|
2000
|
|
|
Nolanahi dela, era orokor batean, iturriak diren aldetik, irratilariak honi buruzko argitasun eta jakingarri batzuen berri eduki behar du. Lehenengo eta behin, esan
|
dezagun
azken urteetan gero eta prentsaurreko edo informazio zita gehiago eduki dituztela irratilariek, beste hedabideetako lankideek bezala. Muñoz-ek eta Gil-ek (1986) aipatzen duten bezala, askotan horrelako deialdiak zaparradaka heltzen dira erredakzioetara (llueven sobre las redacciones diote); hots, irratilariari kosta egiten zaio batzuetan prentsaurreko baten hautua egitea.
|
|
2001
|
|
|
Gaur egun hori ez da hain arrunta, eta beste elementu batzuekin bete behar da. Paper margotua zokalo bakarra izan daiteke, edo oheburuko pareta osoa har
|
dezake
Azken urteotan, oheburua modu sortzaileenetan apaintzeko joera sortu da, eta, askotan, material birziklatuak edo berrerabiliak erabiliz. Eta kontua ez da vintage estilora jotzea soilik, baizik eta inspiraziora eta originaltasunera ere jotzea gelaren zati hori freskotasunez hornitzeko.
|
|
2006
|
|
|
Badago, ordea, azken ideia horri erabatekotasuna murrizten dion argudioa. Izan ere, askorik bilatu gabe, aurki
|
genitzake
azken urteotako produkzio idatzian biharko filologoen materiala eta ikergaia izanen diren lekukotasun idatziak. Adibide gisa, honako alea:
|
|
2007
|
|
|
Imagen: H Assaf Bake prozesuak areagotzeak eta desmobilizazio prozesuetan gero eta pertsona gehiagok parte hartzeak pentsaraz
|
lezake
azken urtean aurrerapauso handiak eman direla munduan bakearen eta indarkeriaren arloan. “Baina ispilatzea da”; Bakearen Kultura Eskolak azaltzen duen bezala, beharrezkoa da “irakurketa ez hain baikorra” edo “kritikoagoa” egitea gai horri buruz; izan ere, datu horiek egiazkoak diren arren, gero eta zailtasun gehiago daude errehabilitazio prozesu orokorrak arrakastaz bultzatzeko.
|
|
|
Nola irakur
|
genitzake
azken urtean kultur eremuan izandako gertaerak?
|
|
2008
|
|
|
Hala eta guztiz ere, esan
|
dezagun
azken urteotan egin diren azterketek Euskal Herrian biztanlego autoktonorik bazegoela agertzen dutela. Baina azterketei dagokie nez egin den lanaz gain, ikerketa honei dagokien beste alde batzuk ere azpimarratu nahi ditut.
|
|
2010
|
|
|
Hala ere, zientzia ekonomikoak ez du hizkuntza gehiegi aztertu, ekonomian eragiten duen aldagai funtsezko gisa. Zerrenda bat osa
|
genezake
azken urteetan gai hau landu duten egileekin, eta ez litzateke oso zerrenda luzea izango. Azpimarratu behar da ere autore bakoitzak jakintza arlo eremu desberdinak erabili izan dituela, bai ekonomia, bai hizkuntzalaritza, adar ugaritan sailka daitezkeelako.
|
|
2013
|
|
|
Konstatazioa egitetik abiatuz, esan behar da edizio digitalak ez duela aurrera egiten euskal edizioan. Aurrera egin ordez atzera doala ere esan
|
genezake
azken urteotako zifra absolutuei begiratuz. Hona:
|
|
2014
|
|
|
1 Mapak alderatuz, deskriba
|
ezazu
azken urteetako Nafarroako Erresumaren bilakaera. Horretarako, jarraitu ikasi duzun mapen analisia egiteko urratsei.
|
|
2015
|
|
|
Arlo politikoan ere kontraesanak, hutsuneak eta erronkak identifika
|
ditzakegu
azken urteotako balantzea egindakoan. Estatuaren egitura, funtzionamendu eta izaerari dagokienez Estatu patrimonialaren ideia ez da desagertu, hau da, Estatua jabetza perstonaltzat hartzearen joerak bizirik dirau.
|
|
2016
|
|
|
Laburbilduz, esan
|
genezake
azken urte hauetan, nahiz eta kulturaren turistizatze eta espektakulu irudi bihurtzearen bidea egina egon, ongizate ekonomikoak ahalbidetu zuela logika honetatik kanpo mantenduz ekoizpen eta gogoetatik lan egiten zuten egitura eta agenteek bizirautea. Hala eta guztiz ere, komunikabide eta politikariek etengabe erasotu zituzten hirurak, batez ere bisitari kopuru murritzak egotziz eta ustezko aurrekontu puztuez kexatuz.
