|
2002
|
|
|
Batetik, normalean greba langileentzat enpresentzat baino jasangaitzagoa delako; langileek ez dute soldatarikeskuratzen greba-garaian, eta enpresek, aldiz, berentzat greba jasanezina izateko, produzitu-behar larria izan behar dute. Bestetik, grebak partaidetza aktiboa eskatzen du; baina sindikatuek
|
ezin dituzte
langileak grebara derrigortu. Gainera, produkzioa gelditzeak enpresen diru-sarreretan eragina izateaz gain, produkzio horierosten dutenen gain ere eragina du, eta litekeena da hirugarren pertsona horiekgrebaren kontra azaltzea.
|
|
2003
|
|
|
Oso egitura handiak dauzkate eta burokrazia handia ere bai. Eta batera sindikatuek testuinguru ekonomiko berri bateanegin behar dute borroka eta
|
ezin dute
langileen defentsa soilik egin, eskasia-testuinguru batean mugitzen baitira. Batzuk CGIL Italian edo CUT Brasilen aridira ikusten egoera berri hori eta beste analisi bat egin behar dute.
|
|
2005
|
|
|
–
|
Ezin da
langile hauekin hitz egin, presoak dira.
|
|
2006
|
|
|
LEren 37 artikuluaren kasuan, lanaldiaren murrizketalangileen eskubidea da. Horrek esan nahi du enpresariak ezin duela murrizketaukatu, onartu behar du nahitaez, eta
|
ezin dio
langileari ukatu aurreko baldintzetaraitzultzea ondo iruditzen zaionean.
|
|
2007
|
|
|
Gorenak dio enpresek
|
ezin dituztela
langileen ordenagailuak zelatatu aldez aurretik abisatu gabe
|
|
|
Konpainia batek
|
ezin du
langilearen postontzi elektronikoa edo ordenagailuan gordetako fitxategiak zelatatu, non eta, aldez aurretik, arau batzuk ezarri ez diren langileari bere ekipoa kontrolatu daitekeela ohartzeko. Bestela, langilearen intimitaterako eskubidea urratuko litzateke.
|
|
2008
|
|
|
GKEek eta nazioarteko erakundeek zenbait herrialdetan eteten dituzte beren jarduerak,
|
ezin baitute
langileen segurtasuna bermatu
|
|
2009
|
|
|
Finlandia ere erreferente da hezkuntzan. Haurrak 5 -6 urterekin eskolatzen dituzte, garrantzi handia ematen diote hezkuntzari eta hainbeste inbertitu dutenez pertsona horien formazioan,
|
ezin dute
langile horiek galtzeko luxua hartu. Horregatik nago haurrak zaintzeko emakumea lan mundutik baztertzearen erabat aurka.
|
|
|
Jakina, ez da arinkeriatan erori behar. Bada Ahdamineyad-en alde dagoen burgesik, eta bada begi-bistan ikusi
|
ezin duen
langilerik. Baina orohar, bi aldeak zatitzen dituen marra hor dago.
|
|
|
79 «Sindikatuek lortzen duten bakarra, soldatak igotzeko estrategian arrakastatsu izanez gero, langabezia egonkorra ezartzea baino ez da. [?] Sindikatuek ezin dute herrialdea industrializatu,
|
ezin dute
langileen bizi-maila hobetu» (VON MISES, 2006: 68 eta 87).
|
|
|
Arlo publiko zein pribatuan, langileak bilkurak egitera deitu dute. Krisialdia kapitalak eragindakoa dela diote, eta, ondorioz, krisialdiaren kalteak
|
ezin direla
langileen bizkar ordaindu.
|
|
|
Besteak beste, soldatak, Geroako kotizazioak, lanegunaren iraupena, dietak... Probintziako lan hitzarmena aplikatzeko ardura enpresarena dela ere gogoratu du, eta karga hori
|
ezin zaiela
langileei eman.
|
|
2010
|
|
|
– Gijongo mutilaren hilketari emandako erantzuna eredugarria izan da, abisua Felipe Gonzalezentzat. Alderdi sozialista da, gerran Francori oldartu zitzaizkienen ondorengoak dira,
|
ezin dituzte
langileak saldoka usoak legez tirokatu.
