|
2000
|
|
|
Orain, gainera,
|
gero
eta gehiago, euskaraz irakurri ahal izatearen «morboa» gehitu behar diogu horri
|
|
|
Ez dakit. Oraindik ere eraikitzen ari dira eta, zorionez,
|
gero
eta gehiago, arkitektoek guri galdetzen digute. Garai bateko frontoi guztiak desberdinak dira eta horrek ere aldatu behar du, estandarizatu egin behar da.
|
|
|
Ausardia HBn,
|
gero
eta gehiago kanpora begira zein ezker abertzale barrura begira, gero eta gehiago ahots propioz joka dezan, aipatu den autonomia gero eta egiazkoagoa izan dadin. HB HB da eta ETA ETA, zalantzarik ez, baina denok dakigu zertaz ari garen.
|
|
|
Ausardia HBn, gero eta gehiago kanpora begira zein ezker abertzale barrura begira,
|
gero
eta gehiago ahots propioz joka dezan, aipatu den autonomia gero eta egiazkoagoa izan dadin. HB HB da eta ETA ETA, zalantzarik ez, baina denok dakigu zertaz ari garen.
|
|
|
Ondorioz,
|
geroz
eta gehiago gure zapalkuntza egituratua ezkutatu eta desitxuratu egiten dute instituzio eta alderdi politiko ezberdinek. Honen adibide gisa hainbat politika instituzional ditugu, zeintzuk eraginkortasun eskasa izaten bukatzen duten, emakumeon arazoa kulturala balitz bezala tratatzen duten, arazoa sektorializatzen duten eta honela sistemaren mantenimendurako izaten bukatzen duten eta ez emakumeok behar dugun iraulipenerako.
|
|
|
Eta zurrunbilo honen erdian aldiz, gu, emakumeok, pobrezia eta mixeri gorrian (3 pertsona langabetuetatik 2 emakumeak dira), lan merkatuaren aukerak zabaldu direlaren inguruko hausnarketak
|
geroz
eta gehiagotan entzun behar ditugularik, eta horietan bizi ditugun oztopoak, diskriminazioak, sesgoak, mailaketak... alde batera utziz eta horiek gainditzeko bidean baleude bezala tratatuz, geroz eta gehiago emakumeon pobrezia hazkorra ahantzaraziz eta merkatu beltza emakume eta gazteengan sostengatzen dela ezkutatuz (lan murgilduaren% 70 ia emakumeek egina)
|
|
|
Eta zurrunbilo honen erdian aldiz, gu, emakumeok, pobrezia eta mixeri gorrian (3 pertsona langabetuetatik 2 emakumeak dira), lan merkatuaren aukerak zabaldu direlaren inguruko hausnarketak geroz eta gehiagotan entzun behar ditugularik, eta horietan bizi ditugun oztopoak, diskriminazioak, sesgoak, mailaketak... alde batera utziz eta horiek gainditzeko bidean baleude bezala tratatuz,
|
geroz
eta gehiago emakumeon pobrezia hazkorra ahantzaraziz eta merkatu beltza emakume eta gazteengan sostengatzen dela ezkutatuz (lan murgilduaren% 70 ia emakumeek egina)
|
|
|
eta horregatik hemen dugu geuk ere botoa. Baina kontuan eduki behar dute politikariek jendeak
|
gero
eta gehiago nahi dituela erantzun berri, zehatz eta praktikoak, galdera eta arazo zehatz eta praktikoei. Bestela uniformetasun monolitiko batera goaz gero eta gehiago, azkenean ez dakizularik zer ezberdintasun ideologiko eta praktiko dagoen bi partiduren artean.
|
|
|
Baina kontuan eduki behar dute politikariek jendeak gero eta gehiago nahi dituela erantzun berri, zehatz eta praktikoak, galdera eta arazo zehatz eta praktikoei. Bestela uniformetasun monolitiko batera goaz
|
gero
eta gehiago, azkenean ez dakizularik zer ezberdintasun ideologiko eta praktiko dagoen bi partiduren artean. Begira bestela zer gertatzen ari den Estatu Batuetan aspalditik, azkenean bi partidu besterik ez daudela aukeran eta, azken finean, bertako askok eta askok diotenez, berdin dela bat zein bestea aukeratzea.
|
|
|
Zumaian gazteen artean berreskuratzen ari da.
|
Gero
eta gehiago egiten dute hika euren artean, mutilek batez ere, eta gero eta gazteago hasita. Arrazoietako bat telebista izan daiteke," Goenkale" edo" Dragoi Bola" saioetan hiketa erabiltzen denez, eredu bezala hartzen dituztelako.
|
|
|
Hego Euskal Herriko enpresak
|
gero
eta gehiago irteten dira nazioartera. Industri Sustapen eta Eraldaketarako Baltzua (SPRI) gogor ari da Polonian plataforma bat eratzeko eta euskal industria produktuak Europako Ekialdean sarrera azkarra izateko.
|
|
|
\ Hiesa 1999an ia hirutik bik droga eta kutsatutako xiringen bidez hartu zuten, baina
|
gero
eta gehiago dira harreman heterosexualen bitartez kutsatutakoak, %27 alegia. Hirugarren faktorea harreman homo bisexualak dira, (%7).
|
|
|
Gehienak Euskal Herritik joandakoak dira, edo han izan eta gero jadanik hemen direnak eta Londresekin nolabaiteko lotura mantendu nahi dutenak. Baina bertako jendea ere badago eta
|
geroz
eta gehiago, gainera.
|
|
|
Narrazioa oso genero zabala da eta
|
gero
eta gehiago jotzen ari da genero mistoetara; barruan poematxoak, ipuinak... elementu desberdinak jasotzen dituzten liburuetara. Gero, azpigeneroetara joz (eta generoen sailkapena gustatzen ez bazaigu, azpigeneroena are gutxiago), badago genero bat, genero" femeninoa", oso modan jartzen ari dena zoritxarrez.
