregatik sakrifikatu beha rrekoakGaldu dira ur beltzean
|
haien
gorputz ahulduak
|
|
|
Biolinak bizitza propioa zuela, eta ahotsa, perutarraren bihotzean, zerbait autonomoa zela. Halako batean,
|
haien
gorputzetatik ateratzen zirela, eta bi musikariak helburu beraren objektu bilakatzen zirela: musika klasikoaren perfekzio gogoa.
|
|
|
Arrazoi zuen amak. Zer erru zuten bi ahizpek, ordea, baldin eta bataren aldarteak, emozioekin zein osasun gaixotasunen gorabeherekin lotua zegoenak, bestearengan eragin zuzena bazuen,
|
haien
gorputz arimak ontzi komunikatuak balira bezala, bi ontzietatik –bi munduetatik– bat eta bakarra egiten zutenak?
|
|
|
Ehiza eta nekazaritzaren artea ezezagunak zitzaizkien, ez zuten aziendarik garraio eta lanerako. Ez zuten etorkizuna aurresateko arterik ez eta
|
haien
gorputzak sendatzeko medikuntzarik. Elkarri ere ezin zioten laguntza eskatu, ez baitzuten lengoaiarik.
|
|
2009
|
|
|
Pobre legenardunak zer diren esatea, haien zoritxarra pintatzea, zauriz jositako
|
haien
gorputzak deskribatzea, haien nahigabeak kontatzea, munduak haiekin darabilen ahanztura oroitzea, hori guztia luma batek adieraz dezakeenaren gainetik dago.
|
|
|
Kanpoan, berriz, etengabekoak ziren tiroak eta tiro jasak; bigarren eta hirugarren konpainiak basoan gora zihoazen, gudu zelaian metrailadoreak garbitutako hogeita hamarren bat mutil zeutzan, hilik edo erdi hilik?, azken eraso hari azkena emateko prest; Domingok eta Chaplinek, beraz, kanpotik zetozèn tiro hots haiek entzun zitzaketen, nahiz eta biak ala biak beste denbora batek bizi behar zituen une hartan: Adaren heriotzazko denbora, harresi bat bezala altxa zitekeena, beraien eta beste soldadu guztien artean; baliteke, beraz, Domingok eta Chaplinek tiro hotsik ez aditzea, are gutxiago
|
haien
gorputzak besarkada ezin estuago batean urtu zirenean?, ongi baino hobeto entzun arren; baliteke, halaber, Domingo eta Chaplin behar bezala ez ohartzea sator gela berean sartu zutèn beste zauritu baten etorreraz, konorterik gabe zegoen eta astunki hartzen zuen arnasa?, eta baliteke, azkenik, Domingori eta Chaplini zirkunstantzia ezohiko batek bakarrik itzularaztea kanpoarekiko pertzepzioa eta lo...
|
|
|
Borreroaren ezpatak bizi hondarra baizik ez omen zien moztu.
|
Haien
gorputza laurdenkatu eta zati bakoitza urkabe batera loturik paratu zuten Parisko ate nagusietan. Buruak, berriz, hesola batean landaturik gelditu ziren exekuzioaren tokian, usadioak agintzen duenez.
|
|
|
Emakumezkoek sentitzen dituzten sintoma fisikoen oinarrian
|
haien
gorputzetan gertatzen diren hainbat funtzio fisiologiko konplexuren eragina dagoela onartzenda. Hilerokoak, esate baterako, emakumezkoaren bizitzaren parte nagusieneanhormonen jariaketan aldaketa ziklikoak suposatzen ditu, eta sarri sintoma fisikoenbizipena arrunta izaten da hilerokoaren une jakin batzuetan (Hyde, 1995).
|
|
|
Aldiz, 1 motako diabetesa duten eriei haurtzaroan eta gaztaroan agertzen zaie gaitza.
|
Haien
gorputzak ez dira gai intsulina ekoizteko, hormona hori jariatzen duten prankeako beta zelulei eraso egiten baitie immunitate sistemak; bizirik iraungo badute, kanpotik hartu behar dute ezinbestean hormona hori.
|
|
|
Kanpoan, berriz, etengabekoak ziren tiroak eta tiro jasak; bigarren eta hirugarren konpainiak basoan gora zihoazen –gudu zelaian metrailadoreak garbitutako hogeita hamarren bat mutil zeutzan, hilik edo erdi hilik–, azken eraso hari azkena emateko prest; Domingok eta Chaplinek, beraz, kanpotik zetozèn tiro hots haiek entzun zitzaketen, nahiz eta biak ala biak beste denbora batek bizi behar zituen une hartan: Adaren heriotzazko denbora, harresi bat bezala altxa zitekeena, beraien eta beste soldadu guztien artean; baliteke, beraz, Domingok eta Chaplinek tiro hotsik ez aditzea –are gutxiago
|
haien
gorputzak besarkada ezin estuago batean urtu zirenean–, ongi baino hobeto entzun arren; baliteke, halaber, Domingo eta Chaplin behar bezala ez ohartzea sator gela berean sartu zutèn beste zauritu baten etorreraz –konorterik gabe zegoen eta astunki hartzen zuen arnasa–, eta baliteke, azkenik, Domingori eta Chaplini zirkunstantzia ezohiko batek bakarrik itzularaztea kanpoarekiko per...
