|
2003
|
|
|
...edientea, konbikzio piezak, efektuak eta prozesuko gainerako osagaiak bidali eta gero, horiek jasotzen direnean, adingabeen epaitegiak bere eginbideei erantsiko dizkie horiek guztiak, eta entzunaldi izapidea irekiko du; horretarako, Fiskaltzaren alegazio idazkia eta espedientearen lekukotza igorriko dizkio adingabearen letraduari, horrek, bost egun balioduneko epean zehar, alegazio idazkia formula
|
dezan
eta bere ustez egokiak diren frogabideak proposa ditzan. Letraduaren alegazio idazki horrek eta Fiskaltzarenak autu berberak jasoko dituzte.
|
|
2004
|
|
|
Auzitegiak, alderdiak entzun ondoren, hala denean, proposamenaren egokitasun eta erabilgarritasunari buruz ebazpena emango du; pertsona juridikoaren edo erakundearen adierazpenaren gai den arazo edo diren arazoak zehaztuko ditu, eta agindeia egingo zaio horri adierazpena egin
|
dezan
eta zehaztu aldian auzitegiari berori igor diezaion, 150 eurotik 600 eurorako isunohartarazpena eginda, eta ez egitearen erantzulearen aurka agintaritzari desobeditzeagatik jardungo dela ohartaraziz. Froga hau gauzatzeak ez du aribideko prozedura etengo, auzitegiak alderdi baten edo bien defentsarik eza eragozteko beharrezkoa dela jotzen duenean izan ezik.
|
|
|
1 Auzitegiak auzi paperak jaso ondoren, magistratu txostengileari emango zaio jarduna, horrek hori azter
|
dezan
eta salaren erabakipean jar, kasazio errekurtsoa onartu edo ez onartzearen inguruan ebatzi beharrekoa.
|
|
|
1 Eskaerarekin batera aurkeztutako agiriak 812 artikuluko 2 paragrafoan ezarritakoak badira, edo, auzitegiaren ustez, agiriok eskaeragileak duen eskubidearen froga hastapena eratzen badute eskaeran adierazitakoa berretsiz, orduan zordunari agindeia egingo zaio probidentzia bitartez. Agindei horretan, hogei eguneko epea emango zaio zordunari, eskaeragileari ordain
|
diezaion
eta auzitegian hori egiazta dezan, edo zorduna auzitegian agertu eta aurka jar osorik nahiz zati batez zor ez izateko.tzeko idazkian arrazoiak laburki eman ditzan, erreklamatutako kopurua oso
|
|
|
Artikulu honen lehen paragrafoan xedatutakoa gorabehera, betearazpenak aurrera egin dezake, alderdi betearazleak behar besteko kauzioa ematen badu, 529 artikuluaren 3 paragrafoko bigarren lerrokadan ezarri moduetatik edozeinetan. Kauzio horrek bermatuko ditu alderdi betearazleak jaso
|
dezakeena
eta betearazpenak alderdi exekutatuari eragin diezazkiokeen kalte galerak.
|
|
|
Auzitegiak auzi paperak jaso ondoren, magistratu txostengileari emango zaio jarduna, horrek hori azter
|
dezan
eta salaren erabakipean jar, prozesuko arau haustearen ondoriozko errekurtso berezia onartu edo ez onartzearen inguruan ebatzi beharrekoa.
|
|
|
Auzitegiek ezin izango dituzte eurek emandako ebazpenak aldatu, horiek sinatu ondoren. Hala ere, zalantzazko kontzepturen bat argi
|
dezakete
eta ebazpenon oker materialak zuzen ditzakete.
|
|
|
Behin izendapena eginda, auzi paperak emango zaizkio, horiek epaiketa egokian azal
|
ditzan
eta haren defentsarako komenigarri dena eska dezan.
|
|
2005
|
|
|
Hogei eguneko epea igarotakoan, idatzoharra egin duenak jabariaren inskripzioa eska dezake, eginiko errekerimendua egiaztatuz. Beharrezko agiriak izan ezean, agiriok zein artxibotan izan eta bertako epailearengana zein epaileengana joko du pertsona horrek, epaileak ugazabari zitazioa egin diezaion, agirien kopia ateratzea agin
|
dezan
eta kopia hori idatzohargileari eman dakion horrexetarako; agiririk izan ezean, edota agiriak akastunak izanda ugazabak ongitu nahi ez dituenean, epaileak ugazabaren jabaria egiazta dezake, legeak eta erregelamendu honek agindu bezala.
