|
2000
|
|
|
inkorpora zaitez zu nigana, ni naizelako lehenengoa eta jatorrizkoa, ez??. Orduan, gure planteamenduan, Euskal Herri osoarentzat egiten da proiektupolitikoa, eta gero atxikimendu-prozesua dator, ezin duzulako inor behartu prozesuan parte hartzera, eta
|
ezin da
eskubide kolektibo bat bermatu eskubide indibiduala zapalduz; aitzitik, biak lotu behar dira. Beraz, nahiz eta Nafarroako gehiengobatek gure prozesuan parte ez hartzea erabaki, gutxiengoak parte hartzeko eskubidea izango luke.
|
|
|
|
Ezin
eskubide hori arbuiatu. Horren aplikaziorako, berriz, gai kriminalak zibilekoetatik bereiztu behar.
|
|
2004
|
|
|
Adituek finken apeoa egin ondoren, paper arruntean jasota eta sinatuta aurkeztuko dute hori. Epaileak aginduko du apeoa txostenari eranstea eta Eskribautzan agerian jartzea, beharrezkotzat jotako epean, eta finken kopurua nahiz edukitzaileen kopurua kontuan hartuta; epe hori ezin da izan hamabost egunekoa baino laburragoa eta hogeita hamar egunekoa baino luzeagoa, eta
|
ezin da
eskubiderik eskatu.
|
|
|
2) Eskubide nagusiarekin batera ez bada, besterendu
|
ezin diren
eskubide erantsiak.
|
|
2005
|
|
|
faltsukeriaz ohartarazi zuen. Horrez gain, epaiak argi utzi zuen errealitatea ezin dela historiaren menpe geratu, eta argudiohistorikoak
|
ezin direla
eskubideen ukatzaile izan. Madrilgo Auzitegi Gorenerajarritako errekurtsoan19, ordea, berriro jo da historiara, eta berriro argudio faltsuaketa kontzeptu ez-historikoak nahastea beste helbururik ez duten esaera mordoiloaktartekatzen dira egiantzean.
|
|
2007
|
|
|
Konstituzio horrek eskubide ugari arautu zuen eta, gainera, 29 artikuluan ezarritakoaren arabera, konstituzioan zehatz-mehatz egindako zerrendan esanbidez aitortu gabeko beste edozein eskubide ere bil zitekeen zerrenda horretara. Orobat, 22 artikuluan ezarritakoaren arabera, ulertu behar zen legeak
|
ezin zituela
eskubideak murriztu, eta eskubide horien egikaritza oztopatzeko moduko aurreneurrizko xedapenak ere ezin zirela ezarri. Horrenbestez, eskubide horiek kasuan-kasuan sortutako abusuak auzitegiek bakarrik zeha zitzaketen «a posteriori».
|
|
|
3
|
Ezin dute
eskubide hori egikaritu Indar eta Erakunde armatuetako kideek.
|
|
|
Eskabideak eredu normalizatuetan aurkezten direnean, eta eskabide horiek jaso dituen Gizarte Segurantzaren administrazioak, eskabidea aurkezteko ekitaldian bertan,
|
ezin duenean
eskubide horien inguruan esanbidezko ebazpenik eman, horretarako aintzat hartu behar direlako interesdunek eskabide horietan adierazi gabeko egitate, alegazio edo frogak, orduan bakarrik bidaliko zaizkio eskabide horiek eskabideak aurkezteko betebeharra duen subjektuaren egoitza zein probintziatan izan eta probintzia horretako Diruzaintza Nagusiaren zuzendaritzaren administrazioari....
|
|
|
Konstituzio-eskubideen arloan, gaitasun juridikoa eskubide horiek egikaritzeko nahitaezko baldintza da, baina ez behar den bestekoa; izan ere, batzuetan, gaitasun juridikoaz gain jarduteko gaitasuna behar da: esaterako, adingabeek
|
ezin dituzte
eskubide guztiak egikaritu (adibidez, boto-eskubidea), gaitasun juridikoa duten arren ez baitute jarduteko gaitasunik.
