|
2000
|
|
|
Inmigrazioa ez dago
|
gugandik
urrun. El Ejidon, Almerian, Levanten edota Kataluniako zenbait tokitan milaka eta milaka etorkin daude, hainbat herrialdetatik etorriak, eta urte osorako edo sasoikako langile moduan aritzeko.
|
|
|
Noizbait ere edariak lortu, eta bazter batera inguratu gara.
|
Gugandik
urrun, Luis Laurarekin dantzan ari zen, eta Dan Adelarekin (zalantzarik gabe, hura ere gidari hobea da dantzaria baino).
|
|
2004
|
|
|
–Hara –esan zigun literaturako lehen klasean–, literaturaz mintzo garenean, badirudi
|
gugandik
urrun dagoen beste mundu batez ari garela, eta nik mundu urrun hori zuengana ekarri nahi nuke eta zuengana hurbildu, bizitzarekin lotutako zerbait baita, azken finean, literatura. Horregatik, teoria gutxi eta praktika asko egingo ditugu.
|
|
2005
|
|
|
Gero eta gehiago ur, gero eta gehiago argi-indar, gero eta gehiago petrolio, gero eta gehiago girgileria behar... gero eta gehiago hondarkin botaz. Baina hondarkintegi eta erregailu auzoan nahi ditugu,
|
gutarik
urrun, besten herrian, lur hau gero eta gehiago kutsatuz. Hiri hondakinak %206z emendatu dira Bilbo aldean 1996tik 2003rat.63 Geldituko ote da zerbait, ekonomia aldetik herrestan daudenentzat, lur honetako jendeen bostetarik lau egiten dutelarik?
|
|
2007
|
|
|
Lauzpabost ereduren aurrean aurkitu ginen gazteok: 1) garbizale sabindiarra(
|
gugandik
urrun sentitzen genuena); 2) tradizio josulagundarreko euskara dei genezakeena (Olabide, Orixe: Euzko Gogoa:
|
|
2009
|
|
|
Grabitazio lentea fenomeno ezaguna da astrofisikan:
|
gugandik
urrun dagoen galaxia baten eta gure artean masa handiko objektu bat badago (galaxia multzo bat, adibidez), urruneko galaxiaren argia okertu egingo da tarteko objektu horren ondorioz, eta irudia distortsionatu egingo da. Distortsioa aztertuz, erdiko objektu masadunaren propietateak ondoriozta daitezke.
|
|
|
Mendebaldekoak ginen eta Kaliforniako ganadu arrantxo batean bizi ginen. Aita, ama, arrebak, anaia, aitona, izeba eta ni ginen familian, baina amaren aldeko amama
|
gugandik
urrun bizi zen mendien beste aldean, Nevadako goi basamortuan, eta apartekoa zen, ez gu bezalakoa. Atzerriko kutsu nabarmenez ahoskatzen zituen «r»ak.
|
|
|
Denboran eta geografian mugatua izan zen kontu bat aztertzen du liburu honek, gerraren hasieran Sevillatik Badajozera bidean Armada nazionalak hedatu zuenerrepresioa.
|
Gugandik
urrun egon arren, liburu oso interesgarria erakusten duelakogerraren hasieran frankistek zabaldu zuten errepresioa.
|
|
|
Gero eta islamiar gehiago dago gure artean. Lehen
|
gugandik
urrun ikusten genituen, orain hemen bertan dauzkagu (hogeita zazpi milatik gora omen dira gurean). Europarrok kezkaz bizi dugu musulmanen hazkunde handi hori.
|
|
|
Duela hamarkada batzuk apenas aipatzen ziren gaixotasun horiek, baina sedentarismoa, elikadura desegokia eta estresa moduko aztura txarrak orokortu direnetik, osasun arazo garrantzitsu bihurtu dira. Prebentzioa eta diagnostiko goiztiarra dira
|
gugandik
urrun mantentzeko modurik onenak.
