2000
|
|
sartzen da. Hasieran, bere amarekin dagoenean haurrak duenportaera behatzen da, biak bakarrik eta arrotz baten aurrean?;
|
gero
ama joatenda eta haurraren portaera behatzen da, behin bera bakarrik eta hurrengoanarrotzarekin dagoela?.
|
|
Bizkar-hezurra kraskatzeko beldur omen da, eta ez du berrietarako dirurik. Ez esan
|
gero
amari...
|
|
‘Bai ama, oraingoz... hauxe da nire tokia’ Garbi esan zioan.
|
Gero
ama lo goxoak hartu zian, gu badaezpada ere eta mahaia ere hala zegoelako jarria, haren oinetan jarrita bazkaldu genian. Henri, Pitita eta hirurok bazkaldu genian, eta mahai txiki batean, Jon eta Alaine, gure ilobatxoak.
|
|
Artean etxekoandreak leka mordo bat ekarri zuen mahaira, alaba gaztea eta biak haiei hariak labanarekin kentzen hasita zeuden. June ezti eztia jaiki, fregaderaraino joan, han zeozer egin,
|
gero
amaren ondoan jarri zen, lekak zatikatzeari ekinez. Etxekoandreak ez zuen oso kara onik egiten; alde batera, aurpegia zimeldu eta ilundu zitzaion:
|
2002
|
|
Hitz horiez eman zion aitak hasiera
|
gero
amari eta niri askotan eta harro asko gogoraraziko zigun eztabaida luze bati.
|
|
Bizarra egitekorik behar duzu?
|
Gero
amarengana joango naiz, lisaburdina matxuratu omen zaio eta. Ibiliko zen saka eta saka, zertan ari zen arrastorik gabe!
|
2003
|
|
Ados,
|
gero
amari deituko deutsat, kezkatu ez daiten biek irribarre egin zuten, pozik.
|
|
Orain ez, orain liburua ari nintzen leitzen.
|
Gero
amak komuneko atetik zera esan zidan:
|
2004
|
|
Eta Romanek ere igo zuen arrapala, aurrera edo atzera begiratu behar zuen jakin barik.
|
Gero
amaren oihua entzun zuen, beste zarata guztietatik ondo bereizita: " aprobetxeu", hori esan zion, aprobetxeu, eta Romani iruditu zitzaion egun osoan mila ama haietako batek ere ez zuela hain gauza ederrik esan.
|
|
" Kontua duk, ez zakiat nolaz izan zen baina,
|
gero
amak maniobraren bat egin behar izan zian eta, semeari lepoa erruedapean hartu omen zioan!" Tapax mutu eta koloregabe geratu zen, eta: " Bueno...
|
2005
|
|
Gu, senideok, errotan egon ginen bizitzen. Lehenengo, amarekin;
|
gero
amarik gabe, aitaita eta amamarekin. Errota gozoa zen niretzat.
|
|
Une hartan, ama eta Alberto sartu ziren gelara, Adela egongelara eramateko, kuxinekin prestaturiko sofara. Alai afaldu genuen, eta
|
gero
ama eta biok etxera itzuli ginen. Alberto Adelaren etxean geratu zen lotan.
|
|
Berak amak irakurtzen zizkion ipuin horietako bat idatzi nahiko luke. Eta
|
gero
amari oparitu, etxera itzultzen denean.
|
2006
|
|
|
Gero
amak errieta txikia egin zion aitari mahaia bedeinkatu baino lehen jaten hasteagatik. Aitak begirada makurtu zuen.
|
|
lotsati plantakoa! (Ez
|
gero
amari ezer esan!) Muxu bat.
|
2007
|
|
Xabier Insausti kolegak hiru urteko bere haurraren adibide hau kontatu dit: lehenbizi euskara hutsa ikasi du,
|
gero
amarekin alemana, eta hiruzpalau urterekin aitona amonen etxean espainola murduskatzen hasi da. Une horretan, «un agujero» esan ezinda, «locho bat» asmatu du, al. berba («loch», zulo), esp. bukaera (o) eta eusk. artikulu mugagabea lotuz.
