|
2001
|
|
|
Batzuen politika beste batzuena baino egoistagoa da, baina Hirugarren Munduan lan erreala eta positiboa egiten dute eta baita herrialde
|
garatuetan
ere, desberdintasun handiak baitaude oraindik lehen munduan ere.
|
|
|
Ordain baditzakegu eta ordaindu nahi badugu, gozatu egingo dugu eta kultura eta tradizio kuttunei eusten lagunduko dugu eta baita tokian tokiko ekonomia
|
garatzen
ere, hala komeni da eta.
|
|
|
Haren ikuspuntutik, krisi egoerak gertatzen direnean, zaintza sistema azkar eta eraginkorrak behar dira, arriskuari buruzko “komunikazio sinesgarria” izateaz gain. “Lehenengo oinarrizko neurria arriskuaren prebentzioa da”, esan zuen, baina baita elikadura larrialdietan eragiten duten alderdien definizio zehatza eta “estrategia kohesionatua”
|
garatzea
ere. Horretarako, Powellek adierazi zuen beharrezkoa dela kudeaketa eta komunikazio talde bat sortzea, bozeramaile bakar eta fidagarri baten bidez jendaurrean azaltzeko.
|
|
2003
|
|
|
Azaldu duenez, agentzia espezializatuak arduratzen dira marka komertzialak produkzioetan jartzeaz “askotan gidoiak manipulatzera iristen dira, produktua protagonista den eszenak sortzeko, eta muturreraino eramaten dituzte kultura lanak”. Nahiz eta Publizitateari buruzko Lege Orokorrak publizitateko edukiak eta telebistako publizitatea arautzen duen 25/ 94 Legeak berak argi eta garbi identifikatzera behartzen duen, ezkutuko publizitatea debekatzen du, “Gobernuak negozio hori Espainiako ekoizpenetan inolako mugarik jarri gabe
|
garatzea
ere baimentzen du”, dio Andaluziako Federazioak. Horregatik guztiagatik, FACUAk “product placement” delakoa arautuko duen arau bat egiteko eskatzen du, film eta telesail bakoitzaren hasieran mezu batek ikusleei ohartarazteko marka batzuk ordaindu dituztela agertzeagatik.
|
|
2004
|
|
|
Sendagaiak eskuratzeko arazoak herrialde
|
garatuetan
ere izango du eragina, OMEren arabera
|
|
2005
|
|
|
Bestalde, komunikazio arduradunak gogorarazi du aspalditik ez dela telebistan ematen haur ordutegian, 11 urtetik beherakoentzako marketinik aurreikusten ez duen estrategiaren barruan. Atzo sinatutako hitzarmenak, gainera, elikadurari, elikadurari, aisialdi aktibo eta osasungarriari eta bizi ohitura osasungarriak sustatzen dituzten jarduerei buruzko informazio edukiak biltzen dituen web orria
|
garatzea
ere barne hartzen du. Bestalde, Coca Cola Erredakzio Lehiaketa Nazionalak ohitura osasungarriak sustatuko ditu hurrengo hiru edizioetan.
|
|
|
Organismoaren immunitate sistemak ez du modu naturalean erreakzionatzen nikotinarekin, baina zientzialariek txertoan proteina bat sartu dute, eta horrek “blokeo erantzuna” eragiten du. Bost urte barru txertoa merkaturatzeko asmoa duen enpresa suitzarrak espero du asmaren edo Alzheimerraren aurkako antigorputzak ekoizteko prozesu berean oinarritutako beste prestakin batzuk
|
garatzeko
ere balio izatea. Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) kalkulatu du munduan 1.300 milioi erretzaile daudela.
|
|
|
Zerealak, lehorreko laborantza tradizionala, ez dira ondorio negatibo horietatik ateratzen. Duela hilabete eskas, Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundeak (FAO) ohartarazi zuen klima aldaketak arriskuan jartzen duela laborantza azalera, ez bakarrik garapen bidean dauden herrialdeena, baita herrialde
|
garatuena
ere. Munduko Elikagaien Segurtasuneko Batzordeak maiatzaren amaieran Erroman egindako bileran, adituek onartu zuten «garatze bidean dauden 40 bat herrialdetan, klima aldaketaren ondorioek eragindako nekazaritza ekoizpeneko galerek nabarmen handitu dezakete gosearen biktima kopurua».
