|
2000
|
|
|
Eta buruzagia oilarrei buruz ari zen, baina nik gogoan nituen bertze hitz haiek, buruzagiak berak lehenago erranak eta adierazten zidatenak ezen esklabo batek bezala egin nuela lan, zeren esklabo gisa salduko baininduten, segurtki eta gertuki, berant baino lehen. ...r gizonak ere; eta, kontu kontari, kontatu zigun ezen, mendeku gisa, guztiei trenkatu ziela burua, lekat haietarik bati, zeina baitzen untziko borreroa eta zeina igorri baitzuen La Habanako gobernariarenganat txalupa batean, non baitzeuden untzikideen buruak; eta kontatu zigun, halaber, ezen bertze egun batean Maracaibo bereganatu zuela eta sekulako triskantza egin zuela han ere, gizonak hilez eta
|
haien
emazteak bortxatuz; eta kontatu zigun, finean, ezen haren menekoek, usterik azkenean ezen zorte txarreko gizona zela, uharte batean utzi zutela, non indiar batzuek harrapatu eta jan baitzuten, haren gorputza mila zati egin ondoren, nola ezin izan baitzitekeen bertzela, Jainkoaren justiziaren arauaz.
|
|
|
Izugarria izan zen bi mutilek beren ezpatekin eskaini ziguten ikuskizuna, hain izugarria, non gehiago baitziruditen biek ere zaldunen nobeletako protagonistak, haragi hezurrezko izakiak baino. Aitak, ohi bezala, inguruneko lagunak eta jauntxoak gonbidatu zituen festa hartarat, baina baita, ohi ez bezala,
|
haien
emazteak eta seme alabak ere, eta, beraz, batzuen eta bertzeen artean, berrogeita hamar lagunez goiti izanen ginen, haietarik erdiak edo neska mutil gazteak. Uraitzeko jaunak bazituen hiru alaba gazte, zein baino zein ederragoak, eta bai haiek bai bertze neska guztiak ere liluraturik bezala egon ziren bi ezpatariei beha, halako moldez, non ezin afirma bainiezazuke zeinek zein distirarazten zuen joko hartan:
|
|
2002
|
|
|
Eta okerrena, itxura egiten ibili behar izan nuela, honi irri eta hari ere irri, Bayerko ordezkarien eta medikukideen artean. Eta
|
haien
emazteen artean. Medikukideek ezagutzen ninduten, eta bazekiten txiste kontalari trebea izan nintekeela, hainbatetan.
|
|
|
Haiek eskatuta, bat kontatu nien. Gero,
|
haien
emazteak berotu zitzaizkidan, baita Bayerko ordezkarienak ere, beste bat, beste bat... Harik eta neure mendekutxoa hartzea erabaki nuen arte.
|
|
2004
|
|
|
Hegoaldeko kontserba industria asko indartu zen XIX. mendeko bigarren erdian, kontserba egile italiarrak etorri zirenean. Kontserba industriaren garapenari esker, arrantzaleen egoerak hobera egin zuen,
|
haien
emazte eta seme alabentzat ere lana ekarri baitzuen.
|
|
|
Langileak greba egiten ari ziren plazan eta
|
haien
emazteek bazkaria ekartzen zieten
|
|
2006
|
|
|
Edo Mari Jose Velasco, torloju fabrikako gerentearen emaztea, gure etxe azpiko gozotegian maiz ikusten genuena, ate baten moduan margotuta eta sekulako modelitoekin... Tankera horretakoak dira tailerreko gehienak, badakizu, hemengo handikiak eta handiki nahiak, edo, hobe esanda,
|
haien
emazteak;" herriko burgesia nanoa eta haren zerbitzari leialak", zure aita zenak esango lukeen bezala. Guztiak jeltzaleak, edo ia denak, hori esan gabe doa.
|
|
2008
|
|
|
Kudeaketaz gain, jostunaren hainbat piezen desagerpena ere ari dira ikertzen. Gai horri buruz Kamiok onartu du Balentziagak sinatutako hainbat zapi, EAJko zinegotzi batzuei edo
|
haien
emazteei oparitu izana. Baina horiek Balentziagaren idazkariak, Ramon Esparzak, berari oparituak direla argudiatu du.
