|
2001
|
|
|
• Hirugarren analogiak dio: " Substantzia guztiak, espazioan aldi berean hauteman
|
ditzakegun
heinean, elkarrekintza osoan aurkitzen dira" (B256 (E226)). Komunitatea, aldi berean diren gauzen aniztasunaren sintesia da.
|
|
2002
|
|
|
Baina on line ikasketek zerbait ahalbidetzen badute espazioaren muga haustea da. Horrela, euskaldunok atzerriko unibertsitateetan ikas
|
dezakegun
heinean, atzerritarrek ere geurean ikas dezakete. Jarraian etxeko eskaintzaren errepaso txiki bat egingo dugu, ikuspegia zabaltzeak gai honi orrialde kopuru gehiago eskaintzea eskatuko bailuke.
|
|
|
Alabaina, gure ikerketa honetan hori guztia aztertzeko lekurik ez dagoenez, eskura dauzkagun zenbait informazio iturriz soilik baliatuko gara narratzaileek gaurko euskal literatur sisteman duten leku hegemonikoa zehazteko. Hauen artean gurean egin diren zenbait inkesta soziologiko erabiliko dugu, garaiko euskal literaturaren kanona iradoki
|
dezaketen
heinean.
|
|
2004
|
|
|
Azken hamar hamabost urteetan, beste zenbait aldizkariren eta batez ere Euskaldunon Egunkaria ren agerpenarekin, haien oihartzuna txikitu egin da, baina aldi berean pixkanaka benetan dagokien dimentsioa eta funtzioa hartu dute. Seguru asko biziraupena zaildu zaie (harpidetza kopuruei eta diru laguntzei eustea zailagoa izaten da, tamalez, banatzeko gehiago direnean), baina, bestetik, egokitzapen eta normaltze prozesu hori positibotzat jo dezakegu, bakoitzak benetan dagokion leku naturala har
|
dezakeen
heinean.
|
|
|
Gizakia hezkuntzaren bidezbihu rtzen da gizaki, eta horrek hertsapena eskatzen du, nahiz eta azken helburua gizakiaren pentsatzeko eta ekiteko askatasuna izan. Kanten arabera haurrari irakatsi behar zaio ezen bere helburuak lortu ahal izango dituela besteekeu renak lor
|
ditzaketen
heinean (eta, beraz, gizartean dauden ezberdinketen oinarrian berdintasuna dagoela).
|
|
2005
|
|
|
Baina, bestetik, Internet babesgune bihur daiteke, ezkutuko patologiak suspertu edo elikatzeko ere balio
|
dezakeen
heinean.
|
|
2007
|
|
|
Edonola ere, Zalduak irakurlearen eta idazlearen arteko bitartekarien ezabatzea positibotzat jo zuen Sustatu.com atariaren 5 urteurren jaian esakainitako Nola salbatuko duen Internetek Euskal Literatura mini hitzaldian. Hori da idazleak blogei eta oro har Interneti ikusten dion bertuterik handiena, literatur produkzioaren demokratizazio handiago bati ateak ireki
|
diezazkiokeen
heinean. Are kritikagintzarenari ere.
|
|
2008
|
|
|
1898 inguruko datu zehatzik ez badut ere, ildo berean doan garai hartako aipu bat azaldu zait: Pablo A ltzola bilbotar liberalak Sabino Arana kritikatzeko 1898an idatzi zuen artikulu batean, ez zion garrantzia handirik ematen euskal separatismo arriskuari bere baitan, ez bazen frantses hedapena erraztu
|
zezakeen
heinean: «riesgo de que este desafecto [jeltzaleena Espainiarekiko] pudiera transformarse, andando el tiempo, en la inclinación hacia Francia de varias regiones situadas en la orilla izquierda del Ebro».
|
|
|
Sexu jazarpen moten artean, besteak beste, hurbiltze sexuala, mesede sexualen eskaera eta sexu arloko portaera fisiko zein hitzezkoak egon daitezke. Alde batetik, portaera horren onarpena, esplizitoki edo inplizitoki, gizabanako baten enpleguaren edo hezkuntzaren gain ondorioak ekar
|
ditzakeen
heinean; bestetik, portaera hori onartzea edo errefusatzea gizabanako horri dagozkion erabaki akademiko edo laboralen oinarri gisa erabiltzen denean; edo, azkenik, halako portaera baten helburua edo ondorioa gizabanako baten ekintza akademiko edo profesionalerako oztopo bihurtzea denean, lan edo hezkuntza inguru erasokor, beldurgarri edo apalgarri bat sortuz alegia. (...) Argia izango da alde horretatik UAAko politika:
|
|
2009
|
|
|
Hala, bada, ama izan nahi eta amaorde izatera kondenaturik ote zegoen? Zalantzarik ez, Ernestinaren bularrek haurrari esnearen mama gozoa ezin eskain
|
ziezaioketen
heinean, baina hartan ere mailak eta mailak zeuden, beharbada, amago edo ez hain ama izateko moduak, alegia; zer, izan ere, haurrari bularren lur hura eskaintzen bazion, haurrak gutxienez lur bat izan zezan?
