2000
|
|
Eskualdeek badute gurean komunitate zentzurik, etorkizunak indartu egin lezakeena. Bultza
|
ditzagun
eskualdeetako komunikabideak enpresa multimedia modernoetan biltzera, hurbileko komunikazioaren esparru guztiak profesionaltasunez landu ditzaten. Eta lotu ditzagun komunikabide orokorrekin.
|
|
Areago. Sar
|
dezagun
eskualdeetako hedabideen ekoizpena sare orokorrean, eta kostu lokalekin seinale orokorrak hedatzen arituko gara. Seinale uholdea iristen denean, gutaz eta gure hizkuntzan jardungo dutenen kuota mantendu edo hobetzeko bide samurra.
|
2002
|
|
Horretarako, baliabide gehiago esleitu dira, FAOko agintariek garapen bidean dauden herrialdeetan goseteari aurre egiteko eskatzen dituzten berberak. Ostegunean, batzarraren osoko bilkuran, Bellamyk gogorarazi zuen eskoletan edateko ura izatea eta erretenak jartzea bezalako “oinarrizko” gauza batek urtero milioika haurren bizitza salba
|
dezakeela
eskualde behartsuenetan, eta ikastetxera joaten eta oinarrizko hezkuntza jasotzen jarrai dezatela ahalbidetuko duela. Gainera, azpimarratu zuen garapen jasangarriak “haurrentzat egokia den mundu bat sortzea” esan nahi duela, gizartearen baliabide natural baliotsuena direla eta prebentzio politiken bidez zaindu behar dela.
|
2003
|
|
Geografo horren arabera, “gizakiak lankidetza areagotzeko gaitasuna du, baita baldintza naturalek okerrera egiten dutenean ere”, eta irtenbideak bilatzeko lankidetzarako joera dagoela uste du; hala berresten du zenbait herrialdek beren gatazkak uraren bidez konpontzen dituztela, eta, aldi berean, beste lur batzuetan tregorik gabe borrokatzen direla. Nahiz eta denek ez duten ura konkistatzeko mundu mailako liskarra izateko aukera bera, gutxi batzuek ez dakite baliabide hidriko mugatuengatik lehian aritzeak larriagotu egin
|
ditzakeela
eskualde batzuetako herrialdeen arteko lotura hauskorrak, eta inoiz ez bezalako asaldura giroa eragin. Mugaz gaindiko ibai arro gehienak Asian, Iberoamerikan eta Afrikan daude.
|
2007
|
|
Gure herrialdearen eta Asiaren arteko zuzeneko hegaldirik ezak kalte egiten dio Espainiako turismo sektoreari; izan ere, gero eta bidaiari gehiago mugitzen dira eremu horretan, Turismoaren Mundu Erakundearen (OMT) Asiako eta Ozeano Bareko Xu Jing ek esan zuenez, Xu Jing ek, gainera, administrazioei eta enpresaburuei gomendatu zien beren sustapenetan Espainia marka indartu
|
dezatela
eskualdekoen aurrean. Xu Jingek Asiako turismoaren etorkizunari buruz hitz egin zuen, eta eskualde horrek, batez ere Txinak eta Indiak, etorkizunean turistak igortzeko duen ahalmena nabarmendu zuen.
|
2009
|
|
Tipologia orokorrak biltzen ditu etxeko, lagunarteko eta gizarteko emaitzak. Ondorioz konparaketak egin
|
ditzazkegu
eskualdeen artean, adinmultzo batetik bestera, inkestetan zehar.
|
|
Halere, eskalako maila hauen edo besteen arteko tarteek ez dutezertan berdinak izan, eta zenbaki bihurtzea baino gehiago kategoria bezalaerabiltzea izan daiteke egokiena estatistika aldetik. Arazo hau, zati batezbehintzat, gainditzeko modu bat maila ezberdinen arteko tarte horiek psikometrikoki aurrez kalibratzea izan daiteke, baina, halere ez, dago mina deskribatzeko hizkuntza bakar eta unibertsal bat, eta hizkuntza batek berak ereñabardura ezberdinak izan
|
ditzake
eskualde ezberdinetan ere.
|
|
Irakaskuntza, esaterako, Estatuaren eskumena da, eta harena bakarrik. Hortaz, hitzarmenak egitearen bitartez soilik eskurik sar
|
dezake
eskualde batek, Languedoc Rousillonek Montpellierko Akademiarekin oraintxe egin duen bezala.