|
|
2009
|
|
|
eta orain sar zaitezte: zuen eskuetan jartzen naiz?; bazirudien, beraz, Nazario beldur zela, Rakelen gelan zer ikusiko ote zuen; aldi berean, bere beldurrak eta bere berekoikeriak deseroso sentiarazi behar zuten Nazario, baldintza
|
haietan
emaztea jaikiaraztea ez baitzen, inondik ere, gizalegea; gizonak, beraz, deserosotasunaren itzal hura behar zuen buruan, ezin estal zezakeena komenientziazko aitzakia bat asmatu ezean; eta, orduan, emazteari besoa eskaintzen ziola, esan zuen:
|
|
|
iritziz aldatu naiz, atea ireki dizuet... eta orain sar zaitezte: zuen eskuetan jartzen naiz"; bazirudien, beraz, Nazario beldur zela, Rakelen gelan zer ikusiko ote zuen; aldi berean, bere beldurrak eta bere berekoikeriak deseroso sentiarazi behar zuten Nazario, baldintza
|
haietan
emaztea jaikiaraztea ez baitzen, inondik ere, gizalegea; gizonak, beraz, deserosotasunaren itzal hura behar zuen buruan, ezin estal zezakeena komenientziazko aitzakia bat asmatu ezean; eta, orduan, emazteari besoa eskaintzen ziola, esan zuen:
|
|
2010
|
|
|
Bi gizonek
|
haien
emazteak hil egin dituzte Castellon eta Vic-en
|
|
|
" Hala bada, seme alaba maiteok, Itsasarteaz bestaldean gabezia eta nekadura artean, eta arrisku eta izualdiren artean gure anaiak eta nebak borrokan ari diren artean, hemen
|
haien
emazte atsekabetuak, haien arreba tristatuak, haien ama lazeriatuak hasperenka dauden artean, goazen denak tenplura otoitz egiteko sutsuki gure armek irabaz dezaten, ilargi erdia eror dadila berriz ere eta errendi dadin Gurutze labaruaren azpian, Kristoren semeek menpera ditzaten berriz ere Mahomaren sektazaleak, Recaredoren, San Fernandoren eta Isabelen Espainiak gorde dezan Europako nazioen art...
|
|
|
Yurta aitzinean eseriak, Tugrul eta Hulun lautada amaigabean hona hara bere egitekoan ziharduten zaldizkoei so egoten ziren; haiek" Uigur"," Kuman" edo" Tajik" leinuetako esklaboak ziren, kabala saldo handiak artatzen eta gobernatzen zituztenak.
|
Haien
emazte batzuk larruzko yurtak josten eta eraberritzen ari ziren, beste batzuek goruetan ziharduten edo egun orotako zereginetan, zeren orain Hulun ek ez zuen deus egiteko beharrik, alta, mendebaldetik ekarri esklaboak arduratzen ziren lan guztiez: arotz, zurgin eta harginek eraikitzen zituzten Khagan Khan eta beste printzipalendako egoitzak, bideak eta ukuiluak, zeren mogol jendea, lehenagoko bizimolde ibiltaria bazter utzirik, leku berean egoten hasia baitzen.
|
|
2011
|
|
|
Ez zuen ongi kudeatuko negoziaketa. Ez zekien zer dela-eta zeukan hain presente egun
|
haietan
emazte ohia. Zerbaiten edo norbaiten iragarle ote zen zebilkion buruan?
|
|
|
Akreditazioa eman zidan lagunak berak, robotikaren mantentzeaz arduratzen zenak, autoak errenkada batean kanpoko aparkalekuan uzten zituenak ni ikusi eta muturra makurtzen duten horietakoa zen. Elkar ezinikusi txikiak dira, larriak ez direnak baina mingarriak direnak, ez dakit ulertzen didazun, eta oso elkar ezinikusi txiki ulergaitzak dira, zeren ez bainaiz
|
haien
emazteekin oheratu, ez gaizki estali, ez diru zor, ez goroldioa duen harri ibiltari bat saldu, baina mingarriak, oso mingarriak suertatzen dira eguneroko bideetan halako ezinikusi murritzekin topo egitea. Ez zaituzte ehorzten, baina kolpatzen zaituzte, eta jakina da Sarako elizako dorreko erlojuak zer dioen.
|
|
2012
|
|
|
Errepublikak badu gizon ederrik horretarako? Eta
|
haien
emazteak gutxi baizik ez dira entzun: ez gara Ameriketan, han letain distiranten erakusteak kanpainak laguntzen baititu.
|
|
|
" Paretetan margotxoak egiten nituen. Pasabideko izkinetan, pausatzeko jarleku batzuk bazeuden,
|
haietan
emazteak erosketez kargaturik zetozenean egoten zirela. Ama haserretzen zitzaidan:
|
|
2013
|
|
|
Nola bahitu osatarrak, baina, haiek beti guardia zibilek edo beren zaintzaileek zainduta bazeuden?? Eta zer,
|
haien
emazteak bahitzen bazituzten?. Nola, baina??
|
|
|
Granadakoan, mairu errebelen kontra. Suntsitu genitian mutur beltz fedegabeak, eta kendu haien ondasunak eta
|
haien
emazteak.
|
|
|
Nola bahitu osatarrak, baina, haiek beti guardia zibilek edo beren zaintzaileek zainduta bazeuden...? Eta zer,
|
haien
emazteak bahitzen bazituzten.... Nola, baina...?
|
|
|
Anaiak, errainak, ilobak, denak hektarea beraren barruan. Barrenetxeatar guztiak pilan pilan, eta
|
haien
emazteak. Denak.
