2000
|
|
Bergaratik Andoaina, etxera, autobusean itzuli nintzen, gero eta normalago sentituz, inguruko errealitatetik gero eta gertuago banengo bezala. Baina aurrerantzean, egun hartaz oroitzearekin batera beti izango nuen ondoez absurdu haren ondoren nire barrenean zerbait aldatu zelako irudipen zentzugabea, Angiozarko kanposantuaren atarian zerbait,
|
ezin
jakin zer, utzi izan nuelakoa.
|
|
Edo akaso ez, akaso hantxe ari ziren Lauaxeta, Txiki, Otaegi eta enparauak hizketan artean ere, nire begi eta belarrientzat atzemanezin.
|
Ezin
jakin.
|
2001
|
|
Kutxa hilerriaren puntu urrun eta gorde batean pausatu zuten, lur hasean ireki zulo sakon baten saihetsean: familiak alabaina, ahalkez edo miseriaz
|
ezin
jakin, ez zuen Maddalen bere habian ehortzi nahi ukan eta autoritateek azken eskualdunaren zokoratzea onartu zuten. Mintzaldi zenbait hauteman ziren oraino, apezak zuloa erramuz benedikatu zuen amultsuki, kontseilu orokorraren lehendakariak palatara bat lur bota zion hobian emeki sartzen ari zen kutxari, Euskal Herri Kultur Erakundeko presidenteak, ahots dardaratiaz Gure Aita sentitu bat eskaini zuen eta Euskal Herri Konfederazioan bildu elkarte arduradun bakoitzak, CRSen artetik bidea irekiz, arrosa soila aurtiki zuen aditzaren hutsa markatzen zuen gunera.
|
|
Agure kabroiak sekulako algara irrintzia egin zuen; hark epel balego bezala erabiltzen zuen hatzen artean. Beroa eta min fisikoa noraino jasaten zuen erakutsi nahi izan zidan, nonbait; edo, agian, malama delako haren erakustaldia zitekeen, alegia, moralki zer higuingarri zen erakutsi nahiko zuen, bere burua nire aurrean apaltzeko, are doilortzeko; alegia, nire maila moraleko –hau edozein izanik ere– norbait eroso sentiarazteko gonbita zitekeen, bera beti ere putakumeagoa izango zelakoan;
|
ezin
jakin. Eutsi nion ostia pare bat emateko gogoari, partez hatzak oraindik erreta eta minduta neuzkalako, partez agure ustez jakintsu hark eman behar zidalako B eskatzen zuen kanon famatua.
|
2003
|
|
|
Ezin
jakin sinesten zigutenentz. Haatik, Mendigurenek bere zereginari ekiten zion, sutsu.
|
|
|
ezin
jakin inoiz gauzak ondo joan ziren edo gaizki:
|
2004
|
|
|
Ezin
jakin non nagoen.
|
2007
|
|
Alta une zoriontsu anitz bihikatuak genituen batera, han edo hemen, eztitasun franko, desertuetarako bidaia zenbait, zinema gaualdiak eta noizbait haria hautsi zen. Zergatik eta nola
|
ezin
jakin. Banekien hein batetik aitzina jendeak aspertzen eta nardatzen nituela, zafla zein ostikoka neure inarrosteko gutizia biolentoa sortzen zitzaien, isila eta itxuraz lasaia nintzelako, apatia leporatzen baitzidaten, alabaina, bizitza hau gerla bat zela deiadarkatzen zuten beraien gaiztakeria eta enekiko mespretxu errazaren justifikatzeko, eta orobat Baionan Erikari nioenez, ez nintzen ederra, ez behintzat Nicole Kidman bezainbat.
|
|
Kaguenlakalitz! Orain lagunak zenduak dira, bat mehatxatua, nehork
|
ezin
jakin non dagoen, menturaz Gorringoren atzaparretan, eta ni hemen, ez buru ez buztanik ez duen jende bekatoros hauekin. Bazauzue ala?
|
2009
|
|
|
ezin
jakin zeintzuk diren hobeak
|
2010
|
|
Eskua luzatua du eta aurpegi keinu zehatzezina.
