|
2000
|
|
|
Tarteko okerrak edo abusuek ez dute zuzenbiderik sortzen. Lege batetik besterako aldian, hala ere, bada aurreko ezeztatzearen salbuespenik, baldin eta oker eta abusu horiek finkatu eta irmotu badira transakzio, azken instantziako epai edo arbitro ebatzien bidez eta
|
gauza
epaituaren indarraz.
|
|
2003
|
|
|
Prozedura horretan emandako epaiak ez du
|
gauza
epaituaren indarrik izango, eta kalterik gabe geratuko da alderdiek arazo berberari buruz epaiketa arrunta sustatzeko duten eskubidea; epaiketa horretan, egitate frogatutzat joko dira adingabeen epaileak egiaztatutzat jo dituenak, bai eta adingabearen parte hartzea bera ere.
|
|
|
Orokorrean legeak dio transakzioak bete behar direla, baina lege horren ondoreak amaitzen dira epaiak erabakitzen duenean liskarra; izan ere, transakzioa zalantzazko kasuei buruzkoa izan daiteke bakarrik, eta norbaitek bere eskubideei uko egiten die, kostuen beldur delako edota epaitza beste alderdiaren aldekoa izango dela uste duelako. Horretara, gatazka zalantzazkoa izan ezean eta duda muda edo arriskurik izan ezean, baiezko epaitza erdietsi duenaren ez jakituriak ezin oztopa dezake
|
gauza
epaituaren aginteak egiari eta zuzentasunari ematen dien ondorea. Hori ezartzen du legeak, gora jotzeko errekurtsoa edo bestelako errekurtsoak onartzen ez diren kasuetarako.
|
|
2004
|
|
|
Esangura tekniko juridikoan, prozesuen izaera sumarioari dagokionez, legeak xedatu du honako epai hauek ez dutela
|
gauza
epaituaren indarrik: edukitzaren edo ukantzaren berehalako babesa eskatzeko prozesuetan, horiek amaiarazten dituzten epaiek; jabetza intelektualaren eta industria jabetzaren artzeagatik maizterra botatzeari buruz edo finka berreskuratzeari buruz ebazten duloko jarduera ez zilegiak utzarazteko eskaeretan, horiek ebazten dituzten epaiek; obra berri edo aurrizkoen aurrean berehalako babesa emateko epaiek; errenta edota alogera ez ordainten epaiek; eta, orobat, inskribatutako eskubide errealen eragingarritasunari buruzko epaiek, horien aurka jartzen direnen edo eskubideon erabilera nahasten dutenen aurka, aurka jartzea edo nahasmendua justifikatzen duen eta inskribatuta dagoen titulurik izan gabe.
|
|
|
Hobetsi da prozesuan alegazioak eta frogak bete betean ematea eta hori eragingarritasun osoz bukaraztea. Horrez gain, mantenuari eta antzekotzakete geroko erreklamazioak. gaiei buruzko prozesuak ez dira nahasi behar behin behineko neurriekin; horiek, halaber, ez dute
|
gauza
epaituaren indarrik galdu behar euron bukaeran. Egitate berriek bete betean justifika di
|
|
|
Haatik, «kontu arrazoiak emanez gero», hots, zorduna aurka jarriz gero, zordunaren eta hartzekodunaren arteko desadostasuna gauzatuko da, erreklamatutako zorraren munta zein izan eta horri dagokion epaiketaren prozesu izapideen bitartez. Azken epaiketa hori prozesu arrunta eta plenarioa da, eta, beraz, epaiketa
|
gauza
epaituaren indarra duen epaiaren bidez bukatuko da.
|
|
|
Epaia.
|
Gauza
epaiturik eza, kasu berezietan
|
|
|
2 Epaiek ez dituzte
|
gauza
epaituaren ondoreak sortuko, horiekin amaiera ematen bazaie edukitzaren babes sumarioaren inguruko hitzezko epaiketei; hiri nahiz landa finkatik maizterra botatzeko edo finka hori berreskuratzeko uzien inguruan erabakitzen badute, finka hori errentamenduan eman eta errenta edo alogera ordaindu ez denean; eta, era berean, lege honek babes sumario gisa kalifikatu beste uzi batzuen ingurukoak badira...
|
|
|
Halaber, hitzezko epaiketetan emaniko epaiek ez dituzte
|
gauza
epaituaren ondoreak izango, epaiketa horietan eskatu bada inskribatutako eskubide errealen eragingarritasuna, titulurik inskribatuta izan gabe, eskubideon aurka jarri direnen edo eskubideon egikaritza nahasi dutenen kontra.
|
|
|
Halaber, ebazpen judizialek ez dituzte
|
gauza
epaituaren ondoreak izango, legeek, kasu zehatzetan, ondore horiek ukatu badizkiete.
|
|
|
2 Aurreko paragrafoan xedatutakoaren arabera, auzibitartearen eta
|
gauza
epaituaren ondoreetarako ulertuko da auzi batean emandako egitateak eta zuzenbideko oinarriak, eta aurreko epaiketa batean alegatutakoak berdinak direla, baldin eta aurreko epaiketa horretan alegatu ahal izan badira.
