|
2000
|
|
|
Hasteko, presoen arazoak euskal herritar guztiak hunkitzen dituela eta gehiengoak haien etxeratzea eskatzen duela aldarrikatzen da. Bai, denek dakite presoak badirela, baina ez da segur denek nahi dutela
|
haien
eskubideen errespetua, are gutxiago haien askatasuna. Estatuarentzat, politikari gehienentzat eta opinioaren parte batentzat, presoak ongi dira preso eta kartzela denbora konplitu behar dute.
|
|
2001
|
|
|
zerbitzu militarrerako eskubidea eta batzarretan parte hartzeko eskubidea, Karlomagnorekin mugatuz zihoazen. ...bileren aztarna zirenak19) kanpaina militarren aurretik egitera mugatuziren, eta denboraz aristokrazia laiko eta eliztarraren esku geratu ziren (armamentuastunagoa ordain zezaketenen esku); borrokatzeko eskubidea izateko, hiru mantsubaino gehiago eduki beharra zegoen (batetik, pobreentzat abantaila zen hori galerahandiak ekartzean, lan handiko unean faltatzean eta gastuak izatean; baina, bestetik,
|
haien
eskubideen galera zen). Hala eta guztiz ere, bazegoen, nola ez, erresistentzia, nobleei eginiko erasoak edo ihesek osatua.
|
|
|
Celia Villalobos osasun ministroak atzo jakinarazi zuen osasun txartel bakarra egongo dela Osasun Sistema Nazional osorako, lehengo Insalud lurraldeko osasun transferentzien prozesua amaitu ondoren. Villalobosek lasaitu egin zituen erabiltzaileak,
|
haien
eskubideak indarrean egongo zirela bermatzean, eta ziurtatu zuen bere ministerioa «guztientzat berdina den Osasun baten bermatzaile» izango dela espainiarrentzat. Atzo, transferitutako hamar erkidegoetako osasun sailburuekin bildu zen —denak Murtzia izan ezik, trantsizio aldiari uko egin baitio—, eta Villalobosek adierazi zuen pozik zegoela, eta, beraz, prozesu" historikotzat" jo zuen.
|
|
|
Baina, bistan denez, sistema politikoaren eta hedabideen aldez aurreko ekimenak ere parte eta eragina eduki zuten prozesu horretan. Kazetarien informazioak lagundu zuen, lehenik, ETA eta ENAMen irudi zehatz bat sortzen, neurriz gain dimentsionatu zuten herritarrei eta
|
haien
eskubideei ekar liezaieketen arriskua. Bigarrenik, izugarri sendotu eta zabaldu zuen sistema politikoak poliziaren ekimena eta terrorismoaren aurkako gizarte mobilizazioa batera bultzatu beharra azpimarratuz plazaratu zituen diskurtso eta argudioen presentzia publikoa.
|
|
2002
|
|
|
Eduardo Díaz Club Rottweiler de España elkarteko ordezkariak, arraza honetako albaitari eta hazleak, atzo “jabeak eta
|
haien
eskubideak diskriminatzea” zela esan zuen Gobernuak onartutako Errege Dekretuak. Dekretu horren arabera, “arraza arriskutsutzat” hartutako txakurra izan nahi duten pertsonek lizentzia izan dute eta proba psikofisikoak egin dituzte.
|
|
|
«Kolektibo horrek, bizi baldintza eskasak dituenez, gehiago kutsa dezake hiesa edo tuberkulosia beste sektore batzuek baino. Europara iritsi dira, Europa osoko hiesaren bigarren tasarik altuenarekin, eta ez dituzte ezagutzen
|
haien
eskubideak eta osasun sistemaren funtzionamendua. Eta beti jasaten dituzte era guztietako presioak:
|
|
|
Asturiasko Kontsumitzaileen Batasunak (EHKB) salaketa bat aurkeztu du Printzerriko Ingurumen Osasun eta Kontsumo Agentziaren aurrean, Zuzenbidearen eta Ekitatearen Europako Elkartearen (AEDE) eta arbitrajea barne hartzen duten enpresen aurka. Dacio Alonso Asturiasen, UCEren presidenteak atzo jakinarazi zuenez, salatutako enpresen artean Vodafone dago (lehen Airtel), eta, horren bidez, bere kontratuak «engainatu» egiten ditu, erakundearen iritziz kontsumitzaileak «engainatu» dituelako,
|
haien
eskubideen aurkako gatazkak konpontzeko eredu batekin. UCEren ustez, telefonia mugikorreko enpresa batzuek (bereziki, telefonia mugikorreko enpresa batzuek) behartzen dute kontsumitzailea Zuzenbidearen eta Ekitatearen Europako Elkartea izeneko enpresa pribatu baten arbitrajearen mende jartzera.
|
|
|
Pazientearen Defendatzaileak (Adepa) eskuliburu praktiko bat aurkeztu du gaur, zabarkeria medikoa edo arreta mediko sanitarioa falta izan dutela uste duten pertsona guztientzat. Eskuliburu horretan,
|
haien
eskubideak eta salaketa judizial bat erreklamatzeko edo abiarazteko formulak azaltzen dira. Carmen Floresek, Adepako lehendakariak, aurkezpenean azaldu zuenez, mediku batek edo osasun administrazioak ustez urratu dituen eskubideei aurre egiteko Espainian dagoen desinformazioari aurre egin nahi dio eskuliburu honek.
|
|
2003
|
|
|
Gizarte eredua beste eztabaida bateko gaia da. Edonola ere, zein da sustatu eta defendatu nahi den gizarte eredua, ekonomia herritarren ongizatearen eta
|
haien
eskubideen gainetik egoten jarraitzea eta hori betiko horrela izatea helburu duena, ala ekonomia herri honetan bizi direnen zerbitzura egongo den eta enpresari nahiz profesional liberalen zerga iruzurrak, gizon eta emakumeen arteko desberdintasuna, lan baldintza kaxkarrak, gizarte bazterkeria eta lan ezbeharrak desagerrarazi eta aberastasuna gizalegez banatuko duen gizarte eredua?...
