|
2008
|
|
|
bere baitan eraiki zezakeena, bai, baina ordura arte eraiki nahi izan ez zuena, beharrik ere ez; jakin minak. Nazariok eta Honoratok bazutenak? bultza
|
zezakeen
lur hura eraikitzera, baina bazituen aurreragoko baldintzapen psikologikoak, itxuraz: zertarako beste lur bat eraiki, euskararen lurra berea bazuen eta lur hartan norbait bazen, besteen aurrean?; ez al zen, bada, osaba Bixente harro agertzen noizean behin etxeko, bertsolari txikiaz?, Beñardok aitarekin izaten zituèn auzietan aitaren alde agertzen bazen ere?; eta ez al zituen lagunak ere harri eta zur uzten bere ateraldiekin, sarri askotan barreak eta irri karkailak eragiten zizkiela?
|
|
|
Gaztelaniarenak, aldiz, bide itsuak ziren Beñardorentzat, ulerkaiztasunaren horman bukatzen zirenak; Beñardok bazekien, bai, mundu haren berri –bazekien bazegoela gutxienez–, baina harresi batek inguratua zuen, eta ez zuen harresi hura baizik ikusten; gaztelaniaren jabe ez zèn heinean mundu itxi bat zen honek eskaintzen ziona: mundua ere ez zen, egia esan, mundua beti baita mundua esateko gai den hizkuntzarena, eta Beñardo ez baitzen hizkuntza arrotz hartan mundua esateko gai; ez zèn lurra zen gaztelaniarena, berak ere –Beñardok– bere baitan eraiki zezakeena, bai, baina ordura arte eraiki nahi izan ez zuena, beharrik ere ez; jakin minak –Nazariok eta Honoratok bazutenak– bultza
|
zezakeen
lur hura eraikitzera, baina bazituen aurreragoko baldintzapen psikologikoak, itxuraz: zertarako beste lur bat eraiki, euskararen lurra berea bazuen eta lur hartan norbait bazen, besteen aurrean?; ez al zen, bada, osaba Bixente harro agertzen noizean behin etxeko" bertsolari txikiaz", Beñardok aitarekin izaten zituèn auzietan aitaren alde agertzen bazen ere?; eta ez al zituen lagunak ere harri eta zur uzten bere ateraldiekin, sarri askotan barreak eta irri karkailak eragiten zizkiela... baita beldurra ere noiz edo noiz, zeren Beñardoren eztenkadak pozoitsuak eta mintsuak ere izan baitzitezkeen?
|
|
2009
|
|
|
San Frantzisko hiltzera zihoanean,, lur biluziaren gainean zeharo biluzik jarri zen? (. Jar
|
nazazue
lurraren gainean biluzik?, agindu ziela anaiei, esaten du Zelanok). –Lurrean etzanda, atleta hondar gainean bezala biluzik, ezkerreko eskuaz eskuineko saihets zauria estali zuen, ikus ez zedin; aurpegi lasaia zerurantz jaso zuen, ohi zuenez, eta, zen guztia hango loriara zuzenduz, Goi goikoa handiesten hasi zen:
|
|
|
Bular pareko botoia askatu eta txaketa barruan gorde nuen. Eskuak poltsikoetan sartuta eutsi
|
niezaiokeen
lurrera ez erortzeko. Zaparrada hasi aurretik, pausoa azkartzea erabaki nuen.
|
|
|
Nekazariek, tartean tartean, soroak goldatzearekin batera aurkitzen zituzten. Jatorria ziur jakiteko, ordea, laborategiko azterketa behar zen, txanponak izan
|
zitzakeen
lur moten aztarnak ikusteko. Hori ezean, irudipenak baino ez ziren geratzen.
|
|
2010
|
|
|
halako leungarri bat aurkitu dudan arren, gose egarriak baretzen dizkidana; gizakia izaki tragikoa da berez, baita desorekatua ere ezinbestean, infinitua amestu baitezake, bai, baina infinitua beti geratzen baitzaio berak lezakeenetik at? baita atzeman
|
ditzakeen
lur guztietatik haratago ere, ondorioz; originaltasunaren bila dabilena, berriz, beti jartzen da barregarri geratzeko arriskuan, izaki komikoak ere bagara, tragikoak bezainbat?, beste begien jopuntuan jartzen den mementotik zer esanik ez, eta ni askotan geratu izan naiz barregarri.
|
|
|
Nola ausartzen zarete, zikinok? Utz
|
ezazue
lurrean Erregina Gorriaren maskara!