|
|
|
Pobre legenardunak zer diren esatea, haien zoritxarra pintatzea, zauriz jositako
|
haien
gorputzak deskribatzea, haien nahigabeak kontatzea, munduak haiekin darabilen ahanztura oroitzea... hori guztia luma batek adieraz dezakeenaren gainetik dago. Eta, hala ere, isildu egiten dira eta pazientziaz pairatzen dute, beren ongileen alde otoitz egin eta eskatu egiten dute...
|
|
|
Hala ere, elementu horien presentzia oso lur egokia iruditzen zaigu nazionalismoaren zuhaitza bertan ernatzeko. Are gehiago aztertzen ari garen bi herrialde horien kasuan,
|
haien
gorputz ideologikoa murriztua eta baztertua izan zela kontuan harturik.
|
|
2010
|
|
|
Eskuak atzealdean lotu dizkiete eta etzandako enbor handiaren kontra ezarri dute bizkarra. Eguerdian izan da, eguzkiak gehien berotzen zuen orduan, eta
|
haien
gorputz biluziak azai fruituaren zukuaz eta azalez melatu dituzte goitik behera.
|
|
|
Mutilen gorputzak inguratu dituzte eta lanari eman diote. Zurrupatze eta garraiatze zereginetan beheko aldea garbitu ondoren
|
haien
gorputz ataletatik igotzen hasi dira pixkanaka. Larritasuna sentiarazten zuen zelan igotzen ziren ikusteak, izterretatik gora, sabeletik gora, samatik gora, zelan iristen ziren ahora, sudur zuloetara, begietara?
|
|
|
Asiako kontinenteko izurri hori garatzen laguntzen duen beste faktore bat da hori. Dogget ek adierazi zuenez, intsektizida erabiltzeak ez du eraginik haren aurrean, ez eta puztua dagoen arropa garbigailuan sartu ere; izan ere, zimitzak edozein lekutan ezkutatzen dira,
|
haien
gorputz eliptiko txikiari esker, edozein zirrikitutan jartzen baita, maindietan, tapizerietan, errodapietan eta sistema elektrikoetan. Honako leku hauetan erregistratzen dira, ordena honetan, infestazio gehien:
|
|
|
Horixe du ekarpen nagusienetako bat. Emaitzek erakusten dutenez, bizi ohitura osasungarriak dituzten nerabeek eta gazteek estimu handiagoa diote beren buruari, ongizate psikologiko handiagoa dute, gusturago daude
|
haien
gorputzarekin, eta adierazle psikopatologiko gutxiago dituzte. Arruek dio elkar elikatzen dutela ohiturek eta kondizio psikologikoek.
|
|
|
Zaila zen hitzak bereiztea. Baina
|
haien
gorputza zen mintzatzen zena, haien esaldiak esan gaitzeko gorputzen partea baizik ez ziren.136 Ahoa itxi eta egonean gelditzen zenarena zelan apuntatuko eta zelan itzuliko zuen, ba?
|
|
|
errukia gorputzak
|
haien
gorputzak!
|
|
2011
|
|
|
Egun berean, ehizara zihoàn aitzakiarekin autobusa hartu, dikera heldu baino kilometro pare bat lehenago jaitsi, Lugoiko gainera igo, eta, don Rufino hizketan ari zen bitartean, tiro egin zuen Macario Iraizozek: tiro hura entzunik, baita urrunxkotik zetorrèn perdigoi zaparrada ere, hauek begiak itxi zituzten, asaldaturik,
|
haiek
gorputza lurrera bota, guardia zibilak eta zaintzaileak harri eta zur. Gero, irri zaratatsu baten oihartzunak entzun ziren, eta ondotik, bertze tiro bat:
|
|
|
Zehazki deskribatzen da kartzelako egoera. Lagun presoen egoera, haien egonarria, haien duintasuna, eta
|
haien
gorputzek jasaten dituzten aldaketa fisiologikoak. Narrazioa, modurik sotilenean, errealismotik liluragarria bihurtzen da, aldaketa fisiologikook direla eta, presoei denboraren indarrez beso eta saihetsen artean larru mintz mehe batzuk sortzen zaizkielako.
|
|
|
20:47 Beltzaran otsemeak eta aingeru ilehoriak gu haien paretik behin eta berriz igarotzeaz gogaituta egon behar dute dagoeneko. Begirada likitsarekin gosaldu, bazkaldu eta afaldu ditugu
|
haien
gorputzak, baina sentitzen dugun bultzadak gaindiezinak dira. Grabitatearen erakarmena hain da indartsua, ezen haien satelite bihurtu baikara.