|
|
|
Hala, bada, ama izan nahi eta amaorde izatera kondenaturik ote zegoen? Zalantzarik ez, Ernestinaren bularrek haurrari esnearen mama gozoa ezin eskain
|
ziezaioketen
heinean... baina hartan ere mailak eta mailak zeuden, beharbada, amago edo ez hain ama izateko moduak, alegia; zer, izan ere, haurrari bularren lur hura eskaintzen bazion, haurrak gutxienez lur bat izan zezan. Harik eta, beste egun batean –Ernestinak haurra bere gain hartu zuèn zazpigarren egunean doi–, atorra eta kortsea lasaitu eta bere bularretan ipini zuen arte; eta hantxe edukitzen zuen haurra, bai biberoia emateko, eta bai gero ere, bere bularren aurka estutzeko; egun batean, gainera, haurraren ezpainek Ernestinaren titi puntak aurkitu, eta hantxe ibili zitzaion haurra jolasten eta endredatzen, emakumeak, beldur eta nazka guztien gainetik, plazeraren antzeko zerbait sentitzen zuela lehen aldiz:
|
|
2010
|
|
|
– Urpean geldi daitekeen eremua da, eta ondorioz, ur emari altuak gutxitzenlaguntzen du, urak har
|
dezakeen
heinean, uholde mailak gutxituz, ibaianbehera dauden herriguneei mesede eginez (babes sistema berria), UholdeZuzentarauarekin bat eginez.
|
|
2015
|
|
|
diseinua, programazioa, musika, argazkiak, gidoia, bikoizketa… Joko arrakastatsuenek pelikula baten tamainako esfortzua eta aurrekontua eskatzen dute. Denbora tarte horretan merkatua dantzan mantendu ahal izateko, haien katalogoetan bestelako joko batzuk txertatzea komeni zaie, eta zirrikitu hori baliatzen dute proposamen" alternatiboek", hutsunea bete
|
dezaketen
heinean.
|
|
|
Beharrezko da jakinaren gainean joan zaiteztela konparazio honetara. Beharbada, honen bitartez, nahi izango du Jainkoak arimei egin nahi izan dizkien mesedeetatik eta hauen arteko desberdintasunetatik, nik uler
|
ditzakedan
heinean, zuei pixka bat aditzera ematea; guztiak ditu inork ulertu, asko baitira; are gutxiago ni bezalako kaskar batek; izan ere, Jaunak egiten dizkizuenean, ez dagoela egin ezinik jakitea, oso pozgarri gertatuko zaizue; egiten ez dizkion hari, berriz, Jaunaren ontasun handia goresteko; zeruan dauden gauzak eta dohatsuek gozatzen dutena gogoan erabiltzeak ez digu kalterik egiten, alderantziz bai... poztu eta beraiek gozatzen dutena erdiesten saiatzen gara; horrela, era berean, ez digu kalterik egiten erbeste honetan hain Jainko handia kiratsez beteriko har batzuekin harremanetan jar daitekeela jakiteak; eta hain ontasun ona eta erruki neurrigabea maitatzeak.
|
|
|
9 Honelako etxe batean bada bat, haietan dauden guztien artean Jainkoaren miraberik handienetakoa dena, nik uler
|
dezakedan
heinean, espiritu, penitentzia eta apaltasun handikoa eta Haren Maiestateak mesedeak egiten dizkiona, eta hala ere, ez ditu ulertzen Konstituzioetako zenbait gauza. Kapituluan besteen faltak jakinaraztea karitate gutxiko zera iruditzen zaio eta ahizpen faltarik ez dela esan behar dio eta horrelako gauzak; hainbat gauza esango nituzke Jainkoaren mirabe zintzoak diren ahizpa batzuei buruz eta beste gauza batzuetan adimen argia dutenei alde handia kentzen dietenei buruz.
