|
2008
|
|
|
Horretarako, gizarte zerbitzu publikoak hobetu eta
|
garatu
beharra nabarmendu dute denek. Herrialde batzuetan jadanik martxan dagoen sistemak aipatu dituzte, hala nola ordutegi zabaleko haurtzaindegiak eta senideak zaintzeko zerbitzu eraginkorrak.
|
|
|
Haren esanetan, demokraziarik ez da egongo gizarteko kideen parte hartzerik gabe. Gainera, herritarren parte hartzea lau urtean behin egiten diren hauteskundeez harago
|
garatu
beharra dago: Ez dago egitasmo politikorik hiritarrei bizkarra emanda gara daitekeenik.
|
|
2009
|
|
|
Hezkuntza sistemak helburu batzuk ditu, bai hezkuntzari, gizarteari bai finantzaketari dagozkionak. Hezkuntza proiektua
|
garatu
behar da, eta guk proiektu horretan dauzkagun beharrizanak identifikatu ditugu.
|
|
|
Hori ikusirik, zatiketa sindikala gainditu behar dela adierazi du Madrazok. Kalitatezko enplegua sortzeko, besteak beste, zerbitzu publikoak
|
garatu
behar direla esan du, eta finantzaketa posible egiteko, zerga sistema bidezkoago, aurrerakoiago eta banatzaileago baten alde egin behar dela. PSOEk, PPk eta EAJk bultzatutakoaren alternatiba izango da.
|
|
|
Gai horren inguruan neurri zehatzak hartzea zen helburua, baina EAJk, PSE EEk eta PPk aurka bozkatu zuten. Hala, erakundeetatik politika feminista integralak
|
garatzearen
beharra nabarmendu dute.
|
|
|
Eta oinarri sozioekonomikoa aldatu gabe zail izango da komunitateko harremanak aldatzea. Degradazioa irauliko duen agenda politiko sendoa
|
garatu
behar dugu. 2007 urtean, Pribatizazioen Aurkako Foroarekin eta Erretrobirusaren aurkako Tratamenduaren Kanpainakoekin batera, taldeak eta elkarteak sortzen hasi ginen auzoetan.
|
|
|
Euskal Herria ez dago etorkinen jario horretatik kanpo, datuek erakusten dutenez: EAEn 98.000 dira etorkinak (populazioaren %4, 6), baina 2000 urtean, 20.000 baino ez ziren; Nafarroan, 1996an populazioaren %0, 6 ziren, eta 2005ean %9, 5 Hortaz, gurean ere auziari heldu eta gure diskurtso propioa
|
garatu
behar dugula uste du Amezagak, hori egin ezean etorkinen aurkako jarrera konpontzeak luze joko duelakoan. Haren galdera da:
|
|
|
Euskal Herriak, besteak beste, ekonomia politiko berria
|
garatu
beharra dauka, boterearekin kritikoa den pentsaera kritikoari esker ernetua. Sektore publikoa sakon bai sakon ulertu beharra dauka, gure existentzia guztia diseinu politiko ekonomikoak baldintzatzen duen aldetik:
|
|
|
Diego Zumarraga Fevaseko presidenteordearen esanetan, zenbateko horiek agerian uzten dute familiek defizit asko estaltzen dituztela. Hartara, EAEri dagokionez, Eusko Jaurlaritzak bideratutako Gizarte Zerbitzuen Legea
|
garatu
beharra nabarmendu du: Zerbitzu zerrenda bat dakar legeak, baina zerbitzu gehiago sartu lirateke.
|
|
|
Estatuen atzerri politikak aitortu behar du herri indigenek eskubide jakin batzuk dituztela. Barne politikan, berriz, deklarazioak eragina izan du estatuek
|
garatu
behar dituzten politika publikoetan. Egoera itxaropentsua dugu aurretik, esparru politiko eta normatibo berria abiatu dutelako.
|
|
|
–Krisia baliatu behar dugu herritarrek Europaren alde duten atxikimendua berpiztu ahal izateko?. De la Riva bat etorri zen Europako Konstituzioaren ordez, Lisboako hitzarmena
|
garatzeko
beharrean, Carmelok proposatu zuen bezala.
|
|
|
egiten. . Ni ez nago demokrazia berriz asmatzearen alde, demokrazia
|
garatu
behar dela uste dut?. Horren haritik, Buronek uste du teknologia berriek, gizarte borrokarako?
|
|
|
ETAren ustez, prozesu demokratiko bat
|
garatu
beharra dago Euskal Herrian. –Hori da herri honen alternatiba politikoa:
|
|
|
Nik ez dut ikusten. Aldarrikapenak egingarritasun eremuan
|
garatu
behar dira. Eta legea bai, egingarria da.
|
|
|
Autonomiaren ideiak presentzia handia dauka EBren eta Frantziaren agenda politikoetan: 2007tik geroz, Europako Batzordeak tokiko autonomien
|
garatzearen
beharrari dakar babespena, Martinikan autonomiari buruzko erreferenduma izango da 2014an, Bretainian indar abertzaleak lerrokatzen ari dira autonomiaren inguruan.