|
|
|
Ermuko ikastetxe publikoan burutu zen eztabaida taldeko mutil guztiek, askok Disney Channel eko telesailak ikusten ez bazituzten ere, teleserietako neska guztiak ezagutzen zituzten, euren klaseko nesken, arreba txikien edo produktu ezberdinetan agertzen den publizitateari esker. Ezagutzeaz gain, onartzen zuten Miley Cyrus (Hannah Montana telesaileko Miley Stweart) eta Selena Gomez (Los Magos de Wavery Place teleserieko Alex) fisikoki gustuko zituztela, bereziki,
|
haien
gorputza, ilea eta aurpegia.
|
|
|
Franek astiro gidatzen zuen motorra, abiadura motela gaueko hotzaren eztenkadak arintzeko gauza balitz bezala. Haren bizkarrean, Anna zetorren, gizonaren gerriari ondo helduta, baina
|
haien
gorputzen artean tartetxo bat gordeaz. Motorraren argiak txorimalo erraldoien itxura ematen zien errepidearen alboetako gaztainondo biluziei.
|
|
|
Entzunda neukan Espainiatik Indietara eroandako gaixotasunek hango lagun asko hiltzen zituztela. Nafarreria, tifusa eta elgorria, gehienbat, gaitz larriak ziren indiarrentzat;
|
haien
gorputzak, nonbait, ez zeuden gaixotasun horiei aurre egiteko egokituta. Hori dela eta, herriko Aztia gugana etorri eta, badaezpada, egun batzuk txabola hartan, gainerako herritarrengandik bereizita egon behar genuela esan zigunean, erabaki zuhur eta zentzuzkotzat hartu nuen.
|
|
|
Gizon bi horiek ezin ditek ihesi egin eta bizirik behar ditiagu nahitaez. Begira itzak ondo haien jantziak, arakatu ondo
|
haien
gorputzak, eta ikusi ea ganibetik edo bestelako armarik ba ote daukaten inon gordeta. Gero, soka sendoakaz lotu, bakoitza arbola bati.
|
|
|
Baina batetik bestera zebilela, piercingez jositako bi neska gazte ikusi zituen elkarri alua jaten, modu basan, plazeraren mende erabat.
|
Haien
gorputz biluzi, ttipi, eta bular zapal erakargarriez haratago, aurpegiak ziren kitzikagarrienak, haien masailetako arrebola eta aurpegiko giharretako kontrolik eza. Ez zen han itxurakeriarik, benetako plazera baizik.
|
|
2012
|
|
|
Forma askotakoak dira, eta gauez hutsik daudela, egunez eusten dieten gorputzen berri ematen dute. Aulkien jabeen identitatean sakondu du Ferraronsek,
|
haien
gorputzen parte diren aulkiei erreparatuta. Instalazioen atalean, argazkigintza bera da lan askoren ardatza.
|
|
|
Euskalmetek kasua aztertu zuen, eta ikusi zuen basoan bi zuhaitzi eragin ziela tximistak. Bisitariak zuhaitz lehor baten azpian zeuden, tximistak zuhaitz puntan jo zuen, eta korrontea enbor lehorretik jaitsi zen
|
haien
gorputz bustiak aurkitu arte. Orduan, korronteak salto egin zuen, eta zaurituen azaletik jaitsi zen lurrera.
|
|
|
Bolak zuloetan sartzeko ahaleginean ari diren bitartean, atzetik begiratuta, bere senarra eta Arturo loditu egin direla ohartu da Bego. Bigundu egin dira
|
haien
gorputzak. Ferminen sorbaldek behera egin dute, eta gerri ingurua puztu egin zaio.
|
|
|
Baina ikusteko gauzarik nazkagarriena jantzietan zebilzkien zorriak ziren. Begi hutsez argi eta garbi ikusten nituen piztiatxo
|
haien
gorputz adarrak, Europako zorri batenak mikroskopioz baino askoz hobeto, baita haien muturrak ere, haiekin txerriak bezala baitzebiltzan uxarrean. Ordura arte ikusten nituen lehenengoak ziren, eta izan nukeen haietako bat disekatzeko adina jakin min, tresna egokiak izan banitu (zoritxarrez itsasontzian utziak nituenak), nahiz eta, egia esateko, hain nazkagarria zenez ikuskizuna, guztiz iraultzen zidan urdaila.
|
|
|
Beste egun batean, Glumdalclitchek soropil biguneko sail batean utzi ninduen diberti nendin, bera paseoan urrutiratzen zen bitartean haurtzainarekin. Bitartean, hain txingor jasa beldurgarria etorri zenez bat batean, haren indarrak berehala bota ninduen behera eta, lurrean nengoela, teniseko pilotaz jo banindute bezalakoxe zartada ankerrak eman zizkidaten harri
|
haiek
gorputz osoan; halere, lortu nuen nolabait lauoinka ibiliz limoi ezkai sail baten haizabean ahuspez etzanda neure burua babestea, baina, burutik oinetaraino hain mailatuta geratu nintzenez, ezin izan nintzen hamar egunez kanpora irten. Eta ez dago honetan ezer harrigarririk, zeren eta, herrialde hartan Naturak proportzio bera duenez bere agerpen guztietan, txingor harri bat ia mila eta zortziehun aldiz handiagoa da Europako bat baino, eta hau esperientziaz baiezta dezaket, pisatu eta neurtu egin bainituen jakin mina nuelako.