|
|
|
Konpentsazioarenmandaren oinarri den negozio juridikoaren deuseztasuna.
|
Gauza
epaitua alegazioa prozesuaren barruan eta de
|
|
|
Azkenean ematen den epaian ebatzi dira artikulu honen aurreko paragrafoetan aipatu gaiak, eta gai horiei buruzko epaiaren erabakiek
|
gauza
epaituaren indarra izango dute.
|
|
|
2)
|
Gauza
epaitua edo auzibitartea;
|
|
|
421 artikulua. Ebazpena, auzibitartearen edo
|
gauza
epaituaren kasuetan
|
|
|
Auzitegiak ulertzen badu auzibitarterik edo
|
gauza
epaiturik ez dagoela, berehala hala adieraziko du hori, zioak emanez, eta entzunaldiak aurrera egitea erabakiko du, bere gainerako helburuak direla eta.
|
|
|
Aurreko paragrafoetan xedatutakoa gorabehera, auzibitartearen edo
|
gauza
epaituaren inguruan eragin arazoen zailtasunarengatik komeni bada, arazoon inguruan auto bidez ere ebatz dezake auzitegiak, entzunaldiaren hurrengo bost egunetan; entzunaldiak, edozein kasutan, aurrera egingo du bere gainerako helburuak direla eta. Egitezko arazoren baten inguruan ebaztea beharrezkoa bada, aipatu epean gauzatuko da auzitegiak agindutako jardun egokia.
|
|
|
1 Ez da errekonbentziorik onartuko, legearen arabera
|
gauza
epaituaren ondorerik gabe amaitu behar diren hitzezko epaiketetan.
|
|
|
503 artikulua. Hutsaltzerik eza,
|
gauza
epaituaren ondorerik gabeko epaietan
|
|
|
Ez da epai irmoen hutsalketarik gertatuko, baldin eta epaiok, lege xedapenaren bitartez,
|
gauza
epaituaren ondoreak ez badituzte.
|
|
|
Kanbio epaiketan emandako epai irmoak
|
gauza
epaituaren ondoreak sortuko ditu, epaiketa horretan alega eta eztabaida zitezkeen arazoei dagokienez. Gainerako arazoak kasuan kasuko epaiketan aurkez daitezke.
|
|
|
Emandako epaia betearaziko da, hurrengo artikuluan xedatutakoaren arabera. Halere, epai horrek ez du
|
gauza
epaituaren eragingarritasunik izango. Interesdunek balia ditzakete kasuan kasuko epaiketa arruntean adjudikatutako ondasunen gainean ustez dituzten eskubideak.
|
|
|
1 Zordunak garaiz aurkezten badu aurka jartzeko idazkia, gaia behin betiko ebatziko da kasuan kasuko epaiketan, eta epaiketa horretan emandako epaiak
|
gauza
epaituaren indarra izango du.
|
|
|
Betearazpena agintzeari ezetza zein autok eman eta hori irmoa bada, hartzekodunak kasuan kasuko prozesu arruntean bakarrik balia ditzake bere eskubideak, prozesu arrunt hori eragotzi ez badu epai edo ebazpen irmoaren ondoriozko
|
gauza
epaituak, epai edo ebazpen hori betearazpen demandaren oinarri izanik.
|
|
|
Ebazpen irmoak.
|
Gauza
epaitu formala
|
|
|
Ebazpen irmoek
|
gauza
epaituaren izaera izango dute, eta ebazpenok zein prozesutan eman eta bertako auzitegiak bete du horietan xedatutakoa.
|
|
|
Ebazpenaren aurka errekurtsoa jartzeko epeak igaro ondoren, berori aurkaratu ez bada, orduan ebazpena irmo bihurtuko da, eta,
|
gauza
epaitu gisa, ebazpena eman duen auzitegiak bete du bertan xedatutakoa.
|
|
|
222 artikulua.
|
Gauza
epaitu materiala
|
|
|
1 Uzien aldeko edo aurkako epai irmoen
|
gauza
epaituak geroko prozesua baztertuko du, legearen arabera, baldin eta prozesu bien xedea berbera bada.
|
|
|
2
|
Gauza
epaituak demanda eta errekonbentzioko uziak barneratuko ditu, bai eta lege honen 408 artikuluaren 1 eta 2 paragrafoetan aipatu gaiak ere.
|
|
|
3.sadunak, eta auzilari izan gabe lege ho
|
Gauza
epaituak ukituko ditu berori zein prozesutan eman eta bertako alderdiak, alderdion jaraunsle eta kaunen 10 artikuluan ezarritakoaren arabera alderdien legitimazioaren oinarria osatu duten eskubideen titularrak.
|
|
|
Egoera zibil, ezkontza, seme alabatasun, aitatasun, amatasun, ezgaikuntza eta gaitasuna berrezartzeari buruzko epaietan,
|
gauza
epaituak ondoreak izango ditu guztiei begira, Erregistro Zibileko inskripzioa edo idatzoharra egin denetik aurrera.
