|
2000
|
|
|
biok bakarrik.
|
Gure
aspaldiko kezkarik nagusienetakoaondokoa izan da, alegia, Euskal Herrian dagoen gabezia intelektuala ikusita, nolabai teko eztabaida sakoneta lasaia ahalbidetzea. Beste era batera esateko,, estrategia, mailan munduan gertatu diren aldaketakikusita, eta hemengo egoera orokorra, politikoa, ekonomikoa, kulturala, linguistikoa eta soziala, kontuan edukiz, berton aplikagarri izan daitekeen zerbait plazaratzea.
|
|
2003
|
|
|
alde batetik, hainbeste gauzari ikutu gura neuskio gaur lango arratsalde gomutagarri baten, eta ezin gura dodan guztia ezelan be esan, aspergarri ta luzeegi izan ezik. Bestetik, ostera, ondo dakizue guztiok zelango egunak direan
|
gure
aspaldiko egunak: eguraldia bera hotza, iluna ta gogorra bada, bihotzetan be ez daukagu aspaldion beste gauzarik:
|
|
|
Bainan nik ez dizuet gaurko hontan gure olerkari ezagunik aipatuko: herri xehea ekarri nahi dizuet begien aurrera,
|
gure
aspaldiko herri apal eta xume hau, hainbeste gauza ederren sortzaile eta gordairu degun herri maitagarria.
|
|
2004
|
|
|
–Badakit, Oskar –aitak esker oneko begiez so egin zidan– Eta Jainkoari egunero eskertzen diot merezi gabe eman didan mesede hau. Badakit oraindik ez dugula elkar ezagutzen,
|
gure artekoa
aspaldiko oroitzapen eder batzuetara mugatzen dela. Eta badakit huts egin nizuela, zuri eta zure amari –ahotsa apur bat dardaratu zitzaion, baina laster berreskuratu zuen sendotasuna– Azken egun hauetan horretaz guztiaz pentsatu dut.
|
|
2005
|
|
|
Muki arrastoak zeuzkan artilezko eskuzorro gorrian. " Konkorra" zen,
|
gure
aspaldiko ezaguna, guztiz atsotua. Neukan xehe guztia eman nion, eta marmarrean gelditu zitzaidan," Ez al daukak besterik?" egiten zidala gaztelaniaz bere txanoaren leizetik.
|
|
2007
|
|
|
Gainera baditu bere jarduera propioak, adibidez eusko Jaurlaritzarekin elkarlanean eTBren errepikagailuak eraikitzen eta mantentzen ditu, kultura lehiaketak antolatzen eta sariak banatzen, euskararen aldeko aldarrikapenetan parte hartzen... egia erran, aspaldidanik udalerria da euskaltasunaren kokagune nagusia. eskuduntza dauka lehen mailako ikaskuntza laguntzeko bereziki hezkuntza elebiduna. Jaiak eta kirolak antolatzen ditu besta batzordearen bidez. kulturgintza bultzatzen du liburutegi edo mediateka baten inguruan. eremu guzietako elkarteak, komunikabideak barne, laguntzen ditu beren finantzamenduan eta ekintza kudeaketan. eke eta euskal sindikatuaren arteko lankidetza eraginkorra da,
|
gure
aspaldiko historian oinarritua baita.
|
|
|
Begira!
|
Gure
aspaldiko laguna, bonba! Hau berria da.
|
|
|
Ikusi du irakurleak Mitxelena batek askotan ez duela altuberaz idazten, eta, hori da kontua, ez dela ia inor ohartzen? Artikulu honen izenburua [Linguistika,
|
gure
aspaldiko etsai kuttuna, sartu zaigu behar ez den lekuan] harena da; altuberaz al dago. Eta, egon ala ez, ez al da berdin?
|
|
2008
|
|
|
Horri marearteko zabalgunea deritzo. Hortxe dugu
|
gure
aspaldiko historia ezagutzeko aukera paregabea, garai bateko estratuak begien aurrean izateko aukera ezin hobea.
|
|
|
Ikastetxeetan indarkeriaren kultura gainditzeko apustu irmoa dela dio Tontxu Camposek.
