|
2007
|
|
|
Aurrekontuen Legeak ezin
|
dezake
tributurik sor. Halakoak aldarazi ahal izango ditu, ordea, tributu lege substantiboak horixe ezarri duenean.
|
|
2008
|
|
|
Enpresa Berri sozietatea eratu eta horren jarduera hasteko aurkeztu behar diren adierazpen, komunikazio zein beste tributu agiriei begira, Tributu Administrazioek erabil
|
dezakete
Tributuei buruzko abenduaren 28ko 230/ 1963 Lege Orokorraren 96 artikuluan ezarritako gizarte lankidetza, Notariotzaren Kontseilu Nagusiarekin, Espainiako Jabetza, Ondasun Higigarrien eta Merkataritzako Erregistratzaileen Elkargoarekin edo bestelako lanbide elkargoekin hitzarmenak eginez, baita merkataritza ganberekin edo aholkularitzarako eta izapidetzaren hasierarako puntuekin (AIHP) ere....
|
|
|
Bestalde, aurrekontuetako legeen bidez uki daitezke tributuak, baina lege horien edukia mugatuta dago 134.7 artikuluan. Horren ariora, «aurrekontu legeek ezin
|
dezakete
tributurik sortu, baina tributuok aldaraz ditzakete, baldin eta tributuaren lege sustantiboak aukera hori jaso badu». Egungo egunean, dena den, aurrekontuek ez dituzte aldatzen lan, gizarte, administrazio nahiz tributu arauak; horretarako laguntza lege deritzenak erabili izan dira.
|
|
|
prestazioaren osotasuna, prestazioaren identifikazioa eta prestazioa zuzenean eskatzeko modukoa izatea. Beste hitz batzuez esanik, zergadun solidario bakoitzak zor du tributu zor osoa, eta Administrazioak euretariko edozeini eska
|
diezaioke
tributuaren zenbateko osoa.
|
|
|
Ikus
|
ditzagun
tributuaren osagai kuantitatibo guztiak, honako eskema hau erabilita:
|
|
|
Autore horri ekinez, arau horren bitartez saihestu nahi da tributu betebeharraren sormena alderdien esku geratzea: egin eginean ere, alderdiek negozio akastuna burutu
|
dezakete
tributu betebeharra sor ez dadin, eta gero negozio hori ez da deuseztatzen inork ez duelako egikaritzen deuseztasun akziorik.
|
|
|
TLOren 20 artikuluak dioenez, zerga egitatea edo legeak ezarritako egitezko kasua gauzatzeak tributu betebeharra sortzen du. Zuzenbidearen iturrietatik, legeak bakarrik sortaraz
|
dezake
tributu betebeharra. Arauak zehaztutako egitatea gauzatzean sortzen da tributu betebeharra, hau da, legeak egitatea gauzatzearekin lotzen du betebeharraren sorrera, norbanakoaren edo Administrazioaren borondatea zein den kontuan hartu gabe.
|
|
|
Zuzenbidearen Teoria Orokorreko kategoriei begira, tributu betebeharra zerbait emateko betebeharra da. Zordunak bete behar duen jokabidea aintzat hartuta, esan
|
dezakegu
tributu betebeharra diru kopurua emateko betebeharra dela, tributuaren kuota emateko betebeharra hain zuzen.
|
|
|
2 Atxikitze eskubidea. Ondasunen trafikoa kargatzen duten tributuak ordaintzeko, Administrazioak atxiki
|
ditzake
tributuen likidazioa dela-eta bere bulegoetan aurkezten diren merkatugaiak (TLOren 80 art.). Horren adibide dira aduanetako errentak edo inportazioen gaineko BEZa. Gisa bertsuan, Tributu administrazioak tributuen itzulketen ordainketa edo berak egin beharreko gainerako itzulketak atxiki ditzake (TLOren 81.3 art.).
|
|
|
Tributu betebeharren ikusaldetik helduta, tributu kredituan hartzekodunaren egoera duen erakundea da subjektu aktiboa. Dena den, kontzeptu hori zabaldu behar da, betebeharra ordaintzeaz bestelako harremanak ekar
|
ditzakeelako
tributuak, edota beste prozedura batzuen bidez gauzatu daitekeelako tributu hori; izan ere, batzuetan, halako harreman edo prozeduren alde pasiboan, ez dago tributuaren zorduna. Horren guztiaren ondorioz, subjektu aktiboaren kontzeptuan sartu behar ditugu kasu batzuk, kasuon eraentza juridikoa betebeharren alorretik kanpo gelditzen bada ere.
