|
2000
|
|
|
Duela guti arte gure desterrua eta gure desgraziak izan dituk herritarren mintzagai; gaur, berriz, gure olaz eta gure fortunaz mintzatzen dituk. Baina hau ez duk aski, eta are
|
gehiago
hazi nahi badugu, baterat eta bertzerat hedatu behar diagu negozioa, baterat eta bertzerat joan, hango eta hemengo handikiekin eta merkatari ahaltsuekin solastu eta haiei geure asmoak erakutsi... Sare bat eraiki behar diagu, jakiteko istant bakoitzean non jo eta norat jo, zer egin eta zer ez egin.
|
|
|
Baina noizbait ere Las Vegasera eta hotelera heldu gara, eta ispiluan ikusi dudan Rakelek ez zerurako ez lurrerako utzi nau: ilea uste baino
|
gehiago
hazi eta laztu zait, dexente beltzarandu naiz eta, fisikoan baino gehiago, begiradan antzeman dut aldaketarik handiena: oldarkorragoa tinkoagoa iruditu zait, ausartagoa, eta aldi berean zoriontsuagoa (Olgak eta Xavierrek eguzkitako betaurrekoen atzean ezkutatzen dutena ez bezalakoa).
|
|
2001
|
|
|
HEGO EUSKAL HERRIA EZ DA %2 BAINO
|
GEHIAGO
HAZIKO.
|
|
|
Nolanahi ere, Txina OMCn sartzeak beste herrialdeei kezka sorrarazi die. Une honetan, Japoniakoa bezala, munduko ekonomia nagusiak atzeraldi batean daudenean, barne produktu gordina goraka doa Txinan urtean %7 baino
|
gehiago
haziz, eta munduko gainerako herrialdeetan, berriz, aurreikusten den hazkundea %2koa da. Txina munduko zortzigarren herrialdea da BPGari dagokionez, nahiz eta per capita errentaren alorrean 140 lekuan egon.
|
|
|
Ezberdintasun horrek, Espainiako Estatuan baino handiagoa, parekatzeko joera izan du: lehen epealdian (1976), langabeziaren tasak gogor egin zuen gora gizonengan nahiz emakumeengan; bigarren epealdian (1986), langabeziak behera egin zuen gizonen artean, baina ez emakumeen artean; hirugarren epealdian (1992), gizonezkoen langabezia emakumeena baino
|
gehiago
hazi zen; laugarren epealdian(), langabeziak behera egin zuen bi esparruetan, eta ezberdintasunak parekatzera jo zuen.
|
|
|
itsasoa
|
gehiago
hazi gabe
|
|
2002
|
|
|
Nafarroako kasuan, Nekazaritzako Produktu Guztiaren bilakaerak 90ekohamarkadan erakusten digunez, landare produkzioaren balioa abeltzaintzarenabaino
|
gehiago
hazi da, eta gero eta distantzia handiagoa dago bien artean. 1996kodatuen arabera, landare produkzioa ekoizpen osoaren %54 zen, eta horren barruanzerealak ziren ekoizpen nagusia (bereziki garagarra eta garia), produktu guztien%21, 49ko ekarpenarekin.
|
|
|
Espainiako sendagai generikoen merkatu kuota% 2 baino
|
gehiago
hazi zen 2001ean
|
|
|
1994an, 42.770 tona metriko bildu ziren uretako produktuetatik. Gaur egun, gatibutasunean 330 itsas espezie baino
|
gehiago
hazten dira, FAOk erabiltzen dituen datuen arabera. Garapen bidean dauden herrialdeek akuikultura ekoizpenaren ia %90 hartzen dute, diru sarrerak emanez eta sektore pobreenen biziraupen baliabideak hobetuz.
|
|
|
Kataluniako Pirinioetako basoa mozketak baino hamar aldiz
|
gehiago
hazten da
|
|
|
15 urte inguruan edaten da gehien; hala, 14 eta 16 urte bitartean, ohiko alkohol kontsumoa bikoiztu egiten da (%30etik %65era), eta ohiko mozkorraldiak hirukoiztu egiten dira (%8tik %24ra). Hau da, alkoholarekin lehenengo kontaktua izan eta urte eta erdira (batez beste 13,6 urte), arazoa bikoiztu baino
|
gehiago
hazi da. Horregatik, Drogei buruzko Plan Nazionaleko adituek nabarmentzen dute garrantzitsua dela kontsumitzen hasteko adina atzeratzea.
|
|
|
Merkataritza Elektronikoaren Espainiako Elkarteko lehendakari Fernando Pardok azaldu zuen sistema horrek konfiantza emango diela oraindik merkataritza elektronikoa erabiltzen ez duten internautei, erabiltzen dutenek badakitelako transakzioak seguruak direla. Esan zuen merkataritza elektronikoa %100 baino
|
gehiago
haziko dela aurten ere, nahiz eta oraindik txikizkako merkataritzaren %0, 5 baino ez den. Sistemak Publizitatearen Autokontrolerako epaimahai bat ezarri du, merkataritza komunikazioei buruzko arazoak konpontzeko, eta Kontsumoko Institutu Nazionalaren menpeko Kontsumoko Arbitraje Batzorde Nazionala, kontsumitzaileekin egiten diren kontratu kontuetarako.
|
|
|
Bereizgarri horren arabera, enpresek kode etikoaren jokabide arauak betetzeko konpromisoa hartzen dute. Espainian “online” egiten diren eragiketa komertzialen kopurua “urtean bi aldiz baino
|
gehiago
hazten da”, baina txikizkako merkataritzaren %0, 5 baino ez da hartzen, dio AECE ko lehendakari Fernando Pardok. Zifra hori lau edo bost urteko epean lortzea espero den %5etik urruntzen da.
|
|
|
Euskal Erkidegoari dagokionez, panorama honelatsu da: Konekta Zaitez bezalako programak tarteko, merkatu eskaria uste baino
|
gehiago
hazi da. Azpiegitura tradizionalen jabe den Telefonicak ez du, oraingoz, zuntzik sartuko eta biztanlegoaren %95i ADSL sistema eskainiko dio aurten.