|
Gure
aspaldiko auzi zornatuari erreparatuta, badago, bai, horretarako premia. Haatik, zer pentsatua ematen dute Joseba Azkarragaren berbek," terrorismoari zilegitasuna kentzeko plana" dela aipatu baitu.
|
|
2009
|
|
|
Utziko diguzu galdera horri erantzuten? Baina ez zuri, Astillas, Felix
|
gure
aspaldiko lagunari baizik.
|
|
|
–Horregatik asmatuko zian
|
gure
aspaldiko baserritarrak" eguraldi onez edozein dela pilotu" atsotitz maiseatzaile hura?
|
|
|
Goi gorenetik ematen du abisu, sermoi ozenenean, ingurunetxoa nori dagokion. Azkartza inguruko
|
gure
aspaldiko birigarro laguna, mokoaz haizera saiatu izan da," luismariano" izen kariñoa urtez urteko ahaleginean irabazteraino. Eskarmentu zaharrekoa da.
|
|
|
Bizkaiko Aldundiarekin estuagoa eta hurbilagoa. Ezagutzen dute
|
gure
aspaldiko lana. Aldundian gaur egun arduradun diren batzuek euren gaztaroan gure Ikastaroetan ikasi zuten.
|
|
2011
|
|
|
daukate ta irakasteko
|
gure
aspaldiko arbasoei buruz... Primate
|
|
|
Ez zaigu komeni ahaztea edozein gizarte garaikidek duen exotismoz apaintzeko joera, beharra agian. Eta exotikoa izan liteke kanpotik ekarritakoa —berez guretzat lurralde exotikoak diren urrunetik— edota
|
gure
aspaldiko kontuez baliatzea. Kantu zaharren erabilera horrekin, neurri handi batean, gurea zena ere exotismoak duen betebeharretarako erabilia izan zen.
|
|
2012
|
|
|
Urte asko igaro dira gure bideak urruntzen hasi zirenetik, kontzertuaren osteko uda hartatik bertatik. Kartaren hasieratik jakin al duzu, edo erdialdean ohartu zara,
|
gure
aspaldiko elkarrizketez aritu naizela. Edo gurasoen etxera egiten zenizkidan bisita sarriak aipatzean?
|
|
|
Utik ahulezia! Itzuliko naiz; eta agian, noizbait, hotz hotzean solas egingo dugu elkarrekin
|
gure
aspaldiko amodioez. Agur!».
|
|
|
Zertako eüskal historiatik geiak biltzen diren, erran horietzaz beste biderik badago.
|
Gure
aspaldiko gaüzer doakienez, ikerketa hanitx egin da eta egiten da. Hobeki ikusten dügü zer zen gure aitzinekoen bizitzea, gero eta xehetarzün haboro edireiten da eta barnatzen.
|
|
|
Txikia da energia guztia, eta familiako kideen arreta eskatzen du, zakur nagusiarena barne. Horrek
|
gure
aspaldiko lagun iletsua desenkiziatu dezake. Hala ere, badaezpadako neurri batzuk lagungarriak izan daitezke txakur zaharraren eta txakurkume heldu berriaren arteko bizikidetza posible izan dadin eta, zergatik ez, baita positiboa ere.
|
|
|
Jabearen maitasun laginek lagundu egiten dute agure txakurra seguru senti dadin eta kumea hobeto onar dezan Txakurra oinez ibiltzen den animalia da, eta portaera oso lurraldekoia du. Hori dela eta, ez da harritzekoa
|
gure
aspaldiko laguna hasieran bederen ukituta agertzea, orain arte bere espazio esklusiboa izan den jarraibide baten etorrera onartzeari. Ulergarriak izan behar dugu harekin, eta ahalik eta denbora eta afektu gehien eman, pozik eta seguru senti dadin.
|
|
|
|
Gure inguruan
aspaldiko ohitura den auzolana berreskuratzeko asmotan dabil udala. «Herrian gaur egun bizi dugun egoera ekonomikoa zein den ikusteak, tresna honek duen garrantziaz konturatzen lagundu digula ohartzen gara», aipatu digu Peio Etxabide alkateak.