|
|
|
Soziedadeko gizonak eta baserritarrak, bi ukondoak barandan ezarri, eta
|
haien gainean
gorputzaren pisu guztia kargatuta, diagonal oker batean, hantxe iltzatzen ziren. Alkandoren mahuka motzetatik beso sendoak eta beso sendoetatik behatz lodiak, purua sartzeko doi doi zabaldu zitezkeenak.
|
|
|
Immobilizatuta dauden pertsonetan presioagatiko ultzerak agertzea saihestu nahi badugu,
|
haien
gorputz jarrera aldatu dugu, aurrerago ikusiko dugun bezala, gainazalen kontra dauden eremuak txandakatzeko. Kontuan hartu beharreko beste neurri batzuk hauek izango dira:
|
|
|
«Oraindik ere, emakumeei buruzko irudiek, prentsan, irratian nahiz telebistan? emakume izatea batez ere etxekoandre izatearekin lotzen dute, eta
|
haien
gorputza edertasuna idealizatzeko eta sexualitatea adierazteko erabiltzen da»112 Era berean esan da, zentzu berean, Europako Parlamentuak 2008an hartutako Irizpenaren arabera, «generoagatiko bereizkeria oso zabalduta dagoela komunikabideetan; eta, alde horretatik, genero estereotipoak zabaltzen dituzten komunikabideek eta publizitateak bereizkeria horren parte izan daitezkeela»11 3....
|
|
|
Publizitatearen Lege Orokorraren 3.a) artikuluaren bigarren idatz zatian jasotzen da publizitate ez zilegia den suposizioetariko bat, esaten delarik debekatuta daudela «emakumeak iraintzen edo diskriminatzen dituzten iragarkiak; alde batetik,
|
haien
gorputza eta gorputz zatiak zehazki eta zuzenean objektutzat erabiltzen dituzten iragarkiak, saldu nahi den produktuarekin loturarik gabe; eta, bestetik, emakumeei buruzko irudiak joera estereotipatuekin lotzen dituzten iragarkiak; izan ere, iragarki horiek gure antolamenduaren oinarriak kaltetu ditzakete eta genero indarkeriaren aurkako babes osorako neurriei buruzko Lege Organikoan aipatzen den... Horiek horrela, artikulu horretan, legearen aurkako publizitate mota jakin bat aipatzen da:
|
|
|
Publizitatearen Lege Orokorraren 3.a) artikuluaren idazketa berriaren arabera, emakumeen duintasuna urratu egiten da
|
haien
gorputza edo gorputz zatiak zehazki eta zuzenean objektutzat erabiltzen direnean, saldu nahi den produktuarekin edo ondasunarekin loturarik gabe.
|
|
|
a) pertsonaren duintasunaren aurkako publizitatea edo Konstituzioan jasotzen diren balioak eta eskubideak urratzen dituen publizitatea, bereziki konstituzio testuaren 14, 18 eta 20.4 artikuluek ezartzen dituztenak. Erregulazio horren barnean ulertuko dira baita ere emakumeak iraintzen edo diskriminatzen dituzten iragarkiak, alde batetik,
|
haien
gorputza edo gorputz zatiak zehazki eta zuzenean objektutzat erabiltzen dituzten iragarkiak, saldu nahi den produktuarekin loturarik gabe; eta, bestetik, emakumeei buruzko irudiak joera estereotipatuekin lotzen dituzten iragarkiak; b) adingabeei zuzendutako publizitatea, zeinak produktu edo zerbitzu bat erostera bultzatzen dituen haien esperientziarik ezaz edo sineskortasunaz baliatuz, edo haiek ... dira adingabeak egoera arriskutsuetan aurkeztu, justifikatutako arrazoiren bat egon ezik.
|
|
|
Arrisku nagusietako bat habitata galtzea da, landaredi naturala, heskaiak eta zuhaitz sakabanatuak kentzearen ondorioz, eta plagiziden erabilera areagotzea, batez ere ureztaketa bihurtzearekin lotuta. Badirudi inguruabar horiek eragina dutela harrapakin potentzialen eskuragarritasunean, eta
|
haien
gorputzean poluitzaileak metatzen laguntzen dutela. Horrek egoera fisiko txarra eta produktibitate txikia eragiten ditu, azaltzen du SEO/ BirdLifek.
