2000
|
|
3)
|
haien
eragina gorputzaren funtzionamenduan. Osoko ikuspen horrekbakarrik eragin ditzake aldaketa iraunkorrak nortasunean.
|
|
Perls ek bere burua existentzialista ateorikotzat zuen eta filosofia modu honekteorizatzeko zuen joera kritikatu zuen. Kritikak kritika, Fritz ek ez bezala, Laura kteoria
|
haien
eragina onartu zuen. Yontef en hitzetan (1995), Laura-k, Martin Bubereta Paul Tillich teologo existentzialekin harremana izan zuen.
|
|
Euskararen eliz erabilpenerako debeku eta arauak ez ziren izan legeria edo Administrazioko gertakariak bakarrik; gizartera ere jaitsi zen
|
haien
eragina, eta haiek zegozkien agintari eta herritarrek, onerako nahiz txarrerako aintzakotzat hartu behar izanzituzten. Horregatik, galdetzekoa da zein izan zen, haien aurrean, herri eta elizetakoburubidea, pertsonala eta instituzionala.
|
|
Lehen Karlistadak() ere ez zuen ur hauen aprobetxamendua eten, eta 1847 urtean hain zuzen, haranean jaiotako noble batzuen laguntzaz lehenengo bainuetxea eraiki zen. Komunikazio beharrak eta noble
|
haien
eraginak, XIX. men dearen bukaeran bainuetxeak trenaren geltoki propioa izatea ahalbidetu zuen.
|
|
Eta, inguruetako gaixo eta erien begiratzeko, ospitale bat ere eraiki genezakeen komarka hartan, nola egin baitzuen Azpilkuetako Martinek bere herrian... baina, hark ez bezala, bizirik nengoela egin behar nuen nik hura, zeren jauregi aberats bateko seme eta gizonezko bakarra bainintzen, aita anaiak hil ondoren, eta baliabide guztiak izan nitzakeen, neure xedearen betetzeko, Jainkoaren laguntzarekin. Eta, entseiu hartan neure arartekotasunaz baliatzen nintzela, osaba Joanikot eta ama elkarrenganat biltzea erdietsiko nuen, eta
|
haien
eragina erabiliko nuen herriko jende guztien batzeko eta zoriontsu izaiteko, Jainkoaren laguntzarekin...
|
|
Eskuturrak lotu ordez, atzamar lodi biak lotu zizkidaten zepo txiki batekin, eta halaxe erabili ninduten lehen egunetan. Zepo
|
haien
eraginez, sei hilabete inguruan iraun zidan atzamarretako intsentsibilitateak; azala ere erori egin zitzaidan.
|
2001
|
|
Neurria betearaztea autonomia erkidegoetako agintarien eskumena da, eta merkatuan neurriz kanpoko desadostasunak saihestuko dira. Iraupena
|
haiek
eragin zituen kasuari egokituko zaio eta, betiere, ez da urtebetetik gorakoa izanen. Produktu jakin baten arriskugarritasunari buruzko ebidentziak haren erabateko debekua ekarriko du, legegintzako baliabide egokien bidez. Europako Erkidegoari informazioa ematea Neurri hori Osasun eta Kontsumo Ministerioaren, autonomia erkidegoen eta Europako Batzordearen arteko jakinarazpen eta truke sistemaren bidez hartu da.
|
|
Randy Lemoine Elikagai banaren eskuragarritasun txikiko egoera berezietan, organismoak beste energia substratu batzuk erabiltzen ditu, hala nola laktatoa eta zenbait aminoazido (kate adarkatuko aminoazidoak edo BCAA eta glutamina). Baldintza normaletan, aminoazidoek ez dute energia gastu osoan ekarpen handirik egiten, zeren eta, printzipioz,
|
haien
eragin fisiologikoa beste bat baita, muskuluaren nutrizioa, esaterako. Hala ere, iraupen luzeko kirol aerobikoetan (txirrindularitza, maratoia…) edo muskulu jakin batzuen gaineko intentsitate handiko kiroletan (indar entrenamendua pisuekin), muskulu metaketek oso jaitsiera handia izaten dute, eta, gainera, guztiz kontsumitzen dira.
|
|
Alabaina, eguzki izpiak eta euria ez bezala, hedabideak ez dira gizartetik kanpoko gertakari batzuk, kanpo horretatik hondamendiak edo oparoaldiak ekartzen dituztenak. Gizartearen partaideak dira hedabideak, gizarte zibileko instituzio bat dira, eta
|
haien
eragina elkarren arteko harremanetan eta beste instituzio egitura eta gizarte praktikekiko elkar eraginean baizik ezin da neurtu.
|
|
Bertsopaper saltzaile
|
haiek
eragiten zizuten liluraho rretatik nola pasatu zinen, ordea, bertsopaperak bildu eta argitaratzera. Gogoan al duzu nola eskuratu zenuen zeure lehen bertsopapera?
|
2002
|
|
Erakunde horrek nabarmendu du kostu erreala handiagoa izango dela ziur aski, baldin eta horri produktibitate txikiagoa eta langileen berritzeko gaitasun txikiagoa gehitzen bazaio. Txomin Izagirre Laneko Prebentziorako eta Osasunerako Euskal Fundazioko (Osalan) Medikuntzako arduraduna da, eta argitu du datu horiek guztiak «esplorazio azterketen emaitza» direla, «ez baitago
|
haien
eraginari buruzko azterketa errealik». Adituaren esanetan, zifra zehatzik ez egotearen arrazoia da estresa «gaur egun eremu bigun bat, jostun kutxa bat dela, non gauza asko sartzen baitira, ez baitago mugatuta».
|
|
Hala ere, badirudi hormona ekintza duten molekulek dituztela arrisku gutxien pertsonen osasunerako. Substantzia horiek, besteak beste, gizonezkoen edo emakumezkoen hormona ekintzak dituztenak, animaliei eman behar zaizkie eta beren lana egin behar dute, baina ezin dugu ahaztu denboraren poderioz metabolizatu egiten direla, eta, ondorioz,
|
haien
eragin farmakologikoa galtzen dutela. Baina zein da ondorioa?
|
|
Hirian, istripu batean zauritua edo iletsua izatearen arteko aldea da. Pintzek erabat baliogabetzen dute
|
haien
eragina; airbagak, berriz, ez du erabilera baztertzen, elementu osagarria baita, ez ordezkoa. 2002ko urrian, Trafiko Zuzendaritza Nagusiak, gaia transferituta duten Euskal Autonomia Erkidegoekin eta Kataluniakoarekin koordinatuta, kontzientziazio kanpaina bati ekin zion, eta 60.000 gidari kontrolatu ziren.
