|
2000
|
|
|
Bertsotan ari diren neska mutikoek ispilu aurrean beharrean telebistari begira kantatzen dute. Mikel Mendizabalek adierazten duenez," nabaritzen da orain bertso eskoletan umeek ahal den azkarrena telebistako izar bihurtu nahi dutela, eta
|
haiei
begira daudela".
|
|
|
Eta Ingalaterran, proportzionalki, poesia gutxiago irakurriko dute, seguruenik, hemen baino. Baina haiek dirua dute, industria dute, handiak dira, eta gu
|
haiei
begira gaude. Haiek bezalakoak izan nahi dugu, baina hori baztertu eta katakunbak onartu behar ditugu.
|
|
|
Autobuseko leihatilatik begira, batez ere homeless jendeak erakarri nau (kasualitatez, nik izen hori duen markako niki berria soineratua nuen, eta
|
haiei
begira, haien degradazio prozesua imajinatuz, nire arazoak neurri handi batean hutsalak direla ez direla hain hil edo bizikoak onartu behar izan dut; eta hala ere, halaxe iruditzen zaio arazo horiek bizi dituenari).
|
|
|
Arenalean aurkitu ninduen, ibaiaren ertzean eserita, hankak uretara nituela. Kamioi gainean zeukaten bidoitik gasolinoa betetzen ari ziren langile batzuk, eta ni
|
haiei
begira, denbora pasa, etxekoen kezkaz arduratu gabe. Gaur ere martxan ibiliko dira gasolino haiek edo haien modukoak, ibaia zeharkatzeko.
|
|
|
Begira geratu zait, baina ez du ezer esan. Agian, Durangoko bonbaren eztanda entzun du berriro; abioi
|
haiei
begira sumatu dut bere aurpegiko keinu behartuan. Oinaze zaharraren keinua.
|
|
|
Kaskamotzak ziren, seguru aski soldaduak, permisoarekin etxera etorri zirenak. Neska, Xan bezala,
|
haiei
begira zegoen; une batez hark lotu zituen. Gero ostatutik hiru gizon atera ziren.
|
|
2001
|
|
|
Kristoren sutea ikusi dugu Kabul erdialdean dauden ez dakigu jauregi edo biltegi batean. Eta
|
haiei
begira zeuden hainbat izei eta zedro.
|
|
|
Larunbat arratsaldeko plana. Dagoeneko nazka nazka eginda dago Tasio
|
haiei
begira egoteaz. Nahiko gertu eseri da, beraien hizketa entzun ahal izateko.
|
|
|
Umeen jostaketarako zaldiko eta txirristak euripean herdoiltzen.
|
Haiei
begira, hezur muinetaraino astindu nau hotzikara batek. Eguraldi zikin hau, egin dut neure artean orduan, zerbaiti errua egotzi beharrez.
|
|
|
Goizean goizeko teleberriak ipini ditu. Ea
|
haiei
begira berriz lo hartzea lortzen duen. Gauekoak joan direnean motxilatik bere uniformea osatzen duten jertse gorria eta militar tankerako galtza grisak atera eta aldatzeari ekin dio.
|
|
|
Tasio blokeatuta dago. Neskaren begi borobil sinesgaitz
|
haiei
begira geratu da. Bere kamiseta tirantedun txikiari.
|
|
|
Adi zegoen Lucas
|
haiei
begira Matias heldu zenean. Bizikleta zuhaitz batean bermatu eta irribarre exageratua egin zion Lucasi, baina ez zuen hitzik esan bankuan eseri arte:
|
|
|
Leihoa beheiti egina, gazte batzuek oihu egiten zuten," Viva la República!", bandera gorria erakusten zutela. Harrituta,
|
haiei
begira gelditu ginen. Plazan itzali zuten motorra, ostatuko atean.
|
|
|
Nik sortua, Mundua arraso erotu zaigu eman diot izena. Eta lo gelditu nintzen, burua bere sorbaldan, lepo luzeko bota
|
haiei
begira.
|
|
|
Xaho Xahorentzat kasua telesail amaigabe eta grinatsu haietako baten antzekoa zen. Ziur asko,
|
haiei
begira pasako zituen orduak eta orduak arratsaldero lanera sartu aurretik. Neuk, ordea, oraindik orbanak neuzkan gorputzean eta, batez ere, bihotzean.
|
|
2002
|
|
|
Haur tropak eta turista sortak zihoazen gora eta behera. Neskak, ordea, ez ziren
|
haiei
begira ari– Izebaren etxeraino lagundu hinduen, eta han musu txiki bat besterik ez zunan egon.
