|
2005
|
|
|
Zehazki, zazpi milioi espainiar baino gehiago hirugarren adinaren barruan daude, eta milioi bat baino gehiago (%20) urte osoan bakarrik bizi dira; kopuru hori udako hilabeteetan ugaltzen da.
|
Haien
aburuz, bakardadea da arazo larrienetako bat. Izan ere, estatistiken arabera, beste kontu batzuk baino gehiago kezkatzen ditu, hala nola osasuna eta askok jasotzen dituzten pentsioak.
|
|
2006
|
|
|
azkenean, bere aurreko maisuek modernitateaz egin zuten ebaluazioaren kontrakoa egingo du berak.
|
Haien
aburuz,, erabat administratutako mundua, eta alienazio eta basakeria forma berriak, arrazionalizazio prozesu modernoaren edo. Ilustrazioaren dialektikaren?
|
|
2008
|
|
|
Horiek horrela, Nazio Eztabaidako parte hartzaileek, lan txikian dabiltzan «milaka» horien arteko «lankidetza» aldarrikatu dute. «Izan ere, Euskal Herrian indarra, ilusioa eta lan ahalmena egon badaude»,
|
haien
aburuz.
|
|
2009
|
|
|
Gehitu elkarteak pozik hartu du Espainiako Auzitegi Gorenaren erabakia.
|
Haien
aburuz, irakasgaiak pertsona ororen giza eskubideak aitortzen eta erakusten ditu. Dena den, ezinbestekoa ikusten dute irakasgaiaren edukiak zabaltzea.
|
|
|
Baina hura nahikoa ez zela, halako batean gizatxarrek gobernu autonomoaren jabe egitea deliberatu zuten, eta herriak emandako bozei muzin eginez boterean jarri ziren.
|
Haien
aburuz, ordura arte gobernu autonomoa euren biktimak goratu barik beste aldera begira ibili zen, eta lehentasun gisa euren aldeko defentsa jarri zuten. Hartarako Rudolf izeneko gizatxarra jarri zuten buru, eta, bere txakurrak lagun, kartzeletan zeuden ipotx haien irudi eta oroigarriak erausten hasi zen.
|
|
|
ez nian barrenik popatik hartzera bidaltzeko; esaten zian gerran sartzen den edonor une oroz ari dela gerra pizten, besteek piztu dutela esatea aitzakia hutsa dela, ETA sortu ere ez omen zitean egin behar, beste bide batzuk bazeudean, denek ez zitean bortxakeria erabili diktaduran, eta gero, trantsizioan, are arrazoi gutxiagorekin. Ananda eta yoghi zaharra ere iritzi berekoak zituan; areago, bi
|
haien
aburuz, identitatearen kontua ez zuan politikari nahiz lurraldeari dagokion ardura, baizik eta norbanakoari: gizakiak sortze lurrarekin eta lur horren emaitza den hizkuntzarekin duen harremana omen zuan gakoa, eta harreman horretatik sorturiko kultura moldea, berriz, zaindu eta garatu beharrekoa; gizakia eta lurra, huts hutsean.
|
|
2010
|
|
|
ikusi zutenen ikuspuntua zegoen,. Konfederazioaren bazkideak federazioak zirelako, eta ez ikastolak?.
|
Haien
aburuz, Konfederazio berrian ezarritako lurraldeen arteko ezinbesteko eta erabateko adostasunak funtzionamendua motelduko zuen. Horregatik, beharrezkotzat jotzen zuten ikastoletan oinarritutako erakundea,, banan banan eta elkarrekin sorturikoa?.
|
|
|
Cotano eta Gutierrezi dagokienez," Bizkaia konplexuaren" menpe legokeen" Hegoa" taldea Asier Borrerorekin sortu zutela diote Delgado eta Gonzalez fiskalek.
|
Haien
aburuz, Goikoetxea Ezkarain egon zenean Gutierrezek bertan duen etxean gelditu zen. Horretaz gain, 2008ko urtarrilean, apirilean eta maiatzean, Cotanok eta Gutierrezek mugaren alde batetik bestera lehergailuak hiru aldiz garraiatu zutela diote.