|
|
Hala ere, dokumentuak azpimarratzen du posta elektronikoa “oraindik gutxi ustiatuta” dagoela, bazkide, kolaboratzaile eta boluntarioei, gizarteari oro har eta komunikabideei informazioa helarazteko. Fundazioaren txostenak azpimarratzen du Espainiako GKEek ez diotela probetxu handirik ateratzen Sarean duten presentziari, eta
|
haien
eragina mugatua dela. Horrez gain, giza baliabiderik eta baliabide ekonomikorik ez dagoenez, orri asko ez dira maiz eguneratzen, eta, beraz, “ez dute bizitzarik eta jendeak ez ditu bisitatzen” esan du Carlota Francok, Espainian OneWorld atariaren koordinatzaileak, eta nabarmendu du erakunde zaharrenak direla eguneratzen denbora gehien ematen dutenak.
|
|
Eta nola sentitzen nintzen ni neu ere, halakoetan, ipuin batek hartua bezala! Hainbesteraino, non, momentu
|
haien
eraginagatik edo, amets zoragarri bat izan bainuen haietako egun batean. Leirek eta biok urtero jartzen genuen gabonetako jaiotza, eta harekin ari ginen amets hartan ere.
|
|
Gizaki kopuru jakin bati gerta dakiokeenaren jabe izatera heltzeko modua aurkituko bagenu;
|
haiengan
eragin nahi den inpresioa lortzeko, aurkituko bagenu, halaber, gizaki horien inguruan jazotzen den guztiaz jakitun izateko modua; gizaki horien ekintzak zein beren arteko loturak, beren bizi gorabeherak oro, estu lotzeko modua aurkituko bagenu, ezerk ez liguke ihes egingo, ezerk ez lioke kontra egingo bilatzen den efektuari. Bistan da, halakorik ezer aurkituko bagenu, gobernuek helburu larrienak erdiesteko erabiliko luketen tresna ezin indartsu eta baliagarriagoa litzatekeela hori.
|
2003
|
|
Uholdeak kontrolatu eta
|
haiek
eragindako kalteak gutxitu egiten dituzte.
|
|
Ikerketa taldeak egiaztatu duenez, nahiz eta gizakiak hezurrak birsortzeko gaitasuna izan, askotan funtzio hori mugatua da, “batez ere adineko pertsonengan”. Hala, “gizakiarengan gertatzen diren hausturen ehuneko esanguratsu batek arazoak ditu konpontzeko, eta, beraz, haiengan jarri behar da arreta,
|
haien
eragina murrizteko”, zehaztu du Becerrak. Hezurrak behar bezala konpontzea galarazten duten arrazoiak zein diren jakiteko jarri ziren martxan zientzialariak.
|
|
Transgenesia (genetikoki eraldatutako organismoen sorrera) sendotuz joan da, gero eta sendoagoa den teknologia gisa, bai landareetan bai animalietan, baina ez da gauza bera gertatu klonazioarekin, ez helburu terapeutikoei dagokienez, ez ugalketari dagokionez. Ikono baten historia Sortu zenetik (6 hilabete geroago, munduko zientzia komunitateari jakinarazi zitzaion), biologia zientzien aurrerapenaren eta
|
haien
eragin etiko eta moralaren ikono bat izan da Dolly, eta ez esperimentu arrakastatsu bat. Posible izan zedin, beharrezkoa izan zen transferentzia nuklear bidez 277 enbrioi klonatzea.
|
|
Normalean, edozein tratamenduk elikagaien ezaugarri organoleptikoak aldatzea dakar, eta irradiazioa ez da salbuespena. Hori dela eta, garrantzitsua da, tratamendu jakin bat gomendatzearekin batera, elikagaien segurtasuna hobetzea eta
|
haietan
eragiten diren aldaketak kontuan hartzea, haien aplikagarritasuna egokia den ala ez zehazteko. Mikroorganismoak ezabatzea Irradiazioa, dosi egokietan, mikroorganismoak kentzeko gai da Duela 50 urte baino gehiagotik frogatu dute irradiazioa, dosi egokietan, mikroorganismoak kentzeko gai dela.
|
|
Produktu horiek ez dute tratamendu termikorik izan, baina bizitza komertzial luzea izateko aukera ematen dute, eta, beraz, toxina botulinikoa garatzeko eta sortzeko aukera dago. Patogeno berriak Beste agente patogeno batzuek protagonismo handiagoa hartu dute azken urteotan, nahiz eta
|
haien
eragina oso txikia izan. Hori da Listeria monocytogenes en eta Escherichia coli verotoxigenikoaren kasua (O157/ H7).
|
|
Ohiko ikerketa prozeduren bidez elikagaiei antzematea zaila denez, oso zaila da haien benetako eragina zein den jakitea. Datu epidemiologikoek adierazten dute
|
haien
eragina txikia dela, baina egia da, halaber, kasu gehienetan, ez dela jakiten elikaduratik eratorritako gaixotasunen arrazoia, eta kasu horietan birusek zeregin nabarmena izan lezakete. Birusen artean nabarmentzekoa da A hepatitisaren eragina eta garrantzia, gaixotasuna inkubatzen ari diren manipulatzaileen bidez elikagaietara transmiti baitaiteke.
|
|
Lege zibilek hiru bide erabiltzen dituzte delituei aurre egiteko: lehenik eta behin, egileak zigortzen dituzte; bigarrenik, eta ahal den neurrian,
|
haiek
eragin duten gaitza konpontzen dute; eta, hirugarrenik, kriminalak geldiarazi edo kontrolatzen dituzte, zigorraren eredu gisa. Horiek dira, beraz, legeek erabili dituzten bideak, delitu eta krimenei zigorrak ezartzeko.
|
2004
|
|
hogei bat enpresaren negozioa %20 murriztuko da, batez ere generikoen eta kapital nazionalaren fabrikatzaileena, eta horrek enpleguak eta ikerketako inbertsioak behera egitea ekarriko du. Farmaindustriak, orain, Osasunarekin negoziatu nahi du nola aplikatuko diren erreferentzia prezioak hurrengo urteetan,
|
haien
eragina graduatzeko. Farmaindustriaren kalkuluen arabera, laborategiek 40 milioi euro gastatu dituzte prezio zaharrean biltegiratutako ontziak suntsitzearen ondorioz.