|
|
2015
|
|
|
Maitasunez betetako familia giro zoragarrian bizi izan ginen idatzi zuen bere autobiografian, baina, viktoriar erako bizitza zen gurea, erabakiak familia-buruak hartzen zituen, aitak. Eta familia-buruaren ustez, ez zen ideia ona emakumeek goi mailako ikasketak egitea,
|
haien
emazte eta ama betebeharrak oztopatzen baitzituen.
|
|
|
Festazaleen abenturak gaur epika handiz kontatzen dituztenak ohartzen al dira zer nolako mitoak ari garen sortzen? Gorabehera handiko kontua ote zen,
|
haien
emazteentzat, gizona kulturaren edo folklorearen euskarri izatea?
|
|
|
Hauen senarrak, ohiturari jarraituz, lehenago joanak ziren, bata bihotzekoak jota eta bestea Mallonako eskaileretan irrist eginda. Gutxienez, Alzheimerrek harrapatu aurretik, alarguntzaz gozatzeko aukera eskaini zieten
|
haien
emazteei. Aipatutako defuntuen seme alabak dagoeneko berrogeita hamarrak igarota dauden arren, euren gurasoak paraje hauetan ohikoa dena baino lehenago hil ziren.
|
|
2016
|
|
|
–Sar zaitezte untzian zu eta zure emaztea, baita zure semeak
|
haien
emazteekin ere. Animalia mota bakoitzetik bikotea, ar emeak, sartuko dituzu, zurekin batera iraun dezaten.
|
|
|
Ile urdineko gizon zahar batek eta bere emazteak osaturik zegoen familia, bost edo sei seme eta suhirekin, eta
|
haien
emazteekin batera, bai eta haiengandik sorturiko ondorengo alaitsuak ere.
|
|
|
AEBetan eta beste herrialde kapitalista batzuetan, hasiera batean, goi klaseetako gizonak babesteko eratu ziren bortxaketaren aurkako legeak, oro har, gizon
|
haien
emazteak edo alabak erasoetatik babesteko. Epaitegiei ezer gutxi axola izan zaie emakume langileen patua; ondorioz, oso oso gizon zuri gutxi auzipetu dituzte emakume langileen aurkako sexu bortizkeria dela-eta.
|
|
|
|
Haien
emazteak eta haurrak, ordea, eranskinak dira, ez beharrezkoak: ez dute ekoizten.
|
|
|
Eta ume denborako istorio batekin gogoratu nintzen. Baziren gerla denbora
|
haietan
emazte batzuk klandestinoki ezkontzen zirenak. Alargunak ziren, senarra gerlan hil zitzaielako, eta kobratzen zuten pentsioa.
|
|
|
|
Haien
emazteentzat, seme alabentzat.
|
|
2017
|
|
|
Hain estua zen emakumearen eta haren baratzea zaintzen zuen espirituaren arteko harremana, ezen hura hiltzen zenean, haren baratzea horretara egokitzen zelarik, beste emakume batek ez baitzuen ausartu behar berak hasi gabeko harreman hartan sartzen, hildakoaren alaba ezkongabea ez bazen?. Gizonei zegokienez,, horretara behartuz gero, inola ere ez dira gai
|
haien
emazteak ordezkatzeko[?] Gizon batek baratzea landu eta janaria prestatuko dion emakumerik (ama, emaztea, arreba edo alaba) ez duenean, bere aukera bakarra bere burua hiltzea da? (Descola 1994:
|
|
|
AEBetan eta beste herrialde kapitalista batzuetan, hasiera batean, goi klaseetako gizonak babesteko eratu ziren bortxaketaren aurkako legeak, oro har, gizon
|
haien
emazteak edo alabak erasoetatik babesteko. Epaitegiei ezer gutxi axola izan zaie emakume langileen patua; ondorioz, oso oso gizon zuri gutxi auzipetu dituzte emakume langileen aurkako sexu bortizkeria dela-eta.
|
|
|
Azkeneko hogoita hamar urtetan hainbeste aldatu dira gure etxaldetako bizimoldeak. Hitz gutiz ezin erran zenbatez libratu diren lehengo menpekotasun
|
haietarik
emazteak, zenbatez aitzinatu diren gizon emazteen arteko parekotasunak!
|
|
2018
|
|
|
Froga onena autobus, auto, polizia, gizon eta emakumeak nirekiko geldirik hilda zeudela. Hilda nengoen egun
|
haietan
emaztea, Remedios eta mundu honetan gehienbat maite nuen izakia, katua, alegia, pixka bat nirekin batera hiltzen ziren.
|
|
|
Esaterako, hartu The Sopranos telesaila: mafiakideak batez ere gizonezkoak dira, eta horien inguruan dauden emakumezkoak
|
haien
emazteak dira, alabak... Baina Carmela Sopranoren pertsonaia zazpi sasoien buruan dagoeneko ez da bakarrik mafiakidearen emaztea, ez da pertsonaia planoa, asko garatzen da.