|
|
|
Transexualitateak egoera bat dakar, izaeraren beraren atzean, klandestinitatea. Sarritan, transexualok ezkutuan
|
garatu
behar izaten dugu gure sexualitatea. Adituen batzordea eratzen bada, sexu aldaketaren moduko prozesu gogorrak era egokian landu ahal izango dira.
|
|
|
Ezker abertzaleak argi dauka zein den Euskal Herriko estatua eraikitzeko bidea: Prozesu politiko baketsu eta demokratikoa, indarkeriarik eta esku hartzerik gabe
|
garatu
behar dena, soilik bitarteko politiko eta demokratikoak erabilita. Ezker abertzalea bera horretarako prest dago, eta horren aldeko apustua egin du, inoren zain egon gabe.
|
|
|
6 Prozesu demokratikoa erabateko indarkeriarik gabe eta esku sartzerik gabe
|
garatu
behar da, soilik bitarteko politikoak eta demokratikoak erabilita. Gure helburuen bila bideratutako estrategia politiko hau, aipatu prozesu demokratikoa sustatuz eta parte hartzea bultzatuz, aurrerapenak ekarriko dituela ziur gaude.
|
|
|
Prozesuaren ezaugarriak, Anoetako planteamenduaren ildotik marraztuta daude: prozesuaren erreferentzia bakarra bide baketsu eta demokratikoetatik adierazitako herri borondatea da, akordioak lortzeko baldintza berdinetan egin beharreko elkarrizketa politikoa izango da lanabes nagusia, prozesu demokratikoa erabateko indarkeriarik gabe eta esku sartzerik gabe
|
garatu
behar da, soilik bitarteko politikoak eta demokratikoak erabilita... Horrez gain, orain arte adierazi gabeko aipamen bat dago Altsasuko agirian:
|
|
|
Jarrera aktiboa adierazi behar dugu, eraso guztiei erantzuteak duen garrantzia nabarmentzeko eta konplizitateari zirrikiturik ez uzteko. Alde horretatik, lantoki guztietan sexu jazarpenaren aurkako protokoloak ezarri behar dira, hezkuntza alorrean ikastetxe guztiek salbuespenik gabe hezkidetza planak landu eta gauzatu behar dituzte eta Administrazio erakundeek berdintasun politikak aplikatu eta
|
garatu
behar dituzte, eta neurrien eraginkortasuna maiztasun handiz ebaluatu ere bai.
|
|
2010
|
|
|
Ez dira batere mesederik egiten ari Euskal Herriari, salatu du Rebeka Uberak. Ezker Batuak zentzugabetzat jo du EAJren eskaintza; Mikel Aranaren arabera, legez
|
garatu
behar da Estatutua, eta EAJk merkantzia gisa hartzen du. EAJk irudia eman nahi du Euskadin eurek soilik egiten dutela lan Estatutuaren alde.
|
|
|
Finkatu duen eredutik ateratzen den guztia itotzen du globalizazioak. Tokiko ereduak gara daitezke,
|
garatu
behar dira, baina elkarren ondoan, elkarren osagai eta mundu zabalean. Gizarte sareak sortu behar dira, mundu osokoak.
|
|
|
Horiek proiektu politiko guztien garapena ukatzen dutelako eta Estatuaren interesak Nafarroako herritarren gainetik kokatzen dituztelako. Bigarrenik faktoreen hurrenkerak ez du produktua aldatzen, Nafarroako sektore aurrerakoi, ezkertiar eta abertzale guztien artikulazioa eta edukien gaineko akordio sendoa
|
garatu
behar da.
|
|
|
Gobernuko eledunak uste du Nafarroako Ikus entzunezkoen Legea garatu arte itxaron behar dela. Eta hori garatzeko, Espainiako arloko legea
|
garatu
behar da, orain eztabaidagai dagoena. Espainiako irrati zabalpenean dagoen egoera kaotikoa argitu gabe dagoen bitartean, lehiaketa egiteak handitu besterik ez luke egingo Nafarroan dagoen nahasmena.
|
|
|
Batetik, finantza merkatuak erregulatzeko tresnak ez daude behar beste garatuta espekulazioa eragozteko. Bestetik, Egonkortasun Itunari izkin ez egiteko kontrol tresnak
|
garatu
behar dira. Beste hitz batzuetan, herrialde guztien kontuak zorrotz zaindu behar direla Greziaren kasua bakana izan dadin.
|
|
|
Indarkeriaren biktimen erabilera murriztailea eta alderdikoia egin nahi izatea ere gaitzetsi du. Hala, gai horren inguruan hezkuntza komunitate osoa bil dezakeen ikuspegi bat
|
garatu
behar dela adierazi du; irizpide pedagogikoetatik abiatuta: Hori giza eskubide guztien errespetutik abiatuta lortzen da; sufrimendu guztiekiko sentiberatasunez, eta elkarbizitzarako adiskidetzea helburu izanda.