|
|
|
Ni kezkatzen nauena, ez bakarrik Euskal Herrian, mundu osoan baizik, literatura katakunbetako jarduera bilakatzea da.
|
Gero
eta gehiago ikusten dira" Gran Hermano" bezalako fenomenoak: 10 milioi arkume horri begira.
|
|
|
Gurean
|
gero
eta gehiago ematen dena enkarguzko lanena da. Nola bizi du hori egileak?
|
|
|
Bestalde, nik ere ikusten dut gaiak gero eta zabalagoak direla. Gainera, mota ezberdinetako liburuak
|
gero
eta gehiago direla. Eta hori eskertzekoa da.
|
|
|
Bere erritmo industriala, liburu horiek guztiak ateratzea, justifikatzen du badakielako bizpahiru ondo saltzea lortuko duela. Nahiz eta tituluak
|
gero
eta gehiago izan, saltzen diren gutxi horiek gero eta gutxiago dira. Sorgin gurpil bat da.
|
|
|
Baina, arrisku horrekin jokatu behar dute argitaletxeek.
|
Gero
eta gehiago, gainera. Gazteek badugu abantaila bat:
|
|
|
Oraindik ere egoten da jendea berbenetan, baina garai batean baino gazte gutxiago dabil.
|
Gero
eta gehiago gelditzen dira tabernetan, zerbait edan eta musika entzuten duten bitartean. Gero, berbenatik igarotzean ikusten dute ez dagoela girorik eta beste taberna batera joaten dira, han gelditu gabe.
|
|
|
Aldi berean fondo publikoetako hogeitaka mila milioi pezeta inbertitu zituzten enpresa modernizatzeko. Lortu zen neurri batean modernizatzea, plantila
|
geroz
eta gehiago eta modu nabarmenagoan murriztu zen eta berriro etekinak lortzen hasi zen. Baina ez dago irtenbiderik.
|
|
|
Erdialde politiko soziala hartzeak baditu bere abantailak eta bere eragozpenak. Muturren arteko konfrontazioa
|
gero
eta gehiago polarizatzen den heinean erdialdea gero eta txikiago bihurtzen da. Hori izan daiteke alde negatiboa.
|
|
|
Interneten eraginez, interakzioa heldu da telebistara. Ikusleak,
|
gero
eta gehiago, telesail baten egituran eta garapenean zeresan handia du, eta gidoilariek beren bezeroen esanetara lan egin dute: pertsonaiak jarri, kendu, istorioa modu batera edo bestera garatu... alternatibak milaka dira.
|
|
|
Bertso saio antolatzaileen artean ere, oso nabaria da gure egunetako irudiaren eta batez ere telebistaren eragina, eta bertsolarien espektakulua bideokliparen terrenora eraman nahi da. Bertso saio antolatzaileek
|
geroz
eta gehiago eskatzen dute: " aizu, egin dezakegu bertso saio berri bat?" eta nik egun batean galdetu nuen" entzulerik gabe?
|
|
|
Honengatik guztiagatik (bai eta herrialde pobreetatik aberatsetara dauden migrazio jarioengatik ere)
|
gero
eta gehiago dira transnazionalismoaz hitz egiten dutenak. Alegia, lurralde jakin baten eremuan agortu barik munduan zehar sakabanatzen den nazio nortasunaz.
|
|
|
Liburuaren aurkezpenean bertan, jendearen iritziz behintzat, agian bi toki diferenteetan egon gaitezkeen Koldo Izagirre eta biok egotea niretzako oso inportantea izan zen. Iruditzen baitzait
|
gero
eta gehiago gabiltzala bakoitza berean, eta ematen du kokapen ideologikoak eragin erabatekoa daukala, edo pasatu dugun urte eta erdi lasai horren ostean berriro ere dena hondatzeko arriskua dagoela, ez bakarrik goi mailakoa, baizik eta maila pribatuan ere bai.
|
|
|
Kalitatearekin ere arduratzen dira eta badakite euren ikasleek gela barruko hizkuntza menperatzen badute ere, gabezia nagusiak hizkuntza erregistro informaletan dauzkatela. Horregatik" ahaleginak
|
gero
eta gehiago hizkuntz funtzional bat lor dezaten egiten ditugu". Goizeko hamaikak dira eta txikien jolas ordua amaitu da.
|
|
|
bai kantakeran, bai kantatutakoan, gaiei zein estiloari begira. Ohiko saioetan gainera,
|
gero
eta gehiago dira gai jartzen ikusten diren gazteak, txapelketetan ez dira hainbeste izan oraintsu arte baina. Horrek ere bere prestakuntza eskatzen du-eta; Bertsozale Elkarteak txapelketa honetan horri ekin dio.
|
|
|
Liburu honetan antzematen da euskal literatura gazte hizkeran zein bizitzari hurbiltzen ari dela
|
gero
eta gehiago, eta horrek gure literaturari onurak baino ez dizkio ekarriko, izan ere, gazteengan literatura erakargarria izan dadin beharreko baldintzetako bat kontatzen diren istorioak gertukoak izatea da, fantastikotasuna martxan jarriz. (Gara II)
|
|
|
Bestalde, ipuingintzak indar berezia hartuz doa. Izan ere,
|
gero
eta gehiago dira argitaratzen diren ipuin bildumak. Gainera, flash moduko ipuin laburra deituriko joera (bi orrialde edo bakarrekoak) ere zabaldu da.
