|
2000
|
|
|
Euskara berreskuratzeko prozesuan, euskalduntzeak zuen garrantziaz hasiera hasieratik jabeturik, gau eskolen sortzaileetariko bat izan zen Laspiur. Hasierako irakasle
|
haiek
egin ohi zuten bezala, eskolak emateaz gain, didaktikarako materiala prestatzen ere lan handia egin zuen. Imanol Laspiurrek bere eskolak emateko erabilitako baliabide eta materialen nolakotasuna begiratuz gero, euskarak azken hamarkadetan izandako gorabehera eta eboluzioa ikus daiteke neurri handi batean:
|
|
|
Aitonak etxeko historiak kontatu zizkigun egun haietarik batean izan zen, noiz eta aitonak bere kontakizuna akabatu baitzuen, kokotsa jaso eta kezko eraztun
|
haiek
egiten zituela, gorako bidean gero eta zabalagoak egiten zirenak.
|
|
|
Eta nik ez dakit zer gertatu zitzaidan orduan, bihotza harenganat erortzen hasi zitzaidala apur bana... Eta osaba Joanikot izarrez mintzatzen zitzaidan, eta nik izar
|
haien artean
egiten nuen amets... Eta bihotzez maite nuen osaba Joanikot, baina bihotzak erraiten zidana ez zuen ene buruak onartzen, zeren nik, gauza guztien gainetik, neure tokia eta neure kargua bainituen... eta zure aitaren emaztea nintzen... eta jauregiko anderea nintzen... eta ez zegoen goia behearekin nahasterik.
|
|
|
Agertu dizut nolakoa zen aita bere menekoekin, grosier eta deskortes, hertsi eta itxekin, eta erran ere dizut ezen arras bertzelakoa zela haren jokabidea, bera baino handiagoak edo aberatsagoak zituenean bisitari. Zeren goikoentzat beti baitzituen prestik so argiak eta errepuesta eztiak, hitz onak eta salutantzia arraiak, eta
|
haiei
egiten zien, halatan, festa eta begitarte, eta zeren ikustekoak baitziren haren manerak eta mugimenduak, emetasun puntu batek ukituak bezala, eta haren boza, castrato batena zirudiena, haien erranetarat plegaturik eta malguturik, kanabera bezala...! Begirune falta idurituko zaizu, beharbada, jaun André, gure aita izan zenaz horrela mintzatzea, baina egia erraiterat etorri natzaizu, neure egia; ordea, gezur erranen nizuke, baldin egia apaintzen ibiliko banintzaizu.
|
|
|
Eta ez ote nintzen hargatik guztiagatik itsasoratu eta hargatik ibili gorputz batetik bertzerat porturatu izan nintzen bakoitzean? Ordea, tratu haietan nihaurk ordaintzen nuen, eta nihaurk jartzen nuen, ondorez, soinua gorputz
|
haiek
egin zezaten ene inguruan dantza, ohartu ere gabe ezen, gisa hartan, ene nahia nahikeria bihurtzen zela, eta amorioa —edo amorio iduriko hura, hobeki, zeren amorioa nekez eros baitaiteke diruz— desamorio.
|
|
|
Eta ez bertan erraiten dizudana gezurra delako, baina mila kontu alborat utzi behar izan dudalako. Izan ere, nola hain baitzen kortsario haien mundua berezia, hala mintza nenkizukeen haien arteko harreman partikularrez, edo
|
haiek
egin ohi zituzten festez eta emaztekiei eman ohi zieten tratuaz. Eta horni nezakeen deskribatze bakoitza behako bikoitz batez, buruko begiek ikusten dutena gauza bat denez gero, eta bertzea, bihotzeko begiek... eta eman niezazkizukeen, halatan, nik ikusiaren eta ikusiak enegan eraginaren aitzin gibelak, on gaitzak eta bertze gorabehera guztiak, xehero baino xeheroago.
|
|
|
Eta, nehoizka, isilunez eteten zituen bere solasak, zeinak profitatzen baitzituen kezko uztai edo koroatxo
|
haien
egiteko. Eta koroatxo haiei beha, gutiziatzen egoiten nintzen noiz itsatsiko ote zitzaion haietarik bat buru gainerat, elizako sainduen iduriei bezala...
|
|
|
Nire jaiegun urrietan emakume tropa bat —" Taldea" oraingoan ere," Taldea" beti— gure etxe berriko sukaldean metatzen zen, betroiak bezain gizen, infusioak edan bitartean beren gizonak tar tar tar larrutzera. Kristinak
|
haiekin
egiten zituen goizak, arratsaldeak eta kasik ere gauak. Haiekin unatu arte paseatu edo ibilaldiak antolatu, sabel hanpatua lohiz oratu beharrez.
|
|
|
Vienan arreba baten etxea eraikiz lan egin zuen arkitekto gisa Engelmannen laguntzaz. Puchberg eta Otterthalen irakasle zelarik, haurrek hizkuntza ikas zezaten,
|
haiekin
egindako Worterbuch fur Volksschulen (oinarrizko herri eskola hiztegi txiki bat) karrikaratu zuen. Marguerite Respinger ez maiteminduta.
|
|
|
Egiptologo batzuek hilobi batean antzinako telar bat aurkitu zutela zioen. Marfilezko plaketa batzuk aurkitu zituzten, launa zulorekin, eta
|
haiekin
egindako zapi zatiak; hortik atera zuten nola egindakoak ziren, zer marrazkirekin eta abar. Hura irakurriz hasi nintzen burua astintzen, tentatuta.