|
|
|
Bertan esparru demokratiko bat eraikitzeko prozesu demokratiko bat abiatzea ezinbestekotzat jo zuen, baita geroz eta zabalagoa izango den indar metaketa bideratzea eta konfrontazioa eremu politikora eramatea ere. Prozesua erabateko indarkeriarik eta esku sartzerik gabe
|
garatu
behar dela zehaztu zuen orduan. Indar metaketaren bidean masa borroka, borroka instituzionala eta borroka ideologikoa, indar harremanen aldaketa eta nazioarteko babesa bilatzea izango dira prozesu demokratikoaren tresna bakarrak.
|
|
2011
|
|
|
Bertan jasotzen da prozesu demokratikoaren aldeko apustua, «ziklo aldaketaren palanka gisa», negoziazioan, akordio politikoan, indar metaketan eta herri parte hartzean oinarrituta. Zutik Euskal Herria adierazpenaren arabera, prozesu demokratiko hori «erabateko indarkeriarik eta esku sartzerik gabe
|
garatu
behar da, alderdien arteko elkarrizketa eta negoziazioa Mitchell senatariaren printzipioen baitan arautuz».Bide politiko hutsen aldeko konpromisoaz gain, egitura legal baten beharra jaso zuen Zutik Euskal Herria adierazpenak. «Apustu politiko honetan aurrera egiteko, etorkizunean Ezker Abertzaleak eremu politiko eta instituzionalean eta, jakina, gatazkaren konponbiderako akordio politiko erabakigarria lortzeko alderdien mahaian ordezkaturik izateko, eragile politiko legal baten beharra izango du».Oraingo urratsa, alderdi berria osatu eta legearen araberako estatutuak aurkezteko erabakia, ezker abertzalearen barne eztabaidaren emaitzaren jarraipen koherentea da.Gogoeta horretatik, hiru ondorio nagusi atera ditu ezker abertzaleak:
|
|
|
Abu Dhabin probatu bagenituen ere, denbora pasatu da, eta pistan ezin izan ditugu probatu tarte horretan. KERSak ere kezkatzen gaitu, gure ezagutza sortu eta
|
garatu
behar izan dugulako arlo horretan, McLarenek eta Ferrarik baino gehiago [gogoratu beharra dago Red Bullek ez zuela KERSa erabili 2009an], eta, alde horretatik, haien atzetik ginelako. Baina kezkarik garrantzitsuena galdutako karga aerodinamikoa berreskuratzea da, eta difusore bikoitzaren debekua ere bai, azken bi urteetan talde guztiek hori garatu baitute.Baina 2009an difusore bikoitzik gabe hasi zenuten denboraldia, eta autorik onenetakoa zenuten.
|
|
|
«Aldeko jarrera aurkitu nuen; nik eduki nezakeen planteamendu bertsuan zegoela ikusi nuen». Lankidetza hori bide politiko hutsetatik eta atentatuen kontrako jarrera batekin
|
garatu
behar zela zehaztu du Ziarretak.Akordioaren lehen saioaHandik gutxira, 2008ko abuztuan, Otegi espetxetik irten zen. Berehala egin zion bisita Ziarretari EAren egoitzan.
|
|
|
Hala azaldu zuen Hezkuntza sailburuak bere taldeak jaso zituen curriculum proposamenen «egokitze» eta «hobetze» saioa: «Pentsaera eta identitate guztiak gogobeteko zituen curriculuma
|
garatu
behar genuen». Eta emaitzarekin kontent gelditu zela erantsi zuen.
|
|
|
Formula magikorik ez dagoen arren, Lozanok aurkitu ditu oinarrizko elementuak: «Liburu bat arrakastatsua izan dadin, lehenik istorio on bat aurkitu behar da, eta ondoren istorio hori modu eraginkorrean
|
garatu
behar da. Bi baldintza horiek betetzen badira, agian, eta bakarrik agian, liburu horrek arrakasta izan dezake eta ale asko saldu, milaka, eta baita milioika ere».Lozanoren ustez, euskal literaturak nobela gutxi saldu ditu halako arrakastarekin.
|
|
|
Hala, kezka azaldu du euskarazko hedabideetarako dirua 538.199 euro gutxituko dutelako, eta helduen euskalduntzerako beken diru saila osorik desagertu delako.EAEko aurrekontuen inguruko iritzia emateko agerraldia egin zuten atzo Bilbaok eta erakundeko ildo politiko instituzionalaren arduradun Iñaki Lasak. Bertan gogorarazi zuten Kontseiluak urteak daramatzala esaten, gainerako politikekin gertatu bezala, hizkuntz politika arauz eta inbertsioz
|
garatu
behar dela. «Euskararen kasuan, ordea, arauen bidea ez da jorratzen.
