2002
|
|
Euskal Herriak badu ikasle nahikorik. Gero eta ikasle
|
gehiagok
daki euskaraz. Ikastoletan ez ezik, institutuetan eta beste ikastetxeetanDereduan neska mutil askok ikasten du.
|
2003
|
|
2001ean, Biztanleen %55, 4ak euskaraz zekien, eta horietatik %70ak etxean erabiltzen zuen. Nabarmena da Gasteizen euskarak izan duen igoera, 1996eko datuekin alderatuz, biztanleen %11
|
gehiagok
baitaki euskaraz. Bilbon ordea, 3.000 euskal hiztun gutxiago ziren 2001ean.
|
2006
|
|
Eta kontsumitzaileei dagokienez? Gero eta jende
|
gehiagok
daki euskaraz. Bilakaerarik nabaritu al da kontsumitzaileengan?
|
2007
|
|
zazpi barako atorran sartzea. Izan ere, nik baino askoz
|
gehiago
dakite euskara gazteen artean zabaltzen zazpi deabruak ikusita daudenak, eta batek baino gehiago pentsatuko du ez ote dauzkadan zazpi azal kopetan gazterik gazteez mintzatzeko. Beste batzuek nahiago dute gaia zazpi giltzekin gordetzea, zazpi behi makal etorrita ere zazpi euskal herrietara.
|
|
Gorabehera horiek metodologiari berari egotzi ezean ez dira ulergarriak. Demagun, adibidez, gero eta arabar
|
gehiagok
dakitela euskaraz (estatistika guztiek erakusten duten bezala); egoera –erreal– horretan, litekeena da erabilerak, nola edo hala, gora egitea edo bere horretan mantentzea, baina ez jaistea. Zergatik, ordea, 2001eko atzerapausoa?
|
|
Egoera hobea izan zitekeela aitortuta ere, duela urte batzuk baino askoz hobea da XXI. mendean bizi duguna. eredua etengabe ari da gora egiten, duela 20 urte baino 200.000 lagun
|
gehiagok
daki euskaraz, kultur produkzio oparoa dago esparru guztietan, euskararen aldeko jarrera hazi da eta euskararen aldeko lanean inoiz baino talde eta norbanako gehiago dabil.
|
|
15 Euskal Elizbarrutiak Behe Erdi Aroan. bada ere, eta horri eskerrak
|
gehiago
dakigu euskararen Erdi Aroko hedaduraz.
|
2008
|
|
Lehen esaten genuen bezala, harrera gizartearen egoera soziolinguistikoaren konplexutasunak oztopoak ezartzen dizkio euskararen ikaskuntzari. Are
|
gehiago
jakinda euskararen geografia eta immigrazioaren geografia ez direla gainjartzen. Xabier Aierdik azaltzen duenez12, etorkin gehienak euskararen dentsitate tasa txikiko eremuetan kokatzen dira (%38, 8 Bilbo Handian dago erroldatuta, %18, 4 Arabako Lautadan eta %15 Donostialdean).
|
2011
|
|
a) diglosia galgarrian bizi gara. hasteko eta bat: euskaraz gutti egiten da. gero eta jende
|
gehiagok
dakite euskaraz. erdara nagusi da, ordea, euskal herri osoan. ez bakarrik Bilbon, donostian, Iruñean, gasteizen, Baionan... zoaz Tolosara, Beasainera, eibarrera, Bermeora, Arrasatera... ia ez duzu euskararik entzungo. Jendea parra parra erdaraz ari da.
|
|
" diglosia galgarrian bizi gara. hasteko eta bat: euskaraz gutti egiten da. gero eta jende
|
gehiagok
dakite euskaraz. erdara nagusi da, ordea, euskal herri osoan. ez bakarrik Bilbon, donostian, Iruñean, gasteizen, Baionan... zoaz Tolosara, Beasainera, eibarrera, Bermeora, Arrasatera... ia ez duzu euskararik entzungo. Jendea parraparra erdaraz ari da.
