|
2002
|
|
|
turiko kontzentzuak, gizartearen gehiengoak berretsia izanagatik ere, ezin
|
dezake
norberaren zentzua (norberaren/ taldearen buruarekiko esanahia) eraikitzea eta besteei ezagutaraztea oztopatu.
|
|
2006
|
|
|
Eta hasierako ahalegin hori da, beldur hori eta zalantza hori, nire ustez, hainbat jende atzeratzen duena. Gainera, denon  tzako irizpide eta molde komunik ezean, lor
|
dezakeguna
norberaren molde propioa da, konfiantza gutxi emanen diguna ziur asko, eta txokokeria itsuan aritzeko arriskua ere baduena.
|
|
2008
|
|
|
LUKAS. Ni ez nauk uste berekoa, txo. Beste batek egin dezakeena, ez
|
dezala
norberak egin.
|
|
|
58 Jakintzaren ikasketan, beraz, adigaiaren ahalegina norberak bere gain hartu behar du. Hark arreta adigaian jartzea eskatzen du adigai gisa, determinazio sinpleetan, adibidez, berbaitan izatean, berbaitarako izatean, norberaren buruarekiko berdintasunean eta abarretan; izan ere, horiek arima dei
|
ditzakegun
norberaren buruaren higidura hutsak dira, haien adigaiak horiek baino garaiagoa den zerbait izendatuko ez balu. Errepresentazioen bidea jarraitzeko ohiturari horren etendura adigaiaren eskutik hara eta hona pentsamendu errealetan arrazoitzen duen pentsatze formalari bezain eragozgarri zaio.
|
|
2009
|
|
|
Nork bere ekintzak kontrolatu ezin dituenean, era guztietako arazoak sor daitezke; euforia kolpe batean dirua gastatu ondoren, gaizki eginaren damuak tristatu egin
|
dezake
norbera, eta familian ere arazoak ekartzen ahal dizkio, bere buruaren eta diruaren kontrolari eusteko gai ez delako, hain zuzen.
|
|
|
Internetek ezinbestean izan behar al du on ala txar? Ematen zaion erabilpenak nola eragin
|
dezake
norberarengan, giza harremanetan?
|
|
|
atzera irakurri eta ipuina berea iruditzen ez bazitzaion, ona zela erabakitzen bide zuen. Beraz Irati Jimenezek arrazoi izan
|
zezakeen
norbere buruarengandik ihesi ibiltzeko gogo horri buruz ari zelarik, joan den astean. Susmoa daukat, ordea, ezin dela idazletzarako arau orokor bihurtu.
|
|
|
Kalkulatzen da populazioaren %95 luze batek urtero sei bat tristezia aldi senti ditzakeela. Beste hainbestetan senti
|
dezake
norbere buruarekiko estimua ahul edo kolokan. Jakina, hamaikatxok nahi lukete egoera horiek guztiak medikalizatzea, negar anpulu bakoitzarekin depresioaren hotza seinalatzea, anpulu bakoitzak dolarraren sinboloa marrazten baitu matrailetik behera.
|
|
2010
|
|
|
2.Inork ez du neurri hertsagarririk jasango, halakoek kaltetu
|
dezaketenean
norberaren askatasuna, aukerako erlijioa edo sinesmenak izan edo bereganatzeko.
|
|
|
Argi dezadan nire ustez presio hori ez dela halabeharrez ondorio txarrekoa kasu guztietan. Alderantziz, horrek eraman
|
dezake
norberaren prestakuntza akademikoa bereziki zorroztera eta mito eta faltsukeria historikoekiko sentiberatasun kritiko berezi bat garatzera. Hori izan zen, nire ustez, funtsean Manexekin gertatu zena.
|
|
|
Zoritxarrez, italieraz bakarrik ateratzen da. Nahi izanez gero, egunero emailez jaso
|
dezake
norberak bere ordenagailuan, eskatuz gero eta doan gainera.
|
|
2011
|
|
|
Lurra teilatuen isurialde zortasunpean dagoenean, lur horren jabeak bertan eraiki
|
dezake
norberaren teilatuan euri urak hartuz edo ur horiei bestelako irtenbidea emanez, betiere tokiko ordenantza nahiz ohiturekin bat etorriz eta lur nagusiari inolako karga edo kalterik eragin gabe.