|
|
|
k) Adingabeek eskaerak eta kexak azalduko dizkiete zentroko zuzendaritzari, erakunde publikoari, agintari judizialei, Fiskaltzari eta Herriaren Defendatzaileari edo euren autonomia erkidegoan antzekoa den erakundeari; eta lege honetan araututako errekurtso guztiak aurkez diezazkiokete adingabeen epaile eskudunari,
|
haien
eskubide eta interes legitimoak babesteko.
|
|
|
Galiziako Xuntako Berrikuntza, Industria eta Merkataritza sailburu Juan Rodríguez Yustek “Galiziako kontsumorako hezkuntzaren liburu zuria” aurkeztu zuen gaur, hiru urtez Galiziako unibertsitateek, Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Galiziako Kontseiluak, Hezkuntza Sailak eta Galiziako Kontsumo Institutuak parte hartu ondoren. Horrez gain, aipatu zuen epe ertaineko programa bat dela, ez soilik kontsumitzaileen hezkuntza hobetzeko, baita
|
haien
eskubideak babesten eta kontsumitzailea “erakunde aktiboa” den ekoizpen sistema hobetzen laguntzeko ere. Liburu zuriaren aurkezpenean, Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Galiziako Kontseiluko lehendakari José Rodríguezek ere parte hartu zuen, eta nabarmendu zuen beharrezkoa dela kontsumitzaileek “kontsumo egintzan erabakitzeko prestakuntza sendoa” izatea.
|
|
2004
|
|
|
ADINGABEEN ETA EZGAITUEN ONDASUNAK BESTERENTZEA, ETA
|
HAIEN
ESKUBIDEEN GAINEAN TRANSAKZIOA EGITEA
|
|
|
Apeoa sustatzen dutenak jabari erabilgarriaren ugazabak badira, eta zuzeneko jabariaren ugazabak, 2076 artikuluan aipatu agerraldian, apeoa egitearekin bat ez datorrela adierazten badu, epaileak espedientea amaitutzat hartuko du, eta
|
haiei
eskubidea gordeko zaie, muntaren arabera egoki den epaiketan egikari dezaten.
|
|
|
Ezgaitasuna duten pertsonen diskriminazioa saihestea eta
|
haien
eskubideen berdintasuna bultzatzea dira Ezgaitasuna duten Pertsonentzako Bigarren Ekintza Planaren() helburuak. Plan hori Espainiako Gobernuak onartu du berriki.
|
|
2005
|
|
|
Presoen egoera ez da inongo mahaian konponduko herri presiorik nahikoa ez badago. Presio sozial eta politiko gorena egin beharra dago,
|
haien
eskubideen alde aritzea, konfliktoaren soluzioaren alde lan egitea baita. Kartzela politika bertan behera geratu eta presoen eskubide guztiak bermatu behar dira, ezinbestez.
|
|
|
Horrelakoetan, bi izariak orekan agertzen dira: seme alaben kontrol finko arrazoitua egikaritu eta, aldi berean,
|
haien
eskubideak onartzen dituzte gurasoak; aldi berean, hauek beren eskubide eta betebeharrak seme alabek aintzat har ditzaten eskatzen diete.
|
|
|
Urte amaieran, erregistratzaileek ondasun higiezinen besterentzeei,
|
haien gaineko
eskubide errealei eta urtean eratutako hipoteka zein maileguei buruzko orriak idatzi eta Zuzendaritza Nagusira bidali behar dituzte, Erregelamenduak zehaztutako moduan eta bertan aipatu inguruabar guztiak jasota.
|
|
|
Era berean, gogorarazi du, batzuetan, epaitegietan salatu duela badirela denbora partekatuko ustezko enpresak, OTE delakoarekin zerikusirik ez dutenak —nahitaez bete beharreko Kode Etiko baten bidez arautzen da enpresa hori— Enpresa horien jardunak kontsumitzaileen legezko eskubideak etengabe urratzea zekarren, bai eta “Espainian indarrean dagoen legedia zorrotz betez beren jarduera egiten duten enpresaburuen kaltea” ere. Etorkizunean Valentzian salatutakoak bezalako egoerak saihesteko, OTE erakundeak kontsumitzaileei gomendatu die produktua interesatzen zaiela ziurtatzeko; sustapen materiala arretaz irakurtzeko; gogoratu EBn hausnarketa aldi bat dagoela kontratua desegin ahal izateko; egindako gordailuek eta ordainketek babestuta egon behar dutela aldi horretan; dokumentazioa aztertu behar dela
|
haien
eskubideak eta betebeharrak ezagutzeko, eta zerbitzuen konplexuaren eta konplexuaren deskribapen osoa eskatu behar dela. Ukituen batzarra Valentziako Komunitateko Banku, Kutxa eta Aseguruen Erabiltzaileen Elkartea Gardina Inmuebles S.L.ren itxierak afektatuen dozenaka dei jasotzen ari da.
|
|
2006
|
|
|
Niretzat" erabilpen iraunkorrak" zera esan nahi du: herriak bioaniztasunari esker bizi direla, eta beraz
|
haien
eskubideak lotuta daudela bioaniztasuna kontserbatzearekin. Baina zer gertatu da urteotan?
|
|
|
Ezgaitasuna duten pertsonak eta
|
haien
eskubideak
|
|
|
Herri tribalen eta
|
haien
eskubideen alde egindako nazioarteko hitzarmenik garrantzitsuena da.
|
|
|
Nik ikusi egiten zaitut shuka gorria jantzita, gizonezko sonjo edo maasaiak bezala, okela gordina jaten, eta behien odola eta esnea nahasita edaten. Eta haien maskarak, ezkutuak eta bestelakoak biltzen eta aztertzen dituzula jakiteaz gain, han ikusten zaitut
|
haien
eskubideak aldarrikatzen ere. Afrikako berezko mugak ibaiek adierazirikoak direla eta ez kartografo kolonialak marrazturikoak salatzen ere.
|
|
2007
|
|
|
Haurrek nazioarteko akordioetandioek
|
haien
eskubideak zaintzen dituz ezarritako babesa izango dute, akorten neurrian.
