|
2010
|
|
|
Hondarrean, aurtengo Zelaia Sariaren irabazle" Darwin geurean" lana gertatu da, gehiengo erabatekoaz,"
|
gure
aroan oraindik ere, eta berriz ere, puri purian dagoen gaia darwinismoaeuskal munduan izanikako eragina aztertuz ongi dokumentaturiko lana jakinduriaz eta gaitasun handiz garatzen duelako. Bertan, Darwinen teoria azaldu zenez geroztik XX. mendeko erdialdera arte, berri eta aurkikuntza interesgarriz beteriko bidaia erakargarria proposatzen da, mailako dibulgazio zientifikoan eta gai horri buruz erreferentzial izanen den lana burutuz".
|
|
|
Nazio estatuen kartografiak" geogorputzak" kreatu zituen. Baina hor gorputz asko daude, Kobrezko txanpon erromatarra,
|
gure
aroa baino 330 urte lehenagokoa, idiaren irudiarekin. Latinez, pecunia, ‘dirua' edo ‘jabetza', pecus hitzetik dator, hau da, ‘abere' hitzetik. mugen gainetik, bizikidetzaren bila.
|
|
|
Jugurtak erromatarren taktikak imitatu zituen, bai botere erlazioetan eta bai jardunbide militarrean, leialtasunen erosketa esate baterako.
|
Gure
aroa baino lehenagoko 111tik 105era arte gerla gogorra sostengatu zuen. Azkenean, Jugurta erromatarrek traizio bidez harrapatu eta Erromako Foroan ito zuten.
|
|
|
Euskara eta fula Europa mendebaldean eta Afrika iparraldean antzinatean hitz egiten ziren hizkuntza familiaren arrastoak lirateke. Berbereak heldu aurrekoak,
|
gure
aroa baino bi mila urte lehenago heldu zirelako, ustez, hauek Afrika iparraldera, geroagoko arabiar uholdearen aitzindari. Hala ere, ahaideak lirateke familia kamito semitikoan, familia" afroasiatikoan" gaur egun deitzen denez, familia honek izango lituzkeen bost adarretatik bat:
|
|
|
Humorismoaren alorrean segituz, baina barnago, Pablo Sanchez Velasco eta Francisco Leyvaren tesia dago.
|
Gure
aroa baino lehenagoko 219 urtean Anibalen armadatik 20.000 berberek desertatu omen zuen Pirinioak zeharkatzeko orduan, Erromaren aurka borrokatzera zihoazela jakin eta berehala. Seguru, bidaia pic nic bat zela pentsatzen zutela ordura arte.
|
|
2013
|
|
|
Horrek azalpen zabala du,
|
gure
aroaren koloreetako bat da, baina ez gaitezen luza horretan. Sinplifika dezagun atxikimenduaren gaia euskarari dagokionean.
|
|
2014
|
|
|
Martin Azpilkueta deus baino gehiago moralista genuen; baina oroit Keynesek ekonomia, gainerako" zientzia moralen" artean kokatzen zuela. Izan ere, etikak gainbehera egin duen
|
gure
aroko gaixotasun asko, garaiak garai, diagnostikatu zituen Orbaibarkoak eta, ikusiko dugunez, baita sendabideak proposatu ere.
|
|
2015
|
|
|
gure Gorteak, mota orotako ahalak. Nahi ditugu Foruak erran nahi baita, libertateakzeintzuak behar baititugu bere buruaren jabe den herri moduan,
|
gure
aroaren arabera, bizikidetza lagunkorrean gainerakoekin. Ez gaude gibelera so, baina aitzinera.
|
|
|
Requiem aren ondotik etorriko da ihardukitzea dudarik gabe. Belaunaldi kultuago batek joko du
|
gure
aroa barbarotzat: utzi egin zuten lingua navarrorum hura hiltzera, milurtekoen eta milurtekoen ondoren.
|
|
|
Argiak nabarmenduz eta goraipatuz, ixkin egin gabe itzalei, paradoxak ezkutatu barik. Batzuk eta besteak zeukaten testuinguruan azalduz,
|
gure
aro garaikidea ulertzeko baliagarri diren hameka informazio eta berri plazaratuz, hainbat irudi ekarriz. Orotara, era gogoangarrian taxutu historia, pertsonalaren eskutik kolektiboarena, sujetarena jendartearen baitatik.
|
|
2017
|
|
|
Bazekiagu gero kartagotarren mende egon zela Sardinia K.a. VI. mendetik III. era arte, eta ziur asko islaren zati batean haien hizkuntza nagusitu zela. Gero erromatarren aroan guztiz galdu zuan paleosardiniera; gehienera jota
|
gure
aroko bigarren edo hirugarren mendera arte helduko zuan. Beraz, kontuan izanda euskarak eta paleosardinierak ez dutela harreman zuzenik izan azken bi edo hiru mila urtean, eta bakoitza bere aldetik garatuko zela, eta zenbat denbora igaro den islako hizkuntza galdu zenetik, eta izenek ahoz aho igarotzean ezinbestez jasaten duten higadura, batez ere hizkuntza galduta gero Euskal Herriko eta Sardiniako toponimien antza hutsaren hurrengoa izan behar duk nahitaez".
|
|
|
Koka gaitezen, esate baterako, Frantziaren erdialdean. Duela hamar bat mila bat urte hizkuntza aurre indoeuroparren bat egingo zen (baskonikoa, Vennemanen ustez); ondoren,
|
gure
aroa baino mila edo bi mila urte lehenago, badakigu hizkuntza zeltikoak nagusitu zirela Galia deitzen zitzaion eremu horretan. Gero, erromatarren inbasioarekin, latina inposatu zen.
|
|
|
3 .Gimbutasen arabera, indoeuroparren inbasioa" nahiko berria" da,
|
gure
aroa baino hiru mila urte inguru hasirikoa. Beraz, lituaniarraren teoriak ez dira gaizki ezkontzen goiko hipotesiarekin.
|
|
2020
|
|
|
Herotodo, Historiak, 470 edo 430 urte
|
gure
aroa baino lehen. Iñaki Usabiagaren eta Josu Naberanen itzulpena.
|
|
2021
|
|
|
Kasianoren historia ile lazgarriak frogatzen digu zigorradak eta zartakoak segur aski ez zirela sekula desagertu erromatarren ikasgeletatik, baina, era berean, argiak ere ikusten ditugu panorama ezin ilunago horretan.
|
Gure
aroaren hasieran, pedagogia errukitsuago eta dibertigarriago baten defendatzaileak sortu ziren. Korronte horrek nahiago zituen sariak zigorrak baino, eta eginahalak egiten zituen haurrengan jakin gosea pizteko.
|
|
|
Nolanahi ere, Juvenalen umoreak ez zukeen arrakastarik izanen burlaren atzean egiazko osagairik izan ez balu. Dudarik gabe,
|
gure
aroaren hasieran, irakurketaren plazerak habia egina zuen emakume erromatar askorengan. Eta haietako batzuk, literaturaz eta hizkuntzaz maitemindurik, gai ziren senarrak estualdian jartzeko.
|