|
|
2008
|
|
|
Argi dago Konstituzioaren 31.1 artikuluak aipatzen duen konfiskazioa ezin dela horrela interpretatu. Konfiskazioa lotu behar da jaraunspena eskuratzeko eskubidearekin eta jabetza-eskubidearekin (EKren 33 art.). Horren ildotik, zergek jabetza-eskubidea edo jaraunspena eskuratzeko eskubidea muga dezakete, baina
|
ezin dituzte
eskubideok ezabatu, inolako kontraprestaziorik eman gabe. Konfiskaezintasunaren printzipioak debekatzen ditu jabetza-eskubidearen funtsezko edukiari tributuen bitartez eginiko erasoak (berbarako, aurreztu eta inbertitzeko ahalbidea kentzea).
|
|
|
Beraz, pentsatu behar dugu ura jada ez dela baliabide natural agortezin bat. Baina, era berean, urak giza eskubidea izan behar duela pentsatzen dugu, eta inori
|
ezin zaio
eskubide hori ukatu, bizi-iturria delako.
|
|
2009
|
|
|
Hizkuntza-arazoek dimentsio politikoa nabarmena dute. Hizkuntza-gatazkan talka egiten dute batzuen eta besteen interesak, herritar guztiek
|
ezin dituzte
eskubide
|
|
|
Hizkuntza-arazoa, gatazka ekonomiko, politiko sozial eta kultural baten topagunea da. Hizkuntza-gatazkan talka egiten dute batzuen eta besteen interesak, herritar guztiek
|
ezin dituzte
eskubide berak izan, edo maila berekoak; batzuen interesak eta eskubideak besteen interesen kontra daude, eta batzuk besteen mendekoak dira. Euskal hiztun-herriaren arazoaren alderdi nagusia, erabakigarriena, botere-arazoa da.
|
|
|
Horri ere ez zaio etsairik falta. Besterendu
|
ezin diren
eskubide moralak ere arriskutan omen daude sistema horretan. Horren alde egonik bere obra copyleften utzi zuen bati irakurtzen nion aurrekoan, nola halako batean aurkitu zuen bere obra testuinguru desegoki batean eta bere harridurarako autorearen aitorpenik gabe.
|
|
2010
|
|
|
Eskubidea daukat nire bizitza berregiteko.
|
Ezin didazu
eskubide hori ukatu.
|
|
|
383 Ia hitzez hitz Cruz Villalón, J.,. Constitución y proceso de trabajo?, Revista Española de Derecho del Trabajo, 1989/ 38 zk. Antzeko zentzuan, Montoya Melgar, A.-k, Derecho del trabajo, 21 arg., Tecnos, Madril, 2000, 228 or., legegileak
|
ezin duela
eskubide baten utziera edo ez-egikaritza debekatu azpimarratzen du, horrek langilea bere eskubidea egikaritzera derrigortuko lukeelako. Gainera, eta ikusiko denez, aipatuko den salbuespenezko kasu bat alde batera utziz, betearazpena beti alderdiaren eskariz hasi behar da, eta isilbidezko uko egitea, inoiz ez berariazkoa?
|
|
|
Demokrazian
|
ezin dira
eskubide zibil eta politikoak nahierara murriztu, indarkeria aitzakiatzat hartuta.
|
|
2011
|
|
|
Emakumeen jabekuntzak helburu hori duela berretsi du, hots, eskubideez jabetzea eta horiek erabiltzea: «Pertsona bat
|
ezin da
eskubideen jabe izan, aurretik bere gorputzaren jabe ez bada. Horrek esan nahi du niri gertatzen zaidanaren inguruan nire autoritateak balio duela, nik erabakitzen dudala zer gertatzen zaion nire gorputzari, eta norekin».Era berean, erasoak identifikatu eta izendatu beharraz jardun da, eta nabarmendu du intentsitate baxuko indarkeria dakarten jokabideak ere ezin direla normaltzat jo:
|
|
|
Norbaitzuek, batera eta kontratu batean bakarrik, finka indibisoa saltzen dutenean atzera-eskuratzeko itunarekin,
|
ezin dute
eskubide hori egikaritu, bakoitzari dagokion zatian baino.