|
|
|
Dialektoen auzi hau, ordea, arazo modura ez, baizik eta aberastasun modura ere plantea liteke, ikasgelan egiten diren askotariko aldaerak ikastea helburu modura hartuz gero. Edo behintzat dialekto ezberdinena aberastasun iturri gisa ikusteak lagun
|
lezake
norbere hizkuntzaren ikuspegi orokorrago eta osatuago bat eraikitzen (Francis eta Reyhner, ibid.).
|
|
|
norberaren eta besteen emozio eta portaeren balio saritzailea edo zigortzailea ebaluatzea (Kringelbach eta Rolls, 2004), besteen asmo eta motiboak aurresatea, eta norberaren ekintzek besteen egoera mentaletan duten eragina aurreikustea (Abu Akel, 2003). Mugako nortasunaren nahastea dutenengan bolumen txikiagoa dute garun azal prefrontal medialak eta orbitalak (Tebartz van Elst et al., 2003) eta bereizgarri horrek eragina eduki
|
dezake
norberaren eta besteen emozio egoerak ezagutzeko gaitasunean, hutsune sentimenduen agerpenean, norbere buruaren zauritzean, afektuen desregulazioan eta oldarkortasunean.
|
|
|
Bizikidetza egoera berriak, pisuko edo egoitzako kideen elikadura portaerak, arazo ekonomikoek eta sukaldean aritzeko gaitasun handiagoak edo txikiagoak elikatze ohiturak aldarazten dituzte. Urte horietan egiten diren akats dietetikoek arriskuan jar
|
dezakete
norberaren elikadura egoera.
|
|
|
Interneteko guneak atzean dauden pertsonen isla dira eta besteekin identifikatzeko eta besteei laguntzeko aukera izan behar dute. identifikatu. Interneten domeinu izen bat izatea, beraz hainbesteraino, abantaila da erabiltzaile askorentzat, bati lotu
|
baitiezaioke
norberaren web orria edo posta elektronikoko kontu bat. Hala ere, beharrezkoa da domeinu izen bat erregistratzeko eta kudeatzeko gomendioak modu seguruan.
|
|
|
Erantzungo nioke dialektika poetiko materialistek kontsolamendu fiktizioak eskaintzen dituztela, ez baitago estoizismoaren baitan, heriotzak behin betirako itzalpera eraman dizkigun haiei pozaren eta argiaren printza bakar bat ere eskaintzerik. Norberak onar
|
dezake
norbera mundu honetatik ezabatua izatea, azken finean, ez da hain zaila, lo hartzearen pareko baita, inoiz ez esnatzeko. Baina maite izan ditugunak eramanak izatea, hori da ezin onartua.
|
|
2012
|
|
|
...ri aribidean dagoela lurraldetik irten nahi duen pertsona babestu orok, horretarako eskubidea izango du, ez bada horrek era kaltegarrian eragiten diola estatuaren interes nazionalei.Bere irteerari buruzko erabakia legezko prozedura baten arabera hartuko da eta ahalik eta azkarren hartu da.Behin lurraldetik irteteko baimendua izan denean, bidaiarako beharrezko dirua izan dezake eta berarekin eraman
|
dezake
norberaren erabilerarako gai eta objektuen zentzuzko kopurua.
|
|
|
Depresioa pairatzen duten haurrei, baita ere, irakatsi behar zaie beren pentsamendu negatiboak edo distortsio kognitiboak aldatzen, azken batean, euren pentsamenduek beren jokabide eta emozioetan eragina baitute. Gertaera batek, adibidez azterketa bat bost batekin gainditzeak, emozio desberdinak eragin
|
ditzake
norberaren pentsatzeko moduaren arabera. Kasu horretan, suspenditzea espero zuen haurra pozik jarriko da, eta hamar batekin gainditzea espero zuena, berriz, triste edo haserre.
|
|
|
Sustapenean, lursailez gain, baratze ekologiko bat, «clubhouse» bat eta jabeentzat bakarrik den jatetxe eta taberna bat ere eraiki daitezke. Zer hartu behar den kontuan uharte bat erosi aurretik Gure jakintzaz kanpoko legezkotasuna duen urrutiko leku batean inbertitzeak arrisku eta zailtasunik gabeko zeharbide bihur
|
dezake
norberaren paradisuaren ideia. Alde horretatik, uharte bat prezio onean erosteko orduan begiratu behar diren babesak era askotakoak dira:
|
|
2013
|
|
|
Yolanda Iglesias, Agifes elkarteko psikologoak hitz egingo du –gaztelaniaz da– Yolanda Iglesias psikologoak senideen arteko harremanak sendotzeko aholkuak emango ditu, eta krisi egoerak identifikatu eta horiei irtenbidea emateko moduak azalduko ditu. Era berean, buru nahasmenduak dituzten pertsonez arduratzen diren senideek euren burua zaintzeko beharra dutela azpimarratuko du, ez
|
dezaten
norbere buru osasuna kaltetu. Imajinatu Buru Osasuna guztion eskura kanpainaren barne antolatutako hitzaldi honekin buru gaixotasunen inguruko informazio errealagoa eskaini nahi du Agifesek, aurreiritzi eta mitoak gainditzen laguntzeko asmoz.