|
|
2010
|
|
|
Sumatzen diren zenbait ariketa, nola edo hala ezkutatzea, aurkari politikoaren irudia kaltetu dezaketen albisteak sistematikoki puztea, bakoitzaren buruzagiak goraipatzea, errealitatearen deformazioa eta birsortze faltsua, dirigismoa eta informazioaren inposaketa oraindik ere egiten diren jarduerak dira eta informazio objektiboaren mesedetan, medio horien ekarpen arduratsua zalantzan jartzen dute, batez ere publikoak badira. Etengabeko intoxikazio honen ondorioak berehala sumatzen dira
|
guregandik
urrun bizi diren pertsonek gutaz jaso duten irudia deskribatzen dutenean. Zenbatetan ez ote dugu entzun:
|
|
|
" Ez dugu antzerkia
|
gugandik
urrun dagoen zerbait bezala ikusi behar; are gutxiago, kontuan izaten badugu gure nortasuna indartzeko balia dezakegula", esan digu Mamacrea antzerki taldeko sortzaile Itziar Diaz de Duranak. Izan ere, sormena edota ohiko antzerkia ez ezik, asko dira, arte eszenikoen ildotik, Mamacreak eskaintzen dituen zerbitzuak.Iaz, ibilera luzeko aktore bik Nuria M. Crespo eta Ana i punto eta kudeaketa zein ekoizpen lanak, besteak beste, bere gain dituen Itziar Diaz de Duranak sortu zuten Mamacrea antzerki talde kooperatiboa.
|
|
|
Gauzak horrela, ikusleak antzerkira hurbiltzea erakundeen ardura da. Antzerkia ez da
|
gugandik
urrun dagoen zeregina. Hemengo ia herri guztiek dauzkate antzokia edo antzerkirako erabiltzen diren gelak, baita euren lanak sistematikoki taularatzea nahi luketen taldeak ere.
|
|
|
Krisi ekonomikoak gure ingurua gogor jo du, baina,
|
gugandik
urrunago, garapen bidean dauden herrialdeek ere energia nuklearraren aldeko apustua areagotu egin dute. Horren lekuko, Txina eta India ditugu, etorkizuneko munduko potentzia handiak.
|
|
|
Hizketan ari ginen guztiok. Susanaren ama ere bai tartean, Susana hil zenetik noiznahi izaten baikenuen hura Regina enean, etxeko beste bat balitz bezala?, eta aitak bere irudia ikusten zuen, ispiluaren bestaldean. Aita, beraz, gure artean zegoen, baina
|
gugandik
urrun, azken bolada hartan ohi zuen bezala. Eta nik aitari begiratu, eta orain xehetasun bati antzematen nion eta orain beste bati; xehetasunez xehetasun osatu nuèn puzzlean, baina, ageri agerikoak egin zitzaizkidan bi kontu?
|
|
|
Zeinen zehatz harrapatzen duen, esaterako, Hendaiako mikroklima hori, distantziak distantzia, gizarte garaikideari, edo gutxienez gizarte maila jakin bati estrapola dakiokeena. Erakusten digu, ispilurik krudelena bailitzan,
|
gugandik
urrunago nahi genukeen jende bat, baina geure baitan dagoena. Eta gero liburua da hausnarketa handi bat, hainbat gairen gainekoa:
|
|
|
Oraindik bide luze eta aberatsa du eta Ana Urkizaren liburua bidelagun on ona gertatuko zaio. Nik, biografia hau gidari dudala, liburuaren iruzkin txiki bat egin nahi izan dut Karmelen irakurleentzat, baina ez biografia osoarena,
|
guretzat
urrunena den zatiarena baizik. Augustinen gaztaroari erreparatu diot, bada, geroko guztiaren abiapuntu eta oinarria hor ikusi baitut.
|
|
|
Hizketan ari ginen guztiok —Susanaren ama ere bai tartean, Susana hil zenetik noiznahi izaten baikenuen hura Regina enean, etxeko beste bat balitz bezala—, eta aitak bere irudia ikusten zuen, ispiluaren bestaldean. Aita, beraz, gure artean zegoen, baina
|
gugandik
urrun, azken bolada hartan ohi zuen bezala. Eta nik aitari begiratu, eta orain xehetasun bati antzematen nion eta orain beste bati; xehetasunez xehetasun osatu nuèn puzzlean, baina, ageri agerikoak egin zitzaizkidan bi kontu... haragiaren porrota ikusten bainuen, argi eta garbi ikusten ere, aurpegiaren alde apalduan, eta errebeldia ezkutu bat beste aldean, harridurak (zinez ote zen bera, Nazario Orbe jaun prestua, ispiluaren bestaldean zegoena?) eta barru barruko gaitzespen batek (errealitate hura ez onartzetik zetorkionak) eragindakoa.
