|
2000
|
|
|
Zubilan polita egiten du Euskadi Gazteak. Gaurko musika entzungai jartzeaz batera, euskaldungaiei
|
gure
mintzora pasatzeko bidea samurragoa egin dakien. Halaxe, jendea euskara ikastera animatu dadin, bigarren urtez segidan, Bizkaia eta Gipuzkoako udal euskaltegiek (r) udal euskaltegiaren txokoa» zabaldu dute Joseina Etxeberriaren arratsaldeko saioan, urtarrila eta otsaila bitartean, hain zuzen.
|
|
2002
|
|
|
Guzurra dirudi euzkereatzazko euren aburuak.
|
Gure
mintzo gaxua ain naro ta ugarija dala noiznai adierazo eta... iñoiz be ez erabili gura eurek ain zuzen eta zietz ezagutu arren.
|
|
|
|
GURE
MINTZO
|
|
|
Nahi bainuke inork ere oraka ez baleza gure hizkuntza, hizkuntzarekin zerikusirik ez duten eta hizkuntzak maite ez dituen ñabardura arrotzak nahi edo ez nahi hizkuntzari atxikiaraziz, ustez edo irozgarri egokiak direla, ez baitira batere hala. Eta nahi bainuke hau guztia orain gerta ledin erauntsia pasatu ondoren ez da guardasola hedatu behar,
|
gure
mintzo zaharra azkenekoz arras zerraldatu gabe, hil eta ondoan zopa ahora eramateak ez baitu deustako balio.
|
|
2003
|
|
|
Eta berak nahi lukeena da euskara guztiona, ez bakar batzuena bakarrik, izan dadin, orain eta beti. Eta nahi luke hau guztia orain gertatzea,"
|
gure
mintzo zaharra azkenekoz arras zerraldatu gabe, hil eta ondoan zopa ahora eramateak ez baitu deusetako balio".
|
|
2004
|
|
|
Ez dugu euskaltzaleok, ordea, bildurrez ibilli beharrik. Gaurko Hizkuntzalaritza osoa
|
gure alde
mintzo da.
|
|
2005
|
|
|
– Ez ote dituk hautematen egiazko jendeak
|
gutaz
mintzo, lagunduegiak garela, estatua sobera ona dela gurekin, ez dugula dugun diru apurra ere merezi, lanean genukeela zakutik edo zorrotik, ez dituk entzuten ala Kastela?
|
|
2006
|
|
|
Eta bolada baterako denez, ia euskaldun saiatu horien hiz  keta moldean hainbat erdarakada gordin eta erdal egitura sumatzean, euskaldun jator puristak hobe luke euskararen egoeraren gaineko gogoeta ariketatxoa egitea, kopeta gehiegi belztu baino lehen. Hizkuntzaren sena eta esentzia
|
gure
mintzotik aienatu dira, agidanez, eta haiek itzuli bitartean hobe dugu gaurko hiztunen ezin gozatuaren zergatiak ongi ulertzea eta horren ondorioz behar baino gehiago ez sufritzea.
|
|
2007
|
|
|
Mais j, en ai assez dit, Monseigneur, akabatzen du?, pour vous faire voir que les langues sont l, ouvrage de la nature; qu, elles se sont formées, pour ainsi dire, sans nous [ez gara
|
gu
mintzo, baizik mintzatuak gara!]; et qu, en y travaillant, nous n, avons fait qu, obéir servilement à notre manière de voir et de sentir518.
|
|
2008
|
|
|
Bidezko deritzayo oni? Euskalduna eztanik gure artera baldin badator, ikasi dezala
|
gure
mintzoa, gure izkera. Guk ere ori egin bear izan genuen erdalerrian:
|
|
2009
|
|
|
Euskal urduritasuna sentitzen degun guztiok elkartzeko, edo bata bestearekin al dan neurrian urreratzeko. Denok degu yoran berdiña, kezka ta oiñaze berdiña,
|
gure
mintzoaren kezka ta oiñazea, alegia. Euskera ondamenetik gorde ta begiratu, euskera bizirik atera nai degu guztiok.
|
|
|
Gure intresak, hemen bederen? igualtsuak dire eta
|
gure
mintzo ederraren medioz bat bertzen berriak yakiten ahal ditugu gure lekhutik higuitu gabe(?).
|
|
|
Orduan, bai, neuk gidatuko zintuzketet. Zergatik ez landatu hemen
|
gure
mintzoa?
|
|
|
" Zergatik? Hemen ez dugulako ez arnasarik ez lurrik
|
gure
mintzoa landatzeko.