|
Ezin
jakin espantuzkoa ala bozkariozkoa. Oroitzen dudanean ezin dut erabaki bere eskua nire erorikoa ekiditen saiatzeko luzatuta duen ala bultzatu nauen eskua den ikusten ari naizena.
|
|
Bazegoen baita ere bere bi zangoen gainean ni bezala zebilenik, baina haietako inork ez zuen kirolean aritzeko itxurarik. Batek ezkerreko eskuko hatz guztiak metalezko uztarri baten bidez tenkatuak zituen; beste batek aurpegi erdia bendaz estalia, kolpe edo erredura izugarriren bat babesteko,
|
ezin
jakin; bazegoen esku bat igeltsuan bilduta zuena eta baita besoa ukondoraino igeltsatua zuen beste bat ere. Gorputzez sano ziruditenek ibileran ageri zuten matxura.
|
2011
|
|
Agintzen jarraitzen zuela berretsi behar. Ez nekien noraino iristen zen bere aginte hori, eguna ematen eta geratzen zitzaion bizitza emango zuen etxeko hormetatik harago zabaltzen zen
|
ezin
jakin. Aginteaz, gainera, kontua ez da soilik eremua, botere eremua, boterearen sakonera baizik, zenbaterainoko den agintariaren eskuduntza pertsona eta ogasunen gainean.
|
|
Eta noraino heltzen da nire memoria? Baditut irudi bakan batzuk, lauzpabost urte nituenekoak, baina geroagokoetan ere sarri gertatu ohi denez,
|
ezin
jakin noraino diren berezkoak edo entzundakoak eta urteetan zehar norberak kontatutakoak, norbere buruari baino ez bada.
|
|
Lan lohiren bat egina du lehen ere hemen. Zer lan lohi,
|
ezin
jakin zer lan lohi. Bakarrik edo besteren laguntzarekin.
|
2012
|
|
Ezker eskuin begiratu zuen.
|
Ezin
jakin laguntza bila, gerta zitekeenaren aurrean izango zuen jokabidearen lekukorik ote zegoen ikusteko edo emakumearen biluztasuna bera bezalako beste voyeurren baten bazka ote zen jakiteko.
|
2013
|
|
Purrustada mingatza atera zait.
|
Ezin
jakin serio zebilen.
|
|
M.ren indibidualismoa aisia antolatzeko orduan, ni beraren negar zapitzat hartzeko izan duen abusuzko joera... c) Argitu ea erabateko egia den neuk utzi dudala, ala bion nahia izan den, zeharka (neuk eragin nuen haustura, baina txintik esan ez banu, zer urrats emango zukeen berak? Agian norabide berean,
|
ezin
jakin). " M. utzi dut" hanpurutsu horren atzean, zenbat urguilu dago?
|
|
Inor preso hartu ote zuten?
|
Ezin
jakin.
|
|
Jeronimo guardia zibilak gau osoak ematen ditu erne.
|
Ezin
jakin zerk galarazten dion loa. Gaur ere hortxe dago, manta bizkarraren gainean, etxeko eskaileretan jarrita, esku batean zigarroa eta bertzean izpiritu botila.
|
|
Errainak irribarre egin zuen, eta nik kontra egin nien, nire sabel barrenekoaz nik baino gehiago
|
ezin
jakin zezaketela demostratzearren.
|
2014
|
|
Xabik badaki jende zoriontsua dagoela hor zehar, inoiz irribarrea galtzen ez duena; han eta hemen ikusi izan ditu. Beharbada horietakoa da Bixente ere, bere ile luze puntan horitu kasik zuriekin, baina
|
ezin
jakin, berriz erratza hartua baita, maldizioka, putain gora eta putain behera. Baina bere atzamar beltzaranetan igar daiteke etxe onekoa dela, Xabik izan nahi lukeen bezalakoa.
|
|
|
Ezin
jakin agindua edo iradokizuna, zer ote zen.
|
|
Nor izan ote zen mahai hartako maizter bere aurretik? Eta aurreko hura imajinatu zuen bere aldarte berberean, koadernoa zabaldu eta
|
ezin
jakin nondik hasi.
|
|
Nolakoa da" gero eta handiagoa den putzu bat"?
|
Ezin
jakin. Eta ez zekien zinez egia ote zen, zinez bera bizi zen munduan halakoak gerta ote zitezkeen.