|
|
|
Hala ere, autora sartu aurretik, zigarro bat atera, iziotu, eta Txino eta Valdése  kin hitz egiteko beta hartu zuen. " Azken aginduak ematen ari zaiek", deliberatu zuen Josu R k
|
haiei
begira. Txarrimuturrek, besoak zabalik, puntu bat seinalatzen zion  atzamarraz Txinori, eta beste bat, Valdési.
|
|
|
Eta hala, arretak ostera jantzi iluneko ibiltari haietara alde egin zidan. Eta
|
haiei
begira nengoela, munduaren dimentsio berri bat deskubritu uste izan nuen. Alegia, bazela beste jende bat jende heldua, gainera guk bezala egunero  egunero eskolako aldapako bidea egiten zuena, eta eskola umeak bezala, egunero egunero tropelka ibiltzen zena:
|
|
|
Haien alboan jarrita, beraien arteko elkarrizketak entzun, eta betiko moduan segitzen zutela erabakiko genuen, hots, lagun taldetxoak osatu eta astebarruko pasadizoak elkarri kontatzen. Gu jeneralean gustura egongo ginen
|
haiei
begira. Inoiz, ordea, haien berriketarekin nekaturik, ibai aldera jiratu burua eta errotuluarekin egingo  genuen topo.
|
|
|
Mahai batean, atsedenaren ondoren klasera itzultzeko asmo handirik ez zuten lau mutil, kartetan.
|
Haiei
begira, bi neska. Bat  eskoba kirtena bezain tentea zen, eta aparatua zeraman hortzetan.
|
|
|
Trikimailuan jausteko beldurrez baina aurrera egin zuen Joseluk eta baita haren gibel eta giltzurrunetan jo ere. Ring bakarrean aritzeak ikusle guztiak
|
haiei
begira zeudela zekarren, eta oraingoan ez zegoen aurrekoetako zarata nahasketa, ia jende guztiak batera egiten baitzuen oihu eta txalo. Hiru kolpe on ematea lortu zuen bigarren asaltoan.
|
|
2003
|
|
|
Sozialak eta traumatologoa ageri dira UVIko kristalaren ostean.
|
Haiei
begira gelditu naiz.
|
|
|
Oskar
|
haiei
begira zegoen. Rakel Oskarri begira.
|
|
2004
|
|
|
Umeak txantxo jantzita daude. " Agg!", hots egiten du Gulak ume
|
haiei
begira. Gerlariak eta printzesak alde batera utzita, gainerako guztiak hanburgesaz mozorrotuta baitaude.
|
|
|
Lo egin barik altxatu da, aurreko paretan etengabe izan baititu figura laranjak dantzan, eta
|
haiei
begira egon baita, pentsakor. Pablo non duten, adibidez.
|
|
|
esan zion Martini. Martinek ezetz erantzun zion buruarekin, oraindik txanponei begira, Federico Ezquerrak emandako txanpon
|
haiei
begira. Martinek ez zuen txikitorik hartu:
|
|
|
hain indar handiz estutu zituen ukabilak Heydrichen bulegoan, non azazkalak haragian sartu baitzituen. Zortzi ilargi erdi odoltsu
|
haiei
begira, Del Valleren barrea are txoroago bihurtu zen. Bizirik nagok.
|
|
|
Neguaren gordintasunean, itsasoaren hezetasuna hezurretara sartua, batel
|
haiei
begira, mila aldiz madarikatu du une hartako gelditasuna, mila aldiz dastatu du, ohean etzanda, ezpain haien gozotasuna, eta mila aldiz esnatu da almoadari helduta, ametsetan neska haren gerria estutu eta amaigabeko musua ematen diola.
|
|
|
–Zure gorputz ederraren oroigarriak izango ditut. Izan ere, kanpora joaten zarenean, ligako, UEFAko edo Eurokopako partidak jokatzera,
|
haiei
begira egongo naiz, urrun zauzkadanean ere zugana itzultzeko: zure begi gardenetara eta zure odol zurrunbiloetara –eta, hatz erakusleaz sudur punta behin eta berriro ukitzen zidala, mimo handiz erantsi zuen–:
|
|
|
La Vache qui Rit bere bi ikatz
|
haiekin
begira gelditu zitzaidan, behin ere baino serioago.
|
|
|
Hainbesterekin uhalei heldu eta tiraka hasi zen, astoak ez zuen harekin joan nahi; piper min bat jartzeko ipurdian, esan zuen Txemiñek, baina Pellok oihu pare bat egin eta hura nahikoa ez zela sabelean ostiko bat jota komentzituta utzi zuen eta, bazihoazen, bada, gora aldera biak, eta haiek bazihoazela besteak
|
haiei
begira zeuden, zeruan izarratu ederra zegoen eta elurrarekin bazterrak franko ongi ikusi eta Aireko errebueltan ezkutatu ziren arte egon ziren begira, eta bizar haiekin eta astoarekin isil isila elurretan, Anderrek esan zuen, Bibliako patriarka bat ematen zuela oraintxe.