|
|
Harrapatuta!", esan zuen batek.
|
Gero
ama baten ahotsak moztu zien jarduna: " Segi kanpora!
|
2008
|
|
Munduan izan dan lehenengo globo klasea zan gure jostailua.
|
Gero
ama eta arrebak errekara joaten ziran txarriaren hesteak garbitzera, odolosteak egiteko.
|
|
Gero, sakristian galletak eta basotxo bana ardao arrantzio edan ondoren, abadeak jaunartzearen oroigarri bana emon euskun, bakotxaren izen eta guzti.
|
Gero
amak koadroetan sartzen ebazan. Horregaitik, gure etxeko gelak holako oroigarriz beterik egozan.
|
|
Morroiloari eman nion nik berehala, eta han gelditu ginen une batez ilunpetan, arnasestuka, etxe osoan kapitainaren gorpua beste lagunik ez.
|
Gero
amak kandela bat hartu zuen barratik, eta elkarri eskutik helduta salarantz abiatu ginen. Guk utzi bezalaxe zegoen, bizkar gainean etzanda, begiak zabalik eta beso bat luzatuta.
|
|
Lehenengo aitari,
|
gero
amari,
|
|
Eta harro. Bai, kontra gaude, ezezko borobila praktikatzen dugu, ez gaude garapenkeriaren alde, aurrerabidearen gezian ez dugu federik, pentsatzen dugu buelta emango diogula eromen honi eta iragana ez ahaztu eta ez errepikatu,
|
geroan
Ama Lurrarekin era orekatsuagoan bizi ahal izango garela, honela gizarte zuzenago, geldoago eta bizigarriagoa lortuko dugula; kontrakotasunetik harago joango garela uste dugu, baina momentuz kontra egon behar dugu, hainbat proiektu suntsitzaileren kontra aritu behar gara kaltearen gizarte honetan (gero eta lan gehiago gutxiago irabazteko, gero eta urrunago, gero eta azkarrago: istripuak, depresioak, estresa...).
|
|
Medikuak eskua luzatu digu, lehendabizi aitari,
|
gero
amari. Begiradarekin haren adina irakurri duenean, eskua une batez airean zintzilik izan ondoren, bataren patrika zurian sartu du.
|
|
Hona beste bertsio bat: nexka txikiak amaketan eta etxekoandreketan ibiltzen dira, eta hargatik etortzen zaie
|
gero
ama izateko grina edo sena. Baliteke azkenengo bertsio hau invidia penis delakoaren aldaera besterik ez izatea:
|
2009
|
|
" Konta dezaket
|
gero
ama, Jaime, haren gurasoak ikusi nituela, eta ama' Ze poza, hau poza!' esaka hasi zela, baina nik ezin nuela haren poztasuna ulertu: esku oinetatik ohera lotua ninduten, guztiz geldiarazia, hitz egin ezinik".
|
|
–Garbiena, esan zuen izebak, eta
|
gero
ama bilatu zuen begiradarekin; honek ikara begiekin begiratu zion bere ahizpari eta baietz egin zuen buruarekin.
|
|
Salbatorek historia moduan kantatu du Arantzazu, Euskal Herriko historia antzirudituz: hastapeneko ekitaldian Ahaide Nagusien arteko gerrak eta Erdi Aro beltza, Ama Birjinaren agerpena eta bakearen zabaltzea euskal herrietan, euskal historiaren goratzea
|
gero
Ama Birjinaren argitan, ermita eta elizgintza geroz ederragoa Arantzazun, Euskal Herriko jende, unibertsal, handien aroan (San Inazio, Elkano, Okendo, etab.); klimax dramatikoa, gero, Euskal Herri foralaren hondamen eta gerrekin, Iraultzaren ondoren, Arantzazuko erreketak, fraideen esklaustrazioa, Arantzazu eta Euskal Herriko kalbario hein berekoak, beti elkarren eskutik Arantzazu eta Euskal Herria,. Ama Semeak?; eliza berriarekin, errematean, deskorapiloa, berpizkundea.