|
|
2012
|
|
|
Brigadaren bidez hartuko ditu bere gain lorezaintza zerbitzuak udalak, eta" brigada hori indartzeko hiru lanpostu publiko aterako" dituela jakinarazi du. Horrez gain, udaletxeko langileak ez direnez,
|
ezin dituztela
langile moduan hartu[...]
|
|
|
Horrez gain, udaletxeko langileak ez direnez,
|
ezin dituztela
langile moduan hartu ere azaldu dute. " Udalean lanean hasteko prozesu bat jarraitu beharra dago, ezin ditugu lanean hartu besterik gabe", azaldu dute.
|
|
|
– Neke emozionala da maila afektiboan gehiago eman
|
ezin duen
langilearen erantzuna. Langileari egokitu gabeko baldintzetan arreta egin behar zaien pertsonekiko etengabeko harremanak haren energia eta baliabide emozionalak agortzera darama.
|
|
|
Kaleratze deuseza langileen oinarrizko eskubideak babesteko eta zenbait baimen edo eszedentzia hartzeagatik bereizkeriarik egon ez dadin zaintzeko ezarri da.
|
Ezin da
langile bat alde batera utzi, legeak babestutako egoeraren batean baldin badago. Bidezko arrazoirik frogatu gabe egiten bada, langilea berriz onartu behar da eta kontratua amaitu zenetik jaso ez duen soldata ordaindu.
|
|
2014
|
|
|
Bestetik, kapitalismoaren ohiko krisiari krisi ekologikoa lotzen zaio. Sistemak
|
ezin du
langileei aberastasuna ekoitzarazi behar diela pentsatzen segi, xehetzen, xehatzen eta xahutzen duen horretan oinarriturik. Horregatik diot balioaren ekoizpenaren krisia ez ezik balioaren ekoizpena gauzatzeko krisia ere badela.
|
|
|
9 Gehienetan adineko langileek
|
ezin dute
langile gazteagoek bezain eraginkor lan egin.
|
|
|
Bestalde, ez dago egun gehiagotan irekitzeko ezta ordutegiak luzatzeko beharrizanik, kontsumitzaileek dagoeneko erosketak egin ahal izateko ordutegi zabala bait dute eta hemengo ohiturekin bat datozelako. ...erean, alde batzuetatik (Bilboko alkatetza kasu) turismoa areagotu eta honek utzitako mozkinak handituko direla ere entzun izan dugu, guk hau erabat gezurtatu nahi dugu datuek erakusten baitigute gurera etortzen den turismoa ez datorrela erosketak egiteko asmoarekin eta aitzakiatzat erabiltzen diren egun puntual batzuk (beste helburu batzuekin datozen Basket-eko mundialeko zaleen kasuak adibidez)
|
ezin dituzte
langileon eskubideak baldintzatu.
|
|
2016
|
|
|
Mikel, oso larria da egin duzuna, eta ondorioak edukiko ditu? (denei, serio) Nolanahi ere,
|
ezin dut
langile bat frogarik gabe bota?
|
|
|
Hortaz, gogora ekarri dute ez duela kontratatzen dituen enpresen langileriaren aurrean erantzukizun legalik: " Legalki Udalak
|
ezin du
langile horien gaineko erabakirik hartu, baina bere eskumenetik harago, inplikazio aktibo eta zuzena izango du gai honetan. Bitartekaritza lanak egingo ditu, enpresak eta langileek elkartze-puntuak aurki ditzaten".
|
|
2017
|
|
|
...ren Ordenamendu eta Kudeaketarako uztailaren 9ko 10/ 2010 Legean, osgarren kapituluaren langileen hautapenari buruzko lehenengo atalburuaren 53 artikuluan, administrazio publikorako sarbiderako betekizunak xedatzen dira. artikuluaren bigarren zatian esaten da hautapen-probak gainditzen dituztenek valentzieraren ezagutza egiaztatu beharko dutela. bukatzeko, gaineratzen da ezagutza horiek egiaztatu
|
ezin dituzten
langileek derrigorrez parte hartu beharko dutela generalitatearen administrazioak horretarako antolatzen dituen hizkuntza-ikastaroetan. azkenik, Valentziako funtzio publikoaren urtarrilaren 13ko 3/ 2017 Dekretuaren 20 artikuluaren bigarren atalean xedatzen da lanpostu bakoitzari eskatuko zaion valentziera-maila. hain zuzen ere, a eta b mailako lanpostuei erdiko hizkuntza-maila eskatuko zaie, C...