|
|
|
–Administrazio Publikoek bultzatuko dute euskararen mailaz mailako presentzia komunikabide sozial publiko eta pribatuetan. Horretarako, eta komunikabideek euskara
|
gero
eta gehiago eta ohizko moduan erabil dezaten, Nafarroako Gobernuak diruz eta materialez laguntzeko planak gauzatuko ditu.?
|
|
|
Batzuetan berehala erabiltzen saiatzen naiz. Baina
|
geroz
eta gehiago, lehendik ezagutzen ditudan hitzekin lotzen ditut. Esaterako,, putada?
|
|
|
Tokian tokikoaz, mugaz gaindikoaz etaEuropaz azaltzen den interes berri hori, 1992 urteko gertakizun batzuen elkarketakazal ditzake: Frantziako eskualdeetako bigarren hauteskundeek, 1992ko martxoan, garrantzi berria hartu zuten, Europak eta eredu federalistek
|
gero
eta gehiago markatzenduten paisaia politikoan, subiranotasunaren printzipioan oinarrituta. Hain zuzen, estatufrantsesak, Errepublikaren eskualdeko administrazioari dagokion orientazioari buruzko1992ko otsailaren 6ko legearen bitartez, tokiko eta eskualdeko taldeei eta beraienelkarteei askatasun handiagoa onartu berri zien, kanpoko elkarteekiko akordioakegiteko.
|
|
|
Hauek telebista digitalera igarotzeko egindituzten saioak oso mugatuak dira, oso tarte txikia geratzen baitzaie. Halaber, aurrekotaldeen dibertsifikazio politikak
|
gero
eta gehiago zuzentzen dira eremu geografikotxikiak bereganatzera, kateak, sareak edo zerbitzu orokorrak antolatuz, gero EuskadikoAutonomia Erkidegoaren kasuan ikusiko den bezala.
|
|
|
Zerbitzu publikoa ezinezko zehaztasunez definitu beharrean kokatzen da finantzaketa publikoa justifikatzeko. Ikus entzunezkoa indibidualki ordaindu beharrean oinarritutako informazioarengizartearen baitan kokatzen da
|
gero
eta gehiago. Digitalizazioa eta zerbitzu berriengarapena jo dira lehentasuntzat, eta merkatua eta konkurrentzia aukeratu dira prozesuaren gidari.
|
|
|
euskara eta frantsesaedo euskara eta gaztelania. Gainera, asko eta asko dira beste hizkuntzen jabe erebadiren euskaldunak,
|
gero
eta gehiago dira euskaldunen artean hiru edo lau hizkuntzaren jabe direnak, gazteak batez ere. Euskalduna da, bakar bakarrik, testuinguruakahalbidetzen dion neurrian, euskaraz ala inguruko erdaraz funtzionatzea erabakidezakeena.
|
|
|
Lehen, sistema teknologiko fordista geneukan, eta orainmikroelektronikak bideratutako teknologiak berriak. Lehen Nazio Estatuak zirenekonomiaren motorea, eta orain,
|
gero
eta gehiago, munduko merkatuak ezartzenditu denontzako legeak. Egoera berri honetan, Nazio Estatuaren eremua gaindidezaketen prozesu integratzaile berriak agertu dira Europan, Amerikan eta Asian.Aldi berean, enpresa multinazionalen arteko uztartze prozesuek beren garrantziestrategikoa berrindartu dute.
|
|
|
Globalizazioak mundu mailako esklusioa birbanatzen du,
|
gero
eta gehiago, hirugarren munduko zatiak lehen munduan daudelarik (hain zuzen ere, 35 milioipertsona EEBBetan, 55 milioi EEEetan eta Japoniako familien laurdena pobrezianbizi dira). Prozesu hau estatu garatuetan ari den deslokalizazio produktiboaren, gastu sozialen eta lansarien murrizpenaren, babes sozialaren inguruko ahazturen etalan merkatuaren desregularizazioaren joeren oinarrian dago.
|
|
|
Enpresaren egituran hiru joera nagusituko dira. Alde batetik, informazioarengarrantzia handitu egingo da, produkzioa ordenagailuen laguntzaz egiteko; bestealdetik, malgutasun produktiboa konpetibitatearen oinarri nagusi bihurtzen ari da,
|
gero
eta gehiago. Alabaina, just in time leloari jarraituz, eskatutako produktuak, eta ez besterik?
|
|
|
Hemen, lanaren eta kostuarenkontrol zuzenak bere garrantzi historikoa galtzen du, ikusmolde estrategikoagobaten mesedetan. Horregatik,
|
gero
eta gehiago, motibazioa konpetibitatearenfuntsezko auzi bihurtzen ari da.
|
|
|
bideratzen dute. Internet en inguruko eztabaida ere aipatu genuke, zeinak batzuentzako informazioa demokratizatzeko aukera historikoa ekarri duen; baina,
|
gero
eta gehiago, herritarrak kontrolatzeko orain arte ezagututako sistema sofistikatuenaren gisa agertzen zaigu.
|
|
|
Gainera, webgune arrotzak erabiltzen direnean, zurgatu egiten dira nahitaezberen ideologia, kultura, ikuspuntuak eta abar. Hezkuntzan Internet
|
gero
eta gehiago erabiltzen da, eta haurrak eta gazteak eragin guztietara irekita daude. Internet enbidez ikasleak kultura arrotzetan murgiltzen dira, berena baztertuz.
|
|
|
Horrek aldaketak ekarriko ditu, ziur, nahiz eta nihaurez ados egon prozesu horieramaten ari den moldearekin.
|
Gero
eta gehiago, orain arte estatuen mailanfinkatzen ziren konpetentzia ekonomikoak Europanfinkatuko dira. Eta horrekbere ondorio politikoakizanen ditu.