|
|
|
Ukiezin horietakoa: guapa guapa, txamarra erdirekia, bular erdiak begi bistan, ni
|
haiei
begira nengoela, halako batean berak begiratu zidan... Zer da hori?"
|
|
2005
|
|
|
nire ohearen hanka bat, armairuaren ate erdi irekia, sukaldeko atearen atzean zintzilik zegoen amaren mantala, nire leihotik frontoian, plazaren beste aldean, ikusten zen zenbaki erdi ezabatua... Halako gauzetan ipintzen zuen arreta Idoiak, eta denbora luzez egoten zen
|
haiei
begira, sorgor, harik eta bat batean oihaleratzen zituen arte, barne bulko batek eraginda.
|
|
|
Frantxuak Jauregiberri kaiko jatetxe ponpoxera gonbidatu zuen bere ama. Karrikan zebiltzanean, noiztenka jendea
|
haiei
begira zegoen eta Maianak ez zezakeen bihotzean iltze herdoilduaren pare bermatzen zihoakion herabetasuna bazter: denak zelatari zituela zirudion, seme bekatariaren itzala seinalatzen ziotela eta batzuetan jende bildu multzo baten hegitik iragatean, salatari hitza herraz bihikatua aditzen zuen.
|
|
2006
|
|
|
Ene, gizon horrek monjea ematen din! Arima uzkurturik, sustrai okerren antzeko oin
|
haiei
begira gelditu zen Ane, euriak zigortzen zituen bitartean.
|
|
|
Malko arrastoak zituen oraindik masailetan. Une batez bi gizon
|
haiei
begira gelditu zen. Margolan tenebrista bateko pertsonaiak ziruditen, karburozko gar dardaratiak argituta.
|
|
|
Artegatasunezko tik bat, besterik gabe, hizketan hasi aurreko eztula edo beste edozein keinu mekaniko bezalakoa. Eta ni, keinu
|
haiei
begira, sentsazio multzo nahasi baten bilgune sentitzen nintzen: urduriaren aurrean urduri; nerabe baten gisan jokatzen zuen maiteminduaren aurrean harro; neure zereginean kontzentratzen uzten ez zidan jazarlearen aurrean gogaitua...
|
|
|
Entzun dituk bankariaren amoranteak tenisean? Egunero egunero aritzen dituk, eta bankariak begiak entretenitzen ditik
|
haiei
begira. Oso hunkigarria, ez zaik iruditzen?
|
|
|
Donostia aldetik ere bai.
|
Haiei
begira egoten ginen umetan. Zer jaten zuten, zer jantzi, zer esan, beste mundu batekoak balira bezala, eta kilometro gutxi batzuetako aldea besterik ez.
|
|
|
Zer esango dizut, bada. Bazen fraide bat, jaunartzean, emakumeei jauna ahoan jarri baino lehenago, txora txora eginda gelditzen zena,
|
haiei
begira. Eta egia zen, halaxe zen, emakumezalea!
|
|
|
bake giroan bezala gerran, Biltzarrean saritzen zituzten jarduera eredugarriak, espazio publikoan, alegia. Ikuskizun haietan ohoratzen ziren heroiak adibide eta eredu (paradeigma) bilakatzen ziren —aristokraziarentzat eta, legitimazio moduan, herritar xehearentzat ez ezik—
|
haiei
begira zegoen gaztearentzat: haien bihotz txikietan heroiak bezalakoak izan nahia, haiek imitatzeko grina berez piztuko zen.
|
|
|
Elizako espaloian, esaten zuen Koskak, mantso jardun behar dugu ze, hori bukatzen denean, karretera asfaltatzen jarriko gaituzte eta, espaloian behintzat, zaharren ostatua dago, apaizaren etxeko arbolak, elizako errejak ere badira. Ni tartean tartean lanari utzi eta, erreja
|
haiei
begira egoten naiz.
|
|
|
Beste alde batera, zain egoteak ere batzen ditu nire baitan geografia biak: han ere baziren losak, eta egunak pasa zain nengoela orduak ematen nituen
|
haiei
begira, losa bakar bati begira zenbait ordu ematen ahal nituen, zakar bakoitza, hondakin bakoitza inportantea izan zitekeen orduan, haren garbitzearen perspektibak lasaitu egiten ninduen, banuelako harixe esker egiteko bat, aitzakia bat ofizialen aurrean, nire presentzia toki hartan justifika zezakeena.
