|
2000
|
|
|
Nola ez zituen libertatea amesten zuèn osaba Joanikot bezalako gizon batek aintzakotzat hartuko hitz haiek, hiru anaien arteko anaitasuna erlijione diferentzia guztien gainetik jartzen zutenak? Nola ez zitzaizkion, osaba Joanikot bezalako gizon bati, hitz
|
haiek
buru buruan sartuko, eta nola ez zituen, bada, bere bizitzaren ardatz bihurtuko. Eta nola ez zuen amets eginen kartari zerion spiritu franko eta liberal harekin, baita hiru anaiek sinboliza zezaketèn Nafarroa harekin eta aro harekin ere, halako moldez, non azkenean idealizatu eta Nafarroako historiaren urrezko arotzat hartu baitzuen, bere baitarako bai behintzat...?
|
|
|
Eta, urtean bizpahiru aldiz, aitak inguruko jauntxoak bildu eta guztien arteko solasetan berdin gertatzen zitzaidan, eztabaida filosofiko teologikoren bat sortzen zenean... nahiz eta hori bakanetan gertatzen zen, zeren eta aita baitzen buru
|
haien artean
buru, eztabaiden nondik norakoak fintkatzen eta bideratzen zituena, eta hark laketago izaiten zituen ehizarekin loturikako gaiak... eta bertze jaun gehienek ere bai, egia erran. Baina, nehoiz eztabaida filosofikoren bat sortzen bazen, ikusgarria zen nola ibili behar izaiten zuen osaba Joanikotek soka baten gainean bezala, zuhur eta ausart aldi berean, eta nola izaiten zuen aita jesuita zelatari, sokatik noiz eroriko...
|
|
|
Eta oroitu nuen nola osabak erran zidan ezen egiteko batzuk zituela jauregian eta hargatik eten behar izan zuela emaiten ari zitzaidan eskola... Eta ezin edeki nituen pentsu
|
haiek
burutik, eta ezin ekidin nuen neure ezinegona, eta, orduan, neure asmoen aitzinatzeko zernahi asmatzen nuela, erran nion Pedrori:
|
|
|
Eta, orduan, gaztelau hark keinu bat egin zien bere lagunei eta guztiek, supituki eta deblauki, jauzi batean ezpata biluztu eta bizkaitarra inguratu zuten. Eta, nola Kaligulak desiratu baitzuen, enperadore zenean, erromatar guztien buruak bakar baterat bil zitezen, ai nola desiratu nuen nihaurk ere ezen zaldun
|
haien
buruek bakarra osa zezaten, Joxe Aberasturik ezpata ukaldi bakarrez trenka ahal izan zezan buru hura, eta garait zitzan, halatan, zaldun guztiak baterat...! Haatik, zer nenbilen ni orduan ere pentsu haien hausnarrean eta esperantza faltsuen peskizan, pentsatzeko denborarik ere ez nuenean, zeren ene laguna fin gaitza egiterat baitzihoan, erremediorik gabe!
|
|
|
Eta handik gutirat heldu ziren espainiar soldaduak, eta
|
haien
buru zirudienak galdetu zidan:
|
|
|
Eta pentsatu nuen gero ezen, orduan izan ez bazen, hurrengoan izanen zela. Eta, nola ez bainuen ulertzen zergatik izan behar zuen Antoniok historia haren biktima, zeren, Antonioren beraren erranetan, paradisu bakoitzak bere biktima behar baitzuen, eta bera hartarako disposizionean zegoen, hala, Antoniori berari ideia
|
haiek
burutik kendu nahian, paradisu haren alde itsusiak eta marketsak aipatzen nizkion, indiar gorrien hainbat sineste eta ipuin, konparazione, adimenduaren ikuspegitik ezin irrigarriagoak egiten zitzaizkidanak, baina Antoniok orduan erraiten zuen ezen, nola historian barrena izan baitira gizataldeak, zeinetarik azpimarratzen baitzizkidan tenplarioak eta alkimistak, ezkutuko jakintasuna gordetzen zute... Ezetz, alegia, hura ez zegoela gibela egiteko puntuan, zeren ordu arte iraun eta pertseberatu baitzuen bere fedean, eta azken fineraino iraun eta pertseberatu nahi zuen...!
|
|
|
bere itsasaldietan libururen bat edo bertze eramaitekoa. Eta egun batean Utopiaz mintzo ziren liburu haiek haren eskuetarat heldu —Tomas Mororena bereziki eta beregainki—,
|
haiek
buru bihotzetan sartu, eta zin egin zion bere buruari ezen lur haren bila abiatuko zela, ahal zezanean. Eta orduan ahal zezakeen, zeren zazpi bat urte lehenago aita hil baitzitzaion, eta zeren, nik ezagutu nuenean, hil berria baitzuen ama... eta zeren haren asmoa gibelaezina baitzen guztiz.
|
|
|
Eta, hala, hutsegite
|
haiek
burutik kendu ezinik zebilela, handituz eta handituz joan ote zitzaion bere kezka eta bere zalantza hura, eta kezka hark eta antsiak bere buruaren bakartzerat eraman ote zuen, eta kontsideratzerat, halaber, ezen gezur handi hura zela bere hobi eta sepultura, halako tailuz, non deliberatu ere baitzen isilik egoiterat, eta bere hitzak eta are bizitza ere isiltasun hartan ehorzterat, harik eta egun ... " Katolikoek eta protestantek, guztiek ere ipurdian zuloa...!"?