|
|
|
4 Prozesua amaiarazi duen epai irmoan
|
gauza
epaitu gisa zer ebatzi eta hori loteslea izango da horrez geroko prozesu baten auzitegiarentzat, baldin eta gauza epaitu gisa ebatzitakoa agertu bada geroko prozesu horren xedearen arrazoizko aurrekari bezala, betiere prozesu bietako auzilariak berberak direla edo gauza epaitua eurengana zabaltzen dela, legezko xedapenaren bitartez.
|
|
|
4 Prozesua amaiarazi duen epai irmoan gauza epaitu gisa zer ebatzi eta hori loteslea izango da horrez geroko prozesu baten auzitegiarentzat, baldin eta
|
gauza
epaitu gisa ebatzitakoa agertu bada geroko prozesu horren xedearen arrazoizko aurrekari bezala, betiere prozesu bietako auzilariak berberak direla edo gauza epaitua eurengana zabaltzen dela, legezko xedapenaren bitartez.
|
|
|
4 Prozesua amaiarazi duen epai irmoan gauza epaitu gisa zer ebatzi eta hori loteslea izango da horrez geroko prozesu baten auzitegiarentzat, baldin eta gauza epaitu gisa ebatzitakoa agertu bada geroko prozesu horren xedearen arrazoizko aurrekari bezala, betiere prozesu bietako auzilariak berberak direla edo
|
gauza
epaitua eurengana zabaltzen dela, legezko xedapenaren bitartez.
|
|
|
Lege honen beste berrikuntza batzuk dira, jurisprudentzia eta doktrina pisuzkoenarekin bat, epaiaren edukiari buruzko erregelak jaso dituzten arauak. Horren adibide dira, besteak beste, iuxta allegata et probata, froga zama, kongruentzia eta
|
gauza
epaitu materiala jaso dituzten manuak. Garrantzitsuak dira, berebat, likidazioa gerorako uzten duten epaiak, nahitaezkoa denean soilik eman daitezkeenak, eta etorkizuneko kondenak arautu dituzten xedapenak.
|
|
|
Epaien behar besteko sakontasunari eta kongruentziari buruzko manua, zehaztasun batzuekin aberasteaz gain, osatu egin da kongruentziaren izatea oinarritzen duten beste arau batzuekin; arauon artean daude, gainera, arestian aipatutako batzuk.
|
Gauza
epaituari helduz, legeak doktrinarismo oro baztertu du, eta urrundu egin da ia ia izaera metajuridikoa duten ikuskera gaindituetatik. Teknika juridikorik onena oinarri hartuta, legeak ulertu du gauza epaitua prozesu izaera duen tresna dela batez ere.
|
|
|
Gauza epaituari helduz, legeak doktrinarismo oro baztertu du, eta urrundu egin da ia ia izaera metajuridikoa duten ikuskera gaindituetatik. Teknika juridikorik onena oinarri hartuta, legeak ulertu du
|
gauza
epaitua prozesu izaera duen tresna dela batez ere. Gauza epaituaren helburuak dira, hain zuzen ere, auziak alferrik errepika daitezen eragoztea, eta, epaitu aurretik elkarri lotutako auzietan, edukiari buruzko erabakidun epaiak bateratzen ahalegintzea, aurretiaz epaitutakoarekin lotura positiboa ezarrita.
|
|
|
Teknika juridikorik onena oinarri hartuta, legeak ulertu du gauza epaitua prozesu izaera duen tresna dela batez ere.
|
Gauza
epaituaren helburuak dira, hain zuzen ere, auziak alferrik errepika daitezen eragoztea, eta, epaitu aurretik elkarri lotutako auzietan, edukiari buruzko erabakidun epaiak bateratzen ahalegintzea, aurretiaz epaitutakoarekin lotura positiboa ezarrita.
|
|
|
Ikuspuntu horrekin, alde batera utzi dira egiazkotasun presuntzioaren ideia, «gauza epaituaren santutasun» topikoa eta epai askoren ondore juridiko materialekin sortutako nahastea. Egun ulertu da, bidezkotutako salbuespenak gorabehera,
|
gauza
epaituak berariazko eragingarritasuna izan dezan, alderdiak berberak izan behar direla. Beste osagai batzuei dagokienez, legeak ezarri du gauza epaituak eragingarri egin behar duela egitateak eta oinarri juridikoak alegatzeko lehen aipatu preklusio erregela.
|
|
|
Egun ulertu da, bidezkotutako salbuespenak gorabehera, gauza epaituak berariazko eragingarritasuna izan dezan, alderdiak berberak izan behar direla. Beste osagai batzuei dagokienez, legeak ezarri du
|
gauza
epaituak eragingarri egin behar duela egitateak eta oinarri juridikoak alegatzeko lehen aipatu preklusio erregela.