|
|
|
Koska pixka batean gelditu da nirekin. Haren esanetan nomina aldatzearena erraz aski egin da, enteratu behar du nola egiten den –anartean pasa dira kalean behera korrikalari batzuk, Koskak
|
haiei
begira:
|
|
|
Telebistan futbol partidu baten irudiak. Barrako batzuk
|
haiei
begira, esku batean zigarroa, tragoa barra gainean. Komunaren ondotik berba ozen batzuk entzuten dira.
|
|
2007
|
|
|
Lorategiko bere txokora iritsi zenean, Gardelen tangoa ezpainetan, oinatzek lehengo lekuan jarraitzen zutela ohartu zen, oinatz gorrien pintura apur bat gastatuta bazegoen ere. Lehenengo aldiz ikusi zituenean baino luzaroago egon zen
|
haiei
begira. Zalantza zuen gai izango ote zen.
|
|
|
Bitartean, Pär ek ez die Malinen apartamentuan ez dauden argazkiei erreparatuko. Baleude ere ez litzateke
|
haiei
begira geldituko, errespetuagatik, baina Malinek ez du argazkirik etxean. Etxe bakoitzean nahikoa dira bi begi erantzungo lioke, galdetuko balio, baina ez dio galdetuko, eta Malinek Pär ek bezain ongi daki hori.
|
|
|
Oraindik ikus dezaket leiho alboko bere besaulkian eserita, trapu batekin kanikei distira ematen. Begiak urtu egiten zitzaizkion
|
haiei
begira, haien islan gaztetako irudiak ikusiko balitu bezala.
|
|
|
Usategitik ale batzuk atera dira hegaka zoroan, umeen oihuek aztoratuta agidanez, eta tarte batez
|
haiei
begira egon dira hirurak, hegalak gogor astinduz ibai ondoko txoperan desagertu diren arte. Gero mutiko irribera berriro zuzendu zaio ilehoriari:
|
|
2008
|
|
|
Piano jole eta Messiaenen emazteak gozo hartu zuela gogoratu du. " Nire frantses txarrean eskulturatxo batzuk egin nituela esan eta erakutsitakoan,
|
haiei
begira ipini eta gero biratu eta ezertxo ere esan gabe maitasunez beteriko begirada zoragarri bat eskaini zidan. Ez dut ahaztuko".
|
|
|
Haren eskuei begira geratu ziren. Arma hilgarri izan zitezkeela sekula pentsatuko ez zuten eskutzar
|
haiei
begira.
|
|
|
harik eta egun batean ertz zorrotzeko harri batek oinazpia zauritu eta etxean berriak erosi zizkioten arte: ...ora begiratzekoa, oinetakoak edo zapatak gizonaren mailaren neurri doia balira bezala, eta horregatik geratu zitzaion herriko indiano bakarrari begira, bigarren karlistaldia bukatu eta hurrengo urtean iritsitako gizon garai bat zen, Ameriketan hogeita bost urte egin ondoren herrira itzuli zena, Nazariok zazpi urte zituenean?, haren larruzko zapata beltz bezain distiratsuekin liluratuta, harik eta,
|
haiei
begira zegoela, barruan ahots bat entzun zuen arte. Nazario Orbek bere bizitzako une erabakigarritzat jotzen zuen indianoarekin bizi izandako hura, zeinean nabaritu baitzuen, bere beste ahots hura, pizten:
|
|
|
bi alderdi batean, bost bestean, tartean zuloa, eta lehen kolpea ematera ausartuko zenik ez. Silver ez zen mugitu ere egin;
|
haiei
begira zegoen makulu gainean tente tente jarrita, eta beti bezain lasai zirudien. Ausarta zen, ezbairik gabe.
|
|
|
Bozgorailu handiak zeramatzan musika ozenaz, eta atoian elastiko berdez jantzitako neska mutilek jauzi eta txalo egiten zuten, plazako oinezkoak euren alaitasunaz kutsatu nahian. Angolarra
|
haiei
begira saltoka hasi zen,. Gora Portugal!, oihuka, esku batez makila luzea jasoz eta bestea bihotzera eramanez.
|
|
|
Baina ez dute egiten. Eszena, nik ere ez dakit zergatik, udazkenean gertatzen da eta hego haizeak beren gona arinak altxatzen dizkie tarteka emakumeei edo beren sonbrailu sareak mugitzen, eta gizonezkoek nahiago dute, irribarre maltzurra ezpainetan,
|
haiei
begira jarraitu, haien irriak onetsi, haien ibilerak ederretsi. Horrek ez du esan nahi emakume horiek nire heriotza sentitzen ez dutenik, eta alaba, errautsak haizatzeko, itsasoari begira jarri eta negarrez hasten denean, negar egingo dute haiek ere, esan nuen.