|
|
|
Argi dago, beraz, Zapiain estimatua: ...osoan, eta egarri aseezin bat bultzatzaile, ekialdeko filosofietan —Mertonen hainbat libururen irakurketari zor diot aurkikuntza hori— halako leungarri bat aurkitu dudan arren, gose egarriak baretzen dizkidana; gizakia izaki tragikoa da berez, baita desorekatua ere ezinbestean, infinitua amestu baitezake, bai, baina infinitua beti geratzen baitzaio berak lezakeenetik at... baita atzeman
|
ditzakeen
lur guztietatik haratago ere, ondorioz; originaltasunaren bila dabilena, berriz, beti jartzen da barregarri geratzeko arriskuan —izaki komikoak ere bagara, tragikoak bezainbat—, beste begien jopuntuan jartzen den mementotik zer esanik ez, eta ni askotan geratu izan naiz barregarri.
|
|
2011
|
|
|
–geratu ere gabe, Xabierrek eta Txemak ere, albotik pasatzean. Nekeza baita, malda handi samarra denean, geratu eta gero ostera abiatzea; pedal automatikoaren klakean huts eginez gero, gainera, arriskutsua ere izaten ahal da, eta aise buka
|
lezake
lurrean txirrindularirik zailduenak ere.
|
|
|
–Zuk gidatzen zenuèn partiduari eman nion nik botoa, gerra aitzineko hauteskundeetan: zuri aditu nizun, izan ere, mitin batean, guztiz gal
|
genitzakeela
lurrak, ezkerrari botoa emanez gero. Orain, baina, zuk lurgabetu behar ote gaituzu???.
|
|
2012
|
|
|
Ez
|
biezat
lurrak eman janari, ez eta zeruak ere argi;
|
|
2013
|
|
|
Vae terrae et mari, quia descendit ad vos diabolus, habens iram magnam. Begira
|
itzazue
lurra eta itsasoa, gaizki doa zuentzat: zeren jaitsi da deabrua zuetara kolera handian.
|
|
|
B) Geldi eta isilik geratu abioiak lur hartu arte, eta orduan hegazkinetik alde egin, zorte handiarekin ikusiak izan gabe. Hegazkinak Karibeko irla batean edo Siberian har
|
zezakeen
lurra, baina hori beren hurrengo arazoa izango zen.
|
|
2015
|
|
|
Berritu ditzagun kontu zaharrak, haiek gu zaharberritu gaitzaten. Egin dezagun, beraz, bi mila, lau mila urte atzera, fiu fiu u u, eta entzun
|
dezagun
lurraren sakonetik datorren norbaiten aienea. Horra hor Jose, horra hor ameslaria!
|
|
|
utz
|
dezadan
lurra, hauts dezadan zila,
|
|
|
Lemuria deitzen zaio Madagaskarrek Indiako eta Sumatrako lurraldeekin garai batean osa
|
zezakeen
lur eremuari. Plaken tektonikaren teoriaren arabera lur horiek elkarturik egon zitezkeen antzinako garai batean eta, plaka horiek urruntzen joan ziren neurrian, India eta Sumatra Madagaskarretik bereizten joan ziren, azkenean Indiak Asiako plakarekin topo egin eta Himalaiako mendikatea altxatuz harekin bat egin zuen arte.
|
|
|
Istorioa, ikaragarria. Aita Jainko anker batek bere seme bakarra gizonek hil
|
zezaten
Lurrera nola bidali zuen kontatzen zuen istorioa. Eta Lurrera iritsitakoan nolakoak jasan behar izan zituen agertzen zuena.
|
|
|
Bila
|
ezazu
lurreko perla,
|
|
|
Bila
|
ezazu
lurreko perla,
|
|
|
Isiltasun osoa. Martiñak Andoniren errainua suma
|
dezake
lurrean luze, muino gaineko zelatarien fusil puntak sumatzen dituen bezala. Une amaiezin batzuk igaro direnean, Andonik zutitu eta bere bideari heldu dio berriro.
|
|
2016
|
|
|
–Jainkoak esan zuen: . Eman
|
bitza
lurrak belar hezea, hazidun landareak eta orotariko fruitu arbolak beren hazi eta guzti?. (1,11) Eta hala izan zen.
|
|
|
–Jainkoak esan zuen: . Eman
|
bitza
lurrak orotariko bizidunak: abereak, piztiak eta narrastiak?.
|
|
|
–Eman
|
bitza
lurrak belar hezea, hazidun landareak eta fruitu arbolak beren hazi eta guzti, esan zuen Jainkoak, eta hala izan zen, eta geroago, luzatu zuen. Izan bitez argizagiak, eguna eta gaua bereizteko?, gero, egin dezaten urek borbor bizidunez?, eta, egin dezaten hegan hegaztiek, halaxe bosgarren eguna bururatu arte?.