|
|
|
Beraz, adinekoa ondo hidratatzeak hobetu egiten ditu funtzio kardiobaskularrak eta giltzurrunetakoak, idorreria prebenitzen du eta osasun mentala eta muskulu tonizitatea areagotzen ditu. Haurrak dira, bestalde, ura gehien behar dutenak,
|
haien
gorputz pisuaren %65 ura baita. Populazio talde honen arriskua egarri sentitzen dutela adierazteko ezintasuna da.
|
|
|
Hiria kontrolatzen da kameren bitartez, arauak ezartzen dira seinaleen bidez? baina skaterrek eta parkourlariek,
|
haien
gorputzaren osotasunarekin sentitzen dute hiri espazioa, begira begira dagoen, anaia handiari, aurre hartuz.
|
|
|
gizabanakoa, bikotea, familia, hezkidetza, elkarbizitza, sexua, sexualitatea, maitasuna, interakzioa, harremana, intimitatea, konpromisoa, ongizatea, asebetetzea, negoziazioa, aitatasuna eta amatasuna, aniztasuna, plazera, desioa, gorputza eta noski emakume eta gizonen arteko aukera berdintasuna. Gizonekin, emakumeekin eta horien arteko harremanekin zerikusia duen oro materia sexologikoa da. Ez
|
haien
gorputzei eta genitalei gertatzen zaiena bakarrik. Haien biografiei, harremanei, nortasunei, nahiei... gertatzen zaiena ere materia sexologikoa da, gizon diren heinean, emakume diren heinean eta elkarrekin aniztasunean harremanak dituzten eta elkarren mendekoak diren heinean.Gure lana hezkuntza, aholkularitza eta terapian jorratzen dugu, eta finean ondoren azaltzen da egiten dena: Pertsona eta bikoteekin lanean gaudenean arestian aipatutako ideiekin lan egiten dugu:
|
|
|
gorputza atzealderaino eramanez gero airean geratzen zitzaizkion hankak; ondoan zeukan izebaren antzera biltzen saiatu zen gorputza, planta itxurosoa erakuste aldera. Amatxi eta Abuelo besaulki banatan eseri ziren;
|
haien
gorputz puxken azpian besaulkiek ez ziruditen horren handiak. Isilunea arintzeko, amatxi hasi zen berbetan; berehalakoan, neskame batek sartzeko baimena eskatu zuen, eta hark bi emakumeentzat eta Inasentzat ekarri zituen pastak eta moskatela bilakatu ziren hizpide.
|
|
|
urteetan zehar eliz mutilez, koru abeslez eta katekesi ikasleez gain, basurde zuri garaikideren batekin ere egingo ote zuen? Eta gero, gainera, sits malutek
|
haien
gorputz tartekatuak ferekatuko ote zituzten esnetu eta gero zorion batean egon zirelarik belarrean etzanda eta azkuraka? 39 Ez. Larri egiten duena ez da erretorearen gaiztakeria porno perbertsoak nolabaiteko ingurune poetiko erromantikoetan gauzatu zirela, menta usainez inguraturik izarren dirdirapean edo.
|
|
|
Bizirautearren gizonen hanka tartean urre beltza bilatzen zutenak. Haien azentua entzuten zuenean,
|
haien
gorputz lirainak itzalen artean nabaritzen zituenean, Mexikora joaten zitzaizkion pentsamendu guztiak, Lupitarengana.
|
|
2013
|
|
|
Uwe Scholz koreografoa (Stuttgart, 1958 Berlin, 2004) tematuta omen zegoen konpositore klasikoen musika, eta bereziki Mozartena, dantza bihurtzearen ideian; eta bere lan handienetariko bat den honetan behintzat, argi dago asmatu egin zuela. Mozarten lanari fidel izanik, araztasunaren kolore zuria nagusitu da emakumeen soineko luzeetan eta gizonen praketan?
|
haiek
gorputz enborra biluzik eta bilorik gabe agertu dira?, eta dotorezia handia erakutsi du partituraren inflexioak dantza bihurtzerakoan, talde eskultura dinamiko baina lasaiak han hemenka tartekatuz eta solistentzako agerraldi distiratsu eta delikatuak diseinatuz. Bide horretatik ballet programatikoen amildegitik hurbil ibili da askotan, baina egiatan ez du inoiz jarri mugimenduaren diseinua musikaren zerbitzura, elkarren arteko dialogo emankorrean baizik.
|
|
|
Andrazkoen aurka beste indarkeria molde bat ekarri du Alberto Ruiz Gallardon Espainiako Justizia ministroak, Abortuaren Lege berriaren bidez: haurdunaldia eteteko aukerak ia ezabatuz, emakumeen sexu eta ugalketa eskubideak urratuko ditu,
|
haien
gorputzen gaineko kontrola kenduko die, eta amatasunera behartuko ditu. 2010eko legeak emakumeei erabakimena ematea ez dute onartzen gizarteko sektore atzerakoienek.