|
|
|
Horregatik izan da beti disentsuaren ikurra. Edogaur egun
|
gero
eta gehiago erabiltzen diren hitzak erabiltzearren, sistema espainolarekiko intsumiso eta desobediente. Euskaldun izateko eta bizitzeko beste modurik ezdagoela erakutsiz.
|
|
|
–Ile adats 1? poemaren amaieran espiral hori,
|
geroz
eta gehiago, olde, irrazionalean, itotzen da (maila somatiko edo fisiko hutsa gaindituz):
|
|
|
–harri bat bere izatearen hasiera hasieratik egina dago, behin betiko bada. Landare bat, ordea, ez dago erabat egina hasiera hasieratik, berebizitza barruan hazitzen,
|
gero
eta gehiago izaten, gero eta landareago izaten, egiten, doa, osatzen. Gizona, berriz, bere hasieran izatedun tipiena da.
|
|
|
Bukatzeko, frankotiratzaile edo freelancer ak ere aipatu behar ditugu. Mundu lehiakor batean bizi garenez gero, irratigintzan eta beste komunikabideetan ere islatzen da libretik doan kazetariaren figura, azken urteotan beren kasa lan egiten duten eta independenteak diren kazetariak
|
gero
eta gehiago izanik. Batzuek nahiago izaten dute beren kabuz irrati erreportaiak, albisteak eta abar egitea, irrati jakin edo konkretu baten menpean egotea baino.
|
|
|
Tele informazioaren alorrean CNN da egun leaderra (munduko berrehun estatu baino gehiagotatik sintoniza daiteke). Hau esanda, ez da bat ere harrigarria, tele emandegi hauek sintonizatzen dituzten irratilariak
|
gero
eta gehiago izatea.
|
|
|
Izan ere, erakunde publiko eta pribatuetatik datozkigun informazioak
|
gero
eta gehiago izateaz gain, eta beraien eragina oso aztertuta ez dagoen arren, daukaten eragina bistakoa da. Engoitik, irakasle eta ikertzaile batzuek, iturri hau kazetarien lana kontrolatzeko neurri biguntzat jotzen dute.
|
|
|
Literaturaren esparruan bezala, generoak
|
gero
eta gehiagotan aztertzen ari dira ikusentzuteko komunikabideetan. Nahiz eta komunikazio zientzietan kazeta generoaren kontzeptua aski berria izan, azken bolada honetan azterketa onak egin dituzte Espainia aldean irrati telebistako generoak mugatzeko, erreferentzia nagusitzat jo daitezkeen azterketak hain zuzen ere.
|
|
|
Irratia izango da oraindino, audioan oinarrituko baita, bere erroak gogorarazi behar izateaz gain; baina ikusizkoa izango da, zeren audioarekin batera ikusmena baliatzeko aukera emango baitigu. Informazioa belarrietarik eta begietatik heltzen zaio gizakiari
|
gero
eta gehiagotan gure gizartean, eta etorkizun hurbileko plataforma multimediatikoetan gure sentimen guztiak erabili ditugu. Hala ere, bere horretan segituko duke irratiak, berehalako informazioa jasotzeko bitarteko bikaina den aldetik.
|
|
|
Jasoketa digital horrek eragingo du irratiaren aldaketa, hedabide hori neurri handiz multimedia bihurtuz. Nahiz eta aro berri honetan orain arteko izena gorde ahal duen, jantzia aldatuko du irratiak, ikusgarri eta grafikoa bilakatuz, eta musika eta informazioaren alorrera
|
gero
eta gehiago mugatuz. Gaur egun Mendebaldeko Europan estatistikek dioskute entzuketa higikorraren indizea ehuneko 20 ingurukoa dela (Martínez Costa, 1997, 84) eta espero izatekoa da datozen urteetan gure kontinente zaharrean kopuru horrek goraka egitea.
|
|
|
Honen arrazoia haran honen isolamenduan bilatu behar da; izan ere, herrigune handietatik urrun, industriagunerik gabe eta garraiobide gutxirekin, ez da harritzekoa isolatuta gelditu izana. Dena dela, jendearen aisialdirako joera
|
gero
eta gehiago natur inguruneetara bideratzen dela ikusita, Karrantzako Udala eta Enkartazioetako Mankomunitatea turismoa suspertzeko ekintzak burutzen hasiak dira, ondo kudeatutako turismoa haranerako diru sarrera garrantzitsua izan daitekelakoan. Horrela, gero eta gehiago dira turismotik irabaziak ateratzen dituzten karrantzarrak.
|
|
|
Dena dela, jendearen aisialdirako joera gero eta gehiago natur inguruneetara bideratzen dela ikusita, Karrantzako Udala eta Enkartazioetako Mankomunitatea turismoa suspertzeko ekintzak burutzen hasiak dira, ondo kudeatutako turismoa haranerako diru sarrera garrantzitsua izan daitekelakoan. Horrela,
|
gero
eta gehiago dira turismotik irabaziak ateratzen dituzten karrantzarrak. Baina haranean turismoa bultzatu nahi bada, azpiegitura egokiak garatu dira, gaur egun daudenak ez baitira nahikoak; ostatu zein jantoki gutxi daude eta tren eta autobus gutxi dira Bilbotik edo Kantabriatik egunero Karrantzara iristen direnak.
|
|
|
Azken urteotan belar soroak erabat aldatu dira. Batetik mekanizatu egin dira, traktoreak, belar bolak egiteko makinak eta abar erabiliz, eta bestetik, larre hauek ongarriztatzeko sustantzia kimikoak
|
geroz
eta gehiago erabiltzen dira, ekoizpenerako eraginkorragoak izan arren kutsadura arazoak areagotu ditzaketenak. Makineria eta kimikarekin batera, ekoizpena handiagotzeko kanpoko belarren haziak ereiten direnez, bertako belar soroak arras eraldatu dira leku gehienetan.
