|
2000
|
|
|
Baina zu ez zeunden hartan guztiz ados, ez Uto piaren kontra zeundelako, baina uste zenuelako ezen Utopiaren aldeko borroketan peril handi bat zegoela: bihotza buruari gainditzekoa eta ametsa zentzuari, eta bururik gabe eta zentzurik gabe ez zegoela gauza
|
haietan
aitzina egiterik: ez bederen estatuetan edo komunitate handietan, nahiz eta komunitate tipietan errazagoa zen.
|
|
|
Nola ukitu ninduen aitaren erran hark, eta nola sentitu nituen bi ele haiek —garaile eta galtzaile—, biak ongi berezirik eta marra batek banaturik, gaua eta eguna bezala! Eta bi hautu ezin garbiago
|
haien
aitzinean, zein garbiak ziren, halaber, ene preferentziak eta ene lehentasunak! Zeren garaile izan nahi bainuen nik ere, ez galtzaile!
|
|
|
Latina zekien —hala hola, murduskatzen bertzerik ez—, baita gramatikaren eta eskolastikaren funtsezko arauak ere, baina, handik harat, deus guti gehiago. Muga
|
haien
aitzinean, ordea, bazuen dohain bat, gizonen artean batere ohikoa ez dena, eta zen ezen bazekiela bere mailaren eta bere neurriaren berri, eta haren arauaz jokatzen zuela, itxurarik egin gabe. Gurasoak, izaitez, laborariak zituen, eta ez zen bere etorkia ezkutatzen ibiltzen; etxeko zamaria asto bat zuen, eta ez zen Kaligularen zaldiari beha bizi, bere asto hura ere kontsul noiz eginen ote zuten, halako moldez, non ez baitzuen zaldirik nahi izan, bai gurasoek eta bai aitona Nikolasek ere zaldi eder bat erregalatu nahi izan ziotenean, jende printzipalaren eredurat eta haien idurirat ibil zedin.
|
|
|
Gurasoen hitz neurtu bezain komenientziazko
|
haien
aitzinean, nola sentitu nuen Maddalenen eta osaba Joanikoten arteko historia hura bi heroiren artekoa balitz bezala...!
|
|
|
Eta, hitz
|
haien
aitzinean, guztiz sentitu nuen ezen amaren desiretarat plegatu eta apez izan behar nuela, edo hartarat entseiatu beharra nuela, hain ziren haren hitzak justuak eta egokiak... Eta, ai, nola sentitu nuen, halaber, ezen Jainkoaren probidentziak gidatzen zituela gure pausoak!, zeren eta amak ni behar baininduen, eta ni joan nintzaion; nik hura behar nuen, eta hura etorri zitzaidan.
|
|
|
Eta, bozkarioaren bozkarioz, gau hartan ere amets egin nuen ezen frantsesak eta napolitarrak gerlan sartu zirela berriro, eta hain izan zela handia eta gogorra gerla hura, hain krudela eta bihotz gabea, non, hondarrean, guztiak hil baitziren, batzuk eta bertzeak; eta, akabatzen zelarik gerla hura hain modu penagarrian, ikusi nuen neure burua, bat batean, gorpu
|
haien artean
aitzina egiten, aitzina eta aitzina...
|
|
|
Eta osaba txantxazalea zen oso, zientziaz ari zitzaigunean izan ezik... Eta, txantxa
|
haien
aitzinean, Mattin eta biok edonoiz hasten ginen irri karkaraka, eta amari ere, ahantzirik behingoz kontua hartu eta erantzuki egin behar zigula neurriz kanpoko barreak egiteagatik, irri tipi bat marrazten zitzaion ezpainetan. Eta orduan emaiten zuen ezen marmolak ere bere bihotza zuela, eta bihotz hartan bozkarioak ere bere tokitxoa zuela.