|
|
2001
|
|
|
Besteak aldiz nahiko buru beroak ziren. Esaten zuten zuberotarren makiak gauza gutxi egiten zuela,
|
haiek
egin behar zutela dena, baina ez zen egia. Ospitalepekoek armak jasotzen zituzten aliatuek paratxuteatuta.
|
|
|
Lakatu beharreko gainazala ondo garbitzeko, detergente eta amoniako nahasketa erabil daiteke Liburu denda lakatu aurretik, zer materialez osatuta dagoen zehaztu behar da. Aglomeratuzko edo DMzko taulak badira (dentsitate ertaineko zuntzezko taulak, MDF ere esaten zaienak), hobe da ez lakatzea,
|
haiek
egiteko kalitatea dela eta hondatu egin baitaitezke. Beste zur batzuen kasuan, lakatzea eragozpenik gabe egiten da.
|
|
|
Zuk han igarotzen duzu egun osoa; beraz,
|
haiek
egiten dutena egiten duzu zuk ere: saloitik ohera eta ohetik...
|
|
|
Horrek ez du esan nahi, hedabide argitaldari batzuek dioten bezala,
|
haien
egitekoa iritzi soziala zertan den isla  tzera mugatu behar denik. Hedabideek gizartearen arau eta balioak islatzen dituzte, baina ideologia nagusiaren araberako arau eta balioak, gizarte hegemonia 3 egituratzen dutenenak hain zuzen ere; eta, gainera, zehazten laguntzen duten aldi berean islatzen dituzte.
|
|
|
Ekipo bera bai, baina estilo aldaketa nabarmena izan da. Kargu hartzearekin batera oinezko euskalgintzatik urrundu zen Mari Karmenek ez bezala, Miren Azkaratek
|
haiekin
egin ditu bere hasierako agerpenetako inportanteenetako bi: Frankfurt-eko azokara joan izana eta euskal argitaletxeen kontrako eraso mediatikoak berpiztu bezain pronto euskal argitaletxeen aldeko agerpen publiko zorrotza Euskal Editoreen Elkartearen eskutik.
|
|
2002
|
|
|
Bestetik, eragile guztiak koordinatzen hasi behar dugu, bakoitzaren egitekoa zein den ezagutzeko. Gaur egun, egitura asko dago, eta maiz,
|
haien
egitekoak gurutzatzen dira eta elkarri traba egiten diote, horrek gatazkak eta eraginkortasun eza eragiten ditu. Une honetan koordinazio eta bitartekaritza hori burutzen ari gara
|
|
|
Lauaxeta Lurgorri Josu Peña (Aitza)" da Euskeraren Erri Akademia deitu erakundeko partaideek, Mari Karmen Garmendia Kultura sailburu ohia eta beste hainbaten laguntzaz, elkarlanean egin duten liburu honen izenburua. Baina bertan, fusilatutako idazleei eta
|
haiek
eginiko lanei eskainitako tarteaz gainera, Gerra horretan garaile gertatutakoen esku heriotza jasan behar izan zuten era guztietako gizon emakumeen berri ere ematen zaigu.
|
|
|
Erabaki dutenen lehen arazoa, nire ustez, errealitatetik urrun egotea da. Eta beren inguruko inor ez da izan nonbait ez
|
haiei kontra
egiteko hori gehiegi eskatzea litzateke baizik haiek konbentzitzeko ere gai. Bestalde, ziurrenik tregua oso gauza eztabaidatua izango zen lehendik ere, eta frogarik onena zera duzu, ondoren etorri zen aldaketa saila.
|
|
|
Marka horien bidez markoaren zuloak non dauden jakingo da. Zuloak eta hozkak
|
haien gainean
egingo dira, sarrailarekin egin bezala. Amaitzeko, babes xafla torlojuz lotu eta edergarriak jarri.
|
|
|
Epai horren bidez argitu zen “lizarra” izeneko gozoki produktu bat hartu zuen adingabe baten heriotzaren erantzukizun zibila. Litxarreriak, txikienentzako produktu tipikoa den aldetik, bere segurtasuna kontrolatzeko jarraibide jakin batzuk behar ditu, eta ez bakarrik
|
haiek
egiten, hornitzen edo merkaturatzen dituztenak, baita beren seme alaben eskura jartzen dituzten gurasoak ere. 1994an gertatu ziren.
|
|
|
Hala ere, adituek berriki metodo hau aplikatu dute: “ezin baduzu
|
haien aurka
egin, har ezazu”. Gaitasun horiek orri meheko grama espezieak garatzeko erabili zituzten, itxura atsegina izan zezaten, eta neguan askoz ere lokartuago egon ziren (hazkuntza, garapena eta jarduera fisikoa aldi baterako eteten direnean).
|
|
|
–Bai,
|
haien alde
egitea. Eta zuek, zer moduz?
|
|
|
Baina atsegin ditut hegaztien eta abioien hegaldiak. Eta
|
haiekin
egin izan dut amets, behin baino gehiagotan, lotan nengoela... baita esna ere, bestela ezin esplika baitaiteke nola egon izan naizen aeromodelismoari hain lotua eta atxikia.
