|
2002
|
|
|
Ta bein españazale egiten ba" da gure gogua: ¡
|
guriak
egin yok!
|
|
|
Etxean zakurrik al duzu? Zakur bat zeure ondotik igarotzerakoan, begiratu
|
guria
egiten al diozu. Bai?
|
|
2005
|
|
|
Batak zauria begian, besteak sabel aldean... " Abila duk izokin berri hori, Damian, zati
|
gurietan
egiten dik beti ausiki".
|
|
2008
|
|
|
Egoera hau ez al da, egiazki, Xenpelarren harako hura gogora ekartzeko modukoa? Iya
|
guriak
egin du?
|
|
2009
|
|
|
Denak ala inor ez kantako zati bat da, Xenpelarren Iya
|
guriak
egin du bertsoetan oinarritua. Talde batzuetan igarri dugun joera da:
|
|
|
Bestalde, baina, modernian nitasuna geure buruaren jabetasun gisa ulertzera etorri gara. Jabetasunak, gure nia estreina geuk egina izatea esan nahi du, ez bestek
|
guri
egina, zenbat menpegabekiago orduan eta jabeago. Niaren garapidea oztopatuz interferitzen duen oro, bortxaketa bat bezala ikusten da.
|
|
2010
|
|
|
Ni guztiz itxaropentsua izan naiz lehen egunetik
|
guri
egindako bidegabekeria hau dela-eta. Ez dakit ez noiz eta ez nola, baina justizia noizbait egingo zaigula sinetsirik nago, erabat.
|
|
2011
|
|
|
Maisu hori jatorriz euskalduna izanda, euskara gorrotatzen du, euskara izan baitzuen eragozpenik handiena eskolako maisu bilakatzeko: la
|
guriak
egin du
|
|
2012
|
|
|
Xenpelarrek ere. Fusilak nola dantzatu? darabil. Iya
|
guriak
egin du, bertso sortan.
|
|
|
olerkian kontatzen du zertzelada ugariz eta batez ere sentimendu biziz; ondorengo bi ahapaldi hauei erreparatu diet batez ere, indar handiz azpimarratzen dutelako olerkariaren lekukotasuna: Beren joan etorrizko jardunketa luzez/ Egazkiñak an ibili ziran bai, jota ke,/ Gau ongarri, babesgarria etorri zan arte/ An ibili ziran gogor eriotza erei, ez/ Ta, nasai asko goitik
|
guri
egiten barre. Ogetabost urteko neure begi argiakaz/ ikus nebazan Gernikako inpernuketak;/ i, oiz aztuko ez diran sugar erreketak,/ neure begiakaz ikusi nebazan begiakaz/ egazkin bidez egindako eriotzaketak.
|
|
2013
|
|
|
Cotek beste farlopa marra bi zituen jarriak kamionetaren kapotaren gainean. Ia
|
guriak
egin du.
|
|
|
–Gogoan dut behin, erbestera bisitan joan nintzaion batean, Hemingwayren esaldi bat errepikatu zuela pare bat aldiz: . Gerraren gauzarik gogorrena guk egindakoak gogoratu beharra da, eta ez
|
guri
egindakoak?. Norenak dira kanpai joak?
|
|
|
Eta, bihotzak guri
|
guri
eginda, elkarrekiko sentimendu onez beteta, festa amaitutzat ematea.
|
|
2014
|
|
|
Hautaketa egiteko, Andoni Egaña bertsolariaren laguntza izan zuen. Besteak beste, Pasaiako herritik, Iparragirre abila dela eta Betroi bati sortetatik hartutakoak izan dira bertso gehienak eta Ia
|
guriak
egin du bertsoak bereziki aukeratu dituztela gaineratu du Huegunek.
|
|
|
Unai Elizasu. Bertso saioaren amaieran emango dira ezagutzera, Bertsopaper Lehiaketako irabazlearen izen abizenak.Iazko txapelketa, Asier Azpiroz zubietarrak irabazi zuen, bertso sorta honekin: BERTSO BERRIAK GAZTE LOKARTUEI JARRIAKDoinua: " Ia
|
guriak
egin du" 1 Pankarta, manifa, lemakapitala ta sistema.Politikaren demafartsa hutsa da denani beti apolitiko, nirea egin ta kito! 2 Bikotera banaiz batuezkontzea dut sakratu.300 gonbidatu, luntx ta festa pribatueta elizatik noski, soineko txuri ta guzti.3 Independizatu nahianjubilatzeko garaian, pisu txiki bat kaianDonostian, Zumaianta ordaintzeko bikoteka, hartuko dut hipoteka.4 Bizi naiz izo...