|
|
|
adigaia bera (gaurko esanahian) Herder-ek asmatua bide da, ik. BRUNNER, O. et al. (arg.), Geschichtliche Grundbegriffe, Stuttgart 1984, bol. II, 318 (lehenago, nazionalismoa? Unibertsitateko ikas eta irakasleria talde espezifikoei zegokien,
|
haien
eskubideak edo jokaerak adierazeko). BERLIN, I., loc. cit., 181 Herder-ek arras kondenatzen du nazioen arteko gehiago uste, harrokeria eta edozein agresibitate forma.
|
|
|
Karoline von Dacheroeden eta Karoline von Beulwitz, hau Schiller-en emaztearen ahizpa eta poetaren adiskide min mina bera ere, honela lotu baitira Humboldt-en bizitzan gerora harremanik inportanteenak izango direnak, bat Erfurtera, bestea Weimarrera. Humboldt beti juduen miresle bat izango da eta
|
haiei
eskubide zibil guzti guztiak behingoan aitortzearen ezbairik gabeko aldezlea.
|
|
|
Rodolfo Stavenhagenek, [Herri Indigenen Giza Eskubideetarako eta Funtsezko Eskubideetarako Nazio Batuen Erakundearen ordezkari bereziAK*], salatu du Ekuadorko segurtasun indarrek indigenen kontra egin eta
|
haien
eskubideak urratzen dituela.
|
|
|
Herri Indigenen Giza Eskubideetarako eta Funtsezko Eskubideetarako Nazio Batuen Erakundearen ordezkari berezi Rodolfo Stavenhagenek salatu du Ekuadorko segurtasun indarrek indigenen kontra egin eta
|
haien
eskubideak urratzen dituela. (B 23or.)
|
|
|
Rodolfo Stavenhagenek, [Herri Indigenen Giza Eskubideetarako eta Funtsezko Eskubideetarako Nazio Batuen Erakundearen ordezkari bereziA], salatu du Ekuadorko segurtasun indarrek indigenen kontra egin eta
|
haien
eskubideak urratzen dituela.
|
|
|
Herri Indigenen Giza Eskubideetarako eta Funtsezko Eskubideetarako Nazio Batuen Erakundearen ordezkari berezi Rodolfo Stavenhagenek salatu du Ekuadorko segurtasun indarrek indigenen kontra egin eta
|
haien
eskubideak urratzen dituela.
|
|
|
[Rodolfo Stavenhagen (e) Herri Indigenen Giza Eskubideetarako eta Funtsezko Eskubideetarako Nazio Batuen Erakundearen ordezkari bereziAK] salatu du Ekuadorko segurtasun indarrek indigenen kontra egin eta
|
haien
eskubideak urratzen dituela.
|
|
|
Rodolfo Stavenhagenek, [Herri Indigenen Giza Eskubideetarako eta Funtsezko Eskubideetarako Nazio Batuen Erakundearen ordezkari berezi (A)], salatu du Ekuadorko segurtasun indarrek indigenen kontra egin eta
|
haien
eskubideak urratzen dituela.
|
|
|
Rodolfo Stavenhagenek, [BERAU Herri Indigenen Giza Eskubideetarako eta Funtsezko Eskubideetarako Nazio Batuen Erakundearen ordezkari berezi (a)], salatu du Ekuadorko segurtasun indarrek indigenen kontra egin eta
|
haien
eskubideak urratzen dituela.
|
|
|
Rodolfo Stavenhagenek, [ordezkari berezi (a) Herri Indigenen Giza Eskubideetarako eta Funtsezko Eskubideetarako Nazio BatuenErakundeaN], salatu du Ekuadorko segurtasun indarrek indigenen kontra egin eta
|
haien
eskubideak urratzen dituela.
|
|
|
Rodolfo Stavenhagenek, [BERAU ordezkari berezi (a) Herri Indigenen Giza Eskubideetarako eta Funtsezko Eskubideetarako Nazio Batuen Erakundean], salatu du Ekuadorko segurtasun indarrek indigenen kontra egin eta
|
haien
eskubideak urratzen dituela.
|
|
|
Rodolfo Stavenhagenek, [ordezkari berezi (a) BERA (U) Herri Indigenen Giza Eskubideetarako eta Funtsezko Eskubideetarako Nazio Batuen Erakundean], salatu du Ekuadorko segurtasun indarrek indigenen kontra egin eta
|
haien
eskubideak urratzen dituela.
|
|
|
Herri Indigenen Giza Eskubideetarako eta Funtsezko Eskubideetarako Nazio Batuen Erakundearen ordezkari berezi Rodolfo Stavenhagenek salatu du Ekuadorko segurtasun indarrek indigenen kontra egin eta
|
haien
eskubideak urratzen dituela.
|
|
|
Izaskun Zubiaur Kultur arduradunak adierazi duenez, “gazteak dira protagonista nagusiak, eurek aukeratu baitituzte eurek aukeratu duten proiektu bati zuzendutako dirua biltzeko egingo dituzten jarduerak”. Alde horretatik, Guatemalako emakume indigenen talde bat izango da onuraduna, eta
|
haien
eskubideen alde borrokatuko da, “Paz y Tercer Mundo” GKErekin elkarlanean. Gabonetan izan zen dirua biltzeko antolatutako lehen jarduera:
|
|
|
Lehenik eta behin, adingabeak ateratzen diren herrialdeekiko lankidetza eta lankidetza eskatu zituen, haien hezkuntza, gizarte eta ekonomia garapena bultzatzeko. Adingabeko etorkinei buruzko bigarren puntuari dagokionez, lehendakariordeak ohartarazi zuen
|
haien
eskubideen babesa bermatzeko lantalde bat sortu dela, Immigrazioko Estatu Idazkaritza koordinatuz, Espainian adingabeko horien egoeraren jarraipena egiten ari dena. Hirugarrenik, De la Vegak esan zuen adingabea familiara itzultzen zela beti, eta hori posible izanez gero, legezkotasunaren eta errespetuaren esparru hertsienean adingabearen interesa.
|
|
|
Hirugarrenik, De la Vegak esan zuen adingabea familiara itzultzen zela beti, eta hori posible izanez gero, legezkotasunaren eta errespetuaren esparru hertsienean adingabearen interesa. Esan zuenez, neurri horren bidez, adingabeen irtenbideei aurrea hartu,
|
haien
eskubideak bermatu eta haien gizarte eta familia ingurunera itzuli behar da, beren herrialdean etorkizuna izan dezaten beharrezko baldintzak ezarriz.