|
|
|
Telebistako «realities» ek irudia aldatzen dute kirurgiaren bidez, eta horrek lagundu egiten die elikadura portaerari eragiten dioten nahasmenduei eta gorputz pisu normalaren kontzeptua desitxuratzen. 2008an eta 2009an argitaratutako azterketek ikusi dute neska gazteen eredu meheak erakustea, berehala,
|
haien
gorputz asebetetzea gutxitzen ari dela, eta pisu normala edo gehiegizko pisua duten ereduetara azaldu behar direla. Gorputz osasuntsu baten irudi irreal horrek argaltasunaren edo gaztetasunaren ideala modu inplizituan (eta okerrean) harrapatzera bultzatzen gaitu, arrakastaren sinonimo gisa, baina ahultasun autokontzientzia osasungarritik urrun gaude.
|
|
|
FAOk planteatzen duen arazoa da marmokak arrainez elikatzen direla; horregatik, organismo horiek ugaritzeak arrantza baliabideak murriztea eragin dezake. Japonian, Korean edo Txinan marmoka kontsumoa nahiko ohikoa da, eta entsaladetan eta beste plater batzuetan laguntzeko erabiltzen dira batez ere. Marmokak uretan flotatzen dute, eta
|
haien
gorputza osatuta dago. Haien konposizioaren %95 baino gehiago ura dela kalkulatzen da, eta horrek azalduko luke haien gardentasuna.
|
|
|
Aukera onargarria zen haientzat eta haien gurasoentzat, eskola dohainik baitzen, eta ostatua ere bai; baina baita latza ere, inhumanoa, ez baitzuen Eliza Katolikoak milaka ume haiek barruan, odolean, kode genetikoan zeramatena kanpora zedin nahi. Zinez, ez zuen
|
haien
gorputzik onartzen, soilik haien entelekia bat," arima" deitzen zutena. Mila arau ziren, baina agindu bakarra funtsean:
|
|
|
" Iktiosauroak orain 200 milioi urte inguru itsaso ez oso sakonetan ibiltzen ziren igeri.
|
Haien
gorputza 20 metrotik gorakoa zen, eta oso hortz zorrotzak zituzten azal irristakorreko biktimei eusteko. Nahiz eta brankiarik ez eduki eta ur gainera igo behar arnasa hartzeko, itsasoan jaio, bizi eta hiltzen ziren, ez baitzeukaten lur azalean defendatzeko modurik".
|
|
2014
|
|
|
Izan ere, 80ko hamarkadatik hona gero eta gehiago erlazionatzen dira gorputzaren itxura eta gizontasuna. Gainera, gizonezkoek emakumezkoek baino %90 gehiago pairatzen dituzte gorputz dismorfiak; alegia,
|
haien
gorputzekin gustura ez egotea. Harrituta geratu nintzen datu hori ezagutu nuenean, betidanik uste izan dudalako norberaren gorputzaren pertzepzioak sorraraz ditzakeen arazoak emakumezkoenak zirela, batez ere.
|
|
|
Kolpeak entzun aurretik ala entzun ondoren bereizi al dira
|
haien
gorputzak. Ondorengo orduetan ez dira ados jartzera helduko puntu horren gainean.
|
|
|
Gizonezkoen gorputza eredu bakarra zenbertsolaritzaren baitan.
|
Haien
gorputza eta gorputzarekin batera datozen ezaugarrieta elementuak: ahotsa, gorpuzkera, besoak eta eskuak, sorbalda eta bularra, hankak.
|
|
|
Hainbat emakume bertsolari gazte ohiko estereotipoetatik ihesi eta estetika zeinpoetika berri baten bila ari dira. bertsotan. Baina
|
haien
gorputzek, haien janzkerek (minigonek, bota altuek.) maskulinizatutako esparruaren ordenan hainbat pitzaduraeragiten dituzte. Horren aurrean, maskulinitate eta feminitatearen arteko mugasinbolikoak berretsi nahian, feminitatea puztearen alde egiten da askotan, emakumeeiloturiko irudi, uste edo aurreikuspen xinpleekin jokatuz, estereotipoekin, alegia.
|
|
|
Pasarte honetan atzean uzten dira lehen aipatutako konbentzio sozialak etakatuen modura sexuaz gozatzen dute bi protagonistek, azalpenik gabe, oztoporikgabe, aduanarik gabe,
|
haien
gorputzei entzun eta bide emanez. Plazera agertzenzaigu arauei muzin egiten dieten bi pertsonaien aldetik, eta bizitzaren parte bezalaaurkezten zaigu heriotza ere, zenbait tabu aldi berean apurtuz.
|
|
|
2 3 urte tartean irakatsiko zaie mutilek pitilina dutela eta neskek potota, haien genero identitatea modu binario eta baztertzailean sailkatuz eta harremanheteropatriarkalaren oinarriak ipiniz. «Hau da nire gorputza» edo «Horrelakoa naiz»bezalako unitate didaktikoetan ikasiko dute bi genero identitate daudela, neska etamutila, eta bi gorputz posible daudela bakarrik (ume transgenero guztiak ikusezinbihurtuz eta horren ondorioz
|
haien
gorputza arazo bihurtuz), neskak eta mutilakdesberdinak direla eta desberdin portatzen direla (nesken mundua eta mutilenmundua bereiziz eta bakoitzak bere rola gainditzen duenean irainduz eta gutxietsiz).