|
|
|
2 Beharbada pentsatuko duzue, ene alabak, hori ez doala ongi, gauzak zuhurtasunez egitea oso goragarria delako. Gauza bat hartu behar duzue kontuan, eta zera da, Jaunak (uler
|
dezakezuen
heinean, noski, ziur ezin baita jakin) zuen eskaria entzunik, hau da, musu eman diezazuela bere ahoko musuaz, eta hau ondorioetatik ezagutzen da, ez duzue gelditu behar ezertan, zeuen buruaz ahaztu baizik Senar hain gozo honi poz ematearren. Haren Maiestateak seinale ugariz sentiarazten die bere presentzia grazia honetaz gozatzen dutenei.
|
|
|
Izan ere, hezkuntza erreformarako gakoa den goi mailako hezkuntzan irakasleriaren garapenari arretaberezia eskaini bazaio ere, orain arte, programa hauen inpaktu globalaren ebidentziarik ez da, parte hartzaileen asebete maila klabeetan soilik neurtu izan delarik (Brew, 2007). Inpaktuariburuzko ebidentzia beharrezkoa da irakasleriaren garapen ekintzak diseinatu ahal izateko, etaare gehiago, ebidentzia horiek ikerkuntza eremu gisa irakasleriaren garatzaile edo formatzaileen (developer) talde profesionala sortzeko lanean lagun
|
dezakeen
heinean (Lynn Taylor eta RegeColet, 2010).
|
|
|
Gehiegizko mirespena exijitzen die ingurukoei, eta ez du enpatiarako ahalmenik. Enpatia hori soilik darakutsa abantailaren bat beregana dezakeen heinean eta miretsia izateko bere beharrak ase
|
ditzakeen
heinean.
|
|
2016
|
|
|
sekula ez egilea. Idazlea, zalantzarik gabe, lagungarria izan daiteke irakurle talde baten saioan, obrari buruzko argibide inportanteak eman
|
ditzakeen
heinean. Baina kontuan hartu batzuetan kontrakoa gerta daitekeela hain justu, idazleak, epaiketa bateko salatuak bezala, ez du zertan egiatia izan bere obrari buruz?, eta arrisku gehigarri bat dagoela, gainera:
|
|
2017
|
|
|
Uneotan Auzitegi Gorenaren eskuetan dago erabakitzea taberna giroko liskarra terrorismoa den edo ez eta Madrilen edo Iruñean epaitu behar ote den. Ebazpenak jurisprudentzia ezar
|
dezakeen
heinean, Altsasutik harago doaz ondorioak, eta, horregatik, herrian hilabeteotan auzipetuen alde egin den defentsaren onurak ere zabalagoak dira.BERRIAk Altsasura jo du, eta herri mugimenduko lagunekin hitz egin du hilabeteotako bizipenak eta egindako lana gertutik ezagutu nahirik. Euretako bat da Jokin Goikoetxea, eta hark, adibidez, oso argi du egin den guztiaren garrantzia:
|
|
|
Zergatik? Herria aske eta berdin delako betiere bere burua gaitasun berdinekin gobernatu
|
dezakeen
heinean. Horregatik, demokratizazioaren prozesua ez da sekula amaitzen, sekula ez delako egongo norbanako berdin aske eta berdin gaien gizarte bat; aitzitik, gizartean beti egongo dira berdindu eta boteretu behar diren eremu zabalak, borroka politikoaren eta politizazioaren bidez. Nire tesien arabera, hortaz, askatasuna eta berdintasuna ez dira menderakuntzaren eta gatazkaren gabezia, nahiz eta pentsamolde nagusiek horixe aldarrikatu (liberalismoa, komunismoa eta anarkismoa barne).
|
|
|
Hots Frantziako erregea autokrata hutsa da, Frantziako erreinua despotismorantz doa pausoka: errege bakarra, erresuma bakarra, hizkuntza bakarra, erlijio bakarra, pentsakera bakarra. erregeak kontrola
|
dezakeen
heinean. Laster Calvinen Eliza erreformatuak horren berri jakinen du, protestante andana bat sura joanen delarik.