|
2010
|
|
Sailak lankidetza hitzarmenak sinatu zituen Hungaria eta Bulgariarekin, Murtziako baldintzekin herrialde horien lorpen berriak esperimentatzeko. Cerdák esan zuen gerezi berantiarrak bere tokia izan
|
dezakeela
eskualdeko goialdeetan ere, ur gehiago baitute. Gerezi oso berantiarrak “prezio onuragarriak izan ditzake, baina ez prezio goiztiarra bezain beroak”, amaitu zuen.
|
2011
|
|
Abade guztiak hasi ginan parrokia guzti horreen abade izaten, in solidum. Horren aurretik, neu joaten
|
nintzan
eskualdeko batzarretara.
|
2012
|
|
Izan daiteke. Zerbaitetan ados jarri behar dugu eta esan
|
dezagun
eskualdea, baina agian Gipuzkoan era batera egin daiteke eta beste lurraldeetan beste era batera.
|
|
Batxilergoko ikasleen arteko ohiko irtenbideetako bat denez, unibertsitateek antolatzen dituzten ate irekietako jardunaldiak oso aukera interesgarriak dira ikastetxe horien instalazioak, funtzionamendua eta ikasketa plana ezagutzeko, haietan matrikulatu aurretik. Bizkaian garatutako beste ekimen bat, Politeknika Ikastegia Txorierri, “Ezagutu aukeratzeko”, enpresetarako bisitak antolatzen ditu, Batxilergoko lehen mailako ikasleek bertatik bertara ezagut
|
dezaten
eskualdeko enpresetako lana. Jarduera hau Orientazio Akademiko Profesionaleko programaren parte da.
|
2013
|
|
Lucas Joppa Ondorio horietara iristeko, mundu osoko 110.000 landare espezie aztertu zituzten zientzialariek nazioarteko biodibertsitatearen datu base zabalenean, Kew eko (Ingalaterra) Errege Lorategi Botanikoek konpilatuta. Orduan, landare espezieen kopuru handiena izan
|
zezaketen
eskualdeen multzorik txikienean finkatu ziren. Landareen mehatxu nagusiak 2010ean, Natura Kontserbatzeko Nazioarteko Batasuneko (UICN) ikerlariek, Kew ko Errege Lorategi Botanikoak eta Historia Naturaleko Museoak (NHM), Londresen, lehen aldiz erakutsi zuten landareen mehatxu maila mundu osoan.
|
|
Horregatik onartu du Cederna Garalurrek Sakanako Garapen Agentziaren eta Sakantzen Sarearen proposamena. Mendinuetak ziurtatu zuenez,. Plan Estrategikoak sortu
|
dezakeen
eskualdeko agente sozioekonomikoen elkarlan dinamika da guretako garrantzitsuena. Haren bidez posible izanen da gerorako beste dinamika batzuk sortzea eskualdean?.
|
2014
|
|
Bete ditzagun hutsak gelditu diren espezialitate kontsultak, oraindik garaiz gaude eta.Aztertu ditzagun denon artean, eskualdeko osasun zerbitzuen katalogoan, zein ardura duen nork eta bideratu ditzagun akordioak. Bermatu
|
dezagun
eskualdeko 65.000 pertsonok kalitatezko, osasun zerbitzu erabat publikoa jasoko dugula. Erabili ditzagun urtero Osasun Sailak bideratzen dituen 20 milioi euroak eskualdeko ospitale publikoa finantzatzeko eta ez negozio pribatu bat sustatzeko.Hemen gauden alkateak, hitz egin eta akordioetarako prest agertzen gara, berriz ere, Eusko Jaurlaritzaren mezuak dioen moduan," pertsona helburu" dugulako.
|
2015
|
|
Frackingak arrisku handiagoak eduki
|
ditzake
eskualde batzuetan, baina argi dugu ez dela tokian tokiko kontua. Fracking Ez plataformak erabilitako leloa gure egiten dugu:
|
|
Berripaperaren ideia bat egiteko, Luis Miguel Domínguez izadiko dokumentalistaren bideo hau ikus daiteke: 4 Hegaztien migrazioa kontuan hartzea Udazkeneko lehen asteetan, hainbat hegazti espeziek bidaia migratzailea egiten dute, eta, negutik babesteko, milaka kilometro egin
|
ditzakete
eskualde epelagoetara. Espainia Europako Hegaztientzako Babes Bereziko Eremu (HBBG) gehien dituen herrialdea da, eta horietako askorentzat ezinbesteko eremua da.