|
2012
|
|
9 Gaur egun duela 20 urte baino lagun
|
gehiagok
daki euskaraz, beraz, neurri batean ala bestean, lagun gehiagok erabiltzen du euskara. Baina gaur egungo elebidunen artean euskara erabiltzen dutenen proportzioa ez da duela 20 urte erabiltzen zutenena baino handiagoa.
|
2013
|
|
Udalerri euskaldunetan biztanleen %70ek baino
|
gehiagok
dakite euskaraz, eta oro har, euskaraz bizi gara bertako herritarrok. Udalerri euskaldunek euskararen arnasgunerik zabalena osatzen dute.
|
2014
|
|
Bikote nagusi horrek ezin du medikuarenera bakarrik joan, haien gaitzak adierazteko zailtasunak dituztelako eta medikuaren gomendioak ez dituztelako ongi ulertzen. Baztan udalerri euskalduna izaki, bertako bizilagunen %80 baino
|
gehiagok
daki euskaraz, baina sei familia medikutatik biri baino ez zaie oinarrizko euskara eskakizuna exijitzen. Osasun etxeko zuzendariak eta erizaintzako arduradunak ere ez du bertako hizkuntza jakin beharrik.
|
2015
|
|
• Kognizio berriak sortzen ditugu, elementuetako baten garrantzia areagotuz eta bestearen pisu disonante erlatiboa gutxituz. Zenbat eta
|
gehiago
jakin euskarari buruz, gure sentimendua, iritzia, kognizioa ere areagotu egingo da, eta horrek guztiak portaeran eragina izango du (Irastortza; 2010: 218)
|
|
Plazan dagoen jendea gaztea da, eta gehienek euskaraz dakite. Gero eta gasteiztar
|
gehiagok
dakigu euskaraz, eta erabili behar dugu ere.
|
2016
|
|
" Orain ikasi" lelopean indarberritze saioaren esfortzu nagusia de facto eskolara mugatzeak badakigu nora garamatzan. EAEn gero eta jende
|
gehiagok
daki euskaraz, hein batean edo bestean: igoera handia gertatu da, inkesta soziolinguistikoen argitan, EAEn bereziki.
|
|
Aurrerapausoa nabarmena izan da azken hamarkadetan, batez ere eremu erdaldunagoetan: gero eta herritar
|
gehiagok
dakite euskaraz. Baina zer gertatu da eremu euskaldunagoetan?
|
|
Gainerako herrialdeetan baino egoera hobea ageri du euskarak Gipuzkoan. Herritarren erdiek baino
|
gehiagok
dakite euskaraz. Batez ere haurren eta gazteen artean egin du aurrera, ia orokortzeraino:
|
|
Aldaketa bat dakar horrek, beraz: gero eta
|
gehiagok
dakite euskaraz, baina gero eta elebidun gehiagorentzat da bigarren hizkuntza, etxetik kanpo jasotakoa.
|
|
Eizmendiren esanetan, aldaketa soziolinguistikoak kontuan hartu behar dira: egia da gazte
|
gehiagok
dakitela euskaraz, «baina gehiengoaren ama hizkuntza gaztelania da, erraztasun handiagoa dute hizkuntza horretan, eguneroko harremanetan gaztelania hizkuntza indartsuena den guneetan bizi dira?». Mezu egokiagoak emateko oinarria hau izan behar da, haren ustez:
|
2018
|
|
Bat: gero eta euskal herritar
|
gehiagok
dakite euskaraz (%28), batez ere gazteen artean, eta erdal elebakar gutxiago dago, nahiz eta oraindik ere gehiengoa diren (%55). Bi:
|
|
Inoiz baino jende
|
gehiagok
daki euskaraz Zumaian, inoiz baino pertsona gehiago ari dira euskaraz, hezkuntza ereduak bermatzen du ume guztiek euskaraz ikastea..., baina ahul ageri zaigu euskararekiko atxikimendua, euskaraz egiteko motibazioa. Oso ondo azaltzen du Jon Sarasuak:
|
2019
|
|
Azaldu dezadan hau. Administrazioan da euskaraz gehien egiten duten lekua (%23, 5), baina haien pertzepzioen arabera %49, 5ek uste dute erdiek baino
|
gehiagok
dakitela euskaraz administrazioan. 26 puntuko aldea.