|
|
|
XXXVIII. Bertsopaper Lehiaketa, Joxe Martin Sagardia Enparantza, 20170 Usurbil.Epaimahaikoen erabakia, uztailaren 5eanParte hartzaileen artean, epaimahaiak hautaturiko lan saritua zein den, Santixabeletan emango du ezagutzera. Aurtengoan, uztailaren 5ean, larunbat gauez frontoian ospatuko den bertso saioaren amaieran. Iazko txapelketa, Asier Azpiroz zubietarrak irabazi zuen, bertso sorta honekin: BERTSO BERRIAK GAZTE LOKARTUEI JARRIAKDoinua: " Ia
|
guriak
egin du" 1 Pankarta, manifa, lemakapitala ta sistema.Politikaren demafartsa hutsa da denani beti apolitiko, nirea egin ta kito! 2 Bikotera banaiz batuezkontzea dut sakratu.300 gonbidatu, luntx ta festa pribatueta elizatik noski, soineko txuri ta guzti.3 Independizatu nahianjubilatzeko garaian, pisu txiki bat kaianDonostian, Zumaianta ordaintzeko bikoteka, hartuko dut hipoteka.4 Bizi naiz izo...
|
|
|
|
Guriagoa
eginez gero, neska bat lortuko duzu.
|
|
2015
|
|
|
Bada, ai ene bekataria! ez garela hona etorri haiek baino biziera
|
guriagoa
egiteko. Oi, bai aske gaudela gu munduko arazo handietatik!
|
|
|
" Baina zer da hau, ordea!", atera zen bat erdi haserretuta. Zeren, Hilarioren hutsa baino gehiago, zeruak
|
guri
egin nahi izandako burla baitzirudien.
|
|
2016
|
|
|
IA
|
GURIAK
EGIN DU Frantzisko Petrirena Rekondo, Xenpelar
|
|
|
Egitura metrikoa: Ia
|
guriak
egin du,
|
|
|
Jes! Agur bat
|
guri
egin gabe?
|
|
|
buruzagiek lege on eta zuzenak ekhar detzaten, bai eta atxikaraz behar den zintasunarekin, agertu gabe batzuendako ikhustate sobraniorik eta bertzerendako aiherkunderik; premia da menekoek burnzagieri jauspena ekhar diozoten eta hekien nahiak arthoski begira detzaten; premia da gauza sakratu batzueri bezala beha dezagun batak bertzearen zuzeneri, eta ez dezagun elgarri den gutieneko bidegaberik egin; premia da, hitz batez, gure lagun guzien alderat atxik dezagun adimendu xoilak berak paganoeri irakatsi deraien egin molde hau: Nihori ez egin hek
|
guri
egitea nahi ez dugunik, eta egin bertzeri hek guri egitea nahi ginituzken guziak (Erlisionea. Eskual Herriari dohazkon egiarik beharrenak, 1890, II. kap.).
|
|
|
buruzagiek lege on eta zuzenak ekhar detzaten, bai eta atxikaraz behar den zintasunarekin, agertu gabe batzuendako ikhustate sobraniorik eta bertzerendako aiherkunderik; premia da menekoek burnzagieri jauspena ekhar diozoten eta hekien nahiak arthoski begira detzaten; premia da gauza sakratu batzueri bezala beha dezagun batak bertzearen zuzeneri, eta ez dezagun elgarri den gutieneko bidegaberik egin; premia da, hitz batez, gure lagun guzien alderat atxik dezagun adimendu xoilak berak paganoeri irakatsi deraien egin molde hau: Nihori ez egin hek guri egitea nahi ez dugunik, eta egin bertzeri hek
|
guri
egitea nahi ginituzken guziak (Erlisionea. Eskual Herriari dohazkon egiarik beharrenak, 1890, II. kap.).
|
|
|
Han ee, ikhusten nintien lagun batzu. "
|
Guriak
egina dik. Ez dakiuk zer in, hobe ginikek geure buriaz beste egitia" eta holako zozokeria.
|
|
2017
|
|
|
Desiratuko genukeen, baina geu (distantzia sozialagatik, konplexuengatik) desiratzen ere ausartzeko ahalke garen jauregiko dama goi hurbilezinak, behin bere begiekin lipar batez begira liezagun milagroaren, itxaropenari xirritu bat zabalik uztea bakarrik aski? gure ametsa, inoiz hark bere begiradaren grazia
|
guri
eginez gero alaitsu irudiz, nola sentituko litzatekeen orduan, ezin asmatuz nola sentitu begirakune hura, dudazko zerukotasun gaiztozko edo infernukotasun berazko, zalantzan, arrobaturik, halaxe dago, berak ere agian ni desiratzen nau, burlatzen ari da nitaz??, gure dilema guztia aspaldi ikusita baileukan, irriñoa, berari begiratzeko gu sekula izango ginatekeena baino finkiago begiz begi guri so nare, ez, begiak ez ditu zuzenki neure gainean inoiz ipinten, zeharbegiratu bakarrik egiten dit parean aurrera, neuri ez begiratuz ondo ikusten nauela?, ala ixtant konplize iheskor baten printzaz, pudorea ez den moduzkotasun natural estudiatuz amultsu/ erdeinatsuki begietan nahiz eskuaren keinuan.
|
|
|
IA
|
GURIAK
EGIN DU Frantzisko Petrirena Rekondo, Xenpelar
|
|
|
Ia
|
guriak
egin du, badegu zeinek agindu; ez oraindik umildu, alkarrengana bildu; gerra nahi duen guzia, berari kendu bizia!