|
|
Familia zoriontsu bat dira, azken finean. Aitak muxu emango dio alabari, alabak amari,
|
gero
amak muxu erromantiko bat emango dio ahoan aitari. Diegori ondo iruditzen bazaio, noski.
|
|
–Baita zera ere?!
|
Gero
amaren errieta entzuteko?
|
|
Izebak bazekien, ongi jakin ere, historia hura guztiz bestelakoa izan zela, txoria leihotik sartu bai baina hormaren kontra jota hil baitzen,
|
gero
amak historia birmoldatu bazuen ere etxekoen kontsentimenduarekin, amarena, azkenik, historia ofizial bihurtzen zela: esan nahi baita hantxe konta ziezaiokeela izebak egia, itzalik gabeko egia, maiuskulaz idatzia?
|
|
Gatazka. Ateari danbatekoa eta
|
gero
ama bere ondoan. Ama eta bera bakar bakarrik, liburu eder hari begira:
|
|
JOANA: Goizean Igonerekin eztabaida izan dut,
|
gero
amarekin eta duela gutxi Lukasekin, beraz erne zer esaten duzun! Ze lepora salto egingo dizut igual!
|
|
ANDONIk alde egiten du. AITORrek lehenengo ANDONIri begiratzen dio eta
|
gero
amari. Irribarrea ama semeen artean.
|
|
Izebak bazekien, ongi jakin ere, historia hura guztiz bestelakoa izan zela, txoria leihotik sartu bai baina hormaren kontra jota hil baitzen,
|
gero
amak historia birmoldatu bazuen ere etxekoen kontsentimenduarekin, amarena, azkenik, historia ofizial bihurtzen zela: esan nahi baita hantxe konta ziezaiokeela izebak egia –itzalik gabeko egia, maiuskulaz idatzia– Domingori, huraxe izan baitzitekeen abagunea, baina ez zuen ezertxo ere egin; izeba Ernestina, izan ere, bizitzaren joaneko bidean baino gehiago, itzulikoan zegoen... eta susmoa zuen ezen ez zegoela itzalik gabeko hitz handirik, zeren hitzik handienak ere –Jainkoa–, bere itzal izugarriak baitzituen, Jainkoaren izenean mila gerra izan ez ziren, bada, historian!
|
|
–Baita zera ere...!
|
Gero
amaren errieta entzuteko?
|
2010
|
|
Ninok txaloak eskatu zituen pistako bi protagonistentzat eta jendeak sutsu erantzun zion.
|
Gero
amaren ondora lagundu zuen umea. Ondoren, beste hiru tigre deitu zituen pistara eta erakustaldi ahaztezina eman zuen.
|
|
KOLDOk irribarre gazteari.
|
Gero
AMAri begiratzen dio eta AMA oso serio dauka begira begira. KOLDOk antzeman ederra datorkiola.
|
|
Ez. Bizi izan zaren baserrian jaio zinen baina
|
gero
amatzat ezagutuko zenuenarena ez zen sabel batetik munduratuta. Hasi al zara ulertzen?
|
|
Baina lehendik ere Aixluxetako alaba zuten ama, Dolorex Eskudero Zozaia, ezkontzaz Aranatzeko Etxezarretara joana; han jaioak baitziren Luisa, Frantziska eta hirugarren ahizpa gaxterik hila; eta
|
gero
ama hiltzean, aita Martioxe Zozaia Almandozekin Goizuetako Gorostinera etorriak. Honek ere historia polita du.
|
|
|
Gero
amarenera joan nintzen afaltzera. Bi arrautza piper gorri nafarrek lagunduta.
|
2011
|
|
" Da
|
gero
amak etzetik urten orduko be umiegas elixara lelengo, elixartzie. Partereak lagundu egiten eutsan amari umea eroaten?