|
|
2013
|
|
|
Kataluniaren adibidearen eragina
|
gurean
aspaldikoa da, baina nabaria da Txostenean. Framing Berriaren eraikuntzan Kataluniaren ereduak duen pisua handia da:
|
|
|
–berrekin zion Facundok; eta zelan Pedrok isilik jarraitu baitzuen, erantsi zuen?:
|
Gure
aspaldiko ametsa betetzeko moduan egon gaitezkek, sekulako negozioa eginez.
|
|
|
–berrekin zion Facundok; eta zelan Pedrok isilik jarraitu baitzuen, erantsi zuen–:
|
Gure
aspaldiko ametsa betetzeko moduan egon gaitezkek, sekulako negozioa eginez.
|
|
2016
|
|
|
|
Gure
aspaldiko laguna aipatu nahi dugu,
|
|
|
Xalbador Daniel eta Ihidoi Gerard bikotea hor izanen da Askarain Laurent bere betiko gitarristarekin. Daniel Xalbadorrek beti kantu berriak asmatzen baititu,
|
gure
aspaldiko talde honek badaki bere emaitzaren erreberritzen eta arrakastatsua egoiten.
|
|
2017
|
|
|
–
|
Gure
aspaldiko kontu eta abesti gogokoenak. Egunen batean utziko dizut entzuten.
|
|
2019
|
|
|
Euskarazko telebista saio, film, emankizun edo eskaintza erakargarriak behar ditugula irakurri edo entzun izan dugu askotan, euskaraz ekoitzitako kultur produktuen kontsumoari edo euskaraz eskaintzen diren zerbitzuen erabilerari buruzko adierazpenetan.
|
Gure inguruan
aspaldiko kezka da, euskararen ezagutzak gora egin baldin badu ere, euskarazko kultur produktuen kontsumoak ez duela gora egin neurri berean, batez ere sektore batzuetan: prentsa, telebista, zinema?
|
|
|
Eguraldia porta dadila ahal duen ongien! Udako santu zerrenda loditzen doakigunean, pentsamendu bat ibili zait buruan bueltaka,
|
gure
aspaldiko baserri lanez betetako haietara begira...
|
|
|
Bihar, Akordatzekoak akordura ekartzen ibiliko garenez, Aingeru Jagole Guardakoaren babesa azpimarratu nahi nuke.
|
Gure
aspaldiko artzainek, beren atsotitzen artean bazuten bat, ia negu guztira zabaldua daukaguna: alegia, halako eta halakotan eguzkia ikustea baino, ardi artean otsoa ikustea nahiago zutela.
|
|
|
Elkarlana da gakoa.
|
Gure
aspaldiko arbaso horiek elkarrekin zerbait egitera joan eta, ekintza edo mugimendu bat adierazten duen aditza indarrean jarri zutenean, sekulako aurrerapausoa eman zuten: haien aginte esaldietarako euskal aditza eskuratu zuten.
|
|
|
Bi aditz hauek deklinabidea eskatzen dute. Adberbio hauetan ederki ikusten da nondik nora joan ziren
|
gure
aspaldikoak, atzizkiak baitira euskararen historian" betidanik" erabili izan direnak.
|
|
|
Oposizio hori ulertzeko ezinbertzekoa da jakitea gizakiok nola barneratzen dugun lehenengo aldiz agertzen zaiguna eta nola hurrengotan; horrela, gai izanen gara ulertzeko nola jokatu zuten
|
gure
aspaldikoek: guretzat ez ezaguna den animalia lehenengo aldiz agertu eta izena jartzen diogu; mugagabean, atzizkirik gabe:
|
|
|
zaldi deituko diogu animalia horri. Bigarrenean, barneratuta dugun irudia eta izena, batetik, eta animalia bera eta leku berean begiztaturik, bertzetik, gure zaldia da dagoeneko...; bada, horixe bera izan zen segurki gertatu zitzaiena
|
gure
aspaldikoei: Ekaingo labar pinturetan zaldi bat margotu zuenarentzat, dudarik ez, bere zaldia izan zen, eta denentzat zaldiak izan ziren margotu zituztenak.
|
|
|
Azpimarratu behar duguna da
|
gure
aspaldikoen hauta eta emaitzaren egokitasuna.
