|
2002
|
|
|
Aipatzekoa da nekazaritza biologikoaknabarmen egin duela gora azken urteotan Euskal Herrian. Zenbait datuadierazgarri aipatzearren, esan
|
dezagun
Hego Euskal Herriko lau lurraldeetan, artean, urtebetean soilik, %30 igo direla nekazaritza motahonetarako erabiltzen diren lursailen hedadura eta ekoizleen kopurua. Gauregun, EAEn 92 ekoizlek dihardute zeregin honetan, orotara 517 hektareakolursailak jorratuz.
|
|
2006
|
|
|
Antzeko iritziak topa
|
ditzakegu
Hego Euskal Herrian. Joxemi Zumalabe elkartearen Fite!
|
|
2010
|
|
|
–Aitortu egin zen bi estatu eta hiru esparru juridiko administratibo daudela. Abertzale bezala, esan
|
genezake
Hego Euskal Herriak, Nafarroa barne, osotasun bat egiten duela, baina esparru juridiko administratiboak kontuan hartu behar baditugu, esaten badugu hiritargoaren borondatea errespetatu egin behar dela, nafarrena bereziki bereizi egin behar dugu. Kostatu egin zitzaigun, baina onartu zen?.
|
|
2015
|
|
|
Hiru hizkuntza jakiteak, berriz, funtzio orekatzailea izan dezake. Espainola jakinez eta Espainiako erreferentzia batzuk ezagutuz, uler
|
dezakegu
Hego Euskal Herriko euskaldunak noiz ari diren espainolaren eraginpean. Halaber, ohar gaitezke noiz erabiltzen ditugun frantsesaren edo Frantziako ohituren kalkoak.
|
|
|
7 Osa
|
ezazu
Hego Euskal Herriko pobrezia datuak deskribatzen dituen grafikoaren iruzkina.
|
|
|
Oragarre herri euskalduntzat sal
|
geniezaioke
Hego Euskal Herriko nornahiri arazo handirik gabe, baina ez da guztizko egia; herri honetan ez da 40 urte inguruko jende erdaldunik falta, ergo... frantsesak indar handia hartu du Oragarren. Halaz ere, Parisen sehi egon zen emazteki oragartar batek naturaltasun osoz ahoskatzen du dardarkari hobikaria enekiko elkarrizketan Behauzen; elkarrizketan gurekin batean den haren senar behauztarrak ere hobikaria ahoskatzen du:
|
|
2016
|
|
|
7 Osa
|
ezazu
Hego Euskal Herriko pobrezia datuak deskribatzen dituen grafikoaren iruzkina.
|
|
|
6, 6, 7, 8 eta 9.1 Balioespenaren batez bestekoa da, delako.2 Moda da, delako.3 Mediana da, delako.c) Honako maiztasun taula honetan herri bateko familien osaeraren informazioa dugu.1 Zenbat familiak parte hartu zuen ikerketan? 2 Zein dira banaketaren batez bestekoa, mediana eta moda, d) Honako barra diagrama honetan, gure herrian hilabetean izandako eguzki orduak datoz adierazita. Zein izan zen eguzki orduen batez bestekoa hilabete horretan? 7 Osa
|
ezazu
Hego Euskal Herriko pobrezia datuak deskribatzen dituen grafikoaren iruzkina.Barra diagrama anizkoitzeko grafiko horrek berri ematen du eta urteak konparatzeko eta aztertzeko ea zer zailtasun dauden hil amaierara iristeko.2010 urtean, biztanle gehienek(%) zioten zailtasun apur batekin iristen zirela hil amaierara. Aldiz, biztanleen laurden batek(%), gutxi gorabehera, adierazi zuen ez zuela zailtasunik.Bestalde, biztanleen gutxiengo batek(%) zailtasun handiz iristen zela esan zuen.Hego Euskal Herriko pobrezia datuakHil bukaerara iristea(%) urtean, biztanle gehienek(% 57,7) adierazi zuten zailtasun apur batekin iristen zirela hil amaierara; gutxiengo batek(%), berriz, zailtasunik ez zuela.
|
|
2019
|
|
|
Unai Rementeriaren Andoni arrain saltzaileak eta Iñaki Anasagastiren Charlie Otegiren aingeruek ostendu egin dute, ordu batzuez bada ere, hauteskunde kanpainan hasi zenetik sare sozialetan puri purian egon den beste eztabaida: Carles Puigdemont buru duen JxC Junts Per Catalunya zerrendak nolako emaitzak izan
|
ditzakeen
Hego Euskal Herrian Europako Parlamenturako hauteskundeetan.Kanpaina hasi bezain pronto, mezu ugari barreiatu dira sarean, euskal herritarrei Puigdemont presidentea buru duen zerrendaren aldeko botoa eskatzeko. Bi multzori zuzendu dizkiete mezuak:
|
|
2020
|
|
|
Oro har, EAEko eta NFEko gizarte babesa ez da bereziki nabarmena Europako testuinguruarekin alderatuta. Taulak aztertuz, ikus
|
dezakegu
Hego Euskal Herriko gastua EB bataz bestekoaren azpitik kokatzen dela gaixotasuna/ osasun laguntzan, elbarritasunean, zahartzaroan, familia/ seme alabak eta etxebizitzan.