|
|
Testuak jasotzen du haurrek informazioa eta teknologia eskuratzeko duten eskubidea, sexua, adina, maila ekonomikoa, nazionalitatea, etnia, jaioterria eta abar direla-eta bereizkeriarik egin gabe, eta, bereziki," ezindu guztiak". Halaber, defendatzen du adingabeek eskubidea dutela “sarean era guztietako informazioak eta ideiak bilatu, jaso eta zabaltzeko”, bai eta
|
haiei
eragiten dieten lege edo arauak aplikatzen direnean kontsulta egiteko eta iritzia emateko ere, hala nola eduki murrizketak, abusuen aurkako borroka, sartzeko mugak, etab. Era berean, Interneten gertatzen diren era guztietako esplotazio, legez kanpoko merkataritza, abusu eta indarkeriaren aurka, garapen pertsonalerako, hezkuntzarako eta eskaintzen dituen prestakuntza aukera guztietarako, komunikab... Azkenik, dekalogoak gogorarazten du haurrek teknologia berriez baliatzeko eskubidea dutela “mundu osasuntsuagoa, baketsuagoa, solidarioagoa, bidezkoa eta ingurumena errespetatzen duena lortzeko”, eta “gobernuek konpromisoa hartu behar dutela herrialde pobreenekin lankidetzan aritzeko, herritarrei Internet erabiltzen laguntzeko, marjinazioa eta desberdintasuna saihestuz”.
|
|
Izan ere, eragin psikoestimulatzaileengatik orain arte erabili den arren, nekeari eta neke sentsazioari aurre egiteko, beste batzuek fidatu egin dira argaltzeko prozesua errazteko ustezko gaitasunaz, belar horrek, ustez, apetitua kontrolatzen baitu eta metabolismoa estimulatzen baitu. Elikagaien administraziotik eta zientziaren esparrutik egiaztatu ahal izan da kontsumitzaile asko argaltzeko produktu gisa hurbiltzen direla produktu horietara,
|
haien
eragin bizigarri ahaltsuak kontuan hartu gabe. Horrek arrisku nabaria eragiten die pertsona askori, ez baitakite produktu horiek hartzeak bihotz erritmoa bizkortu eta presioa maila arriskutsuetara handitu dezakeela.
|
|
Hala ere, azterketan onartzen da zaila dela elikaduraren eta minbiziaren arteko harreman zuzena ezagutzea, baina badakigu garrantzitsua dela elikadura osasungarria eta orekatua egitea, gaixotasun hori izateko arriskua murrizteko. Elikagai batzuen babes efektua Bularreko minbizien kasu kopuru handia dela eta, ikerketak
|
haien
eragina mantsotzen ahal duten faktoreak aztertzera bideratzen dira. Horren jakitun, dieta eta, zehazki, babesgarritzat jotzen diren elikagaiak dira ikerketa bide nagusietako bat.
|
|
Ura irensteko modu bat infusio bat da. Bereziki gomendagarriak dira te gorria, lehoi hortza edo ortosifoia,
|
haien
eragin diuretikoari esker.Gainera, zenbait azterlanetan frogatu da te gorriaren kontsumo erregularrak odol zirkulazioa hobetzen duela, eta, beraz, tearen egunean katilu bat onuragarria izan daiteke zirkulazio arazoak izanez gero. Eta normalean ariketa fisikoa egitea (oinez ibiltzea, igeri egitea, korrika egitea…), hankak mugitzea edo hankak goraka minutu batzuez etzatea da modurik onena zainak errazago itzultzeko eta zirkulazio txarraren sintomak hobetzeko.
|
|
Begoña Barragánek, aeal ko lehendakariordeak, adierazi du “nahiko ezezaguna” den gaitza dela eta jende gehienak “berari buruz ere ez duela entzun”. Agian, minbizi mota horien alderdi kezkagarriena
|
haien
eragina izango da, azken azterketen arabera, urtean% 3 eta% 7 bitartean hazten baita. Eta haren progresioa handituz doa.
|
2005
|
|
Karbono tetrakloruroa, suteen aurka eta pestiziden aurka ere erabiltzen dena, lehorrean edo fumigatzaileetan garbitzea ere oso kaltegarria da ozonoaren aurka ez ezik, baita osasunaren kontra ere, kantzerigenoa zela jakin ondoren. Bestalde, hegazkin supersonikoek oxido nitrosoak askatzen dituzte, baina
|
haien
eragina hutsala dela uste da. Gainera, substantzia kimiko arriskutsuenek oso bizitza luzea dute, eta, beraz, denbora gehiago eman dezakete ozonoaren kontra.
|
|
Jarduera fisiko handia duten pertsonetan bakarrik% 50 murriztuko litzateke
|
haien
eragina.
|
|
Gauez, gaizki argiztatutako edo euria edo lainoa duen bidean, animalien arduradunek argi zuriak edo horiak eraman behar dituzte atzean. Zirkulazioari buruzko Erregelamendu Orokorraren arabera, etxeko animalien jabeak dira
|
haiek
eragin ditzaketen kalteen erantzuleak. Animalia bidean solte badago eta istripurik eragin ez badu, hutsegite arintzat hartuko da, eta istripu bat eragiten badu, agintari judizialak erabakiko du jabearen erantzukizun penala edo zibila.
|
|
Mediterraneoko basoaren azken aztarnak ere babestu behar dira; errepideak biaduktuekin eta fauna pasaguneekin iragazkor bihurtu behar dira, eta, Europar Batasuneko Habitatei buruzko Zuzentarauaren eta Natura 2000 gune babestuen sarearen esparruan, hirigune egonkor nagusien arteko populazio trukea ahalbidetuko duten korridore ekologikoak sortu behar dira. Azkenik, ezinbestekoa da untxien populazioak berreskuratzea zenbait arlotan, eta
|
haiei
eragiten dieten gaixotasun nagusiak desagerrarazteko formulak ikertzea. Animalia hori kontserbatzeko, beharrezkoa da animalia hori aztertzen jarraitzea, eta gaur egungo teknikarik modernoenekin hainbat ikerketa egiten ari diren arren, koordinaziorik gabe egiten da.
|
2006
|
|
Azken urteotan, telefonia mugikorraren zabalkundeak mahai gainean jarri du eztabaida. Telefonoaren eta antenaren arteko lotura mikrouhin bidez egiten da, eta orain dela hamarkada asko ezagutzen dugu
|
haien
eraginetako bat: materia berotzen dute.
|
|
Zentzuduna izatea da kontua, inork ez du eskaintzen “gogor lau pezetatan”, eta dirua azkar irabazi nahi badugu, inbertsioa galtzeko arriskua dugula ohartu behar dugu. Legedia Ondasun ukigarriek, halakotzat hartuta, ez dute beren merkatua arautuko duen legeria espezifikorik, baina badira
|
haiei
eragiten dieten arau batzuk. Hala, Inbertsio Kolektiboko Erakundeei buruzko azaroaren 4ko 35/ 2003 Legea da orokorrena.
