2000
|
|
Bai, baina garai batekoen aldean, gaurko bertsolarien bizimodua oso erraza da. Justu
|
gu
bertsotan hasi ginen garaian, hasi zen jendea kantatutako egunean etxeratzen. Kotxeak beranduago etorri ziren, baina motoak baziren...
|
|
Ezta pentsatu ere! Gainera
|
gu
bertsotan hasi ginen garaian, orain baino gutxiago ibiltzen zen bertsotan. Gogoratzen dut Uztapidek 91 herritan kantatu homen zuela urte batean, eta hura ikaragarria zen ordurako.
|
2001
|
|
–Hori nahi dugu behintzat,
|
gu
bertso berriak egiteko gai ez bagara ere. Lizardi zenaren denboran bi patroi omen ziren:
|
|
Halaz guztiz,
|
gure
bertso legeak behar bezala ezagutzen ez ditugula banio, ez behar bezala ezta alderatzeko ere, ez nioke gehiegizko gezurrik. Neurria dela, errima dela, geldiuneak eta etenak direla, ez dakigu oraindik, nik behinik behin ez dakit?
|
2002
|
|
Eta Belodromoko gazte sail hari grazia gehien puntuz puntu elkarri erantzunak ematea gustatu!
|
Guri
bertso eskasenak aletu zituztela iruditu zitzaigunak, hain justu. Zer pentsatua ematen du.
|
2003
|
|
Euskal literaturari soako bat emanez, ohartzen gara, hala ere, mende hondarrean politika gaiak sartzen hasi zirela
|
gure
bertso edo olerkietan.
|
|
–Ez, nik ez diat hazirik erein, aspaldi ereinda baitzegoen. Gogoratu
|
gure
bertso zaharrak... –erantzun zion Patxik.
|
2005
|
|
Beti hala jokatu izan delako segur aski. Horregatik dago
|
gure
bertso historia txikia Santo Tomasetako txerriz, loteriaz, Olentzeroz, angulen salneurriz edo kaleetako argi kontsumitzaileez josia. Herrialdekako Eskolarteko txapelketen azkena ekainaren lehen astean eta Euskal Herrikoa bukaera aldera jokatzeak ere ematen du zer pentsaturik.
|
|
E. Arozena.
|
Gu
bertsoa egiteko gai ginenerako joan ginen txapelketara, inguruak motibatuta. Izan ere, Nafarroako Txapelketan, gure aurreko gazteenak jada urte batzuk bazituen, eta tarte handia zegoen.
|
2006
|
|
Bertsogintzaren balio terapeutikoa onartuz gero, izanen da terapiarako metodo eta teknika zorrotzagoak eta egokiagoak landuko dituenik. Barreak, besarkadak, itsasoko urak eta beste zernahi gauzak terapia egiteko balio baldin badute, zergatik ez du
|
gure
bertso estimatuak balioko?
|
2007
|
|
Bañan gustora leitukoitue133
|
gure
berso koskorrak.
|
2008
|
|
Hau ez da inolaz ere etnografia zientifikoa, hau litzateke agian folklore egitea, herriaren hoberena edo hobetua ematea. Maiz zubero tarrak, ihautiri bertsoekin ohituak direnak eta manexek eman fama txarragatik
|
gure
bertso txarrak aipatzen ditu, baina hamarnaka dira bizkaierazko eta gipuzkerazko kantu aldatuak. Hegoaldean ez dira Ekialdean baino aratzago, garbiago:
|
2010
|
|
Baina amaitu da, oraingoz, brigada mobilak gurekin" aikidoa" praktikatu aurretik
|
gure
bertsoei barre egiten zien sasoia. Suhiltzaile gazteek rotaflexaren orriak, gure protestak denbora irabaz zezan, banan banan frogatu eta alkateak gazteok herritik kanpora bizitzera joan behar genuela buruan sartzeko esaten zigun garaia.
|
2011
|
|
Guretzat ohore bat da txapelketa hasteko Orio aukeratu izana. Herriko lau bertsolarik hartuko dute parte kantuan txapelketa honetan, baina txapelketa bertso eskola osoaren eginkizun bezala hartuko dugu eta txapelketaren laguntzaile izango da
|
gure
bertso eskola. Bertso eskola herriko ekitaldi eta kultur ekintzetan parte hartzen ohitua dagoela ere esan du Manterolak:
|
|
Aire hori, jakina, kanta doloros ezagun bat izango da gehienetan.
|
Gure
bertso sailaren airea: Nahi gabe ainhitz da mundian guerthatcen.
|
|
|
Gure
bertso pleguaren deskripzioa egiteko Jon Bilbao bibliografoagana jo dugu eta hona hemen gure bertso pleguaren ezaugarriak:
|
|
Gure bertso pleguaren deskripzioa egiteko Jon Bilbao bibliografoagana jo dugu eta hona hemen
|
gure
bertso pleguaren ezaugarriak:
|
2012
|
|
Gustuko neska bati lagundu eta gustuko bertso saioa irtenez gero jai arratsalde borobila zen guretzat. Horixe zen
|
gure
bertso eskola. Ez dago sekreturik, bertsotan aurrera egin nahi duenak ofizioaren mozkorra izan behar du, afizioa baino gehiago bizioa.