|
|
|
lana edo plazera dela eta, milioika pertsonak hegazkin bat hartzen dute egunero leku batetik bestera joateko. Baina ezagutzen al dituzte
|
haien
eskubideak eta betebeharrak. Badakite zein den tripulazioaren erantzukizuna edozein gorabeheraren aurrean?
|
|
2008
|
|
|
Baina sabindarrek kontrolaturiko kongresufartsa bat antolatzeak ez zeukan zentzurik. Edozein kasutan kongresuaren antolatzaileek 320 haiek baztertuz gero Arana Goirik adierazi zuen pertsona
|
haiek
eskubide osoa izango zutela kongresua beren kabuz antolatzeko138 Azkuek hala ere ez zuen Hondarribiko proiektua bertan behera utzi gura izan, une batez tentatuta egon bazen ere: «Aitortu bear det, alarik ere,[...] Ilbeltzaren buruan, Aranakeri izugarri ura[...] irakurri nuenean, nik ere uste nuela obe izango zala Biltzarrea ordu berean il eta Akademia bereala, se, al bazan, sortzea»139 Baina hori ez zen bere aukera gogokoena, baizik Arana Goirirekin gauzak konpondu ezean hartuko zuen bidea.
|
|
|
Momentuz Aranarekin akordio bat erdiesteko saiotan zebiltzan. Arana Goiri ere prest egon zen 320en kontuan zertxobait amore emateko (baina
|
haien
eskubidea ukaezina zela argi utziz). Hola erdibideko alternatiba bat eskaini zuen:
|
|
|
haurren jokoa” txostenak zalantzan jartzen du. Azterlan honen ondorioen arabera, adingabeen eskura dauden bideojoko batzuek ez dute bermatzen
|
haien
eskubideen babesa. Gainera, txostenak deitoratu egiten du adingabeak helduentzako bideojokoetara edo “giza eskubideen aurkako balioak sustatzen dituzten edukietara” sartzea eragozteko Estatuko araurik ez egotea.
|
|
|
Hiru milioi mota Gangan dauden haziak jatorrizko bankuetakoak galdu izan balira bakarrik atera ahal izango dira. Gordailugileek
|
haien gaineko
eskubideak gordeko dituzte. Guztira, hiru milioi motatako 4,5 milioi hazi gordetzeko gaitasuna du.
|
|
|
Horrela sortu zen tokiko erakundeak haurren eskubideen defentsan sartzeko ideia, eta Haurren Hiri Lagunduen Nazioarteko Idazkaritza sortu zen. 2000ko irailaz geroztik martxan dago, eta haurren bizi kalitatea hobetzeko eta
|
haien
eskubideak errespetatzeko elkarlana sustatu nahi du.
|
|
|
Ezin dugu ahantzi zuzentarauan paperik gabeko etorkinei hemezortzi hilabete arteko atxiloaldia ezartzeko aukera aipatzen dela, jaioterrira itzularazteko aukera aurreikusten duela, eta sendirik gabeko adingabeen deportazioa. Funtsean, herritar batzuei
|
haien
eskubideak kentzen zaizkie, eta gaizkileak bailiran tratatu. Erabat bidegabea da, garapen ekonomikoan immigranteek egiten duten ekarpena aintzat hartuta, eta Europako Batasuneko estatuetako gizarte eta alor demografikoan duten eragin baikorra kontuan hartuta.
|
|
|
Frantziako Kongresuak uztailaren 21ean hartu zuen erabakiaren ondorioz, Konstituzioak hizkuntza gutxituak Frantziako ondare direla aipatuko du hemendik aurrera. Hizkuntzen inguruan lanean ari diren hainbat erakundek eta elkartek legeztatzeko aukera izango badute ere (tartean Seaska edo Iparraldeko AEK), kontuan izan behar da hizkuntzak ondare gisa onartzeak ez dituela
|
haien
eskubideak aitortzen. Are gehiago, diputatuek eta senatariek adierazi dutenaren arabera, ez zaie ofizialtasunik aitortuko, eta Frantziak ez du Eskualde eta Hizkuntza Gutxituen Aldeko Europako Agiria (1992) berretsiko.
|
|
|
Noiz eman izan ohi dira istiluak, manifestazioak normaltasunez burutzen uztean ala horiek debekatu eta erreprimitzean? Bakean elkartu eta herritar batzuek bizi duten egoera salatu eta
|
haien
eskubideak bermatuak izan daitezen aldarrikatzea delitua al da?
|
|
|
Ondorioz, hemendik aste batzuetara, 2007 urteko diagnosia argitaratzen dugunean, kontsumitzaile euskaldunok babesgabe jarraitzen dugula esan dugu. Hala ere, Behatokiaren diagnosiak erakutsiko digu kontsumitzaile euskaldunek gero eta kontzientzia handiagoa agertzen dutela
|
haien
eskubideen alde egitean, haien eskaerek administrazioetatik erantzun positiborik izan ez arren. Argazkian, Paul Bilbao Hizkuntz Eskubideen Behatokiko zuzendaria.
|
|
|
38 Horren haritik, urrats kualitatiboa izan da Anitzak Ekimena sortzea, Euskal Herrira kanpotik etorritako pertsonek osatua; lehendabizikoz eta publikoki adierazi dute gatazkaren konponbidean parte hartu nahi dutela, baita
|
haien
eskubideen eta Euskal Herriaren eskubideen alde aritu ere, herri honetan bizi direlako eta eguneroko bizitzaren zati direlako.