|
|
|
Itoaldiaren aurkako antidotoa da elorri taupada, bada. Gure tradizioen arabera elorri taupada
|
guregan
mintzo taupada bihurtzen da. Badakizue zergatik itotzen zareten?
|
|
|
Estatu zentralizatu eta bateratuak sortu eta eratu ahala, espainol eta frantses ez ziren kulturak desagerraraztea izan zen euren helburu nagusia. Inoiz ez gintuzten onartu; inoiz ez zituzten gure hitza,
|
gure
mintzoa eta gure kultura errespetatu. Inoiz ez zuten gure herria aintzat hartu.
|
|
|
Lehenengoan, agindu eta izendatzeko ahalmena galtzen dugu. Bigarrenean, berriz,
|
gure
mintzoaren markak eta seinaleak antzeman eta ezagutzeko ahalmena. Lehenengoan, aske izateko ahalmena galtzen dugu; bigarrenean, berriz, gure aberria sortzeko ahalmena.
|
|
|
–Horregatik, bizirik iraun nahi badugu, etorkinekin bat egin behar dugu, hemen eta han (etorkinen jatorrizko lurraldean),
|
gure
mintzoan eta haienean, gure kultura suspertuz eta haiena bultzatuz. Gordinago esanda, euskaldunok, mintzo komunitatea bezala etorkinen erronkari aurre egiten ez badiogu, desagertuko gara.
|
|
|
Ez dugu dudarik. Inolako dudarik ez, gure baitan,
|
gure
mintzo komunitatean bertan baitugu ahalmen salbatzailea. Hori da gure ziurtasunaren bermea.
|
|
|
–Begira ikuspegi honetatik: beti bide okerretik ibili arren, azkenean zuzenduko dugu gure bidea, hain handia da
|
gure
mintzo komunitatearen ahalmena.
|
|
|
Hori dela eta, mirari edo aldaketa sakon bat gertatzekotan, kultur komunitatearen bidez gertatuko da.
|
Gure
mintzo komunitatea sorgortua dagoela, lozorroan, uste duzu. Erabat bestelakoa da nire iritzia.
|
|
2010
|
|
|
" Bertze nazione guziek beren gazetak badituzte eta gu hainbertze garelarik hedatuak Pazfikoko kostan, ez da justu baizik junta giten denak berriketari baten medioz. Gure intresak, hemen bederen, igualtsuak dira eta
|
gure
mintzo ederraren medioz bat bertzen berriak jakiten ahal ditugu gure lekutik higitu gabe[_].
|
|
|
Gure indar guzia heldu da
|
gure
mintzo sakratutik. Gure eskuara ederrari jarraikitzen giren denboran, gure arraza joanen da hedatuz eta emendatuz bazterguzietan[...].
|
|
|
Hortakotz galdatzen dugu herritar guzien laguntza eta borondate ona. Paper hau hedatuz ohoratuko dugu gure sor leku maitea eta
|
gure
mintzo ohoragarria.
|
|
2012
|
|
|
Nik kriminal elheberriak asko maite ditut, eta maiz irakurtzen ditut, batez ere ingelarazkoak (frantzes eta germanarazko zenbait ere bai), eta gauza hon da sail horrek ere bere lekhua izaitea euskal idazkuntzan izuzko iphuinak (Poe, Le Fanu, James eta bertze britaindar idazleek asmatuen heinekoak) ere ikhusi nahi nituke
|
gure
mintzoan. Beharbada behin hasiko naiz holako zenbaiten idazten...
|
|
|
idatziaren herexarik ez da. Bat bai, haatik, harrigarriko oritgarria, bakoitxa, ezinago zaharra eta beti bizi dena, kültür beste sail güzien erroa, Hérellek ez zakiana, gütiesten ere beitzüan,
|
gure
mintzoa eta honen ardatza den aditz baldegabekoa. Ez daiteke asma holako ütürri batetik ez direla sortü errekak eta errekak, geroztik galdü direnak herexa güti baizik ez üztez.
|
|
2013
|
|
|
Bizkondeak bere ilobaren aldera bihurtu zuen burua. Kezka, nonbait, mutikoak
|
gure
mintzotik zer ondorio aterako.
|
|
|
Iraganari buruzko jarreretan gurean dugun polarizazio bitxia gorabehera, bai, esan liteke ibilbide luzeko jarraidura bat dugula
|
gure
mintzoan inskribatua. Orain ‘euskara’ deitzen dugun etengabeko kreazio honen ibilbidea egin duen hiztun katea, baliteke gizakiak ezagutu dituen epe historiko asko pasatako komunitate historikoa izatea.