|
|
2012
|
|
|
«Segiren baitan ez dira gazte ezkertiar eta abertzale guztiak, anitz dira ondoan Euskal Herriaren geroaz arranguraturik; bada garaia indarrak batzeko», Elixeriren hitzean. Horrez gain, «zentzugabekeria eragiten duen» sistema kapitalistaren parean aldaketak
|
garatu
behar direla ere badiote. Nahia Lacroix Parisera igorria Nahia Lacroix eraman zuten atzo Parisera, beti galdekatzeko.
|
|
|
Zentroek interpretatzen dute curriculuma, betiere esentzia gordeta. Curriculumaren zati bat zentroak
|
garatu
behar du. Oso ona da autonomia handia izatea, betiere heziketa lan ona egiten badute.
|
|
|
Usu, ez dugu ezta kontzientzia txarrik ere. Kalteak, ordea, guretzat izango dira, herri batek bizirik irauteko defentsa egoki bat
|
garatu
behar duelako zailtasunen aurrean. Euskararen osasuna etorriko da leku guztietan praktikatzetik, denon artean adostuta, baldintza txarrenetan ere hor tinko erronkari eusteko.
|
|
2013
|
|
|
amorrua, samina, bikotekidearen falta... Galdutakoaren ideia
|
garatu
behar dute». Dolua burutu ahala, jabekuntza landu beharra gaineratu du, amorrua indar bihurtuz eta bizimodu berria osatuz, agian bikotekiderik gabe, eta zaletasun berriekin.
|
|
|
Horrek guztiorrek zera planteatzen du: estrategia ezberdinak
|
garatu
beharra publiko berriak erakartzeko, oso urrun baikaude ikusle, entzule eta, gero eta gehiago, sareko irakurle euskaldun petoaren tipologiatik.
|
|
|
Llonak azaltzen duen moduan, politika adimenarekin lotzen zen, gizonezkoen gaitasunekin. Jarduera mota hau gainera, esparru publikoan
|
garatu
behar zen, eta emakumezkoek, printzipioz ezin zuten eremu horretan parte hartu. Modu horretan, teorikoki, eremu politikoaren eta aberkoiaren artean muga zorrotzak ezartzen ziren.
|
|
2014
|
|
|
Denen artean hausnartu da nolako herria eraiki nahi dugun. Euskal estatua eremu batekoa edo bestekoa izan, hasieratik
|
garatu
behar dira zazpi herrialdeen arteko harremanak. Hori egiten bada, balizko euskal estatu baten eta Ipar Euskal Herriaren arteko loturak sendoagoak izanen dira, eta orduan bai, Iparraldearentzat baikorra izan daiteke.
|
|
|
Hego Euskal Herrian, hamabost urteotan sortu dira halakoak. Familiei laguntzeko Jaurlaritzaren III. Planak, 2011 eta 2015 artean
|
garatu
behar zuenak, ondorioztatu zuen bezala, «sozialki ezarritako funtzioak modu autonomoan burutzeko ahalmena agortu» zaielako familiei. Ekaitz horren erdian, tanta bat baizik ez dira familia eta lana bateratzeko diru laguntzak.
|
|
|
Baina sukaldari bakoitzak bere nortasuna jarri behar du bere sukaldaritzan. Norberari gustatzen zaion hori
|
garatu
behar da, eta bezeroei gustatzen bazaio, bide horretatik jarraitu. Ezin gara lokartu.
|
|
|
Hori da ukazioa, eta hori da arrazakeriaren lehen urratsa. Horregatik, bere barnean bilduko dituen hiritartasuna
|
garatu
behar dugu, laguntza sareak; klasikoek gizalegezko laguntasun zeritzotena. Laguntza hori zail dago, ordea.
|
|
2015
|
|
|
Hori zertan zehazten da. Donostiako Sustapena deitzen den enpresa bat dago hor, eta bertan planteatzen dira hainbat ekintza. Badaude aurreko legealdian ere landu ziren programak,
|
garatu
behar direnak. Horrekin batera dago gogoeta estrategikoa, merkataritza, ostalaritza, turismoa...
|
|
2020
|
|
|
Zuzenbide publikoko erakunde bat izango litzateke, «nortasun juridiko propioarekin eta administrazioari atxikitako kudeaketa gaitasun osoarekin, Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailaren bitartez». Koalizioak uste du EITBren lege berri bat
|
garatu
behar dela, korporazio bat edo talde integral bat osatzeko.
|
|
|
Oso larria da. Neurriak pentsatu eta
|
garatu
behar dira aurre egin ahal izateko.
|
|
|
Bide batez esan, apustu hori oso lerrokatuta dagoela, gaur egungo teoria aurreratuei jarraituz, enpresa munduan arduratsuenek aurrera daramaten gizarte erantzukizunaren planteamenduarekin. Izan ere, planteamendu horren arabera, enpresek oinarrizko lehia abantailak eta abileziak
|
garatu
behar dituzte, baina lan egin behar dute mundua hobetzeko. Kokatutako lekuan, gertuko mundu horretan, errotuta aritzeak enpresei gizarte erantzukizunean sakontzeko aukera ematen die, gainera.