|
|
|
Feminismomodernoek binarismo hori deseraikitzeko erronkari aurre egin zioten, huraeraikitzen duten ezkutuko estratuak ikusaraziz, bere burua ez hierarkikotzat aurkezten duen diferentzia sexuala sostengatzen duen botere harremana argituz. Bizitzasozial eta politikoaren sexualizazio erradikalak aurrekaririk gabeko indarra eman zion«emakumeak» kontzeptuari, baita emakume jaiotako gizabanakoen identitatea beteere,
|
haien
gorputz, adimen eta izate soziala gainezkatuz. «Emakumeak» kontzeptuaez zen, jakina, XVIII. mendean jaio7, baina deskribatu identitate femenino zeinmaskulinoen eraikuntzan gertatutako eraldaketen ondorioak apartak izan ziren.
|
|
|
Esentzia ezberdin hori ez zen gizonarekinkonparatuz eskasagoa, baina emakumeen bizitzaren arlo guztiak halabeharrezeta salbuespenik gabe determinatuko zituen:
|
haien
gorputzak euren bizitza sozialeta politikoa definituko zuen, ez hainbeste ataza hau edo hura aurrera eramatekogai ez zirelako, baizik eta jarduera horiek ez zitzaizkielako emakumeei egokitzeneuren gorputz eta naturarekin talka egiteagatik. Aldaketa horrek emakumeenganakopertzepzioan aldaketa sakonak ekarri zituen berekin.
|
|
|
Ez dut esaten, argi dago, emakumeen bizitza arautzea edo
|
haien
gorputza estigmatizatzea helburu zuen gutxieste estrategia zentralizatu bat zegoenik. Tankerakosexismoaren kuartel nagusirik ez zen egon.
|
|
|
Harreman berezi hauek pelikuletako protagonistekin lortu ohi dira. Izan ere, pelikula popularren asmoa izaten da ikuslea eredugarri agertzen diren pertsonaianagusiekin identifikatzea, bide batez,
|
haien
gorputzek erantsirik daramatzatenbalioekin bat egitea bilatuko luketelarik. Efektu horiek eragiteko, narrazioekmelodramaren egitura sinpleetan oinarritutako irudi kontrajarriak erakusten dituztemaiz:
|
|
|
bere lagun baten sabeleko argazkiak bere seme alabekin argitaratu ondoren, beste emakume batzuen mezuak jasotzen hasi zen. Edertasun handiko argazkiek osatzen dute, zuri beltzean, baina protagonistak emakume arruntak eta arruntak dira, eta
|
haien
gorputzak oso urrun daude, erdigune lau eta aktoreen artean, bihotzeko aldizkarietan erditu eta aste gutxira. Udaberri honetarako, ‘The Bodies Of Mothers’ (‘El cuerpo de las mujeres’) liburua plazaratu berri dute.
|
|
|
Askotan, ama izan diren pertsona ospetsuen argazkiak zabaltzen dituzte komunikabideek, eta
|
haien
gorputz bikainak erakusten dituzte erditu ondoren. Horrek presio handia eragiten du gainerako emakumeengan, ez baitute aukera bera, eta lotsa sentitzen dute beren itxurarekin.
|
|
|
Oso errealistak ez diren gorputza duten panpinak, liztor kinturak eta bular supergaratuak dira, aspalditik, kritikak. Askok balio negatiboak sustatzen dituzte; izan ere,
|
haien
gorputzen proportzioak irrealak direlako eta horien antza hartzeko nahiak autoestimu arazoak edo elikadura arazoak sor ditzake haurrengan. Artista batzuk joera hori inbertitzen saiatu dira, eta panpinak neurri errealistagoak eta osasungarriagoak diseinatzen dituzte.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzari/ Nafarroako Gobernuari eskatzen dio emakumeek
|
haien
gorputzarekiko eta ugalketarekiko erabakiak askatasunez hartu eta gauzatu ahal izateko lege babesa, osasun babesa eta babes soziala berma dezala.
|
|
|
desgraziaren jatorrian dagoena Titurelek Grialarekiko duen gozamena da. Gaizkiaren benetako figura Titurel da, pere jouisseur lizun bat da (Frank Herberten Dune ko Espazio Kofradiako zizare erraldoiekin alderagarria da, ‘Espezia’ gehiegi kontsumitzeagatik
|
haien
gorputzak nazkagarriki deformatuak daude).
|
|
2015
|
|
|
Kontuak badu bere garrantzia gainera, haurtxoak eta haurrak poliki poliki
|
haien
gorputzaren mapa osatzen joaten baitira. Esploratu gabe geratzen diren zatiak zulo beltzak bilakatzen dira eta zulo horiek (ezagutza faltaren metafora) haien buruetan ukazio txiki/ handia sortu dezakete.