|
|
|
Yolanda Iglesias, Agifes elkarteko psikologoak hitz egingo du –gaztelaniaz da– Yolanda Iglesias psikologoak senideen arteko harremanak sendotzeko aholkuak emango ditu, eta krisi egoerak identifikatu eta horiei irtenbidea emateko moduak azalduko ditu. Era berean, buru nahasmenduak dituzten pertsonez arduratzen diren senideek euren burua zaintzeko beharra dutela azpimarratuko du, ez
|
dezaten
norbere buru osasuna kaltetu. Imajinatu Buru Osasuna guztion eskura kanpainaren barne antolatutako hitzaldi honekin buru gaixotasunen inguruko informazio errealagoa eskaini nahi du Agifesek, aurreiritzi eta mitoak gainditzen laguntzeko asmoz.
|
|
|
Bertan, beren iritzia ematen izan dira guraso batzuk, gazte bat, idazle bat, irakasle bat, aktore bat eta psikologo bat. Batek baino gehiagok azpimarratu dute zer nolako garrantzia eta onurak izan
|
ditzakeen
norberaren bizipenak eta sentimenduak jasotzen dituen koadernoa, egunerokoa, ohar liburua, grabazioa edo dena delakoa edukitzeak.
|
|
|
«Zazpi hilabetetik aurrera, haurrek helburuak eta intentzionalitatea egozten dizkiote adin horri, eta pertsonek automatikoki kalkulatzen dituzte gainerakoen sinesmenak, eta badirudi ingurunearen irudikapen alternatibo gisa gordetzen dituztela», adierazi dute aditu horiek. Helduengan zein haur oso txikietan, besteen sinesmenek eragina izan
|
dezakete
norberaren jokabidean. Gertaera hori negatibotzat har liteke (besteen sinesmen faltsuak, okerreko informazioa izan arren, jokabide okerra izatera eramango balute), benetan ondorio positiboa izango luke:
|
|
|
Hago isilik, motel! Nola arraio esan
|
dezakek
norberaren begiek ziria sartzen diotela inori. Zoratu al haiz edo?
|
|
|
—Taiak lapurtu dituenak bazekik taia ez
|
dezakeela
norberak baizik erabil eta lapurreta horri ez diezaiokeela onurarik atera gogoratu du etxekoandre batek.
|
|
2014
|
|
|
Garaiera erdikoa zen eta gorpuzkera normalekoa. Begiak, urdin ohikoak, nabarmenki hotzak zituen, beharbada, eta begiraldia, egiazki, aizkora bezain zorrotz eta astun eroraraz
|
zezakeen
norberaren gainera. Baina aldi horietan ere, haren izatearen gainerakoak hartarako asmoa ezeztatzen zuela zirudien.
|
|
2015
|
|
|
Norbere baitako amildegiak eta argi itzalak ikertzen ditu(, une batzuetan sakonago, besteetan, aldiz, sakonegi?), galderak hartuta esku argi. Galdetzailea baita Landabaso, eta galderak egitea du bere lanaren zati, badakien arren galdera horiek apurtu eta papurtu egin
|
dezaketela
norbere egoa. Norbere burua erdibitzearen beldurra hor dago beti, jakina, baina, Anariren kantak dioen legez, erdibitzeaz bat,, galderak berak erdibatzen gaitu?, era berean.
|
|
|
saldu zuena eskatzeak, pazientzia agortzen dit. Eta gainerakoa, diodanez, nire ahizpa Maria hiltzea izango litzateke; eta Jainkoak gorde
|
nazala
norbere ahaideei hain kalte handia egiten zaien interesetik; dena dela, hemen gauzak hala daudela, nekez aurki daiteke aitarik semearentzat ezta anaiarik anaiarentzat. Horregatik ez naiz harritzen Joan Ovalleri buruz; alderantziz:
|
|
2016
|
|
|
Ikuspegi hori garatuz, esan
|
dezakegu
norbere bizitzako eguneroko zeregin eta egoera guztietan hizkuntza horretan (euskaraz gure kasuan) bikain moldatzen diren hiztunek osatzen dutela hizkuntza gaitasunaren continuumaren goiko muturra. Hiztun horientzat, guztiz praktikoa eta
|
|
2017
|
|
|
Zenbat balio du, ordea, betirako gorde nahi dugun horrek? Topatu ote
|
dezake
norberak bere burua, galtzearen beldurrez betirako eutsi dien gauza horietan?