|
|
|
Abiadura bizian ikasi behar izan ditugu ikasleekin komunikatzeko erreminta berriak eta horien funtzionamenduak. IKTekin erlazionaturiko gaitasunak
|
garatu
behar izan ditugu eta egun batetik bestera ordenagailu bidez lan egitera pasa gara. Onartzen dut, irtenbide duina izango litzateke, baldin eta ikasle guztien beharrak aseak baleude, baina hori ez da horrela izaten ari.
|
|
2021
|
|
|
Elkartean ebidentzien aldekoak gara, baina COVID kasuan, arazoa da ebidentzietan baino gehiago urgentzian oinarritu behar dugula.Oso eremu labainkorrean ari gara. Txertoak hain azkar
|
garatu
behar izan dira jende asko hiltzen ari delako.
|
|
|
Basque Centre for Climate Change eko adituak dio printzipio bioklimatikoetan oinarritutako neurriak
|
garatu
behar direla tenperaturen gorakadak hirietan eragingo dituen kalteak murrizteko.
|
|
|
Prestakuntza eta lan baldintza espezifikoak behar dituzte. Eta euren ibilbide profesionalean apurka apurka landu eta
|
garatu
behar diren ezagutzak eta gaitasunak oinarrizkoak dira ikastetxe bat arrakastatsua izan dadin. Tamalez, horretarako profilak identifikatu, prestatu eta garatu beharrean, erre baino ez ditugula egiten sinistuta nago.
|
|
|
hizkuntza osasun jarduerari lotzea, ezinbestekoa izateraino, beltzak ikusi nahi ez badugu. Horretarako esparru teoriko bat
|
garatu
behar dela uste dugu, ebidentzian oinarriturikoa eta medikuntzarekin lerrokaturikoa. Horrenbestez, helburua pazientearen osasun beharrei erantzuna ematea izanik, hizkuntza beharrak ere badirela aitortu behar da.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoak hidrogenoaren inguruko ekosistema bat
|
garatzeko
behar diren elementu guztiak batzen ditu. Izan ere, industria BPG barne produktu gordinaren %25era iristen da eta karbono aztarna nabarmen murriztu dezaketen konpainia garrantzitsuak daude industria sarean, hala nola petrolio birfindegiak.
|
|
|
Horretan indartsuagoak izan behar dugu, nekaezinak, iraunkorrak, tematiak. Erresistentzia zibilaren eta desobedientziaren estrategiak
|
garatu
behar ditugu. Desobedientzia zibilaren txanda da, ekintza zuzenarena, herri erresistentziarena, kolaboraziorik ezarena...
|
|
|
Hiru guneak Iruñeko kanpoaldean kokatuak daudela kontuan izanik, kultur prozesuak
|
garatzeko
behar ezberdinak dituztela erakusten digu mostrak. Izan ere, Ziudadelako Mistoen Aretoan aurkituko duzuena ez da artelanez egituratutako erakusketa, hausnarketa eta ekintzen uztartzeen testigantzak biltzen dituen prozesu baten adierazlea baizik.
|
|
|
«EAEn hiru eredu direnean, aurrerapen nabarmena lortu du ereduak, familiek beren seme alabak zein hezkuntza eredutan eskolatuko diren aukera baitezakete; gizarte gatazka gutxiago eragiten du horrek. Nolanahi ere, hizkuntza komunitate bakoitzak bere estrategia eta diskurtso legitimatzaileak
|
garatu
behar ditu, bere baldintza soziolinguistiko partikularren arabera».
|
|
|
Bestetik, izurriteak behartu du baliabide digitalak erabiltzera, baina erabilpenaren jakintasuna zalantza askorekin gauzatu da. Horregatik, konpetentzia digitala sakonki
|
garatu
behar dute irakasleek eta ikasleek. Izan ere, zaharkituta geratu da informatika gelen ereduaren irakaspena, non ikasle taldeak ordu batzuetan ordenagailu batean lan egiten zuten, informatika kontzeptuak lantzeko.
|
|
|
Haren ustez, itunak «proposamen zehatzak» behar ditu, eta euskal hezkuntza sistemaren «akordiorako abiapuntu» izan daiteke. Hala ere, azaldu zuen ituna ez dela amaitzen «sinatzen denean»; etengabe
|
garatu
behar den zerbait da: «Sinatutako konpromisoek garapen bat behar dute, eta garapen hori, aldi berean, akordio berrietan jaso da».
|
|
2022
|
|
|
Eta pixkanaka, politikaren autotxokeak aurrera egiten zuela autodromo gero eta estuago batean, autogintza —eta ez naiz industriaz ari— beste hainbat eremutara hedatu zen, lidergoa hartuz. Zergak autolikidazioekin ordaintzen ditugu; autodefentsa
|
garatu
beharrean gara baina autokontrola galdu gabe; autokontsumoa bultzatu; besteren istorioak asmatzeari utzi eta euren bizitzak literaturagarriak zirela deliberatu dute idazleek —eta irakurleek— eta autofikzioa hartu besoetako; musikariek ere auto tunearen abantailak deskubritu dituzte; selfie hitza gureganatu dugu auto esan nahi duela ohartu gabetanik ere; autosexua besarkatu dugu —ti... hiztegian auto aurrizkiaz hasten diren hitzen zerrenda begiratu besterik ez dago.