|
|
2003
|
|
|
Gurago neuke zureak lakoak banitu; oraindino gazteak gara eta
|
gehiago
haziko jakuz. Pentsau ama izaten nazenean!
|
|
|
On Joxe Miel Barandiaranen ustez, mamia historiaurretik jango zen (Busca Isusi, 1983). Nekazaritzako teknika garatuko zen, behin hazi eta landarearen harremana ikusita, eta norberaren hondarrak eroritako lekuan
|
gehiago
hazten zirela landareak; gero konturatuko dira, lurra bueltatzen bada hobeto hazten direla, teknikak garatuz doazelarik denborarekin (lurra mugitu, jorratu, ureztatu,?). Emakumeek egingo zuten fruitu bilketa eta gero nekazaritza txiki bat:
|
|
|
Ministroak adierazi zuen errentak Europako Batasunera (EB) hurbiltzeko benetako bateratze prozesuak “behartu” egiten duela Espainia bere bazkide komunitarioen gainetik haztera eta “puntu bat gainditu behar ez duten” inflazio diferentzialak mantentzera. Hala ere, deitoratu egin zuen 2003an “hirugarren urtez jarraian” elikadurako inflazioa “batez bestekoa baino askoz handiagoa” izan zela, eta urtetik urtera %7 baino
|
gehiago
hazi zela landu gabeko elikagaien prezioa, eta ia %4 prestatuena. Ildo horretatik, aurreratu zuen “laster” konparazioak aurkeztuko direla Europar Batasunean “antzeko” sektoreen prezioen bilakaerarekin, prezioen gardentasunean enpresekin batera aurrera egiteko.
|
|
|
2001 urtean bakarrik, akuikulturaren ekarpena %29 baino
|
gehiago
hazi zen, eta munduko arrain, krustazeo eta moluskuen hornikuntzak 1970eko ekoizpen osoaren %3, 9 izatetik 2000n %27, 3 izatera igaro ziren, FAOren “Arrantzaren eta akuikulturaren munduko egoera (SOFIA) ” 2002ko txostenaren arabera. “Akuikulturatik datorren ekoizpena, uretako landareak barne, 45,7 milioi tonakoa izan zen (pisuagatik) eta 56.500 milioi dolarrekoa 2000 urtean”, adierazi du txostenak, eta FAOren (COFI) Arrantza Batzordearen XXV. Bilkuran aurkeztuko da otsailaren 24tik 28ra bitartean.
|
|
|
Martínez Ibáñezen taldearena hernia diafragmatikoa da, sortzetiko malformazio bat, hestea birikaren azpiko zulo batean sartzen denean sortzen dena, eta, hala, hestea garatzea eragozten duena. “Ebakuntza kirurgikoa egin dezakezu erditzearen ondoren, hestea jaitsi eta birikari lekua uzteko, baina denbora hori igaro da eta ez da
|
gehiago
hazten; beraz, jaioberriak arnas gutxiegitasunagatik hiltzen dira. Aldiz, ebakuntza hori haurdunaldian egiten badugu, gutxiegitasuna ez da gertatzen, eta halaxe frogatzen da aurrera atera dugun kasuan”, azaldu du zirujauak.
|
|
|
Halaber, zenbait gomendio egiten ditu, herritarrak kolektibo horren arazoen eta beharren inguruan kontzientziatzeko. Atariko informazio gisa, gaur egun, Espainiako herritarren %16, 32k 65 urte baino gehiago ditu, eta ohartarazten du kopuru hori %4 baino
|
gehiago
haziko dela hemendik hogei urtera, hau da, ia zortzi milioi espainiarrek gaindituko dutela adin hori. Hori dela eta, Espainiako Geriatria Elkarteak azaltzen du mendekotasuna izango dela hurrengo hamarkadetako arazo ekonomiko eta sozial nagusietako bat, eta adinekoenen bizi kalitatea hobetzeko osasun eta gizarte baliabideak optimizatu behar direla dio.
|
|
|
Alde gehiago World Watch en azterketak adierazten duenez, 1960an 20 herrialde aberatsenen “per capita” barne produktu gordina 20 herrialde pobreenena baino 18 aldiz handiagoa zen. 1995 urtearen inguruan, aberatsen eta pobreen arteko aldea bikoiztu baino
|
gehiago
hazi zen: aberatsen eta pobreen “per capita” diru sarrera pobreena baino 37 aldiz handiagoa zen.
|
|
|
Zenbakiak, kasu honetan, adierazgarriak baino gehiago dira. Duela urtebete, ‘hegaldi merkeen’ konpainiek Europako negozioaren ia %9 kontrolatzen zuten, baina sei hilabete geroago (2002ko abendua), ehuneko lau puntu
|
gehiago
hazi ziren. Guztira, aurreko ekitaldian, 31,8 milioi bidaiari eraman zituzten, horietatik ia erdiak Espainiaren eta Erresuma Batuaren arteko loturei zegozkienak.
|
|
|
Barre egin zuten guztiek. Eta nire baitan amorrua gero eta
|
gehiago
hazten ari zela, aulkitik altxatu eta txamarra jantzi nuen handik alde egiteko asmoz.
|
|
2004
|
|
|
Plakak dauzkan arteka edo slot en kopuruari erreparatzea funtsezkoa da: zenbat eta gehiago izan, orduan eta
|
gehiago
hazi ahal izango da ordenagailua.
|
|
|
Polenarekiko alergiak eragindako errinitisak Espainiako biztanleen %8 eta %12 artean eragiten du (4 milioi pertsona inguru), baina haien prebalentziak gora egiten du pixkanaka. Polenarekiko alergia nerabezaroan agertu ohi da, nahiz eta gero eta
|
gehiago
hazten diren 5 eta 10 urte bitarteko haurren kasuak, seguru asko “gehiegizko higieneagatik eta esterilizazioagatik”, ohartarazi zuen Ignacio Anteparak. Gainera, errinitisaren eraginpean daudenen %38k asma du, eta horrek gaixotasunaren ondoriozko arazoak larriagotzen ditu.