|
|
|
Eginiko okerra legearen 214 artikuluko formalitateekin bakarrik zuzen daitekeenean, erregistratzaileak idatziz deituko du titulua bere esku izan behar duen interesduna, horrek titulua erakuts
|
diezaion
eta beraren aurrean zuzenketa egin dadin.
|
|
|
Inskribatzeko moduko egintza edo negozioaren mota eta izaera edozein izanda ere, 2 artikuluak aipatu agiri publikoak erregistratzaileari aurkeztuko zaizkio, horrek kalifika
|
ditzan
eta kasuan kasuko idazkunak egin ditzan; agiriokin batera, horiek ukitutako finkaren edo finken planoa aurkeztu behar da, hurrengo erregeletan xedatutakoaren arabera:
|
|
|
Banaketa berdinaren proiektua behin betiko onestearen ondoreei gagozkiela, legeak gaikuntza zabala ematen du, baina erregelamenduak aukera hori neurriz erabili du. Hainbatez, tituluak immatrikulazioa egiteko balio
|
dezake
eta funtsen deskripzioa zuzen dezake, baina proiektua egin denean interesdunen aho bateko adostasunaren bidez, edota jabe bakarrak hala eskatuta, espedientearen publizitatea mugatua da, eta horregatik esanbidez ezarri da hirigintza legerian xedatutako jendaurreko informazioaren ohiko izapidea gauzatu behar duela proiektuak. Traktu geldiarazia berriro hastearen eta kontraesaneko idazkunak ezereztearen aldetik, Hipoteka Legearen 202 artikuluan oinarritutako konponbideak jaso dira; edu berean, muturreko joeretatik urrun dauden irtenbideak aukeratu dira immatrikulazio bikoitza eta titulartasun ezezaguna edo eztabaidagarria dagoen kasuetarako, bai eta titularra non den jakiterik ez dagoenerako ere.
|
|
|
Epaileak onetsi badu ondasun higiezinak erreserbatu beharrekoak direla adierazten duen akta edo kasuan kasuko hipoteka eratzen duena, akta horren bi kopia eskuetsiak eta onespen autoaren kopia emango zaizkio erreserbagileari, horrek kopiak Erregistroan aurkez
|
ditzan
eta bazterreko ohar zein inskripzio egokiak egin daitezen; kopia bat artxibatu egingo da, eta bestea auzitegiari itzuliko zaio, idazkun egokia egin delako oharrarekin.
|
|
2006
|
|
|
Abokatua izendatzeko eta hori bertan egotea eskatzeko eskubidea, porreko adierazpen eginbideetan lagundu
|
dezan
eta atxilotu edo presoari egin belizia eginbideetan epaileei egin behaharreko nortasun azterketa guztietan esku har dezan. atxilotuak edo presoak ez badu abokatua izendatzen, ofizioz izendatuko da.
|
|
|
Gora jotzeko errekurtsoa idazki baten bidez aurkeztuko da errekurtsopeko autoaren jakinarazpenetik edo eraldaketa errekurtsoa ebatzi duen autoaren jakinarazpenetik hurrengo bost egunetan; idazki horretan errekurtsoaren zioak adieraziko dira, egin beharreko lekukotzen xehetasunak aipatuko dira, eta horretara bilduko dira, hala denean, egindako eskaerak justifikatzeko agiriak. Gora jotzeko errekurtsoa onartu ondoren, bertaratutako gainerako alderdiei jakinaraziko zaie, bost eguneko epe erkidean komenigarritzat jotakoa idatziz alega dezaten, lekukotza behar duten beste xehetasun batzuk aipa
|
ditzaten
eta euren uziak justifikatzeko agiriak aurkez ditzaten. Epea amaitu eta hurrengo bi egunetan, aipatu xehetasunen lekukotza igorriko zaio kasuan kasuko audientziari; horrek, izapide gehiagorik gabe, hurrengo bost egunetan ebazpena emango du.
|
|
|
2) Zigorra ezarri bada eta zigor horiek ibilgailu motordunak eta ziklomotorrak gidatzeko eskubideaz gabetzea badakar, berehala kenduko dira horretarako gaitzen duten baimena eta lizentzia, baldin eta neurri hori oraindik hartu gabe badago; hala bada, agiria auzi paperetara bilduko da, eta manamendua bidaliko zaio Trafikoko Burutza Zentralari, hori ondorerik gabe utz
|
dezan
eta kondena azkendu arte beste bat egin ez dezan.