|
|
|
Hori onartzeak bereziki eskatzen du erne egotea eta gure" gutxiengoen" eskubideak, Euskal Herrian dauden beste herrialdeetako" diasporen" eskubideak aintzat hartu ondoren kontsekuente izatea, gure gizartean txerta daitezen, berme guztiak dituztela. Halaber, eskatzen du
|
haien
eskubideak aintzat hartzea, eta eskubide horiek zein diren eta nola bermatu eztabaidari ekitea, eta lehenbailehen haiek ordezkariak izan ditzaten sustatu eta aitortzea, eta gure erabakitzeko eskubideari buruz eta arazoari irtenbidea emateko parte hartzeko moduari buruz gure herrialdean abian dagoen eztabaidan eta prozesuan txertatzea38 c) Azkenik, kontuan hartu litzateke elkar aintzat hartzearen ... Hau da, gure gizartean, partekatzen dugun espazio komun horretan, bi estatuekiko gatazka bat dago, eta gizartearen gehiengoak euskal hizkuntzaren eta kulturaren" normalizazioa" erabakitzeko gure espazioa eskatzen du, baina, era berean, identitate asko daude, gizarte sektore asko daude eta errealitate, jatorri, kultura, identitate eta bestelako desberdintasunak dituzten immigranteen kolektiboek parte hartzen dute; eta horiek, halaber, espazio komun horrekiko eta denok dugun erabakitzeko eskubide demokratikoa oztopatzen duten bi estatu horiekiko duten sentimendua, sentimendu intentsitatea eta nongotasun sentimendua desberdina da.
|
|
|
Etengabe gertatzen da, adibidez, hiriburuetako eskolatze batzordeek etorkinen seme alabak A ereduko" ghettoetara" bidaltzea. Eta esperientziak esaten digu familiak ez direla kexatzen, ez dutela administraziora jotzen
|
haien
eskubideen errespetua exijitzera. Familia etorkinen isiltasuna iker daiteke:
|
|
2009
|
|
|
Diputatu nafarrak gogoratu duenez, baliogabetutako zerrendak daude, baina karguak ez,
|
haien
eskubideak bere horretan dituzte.
|
|
|
ELA, LAB eta CC.OO. sindikatuek deitu zuten greba eta euren ustez, argi dago kolektiboa kontzientziatuta eta
|
haien
eskubideengandik amaiera heldu arte borrokatzeko prest dagoela.
|
|
|
Mike Hammer Etxe Zuriko bozeramaleak manifestarien alde daudela adierazi du.
|
Haien
eskubide unibertsalengatik era baketsuan borrokatzen dutenen alde dago Itxaropena eta historia.
|
|
|
Ez da onargarria frogaren zama egotea kartzela eta bortxazko laneko eremuak pairatu zituztenen esku. ...en eta horrela diktadura frankistaren izaera frogatzen, denek dakitenean zein zaila den halako agiriak aportatzea; izan ere, artxibo askoeta asko itxita daude eta interesdunek eta haien senideek ez dute horietara jotzerik.Non dago egitura instituzionalaren beraren erantzukizuna, nahi izan edo ez, gobernuautonomoa ere horren partaide da-eta, aske bizi ez eta frankismoaren biktima izanziren pertsona
|
haien
eskubideak ordaintzeko. Zergatik ez dute ematen informaziorik?
|
|
|
Idatzizko kontratua formalizatzea eta alokairu bermea sinatzea dira arazorik ez izateko neurri egokienak. Ez da lan erraza, baina, agian, lehen urratsetako bat da bai maizter berri eta beteranoek, bai gaur egungo eta etorkizuneko baserritarrek sakon ezagutzea
|
haien
eskubideak eta betebeharrak. Sinatu beharreko kontratu mota, iraupena eta baldintza zehatzak (maizterraren eskubideak, jabeak etxea saltzea erabakitzen duenean) aztertzen dituen letra txikia zehazteak lagundu egiten dute errentatzailearen eta errentariaren arteko harremana argiagoa eta aurreikusgarriagoa izaten, eta, halaber, harreman hori arazo eta atsekabeen iturri iraunkor ez bihurtzen.
|
|
|
Garapenerako lankidetza funtsezko tresna da hondamendia konpondu eta berriro saihesteko. “Ekintza humanitarioaren funtsezko printzipioa sufrimendua prebenitzea eta arintzea da”, onartu du AECIDek, baina biktimen oinarrizko beharrak ere ase behar ditu,
|
haien
eskubideak berrezarri eta haien babesa bermatu. Azken urteko aurrerapenak Joan den urtearen hasieran, AECIDek Ekintza Humanitarioko Bulegoa sortu zuen.
|
|
|
“Ekimen honen bidez, artisten gizarte egoera hobetu nahi da, batzuetan beren azken urteetan diru sarrerak gutxitzen dituztela ikusten baitute” esan zuen Euroganberak ohar batean. Gainera, europarlamentariek musikarientzako funts bat sortzearen alde egin zuten,
|
haien
eskubideak iraungita baitzeuden, eta funts hori ekoizle guztiek ordaindu lukete. Neurri horiek aurrera ateratzeko, Europako Kontseiluak onartu behar ditu oraindik.
|
|
|
Erkidegoko Gobernuak eta Gai Juridikoen Parlamentuko Batzordeak epea 95 urtera arte luzatzea proposatu zuten Hala ere, testuaren txostengileak, Brian Crowley eurodiputatu irlandarrak, esan zuen zifra hori 70 urtean uzteak estatu kideekin akordioa lortzea erraztuko zuela, autore eskubideei eta antzeko eskubideei buruzko Europako zuzentaraua behin betiko onartzeko. Aldaketa horrek ez die eragiten lirika eta musika konpositoreei,
|
haien
eskubideak bermatuta baitaude egungo legediaren arabera bizitza osoan eta hil eta 70 urtera. Musikarientzako funtsa Europarlamentarien beste proposamenetako bat musikarientzako funts bat sortzea da, haien eskubideak iraungita baitaude.
|
|
|
Aldaketa horrek ez die eragiten lirika eta musika konpositoreei, haien eskubideak bermatuta baitaude egungo legediaren arabera bizitza osoan eta hil eta 70 urtera. Musikarientzako funtsa Europarlamentarien beste proposamenetako bat musikarientzako funts bat sortzea da,
|
haien
eskubideak iraungita baitaude. “Funts hau neurri iragankorra da, 50 urteko babesa oinarri hartuta eskubideak laga dituzten musikariak konpentsatzeko”, adierazi zuen Legebiltzarrak.