|
|
|
Ur sakonetan sartu dugu
|
gure
mintzoa. Baina itsutu gabe horrekin ere, gure hizkuntza hau ostadarraren mutur batean hiperpolistikoa den bezala beste muturrean apolitikoa izatera ere deitua baitago.
|
|
2014
|
|
|
Euskal urduritasuna sentitzen degun guztiok elkartzeko, edo bata bestearekin al dan neurrian urreratzeko. Denok degu yoran berdiña, kezka ta oiñaze berdiña,
|
gure
mintzoaren kezka ta oiñazea, alegia. Euskera ondamenetik gorde ta begiratu, euskera bizirik atera nai degu guztiok.
|
|
2015
|
|
|
Ildo horretan euskararen gutasun guztiak baliotzea nahitaezkoa dugu, euskaldun izateko modu anitzak euskal komunitatearen alde jarriz. Egiteko horretan, aproposa litzateke euskaldun zahar euskaldun berri etiketak
|
gure
mintzotik alboratzea," denak gara euskaldun" aldarripean euskaldun etiketa errebindikatuz.
|
|
|
Gure grabaketetan ez dugu u+ a > uba epentesiaren emaitzarik atzeman.
|
Gure
mintzoarekin mugandiren bertze herrietan bezala, hala nola Irunen (Sagarzazu 2005: 56), XIX. mendean L.L. Bonapartekbildu zuen epentesi hau, baina gaur egun gure eremuan erabat galdua dela iduri luke.
|
|
2016
|
|
|
Euskara batua dugu, duda mudarik gabe,
|
gure
mintzo" aberastarzun guzien giltza bakhoitza" Egiategi filosofo zuberotarrari garraizkiola, eta oraindik orain zein gerora dituzkeen gabeziak oro gabezia, leher edo zaparta, kosta ala kosta, aspaldidanik herri honek heldu beharreko aferari, barrasta barrasta akaso ere, bilatu konponketa. Geroagoko, baita gaurko ere, euskaldunon eskuetan badago gure hizkuntza zaharra modernitatean garatzeko beharrezko duen eraberritze zotukagarria.
|
|
2017
|
|
|
Ala eleak, ametsak edo gezurrak ote dira hauek? Edo
|
gurekin
mintzo ote dira. Guri ote dagozkigu ala besteri?
|
|
|
Fedeak esaten digu guri dagozkigula,
|
gurekin
mintzo direla, gureak eta guretzat direla. Eta ez direla ez eleak, ez ametsak eta ez gezurrak, baina egiak eta egiazki baldin hobeki gobernatzen ez bagara iragan ditugunak direla.
|
|
|
Honetaz gaur arte erreparatu gabe nintzen eta, hara, gogoetaren hariak eta ariak zertara ekarri nauen: hizkuntzaren nahasmenduak eta bekatuak iturri eta sorburu bat eta bera dutela, eta honenbestez, gure irakasle zaharrei mingots eta irenskaitz egingo bazaie ere, bekatuaren itzalak lur gainean diraueino
|
gure
mintzoaren zalantzak ere mihian iraunen duela; egoerak eta abelerak aldaturik ere, beti bat eta berean segitzen baitu gizakiaren halabeharrak, aspaldi, oso antzina, asmatutako antzerki baten antzezpen eta emanaldiak belaunaldiz belaunaldi errepikatuko balira bezala; zeren ni ziur bainago, ni gaur tirria edo aiherkunde hitzak erabili beharrean egon naizen bezala, berba horiek nik baino lehen, aspa... Honek denak, ikasle gineneko garai gozo urrun haiek dakarzkit gogora, eskola tarteetan jakintza eta elerti gai gorenak aipagai eta mintzagai izaten genituenekoak, baina orduan kezka eta ardura ez ziren liburuetako bi hitz larri baino askoz gehiago, azterketa aurreko zain egote urduri hura asko jota; gaur berriz, ezinegonaren itsaso nahasian nabil, noragabe eta itotzeko zorian, nire eguzki dudan Jainkoaren grazia emakume bi hauen eder lausoen hodeitzak estaltzen didala, eta bizimodu lasaiaren kai tinko ezagunera eramango nauen txaluparik ez.
|
|
|
Gure sexu fantasiak
|
gutaz
mintzo dira, ametsen zeharkako modu berean. Ez digute ezer esaten gure bizitza egiazkoan benetan nahi dugunari buruz.
