|
2001
|
|
|
Esneari tejo edo zapore txarrik eman
|
diezaioketen
janariak elikabidetik kanpo uztea: baratxuria, tipula, errefauak, esparragoak, aza, azalorea, bruselazak, hesteki nabarmenak eta espeziak, oro har.
|
|
2005
|
|
|
Elikabiderik sofistikatuena animalia biziak harrapatzean datza, hau da, harrapakaritza da. Harrapakari gehienek, hala ere, animaliak hilda edo hiltzear daudenak jan
|
ditzakete
janari bizia urri denean.
|
|
|
Aitak, berriz, errezo egiten zuen, familia aurrera ateratzeko. Hura zuen ardura, egunean zazpi alditan meskitara joan eta Mekara begira errezatzea, amak, min gaziaren truke bazen ere, ogi bat baino gehiago ekar zezan etxera, eta berak zerri bat bezala irentsi
|
zitzan
janariaren lau bostenak. Alabak eskerrak ematen zizkion amari ogia ekartzeagatik, eta, askotan, hanka artetik behera zerion odola garbitzen laguntzen zion edota aurpegi inguruko isurki likatsua kentzen zion, maitasunez.
|
|
2006
|
|
|
Etxetik kanpo bazkaltzen baduzu, eska
|
ezazu
janaria gatz gutxirekin zerbitza diezazuten eta saltsa eta hornigaiak bereiz, jakiarekin nahasi gabe, ekar diezazkizuten.
|
|
2007
|
|
|
Bistan da, beraz, elikagai laguntzaren kudeaketan lan ona egiteak duen garrantzia. Laguntza hori eskudirutan edo elikagaientzako kupoitan gauzatzea gomendatzen da, herrialde hartzaileetako ekoizleei eta merkatuei eragin
|
diezaieketen
janari bidalketetan baino gehiago. Horrela, tokiko ekoizpena bultza daiteke, tokiko elikadura sistemak indartu eta onuradunak seguruago indartu.
|
|
2008
|
|
|
Galde
|
ezazu
janaria haurtzaindegiak berak egiten duen; bisita ezazu sukaldea eta, ahal bada, ezagut ezazu sukaldaria.
|
|
|
Saiatu behar dugu haurrak ere lagundu
|
dezan
janaria prestatzen: erosketak egitera etorri nahi duen galdetu, sukaldean laguntzeko eskatu, platerak prestatzeko eta zerbitzatzeko aukera eman.
|
|
|
67.«Zorigaiztoko ondorioak izan
|
ditzake
janarien xehekari jardueran modu temati eta itsu itsuan jarraitzeak»(. The Co operative advantage?).
|
|
|
Haur txikien portaera nahiko ohikoa den arren, elikagaiekiko jokabide zorrotz horrek bere horretan iraun dezake haurra helduagoa denean edo nerabea denean. Orduan, janariarekiko portaera horrek antsietatea sor diezaioke haurrari, gurasoek eta inguruneak' dena' jatera' behartuta' sentitzen baita, eta horrek areagotu egin
|
dezake
janariarekin duen gatazka. Gurasoek jakin behar dute elikagaien hautakortasun naturala iragankorra dela (nabarmenagoa izaten da 2 eta 6 urte bitarteko haurretan) eta, oro har, denbora igaro ahala gainditzen dutela.
|
|
2009
|
|
|
Materia organikoa egoki birziklatu ahal izateko, zaborra gaika biltzeko sistema bat ezarri litzateke eremu oso batean, eta herritarrei eskatu li tzaieke bereizita jar
|
ditzatela
janari hondarrak eta lorategietakoak (konpostatu daitezkeen poltsetan, ahal izanez gero), eta edukiontzi gris edo marroietara bota ditzatela.
|
|
2010
|
|
|
—Ekar
|
dezatela
janaria agindu zuen printzeak.
|
|
2011
|
|
|
Kafe kontsumoa erretzaileen portaera konpultsiboarekin lotzen da, eta berriz erortzeko arrisku faktorea da. Aldiz, te berde suabeak, infusioek, zuku naturalek, barazkiz egindako saldek, esne edariek edo sojaz, oloz edo arrozez egindako edariek beharrezko energia eman
|
dezakete
janari nagusien arteko denbora tarteei antsietaterik gabe aurre egiteko. Dietetika zentroak planteatzen dituen funtsezko aldaketa dietetikoen laburpena hauxe da:
|
|
|
Nola lagundu dezakete kontsumitzaileek? Kontsumitzaileek hainbat jarraibide ekologiko har
|
ditzakete
janaria alferrik ez galtzeko. Neurri horiek ingurumenari eta poltsikoari lagunduko diete:
|
|
|
Espainian, Osasun, Gizarte Politika eta Berdintasun Ministerioak ildo beretik jo nahi du Elikagaien Segurtasunari eta Nutrizioari buruzko Legearen Proiektuak elikagaiei lotuta jasotzen dituen oparien erregulazioan ere. Helburua da haurren obesitatea eragin
|
dezaketen
janari eta elikagai mota guztiei zailtasunak jartzea.