|
|
|
Chantadako plazako iragarkia irakurri genuenean, Bizkaiko enpresa batek langileak behar zituela, soldata ona zela eta enpresa bera arduratuko zela bidaiaren gastuez eta beharginei lotarako lekua aurkitzeaz, bagenekien horrelako maukek atzea izaten dutela beti eta zerbait ezkutatuko zuela ustezko pagotxa horrek. Baina ez genuen susmatu ere egin greban zeuden langileak ordezkatu genituela eta egunero egunero
|
haien
emazte eta seme alaben aurrean igaro genuela, haiei ogia lapurtzera gindoazen bitartean. Ez nengoen prest lotsaizun hura jasateko, eta hala esan nion Anxori.
|
|
|
Mendietara 178 heltzean, euskaldunak laborari hautuak ziren.
|
Haien
emazteak Europa osoan famaturik ziren oihalak egiten, artilea ehuntzen eta tinturaz eta broderiaz ehunkien koloreak aldatzeko antzean. Hanibalen bandera pean galiarrak eta zeltiberiarrak erdi biluzik juntatzen zirelarik, kantabriarrek bizkarrean beroki dotore eta aberatsak eramaten zituzten.
|
|
2019
|
|
|
Espainiako txapelketa irabazi zuten emakumeek jarri dizkiete zapi hauek. Omenduetako batzuk falta ziren; beste batzuk zendu ziren, Blanco eta Izagaren kasu, eta
|
haien
emazteek jaso dute oroigarria. Gehientsuenak, ordea, bertan izan dira, harro egindako lanarekin.
|
|
|
Alde eta aldi guztietan, gizonek garbi erakutsi dute nola gogobetetzen dituen kreazioaren errege sentitzeak. . Bedeinkatua izan bedi gure Jainko Jauna eta mundu guztietako Jauna, ez bainau emakume egin?, esaten dute juduek goizeko lehen otoitzetan;
|
haien
emazteek, berriz, honela murmurikatzen dute, etsi etsian: –Bedeinkatua izan bedi Jauna, bere nahiaren arabera egin bainau?.
|
|
|
dituen emakumeak, berriz, ez dio inola heltzen munduari; ametsetan bizi da, abstrakzioan, hustasunean. Ez daki zein den adierazten dituen ideien garrantzia; esaten dituen hitzek ez dute batere zentzurik haren ahotan; finantzetan edo industrian dabiltzan enpresagizonek, baita jeneralek ere batzuetan, onartzen dituzte nekeak eta kezkak, eta bere gain hartzen dituzte arrisku batzuk; truke bidegabe batean erosten dituzte pribilegioak, baina beren buruarekin ordaintzen dute bederen;
|
haien
emazteek, berriz, ez dute ezertxo ere ematen jasotzen duten guztiaren truke, ez dute ezertxo ere egiten, eta sinetsita daude, are fede itsuagoz, ezin iraungizko eskubideak dituztela. Beren harrokeria hutsalaren, ezgaitasun erabatekoaren, ezjakintasun tematiaren ondorioz, giza espezieak sekula sortu dituen izaki inutilenak eta ezdeusenak dira.
|
|
2020
|
|
|
Eta seme alabak...
|
Haiekin
emaztearekin baino zailagoa izan zen. Ez nien egia ezkutatu nahi.
|
|
|
Alberto Barandiaranen Ez zaigu ahaztu zen. Pasarte zehatz bat erakutsi zidan, Tello Biskaiart anaiak eta
|
haien
emazteak atxilotu zituztenekoa kontatzen duen kapitulukoa:
|
|
|
" Orduan konturatu nintzen Ubillos jauregiko kar  tzelazainak ez zirela harlanduzko horma haiek, baizik eta familia hartako handizaletasuna eta itxurakeria, batez ere gaztelauekin zerikusia zeukaten zaldun
|
haien
emazteak, esaterako Olabarrieta andere hura". Jagobe kartzelako lastamarregan etzan zen.
|
|
|
Esploratzaile handiak.
|
Haien
emazteak datozkit gogora. Etxean geratzen ziren emazteak, jada ez da harrigarria haiek gogora ekartzea.
|
|
2021
|
|
|
Sabino Polikarpo Arana Goirik hilaren 21ean egin baitzuen testamentua. Beraz, 6.600 pezeta
|
haiek
emaztearenak ziren. Ostu egin zizkioten.
|
|
|
Haren bi bazkidek jipoiak jaso dituzte ezezagun batzuen eskutik. Ez dute salatu, familia barruan geratu da dena, baina
|
haien
emazteak lagunak ditut eta kontatu egin didate. Lapurretak ziruditen bi kasuek:
|
|
|
Hala ere, Iliadak kontatzen ez duen arren, badakigu su etena laburra izanen dela. Gerrak aurrera jarraituko du, Akiles borrokan hilko da, Troia suntsituko dute, gizonak labanaz hilko dituzte, eta
|
haien
emazteak garaileen artean esklabo gisa zozketatu. Poemak amildegiaren ertzean du amaiera.
