|
2008
|
|
|
Tamaina horiek zein handi diren erakusteko nahiko da jakitea liburu normal batean 100.000 hitz inguru sartzen direla, pertsona kultu batek egunean 10.000 hitz edo irakurtzen duela, urtean 3,65 milioi hitz, eta 300 milioi soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain bere bizitza osoan. Beraz, beldurrik gabe esan
|
dezakegu
gaur egun segundo batzuen buruan euskaraz eskura dezakegun testu guztia irakurri nahiko bagenu 3 aldiz edo bizi ginatekeela, edo 3.000 aldiz bizi ingelesez dagoen testua irakurri ahal izateko. Harrigarria, ez da?
|
|
2010
|
|
|
Sarrera badirudi egungo mendea elkarrekiko mendekotasunarena izango dela. inoiz baino gehiago, lurra gero eta txikiago ari da bilakatzen, gizakiak lortutako aurrerakuntzen ondorioz. elkarrengandik milaka kilometrora dauden bi pertsonek elkarrekin hitz eta lan egin
|
dezakete
gaur egun, denbora errealean. aurrerakuntza handi horiek ingelesez hedatzen dira, nagusiki, eta, nazioarteko beste hizkuntza gutxi batzuetan, bigarren maila batean. hizkuntza aniztasunari krisi larria dakarkion joeraren erakusgarri da jokamolde hori. horrenbestez, hizkuntzek bizirauteko aukera bakarra idatzizko araudi bateratu bat sortzea izango da eta, horren ondorioz, dagokion lurralde historik... XX. mendearen bigarren erdian, haugen, soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain breton eta Fishmanen lanek1 aurreratu ziguten nondik zetozen iraganeko inposaketak eta, batez ere, zer ondorio ari ziren sorrarazten hizkuntza gutxituetan. irakaspen mugimendu horren arabera, une honetan bertan abiarazitako jarduera sendo batek soilik geraraz eta itzularaz zitzakeen hizkuntzen galera prozesu horiek. gero eta gehiago, norabide horretako gizarte mugimenduak sortzen joan ziren, indartsu, hizkuntza gutxituko hainbat herritan. dakigunez, euskararen berreskurapen mugimendua izan zen aitzindarietako bat, eta mugimendu guztietan arrakastatsuena izan zen, gainera, zalantzarik gabe, erabileraren ehunekoen bilakaerari dagokionez behinik behin, jarraian ikusiko dugun bezala. euSKararen aTzeraKada HiSToriKoa azterlan honen xedea ez da euskararen galera prozesuak zer etapa izan dituen aztertzea. ezta galera horren zergatiak argitzea ere, hizkuntzaordezkapen gehienetan berdinak izaten direnak, esan dezagun bidenabar. nolanahi ere, gogoratu beharra dago zenbateko arriskuan zegoen euskara joan den mendearen bigarren erdian, prozesu hark izan zuen joeraaldaketa sakonaren ondorioz. hamaika belaunalditan, estatuaren hizkuntzaren inposaketaren eragina birtuala zen, erreala baino gehiago, gizartegeruzarik esklusiboenei soilik eragiten baitzien, eta gizarte geruza horiek ez baitzuten pisu handirik ehunekotan. gaztelaniak euskara ordezkatzeko (egiturazko ordezkapena), zenbait belaunaldi ziren. argi zegoen atzerakada hori mugimendu geldoa zela, eta betiere gaztelaniarekin mugakide zen geografia eremutik abiatuta gertatzen zela. paradigma hori, ordea, goitik behera aldatu zen XiX. mendearen amaieran eta XX. mendearen hasieran:
|
|
2011
|
|
|
eta esplika diezagutela abentura maximalista zer den. hara, Ameriketatik etorrita esaten dute hemen egiten ari garen hau ez dela beste inon egiten. Mitxelenak irudika
|
zezakeen
gaur egun hau egiten egon gintezkeenik, unibertsitatean iritsi garen horretara iritsiko ginenik?
|
|
2012
|
|
|
Asko egin dela eta nahikoa ote den jakitea, ezagutzea? Erantzunak ezagutu ahal izateko, konponbideak bilatzeko, beraiekin egon beharra dago, ikerketak egin, hitz egin eta, zergatik ez, orain arte euskararen normalizazioan egindako lan askoren berri eman, hots, jakin
|
dezatela
gaur egun dituzten aukerak aurreko urteotan egindako lanari esker lortu direla. Ikastolen, gau eskolen, euskara elkarteen... sorrera eta burututako lan eskerga ezagutu egin behar dute.
|
|
2017
|
|
|
Askok garai haiek idealizatzeko joera dugu. Hala ere, irmo esan
|
dezakegu
gaur egun euskalgintzak dituen kezka eta beldur gehienak duela hogeita hamar urte zituen berberak zirela.
|
|
|
Irmo esan
|
dezakegu
gaur egun euskalgintzak dituen kezka eta beldur gehienak duela hogeita hamar urte zituen berberak zirela.
|
|
2018
|
|
|
Oiartzungo hezkuntza ereduei dagokienez, gaur egun, eredua da nagusi. 1986 urtean biztanleria osoaren %70 zen eredura zihoana, eta 2011 urtean %86 Urtez urte kopurua handituz joan da, beraz, pentsa
|
dezakegu
gaur egun kopurua altuxeagoa dela (Soziolinguistika Klusterra, 2012, 2014, 2017).
|
|
2023
|
|
|
Beste ezagutza eremu batzuetako egileak soziolinguistikara inguratzeko sustapena eginez, arlo aplikatuan dabilenak ikerketara jauzi egin dezan zirikatzaile, ikasle gisa landua izan dena publikoki irakurgai jartzera animatzeko akuilu... Xede horrekin sortu ziren eta urte luzetako ibilbidea esperientzia arrakastatsu bezala konta
|
dezakegu
gaur egun. Zinez lan interesgarriak eta kalitatezkoak jasotzen dira sarien deialdiari erantzunez. Ibilbide luzeko eta laburreko egileek ikusten dute plaza hau eurena bezala.
|