|
|
2012
|
|
|
Lagerretan dituzte eta hilean 40 euro ematen dizkiete. Gainontzeko diru-laguntza zerrenda mugatu batzuetatik aukeratu
|
dezaketen
janari eta arropatan jasotzen dute. Uztailean ebatzitako epaiaren ondorioz, orain eskudirutan 134 euro jasotzen ari dira, baina errefuxiatuek diote ez dela nahikoa.
|
|
|
Norbaitek pentsa
|
dezake
janari lasterraren gisakoa dela hori, ez batere osasungarria, baina hor ere denetarik dago, eta osagaiak elikadura irizpide egokiekin hautatuz gero eta bakoitza neurri egokian nahasiz gero, elikaduraren eta gomendio dietetikoen ikuspegitik oso ontzat jotzeko moduko platera osatuko genuke.
|
|
|
Ordu artean zapaltzen duen jabe batek ohitura kutsa diezaioke txakurrari, eta, agian, noiznahi eska
|
diezaioke
janaria.
|
|
|
Horrek azaltzen du zeinen garrantzitsua den mugak non dauden erakustea: non zaunka daitekeen eta non ez, edo norengandik onar
|
dezakeen
janaria. Zakurra obedientzia lehiaketa batean parte hartzeko entrenatzeak berekin dakar jabea eta txakurra denbora gehiago elkarrekin pasatzea.
|
|
|
17/ 2011 Legeak, elikadura segurtasunari eta nutrizioari buruzkoak, ez die uzten eskola umeei horrelako produktuak saltzen, eskolan dauden bitartean behintzat. Helburua da, beren ezaugarriengatik, haurren gizentasunari mesede egin
|
diezaioketen
janari eta elikagai guztiei zailtasunak jartzea. Janariaren saria haurraren osasuna da 1,8 1,8 La iniciativa del gobierno local de San Fracisco se fundamenta en que mediante el regalo de juguetes con la comida rápida se facilita el consumo de alimentos insanos entre los niños, lo que a su vez es un hábito favorecedor de la obesidad infantil.
|
|
|
Beste aukera interesgarri bat berarekin ezkutatzean jokatzea da. Jan
|
ezazu
janari heze pixka bat, eta eseri parkean edo etxean. Txakurrarekin ezkutatzeko jokoa etxe barruan egiten bada, hobe da jostailua kamiseta batekin edo beste jantzi zahar batekin estaltzea, etxebizitza zikintzea saihesteko.
|
|
2013
|
|
|
Katuak, pertsonak bezala, ez dira gai dieta bidez jaten dituzten elikagaiak zuzenean hartzeko. Gorputzak osagai sinpleagoetan eta felidoen organo eta muskuluek erabil
|
ditzaketen
janarien karbohidratoak eta proteinak hautsi behar ditu. Elementu horietako bat glukosa da, eta horrek ematen dio animaliei behar duen energia.
|
|
2014
|
|
|
Apetitua piztu edo joan egin daiteke. Gehiegi janez gero, nahasteak sor
|
ditzaketen
janariak kontrolatu egin behar dira, eta gaixoaren pisua ere kontrolatu egin behar da.
|
|
|
Ananak, fruta gehienek bezala, eduki kaloriko ertaina du; beraz, dietako kaloria ekarpena kontrolatzen lagun dezake. Azken plater gisa fruta jatea menu bateko kaloriak jaisteko modu egokia da, beste postre batzuek nabarmen handitu
|
baitezakete
janariaren kaloria kopurua. Adibidez, jogurt krematsu greko batek 170 Kcal ematen ditu errazio bakoitzeko; txokolatezko pastel batek 350 Kcal eman ditzake, eta esne gaindun flan batek 250 Kcal.
|
|
2015
|
|
|
6 Gogoan izan
|
bezate
janaria nork prestatua izan behar duela, eta zorionekotzat izan bitzate beren buruak Martarekin zerbitzari izateaz. Kontuan izan bezate, egiazko apaltasuna, Jaunak beraiekin zer egin nahi duen huraxe egiteaz pozik egotean dagoela, eta beren buruei mirabe ezerezak deitzean.
|
|
|
Albaitariaren arabera, txakurrak alergia du elikagai batzuei. Hurrengo artikuluak azaltzen du zer esan nahi duen horrek eta nola lagundu
|
diezaiokegu
janariari alergia dion txakurrari. Lehen aholkua etxean dieta hipoalergenikoa egitea da, janariaren zer osagai eragiten duen jakiteko.