|
|
|
Guztiak behartuta daude, auziarekin zerikusia izan
|
dezaketen
eta susmopean dauden objektu eta paperak erakustera.
|
|
|
2) Haren ustez epaiketarako eskumena beste epaitegi bati badagokio, jarduna igorriko dio epaiketaren data zehaztu
|
dezan
eta zitazioak egin ditzan, aurreko erregelan xedatutakoa aintzat hartuta.
|
|
|
Xede horrekin, instrukzio epaileak galdeketa egingo dio aitorpena egin duen auzipetuari horrek delituaren inguruabar guztiak azal
|
ditzan
eta bere aitorpena egiaztatzeko laguntza eman dezan, betiere egile edo sopikun bada, eta lekuko diren edo egitatearen berri izan duten pertsonetatik zenbait ezagutzen baditu.
|
|
2007
|
|
|
f) Tratamenduen arduradun eta eragileei, aldez aurretik horiek esan beharrekoa entzunda, beharrezko neurriak har ditzaten eskatzea, datuen tratamendua lege honen xedapenetara egokitzeko, eta, hala denean, tratamenduak bertan behera utz
|
ditzaten
eta fitxategiak ezerez ditzaten agintzea, horiek lege honen xedapenekin bat ez datozenean.
|
|
|
Beharrezko neurriak hartzea, edo zailtasunak daudenean kasuan kasuko laguntza eskatzea, euren seme alabek edo tutoretzapekoek derrigorrezko irakaskuntzak egin
|
ditzaten
eta klasera ohikotasunez joan daitezen.
|
|
|
Enpresetan edo lantokietan, halakoen ezaugarriek ahalbidetzen badute behinik behin, langileen eskuordeen edo enpresa batzordearen esku utziko da lokal egokia, euren jarduerak gauzatezen, bai eta iragarki ohol bat edo ba
|
ditzaten
eta langileekin komunika daitzuk ere. Modu etengabean lantoki bera duten enpresa kontratari eta azpikontratarietako langileen lege ordezkariek lokal horiek erabil ditzakete, enpresarekin akordatutakoaren arabera.
|
|
|
3 Ezinbesteko kasuan, errentapeko finkak kalte ordainarekin ordaindu ezin diren kalteak dituenean, eta horienta hori egin, eta hori errentaria kostua urteko errenta baino handiagoa denean, errentatzaileak ez du konponkeri adierazi dio; azken horrek kontratua hutsal
|
dezake
eta errentatzaimenduan iraun dezake, errenta proporleari hori idatziz adierazi, edo errentatzioz murriztuta.
|
|
|
Horrez gain, legean berariazko aipamena egin zaio zerbitzu enpresari, araubideak iraun
|
dezan
eta eskuratutako eskubidearen luperketa ganorazkoa izan dadin. Zerbitzu enpresarik ez badago edo hori modu desegokian badabil, eskubidea ezin da praktikan egikaritu, eta eskuratzailearentzat ez da nahikoa izango horren eduki juridikoa beste arazo batzuei begira erabat zehaztuta egotea.
|
|
|
Egile batzuen ustez, «epaile naturalari» edo tokiko epaileari aipamen egiten zaio, eta horrela, baztertu egingo litzateke organo zehatzek, lurraldean eskumena dutenez bestelakoak, gai batzuen gaineko eskumena izatea (horregatik eztabaidatu zen banda armatuei eta terrorismoari dagokionez, Audientzia Nazionalak duen eskumen esklusiboa, delitua non egin eta leku horretako epaile eta auzitegien kaltetan). Bada, gaia polemikoa izan arren, Konstituzio Auzitegiak ezarri du tartekadura horrek ez duela bermatzen tokiko epailea izateko eskubidea, legeak lehendik izendaturiko epailea baino, hau da, delituaren gaineko eskumena izango duen organo judiziala delitua egin aurretik izendatuta egon daiteke, izendapen horrek izaera orokorra izan
|
dezake
eta ez kasu zehatz baterako soilik, eta zehaztapen hori lege formalaren bidez eginda egon daiteke (maiatzaren 20ko 43/ 1987 KAE).