|
|
|
Gaixotasun bat dagoenean, zergatik da? Pertsonak gaixotasuna
|
garatu
behar zuelako edo ez zuelako baldintza nahikorik ez garatzeko. Horrek perspektiba asko aldatzen du.
|
|
|
Ezin dugu estatuen balizko logika demokratiko instituzionala partekatu, logika unibokoa eta inposatzailea delako. Ezin dugu estatuekin arlo bera partekatu, arlo propioak
|
garatu
behar ditugulako. Arlo desberdinek logika desberdinak dakartzate, ezinbestean.
|
|
|
«Gasbidearen aurka gaude. Merkel kantzilerra agintean zegoenean ados ginen Ukrainak bere segurtasun eta independentzia energetikoa
|
garatu
behar zuela, eta gure esku zegoen guztia egin behar genuela Errusiak gasa arma gisa erabil ez zezan. Eta jakin badakit kantzilerrak konpromiso horiek berretsi dituela».
|
|
|
Espainiak, ordea, ez zuen zuzentarau hori garatu —berez 2010erako
|
garatu
behar zuen—, eta Espainiako Auzitegi Gorenak ezarri zuen nola betearazi behar zen Europako zuzentaraua, zuzenean. 2014ko martxoan ebatzi zuen, hala, Europako auzitegietan ezarritako zigorrak kontuan hartu behar zirela, Espainian ezarritako zigor urteak horien arabera gutxituta.
|
|
|
hitz egiten ikasten denean, bigarren sozializazioan lagunekin elkarrizketan, nerabezaroko eztabaidak hasten direnean, eta lanerako azterketak egiten lankideekin elkarrizketan. Lau une horietan mentalizazioa euskaraz lantzeko estrategiak
|
garatu
behar dira. Guk argitaratu dugun Gogoa euskaraz sustatzen ikerketan aurkitu daitezke horretarako hainbat estrategia.
|
|
|
Azpiazuk dio haurtzaroaren kulturan «giltzarria» dela jolasa, «jolas libre eta desegituratua», eta gaur egungo hiriek eta jolaslekuek ez dutela bermatzen jolas mota hori, ezta gurasoen gehiegizko babesak ere. «Haur batek,
|
garatu
behar badu, arriskatu egin behar du, bere burua konfort zona horretatik harago jarri». Horregatik da kautxudun parkeena horren adibide argigarria:
|
|
|
Unescok, berriz, azpimarratzen du IKTak sakonki
|
garatu
behar direla matematikako arloan. Ildo horretatik, azken urteetan Interneten ezarri dira izaera hezitzailea duten hainbat aplikazio digital.
|
|
|
Ez dago erreferentzia askorik, baina horrek badu abantaila bat: zuk
|
garatu
behar duzu estiloa, eta askatasun osoz egin dezakezu hori. Trikititik eta akordeoi klasikotik asko hartzen dut, baita gitarratik ere, eta teklatutik baxu asko.
|
|
|
Elkarren ondoan datozen osagaiak dira, eta herri izaerako erantzunak topatzeko prest izatera deitzen gaituzte. Horrek guztiak aurretik datozen auziekin bat egin behar du, hala nola gure hizkuntza eta kulturari ezartzen zaizkion bazterketa eremuak gainditu beharrarekin, lurralde arteko lankidetza eragozten duten egiturak indargabetzearekin, edo gure herrian diren hezkuntza zein komunikazio sistemek sasoi honen pareko maila
|
garatu
beharrarekin.
|
|
|
Irakasleen prestakuntzan jarri du Pedrosak arreta nagusia, eta gehitu du euskarazko materialak sortzea dela orain erronkarik handiena: «Euskarazko kalitatezko material didaktikoak
|
garatu
behar ditugu».
|
|
|
Hala ere, bezeroaren beharren eta ezaugarrien arabera egokituko dute proiektu bakoitza: «Bezero batzuek proiektu guztia
|
garatzeko
beharra izango dute. Instalazio handiagoen kasuan, berriz, plataforma flotagarrira mugatuko litzateke gure negozioa».
|
|
|
inbertsioa. Puntako teknologia
|
garatu
behar dugu lehiatzen jarraitzeko, makina berdeak egiteko, kontsumo apalekoak, behin eta berriro erabil daitezkeenak».
|
|
|
inbertsioa. Puntako teknologia
|
garatu
behar dugu lehiatzen jarraitzeko, makina berdeak egiteko, kontsumo apalekoak».