|
|
|
Konformaerraza naiz ni neurez, eta ez nion sekula trabarik ipintzen hark erabakitakoari. Are gutxiago gure egoeran, zeren gu emazte Pilar eta biok, alegia haien udaro udaroko gonbidatuak baikinen euren etxean, eta gonbidatu izateak nahiz gizonak anaiak eta andreak ahizpak izan
|
haien azpiko
egiten gintuen, neurri batean bederen, eguna nola antolatu erabakitzerakoan. Nik ez nuen batere sufritzen horregatik, eta emazte Pilarrek ere ez.
|
|
|
Anaiak eta Inesek, aldiz, betidanik. Horrek ere, nolabait esateko,
|
haien mendeko
egiten gintuen emazte Pilar eta biok. Hori egia da, bai, baina zenbat toki zoragarri ez ditugu guk ezagutu mendekotasun horri esker!
|
|
|
Zeu bezain triste. Hedabideei ihes egin ostean,
|
haien alde
egin du testamentua Dianak, esaten ausartu zara esaldiaren egitura poliki osatu ondoren. Stevek eta Helenek ezer aipatu gabe begiratu dizute.
|
|
2003
|
|
|
Ondorioz, MGMk bertan behera utzi ditu bi errepublika
|
haietan
egiten zituen lan humanitarioetako asko, nahiz eta emergentziazko batzuek atenditzen segitzen duen. Bertako profesionalekin bezala beste herrialdeetatik ekarritakoekin lan egin behar duen erakunde batentzako, segurtasuna lehen mailako baldintza baita.
|
|
|
Gauzak horrela, duela berrogeita hamar urte inguru, etxeetan ezin omen zen bizi. " Jaio, maitasuna egin eta hil etxe barruan egin ohi ziren, baina ohikoa zen kanpoan bazkaltzea eta gosaltzea ere bai; afaldu besterik ez zen
|
haietan
egiten", dio adituak, zehaztuz eskulangintzan ari zirenek bertan egingo zutela lan, baina normalean etxeak txikiak eta estuak zirenez, ez zutela jendearekin eroso egoteko inongo aukerarik ematen. " Aberatsenek bazuten aukera hori, baina zenbat ziren horiek?", galdetzen du Sesmerok.
|
|
|
Berean ere egongo dela diote, gizartea horrela delako. Baina
|
haiek
egiten duten galdera hauxe da: zergatik daude emakumeen %95 Betiko Alardearen alde?.
|
|
|
Gasteizi buruz, badira adibideak ere (Anton, 1991), San Julian eta Santa Basilisa kofradiei lotuta, menu desberdinak geratu dira
|
haiek
egindako otorduetaz; haietako batean, ±24 pertsonatarako agertzen dira aipaturik: «[?] 1568.ean[?] orejoi 5 libra, 24 laranja, azukre 4 libra, 4 tartas reales de guinadas [gindak?], azkenbururako 6 x 12 batidillo, gereziak, 8 libra konfitura eta gereziak[?]».
|
|
|
Marmeladak: Egosi, azukrea bota eta pure antzekoa egin beharra dago
|
haiek
egiteko.
|
|
|
Baina Erdi Aroan eta, fruitu eta marmeladak iraupen arrazoiengatik apotekarioen eskuetan zeuden, eta, gainera,
|
haiek
egiten zituzten helburu terapeutikoekin (azukrea edulkorante moduan). Azukrea, gainera, oso lehengai berezia, urria eta garestia zen hasiera batean, espeziekin batera inportatzen zena Europara.
|
|
|
Euskal Herriko azken hogeita hamar urteetako historian pertsona eta talde askok hartu du parte, modu batera edo bestera, batzuetan ardura garrantzitsuak zituztela. Baina, ezer gutxi dakigu
|
haiek
egindako lanaz eta harturiko erabakien eta jarreren arrazoien inguruan. Beste toki batzuetan, oroitzapen liburuek eta autobiografiek betetzen duten eremua gurean ia hutsik dago.
|
|
|
Landareek kutsatzaile horiek kontsumi ditzaten, beharrezkoa da parametro batzuk etengabe doitzea. Hori dela eta, parametro horiek gobernatzeko irtenbiderik onena da prozesatutako uren ezaugarri batzuk eta horien ezagutza eta esperientzia kontuan hartuta
|
haiek
egingo dituen teknikari bat izatea. Tesiak proposatzen duena da plantaren kontrola erreaktore aerobioaren bidez zentratzea, han egiten baita arazketako funtsezko prozesua.
|
|
|
Udaberria zen. Udaletxeko zaindari andreak lore poto guztiak ezkaratzean jarriak zituen, eguzkiaren argitara, eta
|
haien artetik
egin behar izan zuten bidea. Andre gajoa geranioen gainean geratu zen gorpu, oihuka hasi eta Kimetzek labana eztarritik pasatu zionean.
|
|
2004
|
|
|
Inguruan euskara baliatzeko aukera urriak dituztenean, haur eta gazteei, deklinabidea, aditz taulak, eta abar, zein gutxitan baliatuko dituzten hitzen esanahiak buruz ikas ditzaten eskatuz, euskara eraman ezinarekin eta ez gustuko dituzten gauzekin lotuz, euskara erabiltzeko gogorik hedatzen ari garen ez dut uste. Halaber, gainerako jakintza arloetan ari direnak, besteak beste, euskararen erabilerarekiko erakutsi ohi duten jarrera gainditu gabe,
|
haien
egitekoa dagokien jakintza arloa ondo garatzea ez ezik euskararen erabilera ere indartzea dela ulertarazi gabe, aurrera egin dezakegunik uste ez dudan bezala.