|
|
|
Bada, lege organikoaren bidez egindako arauketari dagokionez, gauza garrantzitsu bat kontuan izan behar da: EKren 15 artikuluetara bildutako eskubide eta askatasun horiek neurri txikian ukitzen dituzten arauketa guztiak ez dira lege organikoaren bidez egin behar, arau askok, urrunetik bada ere, horiekin zerikusia duen alderdiren bat jorratu
|
dezakete
eta. Lege organikoaren erreserba modu zabalean interpretatuko balitz, milaka lege organiko egon lirateke.
|
|
|
Gaur egun, antolamendu juridikoan sufragioa eskubidea da, eta egikaritu daiteke edo ez, eta ez da eginbehar zorrotza, beste herrialde batzuetan gertatzen den moduan, leku horietan botoa ezinbestekoa baita eta abstentzioa zigortuta baitago. Era berean, botere publikoek herritar guztien parte hartzea errazteko betebeharra dute, bizitza politikoan, ekonomia, kultura eta gizarte bizitzan, eta, beraz, parte hartzea susta
|
dezakete
eta abstentzioaren aurka borroka egin, abstentzioa herritarren aukeretako bat izan arren (abenduaren 14ko 208/ 1989 KAE).
|
|
|
gobernu agintaritzak pertsonen eta ibilgailuen zirkulazioa debekatu dezake zehaztutako ordu eta lekuetan, eta leku batzuetatik besteetara mugitzen direnei euren nortasuna egiaztatzeko eskatu ahal die, eta egin beharreko bidea ere adierazi ahal izango die. Modu berean, babesedo segurtasun guneak mugatu
|
ditzake
eta horietan egoteko baldintzak adierazi, eta leku jakin batzuetan indar publikoaren jarduera zaildu dezaketen pertsona jakin batzuk egotea debekatu dezake. Beharrezkoa bada, gobernu agintaritzak pertsona jakin batzuei eskatu ahal die bi eguneko aurrerapenarekin jakinaraztea ohiko bizilekua zein herritan izan eta horretatik kanpo egindako joan etorri oro.
|
|
|
Salan edo Sala Handian sortzen den beste edozein auziri dagokionez, demanda egilea zein naziokoa izan eta bertako Itungile Gorenak ikustaldian parte har
|
dezake
eta oharrak idatziz egin. Goi Auzitegiko lehendakariak ere edozein Itungile Goren gonbidatu dezake, auzian alderdi izan ez arren, edo demanda egilea ez den edozein pertsona interesdun, horiek oharrak idatziz aurkez ditzaten edo ikustaldian parte hartu dezaten (36 art.). Behin auzitegiak demanda onargarria dela adierazita, bi aukera daude:
|
|
|
Amaitzeko, Konstituzio Auzitegiak honela definitu du norberaren irudirako eskubidea: titularrak bere ezaugarri fisiko pertsonalek sortu eta zabalkunde publikoa izan dezakeen informazio grafikoa zehaztu
|
dezake
eta, beraz, bere irudia baimenduta ez dagoen hirugarren batek lortzea, kopiatzea edo argitaratzea eragotzi dezake, irudia hartu edo zabaltzen duenaren xedea, informatzea, merkataritzan aritzea, xede zientifikoa, kulturala, etab., edozein izanda ere.