|
|
|
...ezurtz alarguntasunera, langabeziara eta gizarte bazterketara bideratutako gizarte babesean, eta kontuan izanik horiek gizarte babesaren proportzio txikiena irudikatzen dutela, gizarte babeseko atal guztiei eskainitako babes sozial eta publikoa kontuan hartuta, eta, zer esanik ez, familia eta seme alabak zaintzeko emandako diru publikoaren urritasuna lehen lerroan jarriz, behin behinean ondoriozta
|
dezakegu
Hego Euskal Herriko ongizate erregimena mediterranearra dela eta Espainiar estatuaren sailkapen berean kokatzen dela.
|
|
|
Hainbat faktorek azal
|
dezakete
Hego Euskal Herrian defizita proportzioan handiagoa izatea: besteak beste, hileko batez besteko pentsioa Espainiakoa baino 224 euro handiagoa izatea –1.220 eurokoa zen 2019an– Industriak euskal ekonomian izan duen pisua dela eta, azken hamarkadetan soldatak eta kotizazioak Espainiakoak baino handiagoak izan dira, eta, ondorioz, orain handiagoak dira pentsioak ere.
|
|
|
Pentsio horien ordaina berdintzeko nahikoa izan ez arren, diru sarreren atalean Espainiak baino abiapuntu hobea izan
|
lezake
Hego Euskal Herriak, kotizazio sozialak handiagoak baitira. 2018an, langile bakoitzaren batez besteko kotizazio oinarria 2.178 euro zen hilero, Espainian baino 355 euro gehiago.
|
|
|
zaintza lanen% 86 etxean edo familian burutzen da, gainontzeko% 14, ordea, beste eremuetan(% 51 zerbitzu pribatu informaletan;% 3 zerbitzu pribatu formaletan;% 37 zerbitzu publikoetan eta% 9 komunitatean). Hortaz, egun zaintza lanen zatirik handiena etxean edo familian burutzen da; eta ondoren, zerbitzu pribatu informalen bidez. Denbora Aurrekontuen Inkesten azterketan oinarrituz, esan
|
genezake
Hego Euskal Herriko testuingurua ez dela oso bestelakoa (Sagastizabal eta Luxan, 2015; Legarreta eta Sagastizabal, 2020). Ikerketek azpimarratu lez, denboraren erabileran jazotzen diren desparekotasunak gehienbat genero aldagaiaren bidez azaldu daitezke; beste era batean esanda, genero aldagaiak baldintzatzen du, batez ere, etxeko lanari eta zaintzari eskainitako denbora; klase sozialaren, jatorriaren edota sexualitatearen gainetik (Callejo eta Prieto, 2015; Martell eta Roncolato, 2016).
|
|
2021
|
|
|
Halere, Isabel Zelaa Hezkuntza ministroak zehaztu zuen, besteak beste, Sendagaien Europako Agentziaren onespena premiazkoa dela pausoa emateko. Neurriak eragina izan
|
lezake
Hego Euskal Herrian. Arabari, Bizkaiari eta Gipuzkoari dagokienez, Jokin Bildarratz Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak jakinarazi zuen Jaurlaritzak aintzat hartuko duela Espainiako Gobernuak eginiko proposamena, eta onartu zuen nerabeak txertatzea «jauzia» litzatekeela eskolako martxarako.
|
|
|
Gasolioaren garestitzea batu egin zaie garraio sistemaren aspaldiko arazoei, eta abendu beroa ekar
|
dezakete
Hego Euskal Herriko errepideetan. Espainiako garraio enpresen patronalak eta haren euskal adarrek lanuzte batera deitu dute Gabonen atarirako, abenduaren 19tik 22rako, baina horretan ez du parte hartuko Hiru garraiolari autonomoen sindikatuak, hain zuzen antolatzaileak egin dituelako kamioilarien arazo ekonomiko askoren erantzule.
|
|
2022
|
|
|
Euskaltelez gain, Hego Euskal Herrian soilik aritzen den Guuk operadorearen jabea ere bada. Legez, gehienez lau operadore handiek gehi Euskaltelek (zuntzean) jardun
|
dezakete
Hego Euskal Herriko sarean. Aritzen diren besteek —operadore birtual edo alternatiboek— konpainia nagusien sareak araututako prezioan alokatuz funtzionatzen dute.
|
|
2023
|
|
|
Adierazle horrek termino orokorragoetan neurtzen du arriskua," herrialdeetako barne gatazka, gerra eta biolentzia mailari" begira. 2022ko Global Peace Index txostenaren arabera, Espainiako Estatua 29 postuan dago 163 herrialde seguruenen artean, eta gogora
|
dezagun
Hego Euskal Herriko lurraldeak betiere Espainiako Estatuko lasaienetakoak direla delituen eta biolentziaren arlo guztietan.
|