|
|
|
Valentzieraren ezagutza egiaztatu
|
ezin duten
langileek derrigorrez parte hartu beharko dute
|
|
|
gisa izendatuei, ala lagundu egin behar zitzaien lanerako, gai? izan arren lana bilatu
|
ezin zuten
langileei ere. Eta zenbaterainoko laguntza eman behar zitzaien, lana bilatzen etsi ez zezaten?
|
|
2018
|
|
|
Ezkontza-kontratua enplegu-kontratu gisa ikustea, ordea, berriz ere kontratu sexualaz ahaztea da. Egiaz, (etxeko) andre bat ez da langile baten modukoa, eta emakumeak
|
ezin dira
langile izan gizonak bezala. Ezkontza-kontratua ez da enplegu-kontratu bat bezalakoa; enplegu-kontratuak, aitzitik, ziurtzat jotzen du ezkontza-kontratua hor dagoela.
|
|
|
Langilearen ezaugarriak eta jarduna, izan ere, haren homologo emakumezkoaren, hots, etxekoandrearen ezaugarriekin eta jardunarekin batera sortuak dira, etxekoandrearen ezaugarrien eta jardunaren kontrako gisa. (Etxeko) andreari, emakumeari, naturaz falta zaizkio bizimodu zibilean parte hartzeko beharrezko ezaugarriak, eta, horregatik,
|
ezin du
langile gisa parte hartu senarraren baldintza berberetan. Egia da emakumeek gizonen posizio zibil eta juridiko ia bera dutela gaur egun, baina, hala eta guztiz ere, ez dira lantokietara iritsi gizonezko langileen baldintza berberetan.
|
|
2019
|
|
|
«Jakina, langile asko ez dira prest egongo horrela dinamika batean sartzeko, enpresa askok ez bezala», esan du IMF Business Schooleko presidente Carlos Martínezek. Edozein arrazoi dela medio, lanaldi osoko ordutegi batean lan egin
|
ezin duten
langileentzat da ‘jobsharing’ delakoa. Familia adiskidetze arrazoiengatik edo beste arrazoiren batengatik lanaldi osoko ordutegian lan egin ezin duten langileentzat da jobsharing-a.
|
|
|
Edozein arrazoi dela medio, lanaldi osoko ordutegi batean lan egin ezin duten langileentzat da ‘jobsharing’ delakoa. Familia adiskidetze arrazoiengatik edo beste arrazoiren batengatik lanaldi osoko ordutegian lan egin
|
ezin duten
langileentzat da jobsharing-a. Horrelako lanpostu bat aukeratzen duen pertsonak ezin hobeto jakin behar du lanpostu hutsa, proiektuaren helburuak eta jarraipena nola egingo den.
|
|
|
Udal teknikari hori funtzionarioa da. Bere plaza atera zuenean, ez nengoen ni. Niri zer iruditu edo beste bati, berdin dio,
|
ezin dizkiogu
langile bati bere eskubideak kendu. Gainera, kontutan eduki behar da, Arraunetxea ez ezik, kiroldegia, futbol eta sofbol zelaia eta pilotalekua ere ditugula Orion.
|
|
2020
|
|
|
Kaleratzeak saihesteko bidegabeak direla ezarri dute baita ere 9/ 2020 EDaren bidez. Finean, ez dira kaleratzeak debekatu. Larrialdi egoerak iraun bitartean
|
ezin dira
langileak ezinbesteko arrazoiengatik kaleratu, ezta argudio ekonomiko edo teknikoak tarteko. Praktikan, baina, posible da langile bat kaleratzea, bere ezgaitasuna edo errendimendu murrizketa argudiatuz, adibidez, eta osasun alarmaren egoera altxatu arte itxaron behar izango da, epaitegietan kasua aztertu eta kaleratzea zilegizkoa izan den edo ez erabakitzeko.