|
|
|
Lehenengo eta behin, atxilotuari berehala eta modu ulergarrian jakinarazi behar zaizkio bere eskubideak eta atxilotzearen arrazoiak. PKLren 520 artikuluak, konstituzio manua garatzen duen hoduen horrek, agindutakoaren arabera, atxilotuta dagoen pertsona orori adierazi behar zaio nork bere buruaren aurka adierazpenik ez egiteko eta nork bere burua errudun ez aitortzeko eskubidea, abokatua izendatzeko eta hori bertan egotea eskatzeko eskubidea, polizia eginbideetan epaileei egin beharreko adierazpen eginbideetan lagundu
|
dezan
eta atxilotu edo presoari egin beharreko nortasun azterketa guztietan esku har dezan, abokatuarekin isil gordean elkarrizketa izateko eskubidea, eta berak nahi duen familiakoari edo pertsonari atxiloketa bera eta une oro zein tokitan dagoen zainpean komunikatzeko eskubidea (atzerritarren kasuan, inguruabar horiek euren herriko kontsulatuko bulegoari komunikatzeko eskubidea), interpretatzaile bate... Berme horiek guztiak jurisprudentziak jaso ditu, bai Giza Eskubideen Europako Auzitegiak (1968ko ekainaren 27ko GEEAE. Neumeister kasua?; 1969ko azaroaren 10eko GEEAE. Stogmuller eta Maznetter?; 1971ko uztailaren 16ko GEEAE. Ringeisen kasua?; 1976ko ekainaren 8ko GEEAE. Engel kasua?; 1978ko urtarrilaren 18ko GEEAE. Irlanda Erresuma Batuaren aurka?; 1980ko azaroaren 6ko GEEAE. Guzzardi kasua?; 1984ko maiatzaren 22ko GEEAE. Van der Leer kasua?, 1989ko abenduaren 19ko GEEAE. Kamasinski kasua?, etab.), bai Espainiako Konstituzio Auzitegiak (maiatzaren 21eko 86/ 1996 KAE, atxilotzeko arrazoiak?; otsailaren 27ko 31/ 1996 KAE eta azaroaren 24ko 224/ 1998 KAE, atxilotzeko baldintzak?; urriaren 4ko 103/ 1985 KAE; urriaren 7ko 107/ 1985 KAE eta otsailaren 26ko 29/ 1996 KAE, nork bere burua errudun ez aitortzeko eskubidea eta atxilotuaren bermeak?; maiatzaren 25eko 74/ 1987 KAE, interpretatzailea izateko eskubidea?, etab.).
|
|
|
Latineko izenak (habeas corpus) lege ingelesaren testuko lehen hitzei aipamen egiten die. Legean ezarri zen atxilotua fisikoki epailearen aurrera eraman behar zela horrek prozedura eta atxilotzearen baldintzak kontrolatu
|
zitzan
eta askatasun gabetzeak aurrera egin behar zuen edo ez eta zer baldintzatan erabakitzeko, edo, bestela, atxilotua aske utzi behar zen erabakitzeko. Bistan denez, prozedura hori araubide demokratiko guztietan orokortu da.
|
|
|
...ereizkeria (itxuraz neutroa den xedapen, irizpide edo eginera bat dela-eta sexu jakin bateko pertsonak beste sexuko pertsonekin alderatuta egoeran makurragoan daudenean), emakumezkoak arlo jakin batzuetan izandako gutxiespen historikoa dela bide (enpresan, administrazio publikoetan, politikan, etab.). Emakumezkoak gizarte esparru guztietan sartzeari mesede egiteko, legegileak neurri zehatzak susta
|
ditzake
eta, aldi berean, «emakumezkoa babesteko arau teorikoak» suntsitu, dagoeneko gaindituta dauden gizarte ereduei dagozkienak; izan ere, «ustezko babes neurri» horiek desabantaila egoera denboran iraunarazi baino ez dute egiten, gizonezkoekin alderatuta berdintasunaren benetako muga direlako (uztailaren 16ko 128/ 1987 KAE; abenduaren 14ko 229/ 1992 KAE; urtarrilaren 14ko 3/ 1993 KAE eta azaroare... Azken buruan, kasu bakoitzean aztertu behar da neurri horien azken xedea gizarte sektore gutxietsien benetako integrazioari mesede egitea den edo, aitzitik, kolektibo batzuen gutxiespen jarraibide gaindituak oinarri dituen babesa ematea den, gizabanakoak berdin hartu beharrean.
|
|
|
Baina horren inguruan zalantza bat planteatu da: izan ere, legean ezarritako inguruabarrak gertatzen direnean, ez dago argi ea kazetariak bere lanpostua bertan behera utzi
|
dezakeen
eta gero auzitegietara jo kasuan kasuko kalte ordaina eskatzeko edo, horren ordez, lanpostu horretan egon behar duen agintari judizialak arrazoi hori dela-eta lan kontratua deseginda dagoela adierazi eta kalte ordaina ezarri arte. Konstituzio Auzitegiak argi utzi du kazetariak eskubidea duela bere independentziari eusteko independentzia hori benetan mehatxatuta dagoela uste duen unetik aurrera eta, beraz, kasu horietan, lan prestazioa berehala eten dezakeela, baita auzitegietara kalte ordaina eskatzera joan aurretik ere.