|
|
|
AEAk dioenez, milaka auto gidarik aldatu dute beren erroldatze lekua presio fiskal txikiagoa duten udalerrietan ibilgailuak matrikulatzeko, nahiz eta benetan haietan ibili ez. Alokatzera edo rentingera bideratutako flota handien jabeak ere erabaki hori hartzen ari dira, biztanleriak aldaketa nabarmenik ez duen baina, kasu batzuetan, ehuneko bi mila baino
|
gehiago
hazten den automobil parkea duten udalerri jakin batzuetako matrikulazio zifrek erakusten dutenez. Ibilgailuen gaineko udal zerga 1990ean sortu zen eta urtean 1.400 milioi euroko sarrerak sortzen ditu, 233.000 milioi pezeta inguru.
|
|
|
Zehazki, OCUCek 1.120 erreklamazio jaso ditu telefoniaren arloan. 2004ko lehen bost hilabeteetan, kexak %32 inguru igo dira, baina elkarteak oraindik
|
gehiago
haztea espero du. Bezeroarentzako arreta zerbitzuaren aurka izaten dira erreklamazio ohikoenak, erantzun gabeko zerbitzu bajako eskaerengatik, gehiegizko fakturazioagatik eta erabiltzaileen baimenik gabe Interneteko sarbideetan egindako aldaketengatik (800 eta 900 telefonoen bidez, garestiagoak baitira).
|
|
|
Gainera, bi eremuetako egoera ekonomikoa ere ez dela berdina adierazi zuen, Europa oraindik %2 baino gutxiago hazten ari baita, eta AEB, berriz,. % 4 baino
|
gehiago
hazten ari da. Nolanahi ere, Solbesek ohartarazi zuen Europako inflazioa “gorantz doan heinean, tasak igotzeko arrisku handiagoa dagoela”, nahiz eta pentsatu zuen “ez daukadala uneko egoera hori den sentsaziorik”.
|
|
|
3.600 indibiduo baino gehiago ditu, eta azken bi urteetan 500 baino
|
gehiago
hazi da.
|
|
|
65.000 ziren 1970ean, eta 2.400 bakarrik 90eko hamarkadan. Hala ere, datu berriek erakusten dute 3.600 indibiduo baino gehiago direla, eta azken bi urteetan 500 baino
|
gehiago
hazi direla. Bestalde, errinozero zuriaren populazioa egonkorra da, baina kopuru handiagoetan.
|
|
|
Azterketa horrek “Telekomunikazio zerbitzuen eskariari eta Informazioaren Gizarteari buruzko Azterlanaren” hirugarren datu sorta biltzen du, eta telefonia mugikorraren bultzada nabarmentzen du. Dagoeneko Espainiako etxeen %78, 1ean dago, eta horrek esan nahi du 2003ko hirugarren hiruhilekoarekin alderatuta %3 baino
|
gehiago
hazi dela. Ramón Palacio Red.es eko zuzendari nagusiak nabarmendu zuenez, mugikorrak 30 euroko (BEZik gabe) gastua eragiten du hilean, batez beste, eta Espainiako biztanleen %25ek mugikorra berritu dute azken seihilekoan.
|
|
|
Lehen erabilitako azukreei dagokienez, HFCS eraginkorragoa (gehiago gozatzen du kopuru txikiagoarekin) eta eskuragarria da. «HFCS kontsumoa% 1000 baino
|
gehiago
hazi da 1970 eta 1990 bitartean» azaldu du taldeak, «eta gaur egun elikagaiei erantsitako azukrearen% 40 baino gehiago da, bereziki freskagarriei». Zenbatespen zuhurrenaren arabera, honela jarraitzen dute:
|
|
|
Erregistro horiek %7, 6 egin dute gora 2002an amaitutako etxebizitzekin alderatuta, amaitutako etxebizitza libreen kopurua %7, 2 igo delako eta babes ofizialeko etxebizitzak %12 Prezioei dagokienez, EINen txostenak adierazten du haren portaera honako hau dela: «KPIa baino askoz
|
gehiago
haztea, eta higiezinen hedapen faseetako soldatak baino askoz gehiago haztea; atzerapen faseetan, berriz, etxebizitzaren prezioak KPIaren antzeko portaera dute. 2003an, etxebizitzaren batez besteko prezioa 1.428,16 eurokoa izan da metro koadroko, hau da, aurreko urtean baino %17 handiagoa.
|
|
|
Erregistro horiek %7, 6 egin dute gora 2002an amaitutako etxebizitzekin alderatuta, amaitutako etxebizitza libreen kopurua %7, 2 igo delako eta babes ofizialeko etxebizitzak %12 Prezioei dagokienez, EINen txostenak adierazten du haren portaera honako hau dela: «KPIa baino askoz gehiago haztea, eta higiezinen hedapen faseetako soldatak baino askoz
|
gehiago
haztea; atzerapen faseetan, berriz, etxebizitzaren prezioak KPIaren antzeko portaera dute. 2003an, etxebizitzaren batez besteko prezioa 1.428,16 eurokoa izan da metro koadroko, hau da, aurreko urtean baino %17 handiagoa.
|
|
|
Izan ere, internauta asko beste leku batzuetatik sartzen dira sarera, hala nola lanetik edo unibertsitatetik. 2003an, Espainiako internauten kopurua %21 baino
|
gehiago
hazi zen; ekitaldiaren amaieran, 9,8 milioi erabiltzaile izatera iritsi zen, 2000n %75, 5eko hazkundea izan ondoren, 2001ean %67koa eta 2002an %21ekoa.