|
|
Geu be abestuten euren santuen atzetik, dana latin, da gero beste bat euskeras, Elantxobetik ekarriko kantziñue. (...) Da
|
gero
amen fariseue (k) pe bai. Fariseue (k) ties Jesukristo jaboten ixen dausenak, il sanien, ba egon sien fariseuek".
|
|
Ametsean, Lapur Handiaren sarean katramilaturik aurkituko du aita. Harrigarriro, ez zaio batere zaila egingo aita askatu eta bien artean sarea itsasotik lehorrera atoian eta
|
gero
ama zain duten igluraino dandarrez eroatea. Bertan askatuko dituzte Lapur Handiak grina handirik gabe hertsirik zeuzkan otso zuriak, hontzak, amama inuit bat.
|
2012
|
|
Noizean behin askatu dezakezu, eman dezala buelta txiki bat, esan nioan. Begiratu ere ez zidaan egin, eta
|
gero
amari esan zioan erotuta nengoela, urde zikina.
|
|
NAIAk aitari begiratu,
|
gero
amari?
|
|
Beraz, berriz ere plan bat prestatu genuen: bi edalontzitan limonada bota genuen eta
|
gero
amaren lo egiteko hauts pote guztia hustu genuen bertan. Normalean Izaro etxera mutilarekin heltzean, bi baso bete limonada eskatzen baitizkit.
|
2013
|
|
–Esan dizut zein diren gure arauak; eta arauak, arauak dira?. Mesedez salbuespen bat egiteko erregutu dio amak, ez geneukala jatekorik gehitu dio, eta baratzean ezin dutela ezer erein eta bazirela bi aste ez geneukala patatarik ere; gaixotu egingo dela anaia horrela jarraituz gero esan dio
|
gero
amak, eta botiketarako ere ez daukagula sosik. Gizon bibotedunaren aurpegiaren espresioa buruarekin ezetz eginez ezin dut burutik kendu.
|
|
Bateria erantzun zidan, zenbat balio zuen ere galdetu nion eta zenbat bai bateriak, eta bai gitarrak. Biolineko klasea amaitu eta
|
gero
amari komentatu nion eta, beharbada, batez erantzun zidan.
|
|
Zerrategiko ume jostaketa bat aipatu zion
|
gero
amak," balantza" esaten ziotena:
|
|
Burua alde batera eta bertzera mugitu eta painelua ateratzen zuten malko bat biltzeko eta segidan zintz egiteko.
|
Gero
amari besarka leuna egiten zioten," Horren mutiko ederra!"," Hain gaztea!", eta solasean hasten ziren amarekin berarekin edo izeba Elenekin. Gizon batzuk kapelua besapean harturik sukaldera joaten ziren zuzenean, aitari" osasuna enkomendatzera" eta bidenabar ardo trago bat hartzera.
|
|
|
Gero
amak, Dorothyk eta nik konpondu behar dugu.
|
2014
|
|
|
Gero
amak promes egin zion lortuko zuela frantsesa ikastea eta besteen erritmora egokitzea.
|
|
Etsipenezko imintzioa egin du aitak, Nagoreri zer sentitzen duen badakiela adierazi nahian. Eta
|
gero
amari zerbait galdetu dio, kaxaren batekin zerikusia daukana, baina hitz solteak erabiliz, inork ez ulertzeko moduan. Aldamenean ijito familia bat dago, denak urrezko lepokoak jantzita, kabinaren murruan eserita, hitzik egin gabe.
|
|
Odol asko eta desberdinak nahastu ziren amaren izterretatik, likido lodi batzuk ere bai beharbada. Gauza da medikuak uste baino denbora gehiago behar izan zuela
|
gero
amaren haragiak berriro josteko. Odol tanta batzuk jausi ziren orduan gelako zorura, solidoak ia, eta medikuaren laguntzaile batek zapaldu zituen konturatu barik, apur bat barreiatu ere bai, gehiegi ere ez.
|
2015
|
|
|
Gero
Ama Nagusiak agindua helarazi zidan laster batean hara joateko. Nik haren agindua ikusi nueneko, neure mojak nahigabe handitan utzirik, berehala joan nintzen.