|
|
Arnasbideetako infekzioak milioika pertsonari eragiten die urtero, bereziki gazteei eta helduei, eta kostu handia eragiten dio Europako gizarteari. Erresistentzia eta antibiotikoen erabilera asko aldatzen diren arren herrialde batzuetatik besteetara, adituek diotenez, bronkitisa edo pneumonia bezalako gaitzetarako botika horiek gehiegi preskribatzeak
|
haiek
eragiten dituzten organismo patogenoen erresistentzia areagotzen laguntzen du. Izan ere, urtero bronkitis akutua hartzen duten 16 milioi pertsonen %70 eta %90 artean antibiotikoekin tratatzen dira, eta, datu zientifiko solidoetan oinarritutako sendagai horiek erabiltzeko jarraibide argirik ez dagoenez, medikuak bakarrik daude erabakia hartzeko orduan.
|
|
Erritmo zirkadiano horrek eguneko uneari buruzko informazio baliotsua ematen dio organismoari, eta lo esnatze ereduak markatzen ditu. Erritmo biologikoak eta
|
haien
eragin lasaigarria erregulatzeko gaitasun horri esker, hormonak erabilgarritasun handiagoa erakutsi du loaren nahasteetan. Loaren gorabeherak eta jet lag Insomnioaren kasuan, melatonina eraginkorra da loaren indukzioan, eta, horri buruzko azterketarik ez dagoen arren, litekeena da loezina ohiko somniferoek eragindakoa baino naturalagoa eta kalitate hobekoa izatea, eta esnatze freskoagoa eta deskantsatuagoa izatea.
|
|
Maese Alexandro Bracca zeritzana Cencitarren heriotzatik hamahiru egunera hil zen, gauero gauero amesgaiztoetan etortzen zitzaion mamu beldurgarriak eragindako izu ikararen ondorioz. Ez omen zuen inoiz gainditu Cencitarrak, eta batik bat Beatrice, akabatu izanak sortzen zion damua, eta are gutxiago
|
haiei
eragindako torturak. Barneraino eragiten zioten, damu zen, jasanezina egiten zitzaion Giacomo gaixoa lau zatitan txikitu izana...
|
|
[12] Gustuaren aniztasun eta aldakortasun ororen artean badaude, agidanez, onespeneta gaitzespen printzipio orokorrak, eta begi arretatsu batek antzeman diezaioke
|
haien
eraginari gogamenaren jarduera guztietan. Gure barneko ehunaren jatorrizko egitura dela-eta, zenbait forma eta tasun partikular atsegina emateko kalkulatuak dira, eta bestetzuk atsekabetzeko.
|
2007
|
|
Obesitateari aurre hartzea ideia osasuntsua da eta Ongi jan, osasuntsu jan. Txikienengana zuzendu dira orain, “arazoak
|
haiengan
eragin handiagoa dauka eta”.Ardatz biHelburua lortu guran hainbat jarduera jarriko dira martxan ardatz biren inguruan: “Batetik, elikadura osasuntsua izatearen garrantzia, haurren loditasunari aurre egiten laguntzeko elikadura ohiturak ezagutzera emateko informazio kanpaina garatuz; eta, bestetik, jarduera fisikoaren sustapena”.
|
|
Baina euskarak, euskal kulturak eta euskal bizimoduak indarrean iraun dute gaurdaino herri horretan. Ez zen behar adinako indarrekoa
|
haien
eragina, hau da, orduko denboran munduko herrialderik eta kulturarik indartsuenak zituen herri harena, euskal kultura eta euskal hizkuntza ezabatzeko handik.
|
|
Zahartzean gertatzen zaigu,
|
haiek
eragindako kaltea konpontzeko gaitasuna jaisten dela. Horrek, luzarora, neuronek elkar komunikatzeko duten gaitasuna murrizten du.
|
|
Hitzarmen honetara biltzen den enpresa orok honako hau bete eta esan behardu: «Enpresek nazioartean aitortutako giza eskubideak babestu eta errespetatu behardituzte
|
haien
eragin eremuan», «bermatu behar dute giza eskubideak urratzendituztenen konplize ez direla»... Lan eskubideei dagokienez, «haurren lanarenindargabetze eraginkorra sustatuko dutela», «enpleguan eta lanean diskriminazioaerabat baztertuko dutela»...
|
|
Iraganean ongi errotutako estamentu batzuek jokatzen segitzendute aspaldian gaindituak luketen egoeretan.
|
Haien
eragina zehaztudaiteke sekuentzia metodologikoki hiru etapetan laburbilduz.
|
|
Simulakroetan ez bezala, jai hauetan egiten eta esaten dena ez da antzezpen hutsa, biziaren beste alderdia baitira erritual hauek. Simulakroetan bezala,
|
haien
eragina beren baitatik kanpora doa: portaera identitarioak, esaterako, han indarhandiago badute ere, bizimodu arruntean, ondo zentzuturik?
|
|
Kohlberg en generoaren araberako estandarizazioaren garapenari buruzkoteoria (Kohlberg, 1966) oinarrizko bi planteamendutatik abiatzen da. Lehenengoaren arabera, genero rolen garapena ezagutzaren garapenaren araberakoa da; hauda, haurrek generoaren inguruko zenbait ezagutza eskuratu behar dituzte, gizarteesperientziak
|
haiengan
eragina izan dezan. Bigarren oinarrizko planteamenduarenarabera, berriz, haurrek modu aktiboan gizarteratzen dute beren burua; hau da, ezdira gizarte eraginaren hartzaile pasibo hutsak.
|
|
Nire salatarien eraginez zuek zer sentitu duzuen, jaun atenastarrak, ez dakit; ni neu ordea ia neure buruaz ahaztu naiz
|
haien
eraginez, hain konbentzigarri hitz egiten zuten eta. Hala ere, horrela esateko, ezer egiazkorik behintzat ez dute esan (Platon, Sokratesen defentsa, st.
|
|
Ezustekoak saihesteko trikimailu bat, batez ere landatu behar den azalera handia bada, lehenengo hazi gutxi batzuk botatzea da, inguruan inurritegirik dagoen detektatzeko. Halakorik bada, inurriek hazi horiek eramango dituzte, gizentzeko erabiltzen direnak, eta horrek haien habia detektatzeko eta
|
haiengan
eragiteko aukera emango du. Urteko unerik egokienetan landatzea, udaberrian edo udazkenean, hau da, klima epeletan.