|
|
|
Europako haur obesitatearen rankingeko laugarren herrialdea da gurea, Italia, Malta eta Greziaren atzetik. Viñallongak onartu du haurren obesitatea
|
gehiago
haziko dela hurrengo urteetan, eta gogorarazi du OMEk egoera horri «XXI. mendeko epidemia» deitu diola. Gorputza zaintzeko burua elikatzea Obesitateak areagotu egiten du haurtzaroan loaren apneak izateko arriskua, eta eritasun kardiobaskularrak eta diabetesa izateko arriskua dakar helduaroan.
|
|
2005
|
|
|
Narrastirik handiena desertuko baranoa dugu. Metro bat baino
|
gehiago
hazten da. Jatun handia eta, sugeentzat harraparirik beldurgarriena.
|
|
|
Era berean, hazkundearen kalitatea eta intentsitatea folato kontzentrazioaren araberakoa da. Ondorioz, zenbat eta
|
gehiago
hazi, orduan eta bitamina kontzentrazio handiagoa. Neurketa sistema hori sinplea da, baina badirudi ez dituela zehatz mehatz bereizten bitamina edo bitamina ekintza duten metabolito guztiak.
|
|
|
Paran bakarrik, udalerri kopurua 83tik 143ra igo da 1980tik. Horiekin batera, gero eta
|
gehiago
hazi da legez kanpoko errepide sarea. Multinazionalak Errepide batzuk, Novo Progressotik ateratzen den Oro, esaterako, Brasilgo deforestazio handiena duen herrietako bat, laurogeiko hamarkadan eraiki ziren, urrearen sukar betean.
|
|
|
Hezkuntza gastuari dagokionez, Lehen eta Bigarren Hezkuntzan %30 inguru hazi zen 1995 eta 2002 bitartean Australian, Grezian, Irlandan, Herbehereetan, Polonian, Portugalen, Espainian eta Turkian, eta %10 baino gutxiago gainerako herrialdeetan. Aldiz, Goi Mailako Hezkuntzako gastua %10 baino gehiago jaitsi zen Txekiar Errepublikan, Polonian, Eslovakian, Australian eta Suedian, eta %30 baino
|
gehiago
hazi zen Espainian, Grezian, Suitzan eta Turkian. Sektore publikoak erakunde akademikoen finantzatzaile nagusia izaten jarraitzen du, eta Lehen eta Bigarren Hezkuntzan gastuaren %90 baino gehiago egiten du; hala ere, eskolaurreko eta unibertsitateko hezkuntzan ehuneko hori askoz txikiagoa da.
|
|
|
Ikerketak erakusten duenez, kontsumo pribatua da hedapen ekonomikoaren “indar eragilea”, “enplegua nabarmen handitzeari esker”. Txostenaren arabera, kontsumo pribatua are
|
gehiago
haziko litzateke energiaren prezioak jaitsiz gero. Higiezinen prezioek ere bultzatu dute Espainiako ekonomia, eta, hoztu egingo dela eta interes tasak pixka bat igoko direla aurreikusten den arren, Commerzbankek iragarri du eraikuntzako inbertsioek “azken urteetan bezain handiak” izango direla hazkunde tasak.
|
|
|
Galapagoetako biztanleak 60ko hamarkadako 4.000 biztanletik gaur egungo ia 19.000 biztanlera igaro dira. Horiei gehitu behar zaie 6.000 pertsona inguruk flotatzen dutela “legez kanpo”, eta gero eta
|
gehiago
hazten ari den turismoari esker bizi direla. Turismo horrek 125.000 pertsona inguru erakarri ditu aurten.
|
|
|
Beroki potolo ilun batean bilduta, besoak luzatu ditu semeari sorbaldetatik heldu eta musu bi emateko. Gaztaina koloreko begiek nahi baino
|
gehiago
hazitako bere ume txikiari edozein amak begiratzen dion bezala begiratzen diote, bere buruari aholku gehiegi ematea saihestu nahian.
|
|
|
Mundu ekonomia, termino makroekonomikoetan, nabarmen hazi da azken hiru hamarkadetan zehar. Munduko Barne Produktu Gordina (BPG) halako bi baino
|
gehiago
hazi da hiru hamarkadatan. XX. mendearen bigarren erdialdean zehar pauso izugarri handiz hazi den mundu ekonomia ikusten dute, ez ordea produkzio gorakada horietarako inolako aukerarik ez duen pertsona kopuru itzela.
|
|
|
Askotan galdetzen nion nire buruari, nola ote zitekeen aitak beti hiru lau eguneko bizar latz hura izatea eta ez sekula bizar luzeagoa, eta ezta sekula bizarra leun, lurrindu eta egin berri ere. Bizarra puntu horretaraino ernamuindu eta hortik aurrera
|
gehiago
hazi izan ez bailitzaion. Bizarra beti halaxe izatea bere aurpegiari eskaintzen zion arretaren ondorio zela deliberatu nuen, baina harritzekoa zen.
|
|
2006
|
|
|
Ez dira golf pilotak baino askoz
|
gehiago
hazten eta oso delikatuak dira, jostailu preziatuen antzera. Baina ez hori bakarrik, hilgarriak ere badira.
|
|
|
Beste izaki pozoitsu batek
|
gehiago
hazten lagunduko digu.
|
|
|
Hipoteken saldoa urtetik urtera% 24 baino
|
gehiago
hazi da
|
|
|
Martxoaren 31n, 499.241 milioi euro zor zituzten familiek etxeak erosteagatik, urtetik urtera% 24,3 gehiago. Etxebizitzak erosiz gero, kreditu erakundeen aldeko saldoa %24 baino
|
gehiago
hazi da duela 15 hilabetetik hona. 2005eko urtarrilean 5.941 milioiko hipotekak sinatu ziren, eta 2006ko hilabete berean %15, 9ko igoera izan zuen, 6.888 milioiraino.