|
2017
|
|
Global Training bekak eska
|
ditzakete
eskualdeko gazteek, uztailaren 14a bitartean
|
|
Azken gogoeta gisa, Europar Batasunari eskatzen diogu Gutunaren espiritua bere egin dezan eta diru-laguntzak eskaini
|
diezazkien
eskualdeetako eta eremu urriko hizkuntzen sustapenerako programei. Politika publiko europarrik gabe, hizkuntza askok diote aurre egin haien egoera larriari.
|
|
Europar Batasunari eskatzen diogu Gutunaren espiritua bere egin dezan eta diru-laguntzak eskaini
|
diezazkien
eskualdeetako eta eremu urriko hizkuntzen sustapenerako programei.
|
|
◦ Argazkian gorriz ingura
|
ezazu
eskualde horretan arriskugarritasun bolkanikoa badela erakusten duen elementu bat.
|
|
◦ Argazkian berdez ingura
|
ezazu
eskualde horretan jokoan dagoena erakusten duen elementu bat.
|
|
Esperientzia edo proba pilotu bat da soilik, baina ondo funtzionatuz gero, eragin handia eduki
|
dezakeena
eskualdeko hondakin organikoen birziklapenean. Kurutziaga ikastolako jantokitik baserri batera 100 kilo organiko inguru eramango dute egunero, bertan konposta egiteko erabiltzeko.
|
2018
|
|
grabazio estudioak zibilizaziotik aldentzen hasi dira 90eko hamarkadan. Ez dituzte jada hiri erdian kokatu nahi, ezta aldirietan ere; tentagarriagoa zaie lau sosen truke eskura
|
dezaketen
eskualde apartatu bateko etxalde handiaren lasaitasuna. Behingoagatik, orkestra oso bat sartu dute gela batean eta denak batera grabatu, hala nahi izatera.
|
2020
|
|
Baztan Bidasoa Turismo Elkarteak 2020ko bisita gidatuen eskuorria eta QRa prest ditu, bisitariak eskura izan
|
ditzan
eskualdean egin ditzakeen bisiten Edizio berri honetan hamalau esperientzia eskaintzen dira guztira, Baztan Bidasoa zentzumen guztiekin gozatzeko. Bisita gastronomikoak daude, taloa, txokolatea eta gasna egiteko; bisita kulturalak, herrien historia ezagutzeko bisitak, abenturaz gozatzekoak, … Eskuorrian bisitak egiteko baldintzak zehazten dira:
|
2021
|
|
Estatu kideetako agintariak dira horien erantzule nagusiak. Hala ere, EBko erakundeek babestu eta lagundu
|
ditzakete
eskualdeetako eta eremu urriko hizkuntzen aldeko ekimenak edo ekintzak. Horren adibide esanguratsua da Europako Parlamentuaren 2013ko ebazpen bat:
|
|
Beraz, esan
|
dezakegu
eskualdeko edo eremu urriko hizkuntzak Europar Batasunaren agendatik kanpo daudela. Esan bezala, estatuetako gobernuen esku daude horiekiko ardurak eta, hortaz, Europar Batasunetik ez da inolako ekintza zehatzik bultzatzen euskara bezalako hizkuntzak sustatzeko.
|
|
Esan
|
dezakegu
eskualdeko edo eremu urriko hizkuntzak Europar Batasunaren agendatik kanpo daudela. Esan bezala, estatuetako gobernuen esku daude horiekiko ardurak eta, hortaz, Europar Batasunetik ez da inolako ekintza zehatzik bultzatzen euskara bezalako hizkuntzak sustatzeko.
|
|
Zentzu horretan Exekutiboak 2019an bukatutako Euskararen I Plan Estrategikoa ekarri du gogora, zeinak “euskararen egoera hobetzea eta euskararen aldeko kontzientzia eta erabilera indartzea duen ardatz”, eta Gobernua lantzen ari den II Plan Estrategikoa aipatu du: “Kontuan izango dugu udalerri euskaldunetako edo euskararen arnasguneetako euskararen erabilera indartzea, aurrerantzean ere euskarak segi
|
dezan
eskualde horietako gizarte bizitza eratzen duen elementua”.