|
|
|
Egunaren amaierak lasterka egiteko gogoa eragiten ziela ematen omen zuen.
|
Haiei
begira capuccino bana hartu omen zuten eta orduan, kikara ezpainetan zuela aipatu omen zuen web orriarena. –Ez dut uste etxera bueltatzerik izango dudanik?, entzun omen zion Nadiak esaten, baina ez ziola ondo ulertu pentsatu omen zuen, capuccinoari putz egiten zion bitartean hitz egin zuelako.
|
|
|
Kasualitate hura, su etenaren egunean mural
|
haiei
begira egotea, Bastidaren eraikinaren barruan, ederra izan zen.
|
|
|
KANDIDO banku batean eseriko da. Eskuan paper batzuk ditu eta
|
haiei
begira jarriko da. Galtzailearen itxura osoa du.
|
|
|
KOLDOk ere bere bideari ekingo dio eta MIMI dator aurrez aurre oinetako berriak jantzita.
|
Haiei
begira.
|
|
|
Bere bizitzaren errepasoan, Nazario Orbek oroit zitzakeen, adibidez –bere jauregira begira zegoen arren, begirada beheratu zuen, oinetakoetan finkatzeko–, abarka zulatu haiek, igandeetan mutila guztiz lotsatzen zutenak, kalera eta elizara joateko beldur, jendeak zer esango ote zuen... harik eta egun batean ertz zorrotzeko harri batek oinazpia zauritu eta etxean berriak erosi zizkioten arte: ...tzekoa, oinetakoak edo zapatak gizonaren mailaren neurri doia balira bezala, eta horregatik geratu zitzaion herriko indiano bakarrari begira –bigarren karlistaldia bukatu eta hurrengo urtean iritsitako gizon garai bat zen, Ameriketan hogeita bost urte egin ondoren herrira itzuli zena, Nazariok zazpi urte zituenean–, haren larruzko zapata beltz bezain distiratsuekin liluratuta, harik eta,
|
haiei
begira zegoela, barruan ahots bat entzun zuen arte –Nazario Orbek bere bizitzako une erabakigarritzat jotzen zuen indianoarekin bizi izandako hura, zeinean nabaritu baitzuen" bere beste ahots hura" pizten: ezohiko ahotsa, baina ohiko ohikoa egingo zitzaiona aurrerantzean, bere handinahiaren neurrikoa, egunerokotasunak eskaintzen ziòn errealitatearekin desados–:
|
|
|
Bezeroak gabon diotso Rosari, eta tabernatik doa beste bi lagun atzetik dituela.
|
Haiei
begira gelditzen da emakumea. Gero, botila erdi huts bateko ardoa beste botila erdi huts batera pasatzen du.
|
|
|
Primitibo askok ez omen zuten kamerarik ametitzen
|
haiei
begira, arima kentzen zielako aitzakian. Zerbait asmatu egin behar gaixo haiek!
|
|
2009
|
|
|
Apaingarriz gain erreklamo ere baziren: zaharren bat luzatzen bazen
|
haiei
begira, solaserako gaia prest zegoen. " Erlezainok zoratzen aritzen gara gure erleez kalakan.
|
|
|
Gure piratak dabiltzan urrutiko itsaso
|
haietara
begira dauden baso tropikaletan lanean ari den lagun batek eman dit txingurrien etxe diren landareen berri. Ni txingurri eta zur gelditu naiz.
|
|
|
Gaztetan herbiboro askoren bazka izaten dira; helduaroan, berriz, beren adaburu mardulak animalia askoren bizileku dira. Bizidun guztiek bezala, ordea, landare sendo eta handienek ere ahultasun puntuak izaten dituzte, eta, naturan,
|
haiei
begira arkua eta gezia prest dituzten birus, bakterio, intsektu zein onddoek ez dute beren aukera galtzen.
|
|
|
Emakumea bada, ahal duen guzia ebatsi ondotik, besterik ez eta bere gorputza salduko du. Nolanahi ere, familia guzia hankaz gora jiratuko dute, etxeko guziak
|
haiei
begira jarriko dira, haien kezkak eta etorkizunak gurasoak eta haurrideak markatuko ditu.