|
|
|
Exceltur aliantzan bildutako ostalaritza enpresa nagusiek, beren ustez, Espainiako kostek azken urteotan jasaten duten “gehiegizko” eraikuntzak dakartzan arriskuez ohartarazi zuten ostegun honetan, epe ertainera errentagarritasuna arriskuan jartzen baitu. Hala ere, sektore horrek sortutako aberastasuna Barne Produktu Gordinarekin (BPG) homologa daitekeen adierazle propio baten arabera neurtuta, urteko bigarren hiruhilekoan estatuko ekonomia baino pixka bat
|
gehiago
hazi zen, %3, 4ko eta %3, 3ko tasekin, hurrenez hurren. Itsasertzeko etxebizitzen hazkunde neurrigabeak Espainiako turismo ereduaren bideragarritasunerako dakarren mehatxuak dagoeneko gainditu ditu mugak.
|
|
|
Idazkari nagusiak adierazi zuenez, “lotsatuta dagoena eraikinetako garraioa eta etxebizitza sektorea da”, eta hori da erronka handiena, “azkoinak 1.200 industriari estutzea nahiko erraza baita, baina milioika ibilgailu eta etxeri askoz zailagoa da”. Espainiak 1997an konpromisoa hartu zuen emisioak ez zirela% 15 baino
|
gehiago
haziko 2008tik 2012ra bitartean, 1990eko datuekin alderatuta. Konpromiso hori bete ahal izateko, hirugarren herrialdeetan emisio erosketak egin dira.
|
|
|
Horrela, kutsadura akustikoa eta atmosferikoa saihesten dira. Jai hauetan bidaia bat egitea erabakiz gero, turismo ekologikoa gero eta
|
gehiago
hazten ari da, eta horrek mesede egiten die ingurumenari eta herrien kulturari. Opari" berdeak" eta originalak egin:
|
|
|
Pilotatik haien ogibidea egin duten lagun aunitz dira. Goi mailako pilotari aunitz Bizkaitik eta Nafarroatik etortzen badira, gure eskualdean badugu pilota eskola bat pilotari famatu bat baino
|
gehiago
hazi dituena. Gaur egungo profesionaletan, 4 dira Leitzan ikasi dutenak, Abel Barriola, Oinatz, Aitor eta Ibai Bengoetxea.
|
|
2007
|
|
|
Geroztik asko hazi da euskara lehen hizkuntza duten haurren ehunekoa (aldian %40tik %49ra pasatu zen) eta are gehiago euskara bigarren hizkuntza duten haurrena (aldian %48tik %76ra pasatu zen), bai eta haurren kale erabilera ere (2001ean %44 zen). Hortaz, bada, 1989tik 2001era bitartean
|
gehiago
hazi zen haurren hizkuntza gaitasuna kale erabilera baino; haurren gaitasun erlatiboa, berriz, gutxiago hazi zen haurren kale erabilera baino. Horren guztiaren ondorioz, hizkuntza gaitasuna eta kale erabileraren arteko korrelazioa adierazten duen indizeak behera egin zuen; haurren gaitasun erlatiboa eta kale erabileraren arteko korrelazioa adierazten duen indizeak, berriz, gora egin zuen.
|
|
|
Lerro hauen oinarrizko erreferenteak diren ikerlanek irakasten digutenaren arabera, euskararen bilakaerari buruz dauden lurraldeen arteko aldeak bat datoz lekuan lekuko hizkuntza politika eta hizkuntzaplangintza motekin; baita ere euskalgintzak eta, oro har, gizartearen atxikimenduak euskara elikatzeko egin duten ahaleginaren tamainarekin ere. Izan ere, Euskal Herriko hiru lurraldetatik, EAE da interbentziorik sendoena izan duena azken 30 urteotan, eta bertan erabilera beste inon baino
|
gehiago
hazi da; Nafarroan, dagoen hizkuntza eremuen banaketak oztopo handiak jartzen ditu zonalde misto eta erdaldunetan, eta, horren ondorioz, euskararen erabilera zertxobait baino ez da areagotu; Iparraldean euskarak aitorpen ofizialik ez du eta atzerapausoa egon da (ondorioen III.6 eta IV.11 puntuak), nahiz eta azken urteotako herritarren eta instituzioen ahaleginek gainbehera geldiarazi duten....
|
|
|
Une honetan, zientzia arlo batzuk nanoteknologiara begira daude, eta nanoteknologia inoiz baino erakargarriagoa da haientzat. Zalantzarik gabe, zeregin ugari dago oraindik ere, baina inoiz baino
|
gehiago
hazten ari da; nanoteknologiarekiko interesa gero eta nabarmenagoa da.
|
|
|
Aspalditik zeuden merkatuko ateak ireki zain, eta berehala sumatu zuten EMEAk emandako pausoaren ondorioa: GTCren merkatuko balioa% 20 baino
|
gehiago
hazi zen, eta haren hurbileko lehiakidearena, Pharming konpainiarena, ia% 10.
|
|
|
Lehen ar nagusia zen, eta orain bakarrik dago, taldetik botata... gogorra benetan. ... Bere itxaropen bakarra eme gazteren batekin topo egitea izango da, bizimadu berriari ekin eta kume
|
gehiago
hazteko. Horixe baita dena.
|
|
|
Beraz, deflazioa kapital metaketaren prozesu patologikotik dator, prozesuhori maila konkretu batera behin iritsiz gero, non kapital finkoa lehen handitu zenabiaduran ezin baita
|
gehiagorik
hazi. Kapitalaren gainmetaketa, eskari osoarenhedadura inflaziogilea karakterizatzen duena?
|
|
|
Espainiak kontinentea zuzentzen jarraitzen du, 60.000 hektareako landaketarekin. Frantzian, Txekiar Errepublikan, Portugalen eta Alemanian Bt artoaren azalera bost aldiz baino
|
gehiago
hazi da, eta 2005ean 1.500 hektarea izatetik 8.500 hektarea izatera igaro da 2006an. Hazkuntza horrek 2007an jarraitzea espero da.