|
|
|
Kontziente izan naiz ordu berean aritu naizela.
|
Haiek
egin dutena egiten saiatu izan banintz ez nuen ezer egiterik izango. Beraz, nire ekoizpen propioa asmatu eta landu nuen, jende askoz gutxiagorentzako ari nintzela kontziente izaki betiere.
|
|
|
Idazkunak itxiko dira Erregistro Zibileko arduradunaren eta idazkariaren sinadurekin; behin sinatuta, da
|
haietan
egin zuzenketarik, gehiketarik, ezta inongo aldaketarik ere, prozedura egokian lortutako ebazpen irmoaren bidez ez bada, lege honen arabera.
|
|
|
|
Haiek
egiteko inprimaki ofiziala ekartzen dutenek, salbuespenari buruzko xedapena aipatuta, Zuzendaritzak onetsita eta haiek zein bulego publikotan ondoreak sortu behar eta bulego horien zigilua jarrita.
|
|
|
Galderak pilatzen zihoazen. Haiek mintzatzen ziren bi hizkuntzak ulertzen nituen, bi hizkuntza
|
haietan
egin nezakeen hitz. Baina zer gehiago nekien neure buruaz?
|
|
|
Koldo Mitxelenaren eta Karlos Santamariaren aldetik hastapen garai
|
haietan
egindako proposamenetatik gauzak dezente aldatu dira. Baina aldaketa horren aitzin gibelak aletu aurretik, bestetara baino lehen, goazen hastapenetara bertara.
|
|
|
Haren iritziz, medikamentu horiek, bitarteko orokorretan publizitatea egin badaiteke ere, zenbait onura dakarte, preskripzioko medikamentuekin ez bezala. Zehazki, aukera ematen dute Oinarrizko Osasun Laguntzako kontsulta kopurua murrizteko, eta, horren ondorioz, eremu horretako «laguntza presioa» murrizten da, bai eta
|
haietan
egindako preskripzioak ezabatzearen ondoriozko aurrezkia ere. Gainera, herritarrak “beren osasunaren gero eta arduratsuagoak” izan daitezen laguntzen dute, nahiz eta eremu horretan botikariaren figura agertu behar den sendagai horiek modu seguruan administratzearen bermatzaile gisa, Rodríguezek ondorioztatu zuen.
|
|
|
Erantzukizunen araubidea Lege honetan berariazko erantzukizun sistema bat ezartzen da, arauak berak jasotzen dituen arau hausteen erantzuleak nor izango diren zehazteko. Alde horretatik, eta oro har, erantzuletzat hartzen ditu
|
haiek
egiten dituzten pertsona fisiko edo juridikoak, nahiz eta aldi baterako enpresa elkarte, talde edo ondasun erkidegoetan sartuta egon. Ontzien edo armadoreen jabeei, lankidetzarik ezagatik edo ikuskapen lanak oztopatzeagatik, zigor larria jaso dezakeen betebeharra ezartzen die.
|
|
|
Txartelen erabiltzaileak zorren bidez
|
haiekin
egindako xedapen eta ordainketak itzuli dizkio entitateari. Eta txartelarekin kreditua eskatu bada, dagozkion interesak sartuko dira.
|
|
|
Flakostaren galderak distantzia neurgaitz batetik heltzen zitzaizkidan, eta handik hurbil norbaitek garrasi izugarriak botatzen zituela iruditu zitzaidan. Modu lauso batean konprenitu nuen neu nintzela txilio ero
|
haiek
egiten zituena. Baina, egia erran, jadanik ez nuen min handirik sentitzen, mina oso sentipen urruna baitzen, nengoen tokian oinazea ideia nahasi bat besterik ez zen, eta nahi nuen bakarra ilunpe hartan betiko gelditzea zen, oinazerik gabeko erresuma beltz hartan.
|
|
|
–Orduan,
|
haiek
egin nahi ez dutena geuk eginen dugu –ondorioztatu nuen.
|
|
|
Eta amona, hura irakurtzean, sutan jarri zen. Biziki estimatzen baitzituen La Salleko anaiak, eta
|
haiei
egindako hutsa hutsago baitzitzaion, ondorioz.
|
|
|
Hala ere, ordura arte indarrean zeuden ikuskerak hankaz gora geratu ziren anatomian eta, bereziki, astronomian garai
|
haietan
egin ziren aurkikuntzekin. Eta, horrez gain, bide berriak jorratzeko moduak irauli egin ziren.
|
|
|
Jainkoarekiko berriketa zentzugabea eta orojakinustekoa salatu zuen. Baina ez zituen transzendentziarako ateak itxi,
|
haiek
egin zuten bezala, kritikatzen zuten sineskeria eta dogmatismoa beste dogmatismo eta sineskeria batekin lurperatu nahian.
|
|
|
Nolanahi ere, oso kargamentu garrantzizkoa izan behar zuen, bai etxekoentzat eta bai Antiaju Berderentzat. Zeren, dudarik gabe, kargamentu kontu
|
haiengatik
egiten baitzuten hortzaundiek beren zainketa. Katalexu eta guzti, egin ere."
