|
2001
|
|
|
Alderantziz. Badakit Indarra gure artean dagoela, gure harremanen berme,
|
gure
aditzen mutuarazle, ahulezia gaitzesten dugun garaiotan: nola uka hori?
|
|
2002
|
|
|
Harreman ekonomikoetan, garrantzi handikoa da jakitea jarioaren noranzkoa, edo,
|
gure
aditz paradigmaren jokoan adierazita, nork nori zer saltzen dion ikustea. Hirurogeita hamarreko urte horietan, esate baterako, kontuan hartuta 50 estatutako datuak, ikusi ahal izan da ezen munduan esportatutako telebistarako programazio ordu guztietatik %40k jatorri estatubatuarra zutela; Estatu Batuek, aldiz, euren telebista programaziorako %2 baino ez zuten inportatu, epe horretan.
|
|
2003
|
|
|
Ynfernuric eztala, ceruric eztala, gure animac abere edo animalien antzecoac dirala; eriotzarequin gucia acabatzen dala, seigarrenecoa pecatu eztala, confesio bearric eztala; oiec guztioc Apaiz Fraileen guezurrac, ilusioac, ipuiac dirala. Orra
|
gure artean
aditzen dana: ona emen fede guztia sustrai sustraitic quenduric" (J.
|
|
2006
|
|
|
Ziur asko ez zen egun bateko lana izan. Burua ederki nekatu izan zuten
|
gure
aditza asmatu zutenek, eta izerdi dezente bota zuten hura osatzeko: zenizkiguten, diezaioket, nerabilkizun...
|
|
2009
|
|
|
Penduluaren antzera, mutur batetik bestera jauzi bakar batean pasatzera oso emanak garenez euskaldunak, argitu dezagun kontua ez dela" eman diezadakezu" ala" eman ahal didazu" formen artean bat aukeratu eta bestea ezabatzea. Ez dugu halakorik proposatuko, are gutxiago
|
gure
aditz sistema perfektua kritikatuko. Besterik da kontua.
|
|
2011
|
|
|
Oraingoz ez dirudi EGA ateratzeko asmotan dabiltzala; euskal aditza zertan den ikasiz gero aski omen dute. Izen handia dauka, alajaina,
|
gure
aditzak munduan.
|
|
2016
|
|
|
–Atsotitzekin hasi zeazte jada?
|
Guk
aditzekin jarraitzen degu. Nor nori, nor, nor nori nork?.
|
|
|
Juan Bautistak lore batzuk entzun ditu: “Edadeko jendeak esan dit Arrate irratia topatzen hasten direla, eta, danba, ezagutu egiten gaituzte, eta ‘ene, ze kontu eder! ’ Uste dut arrosarioaren ordez
|
gu
aditzen gaituztela”. Arenazak esan duenez, Internetez ere hainbatek entzun ditu lehen saioak.
|
|
2019
|
|
|
gure metodoa eta gure emaitzak, bertzerik ez. Erabat ahaztuta genuen
|
gure
aditz laguntzailearen taula, eta bertze gauza batzuk ikusteko, nolabait ere, erran liteke astinaldi bat behar genuela gure aztergaitik ateratzeko eta zorionez astinaldi hori momentu onenean jaso dugu.
|
|
|
Hor daukagu, berriz ere,
|
gure
aditz trinkoa, aztertzen ari garen gaiarekin lehian.
|
|
|
Beraz, erran dezakegu zilegi dela eskura zutena nahi zutenerako erabiltzea; eta, gehituko genuke, erabaki horrekin —hizki hauek bere Geroa antolatzeko— ez zutela
|
gure
aditza urratu ezta bidetik atera ere, baizik eta bertze pauso bat baino ez zutela eman.
|
|
|
Konjugazioa asmatu ahala, aitzinean erran dugun bezala, esaldiaren aditza biribiltzen joan zen. Gaur, esaldietan agertzen diren pertsonen arabera
|
gure
aditza honela sailkatzen dugu:
|
|
|
Euskara ondoko hizkuntza parametroetan, latina barne, erkatuta, oinarrizko aditz hauek: llorar, reir, besar. eta holako aditzak
|
gurean
aditz propio ez izateagatik, errekurtso falta, dotorezi gabea, maila apala eta antzeko sententziak leporatu dizkiote euskarari.
|
|
|
Baldin Lafonen iritzia onartzen badugu eta
|
gure
aditza bertze baten ordezkoa dela, hau da, ezagutzen ez dugun hitz batek gure aditzaren esanahia eta erabilera berberak zituela ontzat ematen badugu, nola liteke aitzindaria, eta bere esparruko guztiak, leku guztietatik erabat desagertuak izatea eta ez geratzea inon inolako arrastorik?
|
|
|
Baldin Lafonen iritzia onartzen badugu eta gure aditza bertze baten ordezkoa dela, hau da, ezagutzen ez dugun hitz batek
|
gure
aditzaren esanahia eta erabilera berberak zituela ontzat ematen badugu, nola liteke aitzindaria, eta bere esparruko guztiak, leku guztietatik erabat desagertuak izatea eta ez geratzea inon inolako arrastorik?
|
|
|
Mundu guztiak gogoan daukala, nahiz eta
|
guk
aditza era zabalenean argitara, guk geuk ez ditugula erabiltzen hor agertzen diren gehienak. Ierarkia bat jarri behar genuke.
|
|
2023
|
|
|
Ezetz erantzungo dut, debagoienatar eta goierritar minduekin batera bozkatuz. Nago
|
gure
aditzak konplexutasunaren eskalan gora egin, erpina jo eta hiztun haiek behera hasi zirela, osagai gehien dauzkaten adizkietatik hasi ere.
|