|
|
|
Eta amak, pena ezin penagarriago
|
haien
aitzinean, erran zuen:
|
|
|
Hiritik kanpora ginen jadanik,
|
haiek
aitzin eta ni gibel. Ez nekien nora gindoazen eta nahasixea nenbilen, kilometroz kilometro huts egiten zuten hipotesien dantzan.
|
|
|
Ospitalean nire falta sumatzen hasiak izan behar zuten honezkero, Josuren ondoan, eta hutsune hori are barkagaitzagoa eginen zen, han izanen zirenek —Edurne, ama, arreba Marixa— jakitean anaia gertatua zela nik hartu beharreko kolpeen petzero.
|
Haien
aitzinean inoiz agertuko banintzen, hortaz, guztia osoki argitu nuen lehenik. " Guztia" zer arraio ote zen, gero eta asmaezinagoa bilakatuagatik ere.
|
|
2001
|
|
|
Pentsamendua biribilketa eroan zerabilkidan gauaren minean, bilkuratik etxerakoan, suhaka sail eder
|
haien
aitzinean gelditu nintzenean. Zinez faszinatua nintzen:
|
|
|
Karrikan bertze inor ez, baina jendearen begiak imajinatu nituen herriko leiho itxi guzien gibelean. Nola pasako nintzen
|
haien
aitzinetik! Ikusi nindutenean irri egin zuten.
|
|
2005
|
|
|
Nik bizi egin nahi nuen, ez nuen Euskadiren martiria izateko batere gogorik heriotzaren forma koldar eta kementsu guztiak ongi ikasiak ukan behar zituzten entregatutako batailoi
|
haien
aitzinean. Abertzalea nintzen, eta horregatik sinesten nuen gerra baino luzeagoa dela bizitza, lo egin nahi nuen, sendatu egin nahi nuen, larrutan egin nahi nuen.
|
|
2006
|
|
|
Adorea emango ziokeen lekuko baten presentziak. Baina halakorik ezean, intimitate oro jartzen du agerian, galdegile ezezagun
|
haien
aitzinean. Biluzi egitenda arimaren erdia erakusteraino, eta, ohartu egiten da, geruza bakoitzazuritzearekin batera, biak sentitzen dituela batera:
|
|
|
Kanpoan, aidaka ari ziren itzainak, negarka orga zamatuak.
|
Haien
aitzinean paratu ziren arkabuzari garaztarrak, Larrea buru zutela. Gibelean, berriz, Migel Mailu eta bere amikuztarrak.
|
|
|
–.. eta
|
haien
aitzinean, arkabuzaz tiro egin zeniola Andre Dena Maria Guztiz Birjinaren irudiari, eta...
|
|
2010
|
|
|
Eta handik, Stanislas ek enbaxadore Ash Kamal ere eraman zuen eliza, saindutegi eta komentuetara popeak beren elizkizun ederrenetan ikusi entzutera, bada, turkiar enbaxadorea begi hanturik eta ezinago miraturik egon zen elizkizun
|
haien
aitzinean.
|
|
|
Baina Jainkoak begia jarririk zuen haren gainean, eta, India-tik heldua, arraun-ontzi bat iragan zen itsas hartatik, Sindbad antzeman eta hartu egin zuena. Ontziko bazter guztietan irudiak kandelekin jarriagatik, halaber, sandalo eta mirra
|
haien
aitzinean erreagatik ere, kapitaina gizon bihotz gogorra zen eta bidaia arraunetan ordainduko zuela erran zion Sindbad i.
|
|
|
Sultan Abdulatif bortu biluzi
|
haietan
aitzina segitzea erokeria zela ohartu zen, eta jasan berri zuen galeraz izariz gora sumindurik, Shalih El Drabanaz oroitu zen; bada, harrokeriak mendekua eskatzen zion, menturaz uste zuen El Drabanaren odolak balio zuela galduriko soldadu guztiena?