|
|
|
Etxeko kabalen lanetarat itzuli aitzin, Euzkadi ostatuan azken tragoxka nahi genuen hartu. Nagusiarekin zenbait ele egin ditugu, eta
|
gurekin
mintzo zen ezpeletarrak han bazkaldua, erran dio lehen baino hobea zuela bildoskia, eta galdetu dio utziak zituenez Zeelanda Berriko axurkiak. Darraidou k baietz, azken urte hautan hemen bereko axuri eskaintza izan dutela, eta Xuberoko axurkia saltzen dutela.
|
|
2019
|
|
|
Euskal urduritasuna sentitzen degun guztiok elkartzeko, edo bata bestearekin al dan neurrian urreratzeko. Denok dugu yoran berdiña, kezka ta oiñaze berdiña,
|
gure
mintzoaren kezka ta oiñazea, alegia. Euskera ondamenditik gorde ta begiratu, euskera bizirik atera nai degu guztiok.
|
|
|
EGLUn emandako azalpenean oso argi ikusten da erran nahi duguna: puntukaritasuna
|
gure
mintzora eramateko, euskararen historian, lehenengo pausoak eman zirenetik ezagutzen duguna eskuratu arte, hainbat osagai asmatu behar izan zituzten. Baina, bertze behin alerta gorria piztu da gure baitan; bada zerbait ez datorrela bat erraten dutenarekin:
|
|
|
Arestian aipatu dugu
|
gure
mintzoan maiz subjuntibozko aditz jokatuen ordez aditz jokatugabeak agertzen direla. Bada, orain arte ikusitakoarekin prest gaude baieztatzeko aditz jokatugabeen morfologian mailak ere nabariak direla.
|
|
|
|
gure
mintzoak
|
|
|
|
gutaz
mintzo dira hildakoak
|
|
|
|
gutaz
mintzo ziren agiri haiek
|
|
2020
|
|
|
4 Adibidez, Lizardiren
|
Gure
mintzo edo Xalbadorren Ama Euskal Herria. Poema horietan eta beste askotan barna dabilen paradigman, euskara ama jaiotza natura kateatuta daude baliokidetzan.
|
|
2021
|
|
|
Laguntzailea juntagai bietan bera denean, ordea, isilpean utz daiteke bigarrenean, debeku handirik gabe: Euskaraz
|
guk
mintzo landu elertitsu bat egin nahiak ez du amorrarazten, errukiarazten [du] baizik (Lizardi). Bigarren aditzak, gainera, laguntzailearekin batera aspektu marka ere utz dezake isilpean, bereziki Hegoaldean:
|
|
|
Ez esan ez dugunik izan magorik, erregerik, apostolurik, liturgiarik. Xalbadorrek, Urepeleko artzainen erregeak, emozioz egin zuen leher gure aurrean, bere odola utzi zigun
|
gure
mintzoan. Oteizak hamalau apostolu jarri zituen hamabi zeuden lekuan eta Jesusen kofradia baino askoz kofradia boteretsuagoa eman zigun, laguntasunezko anaidi bat eta Juduen Erregeak izan zituenak baino bi gizon gehiago, badaezpada.
|
|
2022
|
|
|
Horregatik, independentzia linguistiko kulturalera murriztu dugu gure eskaera independentista. Alde batetik,
|
gure
mintzoak bizirik iraun dezan, independentzia hori ezinbestekoa delako. Izan ere, independentzia horren bidez liburuaren ahalmena baliatuko dugu gehien.
|
|
|
|
gure
mintzoarekiko grina eta amodioa
|
|
2023
|
|
|
Iparralde honetan lurrak gaitu euskaldunak (hiztunak) gehien bat zibilizatu.
|
Gure
mintzoa lurretik dugu zentzu zabal batean. Euskalduna nun eta etxeko lurra berekin derama.
|
|
|
Euskara hartu zuten hizpide.
|
Gure
mintzoaren egoera, bai kamera aurrean, bai pantailetan, ez dela horren makala adierazi zuten baikorretan baikorrenek. Badirudi Euskal Herrikoak, Kataluniakoak, Galiziakoak ez diren ikusle makina bat hasi dela onartzen Estatu espainiarrean gaztelaniaz gain beste mintzo batzuk daudela.
|
|
|
Ikasketa bide hauek guztiak erdaraz bakarrik garaturik ziren eta, ondorioz, goi karguetan aritzeko erdararen beharrak Euskararen desprestigioa zekarren ezinbestez,
|
gure
mintzoak ez baitzuen" balio" ikasteko.
|