|
|
|
Hendrick Verwoerd doktorea, apartheid-aren aita edo arkitekto deitua, oso lider eraginkorra zen. Haren helburua Hegoafrikako lau milioi zuri konbentzitzea zen, Hegoafrika Jainkoak beraiei emandako oparia zela, eta bertako 20 milioi hegoafrikar beltzak ez zirela inola ere hegoafrikarrak, eta beraz,
|
ezin zutela
eskubide zibil edo politikorik izan jaio ziren herrialdean bertan. Hegoafrikar zuri gehienek 40 urtez mito horretan sinetsi izanak zerbait adierazten du haren eta haren urratsei jarraitu zietenen lidergo-trebetasunen eraginkortasunaz.
|
|
|
bake-epaileen aurrean burutzen diren egintzetan abokatuaren parte-hartzea ez da derrigorrezkoa, horregatik deuseztasun-kari hau ez da aplikatzen. Hala ere, nahiz eta derrigorrezkoa ez izan, herritar batek bake-epailearen aurrean abokatuarekin jardun nahi badu,
|
ezin zaio
eskubide hau mugatu. Are gehiago, bake-epaileak bere eskubide hori bereziki jagongo du eta edozergatik eragotziz gero, jardueren deuseztasuna aldarrikatuko du.
|
|
|
Proposamena zintzoa bada, saltzaileek ez dute zertan debekatu paperak etxera eramatea, arretaz irakurtzeko eta erabakia aldatzeko. Inork
|
ezin du
eskubide hori galarazi, ezta bilera bukatzean eskaintzak iraungitzen direlako argudioarekin ere. Presak txarrak dira aholkulariak, hobe da gauzak lasai pentsatzea.
|
|
|
Haur etorkinak erroldatzeko zailtasunak Haur etorkinak erroldatzean sortzen diren arazoen ondorioz, osasun-txartelak ere kentzen dira, dokumentazioa falta delako. Erroldatzea da, agian, ekintza garrantzitsuenetako bat; izan ere, adingabeak erroldatzen ez badira,
|
ezin dituzte
eskubide batzuk erabili. Haurrak erroldatzean sortzen diren arazoak familiako inguruabarrengatik izaten dira, hala nola familien mugikortasun handiagatik, udalen errekerimenduengatik edo babes zentroetan hartutako adingabeko batzuekin kudeaketa hori egiteko ezintasunagatik, ez baitute argazkiarekin identifikatzeko agiririk.
|
|
2012
|
|
|
Uste du diskurtso horrekin iradoki duela euskaraz ez jakitea eskubide bat dela: «Euskaraz ez jakiteak
|
ezin du
eskubide izan, eta Euskaraz askatasunean horrekin ematen du ez jakiteko eskubidea bultzatu dela». Diskurtsoa aldatu behar horretan ados dira euskalgintzako ordezkariak, diskurtsoek, azkenean, ondorioak dituztelakoan.
|
|
|
Esan zidan egia zela, baina ni hilik nengoen frogarik ez zegoenez gero,
|
ezin zuela
eskubidea gauzatu nire heriotzaren berri zehatzik izan bitartean, eta gainera, ez zuela horren urruti zegoen gauza batean sartu nahi izan; egia zela nire hilburukoa jaso zuela eta eskubide eskaera egina zuela, eta bizirik edo hilik nengoen esan ahal izan balu, ordezko baten bidez jardungo zuela eta ingenio-az, horrela esaten diote azukre-olari, jabetu, eta orduan Brasilen zegoen semeari agindua...