|
|
2007
|
|
|
% 11k haragia aipatu zuen. Dieta azkarra Duke Unibertsitateko ikertzaileen arabera, emaitzak lagungarriak izan daitezke erretzeari uzteko dieta azkarra sortzeko, bai eta zigarroaren palatabilitatea murriztuko duten txikleak edo pilulak
|
garatzeko
ere. McClernonek dio:
|
|
|
Azterketa horretan, GIBak kutsatutako pertsona batek beste batek baino lehenago hiesa garatzea eragin dezaketen aldagai genetikoak identifikatu dira. Aurkikuntza hori funtsezkoa izan daiteke neurrira egindako terapiak garatzeko, bai eta prebentzio txertoak edo txerto terapeutikoak
|
garatzeko
ere, azken horiek askoz eraginkorragoak izan daitezen. Lan honek, “Science” zientzia aldizkariaren bertsio elektronikoa argitaratzen duenak, lehenengo aldiz giza genoma eta pertsona batek HIESa errazago edo errazago garatzeko bide ematen duten aldaera genetikoak aztertzen ditu.
|
|
|
Gateak Seattleko bileran egon ziren, eta argi eta garbi azaldu zituzten beren helburuak, hau da, gaixotasuna ezabatzea. «Alderdi interesdunen arteko elkarteak sortzeko aukera dugu, baita gaixotasun hori desagerrarazteko behar ditugun aurrerapen zientifiko berritzaileenak
|
garatzeko
ere. Ez diogu gure ahaleginari utziko malaria desagertu arte», dio Bill Gatesek.
|
|
|
Epigenetikaren azterketa gero eta garrantzitsuagoa da, baita botika berriak
|
garatzeko
ere.
|
|
|
Ikertzaileak hori argitzen hasi dira, eta aurkitzen dutena, besteak beste, minbizia bezalako gaixotasunak sortzen dituzten mekanismo berrietara bideratzen ari da. Epigenetikaren azterketa, “genetikaz gain”, gero eta garrantzitsuagoa da, baita botika berriak
|
garatzeko
ere. Hain zuzen, eman ditu lehen urratsak Giza Proiektu Epigenetikoak.
|
|
2008
|
|
|
Zentralak ixtea Ekologistek, sindikatuek eta kontsumitzaileek neurri zehatzak eskatu dizkiote Gobernuari, herrialdeko energiaren planteamendua aldatzeko, baita betoa findegi berriak eraikitzeko eta gasaren ziklo konbinatuko zentral termikoen luzamendua ere. Era berean, zentral nuklearrak pixkanaka ixteko eta erregai fosiletarako diru-laguntzak amaitzeko eskatu dute, baita elektrizitate merkatua berritzeko eta energia berriztagarriak epe ertainera nahitaez
|
garatzeko
ere. Azpiegiturak, bere ustez, iraunkortasun ezaren eta inkoherentziaren beste adibide bat dira.
|
|
|
Kide guztien ekarpenekin, normalena da kapital gehiago biltzea norbera bakarrik ari denean baino; hala, erosteko ahalmena handiagoa da, eta irabazteko aukerak ere bai. Ikuspuntu pertsonaletik, kluba aberasgarria da, talde lana sustatzen baitu, eta hori oso baliotsua da gerora karrera profesionala
|
garatzeko
ere. Zer jarraibide bete behar dira inbertsioa egin aurretik?
|
|
|
Saio horri esker, eskoletako jantokiek jateko ohitura osasungarriak sustatzeko eta dieta orekatuak eskaintzeko gomendioekin bat egin zen. Gomendio horietan, eskolako jantokia haurraren hezkuntza integralean paper garrantzitsua duen leku gisa deskribatzen da, eta haurraren osasuna sustatu behar du, bai eta bizimodu eta elikadura ohitura osasungarriak
|
garatu
ere. Hala ere, kasu askotan, gomendioak anbiguotasunekoak dira, ez baitira nahitaez bete beharrekoak, eta nutrizioan adituak diren diplomadun edo lizentziadunek gainbegiratutako menu bat gomendatzea, eskolako dieten arduradun egitea, oraindik ere kimera da ikastetxe askorentzat.
|
|
2009
|
|
|
Bestalde, etorkizuneko ikasle guztiak behartuta daude bi orientazio ikastarotan parte hartzera hautatu aurretik. Horietako batek programak egiteko behar diren informatikako trebetasunak eskuratzeko aukera ematen die, eta besteak, ingelesean duten gaitasuna egiaztatzeko aukera, prestakuntza behar bezala
|
garatzeko
ere ezinbestekoa baita. Ikastaro horiek bukatzean, izangaiek azken azterketa bat gainditu dute Herriko Unibertsitatean ikasketak hasteko baldintza gisa.