|
|
|
Antonio Arnaiz inmunologoak eta Jorge Alonso historialariak hainbat liburu publikatu dute formulatuz egiptera zaharra, guantxea eta amazigera euskararen bidez erraz itzul daitezkeela. Indoeuroparrak heldu arte,
|
haien
aburuz, antzeko hizkuntzak hitz egiten ziren mendebaldeko Europan eta Afrika iparraldean: lenguas usko mediterrdneas deitzen diete hizkuntza horiei.
|
|
2011
|
|
|
2004, 290), hala ere laburbiltzeko aipa dezagun hemen menderatuen diglosian irudikapenek leku handi hartzen dutela eta menderatuen definizio moldearen arabera, egoera diglosiko bat gatazkatsua da ezin bestean: hizkuntzen banaketa funtzionalak eta errepresentazionalak menperatze fenomeno bat inplikatzen dute; eta horregatik,
|
haien
aburuz, diglosiak bi irtenbide bakarrik izan ditzake: hizkuntza gutxituaren ordezkapena, edo hizkuntza gutxituaren normalizazioa.
|
|
|
Azterketaren beste ariketa bat bat gai zerrendaren barnean ez zegoela salatu zuten ikasleek ere.
|
Haien
aburuz, ariketa horri erantzuna emateko beharrezkoa zen biologia ezagutzak izatea. EHUren arabera, berriz, galdera hauen edukia zuzena da.
|
|
|
Hala, elkarreraginmailaren eta partaidetza mailaren arabera, hainbat egilek eskainitako sailkapenakdaude (Vittadini, 1995; Jensen, 1998; Moreno, 2002).
|
Haien
aburuz, elkarreraginaoinarrizko maila batetik (sistema linealen berezko maila) landuago batera doa, etaerabiltzaileak, aldi berean, igorle eta hartzaile potentzial bilakatzen dira.
|
|
|
Definizio molde haren arabera, egoera diglosiko bat gatazkatsua da ezinbestean: hizkuntzen banaketa funtzionalak eta errepresentazionalak menperatze fenomeno bat inplikatzen dute; horregatik,
|
haien
aburuz, diglosiak bi irtenbide bakarrik izan ditzake: hizkuntza gutxituaren ordezkapena, edo hizkuntza gutxituaren normalizazioa.
|
|
2012
|
|
|
Eta zer gertatu da?
|
Haien
aburuz beraien gatazka eta garaipenei argi egiteko soilik pizturik zeuden argiontzi horiek lehen bezain argitsu distiratzen dute orain; haien grinak eta ametsak, ordea, aspaldi itzali ziren beraiekin batera, bidaiari arduragabeak baso ertzean piztutako su ttipia itzaltzen den bezalaxe! Baina nolako borondate irmoa behar zuten ziur egoteko zeru osoak, bere biztanle ezin zenbatuzkoekin, begikotasunez so egiten ziela, mutu baina iraunkorki...
|
|
|
Ikuspegi indigenaren arabera mundua «biziaren sarea» da eta sistema ezberdinen arteko oreka konplexu baten ondorioa.
|
Haien
aburuz, herri indigenei dagokie sistema hauek zaindu eta babesteko mandatua. Indigenek planetan bizi garen guztiok harreman sistemikoan gaudela uste dute.
|
|
|
Horrekin indigenek nazioartean nagusi den aurreiritzi estatuzalea eta eurozentrikoa salatu dute eta apustu globalista egin.
|
Haien
aburuz debatea ezin da estatuzale eta estatu zatikatzaileen artean banatu.
|
|
2013
|
|
|
Areago," azken grebak bezain arrakastatsua" izan da lanuztea, ELAko eskualdeko ordezkari Zigor Gazpioren eta LABeko Aitzol Aristorenaren arabera. " %100ekoa ez dakit, baina ia erabatekoa", izan zen jarraipena
|
haien
aburuz. Arrakastak arrakasta," kaleak betetzen jarraitu behar dugu", gehitu du Gazpiok lehen balorazioa egiterakoa.