|
|
2005
|
|
|
\ Horiek ez dituk erosi behar, hamaika, hamabi edo hamahiru urteko neskatilek egiten ditiztek, huskeria baten truke. Familia handietako gazteak, neskatxak batez ere, arroza ekoiztetik bizi ezinik, hiri inguruetara joaten dituk etxekoentzat sos batzuk irabaztera, eta eskrupulu gabeko enpresaburuek esklaboen lan baldintzetan edukitzen ditiztek, eta
|
haiek
eginak esklabistak berak bezain eskrupulu gutxikoak diren multinazionalei saltzen zizkietek; eta hik, kontsumitzaile gisa, nekazari esklabotuen lepotik bizi direnen kate hori mantentzen duk salgai horiek erostean.
|
|
|
Hala ere, are ezezagunagoak izango ziren Ibon Sarasolak eta Koldo Mitxelenak aldizkariaren orrialdeetatik erreskatatu izan ez balituzte.
|
Haiek
egin zuten ipuin horien lehenengo edizioa, 1979an, Aresti hil eta laugarren urtean. Edizioa Gipuzkoako Aurrezki Kutxa Probintzialaren Jakin izeneko bilduman argitaratu zuten Gabriel Aresti Ipuinak izenburupean.
|
|
|
apez zaharrak ikustearen bortxaz, apez izateko, zaharra izan behar dela sartua daiteke jadanik gazten gogoan. Nondik izan dezakete apez egiteko gogoa, iduritzen bazaie ez dela
|
haientzat
egina. Zein amak nahiko du bere semea apezten ikusi, 86 urtetan bere herriko erretora beti lanean dela ikusten duelarik?
|
|
|
Nork ditu horretarako on direnak ez deitzen? Eta zer gatik ez ama familiakoak ere, katekistetan %90
|
haiek
egiten dutelarik. Edith Stein eta Lisieuxko Teresa, biak emazteak apeztearen alde ziren eta Elizak dotore izendatuak ditu.
|
|
|
«Bizilagun eta biztanle guztiek egina da alardea etaarma erakustaldi orokorra, ohi bezala San Pedro eta San Paulo apostoluen egunean, San Martzial bezperan, borroka haren omenez...» (OASM: 120). Ez da gutxiestekodatu bitxia, alarde foral
|
haiek
egiteko data borroka batengatik aldatu izana. Gerohelduko zaio horri.
|
|
|
Ibilgailuen egoera orokorra ona da, eta urte eta erdi gehiagoz luzatu liteke
|
haien
egitekoa.
|
|
|
Castañar de Iborren suak ipar mendebalderantz jarraitzen du. Egoera egonkorra da, fokuekin hegoalderantz, oraingoz ez baitira kezkagarriak, eta
|
haien gainean
egiten da lan, makinekin eta brigadekin. Talarrubiasko udalerrian sortutako suak fronte bat du ipar mendebalderantz.
|
|
|
Fernández Rivas doktoreak azaldu duenez, Gabonetan sarriago jaten diren elikagai batzuek, hala nola itsaskiek, fruitu lehorrek, zerealek edo frutek, ariketa fisikoa egin ondoren soilik eragin ditzakete alergia erreakzioak. Horrelako erreakzioak maizago gertatzen dira paziente gazteengan,
|
haiek
egiten baitute ariketa gehien eta elikagai batekiko sentsibilizatuta baitaude, nahiz eta orain arte ez duten inoiz sintomarik izan, adituak esan zuen. Era berean, alergologoek gogorarazten dute Eguberrietako jaiak bereziki hotzak izaten direla, eta, beraz, jatorri alergikoko patologiak, hala nola asma eta errinitisa, larriagotu egiten dira neguko prozesu biralen ondorioz.
|
|
|
Baina, zer zen t: xarre na? ltxaropenez sorturiko helmuga hura ez zela exis titzen, ispilu atzean ikusten nuenak iruzur egiten ziharduen deabrua zelako, baina ez nintzen kon tziente, neure begiek ikusten zutena baitzen ekintza gogaikarri
|
haiek
egitera bultzatzen nindutena. Bitartean, pisuko orratzek ezkerrerantz desplazatzen jarraitzen zuten, neure pisuak isiltasunaren ezintasu nean disolbatzen jarraitzen zuen.
|
|
|
Atea irekitzerakoan, gardenaz lizun begiratzen dion balizko auzoko horren aurrean baino biluziago sentitu da, traje beltzetan dauden kankailu bi horiek topatu dituenean. Ezer esaten asmatu baino lehen, aldiz,
|
haiek
egin diote berba:
|
|
|
Beste haurrek txalo egiten zuten eta nire izena errepikatzen denek batera," Herren, Herren, Herrenko". Orduan, niri kendutako koadernoetatik poemaren bat edo beste irakurtzen zuen Juliok, antzerkia egiten ari balitz bezala imintzio nabarmen
|
haiek
eginez.
|
|
|
Tailerreko nagusiak ematen zizkidan eskupekoekin, aberats sentitzen nintzen; asteburuetan, edonora joan nintekeen afaltzera, eta aberatsen moduan bizi, baina ez nuen gustuko hori; autoarekin gastatzen nuena kenduta, eta asko ere ez zen, gainerakoa zapata kaxa batean gordetzen nuen, armairuan, gurasoen ezteietako trajeen azpian. Hasieran egin nituen gastu handi samar
|
haiek
egin eta gero, ahaztu egin nintzen diruaz, eta zapata kaxa hartan pilatuz joan nintzen.
|
|
|
Logikoa da hori. Lan zaharrak eta,
|
haiek
egiten zituzten. Baserrikogazteek, orain hiru rogei urte ingurukoak direnak, esaterako, ez dute ezagutu lihoa egiten.