|
|
Haurren jaiotzak erregistratzen ez direnean, OMEren arabera, oinarrizko giza eskubideez baliatzeko aukera gutxiago dute, sozialak, politikoak, zibikoak edo ekonomikoak izan. Bizitzaren beste muturrean, heriotzak zenbatzen ez direnean eta horien arrazoiak dokumentatu gabe daudenean, gobernuek ezin dute osasun politika eraginkorrik diseinatu,
|
haien
eragina neurtu eta osasun aurrekontuak behar bezala erabiltzen diren jakin. Arreta gabeko lana Garapen bidean dauden herrialde gehienek erregistro zibileko sistema errudimentarioak dituzte edo ez dute batere sistemarik.
|
|
Kontratatzeko modua berbera izanen da, beren burtsa indizeetan kotizatzen jarraituko baitute. Balio oso lurrunkorrak izaten jarraituko dute, zurrumurruekiko eta
|
haiei
eragin diezaieketen albiste makroekonomikoekiko oso sentikorrak. Saio bakoitzeko prezio aldaketaren gehieneko ehunekoak kenduko dira, orain arte% 25ekoak baitira, eta% 15era pasatuko dira, merkatu horretan kotizatzen ez duten balioei aplikatzen zaiena.
|
|
«Lehen belaunaldiko antipsikotikoak nerbio sistema motorrean zuten eraginagatik nabarmentzen ziren, eta kontrolik gabeko zurruntasun edo dardara motaren alterazioak eragiten zituzten (sintoma klinikoak, estrapiramidalak). Bigarren belaunaldiko antipsikotikoek minimizatu egin zituzten arazo motor horiek, eta
|
haien
eragin kaltegarriak metabolismoaren eremura bideratu ziren». Klinikako espezialistak onartu du bigarren belaunaldiko antipsikotiko batzuk nabarmendu egin direla, gaixoen pisua handitu egin delako eta, era berean, gaixotasun kardiobaskularra izateko arriskua dutelako.
|
|
Kultura politiko historikoan oinarritzen ziren oposizio politikoko nahiz sindikalisten alderdiak; sindikatuak desagertzear zeuden 1951rako eta
|
haien
eragina nekez ikus zitekeen gizartean. Errepresio bortitza jasan ondoren, haien esparru publikoa (termino horren erabilera, diktadura frankista odoltsu hartan, lelokeria ez bada) ez zen existitzen, erregimen diktatorialaren garaipen borobila izan baitzen justu hamarkada honetan zehar.
|
|
Interesgarria izan daiteke gogoratzea lehen ahalegin
|
haien
eraginez garai helenistikoan egingo ziren lorpenak, hain zuzen Europan iraultza zientifikoarekin batera baino berdinduko ez zirenak24:
|
2008
|
|
Hortaz, nahiz eta gutxiengoaren taldea asko mobilizatu talde menderatzaileko erabaki hartzaileak konbentzitzeko eta babes instituzionalean aurrerapenak egiteko. du berri" ko jatorrizko komunitateak. Hala ere, jatorrizko komunitateek, baita erreserba barruan edo lurralde isolatuetan daudenek ere, ez badute babes instituzionalik, presio handiak izaten dituzte ekonomikoki eta demografikoki menderatzaileak diren taldeen hizkuntza eta kultura asimilatzeko,
|
haien
eragin modernizatzailea bizitzen hasten direnean. Estatu Batuen hego mendebaldeko erreserbetan hitz egiten den navajoa (Lee eta McLaughlin, 2001) eta Quebeceko artikoan, muturreko klima duten ingurune isolatuetan, hitz egiten den inuitera (Louis eta Taylor, 2001) ereduaren koadrante horretan sar litezke.
|
|
Txorien zirinak, intsektuen arrastoak, zuhaitzetako erretxinak, alkitran orbanak, izotzaren kontrako gatzak edo bestelako zikinkeria kaltegarriak zenbat eta denbora gehiago irauten duen ibilgailuaren pinturaren gainean, orduan eta iraunkorragoa izango da
|
haien
eragin korrosiboa.
|
|
2 Aurreko paragrafoan ezarritakoa betetzen ez duten administratzaileek obligaziodunei begira erantzukizun solidarioa izango dute, erruz zein arduragabekeriaz
|
haiei
eragindako kalteengatik.
|
|
besteak beste, alkilfenolak (etxeetako garbigarri eta kosmetikoetatik eratorriak), pestizidak, plastifikatzaileak, petrolioaren eratorriak edo hormona sintetikoak. Batzuetan organismoek berek jasaten dute
|
haien
eragina, eta beste batzuetan bigarren edo hirugarren belaunaldian agertzen dira ondorioak.
|
|
Eguzkiak ere marea indarrak sortzen ditu, eta
|
haien
eraginez Merkurioren eta Artizarraren errotazioak ez dira erabat sinkronizatu, baina nahikoa motelduta badaude, hurbilenekoak direlako. Gainontzeko planetak urruti daude, eta efektua ahulagoa da, baina egon badago.
|
|
«Zortzikos habanerescos», «cantantes italianos [que] han infestado el gusto musical», «zarzuela de moda», «baile agarrado», «idioma de Dante», «calderón teatral», «vulgaridad»... Espainiar eta italiar ereduko kultur forma herrikoiak zein jasoak ziren Azkuerentzat arbuiagarrienak, eta euskarak
|
haien
eraginetik bereizi zukeen, sobera kutsatuta ikusten baitzuen arlo horretan. Mediterranear eremuko eredu horiekiko disgustua gutunetan ere aurki dakioke Azkueri, Txomin Agirreri egin zion txantxa honetan adibidez:
|
|
Eta sei hilabeteko epean produktu mota hau sinatzen duten bezeroentzat, Banco Popular, Bancaja eta Citibankek ere %5etik gorako interesak eskaintzen dituzte. Bankurako produktu garestia Gordailuak erakargarriak dira bezeroarentzat, baina garestiak izan daitezke erakunde kontratatzaileentzat; beraz, askok
|
haien
eragin negatiboa mugatu nahi dute. Hala, inbertitzeko gutxieneko ekarpena ezartzea da erabilitako estrategietako bat.
|
|
erreakziotik prebentzioari. Komunitateek gai izan behar dute
|
haiei
eragin diezaieketen arriskuak ulertzeko eta behar bezala prestatzeko. Horretarako, alarma sistema eraginkorren laguntza izan behar dute, eta larrialdietan mezua banatzeko estaldura mediatiko egokia.
|
|
Horrela, duela bi urte Pandak 300.000 “malware” programa detektatzen bazituen, orain kopurua 11 milioiraino handitu da eta goranzko joera du. Egoera horren aurrean, Bustamantek ordenagailuek berek bidaliko dute informazioa laborategira, malware motak biltzeko eta
|
haien
eragin kaltegarria geldiarazteko.