|
|
|
Tratau horiek Nazioarteko Zuzenbideak arautzen ditu. Tratatu baten aurrean gauden jakiteko gauzarik erabakigarriena ez da forma (tresna bakarra edo elkarri lotutako zenbait tresna izan
|
ditzake
eta), ezta izendapena ere (tratatua, akordioa, hitzarmena, konbentzioa, estatutua, agiria, etab. izan daiteke), baizik eta Nazioarteko Zuzenbideko subjektu gisa aritzen direnen (eta ez erakunde pribatu moduan) arteko borondateen akordioa egotea. Akordioa loteslea da sinatzaileentzat eta Nazioarteko Zuzenbide Publikoak arautzen du.
|
|
|
«oinarrizko legegintza» izenekoa estatuaren eta autonomia erkidegoen artean arlo batzuei dagokienez (EKren 149.1 art.ra bildutakoak) izandako eskumen banaketa dela bide sortu zen: ...estatuak oinarriak, oinarrizko arauak edo oinarrizko legegintza gordetzen ditu (kontzeptua bat bera da, terminologia aldatu arren), hau da, estatuak arauketa uniformea ezarri du herrialde osorako, eta «izendatzaile komunetako txikien» moduko bat bermatu du autonomia erkidego guztientzat; gero, arlo horien gaineko eskumenak bere gain hartu dituen autonomia erkidegoak «oinarri» horiek «garatu»
|
ditzake
eta egokien deritzon arauketa ezarri, betiere, «oinarri» horiei lotuta.
|
|
|
Erresumako Kontseiluko kideen bi herenek hala erabakiz gero, Erresumako Kontseiluak Gorteetara itzuli zezakeen bertan onetsitako proiektua edo proposamena, kasuan kasuko oharrekin, eta Gorteei azken hori berriz eztabaidatzeko eskatuko zien. Gorteek ohar horiek baztertu
|
zitzaketen
eta testua behin betiko onetsi, baina erregeak testuari betoa jarri ahal zion (nahi izanez gero Erresumako Kontseiluari entzunda). Amaitzeko, Kontseiluari entzun behar zitzaion, aparteko eta presako kasuetan, lege bat denbora baliodunean sendetsi ezin zenean eta Gobernuarentzat lege hori aldarrikatzea ezinbestekoa zenean, baita Gorteak deseginda zeudela Gobernuarentzat, aparteko eta presako kasuetan, ezinbestekoa zenean dekretu bidez erregelak edo xedapenak ematea, Konstituzioaren arabera horiek legearen bidez arautu behar baldin baziren (dena den, dekretu hori Gorte berriek onetsi behar zuten eta lege gisa aldarrikatu).
|
|
|
(68 art.) beren beregi aldarrikatu zen. Horren ondorioz, 1932ko uztailaren 1eko Legeak beren beregi ezarri zuen Errepublikako lehendakaria aukeratzeko konpromisarioak hauta
|
zitzaketela
eta hautatuak izan zitezkeela bi sexuetako espainiarrak, hogeita hiru urtetik gorakoak. Amaitzeko, hauteskunde eskubideari buruz hitz egitean, 1933ko uztailaren 27ko Legea kontuan hartu behar da.
|
|
|
Estatuko buruzagiak Ministroen Kontseilua eta Defentsa Nazionaleko Batzarra deitu
|
zitzakeen
eta horietako buru izan, eta egoki ikusiz gero, Erresumako Kontseiluaren eta Kontseilu Nazionalaren eztabaidetan buru izan zitekeen, eta Kontseilu Nazionaleko eta Erresumako Kontseiluko txostenak eskatu. Erreferendumak deitzeko ahalari dagokionez, bi kasu bereiz daitezke:
|
|
|
Amaitzeko, esan behar da Estatuko eta autonomia erkidegoetako legeek lerrun eta balio bera dutela, ez dagoela hierarkiarik haien artean; eskumen printzipioaren bidez arautzen dira: bakoitzak bere eskumeneko gaiak soilik arautu
|
ditzake
eta, dakigunez, Estatuaren eta autonomia erkidegoen legegintza eskumenak ezartzen dituzten erregelak Konstituzioan eta Autonomia Estatutuetan daude.
|
|
|
Estatuko errenten eta urteko gastuen legeak (hau da, gaur egun aurrekontuen lege deituko genituzkeenak) hiru urterik behin egiten ziren eta Estatu Kontseiluak aurkezten zituen Gortek eztabaidatu eta onesteko. Zernahi gisaz, Gorteek urte bakoitzeko Ogasuneko kontuak azter
|
zitzaketen
eta horren inguruan ohar egokiak egin. Edu berean, Estatu Kontseiluak aurkezten zituen Gorteetan kode zibil edo zigor kodearen, zerga sistemaren eta diru sistemaren aldarazpenak, bertan eztabaidatu eta onesteko.