|
|
|
Ildo beretik jo du Arkaitz Rodriguez Sortuko idazkari nagusiak, eta adierazi Euskal Herrian, «nazio zapaldua izaki», borroka askatzaile guztiak «nazio askapenarekin» batera
|
garatu
behar direla. Hark ere hizpide izan ditu egungo garaiak, «mehatxu» handiez beterikoak.
|
|
|
Bigarrenik, drogaren gaia azaltzeko alternatibak
|
garatu
behar dira eskolaz kanpoko eskaintzaren bidez. Eskolaz kanpoko programok norberaren gaitasunak garatzeko aukera trebatu behar dute, gurasoei hobeto informatzen lagundu behar diete, aholkuak eman, portaera arazoak identifikatu behar dituzte esku hartze goiztiarra posible egin eta ikasleak berehala osasun profesionalengana bideratzeko; balorazio eta esku hartze funtzioa izan behar dute.... Programok eraginkorrak izateko, ezinbestekoa da erakunde publikoen esku hartzea.
|
|
|
Diskurtsoarekin batera, «estrategia aglutinatzaile poliedriko bat»
|
garatu
beharra defendatu zuen, genero, sexualitate, hizkuntza eta bestelako aniztasunak bilduko dituena. Horrek abertzaletasunaren barneko orain arteko korronte nagusiak berrituko lituzkeela gaineratu zuen Odriozolak:
|
|
|
«Jatetxearen maitre izan behar dugu guk, eta platerak ez daitezela erori». Platerekin adierazi nahi izan dute ikus entzunezko edukiak espazio desberdinetan eskaini behar dituztela, ez soilik telebista linealean, eta estrategiak
|
garatu
behar dituztela horretarako. Irrati, telebista eta Internet europar hizkuntz gutxituetan 2030era begira:
|
|
|
«Jatetxearen maitre izan behar dugu guk, eta platerak ez daitezela erori». Platerekin adierazi nahi izan dute ikus entzunezko edukiak toki desberdinetan eskaini behar dituztela, ez soilik telebista linealean, eta estrategiak
|
garatu
behar dituztela horretarako. Irrati, telebista eta Internet europar hizkuntz gutxituetan 2030era begira:
|
|
|
Horren ordez, eskolek beren hizkuntza proiektuan jasoko dute zein hizkuntza erabiliko dituzten: «Ikastetxeko hizkuntza proiektuak
|
garatu
behar ditu ikaskuntza prozesuan hizkuntzak irakasteko eta erabiltzeko irizpideak». Hizkuntza proiektuak jaso ditu euskararen «ingurumen erabilera» ziurtatzera bideratutako eskolaz kanpoko jardueren proposamenak ere.
|
|
|
Orduan, zein da irtenbidea? Mendietan 200 metroko haize errotak jarri aurretik, badira eragin txikiagoko irtenbideak ere, eta horietako asko eredu deszentralizatu, estentsibo eta komunitarioetan
|
garatu
behar dira: etxeetako teilatuak plaka fotovoltaikoz hornituz, energia eraginkortasuna eta autokontsumoa sustatuz, industrialdeetan eta lurzoru degradatuetan bultzatuz proiektu eoliko eta fotovoltaikoak.
|
|
|
Baina espektatiba horietara iristeko trebetasunak ere izan behar dira; bestela, oso erraza da frustrazio egoera batean jaustea. Hori saihesteko, ohikoa da bitartekari batzuk hartzea, alegia, alkohola edota drogak erabiltzea, kontsumoaren bitartez norberak
|
garatu
behar dituen trebetasun ludikoen ordez, erabateko desinhibizioaren bila joatea.
|
|
|
Ulertzen dugu administrazioak, kasu honetan Gipuzkoako Foru Aldundiaren Ogasun Sailak, bere baliabideak
|
garatu
behar dituela helburu horiek betetzeko; ez, ordea, baserritarrok behartu gure gain hartzera berak egin lituzkeen inbertsioak eta lanak. Osterantzean ere nahiko lan baditugu bizkar gainean.
|
|
|
Esleipen prozedura Eusko Jaurlaritzak
|
garatu
behar du Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan. «Haren zain egon dugu», gaineratu du Zabalak.
|
|
|
Aurrera begirako erronkei dagokienez, aipatu du herritarren beharrei erantzuteko aurkezten direla bozetara, batik bat herritarrek politikarekiko eta erakundeekiko konfiantza falta duten garaiotan. Kezka azaldu du osasungintzako lehen arretaren egoerarekin eta espezialitateetarako itxaron zerrendekin, subiranotasun energetikoa aldarrikatu du, eta, horri loturik, klima aldaketaren gaia
|
garatzeko
beharra ikusi du; «euskara hizkuntza propioa izan dadin ekintza batasun bat» bultzatuko dutela ere azaldu du Geroa Baik.