|
|
2011
|
|
|
Gaztelaniaz ziharduen neskato batzuk jarri ziran
|
gugandik
urrun barik. Orduan, txantxetan barik benetan, esan neutsen nire taldekoei:
|
|
|
Oker ez banago, euskaldunok ere jatorrizko herri menderatua gara, eta, hain zuzen, jatorrizko hizkuntzen, kulturen eta herri identitateen gorabehera batzuk jorratu nahi izan ditut oraingoan.
|
Gugandik
urrun bizi diren hiztun herri zapalduen ahots xumea izan nahi luke hausnarketa honek. Bestalde, gainerakoen eginak eta ezinak zertan diren jakiteak gurea hobeto ezagutzen lagun diezaguke.
|
|
|
–Bai, igartzen zaizu. Bazkaltzeko garaian
|
gugandik
urrun zeundela begitandu zait. Goibel eta arduratuta ikusi zaitut.
|
|
2012
|
|
|
Bi elementu biltzen dira emanaldi hauetan, gorputzaren hauskortasuna batetik, eta hiriko espazioaren gordintasuna eta gogortasuna, bestetik. "
|
Gugandik
urrun dagoen publikoa dantza garaikideaz maitemintzea da gure asmoa. Hiria begiradez osatzen da eta horietako bat autore dantza da.
|
|
|
Ari da gertatzen eta
|
gu
urrun gaude beti.
|
|
|
Jainkoaren gaia maiz atera zen, baina ez erlijioek erantsi dioten zama zantar horrekin, jainkoa
|
gugandik
urrun dagoen ez dakit zer dela esanez mundua fragmentatzera datorrena.
|
|
|
–Auzokide horrek deskribapen bat egin digu. Ez da oso zehatza, zoritxarrez
|
gure lekukoa
urrun baitzegoen ataritik, kaieran irakurri zuen?. Garaia, ilea atzeraka orraztua, itxura garestiko arropa ilunekin jantzia...
|
|
|
Bai, halaxe da.
|
Guretzat
urrun dago. ... (19:00) Kilo bat piper
|
|
2013
|
|
|
Ezina da laguntzea; doluminak, jasanezinak. Har bezate beren poza
|
gugandik
urrun, eta gustura gera daitezela.
|
|
2014
|
|
|
Ez dut gizaki estralurtarren bisitetan sinesten, baina, aizue, ez da normala herririk ez dagoen inguru horretan halako argi bat, zerurantz zuzen zuzen jarrita, bizi bizia. Aurreko gau batean menditik bueltan gentozela, hara non ikusten dugun argi foku misteriotsu bera,
|
gugandik
urrun, zerurantz jotzen. Handik ere ikusten zen!
|
|
|
Ororen gainean iluntasunezko estalkia bota zuen horrek. Existituko ez balitz bezala baztertzen genuen susmoa dut orain,
|
gugandik
urrun jaurtitzen genuen, baina su eten motza izan zen, opari preziatu eta laburra.
|
|
|
Biarnotik heldu den jauzi horrek bere soiltasun eta zurruntasunarekin denak batean, gorri eta beltz biltzen ditu bere moldera, ereduak hor ditugularik gure artean nahasirik. Ez maisua gainean eta
|
gu
urrun. Memento hortaz maitemindua naiz, 80 urteko gizonak ikusten direlarik zainart eta fin, puntuak ezin hobeki zerratzen.
|
|
2015
|
|
|
–Eta zergatik nahi ditugu geure hildakoak aldean edo azpian edo etxeko su ttikiaren altzoan, neguaren erdian joan badira, eta betiko joan ere? Ezin al ditugu bakean laga, paradisuko atseden parerik gabean, gu gabe,
|
gugandik
urrun, gugandik aparte, gugandik erbesteraturik. Esadazu hori, Oto.
|
|
|
sasikume haiek harrika hasi zitzaizkigun. Harkaitzak punpaka erori ziren amildegira,
|
gugandik
urrun, baina hotsak zaldiak asaldatu zituen.
|
|
|
Gure iguzkiaren itzulian ibilki da Pluton eta eremu hori guzia ez da Unibertso osoaren aldean xoko ttipi ttipiño bat baizik! Gisa guziz, erran dezagun halere
|
guretzat
urrun dela, iguzkia bera 150 miliun kilometrotan baita eta Pluton beraz 33 aldiz urrunago! Iguzkia Donibane Lohizunen izan behar eta Lurra aldiz Azkainen, Pluton Lurdeko aldean litake!
