|
2001
|
|
|
Merino ardia handia da, munduan ilerik onena duena. Sorlekuz Espainiako arraza zen, baina
|
gero
mundu osora zabaldu zen. Merino ardiak ez dira jezten.
|
|
2002
|
|
|
Germs, Black Flag, Dead Kennedys...
|
Gerora
mundu osora hedatuko zen (eta Euskal Herrian hain garrantzi handikoa izango zen) mugimenduak han izan zituen bere  hastapenak. Leku haiek ezagutzeko aukerak ere izugarri erakartzen ninduen.
|
|
2004
|
|
|
Hizkuntzaren izaera ofiziala Estatu modernoaren sorrerari atxikia dagoen gertaera izaki, Estatu honen hizkuntza politika izango da lehenik mendebaldean eta
|
gero
mundu osoan, hizkuntza batzuen estatus politikoa eta soziala gailenaraziz, herri mintzaira gehien gehienak ezerezean hondoratuko dituena. Estatu hauen gorpuzkeran hizkuntzaren osagaia oinarri oinarrizko funtsa delako, nazio identitate berriaren sorkuntzan eta kohesioan, noraezeko baldintza izango da hizkuntzaren izaera ofiziala.272 Oker egongo da, oker baino okerrago, hizkuntza ofizialen kategoria juridikoa eta politikoa Estatuaren materialtasunari atxiki nahi ez dion aburua.
|
|
2008
|
|
|
Erdibideko urratsak ere egin daitezke, eskualdekako diru batasunak, Europan egin den moduan. Ezin da baztertu etorkizunean antzekoa egitea Asian, Ipar Amerikan eta zergatik ez, agian
|
gero
mundu osoan. Baina zaila da, inork ez duelako subiranotasuna galdu nahi.
|
|
2009
|
|
|
Prozesu hori XIX. mendean abiatu zen, Frantziak pisuak eta neurriak bateratzeko erabakiak hartu eta praktikara eraman ondoren. Ordukoa da sistema metriko hamartar ospetsuaren sorrera,
|
gerora
mundu osoan hedatu dena. Denborarekin, ingelesezko «no standards for quantities and units, no trade» esaera zaharraren bidetik, estandarizazio prozesu zabala bultzatu zen mundu osoan zehar, gaur egungo globalizazioarekin areagotuz eta finkatuz doana, gero eta gehiago.
|
|
2010
|
|
|
|
Gerora
mundu osoan zabaldu ziren: geroz eta konplexuagoak, geroz eta luzeagoak.
|
|
|
Horrela, beraz, azken aldian gero eta sarriago elkarri lotuta ikusi ditugun bi kontzeptuglobalizazioa eta integrazio ekonomikoa dira. Hainbat eztabaidatan, batzuen ikuspegitik, bi kontzeptu horiek jarduera ekonomikoa antolatzeko bide alternatibotzat hartuakizan dira; beste batzuen aburuz, aldiz, bi dinamika horiek norabide berean joangolirateke, ekonomiaren liberalizazio prozesuak zabalduz erregio mailan hasiera batean,
|
gero
mundu osora hedatzen joango liratekeelarik. Gaur egun, bi mutur horien artekoeztabaida zabalik dago.
|
|
2013
|
|
|
Finantzen mudutik dator egungo krisia, hor kontsentsua zabala da, 2007ko udan hasi zen AEBetan eta
|
gero
mundu osora barreiatu zen, nagusiki herrialde garatuetara, eta bereziki Europara. Finantza, aseguru eta higiezinen burbuilen eztandak aldi berean eman ziren eta AEBetako datu honek ematen du neurriaren tamaina dirutan:
|
|
2015
|
|
|
3 Wilkinsonek Zibilizazio Zentral izena ematen dio sistema horri, Egipto eta Mesopotamian sortua, K.a. 1500 urte aldera, eta ordutik munduko beste zibilizazio guztiak irentsi dituena; Japonia eta Ekialde Urrunekoak azkenak, pasa den mendean (1995). Wallerstein, bestalde, konforme dago mundu sistema (berak marratxoa ipintzen du ñabardura bezala) bakarrean bizi garela, baina, XVI. mendean Europan sortu zen mundu ekonomia kapitalistak osatua da,
|
gero
mundu osora hedatu zena. Kapitalismoa, hortaz, XVI. mendera mugatzen du, eta Europara hasieran.
|
|
2022
|
|
|
Milanesen itzala luzea izan da, eta lehendabizi bere herrialdean, baina
|
gero
mundu osoan egin zen ezagun. Gainera, Kubarekin zuen nazioarteko elkartasunak, batetik, eta AEBen inperialismoaren aurka ezkerreko mugimenduetan zabaldutako jarrerak, bestetik, nolabaiteko ikono ere bilakatu zuten Milanes —Silvio Rodriguezekin batera—, baita Euskal Herrian ere.
|
|
2023
|
|
|
Eta
|
gero
mundu osoa menderatuko duzu.
|