|
|
2011
|
|
|
Komandanteak ere garbi utzi zizkion gauzak Anastasiari hasieratik, alaba suhien izenean eta
|
haien
aitzinean:
|
|
|
Arboletako gerezi ondu berriak irentsi zituzten. Bedatseko belarra,
|
haien
aitzinetik indartua eta garbia, bidea lehenengoz zapaltzen zela ematen zuena, hondaturik geratzen zen segi taldea iragandakoan. Handikien ilarak hondakinak, lohia eta kreatura hilak besterik ez zituen uzten lorratzean.
|
|
|
nahi zituztela klaseak euskaraz. Joan nintzen
|
haien
aitzinera esplikatuz unibertsitatean irakaskuntza egiteko behar zela doktore izan, ez zitekeela nornahi hartu eta, egun batez euskaldun doktore batzuk baldin baziren, hartuko genituela. Hain zuzen, doktore izan delarik Manex Goienetxe, irakasle izan da.
|
|
2012
|
|
|
Lehen aldia zuen hainbesterainoko jendetzaren erdian aurkitzen zela; eta, banderengatik, danborrengatik, frak beltzez jantzitako jaunengatik eta Kontseilariaren ohorezko gurutzearengatik bere barnean izuturik, geldi geldi zegoen, aurreratu behar zuen ala ihes egin behar ote zuen jakin gabe, zergatik jende guztiak bultza egiten zion eta zergatik aztertzaileek irribarre egiten zioten jakin gabe. Horrela zegoen, burges bozkariotu
|
haien
aitzinean, sehikuntzako mende erdi hau.
|
|
|
Hik orain badakik hemen gaudela, anartean espainolek uste ditek
|
haien
aitzinetik ihesi goazela; hemen ezkutuan egonik, ordea, laster gaindituko gaitiztek eta gure aitzinera joanen dituk: uste dutelarik jarraitzen zaizkigula, geu izanen gaituk haien jarraitzaileak!
|
|
2013
|
|
|
hantxe zuen bere neurria emateko aukera! Hantxe, bere mutil zakar
|
haien
aitzinean Yazîd bezala agertzekoa: heroi distiratsu bat?!
|
|
|
Hamza hiztun distiratsua zen, baina hiru ahizpak, izkina batean zegoenak soineko urdin bat zeraman, erdikoak gorria eta hirugarrenak berdea? bi izeben eskutik zebiltzan hara eta hona, eta ezin
|
haien
aitzinean distirarik erakutsi, elkarren arteko aurkezpena ere, arrapaladan egina izaki, ez zen Hamzaren gustukoa izan?; magnatearen aitzinean, aldiz, ezin hobeki bete zuen Hamzak bere papera: hiru gizonak, izan ere, aitona bilobak eta magnatea bera?, luzaroan egon ziren elkarrekin?
|
|
|
Orduantxe eman behar zuen Hamzak, beraz, bere onena? orduantxe egin behar zuen, hiru harribitxi
|
haien
aitzinean!, dir dir:
|
|
|
hantxe zuen bere neurria emateko aukera! Hantxe, bere mutil zakar
|
haien
aitzinean Yazîd bezala agertzekoa: heroi distiratsu bat...!
|
|
|
Magnateak hiru alaba zituen –hirurak ere besotik helduta festa osoan–, zein baino zein ederragoak, halako moldez, non, Hamza haietarik batek erakarria sentitu baitzen hasieratik. Hamza hiztun distiratsua zen, baina hiru ahizpak –izkina batean zegoenak soineko urdin bat zeraman, erdikoak gorria eta hirugarrenak berdea– bi izeben eskutik zebiltzan hara eta hona, eta ezin
|
haien
aitzinean distirarik erakutsi –elkarren arteko aurkezpena ere, arrapaladan egina izaki, ez zen Hamzaren gustukoa izan–; magnatearen aitzinean, aldiz, ezin hobeki bete zuen Hamzak bere papera: hiru gizonak, izan ere –aitona bilobak eta magnatea bera–, luzaroan egon ziren elkarrekin... eta magnateak barre ederrak egin zituen Hamzaren ateraldiekin bederen!