|
|
2016
|
|
|
Berez geure artean apenas ematen den gaitza, basapiztiak
|
gugandik
urrun bizi baitira. Normalagoak dira geure artean, askoz ere, ailurophobia edo alektorophobia, hau da katuei edo oiloei zaien fobia, hurrenez hurren.
|
|
|
–Vidal Munarriz zuztarrik gabeko kakalardo horrekin, ez zekiat?
|
Gugandik
urrun ikusten diat Garellanoko kaserna.
|
|
|
Horiek hola
|
gutarik
urrun dagola gaur trixtezia
|
|
|
Gorputzaren gose eta egarria aipatzen du bistan dena, bai eta ere duintasunaren gose eta egarria. Kanpotarra
|
gutarik
urrun den lurrralde batetik jiten zaigu, baina batzutan auzoa ere da, gutarik arras hurbilekoa, hartarik bereizteko pareta bat ezin heldua eraikitzen baitut, honetaz eta hartaz susmatzen dudalakoz. Biluzirik den hark deusik ez du, deusentzat ez da konda, denek ez ikusiarena egiten diote, ez du harremanik, bakarrik da.
|
|
2017
|
|
|
Azkenean, gai hauen konpetentziak edo eskumenak, espetxeen alorrekoa, gure herritik kanpo daude eta
|
gugandik
urrun hartzen dira erabakiak. Estatu eta gobernu biek, Europa mailan hartzen diren lege arauak sinatu eta alde azaltzen dira beste herrialdeetako gatazkei dagokionean baina hain justu, hemen aplikatu behar direnean lege horiek dena bihurtzen da traba eta oztopo.
|
|
|
Zein da, zehazki, zure ikerketa esparrua. Batez ere, astronomia estragalaktikoaren esparruan egiten dut lan, eta kosmologia behatuan espezializatu nintzen unibertsitatean. Lyongo CRAL zentroan, nire egiteko nagusia da
|
gugandik
urrunen dauden galaxiak ikertzea, horien eboluzioa ezagutu ahal izateko. Galaxien masaren metaketa ikertzen dut, horien neurria, adina eta kokapena zehazte aldera; eta, horretarako, ezinbestekoa da teknologia aurreratuena erabiltzea.
|
|
|
Eta han ezin al dezake hitz egin?
|
Gugandik
urrun ez al litzateke hitz egiteko libreago sentituko?
|
|
|
“sublevación de las pasiones”. Baina ez dut uste gehiegi maitatzea, maite suak eta garrak hartua egotea kartzelara eramateko nahiko delitua denik.Haientzat, halere, ez omen dira Preso Politikoak… Euskal Herritik urrun dispertsioan daudenak ere ez… Baina, benetan, urtebete
|
gugandik
urrun dauden Altsasuko Adur, Jokin eta Oihan ere ez. Ezetz diote, ozen eta gora, alkateari izkutuan grabatu zioten horiek.
|
|
|
Arbuiatu behar duguna
|
gugandik
urrun ikusten badugu, ez dugu gure praktika zalantzan jartzen; alderantziz: horrek balio digu gure jokaerak egokitzat izateko
|
|
|
Hemen kontrairudia da interesgarria; arbuiatu behar duguna
|
gugandik
urrun ikusten badugu, ez dugu gure praktika zalantzan jartzen; alderantziz: horrek balio digu gure jokaerak egokitzat izateko.
|
|
|
Garbizaletasun hau barregarria gertatu da beste herrialdeetan,
|
gurean
urrun gabe, telefonoari urrutizkiña deitzea adibide. Baina boteretik egiten bada, guztiz serioa eta aski eraginkorra da.
|
|
|
Herrian, iragan urtean pasatu harat hunatak ez ditut denak aipatuko bainan nahi nuke hemen eskertu Erramun Caracotche, gure apeza eta gure laguna, 13 urte huntan gure erdian zena, bai memento goxoetan eta ere latzetan. Ez da
|
gutarik
urrun, Makea aldean, eta artetan badakit heldu eta jinen dela gure arterat. Joseph RUSPIL jin zauku ez urrunetik, Oztibarretik, badakigu elgar untsa entzunen dugula, nola ez!