|
|
|
Ikusmolde horren arabera, aitorpenaren helburua da kudeaketa prozeduraren hasiera eragitea, TLOren 118 artikuluak ezartzen duenaren ariora. Tributuak aplikatzeko garrantzia duen egitatea gauzatu ostean Administrazioak horren berri duenean, nahitaez jardun behar du; bestela esanda, Administrazioak ezin
|
dezake
tributua zehaztu eta hori eskatzeko ahalmen eginbeharra bazter utzi. Aitorpena horrela ulertuz gero, aitortzaileak ez du tributua ordaintzeko borondate adierazpenik egiten; ildo bertsutik, TLOren 119 artikuluak dioenez, aitorpena aurkezteak ez du esan nahi tributu betebeharraren bidezkotasuna onartzen denik.
|
|
|
Administrazioak berrikus
|
ditzake
tributu betebeharpekoak aurkeztutako aitorpen edo autolikidazioak eta horiekin batera doazen agiriak, bai eta datu aitortuen gaineko justifikazioa edo argiketa eskatu eta beste agiri batzuk ekartzeko agindu ere.
|
|
|
TLOren 115 artikuluak ezarri duenez, Tributu administrazioak egiazta eta iker
|
ditzake
tributu betebeharrarekin zerikusia duten egitate, egintza, osagai, jarduera, ustiapen, balio eta gainerako inguruabarrak, arau aplikagarriak behar bezala bete diren ziurtatzeko. Egiaztatzeko eta ikertzeko jarduera horietan, tributu betebeharpekoak gauzatutako egitate, egintza eta negozioak kalifikatuko ditu Administrazioak, betebeharpekoak erabilitako kalifikazioa gorabehera.
|
|
|
Aurrekoaz gain, Ekonomi Itunak printzipio orokorrak eta harmonizazio printzipioak jaso ditu, Lurralde Historiko bakoitzak ezar
|
dezakeen
tributu sistemari begira. Honakoak dira printzipio horiek:
|
|
|
Ekonomia administraziozko Auzitegi Zentralaren ebazpenen aurka doktrina bateratzeko aparteko errekurtsoa jar
|
dezake
Tributuen Zuzendari Nagusiak, ebazpen horien edukiarekin ados ez badago.
|
|
2011
|
|
|
Gutxieneko salbuetsia, tarifa eta kenkariak erregulatzeko gaitasuna dute. Nahi duten erkidegoek %100erainoko murrizketa aplika
|
dezakete
tributuan, Oinordetzen gaineko Zergan gertatzen den bezala. Hala ere, dirusarrerak galduko lituzkete.
|
|
2023
|
|
|
Tributuak ez direnez aipatzen artikulu horretan, horiek lege arrunten bidez arautu behar dira. Nolanahi den ere, EKren 81.1 artikuluko klausula orokorrera bildutako lege organikoek zeharkako eragina izan
|
dezakete
tributuen alorrean (esate baterako, autonomia estatutuek tributuei buruzko aipamenak jaso ditzakete, baita Ogasun publikoaren kontrako delituak edo kontrabando delitua arautzen dituzten zigor legeek ere). Zernahi gisaz, lege organikoen artean kasu berezia da autonomia erkidegoak finantzatzearen inguruko legea (LOFCA deritzona), bertan arautzen baita Konstituzioak lurralde erkideko autonomia erkidegoei aitortu dizkien finantza eskumenen egikaritza.
|
|
|
Bestalde, aurrekontuetako legeen bidez uki daitezke tributuak, baina lege horien edukia mugatuta dago 134.7 artikuluan. Horren ariora," Aurrekontuen legeak ezin
|
dezake
tributurik sor. Halakoak alda ditzake, ordea, tributuaren lege substantiboak horixe onartzen duenean".
|
|
|
Tributu betebeharren ikusaldetik helduta, tributu kredituan hartzekodunaren egoera duen erakundea da subjektu aktiboa. Dena den, kontzeptu hori zabaldu behar da, betebeharra ordaintzeaz bestelako harremanak ekar
|
ditzakeelako
tributuak, edota beste prozedura batzuen bidez gauzatu daitekeelako tributu hori; izan ere, batzuetan, halako harreman edo prozeduren alde pasiboan, ez dago tributuaren zorduna. Horren guztiaren ondorioz, subjektu aktiboaren kontzeptuan sartu behar ditugu kasu batzuk, kasuon araubide juridikoa betebeharren alorretik kanpo gelditzen bada ere.