|
2022
|
|
Besteak beste, Osasun sailari galdegin dio ebakuntzetako gehienezko itxaron zerrendak arautzen duen 65/ 2006 Dekretua bete dezala. Eta, horretarako, galdegin dio estrategia bat abian jar
|
dezala
eskualdeko ospitaleak eta ospitale unibertsitarioak elkarrekin antolatzeko, atzeratutako ebakuntzak egunean jartzeko. Osasun profesionalei begira, berriz, Osakidetzan atxikitzeko kontratazio eredua alda dezala galdegin dio Jaurlaritzari, kategoria guztietako osasun profesional gehiago prestatuz eta lan kontratua formakuntza eta ikerketa ibilbideari lotuz.
|
|
Ez litzateke zuzena izango, hasteko, ez dakigulako zein den eskualde horietan kalean gertatzen diren elkarrizketen proportzio osoa. Hori ateratzeko, adibidez, erabil
|
dezakegu
eskualde horretako biztanleen kopurua, baina kale erabilerak ez du eskualdeko biztanleen erabilera neurtzen, ez baitakigu bertakoak diren edo ez, erroldatuta dauden edo ez, turistak diren edo ez… Gainera, kalean, normalean, adineko jende gutxiago ibiltzen dira, gutxiago ateratzen direlako, eta haurrak gehiago. Bestalde, datua gaizki interpretatzeko arrisku handia ikusten dugu.
|
|
Portzentajeak ez ezik, posible al litzateke eskualde bakoitzeko hiztun kopuru absolutuak ateratzea. Ez litzateke zuzena izango, hasteko, ez dakigulako zein den eskualde horietan kalean gertatzen diren elkarrizketen proportzio osoa. Hori ateratzeko, adibidez, erabil
|
dezakegu
eskualde horretako biztanleen kopurua, baina kale erabilerak ez du eskualdeko biztanleen erabilera neurtzen, ez baitakigu bertakoak diren edo ez, erroldatuta dauden edo ez, turistak diren edo ez… Gainera, kalean, normalean, adineko jende gutxiago ibiltzen dira, gutxiago ateratzen direlako, eta haurrak gehiago. Bestalde, datua gaizki interpretatzeko arrisku handia ikusten dugu.
|
|
Garraio hobea behar genuela ere esan nuen, autobusa egunean bitan bakarrik pasatzen zela. Konpon
|
zezatela
eskualdeko errepidea mesedez eta jar ziezagutela zuzeneko autobus bat hondartzara, itsasotik hain hurbil egonda pribilegio guztiak turistek eramaten zituztela, sinets dezakezu. Itsaso hori beste inorena baino gureagoa da eta!
|
|
Portzentajeak ez ezik, posible al litzateke eskualde bakoitzeko hiztun kopuru absolutuak ateratzea. Ez litzateke zuzena izango, hasteko, ez dakigulako zein den eskualde horietan kalean gertatzen diren elkarrizketen proportzio osoa. Hori ateratzeko, adibidez, erabil
|
dezakegu
eskualde horretako biztanleen kopurua, baina kale erabilerak ez du eskualdeko biztanleen erabilera neurtzen, ez baitakigu bertakoak diren edo ez, erroldatuta dauden edo ez, turistak diren edo ez… Gainera, kalean, normalean, adineko jende gutxiago ibiltzen dira, gutxiago ateratzen direlako, eta haurrak gehiago. Bestalde, datua gaizki interpretatzeko arrisku handia ikusten dugu.
|
2023
|
|
Edozein modutan, egitasmoaren garrantzia nabarmendu zuen. «Eusko Jaurlaritzak beti pentsatu izan du Urdaibaiko Guggenheimen pareko proiektu batek ekarpen positiboa egin
|
diezaiokeela
eskualdeari, hartu beharreko beste neurri batzuekin batera».
|
|
Azken hilabeteetan egindako zenbait mobilizazioen ostean egingo dute bi egunez greba Osakidetzan. Grebak eragina izan
|
dezake
eskualdeko anbulatorioetan, baina osasun zentroek adierazi dute egunean bertan jakingo dutela zenbaterainoko eragina izango duten lanuzte horiek lehen arreta zerbitzuan.
|