|
|
|
Inasako langileek hainbat aldiz eragotzi dute lantegiko makinak eraman zitzaten, atean herri harresiak sortuz.
|
Haien
aburuz, Inasa ez da lan faltagatik itxi, jabeak hala nahiago zuelako baizik. Horregatik daude 24 orduz enpresaren atarian makinak zaintzen.
|
|
|
Hori dela eta, zuzenbide hori oinarrizko printzipioen azalpen gisa hartu zuten.
|
Haien
aburuz, zuzenbide erromatarra izan behar zen herri guztien zuzenbidearen uztarria. Idazleok aitortu zuten, subjektu pribatuen arteko liskar guztietan, denborazko mugaren bat egon behar zela auzitan sartzeko; horregatik, arau erromatarra barruratu zuten.
|
|
|
Erromatarren iritziz, euren zuzenbidea ospe handikoa zen, eta iritzi hori guztiz sustraituta zeukaten.
|
Haien
aburuz, euren zuzenbidea aspaldi aspalditik izan zen Erromako bizitza itxuratzeko oinarrizko osagaia. Aldi berean ere, zuzenbide horretan konfiantza zuten, zuzenbide horrek erromatarrei ahalbide ziezaien, eurek nahi zuten beste egitea, betiere egin beharreko hori zentzuzkoa zenean.
|
|
|
Langilearen eskakizunen aurrean, Lanaren Inspekzioak INSS ekin batera, Tubos Reunidosek momentu guztian legea bete zuela defendatu zuen.
|
Haien
aburuz, nahiz eta langilea amiantoaren efektuen inguruan lan egin, kasu hau eman zenean oraindik ez zegoen amiantoaren gaineko debekurik, beraz, langileak prestazioak jasotzeko eskubiderik ez zuela argudiatu zuen.
|
|
2014
|
|
|
Adibidez, dagoeneko atzean utzi dute norbera goratu eta lehia baizik ez den rapa. Hori soilik rapa gaztea den tokietan dago zabaldurik,
|
haien
aburuz. Garatuago egoteaz gainera, senegaldarren aburuz, rapak haien sorterrian ditu sustraiak.
|
|
|
Eta berak bezalako asko daudela diote.
|
Haien
aburuz, ez dago profil jakinik boluntario izateko: «denetarik» dago.
|
|
2015
|
|
|
Bestalde, elkarrizketetan jarrera oso desberdinak sumatzen dira, batetik, zientzia esperimental nahiz teknologiako akademikoen multzoan, eta, bestetik, zientzia sozial eta humanistikoetako akademikoen multzoan, bai komunikazio zientifikoaz, baita ingelesak komunikazio horretan izan beharreko esklusibitateaz ere. Aipaturiko lehen diziplinetakoek hizkuntza gutxituari funtzio dibulgatzaile hutsa eransten diote; hartara, funtzio zientifikoa ingelesari dagokio eta ez beste ezein hizkuntzari,
|
haien
aburuz. Bigarren multzoko diziplinetakoek, eta bereziki lehen belaunaldiko kide direnek, uste dute beren jakintza arloetan egindako ikerkuntza zientifikoa gizartearen erreferentziazko hizkuntzetan komunikatu ahal eta beharzaiola gizarteari berari, baita hizkuntza gutxituan ere.
|
|
2016
|
|
|
diotenez, eskubideen urraketen egilea ostendu egiten da «legez kontrako errepresioaren biktima» direla esanda: ...tresna da, baina gu estatuaren indarkeriaren biktima gara».Biktimek dokumentazioa topatu eta aurkezteko dituzten zailtasunak, nazioarteko legerian ohikoak diren izendapen eta parametroak erabili ez izana eta kalte psikologiko eta moralak kalte fisikoen maila berean jarri ez izana ere kritikatu dituzte biktimek.«Egia jakiteko eskubidea» ere bermatu behar dela uste dute estatuaren biktimek, eta,
|
haien
aburuz, hori ez da ziurtatzen orain onartutako testuarekin.