|
|
|
Aho bateko interpretazioarekin bat etorriz, legeak ulertu du Konstituzioaren manu horrek ezarritako sumariotasuna ez dela esangura hertsian eta tekniko juridikoan ulertu behar; hau da, alegazioak eta froga mugatzeagatik ez da ulertu behar
|
gauza
epaiturik ez dagoenik. Gai horri behar bezala ekiteko, ezinbestekoa da bereiztea, batetik, prozesutik kanpo urratu diren oinarrizko eskubideak; eta, bestetik, prozesuan bakarrik urra edo hauts daitezkeen oinarrizko eskubideak, euron izaerak eta edukiak horrela agintzen dutelako.
|
|
|
Auto horrek adieraziko du ondasuna nori dagokion eta ondasun hori enbargatzea bidezkoa den. Halere, auto horrek hasita dagoen betearazpenari begira bakarrik izango ditu ondoreak, ondasunaren titulartasunari buruz
|
gauza
epaituaren ondoreak sortu gabe.
|
|
2005
|
|
|
Kargak askatzeko espedientean emandako epaiek ez dute
|
gauza
epaituaren ondorerik sortuko; hala ere, ezerezte idazkunak izango ditu legearen laugarren tituluak zehaztutako ondore guztiak.
|
|
2006
|
|
|
4 Irmo bihurtzen direnean, konkurtso intzidenteak amaitzeko epaiek
|
gauza
epaituaren ondoreak sortuko dituzte.
|
|
|
|
Gauza
epaituari buruzkoa.
|
|
2007
|
|
|
Konstituzio aurkakotasun errekurtsoa, legeen kontra eta lege indarreko xedapen arau-emaileen kontra. Lege lerruneko arau juridikoren baten inguruan, konstituzio aurkakotasun adierazpena egiten bada, jurisprudentziak horrela interpretaturik, adierazpenak eragina izango du jurisprudentzia horretan, baina emandako epaiak edo epaiek ez dute
|
gauza
epaituaren balioa galduko.
|
|
|
Konstituzio Auzitegiaren epaiak Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratuko dira, boto berezi eta guzti, halakorik badago. Epaiok
|
gauza
epaituaren balioa dute, noiz argitaratu eta biharamunetik, eta ezin izango da inolako errekurtsorik jarri haien aurka. Epaiek legeren baten edo lege indarreko arauren baten konstituzio aurkakotasuna adierazten badute, edo eskubideren baten balioespen subjektibora mugatzen ez badira, erabateko ondoreak dituzte denen aurka.
|
|
|
Izatez, Konstituzio Auzitegiak konstituzio aurkakotasun prozesu edo arazoetan emandako epaiek
|
gauza
epaituaren balioa dute, botere publiko guztientzat lotesleak dira eta ondore orokorrak sortzen dituzte denen aurka Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratzen direnetik (KALOren 38.1 art.). Baina Konstituzio Auzitegiak ez du jurisprudentzia sortzen konstituzio aurkakotasun errekurtsoak edo arazoak ebazten dituenean bakarrik, baita Konstituzioan jasotako oinarrizko eskubideen eta askatasun publikoe...
|
|
2008
|
|
|
Ez jakiteak, narrazio handien desagertzeak, egoera interesgarria sortu du. Norbera bere kabuz
|
gauzak
epaitzeko beharrean aurkitzen da aurrerantzean. Indibidualista izan naiz beti eta ez nuke halakorik deitoratu behar.
|
|
|
Hala ere, 1989ko otsailaren 20an emandako 45/ 1989 epaian Konstituzio Auzitegiak adierazi zuen orduko Errentaren gaineko Zergaren Legeak jasotako artikulu batzuk Konstituzioaren aurkakoak zirela. Kasu horretan ez zen errotikako deuseztasuna aplikatu; alderantziz,
|
gauza
epaituaren indarra zuten egoerak edota, tributu zorrak zein kuotak ordaindu eta gero, inolako erreklamaziorik edo errekurtsorik jarri ez zutenen egoerak bere hartan utzi zituen Auzitegiak. Interpretazio hori eztabaidatzeko modukoa izateaz gain, arriskutsua gerta daiteke.
|
|
|
d) Betebeharpeko baten aurkako prozesuaren ondorioz,
|
gauza
epaituak eta errekurtso zein ekonomia administraziozko erreklamazioen ebazpen irmoak zergadun solidario guztien gain du eragina. Horrela, ebazpen irmorik ez dagoen artean, betebeharpeko guztiek legitimazioa dute hasitako prozesuan parte hartzeko.
|
|
|
Bigarren muga da
|
gauza
epaitua. Ezin berrikus daitezke epai irmoaren bidez baieztutako administrazio egintzak.
|
|
|
Erreklamazioa onartu ez dela adieraziko da hurrengo kasuetan: ...rikusirik ez duenean aurkaraturiko egintza edo jardunarekin; e) legitimazioari edo ordezkaritzari buruzko akatsak daudenean; f) erreklamatzen den egintzaren oinarri bakarra bada beste egintza irmo eta onartu bat, erreklamatzen den egintzak adierazten badu aurretik eman den beste egintza irmo eta behin betiko batean esandakoa, erreklamatzen den egintzak baiezten badu beste egintza onartu bat, edota
|
gauza
epaituaren kasuan. Erreklamazioa ez onartzeko, auzitegiak pertsona bakarraren bitartez jardun dezake.