|
|
|
Ralph oso urduri zegoen,
|
gero
eta gehiago mugara hurbiltzen ari ginen heinean. Esan diot lasaitzeko, furgoneta osteagatik ez digutela isun handiegia jarriko.
|
|
|
Betikoa ez: askoz ere alaiago zegoen, eta" Eider" errepikatzen zidan, nire maitasun mordoari bultzada berri bat emanez, eta musu ematen zidan, eta besarkatu, eta nik
|
gero
eta gehiago maite dut.
|
|
|
Kaxoiak zabaldu zituen, eskuz idatzitako orrien artean arakatu, armairuan giltzapetutako arropetatik Eiderren usaina askatu zuen, eta
|
gero
eta gehiago murgildu zen xehetasunen kanposantu hartan, oroimenaren pusketekin eraikitako nekropoli txikian, eta mina eragiten zioten oroipenen egarriz segitu zuen, zauriak freskatuz.
|
|
|
Zeren aitortzen baitizut, jaun André, ezen —oreinarekin edo korridako azken zezenarekin senti nezakeen urrikalmenduzko sentimendutik haratago, zeren eta haiek bertze historia batzuk izan baitziren, eta lehenagokoak— ni ere aitaren ustekoa nintzela eta halaxe sentitzen nuela sasoin hartan, gazte nintzelako, eta laket eta plazent zitzaizkidalako animalien arteko borrokak eta batzuek bertzeak meneratzeko egiten zituztèn mugimenduak, nor gehiago, eta ene mirespena zela, gehienetan, garailearen aldekoa, halako tailuz, non, egun hartan ere, tigrea izaitea gutiziatu bainuen, basurdea tigrearen atzaparretan ikusi nuenean. Baina, alde batetik, nola borroka haiek ederretik bezainbat izaiten baitzuten izugarritik, eta nola izugarriak eta ikaragarriak
|
gero
eta gehiago gogaitzen nauen, unatzen eta eneatzen, eta, bertzetik, nola bizitzan anitzetan egokitu izan zaidan galtzea eta badakidan ezen garailearen bozkarioa dela galtzailearen pena eta nigarra, hala joan zitzaidan mirespen hura tipitzen eta bertze pentsamendu batzuen arragoan urtzen. Eta hala miresten dut, egun, landareen mundua animaliena baino gehiago... nahiz eta aitortu behar dudan ezen ustekabeko handia hartu nuela, noiz eta neure Indietarako bidaian landare haragijale haiek ikusi bainituen, ibai Orinocoren ertzetako oihanetan, zeren landare haiek zurtoin bat baitzuten, eta zurtoinaren muturrean bi hosto, bi esku tipi bezalakoak, zabaldu eta hertsi egin zitezkeenak, eta beren zabaltze eta herste hartan intsekturen bat edo bertze harrapa zezaketenak, intsektua hosto tipi zabalduetarik batean pausatzen zenean.
|
|
|
Hura ez zen aita aitonak gai hartaz mintzatzen ziren lehen aldia, zeren eta aitak bere ideia propialak baitzituen, kosta ahala kosta aitzina eraman nahi izaiten zituenak; aldiz, negozioen mundu hartan, aitona Nikolasen jokamolde gero eta koldarragoa eta uzkurragoa zuen bere asmo handinahien trabazko traba eta behaztopa. Eta horregatik zirikatzen zuen hura
|
gero
eta gehiago...
|
|
|
—Hara, seme, ni zahartua nagok, hezurrak gero eta minberago ditiat, eta
|
gero
eta gehiago kostatzen zaidak Jainkoaren bide horietarik orain zaldiz eta orain kotxez ibiltzea. Azken bidaiatik, berriz, leherturik etorri nauk, eta ene erreuma honek atsedenaldi bat merezi dik.
|
|
|
Baina,
|
gero
eta gehiago sinetsi nahi zituèn argudio haien ondotik, berehala eman zidan bertze arrazoin bat, sinesgarriagoa egin zitzaidana:
|
|
|
...ehatzago erraitearren, gure etxean aitaren berrogeita hamargarren urtebetetzeko festa ospatu zenetik genuen Mattin etxean —erran behar ote dizut, jaun André, ezen nehoiz ez bezala ikusi nuela Mattin nigarretan, noiz eta, festaren ondotik, Villagrandeko dukearen semea Madrilerat itzuli baitzen, Mattin Urbiainen utzirik? —, zeren aitak nahi baitzuen, alde batetik, Mattin negozioen munduan
|
gero
eta gehiago sartzea eta trebatzea, eta hargatik erraiten zion: " Seme, hik ere badaukak zer ikasirik negozioen mundutik, zeren, biharko egunean markes izanen bahaiz ere, eta, halatan, trabailuaren neketan higatuko ez bahaiz ere, ez zaik gaizki etorriko jakitea zein diren diruaren bideak, heure ondasunen hobeki enplegatu ahal izaiteko", eta hargatik ere zuen donejoanetarako prestaturik eta istalgaraturik bidaia bat, harat eta honat; eta nahi zuen, bertzetik, bidaia hura egin baino lehen familiakoak elkarrekin egoitea, zeren hura ere ez baitzen egunoroz egin genezakeen gauza, aitaren etengabeko bidaiekin eta anaiak Madrilen egin izan zituen egonaldiekin.
|
|
|
Izan ere, ez ote da zuzen ari gaurko hainbat nafar gazte, Espainiaren izenean pizten diren gerla horiei uko egiten dietenean, zeren nafartzat baitute, lehenik eta behin, beren burua? Eta nola anitz duenak
|
gero
eta gehiago nahi duen eta, hargatik, kendu dionari are gehiago kendu nahi izaiten dion, hala, ez ote da piztuko berriro gerla noizbait, ez Katalunian, baina hemen Nafarroan, Espainiaren kontra, eta ez ote ditugu pairatu behar izanen berriro zinak eta minak...?