|
|
|
Halarik ere, urduri nengoen, oroz gain... Eta, hala, kontzientzian gorderik nuen harra eta betiko harra entseiatzen zelarik urduritasun hura bere alde eta fabore jartzerat, berriro erran zidan ezetz eta ezetz... eta ezezko
|
haiei
buru egiteko ez nuen pitxertxoa kurka batean edatea baino erremedio hoberik ediren. Hura ikusten zuelarik, esku zartaka hasi zitzaidan neska, erraiten zidala:
|
|
|
Imajina ezak bi zirtzil horien bihotz ukaldia, harrapakina Ripodasen elektrotresna saltegira ekarri eta kanpaina denda hedatzean! Ripodasek,
|
haien
buru egiten baitzuen, berehala ezagutu omen zian, baita pentsatu ere dirubide polita izan zitekeela. Sei milioi eskatu omen zizkioan bere lagun Soriari, izebaren gorpuaren truke.
|
|
|
Urte hartan ez dakit atzeratu egin ote zuten Francoren heriotzaren urtemuga edo zer gertatu zen, baina DGSn nengoen egun haietako batean ari ziren txakurrak haren oroitzapenetan, eta gogoan dut denak mozkor arraio eginda zeudela. Txakur
|
haien artean
buru egiten zuenetako bat ikusi nuen, ni ninderamanari esaten geroxeago ostera eraman nintzala hara, bere aurrera. Keinu adierazgarria egin zion buru egiten zuen hark, eta keinu hura geratu zitzaidan buruan.
|
|
2001
|
|
|
Eliz dignatarioak ere baziren, gortearen erlijio beharretarako capella (San Martinen cappa tik dator izena) osatuz, hots, capellani ak.
|
Haien
burua eliz ordezkari garrantzitsubat izan ohi zen: diplomazia lanak egiten zituen eta missi dominici lanak ere.Notarii ek (cancellarius a buru zutela) idatzien kalitatea hobetu zuten.
|
|
2002
|
|
|
Baina esaten dutenari erreparatu behar zaio.
|
Haietako
buru batzuk Aralarren daude, adibidez. Eta zer diote?
|
|
|
Paperaren zuria zirriborra  tzen hasi eta segituan, ordea, idazluma jaso egin nuen tupustean, irainaren hizkiak irakurtzeak areagotu egin baitzidan barrengo samindura. Hitz bigunagoak erabili nahi  nituzkeen esaldi gordin hura adierazteko, baina ez nituen inondik inora aurkitzen, eta hala, hiru hitz madarikatu
|
haiek
buruan bueltaka zebilzkidan, paperean zer ipini asmatu ezinik. Pixkanaka pixkanaka irtenaldietako ohiko zaratak isilduz joan ziren, hala eskola barrukoak nola atarikoak, eta jadanik ikastetxe osoan bakarra izan behar nuela begitandu zitzaidan.
|
|
2003
|
|
|
Botinen kasuan Auzitegiak ahozko epaiketa hastea erabaki badu ere, Ibarraren kasuan oraindik ez dute erabaki hori hartu. Damoklesen ezpata, kartzela zigorra,
|
haien
buruen gain dago oraindik. Batzuek, ordea, kartzelara ez joateko modua aurkituko dutela diote.
|
|
|
Kontaezinak zirela aitortu zion bere buruari. Ezin goxoagoa haren barrutik mugitzea, ezin goxoagoa haren titien zuritasuna eta
|
haien
buru gorrixkak gogortzen zirenean. Baina gau hartan...
|
|
|
Ilearen galera ez da gizonena bezalakoa.
|
Haien
buruak ez dira inoiz %100 azkartuta geratzen, baina ilearen %80raino erortzen diren argiak agertzen hasten dira. Emakumeak lan merkatuan sartzearekin jasan duen estres handiagatik azaltzen dute hori adituek.
|
|
2004
|
|
|
Gurea bezalako gizarteetan, herritar bakoitzak egunero 1.500 publizitate mezu jasotzen ditu, telebistako, irratiko, prentsako, errepideetako, karriketako iragarkiak, gehi beste mezu ez horren zuzen asko: paperezko eskuoihaleko lelotxoa, aurreko autoaren marka, lankidearen elastikoaren logoa… Beste datu bat, haurrak dira publizitatearen xede nagusia,
|
haien
buruak harkorrenak baitira. Prozesua, gainera, ez da atzo hasitakoa.
|
|
|
Kargua emateko aktan, adingabea edo ezgaitua ordezkatzeko ahalmena legeen arabera emango zaio tutore edo kuradoreari, bai eta
|
haien
burua eta ondasunak zaintzekoa ere; eta aktari buruzko lekukotza egokia epaitegiaren erregistroan jasotzea xedatuko da.
|
|
|
Ezin nituen hitz
|
haiek
burutik kendu, eta zenbat eta gehiago pentsatu, hainbat eta arrazoi gehiago aurkitzen nien. Izanez ere, zein zen nire bizitzan ezagututako behi bizkor bakarra?
|
|
2005
|
|
|
Bandungen bildutako agintari
|
haien
buruetako bat Gamal Abdel Nasser, Egiptoko lehendakaria zen. Egipto gaur albiste da CIAren aginduz atxilotu islamistak torturatzen dituelako, horra zein neurritan den AEBren morroi.
|
|
|
Soluzioa? Lorontzia hartu, eta
|
haiei
burua ireki! Orduantxe konturatuko baikinateke, agian, gizonaren buruak ez duela pentsamendu bat bera ere gordetzen?
|
|
|
Izan ere, hantxe zuen berebiziko aukera, egun
|
haietan
buruan zerabilena, aurrera eramateko. Ideia obsesibo bat zen, edo, hobeto, irudi bat, emakume bati zegokiona eta uxatu orduko burmuinetan itsasten zitzaiona, nola behiaren begiari eulia.