|
|
|
Batere lotsarik gabe ateratzen zuten mingaina izozkiak miazkatzeko, eta guri ere ahoa pixka bat irekiarazten zigun keinu hark, hain zen erakargarria eta itsaskorra. Gogoan dut udako arratsalde askotan
|
haiei
begira egoten ginela Katraponako petrilean eserita eta, etxera iritsitakoan, ispilu zaharraren aurrean jartzen nintzela, eskuetan kandela bat hartuta, mingain mugimendu hura entseatzen. Sukaldeko apalategitik bedeinkatzeko izaten ziren kandela haietariko bat hartu eta, kandela izozkia balitz bezala, urtuta ihesi zihoazen txokolate tantak imajinatzen nituen:
|
|
|
Txanponak atera eta kaxa mahai gainean utzi zuen. Bere pilotari esku zabalaren ahurrean aise sartzen ziren biak, eta
|
haiei
begira geratu zen une batez Ugarte, ustekabean bere leihora azaldutako amona mantangorriak balira bezala, bere behatz artean jostari.
|
|
|
Inor gutxi zebilen kalean. Musika Plazako kiosko gainean ume batzuk futbolean eta gurasoak tabernetako atetik tarteka
|
haiei
begira. Barru giroa egiten zuen.
|
|
|
eta atsegin, halaber, mundu hari musika jartzen ziotèn gizonak: txistulariak; egun batean, gainera, musika hark sorginduta bezala sentitu zen; arratsalde batean izan zen, txistularien saio batean, hiru txistulari ari ziren, bakoitza bere txistu danbolinekin?, herriko plaza nagusian, Gabino oholtzara igo eta
|
haiei
begira jarri zenean, edonoren arreta pizteko moduan, ohi zuen bezala, begiak arranpalo.
|
|
|
Hala, bada, hantxe zeuden hiru anai arrebak: alboetan, Adaren esku banari eutsiz eta putz eginez, Domingo eta Maria Bibiana; erdian, Ada; aurrez aurre, berriz, ama; eta
|
haiei
begira, bi txakurrak, Mendi eta Sasi, erne orduan ere, gertatzen zen guztiari adi; ama ere ezin erneago zegoen, ordea, eta, Domingo eta Maria Bibianaren erreakzioaz ohartu zenean, nora ezean bezala geratu zen; eta ohartu zenean, halaber, kontu hartan urrunegi joan zela, markesa andereak bere alaba Nataliaren exorzismoarekin zentzuaren marra iragan zuen bezala, ez ote zen bera ere Adarekin berdin ... hezitzailea zen batez ere une hartan, Adari lezio on bat eman behar ziona, neskak mutilen aurrean gorde beharreko lotsa behin betiko ikas zezan; lezio hark, gainera, ondorio praktiko bat behar zuen, praktikarik gabeko teoriak beti geratzen baitira hankamotz, ongi baino hobeto zekien hura Regina Aldasorok:
|
|
|
Ama alabak bere bidean zihoazen, eta, halere,
|
haiei
begira jarraitu zuen Domingok lauzpabost segundoko tartean; Domingok, izan ere, buru buruan behar zuen arestian bizi izandako mementoa, noiz eta Adari eskumuturretik heldu eta haren eskuari puzka aritu baitzitzaion: arreba txikiaren eskutxo hura, zoritxarraren arantza jaso zuena, bizitzaren diamanterik preziatuena gordetzeko egina zirudienean?
|
|
|
Esan ere, esango zuen
|
haiei
begira zegokeèn balizko ikusle batek, are gehiago garaiko apaiz edo moralista zorrotz batek, haien adierazpenak, besarkada bero bezain luze hura, esate baterako, masailak masaila ukigune atsegin; edo besarkada desegin orduko eskuaz elkarri eman zizkiotèn zapladatxo samurrak, masailetan eman ere, irri are samurragoen artean, gehiegizkoak zirela gizonen artekoak izateko?
|
|
|
Adak bostehun pezetako bat aurkitu zuela izan zen: hartu zuen eskuan, begiratu zuen espaloira ezpel hesiaren gainetik, hamar hamabi metro atzerago hiruzpalau oinezko zetozen espaloitik?, geratu zen
|
haiei
begira bizpahiru segundotan, zalantza handi batek hartua iduri?; zein izango zen hurrengo pausoa, oinezkoengana jendetasunez hurbilduko ote zen:
|
|
|
|
Haiei
begira errepikatu nuen, ozenago:
|
|
|
Miossensen agurra ere armakide zahar bati dagokiona izan zen. Une batez, bekaitz egon nintzen
|
haiei
begira.
|
|
|
Badoaz. KOLDO
|
haiei
begira. LEOk xorgin ukondokoa emango dio.
|
|
|
Ondorioak ateratzeko ezinbestekoa da aztertutako testuak bere garaian kokatzea, baita geure burua garai
|
haiei
begira jartzea ere. Gaurko ikuspuntutik aztertzeak okertzera eraman gaitzake.