|
|
2010
|
|
|
Era berean, erabakiak beste sententzia batzuen irmotasuna edo
|
gauza
epaitua errespetatu behar du. Kontrakoak epai bidezko babes eraginkorra urratuko luke92 Gainera, epai bidezko babes eraginkorraren parte da prozesuari bukaera ematen dion sententziaren irmotasuna, eta bere gauza epaituaren ondore edo efektua.
|
|
|
Era berean, erabakiak beste sententzia batzuen irmotasuna edo gauza epaitua errespetatu behar du. Kontrakoak epai bidezko babes eraginkorra urratuko luke92 Gainera, epai bidezko babes eraginkorraren parte da prozesuari bukaera ematen dion sententziaren irmotasuna, eta bere
|
gauza
epaituaren ondore edo efektua. Azkenak ondorengo epaiketetan ebazpenaren ondorio juridikoak errespetatzeko beharra eta erabakitako gatazka berriro epaile aurrera eramateko debekua dakar berekin93.
|
|
|
Akzioak, hobeki, herritarrei Justizia Administrazioaren aurrean aintzatesten zaizkien eskubide multzoak, uziarekin harremanetan jarriz bakarrik du zentzua. ...a, epaile aurrean eskatzeko125 Beraz, denboran lehena akzioa da, auzitegietara sarbidea, eta ondoren, uzia egikaritzea demandan126 Horrela, uzia eta prozesuaren objektua pareka daitezke, prozesu zehatza indibidualizatuz eta gainerako prozesuetatik desberdinduz, eta uzia kontzeptu prozesal asko azaltzeko ezinbesteko elementu bihurtzen da (jurisdikzioa, eskuduntza, prozedura, metaketa, auzibitartea,
|
gauza
epaitua?) 127 Azken horretan sakonduko da ondoren.
|
|
|
intzidente hau ebaztera ordena zibilera joateak betearazpena asko oztopatuko lukeela. Zentzu berean, eta lan organoak ematen duen ebazpenak ondasunaren jabetasunaren gainean
|
gauza
epaiturik sortzen ez duela defendatuz, Ortiz Navacerrada, S., La tercería de dominio según la jurisprudencia última, Actualidad Editorial, Madril, 1995, 22 or. Azken iritzi hori du ere de la Rocha García, E. k, Embargos y tercerías en los procedimientos civiles, penales, laborales, procedimiento de apremio por débitos a la Hacienda Pública y procedimiento de apremio por débitos a la Segur...
|
|
|
Oraindik segurtasun juridiko handiagoa, estatu bateko ordenamendu juridikoaren oinarrizko balioa izan behar duena!? ematen dio herritarrari
|
gauza
epaituaren ondoreak, bere bi alderdietan, formala eta materiala. Bi horien aplikazioaren ondorioz, hiru dira bide jurisdikzionalean lortutako ebazpenari egozten zaizkion gaitasunak.
|
|
|
Hitzez hitz Molina Caballero, M. J. k, La congruencia en los laudos arbitrales, Universidad de Málaga, Malaga, 2002, 31 or. Ezin daiteke ahaztu Montero Aroca, J. rekin,. Cosa juzgada, jurisdicción y tutela judicial?, op.cit.
|
gauza
epaituak jurisdikzioaren esanahia azaltzen duela. Bide horrek behin betiko gatazkei amaiera ematen die.
|
|
|
Hiru motatakoak izan daitezke: subjektiboak, alderdiengan (gaitasun edo legitimazio falta, botereak pairatzen dituen akatsak?) edo epai organoengan (eskuduntzarik eza) gertatzen diren akatsak salatzen dituztenak?, objektiboak (litispendentzia edo auzibitartea, aurreko adiskidetze falta,
|
gauza
epaitua?) edo prozedurari dagozkionak (prozedura desegokitasuna, demandan ematen den hutsune, akats edo ahaztea?). Magistratuak sententzia emateko orduan salbuespen horiek onartzen baditu, jakin dakigunez, lan prozesuan konzentrazio printzipioak eraentzen du,
|
|
|
azpimarratu behar dira: sententziak argitzea eta
|
gauza
epaituaren ondorea edo efektua.
|
|
|
Oraindik garrantzitsuagoa da
|
gauza
epaituaren ondorea deiturikoa. Auzi juridiko orok azken bat izan behar duen ideian oinarrituta, eta segurtasun juridikoaren printzipioaren isla (EKren 9.3 art.), gauza epaituak, lehenbizi, prozesuko alderdientzat eta epai organoarentzat hartan erabakitakoa errespetatzeko betebeharra dakar271, eta bigarrenik, jurisdikzioak jada erabakitako uzi bati buruz beste auzi bat hasteko debekua, non bis in idem delakoaren aplikazio praktikoa da?