|
|
|
Batzarretara, beste talde txiki bezain ondo antolatu bat ere agertu ohi zen, lantegietan Biltzar Antikapitalistak antolatzen zituen taldea, OIC alderdikoa. Alderdi hura gerra aurreko POUM ezker muturreko alderdiaren oinordeko edo zen, ideologia aldetik behintzat; ikuspegi gogor eta hautsizalea zuten, eta bibotedun mardul bat agertzen zen
|
haien
buru, Ixko deitzen zioten bat.
|
|
2006
|
|
|
Greziarrek Egiptoren jabea bezala ikusten zituzten
|
haien
buruak eta ez zuten haien gailentasuna bertako indigenekin banatu nahi. Indigenak guztiz menpekoak ziren eta erregearen, etxea?
|
|
|
Esanahi hau Heraklitoren garaian agertu zen. Ondorioz, greziarrak izan ziren,
|
haien
burua munduko oinarri ikusirik, beste herriak barbarotzat hartzen zituztenak.
|
|
|
Izuaren izuz ari zen negarrez, baina ez zien beldurra hezur zahar haiei, ideia lazgarri bati baizik. Eguzkienean emandako aste
|
haietan
burutik haizatzen saiatu zen izugarrikeria hura. Baina orain onartu beharra zuen.
|
|
|
Frontoian ikusita nago, Joxe Antonio, bost urte zituenean, horixe kantatzen... eta Manuk, berriz, Atzo ttun ttun, gaur ere ttun ttun kantatu zuen... Hitzek" Zazpi librako ollo txuria/ Gaur azeriak jan ttun gu" zioten, baina Manuk
|
haiek
buruan ezin sartu, eta" azeritxoak tripa beteta" kantatzeko esan eta hura bai, segituan hartu zuen buruan. Eta halaxe kantatu zuen.
|
|
|
Munduko txirotasunaren aurka eta justiziaren alde borrokatzeko, jokabide benetan praktiko eta eraginkorrak behar dira, ez norberaren burua ederresteko baino balio ez duten ameskeria antzuak. Ezkertiar, ekologista eta antikapitalista batzuek inozotasunez jokatzen dute horrela, baina
|
haien
buru egiten dutenek maltzurkeria doilorrez. Arriskutsuak dira oso.
|
|
2007
|
|
|
Alde horretatik, arazoak arazo Urnietak orain artean erreferentziazko alkateak izan dituela eta herrigintzak norabidea ahaztu gabe helburuak garbi izan behar dituela zioen; Urnietatik hasi eta lurralde eta nazio mailaraino. Alderdiaren izenean eskerrak eman nahi izan zizkien udal ordezkariei,
|
haien
buruaz gain, haien herria maite dutelako. Kolpe eta kritika asko jaso arren, haien zeregina baino enpresa politagorik ba ote den ez dakiela aipatu zuen Joseba Egibarrek.
|
|
|
propio egin zuen hitz beste, begirada zerura zuzendurik" hara, antxetak!" oihukatu zuenean. Zapelatz bat zen
|
haien
buru gainean hegaka ari zena. Haizeak geldi geldi eusten zion, hegalak zabal zabal eginda.
|
|
|
Metro batzuk haratago, ia ez zebilen inor.
|
Haien
buruen gainean ikurrinatxo batzuk zeuden, amnistiaren aldeko anagrama zuten beste banderatxo batzuekin nahasian. Geldirik zegoen Amaia, kale bukaerak muga bat ezarriko balu bezala.
|
|
|
Pentsamendu honen bitartez, heldu erdaldun anitzek ahalegin ekonomikoa besterik ez zuten egin behar. Horrela euskararekiko zuten konpromisoa betetzen omen zuten
|
haien
burua zurituz, baina erantzukizun guztia umeek, eskolak eta administrazioak bereganatzen zuten. Horrela izanik, eskola eta hezkuntza publikoarentzat gizartearen nahiak eta itxaropenak betetzea oso zaila zen eta hala da oraindik, pentsamendu horiek oso zabalduta jarraitzen baitute.
|
|
2008
|
|
|
Elkarte guzien kide kopurua batuz, 6.000 lagun dira. 2000 urteko Estatu Batuetako erroldaren arabera, 60.000 pertsonek
|
haien
burua euskalduntzat definitzen dute. Elkarteen inguruan biltzen den jendea, hots, zenbaki horren %10a baizik ez da.
|
|
|
Gaur egun, Estatu Batuetan, modan da Amerikanoa izateaz gain, norberak bere erroak beste nonbait dituela esatea. 60.000 pertsona horien artean, askok
|
haien
burua euskalduntzat deskribatu dute horrek haien bizian signifikazio handirik ukan gabe. Baina ber denboran, uste dut, zenbaki honen beste parte bat gogo onez euskal elkarteetara hurbilduko litzatekeela proposatutako aktibitateak berpentsatzen balituzte.