|
|
|
1996 urtearen hasieratik esfortzu mailarik altuena da. Bi urtetan, ratio horrek kreditu erakundeen gomendio guztiak aise gainditzen ditu, eta ehuneko zortzi puntu baino
|
gehiago
hazi da. Organo jaulkitzailearen kalkuluak ereduzko etxe baten hipotesian oinarritzen dira.
|
|
|
Alde batetik, etxeen prezioak inflazioa halako hiru hazten jarraitzen du, eta, bestetik, interes tasen igoera. 2006an, euriborra, hipoteken prezioa finkatzeko erreferentzia nagusia, ehuneko puntu bat baino
|
gehiago
hazi zen, eta %4, 064 izan zen joan den urtarrilaren amaieran. Tasak% 3,5 Finantza analistek aurreikusten dute Europako Banku Zentralak (EBB) eurogunerako interes tasak aldatu gabe mantenduko dituela datorren osteguneko bileran, inflazioa egonkortu egin baita.
|
|
|
Aipagarria izan da, halaber, Bartzelonako Picasso Museoan bisita kopuruak izan duen igoera: %15 hazi da (1.074.000tik 1.225.000ra), eta, bereziki, Valentziako Arte Modernoaren Institutuan (IVAM), 2006an %50 baino
|
gehiago
hazi baita bisitari kopurua (275.000tik 430.000ra). Apalagoak izan dira Guggenheim (%5 baino zertxobait gutxiago) eta Teatre Museu Dalí (%1 besterik ez) museoen hazkundea.
|
|
|
Hala, egiaztatu dute inguru horietan guztietan, gizakiaren ekintzatik urrun, osasuntsu mantentzen direla eta, gainera, zabaldu ere egiten direla. Lan horren arabera, leku horietako posidoniaren zurtoina 80 milimetro baino
|
gehiago
hazten da, eta bost adar berri izaten ditu urtean; gizakiak “kolpatutako” belardietan, berriz, 20 milimetro inguru hazten dira, eta adar bakarra dute. Azterlan horren arabera, azken mende erdian Mediterraneo osoan posidonia ozeanikoko belardien %40 inguru desagertu dira; zehazki, legez kanpoko arraste arrantzan, hondakin uren isurketan edo gatzunetan, hondartzen birsorkuntzan eta kostaldeko lanetan.
|
|
|
Ikasle etorkinak hamar aldiz
|
gehiago
hazi dira azken hamarkadan.
|
|
|
Produktu horren eskariak nabarmen egin du gora. Horren fede ematen du Almeria bezalako probintzietan —biztanle magrebtarrak eta islamiarrak proportzio handikoak— aberriratze polizak %40 baino
|
gehiago
hazi direla 2007ko lehen seihilekoan, aseguru etxe batzuek emandako zifren arabera. Etorkin ugari dauden eremuetan, aberriratze polizen kontratazioak %40raino igo dira.
|
|
|
Sevillako Virgen del Rocío Unibertsitate Ospitaleko Barne Medikuntzako Zerbitzuko Máximo Bernabeuk koordinatzen du INTENSD. Datuen arabera, adin talde horrek morbilitate eta heriotza tasa handia du, eta arrisku handia dago funtzionalki hondatzeko, ahultasun klinikoa izateko eta osasun baliabideak asko kontsumitzeko. Adin handiagoa, gaixotasun gehiago Estatistikako Institutu Nazionalak (INE) berriki emandako azken datuen arabera, espainiarren jaiotzako bizi itxaropena bi urte baino
|
gehiago
hazi da 1995etik, eta 80,23 urtekoa izan da 2005ean. Gainera, balioek adierazten dute emakumeak gizonak baino sei urte luzeagoak direla.
|
|
|
Guztira, 1.054 udalerrik hartzen dute herrialdearen azalera osoaren %20, eta 36 milioi pertsona baino gehiago bizi dira haietan (biztanleen %80 baino gehiago eta etxebizitza nagusien parkea). Datu horiek erakusten dutenez, urbanizazio prozesuak oso azkar egin du aurrera, eta horren adibide dira Murtziako hiri eremua (%78 baino
|
gehiago
hazi da), Alacantekoa (%67 baino gehiago) eta Madrilekoa (%50 ia). Fenomeno horien aurrean, Chacónek azpimarratu zuen “garrantzitsuena ez dela haztea soilik, baizik eta ondo haztea”, eta gaineratu zuen “gaur aurre egingo diogun erronka nagusia gure garapena jasangarria izan dadin saiatzea dela, epe luzera guztion onerako eta ez gutxi batzuentzat bideragarria izatea”.
|
|
2008
|
|
|
" Laborantzaren egoera txarra zen biziki hona arte, jendea tristeki bizi zen, ateratzeko manera behar zen. Arto amerikanoarekin behi
|
gehiago
hazten zen, sos gehiago...". Iraultza berdeak onura ugari ekarriko zituela sinestarazi zieten laborariei.
|
|
|
Zein polita eta alaia dan! Nahiago neuke
|
gehiago
haziko ez balitz.
|
|
|
Gizakia 25 urtera iritsitakoan hezurra ez da
|
gehiago
haziko; areago, 30 eta 35 urterekin hezur masa urritzen hasiko da.
|
|
|
2020 urteko Txinaren eredu ekonomikoaren eta sozialaren gainean gogoeta egitea da orain garrantzitsuena. Txinak mundua txundituta utzi du, 25 urte baino gehiagoz, ekonomia urteko %10 baino
|
gehiago
hazita. Badirudi, gainera, oraindik beste urte batzuetan jarrai dezakeela erritmo horretan.
|
|
|
Baso itxiak dira beste adibide bat. Inoiz pinudiren batean egon bazara, konturatuko zinen orratz formako hostoez estalitako zorua nahiko garbi egon ohi dela; alegia, pinuez gain, ez dela askoz landare
|
gehiagorik
hazten. Izan ere, batetik, pinuek oso argi gutxi uzten dute pasatzen, eta, gainera, eroritako pinu orratzek azidoak askatzen dituzte deskonposatzean.