|
|
2010
|
|
|
Pertsonak GIBaz infektatzen direnean, normalena denbora kontua baino ez izatea da, botikak hartzen ez badira behintzat, organismoak hiesa garatzea. Hala ere, birus horren eraginpean dagoen pertsona talde txiki batek oso motel garatzen du gaixotasuna, eta, kasu batzuetan, ez da gaixotasuna
|
garatzen
ere. 90eko hamarkadaren amaieran, ikertzaileek frogatu zuten GIBaren aurkako berezko immunitatea zuten pertsonen ehuneko handi bat, 200 indibiduotik bat ordezkatzen zutenak, HLA B57 izeneko gene baten eramaileak zirela.
|
|
|
CITICek merkatu azterketa zehatzarekin lagundu du proiektu honetan, sistema bere helburuen arabera ezartzeko baliagarriak izan daitezkeen sentsoreak identifikatzeko. Sistema diseinatzen eta hura osatzen duten azpisistemetako bat
|
garatzen
ere lagundu du (Local Logging Service). Gaur egun, HOPE plataforma osatzen duten azpisistemen integrazio lanetan parte hartzen du.
|
|
|
Zientzialariak beren eginkizunetako batzuk ulertzen hasi dira, hala nola sexu erakarpena, harraparien aurkako babesa edo ehiza. Baina aplikazio praktikoak
|
garatzeko
ere erabiltzen da, hala nola kutsaduraren detekzioa, Alzheimerraren edo minbiziaren aurkako borroka, edo beste izaki batzuen argi igorpen ahulak atzemateko gailuak, besteak beste, gizakienak.
|
|
2011
|
|
|
Etxeko eskolako lanak funtsezko hezkuntza tresnatzat hartzen dira, ez bakarrik ikasgelan ikasitakoa finkatzeko eta finkatzeko, baita ikasleek oinarrizko jarrera akademikoak
|
garatzeko
ere, hala nola antolaketa, autodiziplina, autonomia eta erantzukizuna. Gurasoen laguntza funtsezkoa da ikasleek trebetasun horiek har ditzaten, baina beren eginkizunetan gehiegi ez bada, izan ere, gurasoek seme alaben betebeharretan gehiegi parte hartzen badute, irakasleek ez dute ulertzen ikasleen aurrerapenak eta aurrerapenak.
|
|
2012
|
|
|
Turkian, adibidez, 10 ikastetxetik zortzik langile kualifikatuen eskasia dute zenbait jakintza arlotan, eta heren batek baino gehiagok Luxenburgon, Alemanian, Shanghain, Txinan eta Herbehereetan. Irakasleek etengabeko prestakuntzaren bidez beren karreran zehar dituzten gaitasunak hobetzea funtsezkoa da, txostenak dioenez, horrela gero eta ikasgela anitzagoen erronkei aurre egin ahal izango baitiete, bai eta irakaskuntza metodo pertsonalizatuak
|
garatu
ere. Lan horrek azpimarratzen du ikastetxeei autonomia handiagoa eman behar zaiela, eta zuzendariaren irudia nabarmentzen du programak ikasleei egokitzeko, irakasleen arteko talde lana sustatzeko, haien lana gainbegiratzeko eta haien garapen profesionala ebaluatzeko erabakiak hartzerakoan; horrez gain, ikasleen kontratazioan eragiteko gai izan behar dute, eskolaren beharren arabera.
|
|
|
Haur bakoitza desberdina da, baita ibiltzen hastean ere Haur bakoitzak bere garaiak ditu. Ez bakarrik ibiltzen hasteko, baita gaitasun hori
|
garatzeko
ere. Eta adorea eman behar zaion arren, ez zaio inoiz behartu behar; are gutxiago haurrak nekea edo narritadura adierazten badu, horrek arbuio sentsazioa sortuko bailuke.
|
|
|
Magia eskoletan, trukuak ikasten dituzte haurrek. Baina beste trebetasun batzuek ere balio dute, ikusleei harritzeko ez ezik, motrizitate fina, komunikazioa, pentsaera kritikoa eta autoestimua
|
garatzeko
ere. Gainera, magiak esfortzuaren garrantzia erakusten die eta bere pentsamendu sortzailea garatzen du, arazoak konpontzeko gaitasuna.