|
|
|
Kuartelean bizi ziren hamalau guardia,
|
haien
emazteak eta hogeita bi haur. Arratsaldeko zazpietan autoa aurrealdera ekarri zuten aktibistek, eta atea zabalik zela baliaturik, maldaz behera patiora sar zedila bultzatu zuten eta berehala urrundik aktibatu; kasik eraikuntza osoa lurreratu zen.64
|
|
|
Aurreko urtean Miarritzeko Jakes Abeberriren sail kultural berriak, itsasoaren bazterrean zegoen Atalaia izeneko lekuan antolatu zuen zizelkaritza sinposio bat. Erraiten ahal da nazioarteko gertakari bat zela zeren eta Euskal Herritik etorritako parte hartzaileaz gain, biga Georgiakoak ziren, orotara zazpi zizelkari bertan baturik,
|
haien artean
emazte bat Christianne Giraud baionesa. Artista horien artean bi euskaldun ziren, bata bizkaitarra, Berriatukoa zen, Mikel Angel Lertxundi; bigarrena, Aitor
|
|
2022
|
|
|
Euskal langile
|
haien
emazteak Granollers en elkartzen ziren arratsaldero, Europa hoteleko kafetegian ardo bat hartzeko. Langile klasekoak izanik ere, estatus berria zuten, goragoko maila.
|
|
|
Orain, urteak igarota, jenioen emaztez betetako paisaia zabal bat begiets dezaket». Areto batean XX. mende hasierako izen handi asko elkarrekin, koadro abangoardistaz beteriko hormen artean, eta alboko gela batean aparte,
|
haien
emazteak, Alice B. Toklas anfitrioi lanetan zutela. Hogeita bost urtez izan zen Toklas Gertrude Stein XX. mendeko figura ezohiko eta modernitatearen bultzatzaile handienetakoaren pertsona hurbilekoena, eta haren ahotik kontatu zuen Steinek bere bizitzako zeharkaldia.
|
|
|
Bertan aurkituko ditugu haien egunerokoa Inperioaren izkinarik galduenean ematen duten pertsonen arrastoak: bi ofizial eta
|
haien
emazteak.
|
|
|
Talde honetako gizon guztiak hazi ziren familietan, lanen banaketa konbentzionala eta botere egitura konbentzionala zeuden. Dean Carringtonek" gizon viktoriarra" esaten dio bere aitari txantxetan; aiten erdien gailentasuna
|
haien
emazteen kontrako indarkeriaraino heldu zen. Amek etxekoandre eta haurren zaintzaile gisa egiten zuten lan, eta batzuek soldatapeko lanak edukitzen zituzten noizean behin.
|
|
|
...a bat izatea eta haren galtzarrera itzultzea etxeko kideetako bat puta eta ikasle den batekin joaten den bitartean, eta hura poza babesean familia bat izatea, norbera ikasleen artean puterioan dabilen bitartean, eta lotsa ematen dienez, hitz beste egiten dute, droga eskolan, hori izurritea, hori, eskandalagarria, halako neska mutil gazteen bizia gisa horretako substantziekin hondatzea ere, eta nik
|
haien
emazte eta seme alabetara itzultzen naiz ezinbestean, puta ekina naiz, oraindik emaztearekin oheratzen ote dira, ezkontza bizitza gogobetegarria ote dute, eta haiek erantzuten dute umeak izan Eta gela hau beti ilunpetan dago ez digutelako inoiz errezelak irekitzen uzten, itxirik utzi behar dira auzoen arreta ez erakartzeko, sukaldeko leihotik begira hasi bailitezke noiznahi, ontziak garbitzen edo tipula txikitzen ari direnean, Â auzoek ez dute jakin behar zer egiten den hemen, eta beharbada aspaldi dakite zer egiten den, eta nik ontziak garbitzen edo tipula txikitzen irudikatzen ditut, aurreko apartamentuko errezelek urtea daramatela itxirik pentsatzen irudikatzen ditut, noizik behin emakume esku batek bidea egin eta leihoa irekitzen duela, ez dituzte errezelak behin ere irekitzen, haien gogoetak irudikatu ditzaket, zein arraroa den jendea, mundua eroturik dagoela, auzoak paranoiko hutsak dira, eta beharbada bezero ditut haietako batzuk ere, batek daki, beharbada harro saldu dizkiete nire puta merezimenduak, beharbada nire gorputzaren promozioa egin diete telefonoz, hogeita hamasei, hogeita lau, hogeita hamasei, hogei urteko begiurdina, bai jauna, oso neska polita eta zerbitzu ona eskaintzen duena, zenbait aldiz segidan zerbitzatu zaitzake, inork ez bezala miazkatuko dizu, ipurditik sartzen ere utziko dizu diru pixka bat gehixeagoren truke, gehigarri txiki bat, eta begiratu interneten, argazkietan titi bistan ikusiko duzu, bai, zakila zutiarazteko behar duzuna, eta irakurri ezazu eztabaida foroetan neskari buruz batzuek eta besteek idatzi dutena, Canadaâs Best en, haraxe jotzen baitu Amerika osoak bere balentriak kontatzera, vedette bat da, agentziako izarra, mundu guztiak