|
|
|
Oraindik garrantzitsuagoa da gauza epaituaren ondorea deiturikoa. Auzi juridiko orok azken bat izan behar duen ideian oinarrituta, eta segurtasun juridikoaren printzipioaren isla (EKren 9.3 art.),
|
gauza
epaituak, lehenbizi, prozesuko alderdientzat eta epai organoarentzat hartan erabakitakoa errespetatzeko betebeharra dakar271, eta bigarrenik, jurisdikzioak jada erabakitako uzi bati buruz beste auzi bat hasteko debekua, non bis in idem delakoaren aplikazio praktikoa da, eta ondorengo prozesuek gauza epaituarekin bukatutakoa errespetatu beharra (PZLren 222 art.) 272 dakar.
|
|
|
Auzi juridiko orok azken bat izan behar duen ideian oinarrituta, eta segurtasun juridikoaren printzipioaren isla (EKren 9.3 art.), gauza epaituak, lehenbizi, prozesuko alderdientzat eta epai organoarentzat hartan erabakitakoa errespetatzeko betebeharra dakar271, eta bigarrenik, jurisdikzioak jada erabakitako uzi bati buruz beste auzi bat hasteko debekua, non bis in idem delakoaren aplikazio praktikoa da? eta ondorengo prozesuek
|
gauza
epaituarekin bukatutakoa errespetatu beharra (PZLren 222 art.) 272 dakar.
|
|
|
|
Gauza
epaitu formala delakoa da. Sententzia batek gauza epaitu formalaren ondorea sortzen du irmo bihurtzen denean.
|
|
|
Gauza epaitu formala delakoa da. Sententzia batek
|
gauza
epaitu formalaren ondorea sortzen du irmo bihurtzen denean. Gogoratu irmoak direla helegiterik onartzen ez duten sententziak, bai legeak helegiterik aurreikusten ez duelako, bai aurreikusita egon arren horiek jartzeko epea agortuta delako.
|
|
|
Gogoratu irmoak direla helegiterik onartzen ez duten sententziak, bai legeak helegiterik aurreikusten ez duelako, bai aurreikusita egon arren horiek jartzeko epea agortuta delako.
|
Gauza
epaitu formal horrek prozesuan bertan sortzen ditu ondoreak. Prozesuan erabakitakoari eta prozesu horri lotzen ditu haren alderdiak eta epai organoa (PZLren 207 art.).
|
|
|
Hau
|
gauza
epaitu materiala delakoa da. Erraz atzeman daitekeenez, bere ondoreak prozesutik at doaz, haren mugak gainditzen ditu eta beste prozesu batzuetan eragina du.
|
|
|
Normalean sententzia hau adierazpenezkoa da, baita arauemaile deitua?, eta lege batean edo hitzarmen kolektibo batean jasotako arauren bat edo batzuk interpretatzen ditu, eta haren ondoreak interpretatutako arauaren eraginpeko langile guztietara hedatzen dira. ...olektiboaren eraginpeko langileek kasuan kasuko akzio indibidualak egikaritu dituzte323 Beste kasu batzuetan, gutxienetan, gatazka enpresen praktikei edo langile talde baten betebeharrari buruzkoa denean, sententzia kondenazkoa izango da, zuzenean exekutagarria (LPLren 301 art.) 324 Edonola ere, sententzia irmoak gai beraren gainean ebazteke dauden prozesu indibidualen edo aurkez daitezkeenen gain
|
gauza
epaituaren ondorea izango du325.
|
|
|
Horregatik, Blasco Pellicer, A. k,. En torno al contenido y eficacia de las sentencias en procesos de conflicto colectivo?, Tribuna Social (Revista de Seguridad Social y Laboral), 1999/ 97 zk., matizatu egiten du ez dela sententziaren betearazpen zuzena ematen,
|
gauza
epaitu materialaren berehalako aplikagarritasuna baino. Nahiz eta auzialdian emanikoa izan eta bere kontra helegite bat jarrita egon, sententzia hori oinarritzat hartuz, hartatik eratortzen diren ondorio indibidualak eskatuz prozesu indibidualak tartera daitezke.
|
|
|
7.5 HELEGITEA ZENTZU ZABALEAN.
|
GAUZA
EPAITUAREN AURKARATZEA: BERRIKUSPEN ERREKURTSOA ETA ENTZUNALDIA DEMANDATU ERREBELDEARI
|
|
|
Aurrerago esan den bezala, impugnazioaz zentzu zabalenean mintzatzean, irmoak diren eta
|
gauza
epaituaren ondorea duten sententzien (PZLren 207 art.), eta beraz, printzipioz, aldaezinak diren ebazpenen eremua ukitzen da. Salbuespenezko kasuetan egonik, legeak gauza epaitua erasotzeko bi baliabide besterik ez du aurreikusten:
|
|
|
Aurrerago esan den bezala, impugnazioaz zentzu zabalenean mintzatzean, irmoak diren eta gauza epaituaren ondorea duten sententzien (PZLren 207 art.), eta beraz, printzipioz, aldaezinak diren ebazpenen eremua ukitzen da. Salbuespenezko kasuetan egonik, legeak
|
gauza
epaitua erasotzeko bi baliabide besterik ez du aurreikusten: berrikuspen errekurtsoa eta entzunaldia demandatu errebeldeari374 Biak aztertuko dira ondoren.