|
2020
|
|
Izatez, etxean ageri da argien erabileran aurrera egin ezina: 25 urtean ez du aurrerapausorik eman, nahiz eta herritar
|
gehiagok
dakiten euskaraz. Badago zer landua, baina agerikoa da egoera soziolinguistikoak egiturazko trabak eragiten dituela, bereziki etxean.
|
|
batetik, gaitasun aldetik, aiseago moldatzen dira erdaraz; eta, bestetik, inguruari dagokionez, erdarazko eremuetan bizi dira gehienak, etxetik bertatik hasita. Alegia, bai, herritar
|
gehiagok
dakite euskaraz, baina beste ezaugarri eta egoera batzuk dauzkate.
|
|
Jaurenaren hitzetan, «murritza» da gaur egun euskarak unibertsitate publikoan duen tokia. Aitzitik, «urtetik urtera gero eta ikasle
|
gehiagok
dakite euskaraz, eta maila ere geroz eta handiagoa da, nahiz eta kanpoan ez den aditzen». Gehiago ere bai:
|
2021
|
|
Badirudi gero eta jende
|
gehiagok
dakiela euskaraz, baina esparru digitala eta erabilera beste kontu bat da. " Nola soinu, hala dantza", esan ohi dute, eta gazteei digitalki euskaraz sozializatzeko aukerarik eman ezean, erabilera erasateko arriskua larria dela dirudi.
|
|
Horrenbestez, eta gauzak gehiegi sinplifikatuz, paradoxa gertatzen da: gero eta jende
|
gehiagok
daki euskara eta gero eta gutxiagok erabiltzen du. Euskara, arestian esan bezala, ikur folkloriko hutsera dago murrizturik nagusiki; eta horretan, eskolak badu errurik, euskaldunak produzitzeko ezgai agertzen baitzaigu, euskalduntzeko ezgai agertzen baitzaigu.
|
2022
|
|
● Hezkuntzan egin den lan handiari esker, batez ere, inoiz baino jende
|
gehiagok
daki euskaraz, baina askok ez daukate euskaraz egiteko egokierarik inguru hurbilean: familian denek ez dakitelako, lagunartea ez delako euskalduna...
|
|
Batek fitoterapiako ikastaro bat egin du hiru bat hilabetean onlain, eta lasai ederrean hasten da sendabelarrei buruzko ikastaroak ematen, haietaz jakin beharreko guztia badakielakoan, eta gero, jakina, ezbeharrak gertatzen dira askotxoren osasunean. Beste batek pare bat hitzaldi edo podkast eta beste pare bat liburu irakurri ditu, baina entzun edo irakurri behar ez zituen klasekoak, zeren haietako inork ez baitio eman hizkuntzalaritza historikoaren metodoaren berri, eta orduan jakin beharreko guztia eta
|
gehiago
daki euskararen jatorriaz eta Iruña Veleiako egiaz. (Hemen ez da ezbeharrik gertatzen inoren osasunean, eta.
|
2023
|
|
Lasaialdiak izango dituk, baina ni baikor nauk. Une batzuetan ahulduko duk agian, baina ekimenak urritzen ez dituk ariko, eta gero eta jende
|
gehiagok
zakik euskaraz. Teknologia berriek hizkuntza indartsuak lehenetsiko ditiztek eta hor zaila zaukaagu, baina lehen ere zaila izan diagu eta aurrera atera gaituk.
|