|
|
Zoruaren distirak, eraikin barruko isiltasunak eta bere sabeleko korapiloek sentiarazten zioten errealitatearekin zerikusik ez zeukan hori. Baina bere ama han nonbait izango zuten, ziega batean edo auskalo non, eskuak bizkarrera lotuta, seme alabak noiz ikusiko zituen
|
ezin
jakin.
|
|
Hogei metrotan da basoa, erreketarik ez sobera urrun; alemanen lerroa gutienez 500 metrotarat izanen da eremu honetan. Arriskua nondik hel litekeen
|
ezin
jakin ordea. Senegaldar bat da kolpatua, izter batean du bala zauri bat, ez sobera sakona, ez du odol gehiegi galdu.
|
|
" À Berlin!". Zenbat jende, zenbat gazte,
|
ezin
jakin. Milaka.
|
|
Itsuski zaurtua da, erietxean, 60 urteko langile espainol hori. Salbatuko den,
|
ezin
jakin. Berria kontatu diote sinagogaren parean, eta zeinua egin du Bettirik, txapela erantzirik.
|
2015
|
|
Egin izan balute.
|
Ezin
jakin Zuazorena bezalako ekintza pertsonalizatuak eman ziezaiokeen asebetetze mailara iritsiko zen. Ez zen urruti ibiliko.
|
|
–
|
Ezin
jakin zer gertatuko den, baina bizitzaren erdia dagoeneko igarota, gisa horretan joan da. Eta zu?
|
|
Geroztik eta tarte guzi horretan, hor egona zen.
|
Ezin
jakin xuxen zergatik, zertarako. Agian, gaurko egunean zenbait gauzez pentsarazteko.
|
|
Agian, gaurko egunean zenbait gauzez pentsarazteko.
|
Ezin
jakin xuxen norbaitek noizbait ireki zuenez geroztik. Berdin zuen jada, zaharra zen-eta.
|
|
Selban landareek dena jaten dutenez, ez dakizu nondik iragan zaren, nondik etorri. Arbolak hain gora eta tinkoak izanki, ipar eta hegorik ezin desberdindu,
|
ezin
jakin eguzkiak nondik jotzen duen. Ordulariak gauza gutxirako balio dizu, telefonoa, GPSa eta beste perttolikeria frankoren gisan.
|
|
Batek daki zergatia, akaso ez ziotelako behar besteko errespetua erakutsi astelehen goizean edo irribarre neurriz kanpoko batekin erantzun ziotelako ateraldi txororen bati. Juanjorekin inoiz
|
ezin
jakin! Bera bezalakoen alboan dagoenak aldarte kapritxozkoetara moldatu beharra dauka bai edo bai, halakoxea baita jendilaje horren animoa:
|
|
Ezer erosi gabe itzuli da autora. Ikusten dueino, ibilgailuetako ateak irekita dago jendea;
|
ezin
jakin zertan eta non datzan istripua, kontrola, zernahi dela ere ilararen arrazoia.
|
2016
|
|
Denek ez bada askok diote “ezkerreko aktibista” izan zela.
|
Ezin
jakin zer esan nahi duen horrek, zehatz, mendebaldeko ohiko medioen hizkeran. Ezker muturreko talderen bateko militantea izan zela, ausaz?
|
|
|
ezin
jakin.
|
|
egia
|
ezin
jakinaren
|
|
Aldi berean ama eta izeba zen Txaroren eskua ferekatu zuen Martinek otarrea hartzean, baina nahita egin ote zuen
|
ezin
jakin.
|
2017
|
|
Lehendabizi gainbehera dago, eta gero, hutsunea, sasi batzuen artetik, berez aterako balitz bezala. Hondakinak laharretan zintzilik, eta han behean zaborra,
|
ezin
jakin zergatik, baina gogoratu bezala, zuri, ia distirant. Beharbada zainduko zuen, bai.
|
|
“Aitatxo edo amatxo aukeratu”. Irrigarria iruditu zitzaion garunak,
|
ezin
jakin oso ongi zergatik, zegoen ataka izendatzeko erabiltzen zuen modua. “Aitatxo ala amatxo”.