|
|
|
Preskripzioaren ondorio nagusia da ordutik aurrera Administrazioak ezin
|
dezakeela
tributu zorra zehaztu. Beste hitzekin esateko, irabazitako preskripzioak zorra azkentzen du eta ofizioz adierazi behar da.
|
|
|
2 Atxikitze eskubidea. Merkatu gaien trafikoa edo zirkulazioa kargatzen duten tributuak ordaintzeko, Ogasun publikoak atxiki
|
ditzake
tributuen likidazioa dela-eta bere bulegoetan aurkezten diren merkatu gaiak, hartzekodun guztien gainetik. Horren adibide dira aduanetako errentak edo inportazioen gaineko
|
|
|
Ildo horretatik, TFAOek (eta TLOk) artikulu batean (Arabako eta Gipuzkoakoaren 111.a, Bizkaikoaren 113.a eta TLOren 115.a) Administrazioaren ahala ezarri dute: Tributu administrazioak egiazta eta iker
|
ditzake
tributu betebeharrak bete direla ziurtatzeko garrantzizkoak izan daitezkeen egitate, egintza, osagai, jarduera, ustiapen, negozio eta balioak, baita horiei lotutako gainerako inguruabar, datu eta agiriak ere. Egiaztatzeko eta ikertzeko jarduera horiek Administrazioak, likidazio egokiaren bidez, tributu zorra zehazteko ahalaren tresna dira, baina preskripzio epe (eta Bizkaian iraungitze epe) ezberdinarekin.
|
|
|
Betebeharpekoek Administrazioari eska diezaiokete, tributu bakoitzari buruzko foru arauketak hala aurreikusten duenean (Sozietateen gaineko Zergan alderdi lotuen arteko eragiketetan, kasu), aurretiaz eman
|
dezala
tributu zorra eragin duten errenten, produktuen, ondasunen, gastuen eta tributuaren likidaziorako garrantzitsuak diren gainerako elementuen balioespena. Akordio horiek tributua aplikatu baino lehenagokoak izan behar dira beti eta lotesleak dira hiru urteko epean, gehienez, Administrazioarentzat.
|
|
|
Ikuskaritzak ez badu ikerketa jarduketarik, egiaztapen jarduketarik edo informazio lortzeko jarduketarik burutu behar, Ikuskaritzak erregularizazioa egin
|
dezake
tributu betebeharpekoa aurrean izan gabe (TFAOen 159.etik 161 era arteko artikuluak).
|
|
|
Autore horri ekinez, arau horren bitartez saihestu nahi da tributu betebeharraren sormena alderdien esku geratzea: egin eginean ere, alderdiek negozio akastuna burutu
|
dezakete
tributu betebeharra sor ez dadin, eta gero negozio hori ez da deuseztatzen inork ez duelako egikaritzen deuseztasun akziorik.
|
|
|
TFAOen 20 artikuluak (eta TLOren 20.ak ere) dionez, zerga egitatea edo foru arauak ezarritako egitezko kasua gauzatzeak tributu betebeharra sortzea dakar. Zuzenbidearen iturrietatik, foru arauak bakarrik sortaraz
|
dezake
tributu betebeharra. Hori bai, subjektua askea da zerga egitatea burutzeko edo ez, baina burutzen duenetik, nahitaez sortzen da betebeharra; horixe da foru arauak agintzen duena, egitatea gauzatu dela egiaztatuz gero.
|
|
|
Kontrara, zenbatekoa positiboa izango balitz, diferentziazko kuota izango litzateke tributu betebeharraren eduki ekonomikoa, hots, zergadunak ordaindu lukeena. Ikus
|
ditzagun
tributuaren osagai kuantitatibo guztiak, PFEZren likidazio eskema hau erabilita:
|
|
|
Dena den, aitorpen hori egitean ez dira zehaztu ezar daitezkeen tributuak, ahalmen horren mugak aitortu baizik, hots, esangura negatiboan zehaztu da ahalmen hori bere mugak ezarriz: " Autonomia erkidegoek ezar
|
ditzaketen
tributuak ezin dira sortu Estatuak kargatutako zerga egitateen gainean" (AEFLOren 6.2 artikulua). Muga hori hagitz zorrotza da zerga egitate gehienak Estatuak zergapetzen dituelako egun. Aurrekoaz gain, artikulu bereko 3 puntuak dionez, toki tributuen zerga egitateak ere ezin dira kargatu erkidegoko tributuekin.
|