|
|
|
Are mutuago geratu zen aitak alabei erran zienean ezen beraiengana bil zitezela. Orduantxe eman behar zuen Hamzak, beraz, bere onena... orduantxe egin behar zuen –hiru harribitxi
|
haien
aitzinean! – dir dir: aldiz, uzkurtuta bezala egon zen, ez gatz eta ez berakatz.
|
|
|
Ez zuen agintza bururatu, zakur beltz bat pasatu zelarik
|
haien
aitzinean. Zakur beltz bat buztan motzarekin.
|
|
2015
|
|
|
—Auskalo, agian
|
haien
aitzinean pasatu izan banintz, gizon hark, Ezkabako preso ohia baldin bazen, ezagutuko nindukeen, nik kartzelaldiaren eite bera nuen eta. Beharbada haien aitzinean pasatu izan banintz nire izenaz deituko zidan.
|
|
|
—Auskalo, agian haien aitzinean pasatu izan banintz, gizon hark, Ezkabako preso ohia baldin bazen, ezagutuko nindukeen, nik kartzelaldiaren eite bera nuen eta. Beharbada
|
haien
aitzinean pasatu izan banintz nire izenaz deituko zidan. Baina burutazio horiek ez zuten deusetarako balio, beharreko adorea ez nukeen bilduko.
|
|
|
Egitate burutu
|
haien
aitzinean, Urmenetak helegite berria aurkeztu zuen Nafarroako Lurralde Audientzian, Enterriak prestatua, Iruñeko Merinaldetik hautatu foru diputatuaren aurka, Julio Iturralde. Helegileak kontsideratu baitzuen" Ebazpen irmoaren ez betetzeak ekarri du udaleta diputatu hautagai guztien egokieren ezberdintasuna", eta orobat galdatu zuen 1974ko urtarrilaren 23ko Audientziaren Ebazpenaren irmotasuna aldarrikatzea.
|
|
|
Legeak espainiar oro behar zukeen babestu, gutxiengoei erabateko begirunea atxikiz. Gobernuak, Gorteen berrespenaren beharra zeukakeen, eta
|
haien
aitzinean eman zukeen bere jardueraren ihardespena. Eta Justizia, jurisdikzio batasunaren eta erabateko independentziaren printzipioen arabera banatuko zatekeen.
|
|
|
Zinez ongi. Eguzkia beti xarmatua duzu bere hori gorri urdin jokoetan Aterpeko fatxada
|
haien
aitzinean, zeruaren kontra zapaturiko etxe haietan. Han duzu oraindik akazia barroko arraroa eta kioskoa.
|
|
|
Handik, Indioen show ean Rey da kazike a; ezen, jakiteko duzu taino haien aztarna lekutik hurren, Turismo ministerioak indioenak bezalako arrantxo bi eraiki dituela, batean ostatua, bestean langileendako ganberak daudela.
|
Haien
aitzinean, turistak eguzki galdatik gordatzeko aterbe bat dago eraikia, parean hareaz beteriko orubea duena; indiar jantziekin, dozena bat
|
|
2016
|
|
|
Zer irriak! Gehienetan fraile bat edo beste otoitzetan zegoen, eta gurutze ikur
|
haien
aitzinetan egoten ginen aldiro jalgitzen zitzaizkigun irribarreei begirada zorrotzez erantzuten zien, xoka arituz.
|
|
|
Halere,
|
haiekin
aitzinera joan zitezen keinu oihularia egin zutenean, uzkurki segitu zituzten. Gurutzatzen zituzten abereak gero eta handiagoak ziren, beldurgarriak.
|
|
2017
|
|
|
Eta gero, handitu zirenean, eraman zituen biak traila batean Lazedemoniako jende
|
haien
aitzinera eta han askatu eta largatu zituen. Eta lagatzearekin batean egotzi zizkien bere aitzinera erbi bat eta haragi puska bat.