|
|
|
Funtsezkoak ez diren jarduera ekonomiko guztiak geratzeko eskatu du berriro sindikatuak,
|
ezin baita
langileen osasuna bermatu. Espainiako Gobernuaren neurriak motz geratu direla uste du.
|
|
|
Alarma egoerarengatik, osasun arrazoiengatik edo produkzio arrazoiengatik jardueren eteteak egon daitezke enpresetan. Eskrupulorik gabeko enpresariek egoera hau probestu dezakete langileon eskubideak murrizteko, jarduera etete hauek
|
ezin dira
langileen eskubideen kontura egin.
|
|
2021
|
|
|
Dena egin zitekeen beste modu batera: isolatu ezin diren pertsonak daudela pentsatu izanak berrogeialdietarako egoitza-irtenbide alternatiboetarako bide emango zukeen; familia asko erabat pobretuko zirela aurreikusteak errenta arinen eta azkarren politika ekarri behar zuen; umeei arreta eman
|
ezin dieten
langile asko daudela kontuan hartu izan balitz, haien seme-alabentzako ikastetxeak ireki zitezkeen; lehentasuna nagusiak balira, arreta osoa egoitzetan eta bakarrik dauden pertsonetan jarriko zatekeen eta, hala, haiek zaintzeko eta laguntzeko formulak bilatu; emakumeek, osasunaren truke, dena egiteko denbora dutela onartuko ez balitz, urrutiko lana eta aurrez aurrekoa beste modu batera antolatuko... Ekipamenduak politikak balira eta ez eraikinak, haien itxierak ez zukeen zertan amaitu kulturako edo kiroleko esku-hartzeekin, parke eta plazetan egin baitzitezkeen.
|
|
2022
|
|
|
Abuztuaren hasieran, Jaurlaritzaren jarrera salatu zuen ELAk. «Eusko Jaurlaritza, Urkullu edo Idoia Mendia ados egon daitezke edo ez ELAk parte hartze instituzionalaren arloan hartutako erabakiekin, baina, modu demokratikoan jokatuz gero,
|
ezin dute
langileek erabakitako ordezkaritza sindikala usurpatu», azaldu zuen.
|
|
|
«Obretako arriskuek koordinatzaile eta errekurtso prebentiboaren figura arautua exigitzen dituzte. Honela, inongo momentutan
|
ezin zaio
langile bati zapalgailu edo edozein gailu mugikorrera hurbiltzen utzi, horretarako daude figura hauek eta finkatutako lan osasuneko protokoloak. Araudiak argi dio patronalak guztiaren gainetik bermatu behar duela lan osasun sistema integralaren funtzionamendua eta bermeak eskaini.
|
|
2023
|
|
|
“Suhiltzaileen zerbitzu publiko forala ezinbestekoa da herritarren segurtasunerako, eta
|
ezin da
langileen gaitasunei eragiten dien erabakirik hartu, ezta zerbitzuaren beraren aurka ere”, adierazi zuen David Rodriguez taldeko bozeramaileak erregistratutako mozio batean. Bertan, Arabako Parlamentuak Foru Aldundiari eskatzen zion “egoera hori errepika ez dadila, gai horretan duen erantzukizuna bere gain har dezala eta herritarrek euskaraz aztertzeko dituzten hizkuntza-eskubideak bete ditzala”.
|
|
|
|
Ezin da
langileen zorigaitzaren erremedioa langileen eskaeretan bilatu. Izan ere, gorputzez, arimaz baita irudikapenez ere zorigaitzean murgilduak daudelarik, nola bada irudika lezakete zorigaitz horren zantzurik ez leukakeen zerbait?
|
|
|
Eskandalu hau lehenik konpondu gabe, nabarmen da
|
ezin dela
langileen arazoa konpondu. Ezin dugu langileria proletario bilakatzea eragozten ahal aurreko bizimoduarekin mozten duen laborari uholde berri batek etengabe hanpatzen badu.