|
|
|
Immigrazioak ekonomia osagai handi bat du, bai haren eragile diren arrazoietan, bai sorleku eta jomuga dituen herrialdeetan dakartzan ondorioetan; hori ezin eztabaidatuzkoa da. Eztabaidaigarriagoa izan luke eta bidezko gizarte eztabaida bat sorrarazi luke, ordea, migrazio mugimenduetako protagonistak adierazle huts bihurtu izana, kapitalismoaren engranajeko beste pieza bat bakarrik izateraino, eta sistema horri egindako zerbitzuen arabera aitortzea edo ukatzea
|
haiei
eskubideak. Beharbada, orain, hitzetik hortzera darabilgun ekonomia krisia dela-eta, litekeena izango da inon direnik eta erregulaziorik murriztaileenak gauzatzea, gobernari askok eta askok irrikaz desiratzen baitituzte.
|
|
|
Immigrazioak ekonomia osagai handi bat du, bai haren eragile diren arrazoietan, bai sorleku eta jomuga dituen herrialdeetan dakartzan ondorioetan; hori ezin eztabaidatuzkoa da. Eztabaidagarriagoa izan luke eta bidezko gizarte eztabaida bat sorrarazi luke, ordea, migrazio mugimenduetako protagonistak adierazle huts bihurtu izana, kapitalismoaren engranajeko beste pieza bat bakarrik izateraino, eta sistema horri egindako zerbitzuen arabera aitortzea edo ukatzea
|
haiei
eskubideak. Beharbada, orain, hitzetik hortzera darabilgun ekonomia krisia dela-eta, litekeena izango da inon direnik eta erregulaziorik murriztaileenak gauzatzea, gobernari askok eta askok irrikaz desiratzen baitituzte.
|
|
|
Hala, 17 artikuluan jasota dago, edozein eskubide oinarrizko urratu dietelako ustea izanez gero, nerabeek eskubidea dutela Fiskaltzari urratzearen berri jakinarazteko, hark dagozkion ekintzak susta ditzan. Artikulu horretan adierazten da, halaber, nerabeen guraso aginteaz, jagoletzaz edo zaintzaz arduraturiko pertsonen betebeharra dela nerabeen eskubideak babestea, eta administrazio publiko eskumendunei dagokiela
|
haien
eskubideak gizabidez betearaztea, eta helburu horiek lortu ahal izateko mekanismo guztiak abiaraztea. Aurrez ikusia dago, orobat, nolabaiteko interes gatazkarik balego ere pertsona adingabearen eta hura zaintzeaz edo jagoteaz arduraturiko erakunde publikoaren artean, pertsona adingabeari jakinarazi egin behar diotela defentsari judizial bat izateko eskubidea duela.
|
|
|
400 lagun inguru elkartu ziren parlamentuaren aurrean, Enpleguaren eta babes sozialaren defentsan leloarekin. Nahiz eta krisia langileek ez sortu enpresaburuek egoerari aurre egiteko
|
haien
eskubideak murriztu nahi dituztela salatu zuen Juan Goyen Nafarroako UGTko idazkari nagusiak.
|
|
|
Baita haien senideei buruz ere.
|
Haien
eskubideak ere defendatu behar direla ohartarazi du, eta sufritzen dutenekiko miserikordia keinuak izatea hainbat sektorek gaitzetsi egiten dutelako kezkatuta agertu da. Donostiako gotzain batek Espainiako 50 kartzela baino gehiagotan sakabanatuta dauden 600 presoen senideei bere gertutasun humanoa eta aringarri espirituala ematea besterik ezin du egin.
|
|
|
Herritar bakar bat baztertzen duen neurririk ez dut hartuko. Hala, bereizketarik gabe, herritar guztien alde egingo duela esan du,
|
haien
eskubideak eta askatasunak areagotuz. Nortasunak eta borondateak batu behar dira, esan du, eta ez politikaren zentroa nortasunean jarri.
|
|
|
Dagokionari dagokiona, egia da.
|
Haiek
eskubidea berekin dute, nonbait, hala ibiltzeko. Nik ere bai, ordea, ama lurraz bakean gozatzeko.
|
|
|
Jaioterritik ihes egitea errefuxiatuek ematen duten lehen pausoa baino ez da. Babes eskaera egiten dutenetik burokraziari aurre egin behar diote, eta Europako herrialdeetan garatzen ari diren atzerritarren kontrako politikek errefuxiatuengana hedatzen dira, izatez
|
haien
eskubideak babesten dituen lege zehatza dagoen arren.
|
|
|
Elkartasuna agertu diete atxilotutakoei, eta haien errugabetasun presuntzioa errespetatzeko eskatu dute. Inkomunikatuta daudelako kezka agertu dute, eta
|
haien
eskubideak une oro errespetatuak izan daitezen eskatu dute, horretarako, inkomunikazioa bera kendu behar zaiela argituz. Horrez gain, beraien egoitzetatik eraman dituzten ordenagailuak itzultzeko eskatu dute,, prentsan eta euskararen aldeko lanean aritzeko lan tresna besterik ez dira-eta?.
|
|
|
–Terrorismoa goratzeko deliturik ez da hemen. Senitartekoei eta auzokideei elkartasuna adieraztea eta
|
haien
eskubideak bete daitezela eskatzea gatazka politikoari konponbide demokratikoa bilatzeko gure konpromisoaren isla baino ez dira?.
|
|
|
Euskal presoak Euskal Herriratzea eskatzea,
|
haien
eskubideak errespeta daitezen exijitzea, haien aurkako umiliazioak eta bortxaketak salatzea, edozein negoziaziotan presoen gaia konpontzea ezinbestekoa dela pentsatzea eta esatea,, terrorismoari gorazarre, egitea bihurtu nahi dute; are, zenbaiti jada leporatu diete.
|
|
|
egiten dietenei, diruz laguntzea, zer litzateke Patxi Lopezen irudiko? Aurreko legegintzaldiko aurrekontuak kudeatzea baino ez dela izan esan lezake, noski, baina aurreko legegintzaldietan euskal presoen Euskal Herriratzea,
|
haien
eskubideak errespetatzea... ere eskatu du azken aurrekontuak onartu zituen Legebiltzarrak...