|
|
Hasieran ongi begiratu behar izaten nuen idatzi zuen, baina
|
gero
ama prioreak idatzi zuen lerro artean, kontaketa inpertsonalago egitearren.
|
|
Zerrategiko ume jostaketa bat aipatu zion
|
gero
amak," balantza" esaten ziotena:
|
|
Orain bazkalduko dugu,
|
gero
ama dator eta ni medikura noa nire haurra ikustera.
|
2017
|
|
Begira, di da batean konprenitu nuen, baina seguru egotearren joan eta txapina hartu eta ekarri egin nuen, eta nik pentsatutakoa izan, ikusi zuenean akabatu nahi bagenu bezalaxe jarri baitzen. Beraz Dilsey aitortzera behartu nuen,
|
gero
Amari kontatu nion. Orduan ohera eraman behar izan genuen, eta gauzak zertxobait baretu zirenean kristoren beldurra sartu nion Dilseyri.
|
|
Eskaileretan gora igotzen sentitu nuen, hankak arrastaka zituela eta marmarka eta antsika mailak pikoak balira bezala eta hiru oineko tartea balego bezala batetik bestera. Amaren atean sentitu nuen, gero Quentini hoska, atea giltzaz itxita balego bezala,
|
gero
Amaren gelara itzuli zen eta gero Ama Quentinekin hitz egitera joan zen. Orduan behera jaitsi ziren.
|
|
Eskaileretan gora igotzen sentitu nuen, hankak arrastaka zituela eta marmarka eta antsika mailak pikoak balira bezala eta hiru oineko tartea balego bezala batetik bestera. Amaren atean sentitu nuen, gero Quentini hoska, atea giltzaz itxita balego bezala, gero Amaren gelara itzuli zen eta
|
gero
Ama Quentinekin hitz egitera joan zen. Orduan behera jaitsi ziren.
|
|
–Lehenbizi Pagoak egin zien uko halako asteburuei.
|
Gero
amak. Ni gelditu nintzen, bakar bakarrik, aitaren mezalagun, honi guztiari zenbaterainoko gorrotoa nion aitortzera ausartu gabe.
|
|
Aitarengana joan zen ama eta pare bat esaldi esan zizkioten elkarri ahapeka.
|
Gero
ama etorri zitzaidan, besarkatu egin ninduen eta bizpahiru hitzekin gertatu zenaren norainokoaren diagnostiko azkarra egin zuen. Ez zen penetraziorik egon.
|
|
A ze gol pila sartu behar diogun mutur beltz honi. Eta galtzontziloetaraino zikinduta joango da
|
gero
amarengana. Negarrez igual.
|
|
Penaren gainera... jadanik hainbeste istorio... Lehenik nagusia, dretxoa gora eta dretxoa behera;
|
gero
ama, bere ustez ongi egin nahiz, gauzak konplikatzen... Eta hain segur izanen zen oraino beste buru-hauste franko.
|
2018
|
|
Hain bat batekoa eta beldurgarria izan zen haren agertzea, non nahigabe ere defentsarako makurtu baitzen basurdea, ile guztia lazturik, nire ama gainera oldartu zitzaionean.
|
Gero
amak niregana jo zuen. Ia arnasa hartu ezinda utzi zuen basurdea.
|
|
Baina hortzak garbitu eta gero, ez pentsa. Hitz eman behar izan nuen ez niola
|
gero
amari kontatuko. Amak okerka begiratuko liokeelako.
|
2019
|
|
" Los Cabreros", hala esaten zioten Garesen nire aitaren familiari. Aitak, Parisera migratu eta han hemezortzi urte eman eta
|
gero
amak hamar, itzultzea erabaki, eta artalde bat hartu zuen, lehenbizi Magdalenan [Iruñeko auzoa], eta gero Ezkaba mendiko bolborategian, Orbina gainean. Han ibili zen hogeitik gora urte, artzain, jubilatu arte.