|
|
|
Baina ez eskubide bat bakarrik, betebehar bat ere bai. Ezeinherrialdek
|
ezin du
eskubiderik izan munduko beste herrialdeen nekazaritza-etaelikadura-ekonomiak kaltetzeko. Horrek ez du esan nahi autarkiaren alde egitea edomugak ixtea.
|
|
2013
|
|
|
Bestalde, azken egunetan izan diren kale erasoak «iraganeko astinduak» direla adierazi du Fernandezek, baina, nabarmendu du eraso horien eraginez ezin dela «perspektiba galdu». Barrenak ere kritikatu ditu erasook, baina azpimarratu du «plastikoa erretzea»
|
ezin dela
eskubide urraketekin konparatu. Urkijoren salaketak Carlos Urkijo Espainiako Gobernuak EAEn duen ordezkariak azken egunetan euskal presoei egindako bi «omenaldiren» berri eman dio Auzitegi Nazionaleko fiskalari, ekitaldi horietan «biktimak umiliatu» dituztelakoan eta «terrorismoa goratu» dutelakoan.
|
|
2014
|
|
|
barnekoa, Euskal Herria; kanpokoa, Europa.
|
Ezin da
eskubidea ezagutua izan eta geroko utzi, kasuko, gaurko Europarekin izan nahi dugun harremana, hau eta burujabetzaren mugartea lotuta baitaude. Galdera askoren erantzunak zehazteko ordua dugu hau, burujabetza sinesgarri egite aldera.
|
|
|
Wilsonekin batera Juan Paredes Manot Txiki ere atxilotu zuten Bartzelonan, hurrengo hilabetean Anjel Otaegirekin fusilatu zutena, Francoren azken fusilatuak, FRAPeko beste hirurekin batera. Esaten du Alex J. Bellamyk, Queenslandeko Unibertsitateko irakasleak, mundu guztiak duela bizitzarako eskubidea eta gizabanako batek egoera bitan baino
|
ezin duela
eskubide hori galdu, biak ere" gizabanako horrek hala aukeratu duelako": armada batean sartzen denean edo" aginpidea duen epaimahai batek" heriotza-zigorra ezartzen dionean.
|
|
2015
|
|
|
|
Ezin dugu
eskubiderik aldarrikatu kalean
|
|
2016
|
|
|
euskaraz bizi nahi duenak aukera behar du euskaraz bizitzeko. Euskaraz bizi nahi duenari
|
ezin zaio
eskubide hori ukatu. Horrek determinazioa eskatzen du hizkuntza politikan, bai eta eragileen arteko elkarlana ere.
|
|
2017
|
|
|
Inork
|
ezin dizu
eskubiderik kendu
|
|
|
Prozedura amaitzeko modu batean
|
ezin da
eskubide berean oinarritutako beste prozedura bat gerora planteatu. Nola deritzo modu horri?
|
|
|
Beren etorkizuna erabakitzeko herritarren eskubidea aldarrikatzen dugu, ukatu
|
ezin den
eskubidea, inolaz ere jazarri ezin dena.
|
|
2018
|
|
|
Ez da ezer gertatzen, Aiegik aurrera jarraituko duelako", ziurtatu du Esperanza Gastea zinegotziak. EH Bilduko Juan Luis Camarero zinegotziak uste du eskubideak" kendu" egiten dizkietela euskaldunei eta" demokrazia batek"
|
ezin dituela
eskubideak ebatsi.
|
|
2020
|
|
|
Harrigarria da erakunde publiko batzuen txostenek espetxe-politika aipatzea eta euskal presoen eskubideei buruz esaldi bakar bat ere ez esatea. Eskubideak politika hitzaren azpian ezkutatzen dituzte, baina eskubideak pertsonenak direla ahaztu egiten dute, politikak
|
ezin dituela
eskubideak zokoratu, eta horrela jokatzen duena dela haien urraketaren erantzule.
|
|
2021
|
|
|
Herritarrok
|
ezin ditugu
eskubide urraketak normalizatu. Bigarren mailako altsasuarrik egon ez dadin, gure hizkuntza eskubideak errespetatzeko exijitzen diogu udalari; euskararen ordenantza betetzen dela bermatu eta euskara bere jardunaren erdigunean jartzeko.