|
|
eta dagoeneko
|
ezin
jakin dezakegu askatasuna
|
|
Uste dut argitaratu nuen testuan ez nuela aipatu ere egin. Urteek aurrera egin ahala, ordea, oroimeneko txoko batean ondo gordeta neukala jabetu nintzen, tarteka marteka gogora etortzen baitzitzaidan,
|
ezin
jakin zergatik, behiala ikusitako filmetako eszena bakan batzuk etortzen diren moduan.
|
|
Paul lizeoko atletismoko pistan, soinketa orduan, 50 metroko lasterketan, nahiko baldar aurrera egiten, eta helmugako marrara iritsi baino bospasei metro lehenago muturrez aurrera erortzen. Ez zuen min handirik hartu, baina niri,
|
ezin
jakin zergatik, buruan iltzatuta geratu zitzaidan istripu txiki eta erridikulu hura.
|
|
–
|
Ezin
jakin. Bitartean korridoreetan zabilen:
|
|
Froga zezakeen berak ez ziola senarrari aukera txikirik ere eman. Baina
|
ezin
jakin senarrak zer kontatuko zion. Bazekien, gainera, bi bertsio kontrajarriren artean norena sinetsiko zuen lankideak.
|
2018
|
|
Salbuespen bezala, Ainara batzen zaie batzuetan, dirua daukate ahots gehigarriak sartzeko.
|
Ezin
jakin zehazki zergatik txalotzen duten hainbeste: abesten dituen erromantzeak maite dituztelako, ala Sarrionandia kartzelatik ateratzen lagundu duelako?
|
2019
|
|
Horrek adierazten du, bi aldiz zoro eta bi aldiz serio izan behar izan dutela idazten jarraitu ahal izateko edo, zehatzago esanda, idazle izateko. Oztopo eta zailtasun erantsi hauen aurrean amore eman dutenak zenbat izan diren
|
ezin
jakin.
|
2020
|
|
Esnatuko ote den ere ez dakite. Eta itzartzekotan,
|
ezin
jakin izan ditzakeen kalteak, ondorioak, eta... Eta horixe diote.
|
|
Ez dago. Bizirik dagoen ere
|
ezin
jakin.
|
|
Dira ezkontzak, dira politikariak.
|
Ezin
jakin guk, baina irudimena aske da. Orrialde beilegi batzuetan egiten ditugu gure obraren eskemak, ezin gogoratu orain paper haien jatorria.
|
|
Leku ezeroso batean unerik ezerosoenean sartu izanaren sentsazioa eduki nuen. Baina, noski, ezin nuen bere aurpegia ikusi, ez nekien irakurtzen gertatzen ari zena,
|
ezin
jakin zer zen hoztasun hark ezkutatzen zuena.
|
|
Ez zuen arrakastarik izan.
|
Ezin
jakin kartzelekin arazoren bat izan zuten edo bestelako motiboak ote ziren tarteko, baina liburuak baino dirua nahiago zutela esan ziguten halako batean.
|
|
korridorea izokin kolore biziz; aitaren errautsen gela goroldio margoz; bere logela xanpain horiz; gonbidatuen gela azul ilunez… Plafoiak eta igeltsuzko moldurak apaindu zituen. Hari musikala instalatu zuen habitazio guztietan,
|
ezin
jakin zertarako, gorra zen eta. Gonbidatuei esango zien:
|
|
eta orain
|
ezin
jakin
|
2021
|
|
|
Ezin
jakin hamaikak eta
|
|
Motxilan zeraman ordenagailu txikia piztu eta bere kodea sartu zuen. Berehala itxura larriak azaldu ziren, zakilak eta aluak izerdi, gorputz tolestuak, pairamenez edo atseginez,
|
ezin
jakin, azoteak eta tortura tresnak airean, oihuak, intziriak, auhenak, hirunaka, binaka, taldeka. Pantailan ikusten nuenak ez zuen indiar Kama Sutrarekiko loturarik, are larriagoa zen, beltzagoa, hil ala bizikoa.