|
|
|
Algortako Ereaga hondartzan Ertzaintzak eginiko maniobra batzuetan izan zen Ares atzo. Euskal presoen argazkiak kendu edo
|
haien
eskubideak aldarrikatzen dituzten kartelak eta ekimenak debekatzeko legitimitate osoa duela nabarmendu zuen. Herrizaingo sailburuaren arabera,, legearen?
|
|
2010
|
|
|
Sergio Labayen kazetariak eta sareko kideak gogoratu duenez, Amerikako herri indigenentzat urriaren 12a Indigenen Erresistentzia Eguna da. Espainiarren sarraskia ez dutela ahazten esateko, eta
|
haien
eskubideak aldarrikatzeko erabiltzen dute egun hori.
|
|
|
Legezkoa izan edo ez, ez dut uste bera normalean egoten den taberna edo jatetxeetako bezeroek mekix asko sartzen dituztenik jende aurrean. Baina hori egiten badute, badakite
|
haien
eskubideen aldeko borrokalaria dutela aldameneko mahaian. Edo gaizki ulertu diot, eta Gagok soilik tabakoa baimentzea nahi du, eta beste substantziak kontsumitzea erabat zigortzea.
|
|
|
eman dakiekeen erabilera. Kopiaren aurkako sistemek abestiak erreproduzitzeko gailuen kopurua murriztu dezakete edo CD batean graba daitezkeen zehaztu, nahiz eta erabiltzaileak deskarga denda ugaritan erosi ditu gaiak Sareak
|
haien gaineko
eskubide guztiak dituela uste izatea. Horren ospearen arrazoia da mp3a ez zela diseinatu kopiaren kontrako sistemak edukitzeko Mp3ak, aldiz, ez du horrelako trabarik.
|
|
|
Gainera, herritar guztientzako zerbitzu irekiak izatea aurreikusten da, aldez aurretik erregistratu beharrik gabe, eta denboran mugarik gabeko iraupena izatea. 116006 zenbakiaren bidez, delituen biktimek laguntza emozionala jaso ahal izango dute, bai eta
|
haien
eskubideei eta horiek gauzatzeko moduari buruzko informazioa ere. Erabiltzaileak zein erakundetara jo dezakeen adieraziko duen orientazio zerbitzua izango dute.
|
|
|
Faktura arindu egin daiteke, hein batean, zenbait kenketaren bidez. Hala ere, hezkuntza arloko eskumenak autonomia erkidegoei transferituta daudenez, espainiar guztiak ez dira desgrabazio horietaz baliatzen. Beren araudi fiskalean haiek ezarri dituzten eskualdeetako zergadunek bakarrik dute
|
haietarako
eskubidea. Eskolara itzultzea garestiagoa da kataluniarrentzat eta madrildarrentzat, eta ikasle bakoitzeko batez besteko gastua 700 euro da.
|
|
|
itxialdiak, gose grebak, etab.:
|
haien
eskubide urraketen bukaera eskatzen dute, eta irtenbide demokratiko baten aldarrikapena egiten. Ondorioz, jarrera horrek zigorrak, isolamendua areagotzea, gurekiko harremanak murriztea eta beste hainbat ondorio latz ekarriko dizkie, dizkigu.
|
|
|
Hilurreneko erien prozesua arintzeko asmoz,
|
haien
eskubideak bermatu nahi ditu
|
|
2011
|
|
|
Lesbianen alde gaudela diogunean, zenbateraino gaude alde? Zer egiteko prest gaude
|
haien
eskubideak defendatu eta aldarrikatzeko. Zenbateraino sentitzen dugu gure haien borroka?
|
|
|
Jaraunskide baten edo gehiagoren hartzekodunek euren kontura esku har dezakete banaketan, banaketa hori
|
haien
eskubideei iruzur edo kalte eginez gauza ez dadin.
|
|
|
Mehelinaren titularrak eskubide hori erabili ahal izateko, aurretiaz izan behar du mehelinean interesaturik dauden gainerako titularren adostasuna; adostasunik lortu ezean, adituek baldintza batzuk finkatuko dituzte obra berriak
|
haien
eskubideei kalterik ez egiteko.
|
|
|
5 Adoptatuek euren jatorri biologikoari buruzko datuak jakiteko eskubidea izango dute, behin adin nagusitasuna eskuratuta, edo, adingabetasunean zehar, euren gurasoek haien ordezkari gisa jardunez gero. Espainiako herri erakundeek, adingabeak babesteko eginkizuna betetzen dutenean, eta betiere interesdunei aurretiaz jakinarazpena eginda, eskatzaileei aholkuak eta laguntzak emango dizkiete, euren zerbitzu espezializatuen bitartez,
|
haien
eskubidea eragingarria izan dadin.
|
|
|
4 Haurrek babesa izango dute,
|
haien
eskubideak zaintzen dituzten nazioarteko hitzarmenek diotenaren arabera?.
|
|
|
49 artikulua. Minusbaliotasun fisikoa, psikikoa edo sentsoriala dutenentzat aurreikuspen, tratamendu, errehabilitazio eta integrazio politikak egiteko botere publikoek duten ardura aipatzen du; haiei behar duten arreta espezializatua emango diete, eta bereziki lagunduko diete
|
haien
eskubideez goza dezaten.
|
|
|
Bere konpromisoak bete ahal izateko, NBEk hainbat esparruz arduratzen diren erakundeak sortu ditu. Horien artean, UNICEF arduratzen da haurren interesak zaintzeaz; baina beste batzuk ere badaude, hala nola UNESCO eta OME, haurrei arreta ematean espezializatuta ez dauden arren,
|
haien
eskubideak sustatzen dituztenak.
|
|
|
Beraz, guztiz egia da balitekeela itxuraz normalak diren pertsonek, mendekotasun arazorik edo buruko patologiarik ez dutenek, gaizki tratatzea beren seme alabak.. Gurasoek nahi dutena egin dezakete beren seme alabekin, eta inork ez du tartean sartu behar?. Seme alabak ez dira gurasoen jabetza, eta komunitateak
|
haien
eskubideak babestu behar ditu, gurasoen interesen gainetik.. Haurrei gogor egin behar zaie, bestela ez baitute ikasten?. Gaur egun uste da irizpide horrek ez duela inolako oinarri pedagogikorik.. Haurrak pairatutako kalteak larriak direnean bakarrik har daiteke eta hartu behar da esku?.