|
|
|
Berak ni etxe batean bakarrik bizitzen irudikatzen ninduela esan dit. Nik neuk ere, atzera begiratu eta soltero gisa irudikatu ohi dudala, esan diot, neure burua, nahiz eta beti emakumeren batekin bizi izan naizen, eta nire balizko iragan horretan, neuk asmatu dudan horretan alegia, pentsio gris bateko gelak eta ohe deseginak agertzen direla gogoratu diot eta tarteka ohe deseginaren ondoan emakume baten soineko eroria ikus
|
dezakedala
lurrean eta kulero batzuen silueta abstraktua, irakurri ezin daitekeen sinadura bat dirudiena, emakume anonimo batena agian. Ez dakidala zergatik asmatzen diodan neure buruari halako iragan tristea erantsi diot eta barre egin du berak, barre egin dugu biok, nire balizko biografia horretan inork ez baitit mezurik bidaltzen ez gutunik idazten, inork ez baitit telefonoz deitzen eta, gauzak ilun jartzen hasita, ez baitago inoiz ere ezustekorik, ez gorabeherarik, eguneroko iraupen grisaren errepikapena baizik.
|
|
2019
|
|
|
bihur zedila Davidek madarikatu zituen Gilboa ko harkaitzak bezain idor. Egin
|
ziezaiola
lurrak Datan i eta Abiram i egin zien gauza bera. Haren izena desager zedila betiko, eta haren ondorengoak izan zitezela madarikatuak txinpartatsuen izenean eta kartsuen izenean eta argi distiratsuen izenean; baita Zadkiel en izenean ere, bera baita belarria eta begia.
|
|
|
–Zer egin
|
dezakegu
lurraren haserrea gugana ez ekartzeko. Ezin diot nire herriari esan agindu ziguten opariari joaten utziko diodala, besterik gabe.
|
|
|
Eta honekin guztiarekin Guilhermek lotsagorritu zukeen, baina ez zen horrelakorik gertatu, aitzitik, bazirudien isekazko irribarrea bihurritzen zitzaiola ahoan. Orduan On Afonso Henriquesek galdetu zuen, Hori al da Gurutzatuen erabakia, eta besteak erantzun, Bai, hau da, Orduan zoazte, eta Jainkoak lagun
|
zaitzatela
Lur Santuraino, han ezin izango duzue aitzakiarik atera borrokari itzuri egiteko, oso oker ez banaiz oraintxe egiten ari zareten bezala. Orduantxe heldu zion Guilhermek izena eman zion ezpatari, eta keinu honek ondoriorik latzenak eduki ahal izan zituzkeen, bere kideak tartean jarri izan ez balira, eta gorputzen mugimenduak baino gehiago kide horietako batek esan zituen hitzak jarri ziren tartean, Gilbertok esan zituenak, hain zuzen, bera baitzen saldo horretan guztian, interpretariek berek baino areago oraindik, latinez aise hitz egin zezakeen bakarra, eklesiastiko nagusia zenez, eta goi mailako ikasketak zituenez, eta hauxe izan zen esan zuena, Jauna, egia da Guilherme Vitulok esan berri dizuena, gurutzatuak ez direla hemen geldituko, baina ez ditu aipatu uko hori ematera eraman dituzten arrazoi materialak, tira, hor konpon, hala ere gutariko batzuek erabaki dugu hemen gelditzea, eta horiek hemen ikusten dituzunak dira, horretarako etorri gara, ordezkari, Gil de Rolim, Ligel, Lichertes, La Corni anaiak, Jordan, Alardo, Henrique eta ni neu, denetan ezdeusen eta apalena, zure zerbitzari.
|
|
2020
|
|
|
Eta horren azpian egiten den apustuak oinarri hidrologiko bat eduki luke. Zelan egin biharko euriak, dena delakoa izanik ere, ur gehiago utz
|
dezan
lurrean eta gutxiago ebapotranspirazioan. Agorraldietan, gero eta larriagoak espero diren horietan, uda eta udazkenak gero eta lehorragoak izango diren horietan, bermatzeko ura egongo dela gure erreketan eta iturrietan.
|
|
|
Ezkutatutako sosen gordelekuaz galdezka hasi aurretik, gehixeago zabaldu du atea, kanpoko argiak hobeki argizta
|
dezan
lurrean datzan gizajoaren aurpegia.
|
|
2022
|
|
|
Itzala gura beste. Gihar hezurrak estutzen dizkiguten oinetakoak trankil kendu
|
ditzakegu
lur honetan. Eta orduan azaleratzen da dena.
|
|
2023
|
|
|
Eta iruditzen zait urrats bakoitzean haziak ereinez doala, bere izatearen papurrak uzten dituela erortzen, bere tokia har
|
dezaten
lur honetan.
|