|
|
Egunero joaten nintzen hara, eta Agirrek hara jotzen zuen kalera jaisten zenean, Lizaso bertso laguna zuelako, eta ni ere bai. Baina, Landetan,
|
guk
bertsotan oso gutxitan egin genuen elkarrekin. Oso giro euskalduna egoten zen Lizasoren tabernan, eta bertso zaharrak kantatzen eta askotan aritzen ginen han.
|
|
Bertsolari bakoitzak zein kanporaketatan abestuko zuen zozketatu behar genuen. Jon Irizar
|
gure
bertso eskolako ikasleari Arranon abestea egokitu zitzaion. Ia bi metro dauzka Jonek, eta zalantzak genituen Arranoko taulan sartuko ote zen.
|
2013
|
|
Ni ere, eta iloba gaztea halakoa dugu baita.
|
Gurean
bertso giroa oso bizia izan da beti. Auzoen artean berdin, Txirrita eta...
|
2014
|
|
Hala ere, tarteka bertso aire bat doa Baigorriko haizean dantzari, adarjotzeak eta sentimendu barnekoienak txandakatzen direlarik. Erran zahar berri herrikoiak dio udalekuetako maitasunak laburregiak direla; haatik, maitasun harreman amaigabea daukagu
|
guk
bertso udalekuekin eta, bereziki, horiek egikaritzen dituzten pertsona bereziekin.
|
|
Egunero, edo saioro, jende berria da. Beti da esperientzia bat, eta
|
gure
bertsoak erakusten du bide hori guztia. Serioa omen zara taula gainean...
|
2015
|
|
Jolas ohikoa da
|
guretzat
bertsotan ari garela elkarri plano kulturalak trukatzea, bakoitzari bere ezezagutzaren mugak bilatuz, ezezagutza horiek ulergarriak direla betiere. Horrek situazio komikoak sortzen ditu.
|
2016
|
|
Igor Elortza:
|
Gure
bertso jarduna oso tokian tokikoa eta unean unekoa da. Beharbada, kasu batzuetan larregi komunikabideek ipinitako agendaren mendeko ere bai.
|
2017
|
|
Egiten den entrenamendu saio horiek guztiak zeure buruari jartzen dizkiozun betebeharrak dira, baita giroa ere. Pello Esnalek urteak daramatza
|
gu
bertsotan trebatzen, guri teknikak erakusten. Nikolas Zendoia ere oso bertsolari ona da, bai bat batean, bai idazten.
|
|
Aihotz plazako saioak serioak izaten dira baina jaietakoak, beste giro bat egoten da. Katxondeo handia dago
|
gure
bertso saioetan orokorrean".
|
|
Gu ere ez ginen bertso eskolarik gabeak.
|
Gure
bertso eskolak igande gaueko tabernako saioak ziren, eta aste osoa behar izaten genuen saio hori prestatzeko. Joxe Agirrek bizitasuna landu zuen, ziria sartzea zen bere helburua.
|
|
|
Gure
bertso eskolak hituan leno tabernak eta erromeriak eta guk gutxi gora behera jakiten ginan harea zein bertsolari jungo zian. Eta erromerian ibili eta neska bati lagundi edo lagundu gabe, aste guztian hari begira jarduten ginan bere gimnasiya eiten ari bertsotan.
|
2018
|
|
Horrela, herri musikaren altxor oso aberatsaren jabe gara gaur, gure onerako eta askoren harridurarako. Eta, zorionez, bizirik dabil gaur oraindik
|
gure
bertso munduan behintzat. Mitxelenak euskarari buruz zioena esan genezake gure gai honetan ere:
|
2019
|
|
Beraz, berriro jo eta ke jendearekin gozatzen eta ikasten; Felipe eta
|
gure
bertso eskolarekin, Juaristi eta Kakiturrikoekin, Serapiorekin, Garirekin, Iñaki Viñaspre eta Amaia zentroko bertso eskolekin (Kuadrilla Artekoak opari ekarritako harreman berriak). Hain zuzen ere, Kuadrilla Artekoan Viñaspreren bertso eskolarekin suertatu zitzaigun kantatzea, eta han ni bezalako debutantea eta ni bezalako bertso zoroa ezagutu nuen:
|
|
Ez genion lekurik uzten. Jartzen naiz atzera begira, jartzen naiz Maialen Lujanbiori, Iratxe Ibarrari, Estitxu Arozenari, Nahikari Gabilondori begira... eta sexua ez zen agertzen
|
gure
bertsoetan. Ez ziguten gai modura jartzen eta guk ere ez genuen ateratzen.
|
|
Galdetzen badidazu ea 50 edo 60 urterekin bertsotan jarraitu nahi dudan, baietz esango dizut, baina ez dakit nola egiten den hori. Nola egingo dugu
|
guk
bertsotan jarraitu nahi izateko eta antolatzaileek gu entzun nahi gaitzaten. Nik jarraitu egin nahi dut, baina ez dakit nahiko nauten.