|
|
Aizu, Nora, bihar oso egun gogorra daukat, eta ez naiz berandu arte etxera helduko. Eguerdiko ordu biak arte unibertsitatean eskolak ditut,
|
gero
amaren etxean bazkalduko dut eta arratsaldeko bostetan lurra jotzen ikasten nabil.
|
|
Baina ez Garbiñek. Garbiñek dena egiten zuen egin behar zenean, une oro zegoen egon behar zuen lekuan, nahiz eta
|
gero
amarekin eztabaida besterik ez egin. Eta guztiak zaintzen zituen gainera, ez ama bakarrik, bazirudien agindu mekanizatuak zituela kaskezurrean:
|
|
Hegoaldeko ukitua zeukan haize fina zebilen, eta logelako leihotik ikusi nuen aita kanpoko kordeletara hurbiltzen, amak arropak kanpora ateratzeko erabiltzen zuen metalezko pertza besapean. Etxe inguruan, lorategian batez ere, lanean aritzeko erabiltzen zituen arropa zirtzilak eskegi zituen lehenengo,
|
gero
amarenak izan zitezkeen kamiseta batzuk, eta, arrebaren prakak zintzilikatzen ari zela, euria hasi zuen. Bat batean, ia isilean, hasi ere.
|
|
|
geroz
Ama daukagu
|
|
Arina naiz eta hegan irten ninteke kasik. Eta
|
gero
ama etorri da nire bila.
|
|
Konturatu naiz ez dagoela kontentu. Isilik joan gara autorantz, eta
|
gero
ama haserretu egin zait.
|
|
Bat aukeratu, eta karroan sartu dut. Eta
|
gero
amari galdetu diot ea oparitarako pakete bat egin, eta markoa han bilduko duen niri eman aurretik; hobe bihar ematea, bai, hartara, astia izango dut neuk eskatu diodala ahazteko. " Horixe ideia arraroa", esan du amak, baina baietz, ados zegoela.
|
|
Jendeak atea zabaltzen duenean, esaldi bat esaten dut sarrera gisa, eta Apokalipsiaren pasarte bat irakurtzen dut.
|
Gero
amak hartzen du txanda.
|
|
|
Gero
amak ez zidan egunetan hitz egiten.
|
|
Eta
|
gero
amari iletik heldu zion.
|
|
|
Gero
ama oihuka hasi zen, eta aitak aizto bat atera zuen eta joan ziren.
|
2020
|
|
Ni ados nengoen haiekin, baina nire kargu zegoen batzuetan irteten uzten nuen. " Ez esan
|
gero
amari" agindu eta umeak, oraindik hizketan ez zekienez, zoriontsu ginen.
|
|
Ez duzu ezer galtzen. Urte dezente egin zituzten elkarrekin, baina
|
gero
ama eta biok bizi izan gara orain dela urte batzuk arte. Iñigo kalamidade bat zen, baina amak zerbaiti heldu behar zion, norbaiten anparoa behar zuen.
|
|
Bai.
|
Gero
amak dena zegoen bezala utzi zuen. Jardinean aritzen zen batzuetan, loreekin eta horrela, baina gainontzekoak ez zituen ukitu ere egiten.
|
|
(Pausa) Amak oso gaizki pasatu zuen osabarekin haserretu zenean. Berak ez zizun esan, baina eztabaida hura eta
|
gero
amak gauak egin zituen ilunpetan negarrez. Nik entzun nituen eztabaidan.
|
2021
|
|
Ez dut lortu.
|
Gero
amarekin jardun dut telefonoz, lagun mallorcarraren zenbakia lortuko didan konfiantzarik gabe, nire logelan kaka eta akaroak ez diren beste ezer topatzea ezinezkoa delako. Topatuko ez balu, hostal horietako batera joan nuke.
|
|
Mesedez, mesedez. Komedia txiki bat interpretatzen genuen, eta
|
gero
amak aitzina jarraitzen zuen. Nik banekien gezurretan ari zela, itxurak egiten ari zela, jakina, baina beti izutzen ninduen halere.