|
|
|
Beñardok apaizari begiratzen zion, harri eta zur; hark sermoia bukatu zuenean, berriz, aldarearen ondoko horman zintzilik zegoèn koadroari begira jarri zen, zeinak eszena bera irudikatzen baitzuen: apostoluak aulki batzuetan eserita, suzko mihiak
|
haien
buru gainean, eta gorago Espiritu Santua uso baten itxurapean, nondik izpi batzuk proiektatzen baitziren suzko mihietaraino. Baina kontua da, halaber, apaizak esana entzun arren eta irudi haiek ikusi arren, Beñardo aspaldi bizi zela beste lurralde batean, titiriteroek herritik alde egin bezain laster jarri zen hura etorkizunari begira, haiek noiz itzuliko?; burua, beraz, bi tokitan zuen, elizan eta zirkuan, zirkuan eta elizan?, baita bi mundu haiei zegozkièn hitzak buru barruan ere, batzuk alde batean, besteak bestean, bai, baina edonola nahasteko probabilitate osoz, eta hala, etxera iritsi eta guztiak bazkaltzen jarri ahala, Beñardok bere galdera egin zuen:
|
|
|
eta bere egitekoa, berezia bezain garrantzitsua, egin zuen arte: egingo ez zuen, bada, baldin eta azken bost urte
|
haietan
buruan besterik izan ez bazuen!
|
|
|
Sor Imelda, beraz, moja tolesgabe bat zen, adinak, ile zuria eta zimur sakonak lekuko? are tolesgabeago egin zuena, apur bat inozoa ere bai, azken urte
|
haietan
burua arindu izanaren kariaz edo. Baina, burua arindu arren, sor Imeldak bazuen desio ezkutu bat, behin mirariaren lurra ukitu izan duenak berriro ukitu nahi izaten du?, eta desioak bultzatu zuen, beharbada, esan zuena esatera, bere desioen neurriko beste errealitate bat asmatuz eta santu desagertua santu bati zegokiòn tokian jarriz:
|
|
|
Ezetz bozkatuta, presidenteordeak exekutiboari «min handia» egin diola uste dute senatari judizialistek.
|
Haien
buru Miguel Pinchettok zioen atzo: «Ezin da hauteskunde kanpainan argazkian atera, presidenteak %80en oniritzia daukanean, eta gero alde batera egin.
|
|
|
Ijitoak ebanjelistak dira, Bizitza eta Argia ordenakoak.
|
Haien
buru erlijiosoak, artzainak, azaltzen duenez, ez dira sekta bat, jende guztiari irekiak baitira. Udan itzuli ebanjelikoa egiten dute, «Jainkoaren hitza» zabaltzeko.
|
|
|
Tolosako lehen bi partida ertainak aipatu arren, miarriztarrek ez dute
|
haien
burua faboritotzat. Haiek ere haien zailtasunak eman dituzte aitzinean.
|
|
|
«Betidanik interesatu izan zait animalien begirada,
|
haien
burutik zer pasatzen den jakiteak jakin mina sortzen dit. Horrez gain, haurrek animaliak ukitzeko duten zaletasun hori zergatik ote duten galdetzen diot neure buruari, eta animaliek gizakiari dioten beldurrak ere pentsarazi egiten dit», adierazi zuen Jaquetek, film hau egiteko ideia nondik sortu zen galdetu ziotenean.
|
|
|
Ebazteko zaila oso. Ordea,
|
haien
buruengan sinetsi nahi dute Miarritzeko jokalariek. Heineken Kopa garrantzitsuegia da guretzat.
|
|
|
Eta jakin zuenean kristau herriari san Mamertoren eskutik zetozkiola errogatibak –hark zuèn ahalmena ere, hitz jarioa ur jario bihurtzekoa, ez zen nolanahikoa! –, san Mamertori ere debozio berezia hartu zion, komentuan areagotu zitzaiona, Vienako artzapezpikuarekiko eguneroko bizikidetzak edo eraginda. Sor Imelda, beraz, moja tolesgabe bat zen, adinak –ile zuria eta zimur sakonak lekuko– are tolesgabeago egin zuena, apur bat inozoa ere bai, azken urte
|
haietan
burua arindu izanaren kariaz edo. Baina, burua arindu arren, sor Imeldak bazuen desio ezkutu bat –behin mirariaren lurra ukitu izan duenak berriro ukitu nahi izaten du–, eta desioak bultzatu zuen, beharbada, esan zuena esatera, bere desioen neurriko beste errealitate bat asmatuz eta santu desagertua santu bati zegokiòn tokian jarriz:
|
|
|
lasai, Nazario, oraintxe joango nauk baratzera... lasai, osaba, arratsaldean sutegian izango nauzu-eta... txintik ere esan gabe–, harik eta hamabost urte bete –hamabost urtekoa marra eta marka bat zen, umea gizonarengandik edo gizona umearengandik bereizten zituena, orbetarren tradizioan bai bederen– eta bere egitekoa, berezia bezain garrantzitsua, egin zuen arte: egingo ez zuen, bada, baldin eta azken bost urte
|
haietan
buruan besterik izan ez bazuen!
|
|
|
Beñardok apaizari begiratzen zion, harri eta zur; hark sermoia bukatu zuenean, berriz, aldarearen ondoko horman zintzilik zegoèn koadroari begira jarri zen, zeinak eszena bera irudikatzen baitzuen: apostoluak aulki batzuetan eserita, suzko mihiak
|
haien
buru gainean, eta gorago Espiritu Santua uso baten itxurapean, nondik izpi batzuk proiektatzen baitziren suzko mihietaraino. Baina kontua da, halaber, apaizak esana entzun arren eta irudi haiek ikusi arren, Beñardo aspaldi bizi zela beste lurralde batean –titiriteroek herritik alde egin bezain laster jarri zen hura etorkizunari begira, haiek noiz itzuliko–; burua, beraz, bi tokitan zuen –elizan eta zirkuan, zirkuan eta elizan–, baita bi mundu haiei zegozkièn hitzak buru barruan ere, batzuk alde batean, besteak bestean, bai, baina edonola nahasteko probabilitate osoz, eta hala, etxera iritsi eta guztiak bazkaltzen jarri ahala, Beñardok bere galdera egin zuen:
|
|
2009
|
|
|
Barru barrutik bizi izan nuen prozesu hau guztia Kutxan, eta esan behar dut oso lagungarri izan dela normalizazio helburuetarako: enpresako alor guztiak eta
|
haien
buruak inplikatu ditu, barne plangintzarako tresnak eman dizkigu eta, ororen gainetik, enpresaren molde ezagun eta ohikoan kokatu du gure jarduera, asko lagundu digu hizkuntzarena txertatzen kudeaketa arruntean.