|
|
|
Ikasleen eztabaidak ohikoak dira ospe handiko unibertsitateetan, hala nola Oxford eta Harvarden, baina baita gure herrialdean ere. Eraginkorrak dira jendaurrean hitz egiten ikasteko, arrazoitzeko eta argudiatzeko, baita ikasleen gaitasun kritikoa eta gogoetatsua
|
garatzeko
ere. Batez ere, ohikoak dira unibertsitate ikasleen artean, Batxilergoko ikasleen artean hasiak badira ere.
|
|
2013
|
|
|
Konpostaren presentzia ere zaindu behar da (hostoak, beste material organiko batzuk ongarriak), patogeno iturri baitira. Eremu eguzkitsu bat aukeratzea, landareen hazkundea bultzatzeko, baita gehiegizko hezetasuna murrizteko eta, beraz, lizunak eta bakterioak
|
garatzeko
ere. Lurrak ez du saskirik izan behar eta drainatze ona izan behar du.
|
|
|
Haurdunaldiko 12 asteak baino lehen gertatzen diren aborto espontaneo gehienak arrautza batean hasten dira. Enbrioiak bere garapena etapa oso goiztiarrean garatzen duen eta
|
garatu
ere egiten ez den haurdunaldiari deitzen zaio horrela. Artikulu honetan, haurdunaldi anenbrionatuari buruzko bost galdera ohikoenei erantzuten zaie:
|
|
2015
|
|
|
Ura, halaber, gorozki bolaren bolumena handitzearen erantzule da, zuntz dietetikoarekin elkarreragin baitezake bolo likatsuagoa, bolumen handikoa eta gelatinatsuagoa sortuz, eta hesteetan zehar pausatzen laguntzen baitu. Gaur egungo ikerketen arabera, Espainiako eta Europako zuntz gutxiago kontsumitzen da, baita gainerako herrialde
|
garatuetan
ere. Ur eta zuntz dietetiko gehiago hartzea da idorreria funtzionalaren tratamenduaren oinarria.
|
|
2017
|
|
|
Hezur eta hortzen parte ere bada, immunitatea hobetzen du eta efektu laxante arina du. Bien bitartean, iodoa ezinbestekoa da tiroideak ondo funtziona dezan, baita fetua hazteko eta garuna
|
garatzeko
ere. Nola prestatu izokina Izokina da sukaldeko arrain aldakorrenetako bat.
|
|
2019
|
|
|
Izateko youtuber Kortejosok dioenez, «gaur egun mugitzen garen munduan oso ondo etortzen dira ia edozertarako» zenbait trebetasun teknologiko izan behar dira. Baina bideoak editatzen, audioa kontrolatzen, aurkezpenak prestatzen eta, jakina, edukiak prestatzen ez ezik, hizkuntza edo hizkuntzak bezalako gaitasunak
|
garatzen
ere ikasten da. Sormena, antolaketa edo erantzukizuna hartzen diren beste balio batzuk dira.
|
|
2020
|
|
|
Etxean ditugun gailuen eraginkortasuna funtsezkoa da. Baina aurrezteko, erabilera ohitura eraginkorrak
|
garatzea
ere garrantzitsua da. Oso hozkailu eraginkorra izan dezaket, baina behar baino tenperatura altuagoan finkatzen baduzu, ez da horrela izango.
|
|
2021
|
|
|
Urtebete eskasean, mundu osoko zientzialariek indarrak batu dituzte nola jarduten duen, zer tratamendu erabiltzen dituen eta nola saihestu daitekeen jakiteko. Herritarrei dagoeneko ematen ari diren txerto eraginkorrak
|
garatzea
ere lortu dute. Denborak aurrera egin ahala, hasierako teoria batzuek frogatu dute ez direla hain eraginkorrak.
|
|
2023
|
|
|
Horrek azpimarratzen du elikagaiak eskura izatea ez dela arazoa, haien kalitatea baizik. María Dolores Raigónek gogorarazi duenez, “munduan 3.000 milioi pertsonak baino gehiagok oligoelementu eta bitamina falta dute, baita herrialde
|
garatuetan
ere. Hau da, munduko biztanleriaren %40k baino gehiagok mikronutrienteen urritasunak ditu gaur egun, eta horrek hainbat arazo eragiten ditu:
|