|
|
|
Eta haren azal beltzari so egiten nion eta azal hark ez ninduen gibelarazten, baina
|
gero
eta gehiago erakartzen, zeren ni gizon bainintzen, eta gizona gaua baita bere batez.
|
|
|
Beraz, osaba Joanikotekin bat eginik nengoen arren eta bat egite hark marraz honat jartzen gintuen arren, nola, bertzalde, jaun Marcel ere biziki estimatzen hasia nintzen eta
|
gero
eta gehiago estimatuko nuen, hala, bien kontseiluak eta erranak aintzakotzat hartzen nituela, biekin sentitzen hasi nintzen ongi, marraren bi aldeetarat banengo bezala, marraz honat eta marraz harat. Eta, haien izaiteaz denaz bezainbatean ere, berdintsu eta orobatsu gertatzen zitzaidan, zeren atsegin bainituen biak ere, arras diferentak ziren arren:
|
|
|
Izan ere, nondik zetorkion piztiari edertasun hura? Zeren
|
gero
eta gehiago ulertzen baitut, tigrearen iduri eder hura gogoan, nola anitz erlijionetan erabiltzen dituzten animaliak eta hegaztiak jainkoen errepresentazinoetarako, eta zeren, baldin egia bada —dioten bezala— ezen Jainkoa ezin ikusi dugula, haren behako bakar batek deuseztu eta deseginen gintuzkeelako, berdintsu eta orobatsu gertatzen baitzen tigre harekin, zeinak baitzirudien ezen, beg... Zeren, dakizun bezala, jaun André, katu eta basakatuen familiakoak baitira tigreak, eta halatan dira hauek, haiek bezala, beren berotasunean hotz eta beren hoztasunean bero... eta zeren haiek baino handiagoak eta kementsuagoak baitira, oro har, eta horrek egiten ditu are beldurgarriagoak eta izugarriagoak.
|
|
|
Bazkalordua zen eta guztiok bazkaltzen ari ginen, lekat aitona, zeinak gero eta gutiago jan eta
|
gero
eta gehiago erretzen baitzuen, haren bizigarri bakarra tabakoaren kea balitz bezala. Eta, ohi bezala, aitona genuen otordu hartan mahaiburu eta haren eskuinean zegoen gure aita.
|
|
|
Ordea, aitonak ezentzuna egiten zion, edo bertze gauza bat entzuten zion, agian, zeren aitonak tabako gehiago eskatzen baitzion edo katoliko eta protestantei buruzko bertze errepuesta hura emaiten zion... edo errepuesta haren azken bi hitzak, hobeki: " Ipurdian zuloa!", hizketan
|
gero
eta gehiago nekatzen zelako, benturaz, edo auskalo zergatik, zeren zer dakit nik zer gertatzen zen aitonaren buruan...
|
|
|
HIL zen, bada, aitona Nikolas urte hartako eguberri bezperan, eta, handik aitzina, aitari burua berotzen hasi zitzaion eta
|
gero
eta gehiago berotu zitzaion ehundabatgarrenaren kontu harekin.
|
|
|
Anitzetan galdetzen diot neure buruari nola atera zitzaizkidan hitz haiek, eta oraino ere neke eta gaitz egiten zait bertze argibide baten edireitea... baina bai erraiten ahal dizudala ezen, hitz haiek trenkatu orduko, bi sentimendu errotu zitzaizkidala, biak ere kontrakarrean zeudenak, zeren sentitu bainuen, batetik, halako kezka bat, osabari modu hartan trufa egiteagatik eta zor nion begirunearen hausteagatik, berak napolitarrari zor ziona hautsi zuen bezala, bertzalde; baina baita halako alegrantzia eta halako satisfazionea ere, bertzetik, ene kezkaren gainetik zegoena mementu hartan, zeren bidaia oso hartan osabaren erranetarat egon bainintzen, sekula erabaki bat hartu gabe, eta zeren hura baitzen, hain zuzen ere, ene lehen deliberamendua, adierazten zidana ezen gizon egiten ari nintzela, zinez... eta zeren noiznahi den etortzen baitzitzaidan bururat osabaren iduri hura, hark Bolognan ukabila jaso zuenekoa eta nik mehatxu bat bezala sentitu nuena, nik irri egin niolako, lohitan blai ikusi nuenean; izan ere, hargatik atera ote zitzaizkidan hitz haiek, zeren lege naturala baitzen mendekuari mendekuarekin ihardetsi nahi izaitea? Edo, ez al zen arrazoin printzipalena izanen ezen maisu ezin hobea nuela osaba, eta harenganik eta haren injeniotik
|
gero
eta gehiago ikasten ari nintzela, zeren eta nik osabari eman ihardespena, osabak berak egina izan baitzitekeen bertze zirkunstantzia batzuetan. Edo arrazoin haiek guztiak baterat ote zeuden ene ateraldi ausart haren ifrentzuan?
|
|
|
Baina denbora hura ere iragana zen eta etxetik ihes egin berria nintzen... eta iraganarekin hausteko gogo bizi hura nuen, errai erraietaraino sartua, hura nola bideratu behar nuen ez banekien ere. Zeren eta
|
gero
eta gehiago ohartzen bainintzen, konparazione, ezen laket nituela neskatxak eta emaztekiak... baina non zegoen plazer haren neurria. Haatik, nola kontatuko nion hura guztia, bertzalde, Piarres Oihartzabal kapitainari, baldin neskez eta emaztekiez hitz egiteak erremediorik gabe ahalketzen baninduen eta aztoratzen?