|
|
|
Zure begien dirdira nire begien argia elkartutakoan ingurua zuria,
|
guria
egiten.
|
|
2018
|
|
|
Euskal gizartea bortxaz ebatsi digute, ordea, ez gakizkio, ekin, haren hausterretatik berriro hezur-mamitzeko lanari. Ia
|
guriak
egin du, badegu zeinek agindu izan zen Xenpelarren auhena, artean euskal gizarteak zutik zirauelarik, Axularrek, berriz, esango zukeen gisan: gure hemengo aldia egin hurran dugu.
|
|
|
Iya
|
guriak
egin du. Xenpelar, XIX. mendea/
|
|
|
Karlista zein liberal izan (Xenpelar liberala zen baina Iya
|
guriak
egin du sortako azken bertsoan foruak gordezale ageri da) euskara, Euskal Herria eta Jaungoikoa dira euskaldun egiten gaituztenak. Foruak dira ezaugarri guztiok biltzen, gordetzen eta iraunarazten dituztenak.
|
|
|
Iya
|
guriak
egin du. Xenpelar, XIX. mendea/
|
|
2019
|
|
|
Bide batez, guk haien eraso bortitzei lehenago aurre egin izanak adorea emango ziek zalantzarik gabe. Hortaz, ez duk komeni
|
guri
egindako kalte latza zehatz mehatz kontatzea. Gure egoeraz iruzkinen bat egin behar izanez gero, azaletik betiere.
|
|
2021
|
|
|
Bestetik, bertso politikoa bertsolaritzaren historiako ziklo guztietan landu izan zela gogorarazten du: " Bertsolaritzaren historian zehar izen haundirik gehienak izan dira bertsolari" politiko sozialak"[...] Xenpelarren bertso sortarik kantatuena beharbada" Ia
|
guriak
egin du" izango da, guztiz politikoa[...] Txirrita oso bertsolari politikoa izan zen eta ez dago bere lanari begirada bat botatzea besterik" (Amuriza, 1987: 36).
|
|
|
bidezko gauzea da lapurren ondoan bizi dana lapurren bildur eta beti esna bizi izatea; baiña ez da ondo erbestekoari gorrotoa gordetea atserrritarra dalako beste baga: gauza okerra da
|
guri
egindako gaiztakeria ez aztutea, naiz eta gaiztakeririk mingarriena izan, niri egin deustena dan legez... Lurbira guztikoai parkatuten deutset, lurbira guztikoai parka eska naiakue, eta Iaungoikoak parkatu daidala neuri...
|
|
|
[...] arrotza gogorrean badator gogorrean jaurti daiela erritik kanpora; gure arteko gauzetan geuk izan bear dogu nagusi, etxekoetan etxekoak izan bear daben senera; lapurrak ostu deuskuena beti da gurea, gizaldiak igarota bere ta geure etxera ekarten saiatu bear dogu[...] baiña ez da ondo erbestekoari gorrotoa gordetea atzerritarra dalako beste baga. Gauza okerra da
|
guri
egindako gaiztakeria ez aztutea, naiz eta gaiztakeririk mingarriena izan, niri egin deustena dan legez... Lurbira guztikoai parkatuten deutset, lurbira guztikoai parka eska naiakoe, ta Jaungoikoak parkatu daidala neuri (102 or.; g.l.e.).
|
|
|
Gure biolentziak izan ondorio gorrienak hildakoak izanik, guk edo
|
guri
eginak, hilgarriak izan diren gertakari guztien ikerketa ahal den eta sakonena egin nahi izan da, haien osakinen arteko loturak ikusteko, eta handik abiatu biolentziaren esanahia ulertzeko: ekintza edo gertakari bakoitzaren mikro historia sakondu, biolentziak sortzen interakzioak ulertu, eta klase edo herri borroketan duten zentzua agertu.1
|
|
2022
|
|
|
“Argi dago software libreko eta hemen egindako sistema eragileak eta aplikazioak erabiliko bagenitu, segurtasun arazo gutxiago izango genituzkela. Ez dakigu gertatutakoa eraso aleatorioa edo berariaz
|
guri
egindakoa izan den. Idazten eta elkarbanatzen dugun guztia edonoren esku egon daiteke”, kontatu du Ibon Iza Pantailak Euskaraz kasua ardatz.
|
|
2023
|
|
|
ordena gordetzen dugun autobusera igotzean (Iruñerrian fama dugu: ilararik ez, eta geralekura azken iristen direnak lehenak sartzen dira ibilgailura); noren ondoan esertzen garen (emakumeak emakumeen ondoan, edo gazteak gazteekin…); pasabidearen ondoko eserlekuan jartzen garen, leihatilaren aldekoa hutsik utzita (nolabait adierazi nahian inor ez dugula nahi ondoan?), edo ausartzen garen hala jokatzen duenari tokia
|
guri
egiteko eskatzen…
|
|
|
Ezagunak dira Xenpelarrek Ia
|
guriak
egin du bertso sailean kontatzen dituenak. Badu esamolde bat, harrigarria gertatu izan zaidana:
|