|
|
|
Baina arazoa bigarren baieztapenarekin datorkigu, beste generoak geroko edo lagatzen dituenean, azaleratzen dena artikulu honen muina delako; andreek egindako lanak ez dira ezagutzen, ez dago tradizio literario osorik, euskal literatura femeninoa falta da gurean, berreskura tu behar ditugu urrun geratzen zaizkigunak eta ezagutu
|
haiek
egin dutena, hurbilekoen lanarekin lotuz eta bidea egiteko. Hari luzea hor dagoela ikusarazteko, etenek ahazturaekarri dutela egiaztatzeko eta gure historia berreraikitzeko.
|
|
|
Eta gu harro, haiek harro egoteagatik.
|
Haiengatik
egiten genuen ia. Gazteen kemenaz harro sentitzen ziren haiengatik.
|
|
|
hasieran egunero egiten bazuten ere, bi egunez behin baino ez dute orain horma zuritzen. Horma garbitzaile gazteari elkarrizketa antzeko bat iruditzen zaio hori, harreman bat –harreman singlea nahi bada, baina harremana finean–, pintada
|
haiek
egiten dituenaren eta ezabatzen dituztenen arteko mezu trukaketa bat. Ez al da bada morse kodea txistu soil eta isiluneen arteko konbinazioa?
|
|
|
Huckek ez zeukan sekreturik Tomentzat, baina argi zegoen honek bazeukala beste bizitza bat, liburuek eta aldian behin bisitan joaten zitzaien hiriburuko lehengusuek emana, maiz aipatzen zizkion
|
haiekin
egindakoak. Ez zituen maite Tomen lehengusuak, haiek bai zirela señoritoak, gure artera azaltzen ziren bakanetan aletak jantzita egiten zuten igeri, bermudak erabiltzen zituzten.
|
|
2006
|
|
|
Eta medikuntzan bezain aurreratuak zeuden arkitekturan ere, harriaren erabilpenean maisuak ziren, eraikuntza perfektuak zituzten, nola lerro hala angelu. Gaur egun dagoen teknologiarik aurreratuena ere mugatua sentitzen da
|
haiek
egiten zutena egiteko. Pentsa, Tihuanacoko monolitoetako bat hemen zegoen hirian, eta orain dela gutxi lekuz aldatu behar izan zuten.
|
|
|
2 Ibilgailu motordunak erabiltzearen eta zirkulatzearen ondoriozko prozesuetan, epaileak edo auzitegiak Espainiatik alde egiteko baimena eman ahal izango die egotziei, baldin eta aukala entzunda. Horretarako, ezinbesterreneurrizko espetxealdian ez badaude eta euren egoitza edo ohiko bizilekua atzerrian badago, betiere aurretiaz fiskoa izango da egitate zigorgarriaren ondoriozko diruzko erantzukizunak, mota guztietakoak, behar beste bermatuta uztea;
|
haiei
egin beharreko jakinarazpenak, zitazioak eta epatzeak jasotzeko, Espainian egoitza finkoa duen pertsona izendatzea; 775 artikuluan jasotako ohartarazpena egitea, epaiketa haiek gabe egiteko aukerari dagokionez; eta pertsonala ez den kauzioa ematea, mota bereko fidantza oraindik erabaki gabe dagoenean, behin behineko askatasuna eta adierazi datan edo epean haiek aurkeztuko direla bermatzeko.... Eskumen bera izango du, eta baldintza berberekin jardungo du auziaren gaineko ardura izan behar duen epaile edo auzitegiak.
|
|
|
2 Ibilgailu motordunak erabiltzearen eta zirkulatzearen ondoriozko prozesuetan, epaileak edo auzitegiak Espainiatik alde egiteko baimena eman ahal izango die egotziei, baldin eta aukala entzunda. ...o espetxealdian ez badaude eta euren egoitza edo ohiko bizilekua atzerrian badago, betiere aurretiaz fiskoa izango da egitate zigorgarriaren ondoriozko diruzko erantzukizunak, mota guztietakoak, behar beste bermatuta uztea; haiei egin beharreko jakinarazpenak, zitazioak eta epatzeak jasotzeko, Espainian egoitza finkoa duen pertsona izendatzea; 775 artikuluan jasotako ohartarazpena egitea, epaiketa
|
haiek gabe
egiteko aukerari dagokionez; eta pertsonala ez den kauzioa ematea, mota bereko fidantza oraindik erabaki gabe dagoenean, behin behineko askatasuna eta adierazi datan edo epean haiek aurkeztuko direla bermatzeko. Eskumen bera izango du, eta baldintza berberekin jardungo du auziaren gaineko ardura izan behar duen epaile edo auzitegiak.
|
|
|
Izendatu berriaren esku hartzearekin, errepikatu egingo dira, ahal izanez gero,
|
haiek
egindako eragiketak, eta egokitzat jotako gainerakoak betearaziko dira.