|
|
|
Zuk ez dituzu ikusten, baina oraindik ere min ematen didate batzuetan. Azazkala behar baino
|
gehiago
hazten zaidanean, adibidez, haragian sartzen zait, eta sekulako oinazea izaten dut.
|
|
|
Gizonezkoaren hormona horrek gutxitu egiten du ezker hemisferioaren hazkuntza (Geschwind, 1979). Testosteronaz
|
gehiago
hazten da eskuin hemisferioa, eta gizonak emakumeak baino gutxiagotan izaten dira eskuinak. Ezker hemisferioa hizkuntzan espezializatua izanik, gizonek emakumeek baino arazo gehiago izaten dituzte irakurtzeko eta idazteko.
|
|
|
Hormona horrek eragotzi egiten du ezker hemisferioaren hazkuntza. Testosteronaren eraginez,
|
gehiago
hazten da eskuin hemisferioa eta, horregatik, gizonak emakumeak baino gehiagotan izaten dira ezkertiak. Bestalde, ezker hemisferioa denez hizkuntzan espezializatua, gizonek emakumeek baino irakurketa eta hizketa arazo gehiago izaten dituzte.
|
|
|
Faconautok azaldu duenez, urtarrilean autoen tarifak egonkor mantendu ziren, markek Fabrikako Prezio Frankoak (PFF) doitu baitzituzten, salmentak dinamizatzeko eta ibilgailu kutsagarrienak zigortzen dituen matrikulazio zerga berria indarrean sartu berriak eskaeran “kalte” gehiago eragin ez zezan. Bestalde, kontzesionarioen ugazaben ustez, urtarrileko KPIaren datuak(% 4,3) urtebete aurreratu du, eta 2007an baino
|
gehiago
hazi dira autoen prezioak. Haren kalkuluen arabera, inflazioaren azpitik edo paraleloan mantenduko dira, 2009 urtearen hasieran gorakada bat izateko.
|
|
|
Beiraren birziklapena %50 baino
|
gehiago
hazi da azken bost urteetan
|
|
|
Espainiako herritarren haragi kontsumoa gomendatutakoa baino
|
gehiago
hazi da azken 40 urteetan
|
|
|
Lan horren arabera, espainiarrek nabarmen aldatu dute beren dieta azken 40 urteetan. Okelen kontsumoa komeni baino
|
gehiago
hazi da, eta zerealen eta deribatuen, barazkien, fruten eta lekadunen kontsumoa, berriz, nahi baino txikiagoa izan da. Esnea eta esnekiak, arrainak eta arrautzak dira adituen gomendioetara gehien egokitu diren elikagaiak.
|
|
|
Eta 2010ean —edo 2011 urtearen hasieran— berreskuratuko du hedapenak bere erritmo potentziala, eta adituek %3 inguru hartzen dute. Espainiako ekonomiak ia hamarkada bat darama tasa hori baino
|
gehiago
hazten, nahiz eta 2002 urtean" bache" txiki bat izan zuen, hedapen erritmoa %2, 7ra murriztu zuena. Oraingoz, Gobernuak ez du aldatu aurtengo aurreikuspen ofiziala, BPGaren %3, 1 izaten jarraitzen baitu.
|
|
|
Arrano perpendikularrek habia alternatiboak egiten dituzte aldaratzaileekin, parasitoak saihesteko eta polluelo
|
gehiago
hazteko
|
|
|
Granadako Unibertsitateko (UGR) ikertzaileek jakin dutenez, arrano perpendikularrek habia alternatiboak egiten dituzte, aldaragarri naturalekin, parasitoak saihesteko eta, hartara, oilasko
|
gehiago
hazteko aukera izateko, SINC plataformak jakinarazi duenez. Adituek arrano bikote perdikor baten 22 habia erregistratu dituzte 300 metroko erradioan.
|
|
|
Horien larbak habietan egoten dira, eta hegaztiek beste umatze denboraldi batean noiz iritsiko zain egoten dira. Ikuspegi horretatik, habia gehien aldatu eta intsektizida efektua duten landare gehiago erabiltzen dituzten bikoteek parasito gutxiago dituzte eta oilasko
|
gehiago
hazteko gai dira”, azaldu du Diego Ontiveros ikerketaren egile nagusiak. Pinu uxagarria Ikertzaileek Andaluziako ekialdean bizi diren 20 arrano perdikera bikote aztertu zituzten.
|
|
|
Lehen aldiz lan merkatuan sartu nahi duten pertsonen %71, eta epigrafe horren azpian Enplegu Zerbitzu Publikoaren (SPE) bulegoetan izena ematen dutenak emakumeak dira. Krisiak ez ditu inoiz lan egin eta behar sozioekonomikoek bultzatutako langabetuak adoregabetu, eta, horren ondorioz, kolektiboa urtetik urtera %5 baino
|
gehiago
hazi da eta uztailaren 31n 239.365 hautagai izatera iritsi da, Lan eta Immigrazio Ministerioaren eta Estatistika Institutu Nazionalaren (INE) datuen arabera. Horietatik 63.953 gizonezkoak dira eta 169.412 emakumezkoak.
|
|
|
Baina indarrean dagoen egoera ekonomikoarekin, gero eta zailagoa da plantillaren barruan talentuak atxikitzea; beraz, enpresak behartuta daude ordainsari aldakorrak (lanpostu eraginkorragoak) eta beste kontzesio batzuk barne hartzen dituzten konpentsazio osoko formulak erabiltzera, hala nola enpresako autoak(% 97), telefono mugikorrak(% 95), doako mediku txekeak edo janari txekeak(% 46), eta interes gutxiko maileguak(% 30). Gizarte aurreikuspeneko planak, batez ere zuzendaritza postuenak, gero eta
|
gehiago
hazi dira azken urteotan, eta langileentzako «stock options» planak, berriz, ez dira erabili, baina ez da baztertzen hurrengo urteetan enpresen ordainsari eskaintzan berriro sartzea.