|
|
Berrikuspenean adituek ondorioztatu dutenez, edari azidoen azidotasuna edo gehigarri azidotzaile erantsiak dituzten edarien azidotasuna edari freskagarriei buruzkoa da, nahiz eta zuku azidoak ere har daitezkeen, hala nola zitrikoak, faktore gehigarri bat da azukreak hortzetako plakaren higaduran duen paperari, eta, neurri batean, txantxarrak garatzearen arduraduna da. Halaber, esan dute edari azidoei kaltzioa edo beste agente alkalino batzuk gehitzeak
|
haien
eragin kaltegarria neutralizatuko lukeela. Edarien osaera aldatzea izan liteke haien higadura potentziala murrizteko estrategietako bat, zaila izango baita haurrek zukuak eta freskagarriak ez hartzea, nahiz eta espezialistek eta gurasoek behin eta berriz eskatu.
|
|
Espainiako Medikamentu Agentziak ohartarazi du sendabelar hori eta beste botika batzuk aldi berean erabiltzen direla,
|
haien
eragina oztopatzeko arriskua baitago.
|
|
Patologia batzuen tratamenduan eraginkortasun frogatua izateak esan nahi du printzipio aktiboak dituztela, eta printzipio horiek, onuragarriak izan daitezkeen bezala, kaltegarriak ere izan daitezkeela, bai ondorio toxiko zuzenengatik, bai sendagaiekin izandako elkarreraginengatik. Espainiako Medikamentu Agentziak ohartarazi du aldi berean hiperikoa beste botika batzuekin batera erabiltzen dela,
|
haien
eragina oztopatzeko arriskua baitago. Zehazki, ziklosporinarekin, digoxinarekin, ahotiko antisorgailuekin, teofilinarekin, warfarinarekin eta botika antiretrobiralekin izandako elkarreraginen berri ematen du.
|
|
Horrela, autoak botilaratzea, neurri handi batean pertsona bakar batek gidatuak, aparkatzeko lekurik eza, kutsadura, zarata eta estresa hirietako eguneroko zati dira. Hala ere, erabiltzaile bakar baten ordez, lau edo bost pertsona badira ibilgailuan bidaiatzen dutenak,
|
haien
eragina murriztuko litzateke. Horregatik, hainbat udal eta ekimen pribatuk autoa eta garajea partekatzeko zerbitzuak eskaintzen dituzte, eta gero eta erabiltzaile gehiago animatzen dira horretara.
|
|
Iritsi da 3D ekokardiografia transesofagikoa, bihotzaren errealitatetik oso hurbil dauden irudiak lortzeko eta haren barne egiturak ebaluatzeko. Oraindik ikerketa fasean dagoen arren, adituek diotenez, hemendik aurrera
|
haien
eragin handiena prozedurak gidatzeko trebetasuna hobetzearekin lotuta egongo da. Argi dago funtsezkoa izan daitekeela beste teknika batzuekin posible izango ez liratekeen pazienteen prozedura sorta zabala garatzeko.
|
|
Hala ere, oraindik ez dakigu zehatz mehatz itsasoak har dezakeen kantitatea eta azkenean atmosferara iristen dena. Horregatik, itsaspeko sumendiak eta
|
haien
eraginak hobeto ezagutzeko ikerketa gehiago eskatzen dituzte adituek. Meatzaritzaren muturreko bizimodua eta etorkizuna Sumendi horiek, itsaspeko jarduera geologikoko beste fenomeno batzuek bezala, hala nola iturri hidrotermalek edo fumarolek, muturreko baldintzetan bizitzeko gai diren izakiak ugaritzea ahalbidetzen dute.
|
|
Aurrera egiteko sistema batekin lan egitea. Sistema horretan, elikagaia prestatzeko etapek (lehengai gisa hasierako manipulaziotik hasi eta platerean jarri eta kontsumitu arte) ez dute
|
haien artean
eraginik izango. Sukaldean garbiketa egokia egiten bada, aldian behin gainazalak, ekipoak, tresnak eta bestelako materialak garbitu eta desinfektatzen badira, modu eraginkorrean lagunduko da elikagaiak ez kutsatzeko.
|
|
Egoera horrek, umorea izan arren, badirudi ez dela hain anekdotikoa. Azken batean, errealitate berri eta konplexu bat dago, gizaki malguenak eta gaiztoenak, harkorragoak eta ikasteko gaitasun handiagoa dutenak haurrak eta nerabeak informazioaren eta komunikazioaren teknologia berriekin lotzen dituena, hau da, ordenagailuak, bideo-jokoen kontsolak, mugikorrak…
|
Haien
eragina aztertzea Errealitate hori aztertzeko, Mátic bezalako proiektuak jarri dira martxan. Azterketa horretan, hiru urteko haurren hezkuntzan eta ikaskuntzan teknologiek duten eraginari buruzko Europako lehena, Bartzelonako La Salle Bonanova eskolaurreko 52 haur bereizi ziren bi taldetan.
|
|
Adituek kalkulatu dutenez, hirietako hondakin urak baino ehun aldiz ahalmen kutsatzaile handiagoa dute. Horregatik, adibidez, Herbehereetan abeltzaintza ekoizpena mugatu dute,
|
haien
eragina murrizteko. Nafarroan, landare horietako batek urtean 250 tona tomate hidroponiko landatzeko aukera ematen du.
|
|
Galizian ere Kataluniari begira daude. Izan ere,
|
haiengan
eragina izango du Generalitateak egindako finantzaketa proposamenarekin gertatzen denak. Han ere, Katalunian bezala, bakoitzak bere suari botatzen dio egurra.
|
|
Anjel Lertxundiren Zorion perfektua eta Juan Kruz Igerabideren Hauts bihurtu zineten obren lurrina arnastu baitut orriak pasatu ahala,
|
haiek
eragindako astindu berezi bera oroituz.
|
2009
|
|
Dena den, gehienezko abiadura muga bat ere badute meteoroideek Lurraren grabitateak
|
haietan
eragina izateko. Muga hori segundoko 72 kilometroan zehaztu dute adituek.
|
|
anarkistekin!?: hitz ederrak, baita sentituak ere, aldaketa ezin sakonago baten adierazgarri; baina, bestetik, hitz eder
|
haiek
eragindako sentimendua ez zen, ausaz, Domingoren sentimendu bakarra, odola isiltzen saiatu arren odolak beti aurkitzen baitu bere ahotsa, era batean zein bestean, gorrotoaren ahotsa edo maitasunarena, xuxurlen edo oihuen bilgarripean emana, oroimen oroiminen lurretan:
|
|
Henrikeren mintzo arruntaren itxura bazuten, ordea.