|
|
|
Basilio Pujana, Ormaetxe eta beste batzuk ere bai. Bertsolarilehiaketa
|
haien bidez
burua agertu zuten Bizkaiko beste bertsolari gazte batzuk ere, gero ezagun egingo zirenak.
|
|
|
asmatutako sistema hori bizidun bat dela onartzeko, bere kabuz eta beretzat egin behar ditu gauzak. Sortuko diren sistemak gure obra izango dira, bai; baina, aldi berean,
|
haien
burua ere sortuko dute, eta, nolabait, ihes egingo dute gure eskuetatik.
|
|
|
Trafikoa ugaltzen hasi zen aurretik, autoak astirotzen, eta autobusak ere abiadura gutxitu egin zuen. Polizi auto baten argi zaflada urdin eta gorriek iluntasuna ebakitzen zuten eta kasino jokalari merke
|
haien
buruetan sega modura igarotzen ziren, autobusaren atzeko leihotik irten arte. Gehienak esnatu eta hizketan hasi ziren.
|
|
|
Irudi
|
haiek
buruan egin nuen dendatik eskolarako bidea, ama enkarguak egitetik itzuli zenean. Aire, segi ezan!
|
|
|
Blanca izango zen: lehengoan ere turrusta ederra bota zion mazedoniari?, izebak, beste xehetasun
|
haiek
buruan zeuzkalako edo, begiak zorroztu zituen, plan bat ere prestatzen ari zen, beharbada, ordurako, Ada nola edo hala susmagarritzat jotzen zuenez?, Adaren jokoan sartuz eta harekiko adostasuna bilatuz:
|
|
|
Kisketa hark espazio bat itxiz espazioa zabaltzen zion, Adaren espazio propioa, mila aukera eskaintzen zizkiona, zernahi egiteko: ...artarako, gelako leihoa zabaldu, etxekoen mugimendu guztiak zelata zitzakeen handik?, zigarroa piztu eta, besoak koskan bermaturik, xurgada bat ematen zion edo ez zion ematen, begi aurrean zuèn ikuspegiaren arabera; Ada, hala ere, murriztuta bezala sentitzen zen, aldian behin, esate baterako, muturra okertu eta irri etsi bat egiten zuen, bere buruarekin ados ez balego bezala?, Txaroren beste hitz
|
haiek
buru buruan zituelako, beharbada: –Xurgadak bi eratakoak dira, bakarrik edo besteekin gauden; besteekin gaudenean, begiak zabalik eduki behar baititugu, hurkoak merezi duen errespetuagatik; bakarrik gaudenean, ordea, begiak itxita erre dezakegu, eta hara, sekretu bat kontatuko dizut:
|
|
|
Une hartan, baina, Nurmik nekez eduki zitzakeen gauza
|
haiek
buruan, sarjentuaren aginduaren zain behar baitzuen, lasterkaria zen neurrian, are gehiago, hura beste lasterraldi bat baitzen, azken batean, eta oihua entzun ez beste abiapuntutik ateratzeko prest behar baitzuen, ahalik eta azkarren, inkontzientearen indarrak ere helburu bakar hartara bideratuak?, eta sarjentuak berehala eman baitzuen agindua:
|
|
|
F RANTZIAKO erregek 1574ko Eguberri gaua hautatu zuen, Marie de Clèves galduarenganako jaidurak gailurra izan zezan. Agindua eman zuen gau hartako prozesioan hiriko ordena, kofradia eta balderna guztiak biltzeko, eta
|
haien
buru jarri zen, xirio bat eskuan. Hotz alimalekoa egiten zuen.
|
|
|
–Nor heldu da? , galdegin zuen
|
haietan
buru egiten zuenak.
|
|
|
Henrikek eta Condék Arroxelako hainbat ministroren berri emana zidaten. Odet de Nort delako batek egiten zuen
|
haien
buru. Hala behar zuen honek, denetan zaharrena baitzen.
|
|
|
Amen batean armagabetu gintuzten. Horren ondotik,
|
haien arteko
buruak jendetasun handiz eskatu zien Henrikeri eta Condéri berekin etortzeko. Urruntzen ikusi genituen, eskoziarrez inguratuta, erregina amaren orga eta dendaren aldera.
|
|
|
Hasiera hasieratik kristau komunitatea modu konkretuan antolatu zen. Jesusek aukeratutako hamabi apostoluak zeuden eta
|
haien
buru Pedro. Haien ondorengoak apezpikuak ditugu eta Erromakoa Pedroren ondorengoa.
|
|
|
Familiekin egon zen azken aldia, irudietan behintzat, aireportukoa izan zen. Badirudi, familiak tribuen eta
|
haien
buruen mende daudela. Zigorrak ere tribuak jarriko dizkiete.
|
|
|
Batzuek
|
haien
burua eta une horretan eskuen artean daukaten produktua ala proiektua ezagutaraztera ahalik era finenean esanda, askotariko pertsonak baitaude joaten dira. Saio espezializatuetan baino ez dute haien lana behar den sakontasunarekin aztertu ahal izaten.