|
|
|
Gaur egun, Pirinioetako mendikatean 21 glaziar baino ezin dira aurkitu (10 Espainian eta beste bat Frantzian). Ikerketak erakutsi duenez, urtzea azkar gertatu denez, glaziar txiki guztiak desagertu egin dira, eta handienen azaleraren% 50 Ez da beti hala izan, zeren eta penintsulako glaziarrak peridodo hotzena bezala bizi izan baitira, eta 1645 eta 1710 bitartean Espainiako mendi garaietan
|
gehiago
hazi baitziren. Egun horretatik XIX. mendearen hasiera arte atzerapauso bat izan zuten Pirinioetan, baina beste tenperatura jaitsiera bati esker berreskuratu egin ziren.
|
|
|
EIAren txostenaren arabera, berotze globalak euri gutxiago eragingo du, aldizkakoagoak, eta tenperaturak igo egingo dira, eta horrek lurruntzea areagotu egingo du. Hala, Europako azterlanak dioenez, “eskaera gero eta
|
gehiago
haziko da, bereziki hegoaldean, nekazaritzarako uraren beharra handiagoa baita. Horren bidez, ondasun horren aldeko lehiaketa egingo da sektoreen (turismoa, nekazaritza, energia) eta erabileren artean”.
|
|
|
INEMeko zerrendetan zeuden 107.982 lagunetatik 61.795 ziren emakumeak eta 46.187 gizonak, %57, 22 eta %42, 77, hurrenez hurren. Hala ere, aipagarria da gizonen artean askoz
|
gehiago
hazi dela langabezia, joan den urtean baino %28, 8 langabe gehiago baitude. Emakumeen artean %7, 3ko hazkundea izan du.
|
|
|
Gaur egun aldaketa sakonak bizitzen ari garelako seinaletako bat gero eta
|
gehiago
hazten ari den kultura aniztasuna da1; eta bizimodu desberdinak, eta hizkuntza, kulturaeta erlijio identitate desberdinak adierazten, eskatzen eta praktiJakin 165 kan jartzen dituzten pertsona mota askotako taldeak azaleratzen ari direlako gertatzen da hori. Gizarte mugimendu feministak edo ekologistak, gutxiengo etnikoak edo talde indigenak, mugimendu erlijiosoak, migratzaile taldeak, estaturik gabeko nazioak, subiranotasunaren aldeko mugimenduak...
|
|
|
Datu zaparradapean bizi gara dena zenbatu eta neurtu beharreko gizarte honetan, baina lantzean behin datu esanguratsuak jaso ohi dira. Batetik, egunotan jakin dugu iaz biztanleko BPGa Espainiako beste edozein erkidegotan baino
|
gehiago
hazi zela EAEn (Nafarroa ere ez zen urrun ibili, hirugarren izan baitzen sailkapenean); Espainiako BPGaren langa ez ezik, EBrena ere aise gainditu genuen nonbait.
|
|
2009
|
|
|
1929ko burtsaren beherakada hainbat eragileren nahaste saihestezinak ekarri zuen. Sektore industrialaren mozkinak soldatak baino askoz
|
gehiago
hazi ziren, eta nekazaritza produktuen prezioekiko, eta enpresen ekoizpenen eta produktibitatearen indizeekiko diferentzial handiak pilatu ziren. Nekazaritzako nahiz industriako soldaten hazkunde mugatuak erosteko ahalmena murriztu zuen eta, era berean, horrek enpresetako inbertsioak jaistea eragin zuen.
|
|
|
Ez du esan nahi beharragatik bakarrik ekiten dugunik, baina bai gehiago ekiten dugula beharragatik aukerengatik baino. Beraz, krisi garaietan, bataz beste
|
gehiago
hazten omen da emakumeon ekimena gizonezkoena baino. Einsteinek zioenez, zailtasunetan daude aukerak.
|
|
|
Antza denez, neskatoari ohi baino hortz
|
gehiago
hazi zaizkio, eta horrek zorte txarra ekartzen duela uste dute, Naresh Manki klerikoak IANS agentziari azaldu dionez.
|
|
|
2009ko lehen hiruhilekoan, %5, 9ko hazkundearekin, BBKren mailegu hipotekarioak kutxak berak aurreikusitakoa baino
|
gehiago
hazi dira.
|
|
|
2009ko lehen hiruhilekoan, %5, 9ko hazkundearekin, BBKren mailegu hipotekarioak kutxak berak aurreikusitakoa baino
|
gehiago
hazi dira, 2008 osoan izan zuen jokaera bertsua mantenduz. Hipoteka gaztearen bitartez BBK berriro jarri da hipoteken merkatuak duen batez bestekoaren gainetik.
|
|
|
Eusko Labelarekin ziurtatutako behi okelaren produkzioa 2007an baino% 5
|
gehiago
hazi zen 2008an; 4 milioira heldu zen. Barazkien produkzioa, berriz, asko jaitsi zen, eguraldi kaskarra dela eta.
|
|
|
Ez da harritzekoa, beraz, emailaren erabilera hazten doan heinean, komunikaziorako beste zerbitzu batzuk
|
gehiago
haztea. Abuztuan, 276,9 milioi pertsonak erabili zuten emaila AEBetan, Europako zenbait estatutan, Australian eta Brasilen, iaz baino% 21 gehiago.
|
|
|
Maria ez zen sekula lotsatzen. Alderantziz, zenbat eta begi gehiago izan bere gainean, orduan eta
|
gehiago
hazten zen.
|
|
|
Hemeretzigarren teilatuaren kasua, baina, bereizteko modukoa da: inon baino
|
gehiago
hazi da belarra, leku batzuetan metro bateko altuera hartu du eta ezkerreko aldean, tximiniarekin batzen den lekuan, nahasia da, sastraka da. Hogeigarren teilatura pasatu ahal izateko, esate baterako, itzulinguru handi samarra egin behar izaten da.
|