|
|
|
Nik esango nuke, nik irakasle/ ikasle hezkuntza sistema deitzen diodana darabiltelaâ? ¦ Lehenik, txinpantze helduak edo amak tresnak nola maneiatu erakusten du, hau da, fruitu lehorrak irekitzeko tresnak zuzen nola erabili erakusten duâ? ¦ Bigarren urratsa, ordea, ikastunak, edo kumeak ematen du. Kumeak berezko grina du, helduen jokabideari arretaz begiratu eta
|
haiek
egiten dutenaerrepikatzekoâ? ¦
|
|
|
Baina J. R. Díaz de Duranak azpimarratzen duen moduan, azkenean, aitoren semeen familia garrantzitsu guztiek onartu zituzten kapituluak eta sinatu (Zurbaran, Legizamon eta Basurtoek, hau da, kapitulu bilduma
|
haien kontra
eginda egon arren), integratzeko berriro hiribilduko oligarkian eta ofizioak izaten jarraitzeko. Ondorioz, leinuetako kideek ofizioak izaten jarraitu zuten, baina oligarkia berriko kideak onartu behar izan zituzten, ofizioak eta boterea banatuz.
|
|
|
3.Datuak lortzearen edo ez ematearen ondorioak. 4.Datuak eskuratzeko, zuzentzeko, ezabatzeko eta
|
haien aurka
egiteko eskubideak erabiltzeko aukera. 5.Tratamenduaren arduradunaren edo, hala badagokio, haren ordezkariaren nortasuna eta helbidea.
|
|
|
Tarik eta Musa ibn Nusayr zituzten buruzagi. Borrokak amaitu ondoren, 714 urtean bertan, Damaskora joan behar izan zuten bi agintariek, kalifaren aurrean kontuak ematera –itxuraz, kalifa ez baitzegoen oso gustura han urrutiko lurretan gerlari
|
haiek
egiten zituztenekin– Penintsulako lur berriak gobernatzeko, Musaren semea –Abd al Aziz– geratu zen agintean.
|
|
|
Ordutik aurrera kafe etxeak literaturaren eta politikaren mundu txikiak izan ziren Vienan eta gainerako hiri europarretan. Izan ere, Vienan kafe etxeak bezala Marseillan kafe denda bat jarri baitzuten urte batzuk lehenago –1661 urtean–, Egiptotik ekarritako hainbat kafe zaku saltzeko, eta harrera ezin hobea izan zuen ale
|
haiekin
egiten zen edabe beltzak. Geroztik, kafearen erabilera arrunta bihurtu zen Europako hiriburuetan (eta, denborarekin, beste hainbat herri txikiago baina" zibilizatuetan").
|
|
|
Elizako koruan zeuden paper haiek arriskutsuak izan zitezkeen lau mende beranduago ere... Urte iskanbilatsu
|
haietan
egin ziren bidegabekeriak agerian utz baitzitzaketen.
|
|
|
Gazteluko dorrea utzi nuen eta abaurretar bat gehiago bilakatu nintzen.
|
Haiekin
egiten nituen otorduak. Haiekin lo.
|
|
|
Lau zaldizko atera ziren Donapaleu aldera, Piarres Arburua aitatxiren bigarrenaren agindupera.
|
Haien
egitekoa, errebelen xedeez ahalik eta jakingarri gehien biltzea. Gainerakoak ez ginen alferkerian gelditu.
|
|
|
Gehienak ez zitzaizkidan arrotz.
|
Haiekin
egina nintzen, bezperan, Nabarrenkoxetik harainoko bidea, Monclarko bizkondearen partidan. Gizon prestuak ziren.
|
|
|
Behin ongitua, goarnizioko soldaduenetara aldatu ninduten.
|
Haiekin
egiten nuen lo eta haien mahaira jartzen. Gehienen etorkia Atturriko bi aldeetako herriak ziren, baxenabartarrak eta Lapurdi hurbileko euskaldunak, baita gaskoiak ere ugari.
|
|
|
oso neurri erosoa hartua zion nire ardurari, Triestera iritsi nintzenetik egunero ikusten ari nintzen kontua zen. Gaixoaldiaz kontatu dudanagatik, inork pentsa dezake esker txarreko baten susmoak zirela egun
|
haietan
egiten ari nintzenak, baina Angelok hiruzpalau goizetan ekarri zidan koñakaz bustitako esne beroa edo gau beranduan prestatzen zidan zerba pure tristea izan ziren haren zainketa bakarrak. Ez zitzaion bururatu mediku bati deitzea; ez zidan botika bakar bat ere ekarri.
|
|
|
Begirada jaitsi nuen eta isilunea egin zen gure artean. Hitz
|
haien kontra
egitea zen nire obligazioa, baina ez nekien zer esan. Eta zerbait esaten hasita, zer?
|
|
|
|
Haiekin
egiten duzun lana, materiala, idatzi egiten al duzu?
|
|
2007
|
|
|
Diskrezio handiarekin eta zalaparta handirik gabe, beren kultura berreraikitzen ari dira, duela urte asko beraienak izan ziren eskubideak irabaziz. Pausoak
|
haien aurrekoek
egindako oinatzetan jarriz doaz, bide berriak aurkitzeari ukorik egin gabe.
|
|
|
Antzinako eta Modernoen Kereila Winckelmann-ekin arazo literariotik sozial eta politiko, antropologikoetara lerratu da (nahiz eta antropologia honetan estetikak nagusitasuna edukitzen jarraitu, ideal politikoen irudikapenean bertan ere): greko erromatarrak egiaz imitatzeko, h. d.,
|
haiek
egiten zuten bezala sortzeko, haien izaera eta biziera berreskuratu behar da lehenik, haien gogoa, eta orduan bakarrik lortuko da haien mailako arte bat eta literatura sortzea. Winckelmann-ekin (Schiller, Hölderlin, etab. darraizkiola) Grezia, ideal global bat bihurtu da:
|
|
|
–oooo... ontzia!? oihu egin zuen minutu batzuen buruan, baina segituan amorratu zen berriro, bai baitzekien gurutzegrama
|
haiek
egiten zituen gizona zorrotza zela oso, eta nahiko koadratua, eta ez lukeela inoiz ontzia gauzak eramateko zenik idatziko: ontzia gauzak gordetzeko zen, ez eramateko.