|
|
|
Hori dena gara, sortzeko ahalmena daukagu, baina
|
ezin ditugu
eskubideak sortu. Hor dauzkagu, nonbait, legedien eta araudien sasitzan galduak, teknifikatuak, baldintzatuak, gure errealitatetik urrun, inork ez ulertzeko diseinatuak.
|
|
|
" Sortzeko ahalmena daukagu, baina
|
ezin ditugu
eskubideak sortu", idatzi zuen urrian Miel A. Elustondok, Berria-n, Lanartea Euskararen Langile Profesionalen Elkarteak deitutako II. Batzar Nazionala iragarriz.
|
|
2022
|
|
|
Izan ere, Gure Esku-ko kideek azaldu dutenez, 2018an lortutako akordio politikoak erabakitzeko eskubidearen aldeko gehiengoari erantzun arren, ordutik alderdiak herritarrengandik «urrundu» dira. «Nola liteke parlamentu honek, legealdiz legealdi, gaia atzeratzen segitzea?», galdetu dute, eta gehitu
|
ezin dela
eskubide bat «ibilbide laburreko adierazpen eta titularretara» mugatu: «Erabakitzeko eskubideak herri eztabaida serio bat merezi du».
|
|
|
Indibiduo gehienak komunitatearen sinesmenetatik eta ohituretatik aske geratzen dira askapen prozesu horietan. Teorian indibiduo askeak dira, baina praktikan gutxi ba  tzuek baino
|
ezin dituzte
eskubide teoriko horiek indarrean jarri. Gainerakoak, komunitatearen estalperik gabe geratu izanaz gain, beren eskubideen alde borrokatzera behartuta egongo dira.
|
|
2023
|
|
|
Koalizioaren ustez," onartezina" da udalarenak diren lur publikoak jabe pribatuei saltzea etxebizitza pribatuak egiteko. "
|
Ezin da
eskubide baten betekizuna irabazi asmodun eraikuntza enpresen negozio interesen menpe utzi. Zarautzek etxebizitzaren arazoari eman diezaiokeen konponbidea ez da Salberdin gehiago egitea.
|
|
|
Izan ere, egungo araudia, zalantzarik gabe, ez da nahikoa berariazko babes bati dagokionez. “Beste herrialde batzuetatik urte batzuetara gaude, eta berariaz aipatzen dute zein kasutan
|
ezin den
eskubide hori mugatu haurraren interes gorena lehenesteagatik”, dio Benitok. Nola eman bularra kalean Imagen:
|
|
|
Noiz ezin da ahanztura digitalerako eskubidea erabili? Kasu batzuetan,
|
ezin da
eskubide hori erabili, edo zaila izan daiteke aplikatzea. Exprimeneteko adituak kasu hauek aipatzen ditu:
|
|
|
Argi dago Konstituzioaren 31.1 artikuluak aipatzen duen konfiskazioa ezin dela horrela interpretatu. Konfiskazioa lotu behar da jarauntsia eskuratzeko eskubidearekin eta jabetza pribaturako eskubidearekin (EKren 33 art.). Horren ildotik, zergek jabetza pribaturako eskubidea edo jarauntsia eskuratzeko eskubidea muga dezakete, baina
|
ezin dituzte
eskubideok ezabatu, inolako kontraprestaziorik eman gabe. Konfiskaezintasunaren printzipioak debekatzen ditu jabetza eskubidearen funtsezko edukiari tributuen bitartez eginiko erasoak (berbarako, aurreztu eta inbertitzeko ahalbidea kentzea).
|
|
|
Baina
|
ezin dute
eskubide hori egikaritu indar armatuetako eta izaera militarreko erakunde armatuetako kideek. Halaber, epaileek, magistratuek eta fiskalek ezin dute sindikatuetan parte hartu, jardunean dauden bitartean.
|