|
|
|
Futbolariek ez dute batere gogoko
|
haien
buruaz hitz egitea. Nolako tankera duten galdetzen zaienean, gehienek erantzuten dute ez dagokiela haiei hori esatea, edota, asko jota, topikoren bat edo beste botatzen dute.
|
|
|
Kisketa hark espazio bat itxiz espazioa zabaltzen zion, Adaren espazio propioa, mila aukera eskaintzen zizkiona, zernahi egiteko: ...hoa zabaldu –etxekoen mugimendu guztiak zelata zitzakeen handik–, zigarroa piztu eta, besoak koskan bermaturik, xurgada bat ematen zion edo ez zion ematen, begi aurrean zuèn ikuspegiaren arabera; Ada, hala ere, murriztuta bezala sentitzen zen –aldian behin, esate baterako, muturra okertu eta irri etsi bat egiten zuen, bere buruarekin ados ez balego bezala–, Txaroren beste hitz
|
haiek
buru buruan zituelako, beharbada: " Xurgadak bi eratakoak dira, bakarrik edo besteekin gauden; besteekin gaudenean, begiak zabalik eduki behar baititugu, hurkoak merezi duen errespetuagatik; bakarrik gaudenean, ordea, begiak itxita erre dezakegu, eta hara, sekretu bat kontatuko dizut:
|
|
|
Blanca izango zen: lehengoan ere turrusta ederra bota zion mazedoniari", izebak, beste xehetasun
|
haiek
buruan zeuzkalako edo, begiak zorroztu zituen –plan bat ere prestatzen ari zen, beharbada, ordurako, Ada nola edo hala susmagarritzat jotzen zuenez–, Adaren jokoan sartuz eta harekiko adostasuna bilatuz:
|
|
|
Une hartan, baina, Nurmik nekez eduki zitzakeen gauza
|
haiek
buruan, sarjentuaren aginduaren zain behar baitzuen –lasterkaria zen neurrian, are gehiago, hura beste lasterraldi bat baitzen, azken batean, eta oihua entzun ez beste abiapuntutik ateratzeko prest behar baitzuen, ahalik eta azkarren, inkontzientearen indarrak ere helburu bakar hartara bideratuak–, eta sarjentuak berehala eman baitzuen agindua:
|
|
|
Zer, zure nazioen errepublikak haien Estatu independentearen kontra? Nahiago dute murruaren kontra jotzen jarraitu, baita
|
haien
burua lehertuko bada ere, gure eskaintza onartu baino. ETArena boterearen logika da; armen logika.
|
|
|
Bala
|
haiek
burua zulatzen zutela erantzun zidan, hara zer erantzun zidan, birigarroak.
|
|
|
Han neuzkan adiskideak, aldamenean eserita, gogoeta isilean, bata begiak mahaira erorita, bestea begiak itxita, neu begiak zabalik,
|
haien
buruetan baino ez zeuden ideiei begira.
|
|
|
Bala
|
haiek
burua zulatzen zutela erantzun zidan, eta gero kriseilua pizteko eskatu zidan. Etzanda jarri zuen tiradera armairuaren gainean, betaurrekoak jantzi zituen.
|
|
|
Ahoa bete hitz gelditu zen. Bizardunak zorrotz behatu zion kajera gainetik begi zeharrez,
|
haien
buru seguruena, fusila kendu zuen sorbaldatik eta zangoa kartola gainean ipiniz jauzirako" Alua!", ukabila erakusten dio" Hago, hago pixkatian!", ahotsagatik ezagutu du, bertan akabatuko zuen, arineketan dihoakio ihesi, belarretakoek ere zangoei eragin diete. Sasipean bota du pistola," Harrapatuko hat!", zakarragoa orain ahotsa etorri berrian eraztuna mahaiko kajoitik atereaz" Por mí podéis hablar en vasco!" txunditu zituenean baino" Siempre que os entienda, claro!", isilik gelditu ziren eskolako denak, eraztuna hartu eta botzen duenean harrika, eta algara egin dute kamioiko denek harrika hasi zaionean.
|
|
2010
|
|
|
Jakin badakigu batzuek data konkretu batzuetara nahi dutela eramatea dena, gehienbat ez bada data horretarako emaitza zehatzik lortzen ea atzera bueltarik lortzen den bultzatzeko. Gauden egoeran eta orain arte izan dugun egoeran indar eta interes batzuk oso ondo kudeatu dute, oso egoera erosoan sentitu dira, eta orain egiten ari den mugimendu honekin
|
haien
burua kanpo ikusten dute eta kontroletik kanpo. Jakin badakigu indar horiek kontrako bidean bultzatzen ibiliko direla baina guk izan behar dugun erantzukizuna hasi dugun mugimenduak jarraitzea da, baina data konkretuekin obsesionatu gabe.
|
|
|
Orduan, etxeko leihoetatik kanpoko bizitza barrandatzen zutenek errezelen gibelean gorderik egiten zuten. Eta beti ez, baina gehienetan,
|
haien
burua salatzen amaitzen zuten. Errezelen mugimendu leun bat nahikoa zen.
|
|
|
Azkenengo laurdenean, amerikarrek 20 puntuko aldea lortu dute eta
|
haien
burua txapeldun bezala ikusi dute azkar. Garantís gabeko laurdena izan da hortaz, azkenengoa eta Estatu Batuak 64 irabazi dio Turkiari.
|
|
|
Ulertu didazu, Gerhard??. Horregatik, halaber, amaren hitz
|
haiek
buruan zituelako, beharbada, Gerhard ez zitzaidan inoiz esatera ausartu bere taldean edo bere partiduan sar nendin, gure arteko eginbideak beste maila batean kokatu baikenituen: xakean jokatzea, pintura erakusketetara eta antzeko manifestazio artistikoetara joatea?