|
|
2023
|
|
|
Nahi nuke, adibidez, plataforma handietako euskarazko bikoizketak edukiak atera bezain pronto izatea eskura, beste hizkuntza gehienetan daudenen pare. ETBko buruak deseroso sentitzea (beste) late night bat erosi dutelako gaztelaniaz, eta ondorioztatzea euskarazko eredu propio bat
|
garatu
behar dutela lehenbailehen. Eta ahal dela, egin dezatela bertako umoregile amateurrei tokia eginez, zuzenkeria eta kontrol gehiegizkorik gabe.
|
|
|
Bitartean, Europako estatuek Leopard izeneko tankeak Ukrainara bidaliko dituztela iragarri dute, NATOren estrategiari erabat lerrokaturik, des eskalada belikoa, diplomazia, elkarrizketa inoiz baino gehiago aldarrikatu eta
|
garatu
behar den unean. 37 urte beteko dira Hego Euskal Herriak NATOri ezezko borobila eman ziola.
|
|
|
Lan guztiak automatizatu behar al ditugu, atseginak tartean?». Gizakiak erabat gainditu, gutxiengo eta ezgauza bihur dezaketen sistemak
|
garatzeko
beharra zalantzan jarri dute. «Gure zibilizazioaren kontrola galtzera arriska gaitezke?».
|
|
|
Haren ustez, garrantzitsuena ez da automatizazioarekin eta adimen artifizialarekin zer gertatuko den, baizik eta «zer gertatzea nahi dugun», eta ezinbestekotzat jo du horri begirako neurriak hartzea, indibidualak eta kolektiboak. «Datozen aldaketak erraztu eta arrisku potentzialak arinduko dituen ekosistema bat
|
garatu
behar da. Zehazki, politikak garatu behar dira adimen artifizialak lehendik dauden desberdintasunak areagotu ez ditzan, generoaren, etniaren eta pertsonen aniztasun sozioekonomikoaren ikuspuntutik».
|
|
|
«Datozen aldaketak erraztu eta arrisku potentzialak arinduko dituen ekosistema bat garatu behar da. Zehazki, politikak
|
garatu
behar dira adimen artifizialak lehendik dauden desberdintasunak areagotu ez ditzan, generoaren, etniaren eta pertsonen aniztasun sozioekonomikoaren ikuspuntutik».
|
|
|
Edonola ere, «zaurgarritasuna zabaldu» egin dela azaldu du koalizioko hautagaiak, eta zaintzaren alorra «herri proiektu gisa»
|
garatzeko
beharra nabarmendu du: «Zaintza komunitarioa egin behar da, doakotasunerako bidean».
|
|
|
Gaitasun jakin batzuk
|
garatu
behar dituzu, ospitaletik urrun egoteak egoerara moldatzera behartzen baitzaitu; ekografiak egiteko trebatzen ari naiz, adibidez, eta kirurgia txikiko interbentzioak egin ditzaket. Helburua da jendea, ahal dela, herrian artatzea, Iruñera mugitu beharrean.
|
|
|
Horrez gain, PSNk eta Geroa Baik Bizikidetza, Memoria eta Giza Eskubideen II. Plan Estrategikoa garatzeko asmoa azaldu dute. Koalizio independentistak, berriz, Aitortzaren eta Erreparazioaren Batzordea eta Memoriaren Institutua
|
garatzeko
beharra azaldu.
|
|
|
gaur egun, finantza heziketa irakurtzen eta idazten jakitea bezain beharrezkoa da. Mundua asko aldatu da, eta jendeak aldaketa horien araberako trebeziak
|
garatu
behar ditu. Pentsa zenbat igo den inflazioa, eta horrelakoak ez ulertzearen arriskuak.
|
|
|
Bai, guztiek behar dituzte arlo ekonomikoaren inguruko ezagutzak, ez gazteek bakarrik. Herritar guztiok
|
garatu
behar dugun trebezia dira finantzak, eta trebezia horiek hobetzearen aldeko politikak egin behar dituzte gobernuek.
|
|
|
Bi: eskola bakoitzak aukeratu eta
|
garatu
behar du hizkuntza proiektua. Hiru:
|
|
|
Gu ere enpresak gara, eta beste enpresa batzuen merkatu berean gaude; beraz, lehiakorrak izan behar dugu guk ere. Eta egon daitezke une batzuk non proiektu bat
|
garatu
behar duzun, ziurgabetasun handikoa izan daitekeena edo hasiera eta amaiera epe bat izan ditzakeena. Izan dezakezu enplegu oinarri egonkor bat, baina agian langile gehiago ere behar dituzu.
|
|
|
Ausarta izan behar da ulermenean bakarrik ez finkatzeko literaturarekiko azalpenak, edo bizipenak, zaletasunak... Ulermena inportantea da, eta
|
garatu
behar da, baina igual ez diogu hainbeste beldurrik izan behar kontzeptuari. Batzuetan, esaten dugu:
|
|
|
Aldiz, helmugako eta beharrezko trafikoa lehenetsi zituzten. “Hiri batek
|
garatzeko
behar dituenak dira. Pontevedran, frogatu da beharrezko trafikoa oso apala dela”.
|