|
|
izen oneko familia bateko kidea zen; azkarra eta langilea zen; kontaktuak zituen. Baina liskar txoro batek haren ibilbide profesionala hasi baino lehen katramilatu eta,
|
ezin
jakin, Errepublikaren aurkako altxamendua gertatu eta berehala Falangen izena eman eta frontera joan nahi zuela kemenez eta gogotsu adierazi zuenean, beharbada garatua zuen bere herriko sozialista, anarkista, ezkertiar guztien kontrako herra berezia, beharbada herria garbi eta eskuindar eta elizkoi ikusi nahi zuen. Beharbada uste zuen aste batzuetako kontua izango zela gerra, berehala amaituko zela dena eta udalean lan egiteko aukera emango ziotela arduradun berriek.
|
|
eta
|
ezin
jakin
|
2022
|
|
|
ezin
jakin noiz,
|
|
Kapitalismoak sustatutako indibidualismoaren garaietan zaila izaten ari zen militantzia berriei eta borroka kolektiboei eustea, eta COVID testuinguruan egituraturiko isolatze sozialak, familiarizazio prozesuek eta kontrol sozialerako mekanismoek guztiz baldintzatu dituzte borroka sozialak. Oraindik ezin dugu neurtu sindemia honek zer puntutaraino eragingo duen gizarte ohituretan eta gizarte egituretan, eta
|
ezin
jakin ahuldu diren egoteko, elkartzeko eta borrokatzeko modu batzuk berrindartuko diren ala ez (eta indartzekotan, nola eta zer norabidetan). Erronka handia dugu aurretik, birpentsatu behar dugulako COVID osteko garaian komunitate eta militantzia feministak nola gorpuztuko, artikulatuko eta zainduko ditugun, baina, ekimen jendetsuak eta nazionalak antolatzeko dauden zailtasunak ikusita, beharrezkoa izango da lekuan lekuko sareak, prozesu txikiak eta lokalak indartzea.
|
|
Txabolara sartzerakoan hiru idi baino ez ditu zenbatu Rakelek esne behiaren ondoan. Azkenengoan lau zeuden;
|
ezin
jakin zenbat izango diren hurrengoan. Patxik orduak ematen ditu bertan, edo hori esaten du behintzat.
|
|
Eta, horregatik, esker on infinitua sentitzen dut beraien denbora eta esperientziak partekatzea hautatzen dutenean, ezer aldatuko denaren esperantza galduta izanda ere.
|
Ezin
jakin non eta noiz piztuko den eraldaketaren pindarra. Topaketa bakoitza aukera bat da.
|
|
Errepidearen bestaldetik, markesinapean babestuta ageri zen jendea.
|
Ezin
jakin ez zer egunetan eta ez nork erabakita hasi ginen, pelikuletan bezala, agertu ahalako ordenan autobusetara igotzen eta hurrenkera hori espaloian zibikoki errespetatzen.
|
|
|
Ezin
jakin atzoko gure pozak non dauden:
|
2023
|
|
Izan ere, sarrera ordaindu behar izango zen Alde Zaharreko zenbait gunetara sartu ahal izateko jaialdiak iraun artean. Festibala atzeratu egin zen azkenean,
|
ezin
jakin auzoko kolektiboen presioak eraginik izan zuen ala ez, “kanpoko zirkunstantziak” tarteko hartu omen baitzuten erabakia arduradunek.
|
|
Litekeena omen da aurrerago, proiektua pixkanaka argira ateratzen hasten denean,
|
ezin
jakin oraindik ere noiz, jende gehiagorekin harremanak izatea, baita publiko zabalagoen aurrean kantatzeko aukera ere. Mundu osoa gobernatzeko, eta ahal bada hondamenditik salbatzeko, erabateko agintea eman diotenez, AGK Agintaritza Global Konputarizatuak bere gain hartu du gurearen antzeko proiektu guztien kudeaketa, eta horren ondorioz EFPk eraginkortasun osoz eta askoz bizkorrago garatu ahal izango ditu aurreikusitako urrats guztiak.
|
|
Euren tratua lotsagarria zen; hala ere, zortekoa izan nintzen eta nirekin nahiko tratu normala izan zuten, agian nik ere beraiek bezala ilea motz motza nuelako izango zen. Jende modu horrekin
|
ezin
jakin! Gogoratzen dut Alemaniatik etorri zen mutil batekin izan nuen elkarrizketa.
|