maite du guztiz eskaintzen delako, guztiz eskaintzen da, berriz eskatuko duzu neska hori, eta holaxe egiten didate publizitatea, eta irabazten dudanaren erdia ematen diet ordainetan, egunkari anglofonoetan iragartzen den escort agentzia batentzat egiten dut lan, you have reached the right number, eta harrera agentzia da, esan nahi dut ez duzula logela bat errentan hartzeaz kezkatu beharrik, berak alokatzen du zure ordez, horrek esan nahi du ez duzula kalean emakume baten bila ibili beharrik, zeren neska zain daukazu nahi duzun ordurako, aurpegi txikia izarapean ezinegonez dardaraka, bai, escort bat naiz puta bat naizela pentsatu nahi ez duen horrentzat, ez guztiz haatik, klasea daukat eta heziera ona, gizonei konpainia egiten diet, ez naiz haiekin oheratzen, ez diet zakila miazkatzen gogoak ematen didanean baizik, hautatu dezaket eta ez esan, hori ez zait gustatzen, gizenegia da edo zaharregia, hankak zikin dauzka, gobernuaren aurrekontu murrizketei buruz baizik ez dut hitz egin nahi, kabiarra jan eta xanpana edan, escort bat naiz ez dudalako kalea egiten, alegia, oraindik ez, eta neure burua eskaintzen dut ordu erdiz berrogeita hamar dolarretan, hirurogeita hamabost dolar ordubetea, ez gehiago, bezeroek ehun dolar edo ehun eta berrogeita hamar ordaintzen dizkidate baina nik ez ditut berrogeita hamar edo hirurogeita hamabost dolar baizik atxikitzen, eta berrogeita hamar edo hirurogeita hamabost bider zazpi edo zortzi bezero egunero, bostehun dolar egiten dute, nahikoa astero armairua berritzeko, eta ni puta bat naiz eta puta bezala tratatu nazaten gustatzen zait, gustatzen zait bezeroekin beren familiaz hitz egitea, ezkonduak ote dauden, haurrik ote duten, eta zer esango lukete beren emaztea eta beren alaba puta izango balira, zer pentsatuko lukete nik bezala haiek ere bezeroen zain egongo balira preserbatiboen zorroak ohe azpira botatzen dituztenean, eta azken egunetako ileak zoruan pirritaka dabiltzanean, eta orduan bezeroek esaten didate ni ez naizela puta bat, escort bat naizela eta nolanahi ere seguruenik beste lanbide bat dudala, adibidez, unibertsitatera noala, bada, egia, unibertsitatera noa, puta naiz, eta ikasle, eta hura zoriona familia bat izatea eta haren galtzarrera itzultzea etxeko kideetako bat puta eta ikasle den batekin joaten den bitartean, eta hura poza babesean familia bat izatea, norbera ikasleen artean puterioan dabilen bitartean, eta lotsa ematen dienez, hitz beste egiten dute, droga eskolan, hori izurritea, hori, eskandalagarria, halako neska mutil gazteen bizia gisa horretako substantziekin hondatzea ere, eta nik haien emazte eta seme alabetara itzultzen naiz ezinbestean, puta ekina naiz, oraindik emaztearekin oheratzen ote dira, ezkontza bizitza gogobetegarria ote dute, eta haiek erantzuten dute umeak izan eta gero emakumeek ez dutela gehiago larrutan egin nahi izaten, ez dutela gogorik izaten, ez zakiletarako ez haur gehiago izateko, emakumeak berak nahiko eta gehiegi direla, eta berriz ere niri begiratzen didate, eta nire gorputzaren gaztetasunaren atzean beren emaztearen hilotza agertzen zaie, esaten didate ez dudala lanbide honetan luze iraun behar, zahartu egingo naizela, puta zahar bihurtu, eta ez dagoela ezer makurragorik, ez dagoela ezer errukarriagorik gizonei atsegingarri gertatzeko ahaleginean saiatzen den behi azal bat baino, zeraren ordaina eskatzera ausartzea ere, horixe esaten didate, neska polita izan behar dela prostituitzeko eta are politagoa escort izateko, bizimodua karteldegiko azken film berriari buruz eztabaidan ateratzeko eta xanpana edateko, eta batez ere gazte izan beharra dagoela, ez hogei urte baino gehiago, zeren hogei urte bete eta gero emakumeek gantzak biltzen dituzte, beren emazteek bezala, eta laster zure alabak ere bai, esango nioke garrasika, biak ere gantzak bilduak eta zimurtuak, berak bezalaxe, beren zakilak bezalaxe, ezin du zakilaren lasaitzea eraman, zeren berehalaxe da dilindan, eta orduan buztana ilaje grisaren artean ezkutatzen da, bai, horra zergatik gizonek, zahartzen direnean, abandonatzen dituzten zahartzen diren emazteak, beren inpotentziaren zama emazteek eraman dezaten, zakila zergatik ez zaien gogortzen beren buruari justifikatu ahal izateko.