|
|
|
Erregeak Ministroen Kontseiluko lehendakaria eta ministroak askatasunez izendatu eta kargutik kentzen zituen. Behe Ganbera (Prokuradoreen Estamentua) desegin
|
zezakeen
eta Goi Ganberako (Handikien Estamentua) ez berezko kideak izendatzen zituen. Gorteak deitzen zituen (hau da, Gorteak ezin ziren modu automatikoan bildu, Cádizko Konstituzioan gertatzen zen bezala; erregeak deitu behar zituen arazo larriak jorratzeko, kontribuzioen inguruko botazioa egiteko bildu behar ziren eta, deseginez gero, urtebeteko epean bildu behar ziren), Gorteen batzarrak eten zitzakeen eta, ikusi berri dugunez, Behe Ganbera desegin zezakeen (izatez, 1836ko urtarrilean Gorteak lehenengoz desegin ziren, Juan Álvarez Mendizábalek proposatuta; azken horrek Prokuradoreen Estamentuan galdu egin zuen gai garrantzitsu baten inguruan, hots, hauteskunde legearen inguruan; hilabete batzuk geroago, horren oinordekoak, Francisco Javier Istúrizek, Gorteak desegitea lortu zuen, Prokuradoreen Estamentuan Gobernuaren aurkako zentsura botoa onetsi baitzen).
|
|
|
Behe Ganbera (Prokuradoreen Estamentua) desegin zezakeen eta Goi Ganberako (Handikien Estamentua) ez berezko kideak izendatzen zituen. Gorteak deitzen zituen (hau da, Gorteak ezin ziren modu automatikoan bildu, Cádizko Konstituzioan gertatzen zen bezala; erregeak deitu behar zituen arazo larriak jorratzeko, kontribuzioen inguruko botazioa egiteko bildu behar ziren eta, deseginez gero, urtebeteko epean bildu behar ziren), Gorteen batzarrak eten
|
zitzakeen
eta, ikusi berri dugunez, Behe Ganbera desegin zezakeen (izatez, 1836ko urtarrilean Gorteak lehenengoz desegin ziren, Juan Álvarez Mendizábalek proposatuta; azken horrek Prokuradoreen Estamentuan galdu egin zuen gai garrantzitsu baten inguruan, hots, hauteskunde legearen inguruan; hilabete batzuk geroago, horren oinordekoak, Francisco Javier Istúrizek, Gorteak desegitea lortu zuen, Prokuradore... Legegintza ekimena eta erabateko beto eskubidea zituen (azken hori inoiz ez zen erabili Estatutua indarrean egon zen bitartean).
|
|
|
Azken kargu hori apurka apurka sendotuz joan zen, berak proposatzen baitzion erregeari gainerako ministroen izendapena eta banantzea, berak ordezkatzen baitzuen politikoki Gobernua eta bere politika Gorteetan. Ganberen araudiek Gobernuko kideen zigor erantzukizuna soilik ezarri zuten arren, Gobernuak Gorteen aurrean zuen erantzukizun politikoa sistemaren osagai bihurtu zen; izan ere, joko politikoak eskatu zuen erregeak lehendakaria hautatzerakoan Ganberen konfiantza izan zezakeena izenda
|
zezala
eta, beraz, Gobernuak konfiantza bikoitza izatea eskatu zen: erregearena eta Gorteena.
|
|
2008
|
|
|
1 Bat egiteko balantzea sozietatearen kontu auditoreek egiaztatu behar dute, sozietateak kontu auditoretza egiteko betebeharra duenean; balantze hori aurkeztu behar da bat egiteko proiektua eztabaidatu behar duen batza orokorrean, horrek balantze hori onets
|
dezan
eta, horretarako, batzaren eguneko aztergaien zerrendan aipatu behar da hori esan-bidez.
|
|
|
Eskuespena eman zaio Erregistro eta Notariotzaren Zuzendaritza Nagusiari, erregistratzaileek idazkunak egitean bete beharreko ereduak onets
|
ditzan
eta kontuan hartu beharreko jarraibideak ezar ditzan.