|
|
|
Laburbilduz, bilatzen ari garen garaiko geroaldiaren ezaugarria aztertzera joan gara:
|
gure
aspaldiko arbaso haiek erabili zuten geroaldia erabilgarri izateko, ezaugarri arras garrantzitsua izan behar zuen: ziurtasuna.
|
|
|
Lan honetan zehar behin eta berriro agertzen zaigu perifrastikoa modernoa dela; baina, gu oraindik ere ez gara iritsi perifrastikoaren hasierara eta dagoeneko sartuak gaude garai batean non, menderakuntza asmatu aitzin,
|
gure
aspaldikoek esaldi bakunak eta lokabeak baino ez zituzten erabiltzen.
|
|
|
Hiztegia hartu eta atera aditzak!. ahantzi, busti, edan, hil, igan, jan, jin. begi bistan da
|
gure
aspaldikoak ez zirela aditz erroak asmatzen ibili; eta ondorioztatzen ahal dugun gauza bakarra, noizbait aditz erroak erabiltzen ibili baziren ere, laster, aditzoinak asmatzera jo zutela, aditz erro gutxi izanen baitlitzateke aspaldi luze hartan erabilgarri zituztenak.
|
|
|
• Pentsatzekoa da
|
gure
aspaldiko haiek hiztunaren espazioa antolatzen ibili zirela eta antolatze horretan sartzen direla erakusleak eta adberbio erakusleak.
|
|
|
euskaran ez dago generorik, eta horrek sekulako garrantzia ematen dio eme hitzari:
|
gure
aspaldikoek eme eta ar hitzen beharra sentitu eta erabiltzen hasi ziren; horiez gain, hitz desberdinak daude sexuaren arabera: neska, mutil; gizon, emakume; anai, arreba; seme, alaba; zaldi, behor; eta abar.
|
|
|
Arrazoi handia eskuratu dugu, bai; baina, baldin horri gehitzen badiozu
|
gure
aspaldiko arbasoek, hasmenta hartan, ez zutela eskura holako gramatika osagarririk, eta zituztenen artean esaldi xume eta motzak osatzeko baino ez zutela balio, bada, bi gauza batera argitu ditugu aipaturiko hauta horrekin: lehenbizikoa, gure aztarnategian, hondora joan ahala, subjuntibozko esaldiak direla desagertzen joanen diren lehenetariko batzuk; are gehiago, menderakuntzan eratzen dugun edozein esaldi, arrazoi beragatik, murrizten joanen da.
|
|
2020
|
|
|
Ezin ezetz esan. Bitartean,
|
gure
aspaldiko bi lagun pasa ziren handik berriketan, guk entzuteko moduan, Billy Withers eta bere anaia Jack:
|
|
|
|
Gure
aspaldiko ohitura da.
|
|
2021
|
|
|
Zenbaki monografiko honetarako" Euskara eta immigrazioa" da proposatu zaigun gaia. Guk baino ibilbide luze eta oparoagoa dute arlo honetan bertze hainbatek, baina ezin uka
|
gure
aspaldiko kezka dela, eta euskara ardatz duen harrera eta jendarte kohesiorako urrats eta jarduerekin ez ginela bart gauerdian hasi. Gai honekin estuki lotua, etorri berrientzako hizkuntza harrera pentsatu eta antolatzea izan dira gure lehentasunak.
|
|
|
|
Gure
aspaldiko atezaina den Zaldieroak emango dizu ongietorria, jarraian Itxaro Borda idazlearekin moda zahar eta berriez kalakan aritzeko.
|
|
|
«Badut berri hits bat zueri esateko: Jon Mirande Aiphasorho
|
gure
aspaldiko adiskide minaren bihotz ona eta buru kezkatia gelditu dira. Abenduaren 28an hil da, sortu zen hirian, Parisen».
|
|
|
Ez dut familia loturarik Cesar Vallejo miragarriarekin, baina nire zuhaitz genealogikoan txertatu dut.
|
Gure
aspaldiko birraitona amonen antzera, poeta hori beharrezkoa izan zen ni existitu nendin.