|
|
|
Gainera, nortasun handiko orrazkerak dituzte eta orbain txikiak han hemen sakabanatuak, deskuiduan bezala. Biziki atsegin ditu
|
haien
gorputz lengoaia kontentagaitza eta nahi gabe proiektatzen duten irudi indartsu eta energiaz beterikoa. Egia esan, berebiziko inbidia sentiarazi diote.
|
|
|
|
haien
gorputz lirain desiragarriak.
|
|
|
5 Esan dudan hau guztiau prioreari dagokio. ...diot, hemen arimarena baino beste pozik bilatzen ez denez gero, saia dadila poz hau eskaintzen, Jainkoak arimak eramateko dituen bideak asko baitira eta aitor entzule bakarrak ez baititu jakingo nahitaez guztiak; nik ziurtatzen dut ez zaizkiela faltako haiek tratatu eta haien arimak kontsolatu nahi lituzketen pertsona santuak, arima haiek, behartsuak izan arren, izan behar duten bezalakoak badira;
|
haien
gorputzak mantentzen dituenak iratzarriko du eta borondatea jarriko dio haien arimei argi egingo dienari, eta nik beldurra diodan gaitz honi erremedioa emango zaio; deabruak aitor entzulea doktrinaren batean engainatzeko tenta dezanean, beste batzuekin ere tratatzen duela jakitean, kontuz ibiliko da eta zer egiten duen hobeki begiratuko du gauza guztietan.
|
|
|
Duela hemeretzi urte hasi ziren
|
haiek
Korputz jaiak antolatzen, 1997an, eta ez dute atseden hartzeko asmorik. Mila Aizpuru aitzindaria izan zen festa horietan.
|
|
|
Aukera onargarria zen haientzat eta haien gurasoentzat, eskola dohainik baitzen, eta ostatua ere bai; baina baita latza ere, inhumanoa, ez baitzuen Eliza Katolikoak milaka ume haiek barruan, odolean, kode genetikoan zeramatena kanpora zedin nahi. Zinez, ez zuen
|
haien
gorputzik onartzen, soilik haien entelekia bat," arima" deitzen zutena. Mila arau ziren, baina agindu bakarra funtsean:
|
|
|
Subjektu bakarrak hor dabiltza, tokatu zaien paper larriarekin, egoerak eta eragozpenak kudeatzen, ito beharrean batzuetan. Jainkoa aspaldian hil zen, eta Karl Marx ere bai, eta gizabanakoaren pentsamenduak hegalak izan ditzake, baina
|
haien
gorputzak zangoak baizik ez du. Gertatzen da gauzak ez direla nahi den bezala irteten, pertsona gehienak etxean jaiotzen baitira baina basamortuan hiltzen.
|
|
2016
|
|
|
Bertze mugimenduek, halaber, ezin dute jarraitu bertze animaliek pairatzen duten zapalkuntzari bizkarra ematen. Bertze animalien adimena,
|
haien
gorputzen tamaina, hitz egiteko ezintasuna edo haien itxura ez dira hiltzeko, haztegietan ixteko, basoetan tiro egiteko, laborategietan torturatzeko edo itsasoan itotzeko arrazoi. Bertze mota bateko zapalkuntza pairatzen dutenek bezala, bertze animaliak ere haien borondatearen aurka zapaltzen dituzte, irizpide moral arbitrarioak baliatuz.
|
|
|
Hura inoiz ez zela nekatzen zirudien, beti pauso berak egiten baitzituen, ttikiak bezain seguruak, zapaltzen zuen lurra ohikoa zuelako, noski. Ziminoak nahiko triste zebiltzan, zintzilika jostetan aritzeko zuhaitzik jadanik ez zeukatelako, agian bakarren bat banandurik, baina hori ez zitzaien aski ez
|
haien
gorputz arinak dantzan sartzeko, ez eta gastatu behar zuten energia galtzeko ere. Asperturik zeuden, inertzia osoaz taldea segituz, baina, hori bai, isilik.
|
|
|
Nahiz eta leize haiek tenperatura gozoan egon, erdi biluzirik zeuzkaten gorputzek hotza sentitzen zuten. Hotza baino, hezurretaraino sartzen zitzaien hezetasuna, harpearen paretatik zisurten ur sotilen IZZZZZZ soinuak
|
haien
gorputzen barneraino sartzen balira bezala.
|
|
|
Ehun miliar jende lurreanSortu, bizi, hil direnak?
|
Haien
gorputzak
|
|
2017
|
|
|
Jean François Mathieuk dio neskato bat 7 urterekin jada krisian dagoela bere itxurarekin. Ninfoplastiari buruz ari naiz lanean eta
|
haien
gorputzarekin, sexuarekin, hots, itxurarekin desadostasunean diren gaztetxo batzuk ezagutzen ditut. Tabua hautsiz, itsuskeriari loturiko suizidioei buruzko estatistikak eskatzen ditu Claude Olievensteinek:
|