|
|
|
Baziren lege zahar idatzian apaizak eta tenpluko kargudunak. Eta pertsona batek bekatu bat egiten zuenean, behar zuen bekatu hargatik, urrikitze batekin eta gehiago ez egiteko borondatearekin, apaiz
|
haien
aitzinean egin zenbait ofrenda eta sakrifizio, eta hartan eman aditzera bekatore zela. Hala agintzen zen Lebitikoaren kapitulu batzuetan.
|
|
|
Inaute
|
haietatik
aitzina, mozorrorik gabe bazen ere, begirunez eta miresmenaz begiratzen zion Antoñitok Lurrari, Aita Santua bera ikusiko balu bezala. Elizondoko ostatuetan topo egiten zutelarik, irribarre zabal eta jator batez agurtzen zuen.
|
|
|
Hango garrasi eta oihuak!
|
Haien
aitzinean, gizon beltzak burutik goiti eusten zion arbelari.
|
|
|
Gizonak ikusiz, Baionako ikertzaileak zur eta lur egon ziren.
|
Haien
aitzinean borreroa eta beharduna zeuden. Prokuradoreak egin zituen aurkezpenak; luzatu zuen besoa borreroarengana: Aurkezten dizuet Fermou jauna.
|
|
2018
|
|
|
Pashinaaya egunaren argipuntan, behere hartan gaindi elefante zafran kolorez pintatuak joan ziren mutur batetik besteraino, bizkarrean Shiva figuratzen zuten irudi bederarekin. Bata bestearen ondoan gelditu zirenean, bhraman biluziek intsentsua erre zuten
|
haien
aitzinean, ke hodei urdinxkak altxaraziz. Buruan eta lepo inguruan jasmin sortaz apainduak ziren titiriteroek ahotik su garrak egotzi eta ohiko balentriak egin zituzten.
|
|
|
Muhammat laket zen sarraski
|
haien
aitzinean, iruditzen zitzaion irabazi berri zuen eskualde osoa esku ahurrean zuela, bere meneko guztiak desegin litzakeela hura hertsi eta.
|
|
2020
|
|
|
Nahiz Tomasen anaiak ere ikastolan ziren, burasoek ez dakite euskaraz mintzatzen. Baina
|
haien
aitzinean, euskaraz mintzatzen ahal gara, ez dira kexatzen. Tomasen etxea ez da sekretuz betea, enearen gisa.
|
|
2021
|
|
|
Herritarren presioagatik, sei emazte gehiago, arrastatuak izan aitzin, ber gauza erran zuten eta beren hobenduntasuna aitortu zuten. Aitormen espontaneo
|
haien
aitzinean, Monterolak dudak bazituen. Egiazko sorgin sekta bat zen edo ameskeria kolektiboa zen?
|
|
|
" Ene anderea, gure damek ganbera edo saletan beren maila atxikitzen dutelarik gure jujeak bailiran plazer duten bezala jarririk, gu belauniko egon ohi gara
|
haien
aitzinean; dantzara ateratzeko ere beldurrez; eta hain zalu zerbitzatzen ditugu, non beren galdeei ere aitzina hartzen baitiegu; haiek laidoztatzeko hain beldur eta zerbitzatzeko hain desiros gara, non ikusten gaituztenek urrikari baikaituzte, eta maiz abereak baino zozoagotzat gaituzte hartzen, burutik eginik edo ergeldurik bageunde bezala, eta gure dama horiek laudatzen dituzte, zeinen jarrerak... Baina bereiz gaudelarik, amodioa soilik dela gure jarreren juje, arras ongi dakigu berak emazteki direla eta gu gizon garela; eta, berehala, nagusi andere izena adiskide bilakatzen da eta zerbitzari izena lagun24 Honelaxe dio atsotitzak, izan ere:
|
|
|
Jakina, basati
|
haien
aitzinean bitarteko guztiak erabili ditu hurbilen dabilkien elizgizon frankoak eta ez da txikia horretarako Amandok bederen lortu duen hertsatze indarra: berari zilegizko iruditzen zaio edozeini edozertaz galdekatzea, eta elizgizon eta konfesore bezala, inork ez bide dio informaziorik ezkutatzen, euskaldunak, inbaditzailearen aurkako guduak direla eta, arras desmobilizaturik uzteko eta" bakea" bake militarra, esan bezala finkatzeko eginkizunaren ildoan jar daitezen122.