|
|
|
Eta izututa ere bai; elkarrengana kuzkurtzen ziren babes bila,
|
haiei
begira zegoen jendetza ikusita. Mutiko bat negarrez ere bazetorren kapelu erraldoi baten azpian, aizkora ezkerreko eskuan eta begiralea eskuinekoan; emakume bat hurbildu eta makurtu zitzaion arte.
|
|
|
Irribarretxo urduriak 25 metro desfilatu ostean, irribarretxo bihurri bilakatzen ziren. Algarak ere baziren, batez ere, euren buru gainean telebista kamera
|
haiei
begira zutela jabetzen zirenean, Eoo! agurtzen zuten kamera, makilak airera astinduz.
|
|
|
Estaldurarik gabe harrapatzen naute sarriegitan. Hala ere, egon nintzen asteazkenean
|
haiei
begira ETBtik. Nire uste apaletan, euskal hiztunak ez zuen merezi euskal kanalak mailako diskurtsoekin tapatuta izaterik:
|
|
|
–Eeeh, torooo?.
|
Haiei
begira, harrituta geratu nintzen denbora guztian joan etorri bera egiten zutela ikusirik. Mekanikoa zen erabat.
|
|
|
Esan ere, esango zuen
|
haiei
begira zegokeèn balizko ikusle batek, are gehiago garaiko apaiz edo moralista zorrotz batek, haien adierazpenak –besarkada bero bezain luze hura, esate baterako, masailak masaila ukigune atsegin; edo besarkada desegin orduko eskuaz elkarri eman zizkiotèn zapladatxo samurrak, masailetan eman ere, irri are samurragoen artean– gehiegizkoak zirela gizonen artekoak izateko... halako moldez...
|
|
|
Gero, berrekin zioten oinezkoek arestian utzitako bideari, makurtu zen Ada poltsaren bila, jaso zuen, makurtu zen fardelaren bila... eta hantxe ezustekoa, orduantxe aurkitu ez zuen, bada, billetea –hantxe Juan Sebastian Elkanoren irudia argi eta garbi! –, ezpelen adaxken artean gorderik!; nork esan zuen ezpelak ez duela fruiturik ematen?; norbaiti nonbait erori, eta haizeak –bezperakoak, beharbada, bezperan haize bortitza egin baitzuen– hara eramana zuen, agidanean; kontua, baina –benetako kontua– Adak bostehun pezetako bat aurkitu zuela izan zen: hartu zuen eskuan, begiratu zuen espaloira ezpel hesiaren gainetik –hamar hamabi metro atzerago hiruzpalau oinezko zetozen espaloitik–, geratu zen
|
haiei
begira bizpahiru segundotan, zalantza handi batek hartua iduri...; zein izango zen hurrengo pausoa... oinezkoengana jendetasunez hurbilduko ote zen: " Zuetako norbaiti bostehun pezetakoren bat galdu al zaio?"(" Baina zer", pentsatu zuen aldi berean, ausaz," nik jendeari esan, eta norbaitek gezurra asmatzen badu?"); edo udaltzainengana joan behar ote zuen eta objektu galduen bulegoan entregatu?
|
|
|
Hala, bada, hantxe zeuden hiru anai arrebak: alboetan, Adaren esku banari eutsiz eta putz eginez, Domingo eta Maria Bibiana; erdian, Ada; aurrez aurre, berriz, ama; eta
|
haiei
begira, bi txakurrak, Mendi eta Sasi, erne orduan ere, gertatzen zen guztiari adi; ama ere ezin erneago zegoen, ordea, eta, Domingo eta Maria Bibianaren erreakzioaz ohartu zenean, nora ezean bezala geratu zen; eta ohartu zenean, halaber, kontu hartan urrunegi joan zela –markesa andereak bere alaba Nataliaren exorzismoarekin zentzuaren marra iragan zuen bezala, ez ote zen bera ere Adarekin be... hezitzailea zen batez ere une hartan, Adari lezio on bat eman behar ziona, neskak mutilen aurrean gorde beharreko lotsa behin betiko ikas zezan; lezio hark, gainera, ondorio praktiko bat behar zuen, praktikarik gabeko teoriak beti geratzen baitira hankamotz, ongi baino hobeto zekien hura Regina Aldasorok:
|
|
|
Ama alabak bere bidean zihoazen, eta, halere,
|
haiei
begira jarraitu zuen Domingok lauzpabost segundoko tartean; Domingok, izan ere, buru buruan behar zuen arestian bizi izandako mementoa, noiz eta Adari eskumuturretik heldu eta haren eskuari puzka aritu baitzitzaion: arreba txikiaren eskutxo hura, zoritxarraren arantza jaso zuena, bizitzaren diamanterik preziatuena gordetzeko egina zirudienean...