|
|
2017
|
|
|
Merkataritzaren euskal sektorea Espainiako itunen aurretik jartzea adostu ondoren, babes maila bera lortu du ostalaritzak Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan.Hain zuzen, akordio marko horren negoziazioan proposatu zuen Confebaskek, aurreko urtearen hondarrean, sektore guztietara zabaltzea estatalizazioaren aurkako babesa, sektore arteko itun handia egitea, alegia; Zapatero eta Rajoyren erreformen itzalean, birritan ukatu zuen hura, baita bigarrenean Iñigo Urkullu lehendakariak sustatu bazuen ere, 2013an. ELAk eta LABek erabateko zuhurtziarekin hartu zuten proposamena aurreko hilean, baina biharko bilerak arnasa handia eman
|
diezaioke
azken urteetan itolarrian den euskal negoziazio kolektiboari.Horiek horrela, berrikuntza handia ekarriko luke lan harremanetara euskal negoziazio kolektiboa estatalizaziotik babesteko hitzarmen orokor bat erdiesteak orain. Duela hilabete batzuk ezinezkoa zirudienak benetako aukera izango du, ordea, besteak beste ELAk betoa kendu duelako; Confebaskek «enpresetan eta sektoreetan bake soziala exijitzeari utzi diolako» zabaldu du atea ordezkaritza gehiena duen sindikatuak, Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan sinatzen diren itunei lehentasuna emateko Espainiakoen aurrean.Ke zuria ostalaritzanOstalaritzako akordio markoa beste itun handiago baten atarikoa izan daiteke.
|
|
|
Horrez gain, esan
|
dezakegu
azken urteotan erraztu egin direla euskara ikasteko arabarren baldintza ekonomikoak: Arabako Foru Aldundiaren eta Arabako euskaltegien arteko lankidetza da horren lekuko, eta baita Gasteizko Udalak eta Arabako Udalek orain dela urte askotatik martxan jarritako diru-laguntza sistemak ere.
|
|
2019
|
|
|
Gure iritziz, ordea, eleberrian agertzen zaigun bikote harremanaren amaiera tragikoan garrantzia handiagoa izan
|
dezake
azken urteotako genero indarkeriari buruzko ikerketen emaitzek azpimarratu duten beste faktore batek, hots, emazteak banatzeko asmoa edo bikotekidea uzteko asmoa adierazten duen unetik aurrera sortzen den arrisku egoerak. Javier Gustavo Fernández Teruelo (2013) Legegintza penalean adituak eginiko azterketaren arabera, bikotekidea uzteko eta banantzeko asmoa adierazi duenetik aurrera emazteak indarkeria jasateko aukerak oso gora egiten du, eta, odol beroan eginiko krimen pasionalen ideia topikoan ez bezala, bikotearen etxean gertatzen diren feminizidioak modu premeditatuan planeatuak izan ohi dira:
|
|
|
Eta, horren indargarri, belaunaldiz belaunaldi guganaino heldu den ahozko erabilerak ere garbi erakusten digu bidea. Baten batek pentsa
|
dezake
azken urteetan Galdona idatzi eta ahoz Galdua esan den hori orain Galdoa idaztea arrotz samarra gerta dakiekeela herritarrei; baina, Arroa eta Zestoa izenetan gertatzen den bezala, azalpen egokiak emanez gero, herritarrek ondo bereiziko dituzte ahozko eta idatzizko forma arautuak. Kasu horietan, orain badakite sasoi batean Arrona eta Cestona idazten ziren haiek, ahoz Arrua eta Zestua esan arren, Arroa eta Zestoa idazten direla.
|
|
2020
|
|
|
COVID krisia eragiten ari dena 2008an hasitako astinaldiak naziotasunean eragindako kalteak zenbatu gabe ditugularik iritsi zaigu. Nahiago bada, esan
|
dezagun
azken urteotan herri garen aldetik dagozkigun eginkizunak bete ez izanaren ondorioak nozitzen ari garela.
|
|
2021
|
|
|
Inbertsioak egin eta gastu publikoari aurre egiteko zorpetzeko prest dagoela argi utzi du Azpiazuk. Mugarik gabe halakorik egin
|
dezakeen
azken urtea izan daiteke. Izan ere, pandemiari eta hari aurre egiteko gastuei aurre egitearren, Europako Batzordeak eten egin du estatu kideek —eta haien menpeko erakundeek— zorra eta defizita kontrolpean izateko agindua.
|
|
2022
|
|
|
Amaitzeko, Finlandiako kasua aztertuko dugu. Esan
|
genezake
azken urteetan lanaldiaren murrizketa agenda mediatikoaren erdigunean berriro jarri duen ekimena izan dela Finlandiakoa. 2020ko urtarrilean zenbait albistegi ireki zituen 2019ko udan Finlandiako lehen ministroak asteko lanaldia lau egunetara murrizteko egindako proposamenak.
|
|
2023
|
|
|
Bitartean Facebookek dena erregistratzen zuen (nork, nori, nola, zer, noiz, zenbatetan), eta Interneteko benetako negozioa deskubritzen zuen horrela, ez zena publizitate tradizionala (hortik ere finantzatzen bazen ere), baizik eta datuen komertzioa. Datu horiekin Facebookek zer egin
|
dezakeen
azken urte hauetan hasi gara ikusten: Brexit bezalako erreferenduma hackeatu, adibidez.
|
|
|
Erasoaren eta defentsaren konparaketak adierazi
|
dezake
azken urteetako onaldi txuri urdinaren arrazoietako bat, eta sasoi honetakoa ere ez da salbuespena. Gol gutxien jaso duen hirugarren taldea da, Betisekin berdinduta (18), eta gol gehien egin dutenen artean, seigarrena (29).
|
|
|
Aipatu
|
dezakezu
azken urteotan “modan” egon den gai horietako bat?
|