|
|
|
Eta gela hau beti ilunpetan dago ez digutelako inoiz errezelak irekitzen uzten, itxirik utzi behar dira auzoen arreta ez erakartzeko, sukaldeko leihotik begira hasi bailitezke noiznahi, ontziak garbitzen edo tipula txikitzen ari direnean, Â auzoek ez dute jakin behar zer egiten den hemen, eta beharbada aspaldi dakite zer egiten den, eta nik ontziak garbitzen edo tipula txikitzen irudikatzen ditut, aurreko apartamentuko errezelek urtea daramatela itxirik pentsatzen irudikatzen ditut, noizik behin emakume esku batek bidea egin eta leihoa irekitzen duela, ez dituzte errezelak behin ere irekitzen, haien gogoetak irudikatu ditzaket, zein arraroa den jendea, mundua eroturik dagoela, auzoak paranoiko hutsak dira, eta beharbada bezero ditut haietako batzuk ere, batek daki, beharbada harro saldu dizkiete nire puta merezimenduak, beharbada nire gorputzaren promozioa egin diete telefonoz, hogeita hamasei, hogeita lau, hogeita hamasei, hogei urteko begiurdina, bai jauna, oso neska polita eta zerbitzu ona eskaintzen duena, zenbait aldiz segidan zerbitzatu zaitzake, inork ez bezala miazkatuko dizu, ipurditik sartzen ere utziko dizu diru pixka bat gehixeagoren truke, gehigarri txiki bat, eta begiratu interneten, argazkietan titi bistan ikusiko duzu, bai, zakila zutiarazteko behar duzuna, eta irakurri ezazu eztabaida foroetan neskari buruz batzuek eta besteek idatzi dutena, Canadaâs Best en, haraxe jotzen baitu Amerika osoak bere balentriak kontatzera, vedette bat da, agentziako izarra, mundu guztiak maite du guztiz eskaintzen delako, guztiz eskaintzen da, berriz eskatuko duzu neska hori, eta holaxe egiten didate publizitatea, eta irabazten dudanaren erdia ematen diet ordainetan, egunkari anglofonoetan iragartzen den escort agentzia batentzat egiten dut lan, you have reached the right number, eta harrera agentzia da, esan nahi dut ez duzula logela bat errentan hartzeaz kezkatu beharrik, berak alokatzen du zure ordez, horrek esan nahi du ez duzula kalean emakume baten bila ibili beharrik, zeren neska zain daukazu nahi duzun ordurako, aurpegi txikia izarapean ezinegonez dardaraka, bai, escort bat naiz puta bat naizela pentsatu nahi ez duen horrentzat, ez guztiz haatik, klasea daukat eta heziera ona, gizonei konpainia egiten diet, ez naiz haiekin oheratzen, ez diet zakila miazkatzen gogoak ematen didanean baizik, hautatu dezaket eta ez esan, hori ez zait gustatzen, gizenegia da edo zaharregia, hankak zikin dauzka, gobernuaren aurrekontu murrizketei buruz baizik ez dut hitz egin nahi, kabiarra jan eta xanpana edan, escort bat naiz ez dudalako kalea egiten, alegia, oraindik ez, eta neure burua eskaintzen dut ordu erdiz berrogeita hamar dolarretan, hirurogeita hamabost dolar ordubetea, ez gehiago, bezeroek ehun dolar edo ehun eta berrogeita hamar ordaintzen dizkidate baina nik ez ditut berrogeita hamar edo hirurogeita hamabost dolar baizik atxikitzen, eta berrogeita hamar edo hirurogeita hamabost bider zazpi edo zortzi bezero egunero, bostehun dolar egiten dute, nahikoa astero armairua berritzeko, eta ni puta bat naiz eta puta bezala tratatu nazaten gustatzen zait, gustatzen zait bezeroekin beren familiaz hitz egitea, ezkonduak ote dauden, haurrik ote duten, eta zer esango lukete beren emaztea eta beren alaba puta izango balira, zer pentsatuko lukete nik bezala haiek ere bezeroen zain egongo balira preserbatiboen zorroak ohe azpira botatzen dituztenean, eta azken egunetako ileak zoruan pirritaka dabiltzanean, eta orduan bezeroek esaten didate ni ez naizela puta bat, escort bat naizela eta nolanahi ere seguruenik beste lanbide bat dudala, adibidez, unibertsitatera noala, bada, egia, unibertsitatera noa, puta naiz, eta ikasle, eta hura zoriona familia bat izatea eta haren galtzarrera itzultzea etxeko kideetako bat puta eta ikasle den batekin joaten den bitartean, eta hura poza babesean familia bat izatea, norbera ikasleen artean puterioan dabilen bitartean, eta lotsa ematen dienez, hitz beste egiten dute, droga eskolan, hori izurritea, hori, eskandalagarria, halako neska mutil gazteen bizia gisa horretako substantziekin hondatzea ere, eta nik haien emazte eta seme alabetara itzultzen naiz ezinbestean, puta ekina naiz, oraindik emaztearekin oheratzen ote dira, ezkontza bizitza gogobetegarria ote dute, eta haiek erantzuten dute umeak izan ...a bat izatea eta haren galtzarrera itzultzea etxeko kideetako bat puta eta ikasle den batekin joaten den bitartean, eta hura poza babesean familia bat izatea, norbera ikasleen artean puterioan dabilen bitartean, eta lotsa ematen dienez, hitz beste egiten dute, droga eskolan, hori izurritea, hori, eskandalagarria, halako neska mutil gazteen bizia gisa horretako substantziekin hondatzea ere, eta nik
|
haien
emazte eta seme alabetara itzultzen naiz ezinbestean, puta ekina naiz, oraindik emaztearekin oheratzen ote dira, ezkontza bizitza gogobetegarria ote dute, eta haiek erantzuten dute umeak izan eta gero emakumeek ez dutela gehiago larrutan egin nahi izaten, ez dutela gogorik izaten, ez zakiletarako ez haur gehiago izateko, emakumeak berak nahiko eta gehiegi direla, eta berriz ere niri begiratzen di...