|
Haien
eragina berehalakoa izan zen. Inguruan joka nituenek istanteko geldiarazi zituzten beren eskuak, eta halaber apaldu zen, pixka bat bederen, haien buruzagiaren harro hotsa.
|
|
Izan ere, zer da hizkuntza bat hiztunik eta erabilera eremurik gabe? Nolatan gaurkotu liteke hizkuntza bat nonahi baliatzeko, hiztunen gaurko zein bihar eta etziko hizkuntza beharrak asebetetzeko hizkuntzaren gizarte erabileraz kezka eta ardura erakutsi gabe. Horiek horrela, hizkuntzaren erabileran eragina duten gizartearen alde guztiak, bai eta hiztunek bizi dituzten kultura arauak, itxaropenak eta testuingurua ere biltzeko zein
|
haietan
eragiteko eratu zuen Euskaltzaindiak Jagon Saila. Sailaren barruan dagoen Sustapen Batzordeak, azken urteotan, euskal gizartean puri purian dauden gaiak aztertu eta aztergai izan dituen gaiei buruzko iradokizunak egin ohi ditu ia urtero.
|
|
Ez alferrik, 1968koa da definizioa. Egun, ordea, Dan Gillmor ek ondo azaltzen duenez (2006), teknologiaren garapenak arlo hori hein batean demokratizatzen lagundu du, talde espezializatuei ez ezik, gizabanakoei zein erakunde xumeei ere aukera eman baitie masentzako mezuak kodetu eta zabaltzeko edota beste batzuen mezuei erantzun eta
|
haiengan
eragiteko.
|
|
Seguruagoak eta osoagoak
|
Haien
eragin handia dela eta, hondamendiek beti ezartzen dituzte aldaketak jendearen bizimoduan: haien eraginak ekonomian eta negozioetan islatzen diren ohitura aldaketetan hautematen dira.
|
|
Seguruagoak eta osoagoak Haien eragin handia dela eta, hondamendiek beti ezartzen dituzte aldaketak jendearen bizimoduan:
|
haien
eraginak ekonomian eta negozioetan islatzen diren ohitura aldaketetan hautematen dira. Soberako adibideak:
|
|
Baina egia da, halaber, omega gantz azidoek beste eicosanoide antiinflamatorio eta antiagregatzaile batzuk jasotzen dituztela (prostaziklina, A4, 11 lipoxina eta azido epoxycoseiatrienoikoak). Hori dela eta, Amerikako Bihotzaren Elkarteak dioen bezala, ez da bidezkoa eta ez da zuzena gantz azido prosukoi gisa hartzea, eta, beraz, ez dira bihotzekoak Etorkizuneko ikerketen helburua, seguru asko, omega gantz azidoen kontsumoa zehaztea izango da, haien jarduera proinflamatorioaren edo antiinflamatorioaren arabera,
|
haien
eragin positiboez baliatu ahal izateko eta, aldi berean, bihotz hodietako osasunerako kaltegarriak saihesteko.
|
|
Gauza jakina da frutek eta barazkiek antioxidatzaileak dituztela eta kopuru egokian kontsumitzea arrisku kardiobaskularra gutxitzearekin lotzen dela. Hala ere, ez da oso ezaguna
|
haien
eragin antitrombotikoa (plaketen antiagregatzailea, antikoagulatzailea eta fibrinolitikoa). Mahats beltza, anana, kiwia, baratxuriak eta tipulak dira, besteak beste, ezaugarri horietako batzuk dituzten landare elikagaiak.
|
|
9 Garbigarri ekologikoak erostea Gero eta garbiketa emaitza hobeak lortzen dituzte garbigarri komertzialek, baina osagai batzuek kalte egin diezaiokete ingurumenari. Horregatik, komeni da etiketei erreparatzea eta
|
haien
eragina murrizten saiatzen diren produktuak bilatzea, biodegradagarriak, fosfatorik eta klororik gabeak. Beste aukera bat da ziurtagiri ekologikoren bat duten markak aurkitzea.
|
|
Horregatik, adituak saiatzen dira kontsumoko uren tratamendurako konponbide onena eta eraginkorrena bilatzen. Arazo horren arabera, Suitzako Zientzia eta Teknologia Urtarraren Institutu Federaleko (Eawag) ikerketa taldeak azterketa bat egin du, uraren kutsatzaileen efektuei buruz, hala nola plagizidei edo hondakin substantzia kimiko batzuei buruz,
|
haien
eragina eta ondorengo tratamendua ebaluatzeko. Ikerketa laborategiko baldintza kontrolatuetan substantzia bakoitzaren efektuetan oinarritu bada ere, bistan da kontsumitzen dugun ur naturalen benetako egoera askoz konplexuagoa dela.
|
|
Hala ere, liho hazien eraginak frogatzen dituzten ebidentzia zientifikoak urriak dira. Ez dakigu une egokirik ba ote dagoen horiek hartzeko, eta
|
haien
eragina eraginkorragoa ote den, zer kopurutan, kontsumoa kontraindikatuta dagoen inguruabarrik baldin badago… 2004an, “Current Topics in Nutraceuticals” aldizkarian argitaratutako azterlan batek idorreriako liho hazien eraginkortasuna ebaluatu zuen, nahiz eta kolon suminkorra zuten pazienteetan oinarritu zen. Azterketa horretan, egunean 6 g tik 24 g ra bitarteko liho hazien (zuntz disolbagarriaren, disolbaezinaren eta linazi olioaren nahastea) kontsumoak dituen digestio ondorioak eta egunean 6 g tik 24 g ra bitarteko psyllium (zuntz disolbagarria soilik) irenstea (isphagula ere deitzen zaio, eta Plantago ovata haziaren azaletatik eratorria da) alderatu ziren.
|
|
Udan kontsumitzen dira edari gehien. Horregatik, komeni da botika jakin batzuk hartzen dituztenek
|
haien
eragin kaltegarria ezagutzea, aldi berean zuku batzuk hartuz gero. Elkarreragin hori bereziki interesgarria da, elikagaien kontsumoaren eta medikazioaren arteko konbinazio positibo eta negatiboen aukera zabalaren barruan.