|
|
|
Nirekin taldean etorri diren kooperanteei zera eskatu diet gaur: hitz batez deskribatu dezaten
|
haien
aburuz agertoki aldakor honetan pertsonai " instituzional" bakoitzaren papera. Hona hemen laburpena:
|
|
|
Gakoa,
|
haien
aburuz beste bat da: " Prozesu honek benetan atzean gordetzen duena instituzioen eta herri mugimenduaren arteko tentsioa eta dialektika dira.
|
|
2017
|
|
|
Hainbat gizarte eragiletako ordezkariak izan dira Labrit pilotalekuan egindako ekitaldian, eta, arloz arlo,
|
haien
aburuz heldu den urteko aurrekontuek dauzkaten" gabeziak" aitatu dituzte. Esaterako, Nafarroak estatuari emandako 500 milioietatik 300 zor publikoa ordaintzeko direla; aurrekontuek migratzaileen eta errefuxiatuen egoera ere gogoan izan behar dutela eta" aniztasuna ertzetan" dagoela, eta ez" zentroan"; 1.080 euroko pentsioak behar direla; biztanleriaren %15a LGTBIQ+ kolektibokoa dela eta hori aurrekontuetan nabaritu behar dela; eta garapen eta tren eredua birpentsatu behar direla.
|
|
|
Txikonen adierazpen guztiak" erabat desegokiak" direla azaldu du federazioak, eta uste du" argi eta garbi" uzten dutela desafioan jasandako porrotaren" atsekabearen ondorioa".
|
Haien
aburuz, herri kirolei mesede kaxkarra egiten dio Txikonen jarrerak.
|
|
2018
|
|
|
Lockek eta Rousseauk, esate baterako, ez zuten ukatzen umeak naturaz gurasoen mendeko zirela, eta bat zetozen gurasoei autoritate bidezkoa ematen ziela seme alabez arduratzeko zeukaten eginkizun naturalak, baina, Filmerrek zioenaz bestera, haien ustez gurasoen boterea behin behinekoa zen.
|
Haien
aburuz, semeak, adingabe izateari uzten ziotenean, helduarora iristen zirenean, aita bezain libre bihurtzen ziren, eta, beraz, aitek bezala, gobernatuak izatea onartu behar zuten. Hona hemen Lockeren hitzak:
|
|
2019
|
|
|
Sindikatuek" profesional falta" dagoela eta" kasuala ez dela" ohartarazi dute eta,
|
haien
aburuz, Osakidetza" denbora luzez egon da oinarrizko arreta publikoa estrategikoki kaltetzen, osasun zerbitzu pribatuaren onurarako".
|
|
|
laufare ingelesez, law ‘lege’ eta warfare ‘gerrari buruzko jakituria’ hitzen kontrakzioa. Kontzeptu berria da, XXI. mende honen hasieran zabaldu da Estatu Batuetako Indar Armatuen azterketa estrategikoetatik,
|
haien
aburuz epaileek munduan zehar giza eskubideak gehiegi babesten zituztelako. Uste zuten gerraren kriterioak justiziaren alorrean ere asumitu behar zirela.
|
|
2020
|
|
|
Izaera kolektiboaren hautua taldearen nobeletan agerikoak diren printzipio politikoekin zuzenki lotuta dago. Lan horietan, halaber, komikiaren, musikaren eta zinearen eraginak ere nabarmenak dira,
|
haien
aburuz literatura ez baita herri kultura baino arte jasoago bat. " Idaztea borroka politikorako modu bat da, ezbairik gabe.
|
|
|
Horren arabera, islamaren eragina bere kokapenaren arabera ezberdina izan daitekeela ondoriozta daiteke (Fattah eta Butterfied, 2006). Mendebaldeko Saharako lau enpresen analisi honetan, saharar enpresek islam erlijioa EOaren arrakasta lortzen lagun dezakeen palanka bat bezala ulertzen dutela ikustea oso interesgarria da,
|
haien
aburuz horrek gizarteak aurrerapausoak ematea baitakar, ezarritako ordena apurtzea ahalbidetzen duten berrikuntzek ez bezala. Sabah et al. en (2014) turkiar enpresen analisian, erlijioa islamari oso atxikimendu handia dioten enpresak batu eta elkarlanean aritzeko balio duen ukiezina da.