|
|
|
Ezinezkoa da denok jakitea literaturak eta jakintzak mintzabide dituzten hizkuntza guztiak, eta, zoritxarrez, uso gehienak ez dira gauza hizkuntzen dohaina hedatzeko. Baina
|
gure
aspaldiko itzultzeko ohiturak zubiak eraiki ditu, ideiak nahasi, elkarrizketa polifoniko mugagabea sortu, eta gure chauvinismo arlotearen arrisku makurrenetatik babestu gaitu, norberaren hizkuntza bat askoren arteko beste bat dela erakutsiz —eta bat baino gehiago, egia esatera—.
|
|
|
|
Gure
aspaldiko arbasoengan gaitasun sentsorial nahiz motor batzuk (soinuak egiteko eta hautemateko gaitasunak) eta kontzeptualizatzeko gaitasun batzuk garatu ziren, haien arteko loturarik gabe; une jakin batean, ordea, FOXP2 genearen mutazioei esker, bi gaitasun horiek" ezkondu" egin ziren eta hortik etorri zen hizkuntza (Anaut, 2012: 49).
|
|
2022
|
|
|
Sentitzen dut Martintxo,
|
gure
aspaldiko ipuin zaharretako heroia, baina zuk egin ez zenuena plazer handiz egingo dugu guk gaur (barikua), hemen (Eliseo Soroetan), gauez. Guk, Deabruak berak eskatzen badigu hamahiru ahoskatzeko, aho betez emango dugu aditzera gurean hamahiru badirela, nahiz eta euskal kantagintza berritu zutenen hezur sakratuak dardaraz hasi lurpean.
|
|
|
–Baldintza horietan ezin azter nezake serioski zuen kontratu egitasmoa; Gallimardek bi aldiz gehiago eskaini zidan atzo.
|
Gure
aspaldiko adiskidetasunak ezin dit ahantzarazi Gabriel Corte deitzen naizela.
|
|
|
Izan ere, Linguae Vasconum Primitiae bere liburuko bi testurik ezagunenei dantza airea darie izenburutik. Uste da Sautrela jauzika egiten zen
|
gure
aspaldiko ahaidea izan zitekeela. Eta Kontrapas dantza molde ezberdinei deitu izan zaie.
|
|
2023
|
|
|
Halere, emazteek jasaiten dituzten injustiziek eta bortizkeriek bizirik diraute, nasaiki. Oihartzun handirik gabe frangotan, isilpean, eguneroko bizi arruntean ere emaztearen gutiestea
|
gure
aspaldiko ohituretan oinarritzen baita.
|
|
|
Han daude burdin aroko gazteluaren hondakinak, han ere lurpean orduko herrixkaren aztarnak, 2200 urte baino zaharragokoak. Arkeologoek, abiatuak dituzten miaketetan, aurkitu dute delako eskua, etxe bateko atean objektu apotropaiko gisa erabilia izan zitekeena, idazki baskonikoekin, hots
|
gure
aspaldiko arbasoen euskara izan zitekeenean. Zorte ona eta ongi etorriaren eskua.
|
|
|
Hondatu egin gaituzte, ezin da besterik esan, euren eskaintzak ez baitu alderik guk eskain dezakegunarekin. Saiatu, saiatu gara geure prezioak ahalik eta gehien egokitzen Viajes Halcónekoenekin
|
gure
aspaldiko bezeroak nolabait, hein handi batean gure lan zein gizabide onaren laguntzaz, noski, mantentze aldera; baina, betiere alper alperrik, guk prezioak beraienetara egokitu orduko haiek berriro jaitsi ohi dituzte eta. Nik uste badakitela ondo asko zertan ari diren, berdin zaie dirua galtzea hasiera batean, oso xede zuzena baitute gureari zein gurea bezalako agentzia txiki guztiei dagokienez:
|
|
|
Egia da jendea oraindik gogoratzen dela gutaz, gerturatzen zaigu jendea eta guk askotan ez dugu jakiten nola erreakzionatu.
|
Guk
aspaldiko kontu bat bezala ikusten dugu Ehun Kilo eta jokoz kanpo harrapatzen gaituzte batzuetan.
|