|
|
2018
|
|
|
Denak hein bat untsa doatzino hasten balinbazira dena pleinu, zuhauren kaltetan ari zirela. Egia hori ere bainan egia ere haatik,
|
gutarik
urrun izanikan ere, izigarriko kalteak egin dituen lur-ikara batek inarrosten gituela eta ez guti. Bestenaz ere telebixtari esker ikusten direlarik irudi batzu zinez ikaragarriak, hoinbeste jende arrunt galduak bezala, hoinbeste etxe lurrerat joanak, hoinbeste bide fundituak...
|
|
|
Arriskutsua da eta
|
gugandik
urrun egon behar du.
|
|
2019
|
|
|
Jaiotetxearen atzealdeko landa zeharkatu eta pikondo batera igotzen nintzen. Itsasoa
|
guretik
urrun egon arren, kostako haize orratzak ikusten nituela egiten zitzaidan. Orduak ematen nituen han apartean zer ote zegoen, txakur eta katuz inguratuta, haiekin berbetan.
|
|
2020
|
|
|
Horretarako bizimodu basati bat eraman behar da, eta
|
guk
urrun dugu hori.
|
|
2021
|
|
|
|
gugandik
urrun zinela,
|
|
2022
|
|
|
Niregandik urrun egotekotan.
|
Guregandik
urrun. Alabarengandik urrun.
|
|
|
Aldez aurretik, mila esker. Zure aitaren hilobia, Rabaten, ez dago
|
gugandik
urrun, egingo diot ikusiren bat noiz edo noiz. Txukundu egingo dut.
|
|
|
Zutitu egin naiz. Helikopteroa etengabe dabil zeruan, amildegian etengabe hegan, baina dagoeneko
|
guregandik
urrun. Hala ere, horrek ez nau lasaitzen.
|
|
|
munstro bat. Munstro bat beti ikusten dugu
|
gugandik
urrun.
|
|
|
Gurasoek sarritan ez dute lekukotasuna jaso, ez dute galdetu beren gurasoei ez sufriaraztearren. Halakoetan, ilobek ala bilobek izan dute transmisioaren hariari berriz ere lotzeko aukera, guda eta gatazkak, galeren eta izuaren gomuta ez dela
|
gugandik
urrunegi dagoen zerbait egiaztatzeko. Belaunaldi jauzi hori Lili eta biok eleberriaren hasieran ere agerian uzten da:
|
|
|
Ez zen izugarrizko turista olderik, baina banakaren batzuk bai. Ari gara arropak eranzten, eta
|
gugandik
urrun barik bi emakumeri traza hartu diet. Apur bat hurbildu naiz disimuluan, eta bai, esaldi pare bat erdi entzunda iruditu zait euskaraz ari direla.
|
|
|
Han bederen berarekin egoten ahal ginen gelan gau eta egun, zaintzeko eta laguntzeko, baita adiskideek bisitatzen ahal zuten. Gure barrandatzaileak aldiz, poliziak edo hiltzaileak izan daitezen, sarreran gelditu behar izan ziren,
|
gutarik
urrunago, nahiz eta bagenekien hor zirela, egunero ikusten bai genituen.
|
|
2023
|
|
|
«Aita batek ez du nahi bere semeak medikamentu tratamendu bat ukan dezan, hiru haur psikiatrek determinatu dutelarik haurraren arazo psikikoentzat sendagaiak ezinbestekoak direla. Ondorioz,
|
guk
urrun joan behar dugu ibilbide administratiboan, epaileari txosten bat aurkezteraino, haurrak tratamendu hori ukan dezan aitaren deliberoaren gainetik. Hori soilik epaile batek egin lezake», erran du Capotek, adibide bat eman nahian.
|
|
|
Biziren iritziz, «gure beharrei modu hurbilenean erantzuteko gure ahalmena ttikia da, neurri handi batean
|
guregandik
urrun harturiko erabakien mende gaudelako, erabaki horiek askotan gure beharretara egokitzen ez direla», «gure erabakiak hartzeko moldeak berriz erdian kokatu» behar dira, eta «gobernatze sistema demokratikoa» behar da. Iritzi hauekin bat egiten dugu.
|
|
|
Sentsazio arraroa da, telebistan ikusten dudan tokietan egon naizelako lanean eta noizbehinka, iruzurgilearen sindromea agertzen da, inguruko jendea arras prestatua baitago. Baina orokorrean, esperientzia arras ona, bereziki aunitzetan arrotz eta
|
gugandik
urrun sentitzen dugun instituzioa ezagutzeko.
|