|
|
|
Proiekzioa. Pertsona batek bere buruaz duen irudia kolokan jar
|
ditzakeen
norberaren bulkadak ezkutu eta albokoei egozten dizkien defentsa mekanismoa bat da. Horrela gerta daiteke paziente guztiak ezatseginak direla pentsatzen duen osasun langilearen kasuan.
|
|
2018
|
|
|
Zeure burua disekzionatu, diozu? Zenbat zutabetarako eman
|
lezake
norbere buruak, ordea. Mundua aldiz, gure ondoan, arrotza eta zabala da, hari buruz helarazten zaigun interpretazioa murritza eta klaustrofobikoa begitandu dakigukeen arren sarri.
|
|
|
Izan ere, maitaleen lehen bulkada da beren indibidualtasuna ezabatzea maite dutenarekin erabat eta zeharo bat egiteko, baina, desira horren kontrakarrean, aldi berean ohartzen dira izaki are autonomoago sentitzen direla maitatuarekin duten harremanari esker. Bi maitaleek elkar aitortuz gaindi
|
dezakete
norberaren izatea ezabatzearen eta hobetzearen arteko arrakala hori, zeren hala sakonago sentitzen baitute bestearekin duten batasuna eta beren izatasunaren autonomia. Maitasunak (Hegelek ulertzen zuen moduan) batu eta bereizi egiten du aldi berean.
|
|
|
Jo duten antzokietako atarietan bestelakoak izan dira gauzak: marmola eta sabai altuak; halatsu eraikin ofizialetan ere; har
|
dezala
norberak pausorik pauso ateratzen duen zarata gogaikarriaren kontzientzia.
|
|
|
“Kontuz honekin, enkandiladore hutsa da eta”. Uler
|
dezala
norberak horrekin esan nahi duena, baina ia inork ez du enkandilatze hori zentzu txarrean hartzen. Jaiotzetiko limurtzaile batekin, nola, bada, txarto hartu?
|
|
2019
|
|
|
Eta neoliberalismoa kontserbadorea ere badenez, kontserbadurismorantz egin dugu arineketan. Ezkontzeaz lotsaturik, gurasoek hala nahi zutela ematen zen aitzakiatzat duela urte gutxi, baina orain" egin
|
dezala
norberak nahi duena", eraztun, esku eskatze, abade eta parafernalia guztiarekin.
|
|
|
Arrebari esan diot, hiltzen naizenean, ez dudala toki fisiko bat nahi, eta saihestu balu, loreontzirik gabekoa behintzat. Arrebak uste du garrantzitsua dela erreferentzia fisiko bat edukitzea, nora jo izan
|
dezaten
norberaz gogoratzeko. Nik erantzun diot hitzezko hondakinak besterik ez nukeela utzi nahi.
|
|
|
Poltsak goiko apalean edo behean pilatzen ziren... Norberaren armairua bere bizitzaren gisara ordenatu
|
zezakeen
norberak: ordena maite bazuen, koloreka gradatuz, edo abrigo jertse soineko  galtza gonak pilatuz.
|
|
|
alegia. Bueno, ba, atera
|
bitza
norberak kontuak.
|
|
2020
|
|
|
Argudiatu du zahar etxeetako langileek ez dituztela babesteko beharrezkoak diren materialak, eta oso gutxitan egin zaiela oraindik koronabirusaren testa egoiliar guztiei. Hiru eskari aurkeztuko ditu horregatik bihar auzitegian, eta kautelazko neurriak hartzeko eskatuko du" zuzendaritzek berehala eman
|
diezazkieten
norbera babesteko ekipamendu homologatuak langile guztiei". Gaineratu du Euskal Herriko beste herrialdeetan ere auzitara jotzeko asmoa duela babesteko neurriak hartu ezean.
|
|
|
Nori eta nola eragiten dio? Zer egin
|
dezake
norberak, osasun egoera hobetzeko?