|
|
|
Izan ere, erresistentzia zibileko prozesu horietan parte hartzeak agerian utzi zuen autonomia handiagoa nahi zuela.
|
Haien
eskubideak zapalduta utzi behar dira. Haientzat eta justizia maite duten herritar guztientzat, 1948ko abenduaren 10ean onartutako Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalak datozen urteetarako norabidea finkatu behar du”, erantsi zuen Bokovak Giza Eskubideen Eguna zela eta argitaratutako mezuan.
|
|
|
Eta, hala ere, gazte hiltzeak izan ditzakeen balizko abantailetan pentsatzera behartzen zuen batzuetan Lazkanok bere burua, nahiz eta ez zen gauza bera, inondik inora ere ez, trafiko istripua edo suizidioa edo tortura. Beren buruaz beste egiten zutenen kasuan beti zegoen
|
haien
eskubide baten egikaritzaren kontsolamendua, frogatuta ei dagoen arren beren buruaz beste egiten saiatu eta bizirik atera diren haien gehiengo zabala damutu egiten dela saiakeraz: " Ongi pentsatuko ahal zuen, pisatuko ahal zituen balantzaren alde bietan aldekoak eta kontrakoak, ez ote da agian arrazoizkoa izan bere erabakia, eskuzabala, neurtua, errepikapenaren errepikapenari alto esan eta planto egitea erabaki duenaren zentzuzko deliberoa?".
|
|
2012
|
|
|
Urtarrilaren 14ko eguna agendan apuntatzeko eskatu dute Gasteizko hainbat eragilek. Ekaitz Samaniegoren eta beste hainbat gazteren egoera salatu nahi dute, eta
|
haien
eskubide zibil eta politikoak bete daitezela exijitu. Horretarako, mobilizazio bat antolatu dute urtarrilaren 14rako.
|
|
|
Giza baliabideak eta haien eginkizunak. Zuzendaritza, hezitzaile talde, langile ez irakasle eta besteen eginkizunak eta ardurak zehazten ditu,
|
haien
eskubide eta betebeharrak zehaztuz.
|
|
|
Horretarako, oso garrantzitsua da haurrek “eskubideak dituztela” nazioartean onartu eta 20 urtera, azkenean, “nazioartean justizia lortzeko aukera dute”, onartutako kexa mekanismo berriaren bidez. “Hau lehen urrats garrantzitsua da, baina oraindik estatuek Protokoloa berrestea izango dute, beren xedapenen arabera derrigorrezkoa izan dadin, eta gutxienez 10 herrialdek protokoloa berretsi dute erabili aurretik”, gogorarazi du erakundeak. Save The Childrenek nabarmendu du protokoloak adierazten duela beren eskubideak babesten ez dituzten edo gehiegikerien aurrean behar bezala erantzuten ez duten herrialdeak nazioartean aztertu ahal izango direla, nazioarteko instantzia hori azken bermea baita herrialdeak erantzun eraginkorrik ematen ez duenean haurrak babesteko eta
|
haien
eskubideak bermatzeko. Erakundeak uste du mekanismo berriak giza eskubideen nazioarteko babesa indartzen duela eta berme bat gehiago dela, baina haurrak babesteko erakundeek “funtsezko eginkizuna izango dute mekanismo berria praktikan erabilgarria izan dadin lortzeko”.
|
|
|
Baina beste alderdi batzuk ere hartu behar dira kontuan. Adineko pertsonek diru sarrera gutxiago dituzte, zenbait produktu erabiltzeko zailtasunak eta
|
haien
eskubideei eta betebeharrei buruzko informazio gutxi. ‘Adinekoen eskubideen alde kontsumitzaile espezifiko gisa’ txostenak dioenez, enpresek ez dute uste 60 urtetik gorakoek ezaugarri bereziak dituztela, nahiz eta biztanleen %20 inguru izan.
|
|
|
Etxerik gabeko pertsonen gizarte babeserako baldintzak gogortu egiten dira, eta, beraz,
|
haien
eskubideak betetzea eta murrizketa gutxiago eskatzen dira.
|
|
|
Hirigintza mailako mehatxuak, etxebizitza galtzeko arriskua, bizilagunen arteko liskarrak... arazo potoloak izan arren badira oraindik auzoari dirdira eman nahi dioten auzotarrak. Borroka betean dira, zailtasunak zailtasun,
|
haien
eskubideen alde. Eta, bide batez, galbidean doan auzunearen alde.
|
|
|
Eva Ferreira EHUko idazkari nagusiak adierazi duenez," arautegi hau onartzeak berekin ekarri du EHUn ikasten duten pertsona guztien estatusa definitzea,
|
haien
eskubideak erabat bermatuta, betebeharrak zehaztuta, haien lana ebaluatzeko irizpide argiak ezarrita eta unibertsitateko bizitzan eraginkortasunez parte hartzeko bideak eskainita, erabakiak hartzean parte hartzekoak barne. Nabarmentzekoa da arautegia egiteko ikasleen ordezkarien adostasuna lortu nahi izan dugula eta haien eskaera nahiz aldarrikapenei erantzun diegula.
|
|
|
Hasteko, presoen arazoak euskal herritar guztiak hunkitzen dituela eta gehiengoak haien etxeratzea eskatzen duela aldarrikatzen da. Bai, denek dakite presoak badirela, baina ez da segur denek nahi dutela
|
haien
eskubideen errespetua, are gutxiago haien askatasuna. Estatuarentzat, politikari gehienentzat eta opinioaren parte batentzat, presoak ongi dira preso eta kartzela denbora konplitu dute.
|
|
2013
|
|
|
" Egungo egoera ez da krisi ekonomikoaren ondorioa, krisiaren aitzakian martxan jartzen ari diren politiken ondorioa baizik. Neurrion helburua herritarrak pobretzea eta
|
haiei
eskubideak kentzea baino ez da, betikoek aberasten jarraitzen duten bitartean". Gizarte eragileen eta sindikatuen iritziz, orain arteko bideak" hondamendira" darama.
|