|
|
“Emakumea Bigarren Mundu Gerran”. Luparekin begiratuko dute esaten duguna, hamaika bider eta hamaika modutan gogoraraziko digute guk egiten duguna ez dela bertsoa, edo ez dela bertso egokia, ez dela bertsoak izan behar lukeen modukoa, saiatuko dira
|
gure
bertsoa kalitatetik apartatuko duten ezaugarriak ikusten: biktimismoa, intimismoa...
|
2020
|
|
Eta onelako olerkiak eta onelako idazlanak bear ditugu. Irakurleak eta euskaltzaleak
|
gure
bertso zail eta idazlan ezin entendizkoaz aspertu ditugu. Geok ere, idazleak, azkenez nekatzen ari gara.208
|
2021
|
|
Sorreratik gaur egunera zer aldaketa izan dituzten eta nola funtzionatzen duten kontatu ziguten, guk haien berri izan genezan, ondoren guk gure bidea egiteko. Beraz, horretan ari gara pixkanaka, gure bidea egiten eta aurrera begira
|
gure
bertso eskolan zer gauza egin nahi ditugun finkatzen", azaldu du Gartziak.
|
|
Deigarria da, baita, egun berean Unai Iturriagak Eginen gehigarrian eskainitako titularra ere: " Batzuentzat
|
gure
bertsoak ez du labelik".
|
|
Idazlan honetako argudioak eta iritziak egokiak balira, lotsarik gabe beren errebeldia kontsuma dezaten eskatuko genieke bertsolariei: ‘Ez dugu onartzen
|
gure
bertsoak etsaminatzeko eta kalifikatzeko konpetentziarik duen epaimahairik; ez dugu onartzen bertsogintza norgehiagoka joko bihurtu nahi duen publikorik’ Eta kito. Egiazko bertsozaleak ez du bertsoak entzuteko irrika galduko.
|
|
Hemen bertsolari gutxi zeudenez, gipuzkoarrek kantatzen zuten Nafarroako txapelketan. Gero, iraultzarik handiena izan zen 1992tik goiti
|
gure
bertso eskolako gazteak sartu zirelarik: bi Estitxuak, Silveira, Olaetxea, Amaia Telletxea...
|
2022
|
|
Bertsozale elkarteak baditu markatuak lan ildo oso argi batzuk.
|
Gu
bertso munduaren zati bat gara, zati inportante bat, egituratuena, baina bertso munduak, zorionez, eragile asko ditu. Horiek ere ari dira lanean, eta poliki poliki horretara goaz.
|
|
Ganbarako ariketari beldurra izan diot urte luzez, eta uste dut galtzen ari natzaiola beldur hori, nahiz eta estualditxoa pasatu. Uste dut
|
gure
bertso eskolan bertsoak zehatz botatzen saiatzen garela, eta atzo, gaia oso zabala egin zitzaidan arren, zehatza eta errealista izaten saiatu nintzen; lekura eta egoerara egokituz.
|
2023
|
|
M. Artetxe: Gure kideei eta
|
gure
bertso munduko feministei irribarrea sortzeko komikia da, zeinak indarra emango dien aurrera jarraitzeko. Egia da gauza asko ez direla esplikatzen, eta litekeena da bertso mundua ezagutzen ez duen irakurleari hainbat erreferentziak ihes egitea, baina tira, oro har genero gaiak ezagunak zaizkionak ziur identifikatuko dituela egoera batzuk, nahiz eta ez izan bertso munduko kide, baizik eta musikaren ingurukoa, edo literaturakoa, edo...
|
|
Aurrerago, Basagoitiren Mallabiako lagun batzuk Berrizera joan ziren Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza egitera, eta bertako bertso eskolan hasi ziren: “Haien atzetik joan nintzen ni Berrizera; Miren Amurizarekin hasi ginen
|
gu
bertso eskolan”. Goi mailako ikasketak hasita ere eutsi zion bertsoari, sariketetan eta plazetan:
|
|
Orain, astean bertso eskola bat egiten du gutxienez, eta horrez gain, “lagunartean asko” egiten omen dute bertsotan: “Joera dugu
|
gure artean
bertsotan egiteko, eta bestela, tarteka herrian edo inguruan kantatzen dugu bertso poteoetan, saiotxoetan edo ekitaldiei lotuta”. Lizardi sariketako finalera iritsi zen 2022an, eta aurretik, Tabernetako Bertso Txapelketa irabazi zuen Hernanin, 2020an.
|
|
PERITZ: Dirudielako
|
gure
bertsoetako ibilbidearen parte handi handi batean eragin nagusia, nabarmenena eta behinena izan dutela Manolo Arozenak eta Xabier Euzkitzek, badirudi gu bakarrik ari garela ez dakit zer egiten. Guraso bertsolaririk gabeko neskatxo hori, bertso eskolara joan dena, eta bere bertso eskolako irakaslea plazagizona zena, umetxo horrek ere bertsotara iritsi denean, bide horretan guztian, horrek ere berdin berdin eduki du lotura plazagizon horrekin.
|