|
|
|
Nor zen, baina, Epikuro? Ikasi beharreko zenbat eta zenbat gauza ikasi behar nituen,
|
haiek
buruan sartzeko beste batzuk baztertu banituen ere, gorotza goroztegira! Baina ez zen hura bakarrik, gizakion konplexutasuna agerian uzten zuèn liburua baitzen irakurtzen ari nintzena, anekdotaz zipriztindua eta grazia handiarekin kontatua?
|
|
|
Kolpatu nuen, amorruz deitu nuen, eta iruditu zitzaidan presoen ahots izugarriak gertuago nituela.
|
Haien
buru higuingarriak nire leiho ertzean bertan agertzen ikusi nituelakoan nengoen; bigarren etsipenezko garrasia bota nuen, eta konortea galdu nuen.
|
|
|
Fortzatuak zeharka zeuden eserita ertz bakoitzean, bizkarrez jarrita; lokarri nagusiak separatzen zituen, gurdia luzeran zeharkatu eta beste muturrean, zutik, fusila kargatuta, ofizial batek eusten ziona. Burdinen hotsa entzuten zen eta, ibilgailuaren astindu bakoitzean,
|
haien
buruak saltoka eta hanka esekiak zabuka entzuten ziren.
|
|
|
Topatu ere topatu nitian haien kartzelaldia egin zuten lagunak edo amarruak hautsi zituztenak.
|
Haien
burua zenak euren taldekoa izateko proposatu zidaan; hilketak burutzen genitian kamioan. Onartu nian eta erailtzen hasi ninduan bizirauteko.
|
|
|
Nagusien gorpuei, ostera, bestelako erabilera emango zaie.
|
Haien
buruak txikitu eta garaikur gisa gordeko dituzte, eta gainerako atalek ehizakien falta ordezkatuko dute. Ez dut galdetu nahi zer egin duten arerioen tribuko emakumezkoekin.
|
|
|
Euskal Herriko Partaidetza Sozialeko Ikastolen Elkartea. Izan ere, 1993ko prozesuaren ondoren sare publikora bildu ez zirenek partaidetza sozialeko ikastola izena eman edo jarri baitzioten
|
haien
buruari.
|
|
|
Guztien artean osatuko lukete Kudeaketa Batzordea. Nafarroako Gobernuak egindako deialdiaren ondoren, araudiak eskatzen dituen baldintzak betetzen dituzten uhartearrek
|
haien
burua batzordekide aurkezteko aukera dute. Nafarroako Gobernuak batzordekideak izendatu eta hiru egunetara Kudeaketa Batzordea osatzeko bilkura eginen da.
|
|
|
Besteak beste, Amets eta Maribelen etxean egondako pintoreak, ertzain batek, EAko zinegotzi ohi batek edota Egurrola Algortako Indabada Mundialean kokatu zuten auzokideek emandako lekukotasunari muzin egin die Auzitegi Nazionalak, Egurrolak sinatutako fakturekin egin bezala. Horren ordez, auziperatuek
|
haien
buruaren aurka zehaztasunez betetako deklarazioak hobetsi ditu epai-mahaiak, haienak ez ziren sakeleko telefonoen artean topatutako mezu batzuekin edo beste pertsona batzuenak ziren auto batzuen mugimenduekin batera.
|
|
|
Ali Abdula Sale presidenteak egindako deiari, gainera, baikor erantzun diote errebeldeek. Hala, negoziazioak hasteko prest daudela jakinarazi dio
|
haien
buru Abdul Malik al Huthik Gobernuari; haatik, Al Huthik gaineratu du Yemengo armadak euren aurkako operazioak amaituko dituela elkarrizketak abiarazi baino lehenago.
|
|
|
Nor zen, baina, Epikuro? Ikasi beharreko zenbat eta zenbat gauza ikasi behar nituen,
|
haiek
buruan sartzeko beste batzuk baztertu banituen ere, gorotza goroztegira! Baina ez zen hura bakarrik, gizakion konplexutasuna agerian uzten zuèn liburua baitzen irakurtzen ari nintzena, anekdotaz zipriztindua eta grazia handiarekin kontatua... orduan hala iruditu zitzaidan bederen.
|
|
|
Ulertu didazu, Ludwig? Ulertu didazu, Gerhard? ’ Horregatik, halaber, amaren hitz
|
haiek
buruan zituelako, beharbada, Gerhard ez zitzaidan inoiz esatera ausartu bere taldean edo bere partiduan sar nendin, gure arteko eginbideak beste maila batean kokatu baikenituen: xakean jokatzea, pintura erakusketetara eta antzeko manifestazio artistikoetara joatea... baita politikaz hitz egitea ere, amak mugatutako esparruaren barruan, halakoetan berak —Gerhardek— hitz egiten bazuen ere... ni entzutera mugatzen bainintzen, edo hari entzuteko itxura egitera, askotan eta askotan burua joan egiten baitzitzaidan, buruaz, aldi berean, behin eta berriz baietz esaten banion ere.
|
|
|
Loiuko aireportuan, agur egiteko orduan berriro eskatu zion, han gelditzen bazen ere, uzteko berari hara joaten eta etxeko ateak beti zabalik izango zituela besterik ez zion esan, muxu luze eta sakon batekin azken agurra egin aurretik. Azkeneko aldiz begiratu zion eta begi ninien islak erakutsi zionak bertigoa eta ikara sortu zioten, Nicolasen aurpegia ikusi baitzuen zulo
|
haietatik
burua ateratzen zuela, etor zekiokeenaren aieru balitz bezala.