|
|
|
Jarduera horren ondoren, ezin izango da berriro gatazka bera epaileei aurkeztu.
|
Gauza
epaitua sortzen da, prozesua segurtasun juridikoz hornituz eta legeen errespetua ziurtatuz. Horrela mantentzen dute Cordón Moreno, F. k, Introducción al Derecho Procesal, Eunsa, Iruñea 1994, 51 or. eta Ortells Ramos, M. k, Introducción al Derecho Procesal, Comares, Granada 1999, 72 or. Inolako zalantza izpirik gabe Montero Aroca, J. k. Cosa juzgada, jurisdicción y tutela judicial?, Derecho Privado y Constitución, 1996/ 8 zk, gauza epaituak jurisdikzioa zuritzen duela, ziurtasun juridikoz jantziz, mantentzen du.
|
|
|
Gauza epaitua sortzen da, prozesua segurtasun juridikoz hornituz eta legeen errespetua ziurtatuz. Horrela mantentzen dute Cordón Moreno, F. k, Introducción al Derecho Procesal, Eunsa, Iruñea 1994, 51 or. eta Ortells Ramos, M. k, Introducción al Derecho Procesal, Comares, Granada 1999, 72 or. Inolako zalantza izpirik gabe Montero Aroca, J. k. Cosa juzgada, jurisdicción y tutela judicial?, Derecho Privado y Constitución, 1996/ 8 zk,
|
gauza
epaituak jurisdikzioa zuritzen duela, ziurtasun juridikoz jantziz, mantentzen du.
|
|
|
7.5 Helegitea zentzu zabalean.
|
Gauza
epaituaren aurkaratzea:
|
|
|
KAE 159/ 1987, urriaren 26koa, KAE 171/ 1991, irailaren 16koa, KAE 204/ 1991, azaroaren 30ekoa, KAE 179/ 1999, urriaren 11koa eta KAE 54/ 2000, otsailaren 28koa. Beraz,
|
gauza
epaitua, Martínez Rodríguez, F. k,. La eficacia jurídica de la sentencia colectiva y los procesos individuales sobre idéntico objeto (Comentario a la Sentencia del Tribunal Constitucional 3/ 1994, de 17 de enero)?, Relaciones Laborales, 1994/ 1 bol., adierazten duen legez, ziurtasun eta bake juridikoa gordetzea helburu duen erakundea da. Ferreres Comella, V. ren,. El tratamiento procesal de la cosa juzgada en la reciente jurisprudencia española?, Justicia 1990/ 4 zk., esanetan, gauza epaituaren oinarria prozesua bera da; izan ere, prozesua eraginkorra izateko derrigorrezkoa baita epaileen pronuntziamenduak memento batetik aurrera aurkaezinak izatea.
|
|
|
Beraz, gauza epaitua, Martínez Rodríguez, F. k,. La eficacia jurídica de la sentencia colectiva y los procesos individuales sobre idéntico objeto (Comentario a la Sentencia del Tribunal Constitucional 3/ 1994, de 17 de enero)?, Relaciones Laborales, 1994/ 1 bol., adierazten duen legez, ziurtasun eta bake juridikoa gordetzea helburu duen erakundea da. Ferreres Comella, V. ren,. El tratamiento procesal de la cosa juzgada en la reciente jurisprudencia española?, Justicia 1990/ 4 zk., esanetan,
|
gauza
epaituaren oinarria prozesua bera da; izan ere, prozesua eraginkorra izateko derrigorrezkoa baita epaileen pronuntziamenduak memento batetik aurrera aurkaezinak izatea. Ideia bera garatzen dute Montero Aroca, J. k,. Cosa juzgada, jurisdicción y tutela judicial?, op.cit., eta Cachón Villar, P. k,. La excepción de la cosa juzgada en el proceso laboral?, Revista General de Derecho, 1997/ 634 zk.
|
|
2011
|
|
|
Transakzioak alderdientzat
|
gauza
epaituaren indarra du; baina premiamendu bidea ez da bidezkoa izango epaiketazko transakzioa betetzeko baino.
|
|
|
Bakarrik onartzen da errekonbentzioa jartzea
|
gauza
epaituaren ondorearekin bukatzen duten hitzezko epaiketetan. Kasu hauetan, demandatuak demandatzaileak bere kontra uzi bat jarriz martxan ipinitako prozedura aprobetxatzen du berak haren kontra daukan beste uzi bat jartzeko.