|
|
|
«Euskarazko eskaintza murrizteko neurri hau bat dator hilabete hauetan Navarra Sumak euskarafobiaren itzalean hartutako beste neurri batzuekin». Izan ere,
|
haien
aburuz, haur eskoletako euskarazko eskaintzaren murrizketa loturik dago beste erabaki politiko batzuekin: euskararen ordenantza bertan behera uztearekin, haurren aisialdian euskarazko eskaintza murriztearekin, euskarazko hedabideak publizitaterik gabe uztearekin edota Pirritx, Porrotx eta Marimototsen ikuskizunak zentsuratzearekin.
|
|
|
Horren arabera, islamaren eragina bere kokapenaren arabera ezberdina izan daitekeela ondoriozta daiteke (Fattah eta Butterfied, 2006). Mendebaldeko Saharako lau enpresen analisi honetan, saharar enpresek islam erlijioa EOaren arrakasta lortzen lagun dezakeen palanka bat bezala ulertzen dutela ikustea oso interesgarria da,
|
haien
aburuz horrek gizarteak aurrerapausoak ematea baitakar, ezarritako ordena apurtzea ahalbidetzen duten berrikuntzek ez bezala. Sabah et al. en (2014) turkiar enpresen analisian, erlijioa islamari oso atxikimendu handia dioten enpresak batu eta elkarlanean aritzeko balio duen ukiezina da.
|
|
2021
|
|
|
Arrantzaleek, baina, badakite aurkari ahaltsuak dituztela, eta «presio taldeen» lana salatu dute.
|
Haien
aburuz, erakunde publikoek inposizioaren bidetik jo dute, «itsasoa industrializatzeko», eta garbi dute zein den asmoa: «Gizartearen kaltetan ari dira, eta energia enpresen mesedetan, zeinak erakutsi duten interes orokorretik oso urrun daudela».
|
|
|
Beste kontu batean ere seko setatsu daude:
|
haien
aburu tristez, jendea ez da bueltatuko zinema saloietara, etxean geratuko da egongelako pantailari so, eta, ondorioz, itxiko dira areto guztiak. Egia da gorri gorriak ikusi eta pasatu dituztela areto jabeek eta langileek; baina egia da ere zinemarekin amodio joko gozoan diren ikusleekiko konpromisoari heldu dioten areto ausartek takila polita egin dutela pandemian zehar; eta egia da Gabonetan zinemak kasik lepo izan direla.
|
|
|
" Abenduaren 28ko sostengu bazkarian azken hilabeteetan preso politikoetarik lauk ozenki jakinarazi duten mezu politikoa publikoki zabaldu dute. Hots, desadostasuna berriz ere nagusitu den estrategia politiko armatuarekin, zeren estrategia armatuak Euskal Herriak bizi duen gatazka politikoari ez dio zentzuzko irtenbiderik eskainiko,
|
haien
aburuz.
|
|
2022
|
|
|
Foru Hobekuntzak «defizit demokratikoa» duela salatu dute, horregatik nahi dute eztabaida ireki. Gainera,
|
haien
aburuz lege horrek ez du Nafarroako egungo gizartearekin bat egiten: «Ez baita eraberritu, eta bertan zehazten dena ere ez baita bete.
|
|
|
Foru Hobekuntzak «defizit demokratikoa» duela salatu dute, horregatik nahi dute eztabaida ireki. Gainera,
|
haien
aburuz, lege horrek ez du Nafarroako egungo gizartearekin bat egiten: «Ez baita eraberritu, eta bertan zehazten dena ere ez baita bete.
|
|
|
Focus Economics think tank ean —Bartzelonan du egoitza—, zenbait adituk iritzi diote Marcos semearen politika ekonomikoak lauso samarrak direla Robredo presidenteordearen politika zehatz zehatzaren aldean.
|
Haien
aburuz, «argitasun falta da, beharbada, Bongbong Marcosen politika ekonomikoaren oinarriaren ezaugarririk nabarmenena», eta azpimarratu dute Marcosek uko egin diola «hauteskundeen aurreko betiko debateetan parte hartzeari».