|
|
2022
|
|
|
Bena zer afera züan Xiberoan erresuma" aüzoko" bürüzagiak? Eta zertako haren aitzinekoek" ricombre" izentatü zütüen gerla horietan bedera aldetarik agertüko ziren bi xibero tar, Atharratzeko Gillen Antso eta Domintxaineko Marti Antso,
|
haien
aitzinetik Gassion, Xiberoko bizkonteak 1125ean üken züan ber gradoan. Kargü gora zen" ricombre" horiena:
|
|
|
Ana Ollo Nafarroako Gobernuko Herritarrekiko Harremanetarako kontseilaria hilobitik ateratzeko lanetan izan da astelehen honetan, Martin Zabalza Bake, Bizikidetza eta Giza Eskubideen zuzendari nagusiarekin, Josemi Gastón Nafarroako Memoriaren Institutuko zuzendariarekin eta Raul Maiza Berriozarko alkatearekin batera.Memoria elkarteetako ordezkariak eta Hezitzaileen Eskolako Gizarte eta Kultura Animazioko Goi Mailako hogei ikasle eta 2 irakasle izan dira Berriozarren.
|
Haien
aitzinean, kontseilariak berretsi du" Nafarroako Gobernuak 1936ko uztailean matxinatuek piztutako indarkeriaren biktimak bilatzeko, aurkitzeko eta lurpetik ateratzeko hartutako konpromisoa". Era berean, Ollok azpimarratu du" oso garrantzitsua" dela" gizarteak, oro har, eta gazteek, bereziki, garai hartan bizi izandako izugarrikeriaz jabetzea”. Halaber, xede horrekin Memoriaren Nafarroako Institutua “Eskolak Memoriarekin" programarekin egiten ari den lana nabarmendu du.
|
|
|
" Aitzinetik ez nuen irudikatu nolakoa izanen zen lana, lantegia... deus ere ez. Izeba bat eta ahizpa bat nituen ordurako han lanean zeudenak, eta pentsatzen dut
|
haiek
aitzinetik azaldu izanen zidatela zerbait. Onenan lan egiteko ilusioa eta zortea izan nuelako kontent nintzen.
|
|
|
Irakaslea izan liteke bakarren bat; ikasle itxurakoak, gainerako gehienak.
|
Haien
aitzinean, neska betaurreko berdedun bat ari da oraintxe, oholtza lana egiten duen harrizko eskultura handi batera igota: Dialak zeinen apunte txukunak hartzen zituen, Matematikaren didaktikan bereziki.
|
|
|
Kristina euskarara lerratu delako ohartu da Edu galdera beretako dela. Mendeku ttiki bat, gizonaren eta neskaren jendetasun faltak hartaratuta, ez baitu arruntean hala jokatzen
|
haien
aitzinean. Gaia piztu zitekeelakoan, kazetari ohiak erantzuna prest ekarri du etxetik, baikor bezain zehaztu gabea.
|
|
|
Halako batean, hostoen azpian jostetan ari zen azeri batek Mikela eta Pablo ikusi zituen. Iziturik,
|
haien
aitzinetik brixt ihes egin zuen.
|
|
|
" Iziturik,
|
haien
aitzinetik lasterka ihes egin zuen."
|
|
2023
|
|
|
Beti amets bera da: zaldi beltzen gainean zaldun beltzagoak, galopan, Aitziberren aurpegia duen haur bat
|
haien
aitzinetik lasterka, negarrez hipaka, Eugeniarengana, eta Eugenia harrizko estatua eginik, besoa luzatu nahi eta ezin mugitu, ezin lagundu...
|