|
|
|
Jakin zuten ere, herri hartan familia asko larri zegoela. Baita ere kanpotik etorritako uniformedunek herrian izugarrikeriak egiten segitzen zutela Jaungoikoren izenean eta alde eginak zeudela herriko gizonezko gehienak haien ahuleziaz jabeturik;
|
haien
emazte edo alabak ilea moztuta plazan ibiltzen zituztela. Etxeetan sartzen zirela desorduetan miaketak egitera.
|
|
|
Txikiaren lagunek anonimoki abestuak, baina Txomin eta Maiteren ahots ederrak ezagun dira. Nire aldetik guduan hil gizonei eta
|
haien
emazteei olerki hau eskaini nien.
|
|
2023
|
|
|
Hurrunago eta apalago joaitez denboran barna, lehen kiristien artean laster agertu ziren diakre/ diakonoak, eta
|
haietan
emazteak ere baziren. Zertako ez orain?
|
|
|
Heptameronak bilduma nahiko ezkorra egiten du egoeraz. Historiak, be netakoak askotan, gizarteko goi mailako hizlarien bitartez egiten dira bi multzotan antolatuak, alde batetik gizonenak, emazteak maite ez dituztenak, tra dizio nalisten ondorengoak, eta
|
haientzat
emaztea plazeraren objektua izaten da, bes tetik emazteena da, non gizonen bortizkeria eta emazteei jartzen zaizkien zepoak kontatzen diren. Protagonistarentzat, emaztea delarik, zoriontasunaren ateak hesten direla askotan erakusten da.
|
|
|
Niri? Edo
|
haien
emazteei. Esatera noana matxista kutsua izan dezake orain, baina orduan uste nuena zera zen:
|
|
|
Hala, ikerlanak nabarmendu du andre horiek «urte luzeetan» jasaten dutela indarkeria, eta ondorioz, «normalizatu» egiten dutela: «Barneratuta daukate
|
haien
emazte eta ama rolei eusteko obligazioa, haien identitatea eta prestigio soziala definitzen dituelako; beraz, funtzio horietatik aldentzea zailagoa denez, halako bizipenen onarpen handiagoa garatzen dute», azaldu du Diaz de Argandoñak. Bikote harremana haustea ere zailagoa zaie:
|
|
|
" Zenana bisitak" moda modan egon ziren XVIII. mendean, lehen kolonizatzaileak eta, noizbehinka,
|
haien
emazteak" Ekialde" misteriotsura abiatu zirelarik. Inperioak aurrera egin ahala, bisita haien berritasuna zertxobait higatu zen, mendebaldarren txango turistikoetan geldialdi tipiko bat izateraino; nolanahi ere, mutur sartze haien legatuak bere horretan iraun zuen XIX. mendeko erretorika feministan, oraindik ere berak baino gutxiagotzat hartzen baitzituzten beste emakume haiek.
|
|
|
Biak etxezainak! Behar zen kopeta ordu
|
haietan
emazte izanki eta biltzarrera etortzeko! Bietan, emaztea etxezaina zelarik!
|
|
|
" ehorzketetan, urteurrenetan, bederatzigarrenetan eta urte osoetan ez zaio inori zuzenean edo zeharka jaten eman behar, hildakoaren gurasoei, seme alabei, anai arrebei eta suhiei eta
|
haien
emazteei eta gaur egun hildakoaren etxean bizi diren pertsonei izan ezik,[...] izan dezaten ehun dukateko zigorra aldi bakoitzeko[.] Eta gainera, hogei eguneko espetxe zigorra eta bizi diren lekutik hilabete bateko erbesteratzea izan dezaten haiek guztiek".
|
|
|
Nolakoa da zure familiaren nagusi izatea zure neben eta
|
haien
emazteen nagusi zure gurasoen nagusi?
|