|
|
|
Bide erreal bat ireki nahi dugu, bide sinesgarri bat». Izan ere,
|
haien
aburuz, Frantziarekin eta Espainiarekin aldebiko harremana izatea «ez da bide sinesgarria eta egokia», eta «horretaz jabetuta dago euskal herritarren gehiengoa ere». Azpimarratu zuten, halaber, Ficoban egin asmo duten burujabetzaren aldeko ekintzarekin hasiera emango zaiola «burujabetza iraultzari» eta bide horretan herritar oro protagonista izatea nahi dutela.
|
|
|
Edonola ere, «paradigma aldaketa» ikusten dute biktimek ministro ohiaren hitzetan: esan dutenez, lehen «ukazioa» erabiltzen zuten, «ekintza terroristetan edozein parte hartze edo erantzukizun ukatzea»; orain, aldiz, estrategia «estatu aparatuek eragindako terrorismoa zuritu eta legitimatzen saiatzea» da,
|
haien
aburuz.
|
|
|
Hots, hamabi tren egunean, 60 astean.
|
Haien
aburuz, horrek 200 kamioi besterik ez luke aterako errepidetik. Aintzat hartzekotzat jo dute gaur egun 10.000 kamioi inguru pasatzen direla egunero Irundik (Gipuzkoa).
|
|
|
|
Haien
aburuz Espainiako gobernuarekin loturiko “ez da nahikoa”" garraio enpresa handien interesak lehenesten dituelako".
|
|
|
Alde batetik Branka aldizkariko kideak zeuden (Jose Luis Alvarez Enparantza" Txillardegi", Benito del Valle, Xabier Imatz).
|
Haien
aburuz, Euskal Herriko arazo nazionala eta soziala txanpon bereko bi aldeak ziren eta arazo nazionalak behar zuen lehentasuna. Txillardegi batik bat sekula ez zen marxismoaren defendatzaile izan, nolabaiteko sozialismo humanista orokor bat sustatzen zuen.
|
|
2023
|
|
|
Uste dut lehenago ere aipatu dudala hau. Itsusia izango nintzen
|
haien
aburuan. Hori izan zitekeen, ziurrenik, arrazoi nagusia edo bakarra:
|
|
|
Hemeretzigarren mendearen erdialdean, berriz, toki haiek zaintzen zituzten frantziskotarrek Kristoren jaiotza zilarrezko izar batez markatu nahi izan zuten. Kristau ortodoxoek, beren aldetik, hura ez zela benetako tokia zioten eta,
|
haien
aburuz berez zenarekiko metro batzuetako tartea zegoela argudiatuz ez zuten hori egiten utzi nahi. Halere, turkiarrak frantziskotarren alde lerratu ziren eta izarra jartzeko baimena eman zuten.
|
|
|
|
Haien
aburuz, proiektuak ez lituzke soilik laborariak kaltetuko. Haien aburuz, zenbait espezie babestu desagertuko dira, inguruko urak eta iturriak kutsatuko dira, materialen garraioarengatik hautsa nahiz zarata hedatuko dira, eta kutsadura handituko da.
|
|
|
Haien aburuz, proiektuak ez lituzke soilik laborariak kaltetuko.
|
Haien
aburuz, zenbait espezie babestu desagertuko dira, inguruko urak eta iturriak kutsatuko dira, materialen garraioarengatik hautsa nahiz zarata hedatuko dira, eta kutsadura handituko da. «Nafarroan CO2 gehien ekoizten duten enpresen artean hirugarrena da Magna», salatu dute.
|
|
|
Hala ere, asteartean Nature aldizkarian argitaratutako artikulu batean kontrakoa defendatu dute Matthew Cobbek eta Nathaniel Comfortek, aurkitu dituzten eskutitz batzuetan oinarrituta.
|
Haien
aburuz, Franklinek bazekien Cambridgekoek haren datuak zituztela, eta 51 irudia ez omen zen hain erabakigarria izan. «Berdintasunean ari ziren bi talde ziren:
|