|
|
2018
|
|
|
Eta, hala ere, ezin esan motel gabiltzanik, euskararen estandarizazioa bukatuxea baitugu... oro har; alegia, erabilera normalizaturik gabeko hizkuntza minorizatu batek buka
|
dezakeen
heinean, zeren gauza bat baita kontu asko arauturik egotea, eta beste bat, bestelakoa guztiz, eredu estandarra guztiz sustraitzea eta mamitzea, dagozkion alorretan, erabiltzaileak eroso sentitzeraino. Prozesua berandukoa izan da, oso oso bizkor egina, in extremis:
|
|
2019
|
|
|
udalerri euskaldunez eta, oro har, erabileraren bilakaeraz egindako diagnostikoetan aparteko abildadea eta zuhurtzia erakutsi du. gai horretan dihardu orain ere, analisi demolinguistikoen haritik egiten ari den doktore tesia dela medio. gorabidean datorren izarra dugu Iñaki: bertako ezagutza xehea mundu zabaleko perspektiba teorikoan txertatzen asma
|
dezan
heinean, eta bide horretan doa, etorkizun oparokoa. hamabi hamahiru urtez lankide dugun Lionel Joly euskaldun frantsesa1, Sorbonako hizkuntza soziologian doktorea, dugu azken iritzi emailea. mintzajardunaren giza arteko gertakari hurbilen neurri izariak zehazteko doai berezia du Lionelek. eguneroko gertakari horiek konstruktu teorikoen marko zabaletan txertatzen ongi trebatua da eta euskararen os... bien berri daki, gutxik adina.
|
|
|
handienekoak.Barne Poztasun Gordinaren aplikazio efektiboa ipuinetakoa iruditu arren, hiru irakaspen argi eskaintzen ditin: batetik, zoriona eta memoria zuzenki loturik daudela (zoriontsuak garela gogoratu
|
dezakegun
heinean gaitun zoriontsu); bestetik, askoz zoriontsuagoak izango ginatekeela egunero bezperako pozak errepasatuz gero(, minutu bat goizero, bilatu youtuben); eta, azkenik, batzuetan ahaztu egiten dinagula diruak ez omen dakarrela zoriona, baina zorionari ere prezioa jartzen dion mundu batean bizi garela.
|
|
2020
|
|
|
KKRk epe laburrean jokatu izan du enpresak erosiz eta suntsituz, mozkin lasterrak irabazi nahian prozesuan. Orain, ordea, ikasi omen dute erositako enpresek monopolioak sor
|
ditzaketen
heinean, mozkin jario emankorra mantendu daitekeela kostu gutxirekin.
|
|
|
Errua, ziurrenik, ez da gainera Magritterena, publizitateak eta margolaritza surrealista kitschak egin duten haren irudien eta eskemen gai hustiaketarena baizik. Baina aipatu beharrean aurkitzen naiz, nire kritika (edo dena delako) honetan eragina izan
|
dezakeen
heinean.
|
|
2022
|
|
|
Funtsean, biziberritzeari dagokiola hausnarketa bide berri bat zabaltzea da helburuetako bat. Azkenik, ondorioztatuko da hizkuntzaren biziberritzean funtsezkoa dela hizkuntza kultur testuinguru batean lantzea, aukera honek hizkuntzaren erabilera areagotu
|
dezakeen
heinean. • Hitz gakoak:
|
|
|
Suteen gaineko abisuak ere egiten ari gara, eta badirudi eraginkorra izaten ari dela. Horrek poza ematen digu, prebentzioan lagundu
|
dezakeen
heinean.
|
|
|
bere egin
|
ditzakeen
heinean,
|
|
|
Manifestuaren eduki zehatzetik harago18, agiri horrek Ajuriaeneko Itunak finkatutako aurkaritza egituraren lehen lerroa leherrarazten zuen, ordura arte ENAMi ezarritako bazterketa apurtuz eta elkarlanerako bide berri bat zabalduz. Horren eragina bi sindikatu hauen arteko ekimen bateratutik harago zihoan, abertzaletasunaren baitako bi familia politiko nagusien arteko artekaritzari bide eman
|
ziezaiokeen
heinean. Artekaritzak" deslotuak zeuden gune sozialen arteko lotura" errazten du, zeinak" bien arteko edota hirugarren batekin harremanetan bitartekaritza lana egiten duen" (MTT, 2005:
|
|
2023
|
|
|
" eskumenen egikaritzari dagokionez, autonomia printzipioa legalitate kontrol batekin bateragarria da. Baina ezin daitezke esparru honetan ulertu toki erakundeen gaineko kontrol generikoak eta zehaztugabeak, horiek Estatuko administrazioaren mendetasuna ekar
|
dezakeen
heinean" 167.
|