|
2022
|
|
" Gurasoek duela 50 urte inguru hartu zuten negozioa. Hogei urtez aritu ziren, eta gero erretiroa hartu zuten; lehenengo aitak, eta
|
gero
amak". Amarekin aritu zen bera hiru urte eta erdiz, eta gero berak hartu zuen negozioaren ardura.
|
|
Baina zazpi urte egiten zituazenean urte txarrak etorten ei ziran.
|
Gero
ama horrek bisitatu euan barriro, urte txarrak dirala eta barriro beste maldiziño bategaz bota ei euan Anbotora.
|
|
Haurrak airean botatzen zituzten, eta amaren aurrean tiro egiten zieten.
|
Gero
ama bortxatzen zuten, eta, ondotik, erail».
|
|
Haur eskola zabaldu zenean, aho ezberdinetan aditu nuen: " Klaro,
|
gero
amak kafea hartzen egoteko".
|
|
Dagoeneko dena prest dut, jauna. Bihar, urte berri honen urtarrilaren bia, jaikiko naiz eta oiloei jaten emango diet eta ez naiz joango janari denda irekitzera, irekiko du
|
gero
amak, esaten diot gizonari. Eta agur esango diet ahuntzari eta oraindik etxean lasterka dabiltzan untxiei.
|
2023
|
|
Lehen, galtzak arropa gar bitzeko makinatik atera eta amak eguzkitan zabaltzen zitu enean, neguan katilu bete txokolate egina edan eta barruan sentitzen duzun bero hori bezalakoxea sentitzen nuen gorputz osoan.
|
Gero
amak mendafinurrinez gozatuta edukitzen zuen armairu freskoan sartzen zituen, eta baloiaren atzetik korrika ibili ondoren kanpoan bazkaldu eta zuhaizpe batean belarre tan etzatea bezalaxe izaten zen orduan. Katua aulki gainean, ilea larru leun, belusatuaren kontra kukubilkatzen zenekoa ez esateagatik.
|
|
igarri du. Ama ikusi du gomutan udako jantzi batekin kotxetik irteten, baina ezin du gogora ekarri nora joan ziren bostak egun hartan, eta
|
gero
ama ospitalean, hezurtuta, irribarre egin guran. Sarri du amaren hutsunea, etxean aita eta nebak ditu, eta emetasuna beragan mugatzen da, zubi barik begi bistakoena azaltzerako orduan ere:
|
|
–Ez... besterik gabe, egunotan pentsatzen ibili naiz eta, Josurena eta
|
gero
ama baxu samar dagoenez... lana kentzearren, badakizu; data txarrak dira, gero eta gehiago elkartzen zarete, Uxue txikiekin...
|
|
Seguru nengoen aitak barkatzeko eskatuz gero amak dena ahaztuko lukeela. Aitari botako nizkiokeenak burura ez, ahora zetozkidan, eta
|
gero
amari botako nizkionak pentsatzen nituen bilera antolatzeagatik, putakume horri barkatzeagatik.
|
|
Horregatik maite ditut sugandilak eta eskorpioiak, hondar artean bizi direlako, ni hiru egunez han bizi izan nintzan bezala.
|
Gero
ama gurea hil zen.
|
|
Etxeko ugazabandrea iritzi zion, oso baitzen liraina eta dotorea. Oihal fin eta distiratsuko soineko beltz bat bezti, gainean amantal ezin zuriago bat zeukan, burutik sartu, eta oihala atze aurreetan dauzkan horietako bat hain zuzen ere; errekan halakoak garbituak zituen eta ezagunak zi  tzaizkion,
|
gero
amak lisatu egiten baitzituen, baina haien parpaila madarikatzen zuen. Bereziki oinetakoei erreparatu zien, belus berdekoak, punta karratuarekin, zerikusirik ez Encarnaren eta haren eskalapoiekin ânoiz eta ez zihoazen oinutsikâ, zerikusirik ez kalean ikusten zituen andereen bortzegiekin.
|
|
|
Gero
amarekin joango zarete etxera. Konforme?
|