|
|
|
Eta banindoan, banindoan, eta bat batean oroitu nuen nola guardia buruak erran zigun ezen puta haiek bertze jende batzuekin elkar harturik behar zutela... baina oroitzen nituen, halaber, bere kideen hitzak eta haien irriak eta haien bertze hainbat keinu eta xehetasun, eta
|
gero
eta gehiago iduritzen hasi zitzaidan ezen guardia haiek zirela putekin elkar harturik zeuden gizonak. Eta ez ote zituen Mignon biluziak ere oinetakoak jarririk, ez bere ahalkearen eta bere dekoroaren ezkutatzeko, nola aitortu baitzidan, baina arintkiago eta fitezago ihes egin ahal izaiteko?
|
|
|
Zeren, egiten dugularik bertzeen bakardadeekin bat, iduritzen baitzaigu ezen gurea urtu egiten dela haienean eta haiena gurean. Baina bakardadearen kontrako bat bateko eta behin behineko medizina zen hura, zeren, erran berri dizudan bezala,
|
gero
eta gehiagotan sentitzen hasi bainintzen ezen halako tristura bat sartzen zitzaidala gogoan eta ariman barrena, noiz eta portuetako emaztekiekin neure egitekoa egiten bainuen, arestian hurbil nuèn gorputza beso artetik urrunduko balitzait bezala eta guztiz arrotz eginen balitzait bezala, erremediorik gabe. Eta gorputz haiek besarkatzen nituen, eta haiek ni besarkatzen ninduten eta uzten ninduten gozagaizturik eta atsegintasun moko bat ere gabe.
|
|
|
Hala ere, emakumezkook jeneralean ez gara horretaz ohartzen beste urtebete bat igaro arte eta, horrenbestean, lau urteren buruan amaitzen dugu harremana. Bikotean gehiago irautea, usadioa eta aldagai kulturalen eraginez gertatzen omen da, baina
|
gero
eta gehiago gureganatzen ari garen burujabetasun ekonomikoak, etorkizunean geneak indartsuago agerraraztea ekarriko omen du.
|
|
|
Maite zaitudala?
|
Gero
eta gehiago, egia esatea nahi baduzu, baina besterik ez dakit... Hori eta, Dabidekin bazkaldu ondoren, bakarrik ibiltzeko beharrizana dudala.
|
|
|
Neuk ere orain arte halako norabide finko bat izan dudala irudi  tzen zait, bidegorriarena bezalakoxea, metroarena bezalakoxea, eta nire bizitza bide seinaleztatu eta zapaldu bati segitzera mugatu dela: lana, etxeko ardura, Dabiden zain egotea(
|
gero
eta gehiago Dabiden zain egotea, gero eta gehiago Dabiden etxeko anderea landarea, izatea...). " Denon bizi  tza aski mediokrea dun", esaten zidan orokorki Teresak," horrexegatik ez dinagu ahantzi behar, tarteka, txinparta ba  tzuk piztea".
|
|
|
Neuk ere orain arte halako norabide finko bat izan dudala irudi  tzen zait, bidegorriarena bezalakoxea, metroarena bezalakoxea, eta nire bizitza bide seinaleztatu eta zapaldu bati segitzera mugatu dela: lana, etxeko ardura, Dabiden zain egotea (gero eta gehiago Dabiden zain egotea,
|
gero
eta gehiago Dabiden etxeko anderea landarea, izatea...). " Denon bizi  tza aski mediokrea dun", esaten zidan orokorki Teresak," horrexegatik ez dinagu ahantzi behar, tarteka, txinparta ba  tzuk piztea".
|
|
|
Dabidek ispiluekiko menpekotasuna nuela adierazten zidan halakoetan, eta nik ezen  tzuna eginez erantzuten nion gehienetan (Dabiden trufak gorabehera, eta sekula aitortuko ez zuen arren, bera ere
|
gero
eta gehiago baliatzen zen dendaurretako kristalez orrazkera edo jantziak doi bat txukuntzeko). Eta ni Dabiden hitz horietxekin oroitu naiz Las Vegasera hurbildu bitartean, neure burua furgonetaren leihoko kristalean ispilatua ikusten nuela.
|
|
|
Bestalde, eta ugaritasunaren ondorioz,
|
gero
eta gehiago begiratzen zaio idazlearen lanari, eta ez bere izenari. " Izenik gabeko" idazle gero eta gehiagoren liburuak dira aipagarri.
|
|
|
Bestalde, eta ugaritasunaren ondorioz, gero eta gehiago begiratzen zaio idazlearen lanari, eta ez bere izenari. " Izenik gabeko" idazle
|
gero
eta gehiagoren liburuak dira aipagarri. Gero eta gazte eta ezezagun gehiagok idazten dituzte kalitatezko lanak, freskotasun handiaz idatzi ere, eta betiko" behi sakratuek" literatura ona egin dute, maila mantendu nahi izanez gero.
|
|
|
Kritika gutxi eta eskasa izan arren, guztion buruan dago euskaraz egindako literaturak
|
gero
eta gehiago merezi duela, eta kanporatu beharra dagoela. Aurreko urteetako zurrumurrua oihu bihurtzen ari da:
|
|
|
Nobela da krisian dagoen bestea.
|
Gero
eta gehiago dago dietario, aforismo, diario eta antzeko liburuak kaleratzeko joera. Jeneroen mestizajearen garaia da eta gero eta zailagoa zaigu liburu bat klasifikatzea.
|
|
|
Premiazkoa da. Komunitate baten izatea eta nortasuna gaur egunean ezagubide inmaterialean
|
gero
eta gehiago finkatzen da. Bibliografia urtero argitaratzeak helburu estrategikoa izan behar luke.