|
|
|
atsegin zuen amona Ursula, atsegin zituen mendiak eta basoak, atsegin baserriak eta artaldeak... eta atsegin, halaber, mundu hari musika jartzen ziotèn gizonak: txistulariak; egun batean, gainera, musika hark sorginduta bezala sentitu zen; arratsalde batean izan zen, txistularien saio batean –hiru txistulari ari ziren, bakoitza bere txistu danbolinekin–, herriko plaza nagusian, Gabino oholtzara igo eta
|
haiei
begira jarri zenean, edonoren arreta pizteko moduan, ohi zuen bezala, begiak arranpalo.
|
|
|
Bakarrik zihoazen gehienak, gutxi batzuk baino ez ziren binaka ikusi nituenak.
|
Haiei
begira geratu nintzen. Lehenago ez nuen hainbeste lagun batera ikusi egundo; haien itxurak eta jantziak kontuan hartuta, atentzioa emateko modukoak ziren, ba.
|
|
|
Ez naiz gauza urteetan eta urteetan xera osoz pilatzen eta pilatzen aritu naizen liburuak irakurtzeko ere.
|
Haiei
begira pasatzen dut eguna, batean eta bestean irakurritakoak gogoratu beharrez, batek eta besteak eragin zizkidaten emozioak berritu nahi ezinezkoan, irakurtzeko gai izango ez naizen eguna noiz iritsiko beldurrez.
|
|
|
Bixtaz, zozo handixkoen tamaina zuten han goi urruneko bi dozena sai ikarabakoek. Bizkar lepoa kexatzen zitzaidalako, bestela
|
haiei
begira temati egoteko tentazioa izan dut: baita lurrean etzatekoa ere.
|
|
2010
|
|
|
Nolanahi ere, zezenek bat egin dute berriz Santo Domingoko aldapan bertan. Hori bai, lehen korrikalariekin topo egin eta gero,
|
haiei
begira jarri dira, asmo txarrez.
|
|
|
Regina eneko lorategia bere ederrenean zegoen, arrosa gorriak, arrosa zuriak eta arrosa horiak nonahi, eta gu
|
haiei
begira, izebak nire eskua bere bi eskuen artean hartu, eta horrela hitz egin zidanean:
|
|
|
Kontua da egun batean Ada eta Maria Bibiana kanpoan pixa egiten ikusi, eta
|
haiei
begira geratu nintzela. Ez dakit ni haien atzetik ote nenbilen, edo han ote nengoen, besterik gabe.
|
|
|
kristalezko kaxa bat zen, koloretako arrain batzuk zituena; jakingo duzu, halaber, ahaztu ez bazaizu bai bederen, Damaso? nola egoten nintzen
|
haiei
begira luzaroan, aspertu gabe, ikuskizunak sorginduta.
|
|
|
Ez dakit zenbat denbora igaro nuen
|
haiei
begira, hain zen erraza eta lasaigarria ergelkeria harekin bat egitea.
|
|
|
IBON moskeatuta geratzen da hitz horiekin. Neskatilak barrez hasten dira berriro, eta IBON eta LUKAS
|
haiei
begira geratzen dira.
|
|
|
«ondoezik nengoan, oso mehea nintzen eta nekaturik sentitzen nintzen. Haur guztiak saltoka, korrika eta jolasean ibiltzen ziren, baina ni ez nintzen gai haien erritmoa jarraitzeko eta, beraz, eserita egoten nintzen
|
haiei
begira. Eskolan batuketa edo kenketak egite hutsarekin nekatua sentitzen nintzen».
|
|
|
Horixe egiten zaio gogorrena Arantzazuri: «ingurukoak gauza goxoak jaten ari diren bitartean
|
haiei
begira egotea». Halere, urteekin zeliakoentzat produktu gehiago sortu dira eta ondorioz, «inbidia txikitzen joan da, nahiz eta gauzek zapore kaxkagarroa izan».
|
|
|
‘Zu bizirik eta ni hilik? ’, Lingek erantzun, ‘ezta pentsatu ere’, eta eskua luzatu zion txalupara igo zedin.Isiltasun eta geldotasun giro hartan, ur maila enperadorearen eta gainerakoen lepora heltzen hasia zegoela, txalupa koadroko mihisean barrena urrundu zen. ‘Hauek guztiak hil egingo ote dira ba? ’, galdegin zuen pintoreak
|
haiei
begira. ‘Ez kezkatu, maisu, hauek ez dira pintura batean sartzeko gai’, Lingek arrapostu.
|
|
|
Jende anitz liluratu baitute bi hartzek. Jende anitz ari baita Internetek eskaintzen duen zulotik
|
haiei
begira.
|