|
|
|
Halaber, hitzarmen kolektiboek arautu ohi dituzte falta horien ondoriozko zehapenak. Hori dela eta, enpresaburuak
|
ezin dio
langileari ezarri hitzarmen kolektiboetan jaso gabeko zehapenik. Hori eginez gero, zehapena deuseza izango litzateke (ikusi JSALren 115.2 artikulua).
|
|
|
LETLBren 4.2.c) artikulutik ondorioztatutakoaren arabera, enpresaburuak
|
ezin du
langileen aurka zuzeneko nahiz zeharkako bereizkeriarik egin, enplegurako, edo behin horiek enplegatuta, egoera zibilarengatik; adinarengatik, LELTBk ezarri mugen barruan; arrazaedo etnia-jatorriarengatik, gizarteegoerarengatik, erlijioarengatik nahiz sinesmenengatik; ideia politikoengatik, sexu-joerarengatik; sexu-identitatearengatik; genero-adierazpenarengatik; sexu-ezaugarriengatik; sindik...
|
|
|
Modu berean, enpresaburuak ezin du ezarri aldarazpena alde bakarrez, ez eta lan-baldintzen funtsezko aldarazpenaren ondorioz ere. Horrenbestez, langileak ez badu berritzea onartzen, enpresaburuak
|
ezin du
langile hori kaleratu edo zehatu. Gainera, langileak ezin du inolako ondore kaltegarririk jasan berritzea ez onartzeagatik.
|
|
|
O Idatzizko komunikazioarekin batera, langilearen eskura kalte-ordaina utzi behar da; kalte-ordain horren zenbatekoa izango da lanean egindako urte bakoitzeko, 20 eguneko aldiari dagozkion alokairuen zenbatekoa, betiere, 12 hilabeteko mugarekin; urtekoak baino aldi laburragoak hilabeteen arabera lainduko dira. Erabaki azkentzailea arrazoi ekonomikoetan oinarritu eta horien ondorioz aipatu kalte-ordaina
|
ezin denean
langilearen eskura utzi, enpresaburuak kalte-ordaina eman gabe utzi ahal izango du, idatzizko komunikazioan hori agerrarazita. Edonola ere, erabaki azkentzailea eragingarri denean, langileak enpresaburuari kalte-ordain hori eskatzeko eskubidea izango du.
|
|
|
(b)
|
Ezin da
langilea zehatu oporraldia murriztuz.
|
|
|
Hori dela eta, baldintza onuragarriagoaren jatorria urtero berriztatzen den ituna bada, ez dago borondaterik onura mugagabe aitortzeko [1996ko azaroaren 5eko (3489/ 1995 errek. zk.) AGE, 4 Salakoa]. Era berean, enpresaburu batek araua aplikatzean izandako okerrak
|
ezin du
langilearentzat baldintza onuragarriagorik sortu [1994ko irailaren 26ko (3490/ 1993) AGE, 4 Salakoa].
|
|
|
beste 2etan47 Enpresaren portaerak negozio-logika bati erantzuten dio: Compañ^a de Caminos de Hierro del Norte de España enpresak langile-galera handiak izan zituen gerran zehar, eta
|
ezin zituen
langile gehiago galdu, are gutxiago kualifikatuak baziren eta lan-esperientzia baliotsua bazuten. Batez ere, espediente hauen irekieraren garaian Espainiako trenbide-enpresetan guztizko eraldaketa ematen hasi zela jakinda, enpresa guztien fusioan, eta ondorioz, RENFEren sorkuntzan bukatuko zuena, 1941ean.
|
|
|
Berronartzeen ugaritasuna enpresen interesetan oinarritzen zen,
|
ezin baitzituzten
langile gehiago galdu, are gutxiago kualifikatuak, gerran izandako galera handien ondorioz. Enpresaren balorazio ia guztiak onak izan ziren, langileentzat onuragarriak izan zirenak zigorrak leunagoak izateko, edo zigorrik ez jasateko, nahiz eta aurrekari txarrak izan.
|