|
|
|
Dena dela, holako lapurretak hagitz ezagunak izan dira gure artean, harako Aralarko San Miguelen sonatu
|
haiek
buru direla. Eta Bidasoaz haruntz honunzkoak gainera askotan.
|
|
|
" Jainkoaren beldurrik gabekoa zara", esan zion Degrela kapitainak Obabako faxista
|
haien
buru egiten zuen gizon gazteari. Ikusia baitzuen fusilatutako bi gizon bere eskuz errematatzen.
|
|
|
Sufriezina egiten zitzaidan Joseba Bilboko ikaskide ohi batekin berriketa atergabean ikustea, edo ikustea Triku Donostiako neska ezagun batzuekin tontakerietan; sufriezinak, batez ere, musikarien txirulak. Xaguen intziriak bailiran sartzen zitzaizkidan nota
|
haiek
buruan. Xaribariaren bukaeran itzuliko nintzela adierazi nien nire bi kideei, eta muino batera igotzen zen bidetik abiatu nintzen.
|
|
|
Teresarenganakoa oztopatu zuen bezala. Ez nituen jada nire ume eta gazte denboretako zerrenda sentimentalak egiten, baina egin izatera Virginiak jarraituko zukeen
|
haien
buru. Susana, Victoria, Paulina, nirekin zerrategiko eskolan ibilitako lagun haiek, desiratu egiten nituen batzuetan, eta berdin ESTEn ezagututako beste hainbat ikaskide ere.
|
|
|
...an errekan sorginak oro kurrikan nahi izan dutenez gero gaitezen sorginak haiek beldurtzen dituzten konjuroak euskaraz esateko haiek izutzen dituzten dantzak txistuaz egiteko haiek kezkatzen dituzten ideiak ozenki oihukatzeko haiek gorrotatzen duten lurra behingoz libratzeko orenin ezin litake askatasuna hatzeman akelarre honetatik at uskaldun oro barreia iluntasun nagusienean ezin kausi dutelakoz
|
haien
burua haien mintzoa haien baitako errai antzinakoak muin aurrekoak lemizko hatsa nonbait bizirik omen dena orenin suntsipena gurea da sortuak baikara galtzekoz garaituak izatekoz suerte oneko esklabuak bezala bizitzekoz zipitin zipitin bandera gure errege gure errege Frantzian dagoena nahiz betor nahiz bego ni haren begira ez nago akerrak eta idiak dantzan astoak danboliña jo atariko intxaurrare...
|
|
|
Telebistaren aurrean dira antzaldatzen, bestelakotzen, berdintzen, eta elikatzen, Farenheit 451 egoerara hurrantzen,
|
haien
burua suntsitzen, geure burua suntsitzen.
|
|
|
|
HAIEN
BURUAREN GAINEAN, KORONA ZERUTIARRA. EGUZKI BERRIAREN LEHEN IZPIA DA.
|
|
2011
|
|
|
Badirudi, gainera, batzuek bilatu egiten dituztela kamerak, halako zentzu edo usaimen berezi batekin. Kamerak maite ote dituen zalantzagarria da, haiek asko maite badituzte ere, uler bedi, kamerak eta
|
haien
buruak?. Espainiar horietako batek lagundu gintuen norbere etxeko sofatik Centrak Park eraino.
|
|
|
eta negoziazio kolektiboa «malgutu» egin behar dela, funtsean, enpresei aukera emateko sektore edo lurralde batean egindako lan itun baten baldintzak ez betetzeko. Azken neurri hori enpresaburuen eskaera izanik,
|
haien
buru Rosellek ere baikor dagoela esan du Raxoirekin bildu ostean. Ados azaldu dira biak erreformak bizkor egin behar direla, eta sindikatuekin hitzartzea lehenesten duen arren, hori gabe ere erreformak eskatu ditu CEOEko buruak:
|
|
|
VII. mendean kaldearrek Pertsiatik bota zituzten Zoroastroren jarraitzaileak, parsiak, eta hauek Indiara joan ziren babes bila. Iheslari
|
haien
buruak Indiako erregeari eskatu zion ostatu. Erregeak, erantzun gisa, bere ordezkariak bidali zizkion, baso bat esne ertz ertzeraino betea zutela, oso kontuz isur ez zedin.
|
|
|
Tolosak aipatu duenez proiektu hau funtsean
|
haien
buruari egin dioten oparia da. " Geurea zen zerbait egin nahi genuen, inongo inposiziorik gabe.
|
|
|
Egun dozena bat pertsona inguruk aitortzen dute
|
haien
burua txana herriko kide. Denak Entre Rios probintzia inguruan bizi dira baina sakabanaturik.
|
|
|
Denboraren urrunak eman dion perspektibarekin, bertzalde, oker handirik gabe erran dezake Leonek zer nolakoak izan zitezkeen solasaldi haiek: militarrak eta karlistak Iruñean altxatu ote ziren, Mola jeneralaren agindupean; guardia zibilak ordena konstituzionalaren alde ote zeuden hasieran, harik eta, berandu gabe,
|
haien
burua. Rodríguez Medel komandantea, hil zen arte:
|
|
|
Hogeita hamaseiko estatu kolpe eta ondorengo gerra zibilaren ostean baztertu ziren Otxategira Maria Uriarte eta Jazinto Basabe, aitaita amamak; guda oin ankerraren zola
|
haien
buru gainetik igaro eta urtebete pasatxora: hogeita hamazortzian; familia osoa makilaz jo eta punitu zuen helgaitz azalezina medio.
|