|
|
|
Balorazio jardunaren bidez, Administrazioak ondare, eskubide, ekoizkin, errenta eta ondasunak tasatzen ditu, edota horien balio aitortua begiztatzen du. Zeregin horretan, Zuzenbideak ezarritako balorazio bideak erabil
|
ditzake
eta, bereziki, Tributuen Lege Orokorraren 57 artikuluak ezarritakoak.
|
|
|
Beste alde batetik, subjektuaren ondasunak aurkitzeko, organo zerga biltzaileek informazioa lortu eta egiaztatzeko ahalmenak dituzte (TLOren 162 art.), ikuskatzaileek bezala; horretara, bankuko mugimendu eta datuen gain jardun
|
dezakete
eta zordunaren egoitzan sar daitezke, baina ikuskatzaileek dituzten mugekin. Beste organo zerga biltzaile eskudunen lurraldean zordunaren ondasunak daudela jakinez gero, erreguzko ofizioak bidaliko dira, exhorto judizialekin gertatu bezala.
|
|
|
Akta sinatu baino lehen, tributu betebeharpekoak esan beharrekoa entzun behar da. Araba eta Gipzukoan, hamabost egun ematen zaizkio betebeharpekoari adostasuna ala desadostasuna adieraz
|
dezan
eta, ados ez badago, prozedura zehatzailea eta egiaztapen eta ikerketarako prozedura batera ala bananduta izapidetu nahi dituen aukeratu behar du.
|
|
2009
|
|
|
Bidaiaria ez denean iristen ontzira aldez aurretik zehaztutako orduan, edo, ontzi hori portutik irteteko prest egonik, ontzia uzten duenean, kapitainaren baimenik gabe, kapitainak bidaia has
|
dezake
eta bidaiari horrek oso osorik ordaindu du prezioa.
|
|
|
Kasu horretan, edo bigarren zein geroko agiriak aurkeztu direnean inolako egiaztatzerik gabe, kapitainak epaile edo auzitegiarengana joko du, horrek merkatugaien gordailua egiazta
|
dezan
eta pertsona egokiari eman diezazkion merkatugai horiek.
|
|
|
Abordatzea atzerriko uretan gertatu bada Espainiako ontzien artean, edota, ur askeetan izan arren, ontziak atzerriko portuan sartu badira, Espainiako kontsulak instruitu behar du gertakizunaren azterketa sumarioa, eta Sail hurbileneko Kapitain Nagusiari bidaliko dio espedientea, horrek ekin
|
diezaion
eta prozedura amai dezan.
|
|
|
Matxuren gaineko erantzukizunari, likidazioari eta ordainketari dagokienez, matxura horiek egiaztatu eta likidatzeko interesa dutenek hitzarmenak egin
|
ditzakete
eta elkarrekiko betebeharrak ezar ditzakete.
|
|
2011
|
|
|
Edozein kasutan ere, epaileak zehaztuko du guraso bakoitzak zein partaidetza izan behar duen mantenua emateko unean, eta neurri egokiak hartuko ditu, gurasoek prestazioak ordain
|
ditzaten
eta prestazio horiek molda daitezen, unean unean seme alabek dituzten inguruabar ekonomikoetara eta beharrizanetara.
|
|
|
3 Tutoretzapekoak gaitasuna eskura edo berreskura
|
dezan
eta tutoretzapeko hori hobeto gizartera dadin eragitea.
|
|
2012
|
|
|
3 Epaile eta auzitegiek, irabaziaren zenbatekoa edo abantailaren balioa kontuan izanda, eta errudunaren zereginen garrantziaren arabera, gradu bat gutxiagoko zigorra ezar
|
dezakete
eta isun zigorra euren sen onaren arabera jaitsi.
|
|
|
f) Indar arriskutsuak dituzten obrak edo instalazioak erasotzen edo horiei errepresaliak egiten dizkienari, baldin eta eraso horiek indarrok askatzea eragin
|
badezakete
eta, horren ondorioz, biztanle zibilen artean galera garrantzitsuak eragin baditzakete, ezpada, obra eta instalazio horiek eragiketa militarren laguntza zuzeneko, erregular eta garrantzitsurako erabiltzen direla eta laguntza horri azkena emateko bide ahalgarri bakarra erasoak egitea denean;
|
|
|
a) Gora jotzeko errekurtsoa bada, kode berriaren manuak errudunarentzat mesedegarriagoak direnean, alderdiek manu horiek aplikatzea eska
|
dezakete
eta epaile edo auzitegiak ofizioz aplikatuko ditu.
|