|
|
|
Eta espetxean daudenengatik, espero
|
dezagun
janaria ongi egotea.
|
|
2016
|
|
|
Aukera osasungarri bat egongo al da trenez bidaiatzen duzun bitartean? Aldatu zure ingurua, jan
|
ezazu
janaria (osasungarria) Ez da ezertarako balio 99 kaloriako barratxo bat metroan erostea, etxera iritsitakoan tomatearekin bazkaltzen bada. Nola arindu egoera horien guztia?
|
|
2017
|
|
|
makarroiak, albondigak eta ijito besoa. Aldiz, nahi duenak etxetik eraman
|
dezake
janaria, eta horiek doako txartela eskuratu dute, lekua erreserbatzeko.
|
|
|
–galdetu zion sarjentuak, eguneroko kontu haiek berez eginak egon behar luketela pentsatuko balu bezala?. Sar
|
dezatela
janaria barrura, kabu.
|
|
|
Trazabilitatea. Osagai bakotxaren nundik norakoa argi agertu behar da, janarien prestatzearen une bakotxa bezala, ahantzi gabe ondotik laborategiak neurtu behar duela zenbateko iraupena izan
|
dezaketen
janari horiek...
|
|
2018
|
|
|
Agindu eman nien nobleei eta betidanik Erregeren aldeko izanei bil
|
zitzatela
janariak beren sotoetan; premiazko kasuetan bakarrik irten zitezela kalera, eta inoiz ez sargori egunetan; irakindako ura bakarrik edan zezatela; txerriki gatzatu gabeak eta arraina jatetik begiratu; ez zitezela ezergatik ere etxekoa ez zen emakumearekin ohera...
|
|
2020
|
|
|
Lehenengo behintzat Jorjek bila
|
dezagun
janaria. Badira hogeita lau ordu jan gabe gaudela eta.
|
|
|
Alde horretatik, garrantzitsua da hidratazio ezin hobea izatea, eta, beraz, adituek gogoan izaten dute gomendatutako bi litro ur baita gure gorputzeko likidoak mantentzen laguntzen duten elikagaiak ere. Alde horretatik, hidratazioa mantentzen lagun
|
dezaketen
janarien artean, hauek egin daitezke: ilarrak, saldak eta kremak lehenestea barne hartzen duten ur, lekale eta barazki kopuruagatik.
|
|
|
Hala ere, gure burujabetzaren birkonkista gure ikuspegiaren erdigunean jartzean, posible da portaera ingurumen eta gizarte erronkekin bateragarria den norabide baterantz aldatzea, eta, aldi berean, emantzipazio logika baten barruan kokatzea. Har
|
dezagun
janariaren adibidea. Nekazaritzako elikagaien eredu nagusian, abstrakzio bat jaten dugu, ez dakigu non ekoizten diren elikagaiak, zer baldintzatan, zer ingurumen eta gizarte kostutan.
|
|
|
Oinarrizko elikagaien eskasia zela-eta, pertsona bakoitzak eros
|
zezakeen
janaria mugatuta zegoen eta errazionamendu kartillaren bidez kontrolatzen zen. Herritar bakoitzak kupoi batzuk zituen astean zer eros zezakeen mugatzeko.
|
|
|
Gogor besarkatu du laguna baina, segundo gutxiren bueltan, leun errefusatu du besarkada, eta bere printzipioen kontra ariko balitz bezala, begi makur gehitu dio: “Gaur, mesedez, ez nazan gehiegi ukitu eta ez
|
ezan
janaririk atera, ez dinat arriskatu nahi. Gogotsu zauden, eta ez zienat izorratzeko aitzakia txikienik ere eman nahi”.
|
|
|
Babuinoak egunaren erdia pasa
|
dezakete
janari bila.
|
|
2021
|
|
|
35.2.6d Balio destinatiboa ere izan dezakete egitura horretako osagarriek, gertakariak zer denbora duen xede adieraziz; horrelakoetan ere osagarriak ez du adierazten noiz gauzatu den gertakaria, zer denborari begira gauzatu den baizik: Beroki berria erosi dut negurako; Ari al zara dirua aurrezten zahartzarorako?; Gorde
|
ezazue
janari pixka bat biharko eta etziko; Gaurko erosi nituen onttoak, baina gose ez bazarete, bihar jango ditugu; Horrek ez du oraingo balio; Gorde ezazu zerbait ordurako; Zu ere hasiko zara lanean noizbait, aholku bat emango dizut ordukotz.
|
|
|
Maiatzaren 4tik, Hernaniko Txantxilla auzo inguruan dabilen edonork eraman
|
dezake
janari ontziratua etxera, deus ordaindu gabe. Aski da makinako botoia sakatzea, konpostagarria den ontzian bildutako errazioa hartzeko.