|
|
Hala ere, gehienez bost urtez baimenduta egon daitezke segurtasun estandarrak betetzen ez dituzten baina izurri garrantzitsu bati aurre egiteko beharrezkoak diren substantziak. Pestiziden gehiegizko erabilera geldiarazteko beste berrikuntza bat, batez ere nekazaritza sektorean, eta
|
haien
eragina gutxitzeko, herrialde bakoitzak ekintza plan nazional bat izan du, pestizidak saldu eta erabiltzeko, ikuskatzeko eta babesteko prestakuntza neurriak barne hartuko dituena. Izurriteak kontrolatzeko metodo alternatiboetan ere lan egin dute.
|
|
Substantzia horiek boziogenoak dira, haien ekintzak bozioa eragiten baitu, eta beroaren bidez inaktibatu egiten dira. Barazkiak kozinatzean,
|
haien
eragin negatiboa saihesten da. Burdina eta taninoak, erlazio bateraezina Beren izaeragatik, landareek taninoak dituzte.
|
|
Azido alfa linolenikoa omega 3, EPA eta DHA gantz azidoen aitzindari zuzena da. Azterketa askok konparatzen dituzte
|
haien
eragin hipokolesterolemiatzaileak eta arrain olioarenak. Omega eragina dute gaixotasun kardiobaskularren prebentzioan eta hanturaren kontrako efektuan.
|
|
Gatz nitrifikatzaileak, nitratoak eta nitritoak kontserbatzaile ez organikoak dira, eta maiz erabiltzen dira elikagai gehigarri gisa, batez ere haragi produktuetan,
|
haien
eragin antimikrobianoa dela eta. Sendatzeko ere erabiltzen dira, Clostridium botulinum etik babesten baitute.
|
|
Kontsumitzaileek hiru akatsak egiten badituzte (murriztu, berrerabili eta birziklatu), itsasoetako hondakinak murriztuko dituzte. Produktu ekologikoak kontsumitzeak edo ongarri gutxiago erabiltzeak mugatu egingo du
|
haien
eragina. Plastikozko poltsen ordez biodegradagarriak edo berrerabilgarriak erabiltzea ere neurri eraginkorra da.
|
|
Funtzio bikaina du, eta osasun agintariek arrisku kardiobaskularra duten pazienteei orokortzeko aukera aztertzen dute, horiek baitira adierazpen horretarako biztanle talde handia. Antikoagulatzaile berriek ez dute kontrol analitiko hain zehatzik, eta beste sendagai batzuekiko elkarreragin askoz txikiagoa izateaz gain,
|
haien
eragin antitromotikoa ez da aldatzen dietan gertatzen diren aldaketengatik. Ezta eraginkortasuna ere?
|
|
Gurasoek seme alaben elikadura hezkuntzan duten zeregina funtsezkoa da.
|
Haien
eragina, neurri handi batean, beren elikatze portaeraren isla da, bai eta janaria, elikagaien hautaketa, janaria prestatzeko modua, denbora eta eguneko otordu garrantzitsuei eskainitako zainketa ere. Gizentasuna duen Galiziako haur bat tutoretzapeko adingabeen zentro batean sartu berri da, eta “modu egokian kontrolatuko zaio haren elikadura” izeneko zentro horretan, eztabaida piztu da kausei, tratamendu moduei eta haien eraginkortasunari buruz, bai eta haurrei eragiten dizkieten ondorio fisiko eta psikologikoei buruz ere.
|
|
Alderantziz, tortura metodoak hobetzen jarraitu zuten, eta oso bereziki hura estaltzeko isiltasun konplizeen harresi gaindiezina eraikitzen. Eta nazioartean torturaren aurka diharduten erakunde entzutetsuen presioak zalantzarik gabe
|
haiengan
eragin handia badu ere, gehienbat urtez urte inkomunikazioa bertan behera uzteko azpimarratzen dietelako, isiltasun konplize horiek bere horretan jarraitzen duten bitartean, inpunitate osoz torturatzeko behar beharrezko zaien babesa izaten jarraituko dute. Isiltasun konplizeak, eta gainera hipokritak.
|
|
You Am I taldeak argi zuen musika estiloa. AEBetako hardcore doinuak eguneratu nahi zituzten, Alex Chiltonen Big Star taldearen jarraitzaile sutsuak ziren eta
|
haien
eraginari jarraituz abesti ederrak egiteko prest zeuden.
|
|
Beste bi ere izan dira. Dena den,
|
haien
eragina ez da horren agerikoa izan, dio Moraisek.
|
|
Tren lasterraren lanek inguru
|
haietan
eragingo dituzten, triskantzak eta zuhaitz mozketak, salatu dituzte
|
|
Gainontzekoa talibanen kontrolpean dago. Eta
|
haien
eragina handitzen doala dio Afganistanerako EB Europako Batasuneko bidali bereziak, Ettore Francesco Sequik: –Estaturik ez dago, eta aukera hori aprobetxatu egingo dute talibanek?.
|
|
anarkistekin!": hitz ederrak, baita sentituak ere, aldaketa ezin sakonago baten adierazgarri; baina, bestetik, hitz eder
|
haiek
eragindako sentimendua ez zen, ausaz, Domingoren sentimendu bakarra, odola isiltzen saiatu arren odolak beti aurkitzen baitu bere ahotsa, era batean zein bestean –gorrotoaren ahotsa edo maitasunarena, xuxurlen edo oihuen bilgarripean emana– oroimen oroiminen lurretan: egia zen, bai, Domingo aita gabe eta Teofilo Maria gabe bizi zitekeela, baita, soka hartatik luzatuz gero, Damaso edo Gabino gabe ere, ausaz, baina etxeko emakumerik gabe –Ada eta izeba Ernestina gabe, bereziki– nekez; izan ere, nola gogoratzen zuen Domingok –nola gogoratu behar zuen– Ada!, zer esanik ez Maria Bibianaren karta bat jaso zuenetik, non Adaren krisi larriaz mintzatzen baitzitzaion –" ...eskertuko nizuke, hala ere, Ada ikusten ahaleginduko ez bazina, oreka bidean dagoena are gehiago desorekatuko bailitzateke" esaten zion gutunaren pasarte batean–; bere emazte Miryam hilez geroztik, baina, beste era batean maite zuen, beharbada, Domingok arreba, are era espiritualagoan, nolabait esatearren, emazteak hutsune hura utzi zionetik ez baitzen hutsetik hutserako bidean maitatzeko gai baizik... erresuma hartan, non ez begiak eta ez eskuak ez baitira jada beharrezko, lurrun bihurtutako gorputzen batasunean ez baitago nora begiraturik ezta nor ukiturik ere, lurrunean lurrun izan baizik, lurrunezko izatean...
|
2010
|
|
%11, 1 eta %13, 9 garestitu dira, hurrenez hurren. Hain zuzen,
|
haiek
eragin dutela KPIaren igoera adierazi du Campak.
|