|
|
|
Kasu honetan demandatzailea atzera egintzat jota, hark nahi izanez gero, uzi berdina beste epaiketa batean aurkeztu ahal izango du. Alderantziz, demandatzailea agertzen ez bada eta demandatuak bake epaileari kasua ebazteko eskatzen badio, hark ematen duen sententziak
|
gauza
epaituaren ondorea izango du, eta ondorioz, demandatzaileak ezin izango du berriro uzi berdina epaiketa batera eraman, betirako erabakita egongo delako.
|
|
|
Esku hartzeak 6.000 eurotik beherako erreklamazio ekonomikoak ebatzi ditu. Gatazka horiek ebaztea
|
gauza
epaitua da, eta, mekanismo hori erabili ahal izateko, nahikoa da alderdiek ados jartzea, arazoa dagokion batzordeari aurkeztu nahi diotela. Aire garraioa, barne araudien arabera Aireko garraio publikoari dagokionez, nabarmen aldatzen da hori.
|
|
2012
|
|
|
|
Gauzak
epaitu gabe begiratzen direnean, esan nahi du askatasunez begiratzen direla. Eta askatasunez begiratzen direnean bakarrik agertzen dute bere izaera.
|
|
|
Eta pertsona horrek ikusten du balore horien barruan ongia, eta balore horietatik kanpo gaizkia. Hori besterik ez da
|
gauzak
epaitzea gure gizartean. Baina arazoa da balore zerrenda ezberdinak daudela munduan.
|
|
|
Batek daki, gu baino hobeak diren milaka talde ezagutzen ditudalako. Imanol Ubedak Espainiako euskal kantarik onenaren saria jaso zutenean esan zuen inor ez dela
|
gauza
epaitzeko zein den kanturik onena. Zortea izan genuen.
|
|
|
Prozedura laudoa ematen denean amaitzen da. Laudoak, epai judizialek bezalaxe gatazka ebazten du eta
|
gauza
epaituaren eraginkortasuna du.
|
|
|
Azken hipotesi horretan, ez da posible auzitegietara jotzea judizioz kanpoko ebazpenaren beharrezko betearazpena lortzeko, ebazpen hori ez baita betearazpena lotuta daraman titulu bat; hasieratik, ezarri da deklarazioko prozedura bat, berme guztiekin. Bukatzeko esan beharra dago, kontrol organoaren ebazpenek
|
gauza
epaituaren eraginkortasuna ez duten arren, horiek kondenatzaileak badira eta demandatuak bere edukia betetzen badu, ondorengo kondena epai bat galaraziko dutela, interesdunaren interesa prozesuz kanpo bete baita eta konkurrentzia ordenaren urratzea ere desagertu baita.
|
|
2013
|
|
|
Oso ohituta gaude, edozein pertsona ezagutzerakoan, epaitzera. Pertsona horrek hartu dituen erabakiak epaitu edo egin dituen
|
gauzengatik
epaitu. Horrela pertsonak mugatzen ditugu eta nire petsonaiei zama hori kendu nahi diet.
|
|
2015
|
|
|
Notarioaren aurrean egiten bada, ondasunen inbentarioak eta herentziaren onarpenak eskritura publiko bat egin behar dute. Bide judizialetik, borondatezko jurisdikzioak herentzia banatzeko epaiketa arrunt batera joan behar du, ez baitu
|
gauza
epaituaren ondoriorik sortzen. Adostasunik lortzen ez bada, auzibidera jotzen da.
|
|
2023
|
|
|
Barneko erregela orokorren salbuespen bezala, TFAOen 260 artikuluak (eta TLOren 263 artikuluak) ezarri duenez, administrazio egintza irmoak alda daitezke, baita
|
gauza
epaituaren indarra badute ere, Europar Batasuneko Auzitegiak zehaztu duen bezala. Tributu betebeharra dela-eta Tributu administrazioak aurretik ebazpena eman edo likidazioa egin badu eta estatu laguntza berreskuratzeko erabakiak eragina badu betebehar horretan, erabaki horren betearazpenak ekarriko du ebazpen edo likidazio hori aldatu beharra, irmoa izan arren.
|
|
|
Hala ere, 1989ko otsailaren 20an emandako 45/ 1989 epaian Konstituzio Auzitegiak adierazi zuen orduko Errentaren gaineko Zergaren Legeak jasotako artikulu batzuk Konstituzioaren aurkakoak zirela. Kasu horretan ez zen errotikako deuseztasuna aplikatu; alderantziz,
|
gauza
epaituaren indarra zuten egoerak edota, tributu zorrak zein kuotak ordaindu eta gero, inolako erreklamaziorik edo errekurtsorik jarri ez zutenen egoerak bere hartan utzi zituen Auzitegiak. Interpretazio hori eztabaidatzeko modukoa izateaz gain, arriskutsu gerta daiteke Administrazioaren aurkako gatazkak bultza ditzakeelako7.
|
|
|
sententziak motibatzeko beharrizana (EKren 24 eta 120.3 art.); epai irmoen
|
gauza
epaituaren ondorea (PZLren 207 art.), eta, azkenik, legeak oro har eta akzio eskubideak bereziki herritarrei aintzatesten dieten berme multzoa.
|