|
|
|
Dena haur bakoitzaren gastu kalorikoaren, kantitatearen eta maiztasunaren araberakoa da. Ez
|
dezagun
janaririk demonizatu, hezi dezagun herritarra elikaduraz”, defendatzen du Frabettik. “Elikagai bakoitzak zer ematen duen jakiteak aukera emango lieke gurasoei egunero kontsumi daitekeen edo ez erabakitzeko, edo errazio oso baten ordez haurrari erdia bakarrik eman behar dioten erabakitzeko.
|
|
|
Hainbat hipotesi proposatu dira nanismo intsularraren fenomenorako, besteak beste baliagaien murrizketarena. Adibidez, herbiboro handiek, hala nola elefanteek eta errinozeroek, bazkatze lurralde oso zabalak behar dituzte elikatzeko, eta urtaroekin batera ehunka edo milaka kilometro egin
|
ditzakete
janari egokia bilatzen. Baina irletan ezinezkoak dira horrelako ibilaldi luzeak, eta, hortaz, hautespen naturalak tamainaz txikiagotzera derrigortu ditu, irlaren neurrira doitu ahal izateko dituzten beharrizan metabolikoak.
|
|
|
Ez
|
ezazue
janaririk espero, ez baitaukagu.
|
|
|
Parteka
|
ezazue
janaria!
|
|
|
Azkar. Eskegi zure gauzak pertxan eta atera
|
ezazu
janaria.
|
|
2022
|
|
|
“Garbi jateak” barnean hartzen du elikagai ultraprozesatuak ahalik eta gehien murrizteko edo are ezabatzeko asmoa, baita etxean fruta eta barazki gehiago prestatzeko ere, plater bakoitzaren osagai guztiak kontrolatzeko, hala nola gatz kopurua, gantz mota edo erantsitako azukreak. Printzipio horien aurrean pertsonak duen malgutasunaren arabera, harreman osasungarria izan
|
dezake
janariarekin edo elikadura jokabidearen nahaste baten inguruko lurraldeetan sar daiteke, hala nola ortorexian. Herritarrek “garbi jatea” edo clean eating zer ulertzen duten jakiteko, International Food Information Council (IFIC) erakundeak 1.000 heldu baino gehiagoren azterketa egin zuen 2021eko maiatzean.
|
|
|
Etxeko sofatik munduko jakiak ezagutzeko aukera ematen digu Phil Rosenthalek eta, askotan, jaten dituen jakien zaporeak nolakoak diren igartzeko aukera ematen duela dirudi. Beraz, zure hurrengo bidaia telebistaren aurrean egin nahi baduzu, aukera ezazu zure helmuga eta goza
|
ezazu
janariaz. On egin eta bidaia on!
|
|
|
Hotelen artean jatetxe eta taberna batzuk dituen zona bat topatu dute, eta eztabaida txiki bat izan dute Elenak eta Aitorrek: emakumeak nahiago zuen janari mexikarreko terraza batean afaltzea, baina Aitor ezezkoan dago, mutikoengatik –" Ez zaie gustatuko" –, eta hanburgeseria edo pizzeria bat hobetsi du, Elenaren arbuioa jaso duen proposamen bat –" Ez dugu ba etxean lortu
|
dezakegun
janari mota berdina eskatuko; gauza berriak egitera etorri gara hona" – Umeek nahiago dute hanburgesa –" Patata frijitu askorekin!" – Azkenean, ez bata ez bestea: ororen gainetik hanburgeseria itxura duen lokal batean eseri dira, baina hanburgesez gain takoak, burritoak, guakamolea eta halakoak eskaintzen dituena.
|
|
|
Zeren ez baitakit zergatik esertzen naizen mahai honetan egun osoan, ordaindu ahal duten kabroi aberatsei laguntzen, milioiak aurrezten zergekin, jendeak han kanpoan nekez eraman
|
dezakeenean
janaria etxera.
|
|
2023
|
|
|
Bi animaliei janaria aldi berean eskaintzeak, bere kargura dagoen gizakiaren lana errazteaz gain, eguneroko errazioa iristean iletuek antsietatea izatea saihesten du. Orduan, prozesua azkartu
|
dezakegu
janari bera janontzietan irauliz. Ez dugu behar, nahiz eta batzuetan tentatuta egon eta ia behartuta egon (horietako batentzat pentsurik gabe geratu garelako, adibidez).
|
|
|
Zainketa bereziak Aurpegiko, lepoko eta isatsaren inguruko zimurrek arreta berezia behar dute. Larruazaleko narritadurak eta infekzioak eragin
|
ditzaketen
janari, zikinkeria edo hezetasun hondarrak aztertu eta garbitu egin behar dira, eta ondo lehortu ondoren. Bere anatomia eta txatu mutur bereizgarria direla eta, oso gaizki jasaten dituzte muturreko klimak.
|