|
|
|
Bai baitakizu zuri burutik pasa zaizun guztia hark ere barrundatu duela. Kolapsoa izan, arrakalan eror edo burua gal
|
dezakeena
norbera bada, bestea izan daitekeelako horri guztiari erremedioa ipintzea erabaki dezakeena. Zure kalterako, jakina.
|
|
|
Eran  tzungo nioke dialektika poetiko materialistek kontsolamendu fiktizioak eskeintzen dituztela, ez baitago estoizismoaren baitan heriotzak behin betirako itzalpera eraman dizkigun haiei pozaren eta argiaren printza bakar bat ere eskeintzea. Norberak onar
|
dezake
norbera mundu honetatik ezabatua izatea, azken finean, ez da hain zaila, lo hartzearen pareko baita inoiz ez esnatzeko. Baina maite izan ditugunak eramanak izatea, hori da ezin onartua.
|
|
2021
|
|
|
Gainera, oso zaila dirudi amatasuna biologiatik kanpo gauzatzea —gainerako bideak alternatibak dira—, baina gai izan behar genuke umeak hazteko desioa seme alaba propioetatik aparte eraikitzen: hazkunde prozesuetan parte har
|
dezakegu
norbera erditu gabe. Desio hori zabaltzea onuragarria litzateke amatasuna bestela bizitzeko, zaintza lanak banatzeko... baina ez dugu gauetik egunera lortuko.
|
|
|
Ipuin kontalaria da Dorleta Kortazar (Eskoriatza, Gipuzkoa, 1974), eta 80 amandre ipuin kontaketa aurkeztuko du bihar, Gasteizko Oihaneder Euskararen Etxean, helduentzat, 19:00etan. Haren arabera, belaunaldien arteko harremanak beti daude presente bere istorioetan, eta horregatik amamenak ekarri nahi izan ditu gogora; baina uste du entzuleetako bakoitzak bere istorio propioa sor
|
dezakeela
norbere bizipenetatik abiatuta.
|
|
2022
|
|
|
Beste harreman batzuetan ere antzeko irudipena izateak argibide batzuk eman
|
ditzake
norbere jokaerari eta harremanak bizitzeko moduari buruz. Baliteke maitasun behar asegaitza pairatzea, izan ere gezurra baita trukean ezer jasotzeko asmorik gabe ematen dugula.
|
|
|
publikoki poztu ziren Espainiako selekzioak sekulako gol festa egin zuelako Costa Ricaren aurka eta Alemaniako taldearen aurka berdindu arren sekulako jokoa erakutsi zutelako. Ez nuke lurraldetasunarekin jolasean hasi nahi, egin
|
dezala
norberak nahi edo ahal duena. Baina pentsa dezagun guk geuk ere zintzotasunez:
|
|
|
Amarekiko identifikazio edipikoak, halakorik dagoen kasuetan, oinarri emozionala eskaintzen du desmaskulinizatze prozesuan egituraren galera kudeatzeko. Ziurtasun handi samarraz, emakumeekiko elkartasuna eta gizonekiko (bereziki, maskulinitate konbentzionala agertzen duten gizonekiko) distantzia aldarrika
|
ditzake
norberak. Emozio horiek ohikoak ziren elkarrizketetan.
|
|
2023
|
|
|
Bere senarra azkenean Jainkoarengan fidatuz hil zela. Posible zela senarrak bere burua zauritu izatea, deabruak sarritan gorputzaren zatiak kontrolatzen dituelako eta norbaiten besoa mugi
|
dezakeelako
norbere borondatearen kontra. Egin zuena nahita egin izan balu, ez zuela bekatua aitortuko bere baitaratzean.
|
|
|
...ezer gutxi ikus daiteke itsu itsuan sentitu biharamunaren talka bestondo latzaren marka larru bizitan egina urratuz urratu goaz zauriz zauri odolustuz bizitzari egunak ostuz eman arte azken hatsa horra bizitzaren funtsa jaio lan egin eta hil horrexetan daiteke bil nornahiren historia hautsa zena atzera hauts bihurtu egiten omen da hala izanen da bada Bibliak dioen bezala hala izan edo ez izan ikus
|
dezala
norberak hil behar duen berberak bereak egin aurretik zientziarako ere aldakorra da guztia materiaren egia erabat ukaezina atomo izan izan hauts jitoan doa denboran deusik gabeko geroan ezerezetik jalgia baina ez doa bakarrik milioika dira aitzitik doazkionak albotik talka egin arte bidaide karbonoak lotzen ditu horrexek hezurmamitu ertzak oro txoil eztitu leun leun utzi arte harri baten atomoa a...
|