|
|
|
Biblinleka erabiltzaile,
|
gero
eta gehiagotan berak sortuko du informazio bibliografikoa. j
|
|
|
Egia da baita ere, behar hori daukanak, nola erabili ikasiko duela, ikasteko medioak badaudelako; baina egia da ere Estatu espainiarrean, irakurtzen ez dakiten edo juxtu oinarrizko testuak irakurtzeko gai diren biztanleen kopurua oraindik ere handia dela. Bestalde,
|
gero
eta gehiago dira etxean ordenagailua dutenak. Era berean, Internet erabiltzaileak ere egunetik egunera gehituz doaz.
|
|
|
Bestalde, erregistroak deskargatuz edo kopiatuz egiten den kopia bidezko katalogazioa
|
gero
eta gehiago ikusten da. Gure liburutegietako langile falta dela eta, maiz baleko irtenbidea izan daiteke hau, nahiz eta katalogazio lana neurri batean horrela egiteak ez duen izan behar langile faltagatik, baizik eta lana hobeto egin nahi izateagatik.
|
|
|
Zaharregia naiz ofizio horretarako. Informatika asko jakin behar da orain, albisteak ordenagailuen bidez jasotzen baitira
|
gero
eta gehiago. Nik galdua dut ilusioa, eta ilusiorik gabe ezinezkoa da ikastea eta lan egiteko molde berrietara egokitzea.
|
|
2001
|
|
|
EAEko hauteskundeen aurreratzeaz
|
gero
eta gehiago hitz egiten da. Gobernu aukera bat EAJk beste norbaitzuekin osatutakoa litzateke.
|
|
|
Gaurko gizartean komunikazioaren gizartea ote?
|
gero
eta gehiago itzuli behar izaten da. Itzultzeak saltzen laguntzen du.
|
|
|
Energia eolikoa ez da energia alternatiboa. Gizarteak
|
gero
eta gehiago kontsumitzen du eta gose hori asetzeko beste energia iturri bat gehiago izango dira haize errotak.
|
|
|
Hemen dugun gatazka honek borroka sozialari kalte egiten dio, azken urteetan batez ere. Eta honela jarraitzen baldin badu,
|
gero
eta gehiago egingo dio. Eta horrek estali egiten ditu beste arazo guztiak.
|
|
|
Mendebaldeko gizartean badakigu ekaitzak ez dituela jainkoen izaera aldakorrak sortzen, badakigu Lurra borobila dela, Eguzkia izar bat eta Ilargia gure satelite naturala, badakigu grabitatearen legeak mantentzen gaituela lurrari itsatsita (zentzurik fisikoenean bederen) eta badakigu izarrak ez daudela sabai erraldoi beltzean zintzilik. Alegia,
|
gero
eta gehiago ezagutzen eta ulertzen dugula gure inguruan gertatzen dena.
|
|
|
Honen harira, 1994an zera idatzi zuen Euskara Nafarroan titulupeko" Jakin" batean Patxi Zabaletak: " Linguistikaren edo soziolinguistikaren aldetik, lurralde edo zona horiek nahiz eta
|
geroz
eta gehiago ari garen entzuten edo erabiltzen ohitzen, oinarririk gabeko kontzeptu edo mugaketa dira. Parlante hitza erabiltzean eta lurraldeari laguntzen, zentzu gutxiko edo zehaztasun txikiko esaera dela azpimarratu behar.
|
|
|
Bestalde, aurten ere, euskal ontzien jabeek etorkinen bila jo behar izan dute antxoaren arrantzaldirako eskulana lortzeko. Arrantza portuetako gazteak
|
geroz
eta gehiago urruntzen ari dira horrelako lanetatik, eta nahiago dute lehorrean edota arrantzaren sektoretik kanpo aritu lanean. Horregatik, ezinbestekoa bihurtzen da atzerriko eskulana inguratu beharra antxoaren nahiz hegaluzearen arrantzaldiari aurre egiteko.
|
|
|
Horrek guztiak desmaterializazioa eta desobjektualiazioa ekarri ditu artera. Artistarentzat, ekoizten ari den objektuak gero eta garrantzia gutxiago du, eta
|
gero
eta gehiago pentsatzen ari den proiektuaren zentzuak. Orain arteko egitura (galeriek, museoek, zentroek... osatutakoa) ez da nahikoa.
|
|
|
Alabaina,
|
gero
eta gehiago ageri da utzitako lurren hartzeko prest daudela zenbait marrazo. Antzeko jokaera bati aurre egiteko, borroka handia izan zen iaz gure eskualdeko Ainarbe eta Lohitzune herrien inguruan.
|
|
|
Gaur egun, Bilbo XXI. mendean funtzio garrantzitsua bete nahi duen hiri modernoa bihurtzeko ahaleginetan ari da, industriaz arduratzetik
|
gero
eta gehiago zerbitzugune izatera pasatzen ari den hiria.
|
|
|
Agentzi baten handitasuna ez da neurtzen sormen alorrean izan dituen sarien bidez bakarrik.
|
Gero
eta gehiago agentzia bati sona ematen dion aspektua kanpainaren errentagarritasuna da. Baina hori ez da Donostiako Festibalean neurtzen den aspektua, sormena baizik.
|
|
|
Nire azken nobelan(" Euliak ez dira argazkietan azaltzen") garbi ikusten da arazo latz hori, hots, jendearen manipulazioarena. Manipulazio mota horietatik badira batzuk
|
gero
eta gehiago, zoritxarrez ezagutu bai, ezagutzen ditugunak baina, hala ere, berdin berdin irentsi eta onartzen ditugunak. Adibideak erruz aurki daitezke baina, bat soilik jartzearren, aipa ditzadan jateko eta edateko ez naiz elikagai hitza esatera ausartzen saltzen dizkiguten gauzak horiek.
|