|
|
|
Eta ankerra litzateke esatea arazo mordo horrek logela kontuetan duela iturburua. Hala balitz, gainera, erraza litzateke S.ren bertsio gazteagoak noizik behin topatzea eta
|
haiekin
egitea S.rekin azkenaldian hain motela eta eskasa zaidan hori.
|
|
|
ALAIN: Zoritxarrez, gustuaren inguruko trakeskeri hori opari ederra izan da etxegileentzat, ez gara ausartzen da
|
haiek
egiten dutena kritikatzen. Ez badago ziur esaterik zer den ederra, orduan beharbada edozerk balio du.
|
|
|
Kapitulu honetan ikusi dugu familia inguruak izugarrizko eragina izan dezakeelagizarte ezagutzaren garapenean. Batetik, gurasoek gizarte ezagutza ugari irakatsdiezaiekete seme alabei,
|
haiekin
egiten dituzten jardueren bitartez. Bestetik, osolagungarriak dira, orobat, haurrek anai arrebekin, lehengusu lehengusinekin, aitona amonekin eta osaba izebekin dituzten eragin trukeak.
|
|
|
Wills ek (1994), berriz, ikertu zuen haurrek aberriaren historiaz zutenezagutza, hain zuzen ere, AEBko 8 mailako ikasgela batean zeuden 13 bat urtekoikasleei Amerikaren historiari buruz irakasten zietena eta ikasleek informazio horinola ikasten zuten. Wills ek egiaztatu zuen estereotipoak eta aurreiritziak zeudelaAmerikako bertatiarrei buruz ikasleek erabiltzen zituzten testu-liburuetan etaestereotipo eta aurreiritzi horiek eragina izan zutela ikasleek beren aberriari buruzzuten ulermenean, batik bat
|
haiek
egindako idazlanetan eta Ipar Amerikarenkonkistari buruz zituzten justifikazio moraletan.
|
|
|
Bestalde, familia osatzen duten kideek dituzten gaitasunak eta
|
haiek
egindakoa balioetsi behar dituzte. Horrez gain, familiako kideen mugak eta akatsakonartu behar dituzte.
|
|
|
Horretan, handia izan da sofisten zama, altxa ezina mendetan eta mendetan.
|
Haiei
egindako kritikak zipriztindu du behin baino gehiagotan argudioaren mundua, erretorikarena. Argudioak eta erretorikak estigma ezkorra eduki dute Europan denbora luzean.
|
|
|
Europar Batasuneko agintariek planteatzen duten auzia EBko elikagai baten legezko definizio polemikoa da, kasu honetan vodka.
|
Haiek
egiteko ohitura batzuk gordetzea eta lehengai hautatuak erabiltzea, bai eta horiek merkaturatzearen ondoriozko interes ekonomiko handiak ere, lege borroka berri baten ondorio dira.
|
|
|
Nork: beste alde batetik, hardwarea ‘comodity’ bihurtu da (materia) prima) negozio ereduak sortzeko eta kontrola egiteko
|
haiekin
egin daitezkeen erabilerak baztertzea. 2000n, Microsoft en eta beste informatika fabrikatzaile batzuen ekimena, ‘Trusted' sistema atera zuen Computing’, zer programa mota egin daitezkeen ziurtatzeko aparatu mota bakoitzean funtzionatzea.
|
|
|
Banka pertsonala eta pribatua Espainian, banku pertsonaleko 291.789 bezero daude. Hau da, erakundeko langile batek zuzenean jasotzen ditu, berariazko bulegoetara joaten dira eta
|
haientzat
egindako inbertsio plan pertsonalizatuak dituzte. Bezero horien ondare bolumena 103.960 milioi eurokoa zen 2006aren amaieran.
|
|
|
Haren iritziz, bioerregaiak nekez gara daitezke lehia baldintzetan, lehengaien egungo prezioekin, nahiz eta Estatuak diru-laguntzak eman. Gainera, petrolioaren prezio altuak bioerregaien ekoizpen kostuak handitzen ditu, energia fosil asko erabiltzen baitute
|
haiek
egiteko. ELGEk berriki egindako txosten baten arabera, bioerregaien garapenak ez du lortuko co2 aren %3 baino gehiago murriztea, baina eragin handia izango du ekonomian eta ingurumenean.
|
|
|
Lastailean, Altsasuko gaztetxearen urteurrenean jo zuen estreinakoz jendaurrean Arrebotek. Orduan
|
haiek
egindako kopiak saldu zituzten. Kopia haietako bat eskuratu dutenek Lurrazpi tabernatik pasa eta maketagatik trukatzeko aukera dute orain.
|
|
|
ETAn ez dago hiltzea gustatzen zaien horietakorik, ez dago.
|
Haien
egitekoa da, aberriaren betebeharra delako hiltzen dute”. España y Libertaden esanetan “terrorismoaren goratzea” egin zuen Gallastegik.
|
|
|
Demetriok zigarroa lurrera bota, eta
|
haiengana
egin zuen. Hartxintxarrak kexatu ziren haren urrats sendoen azpian.
|