|
2003
|
|
|
Onartzen dute, seguruenik, zabaltzen ari den ekonomia baten presio gogorragatik, hipoteka merkatuaren funtzionamenduak ez duela lortu prezioen igoera arintzea. Banku kredituari dagokionez, adierazi dute azken urteetako hipoteka maileguen emakidak ez duela adierazten
|
ez
ordaintzeko arrisku handia dagoenik. Etxebizitza propioa erosteko kreditua sei aldiz biderkatu da aurreko hamarkadan, 1992an 41.382 milioi eurotik 2002an 226.483 milioi eurora.
|
|
2007
|
|
|
Honelako maileguek
|
ez
ordaintzeko arrisku handia dute eta oso litekeena da, mailegua amaitzean, banketxeak etxebizitza bahitzea, bezeroak zorra (izugarri handia) ordaindu ezinean badabil.
|
|
2008
|
|
|
Bi herrialde horiek behera egingo dute etxebizitzen eskaria, baina desberdintasunak egongo dira. Ipar Amerikan" subprime" hipoteken ondorioz
|
ez
ordaintzeko arrisku handia dago, baina Espainian egoera horrek ez die eragiten Espainiako etxeei. Orientabide gisa, azken hilabetean," Ibex 35" delakoaren historian beherakadarik handiena izan den hilabetean, higiezinen balioen bilakaera nabarmen negatiboa izan da; izan ere, kapitalizazioaren galerak konpainia guztiei eragin die, 3.900 milioi euro jaitsi baitira, Inmobiliaria Colónimo buru dutela (2.700 milioi euro), Martinsa Fadesa (230 milioi) aurrean (320 milioi).
|
|
|
12 hilabeterako Euriborra, bankuek bezeroei dirua emateko gehien erabiltzen duten indizea, 1999ko urtarrilean hasi zen kotizatzen, eta, ordutik,% 2,014 eta% 5,248 artean ibili da. Kredituak gogortzea Euriborraren igoerak handitu egiten du kreditua kontratatua dutenen eta bat sinatu nahi dutenen artean
|
ez
ordaintzeko arriskua. Horregatik, bankuek eta kutxek are gehiago gogortu dituzte maileguak eskuratzeko baldintzak, Espainiako Bankuak egiaztatu duenez.
|
|
|
Zergatik ez duten dirurik mailegatzen banku eta kutxek Egoera ekonomikoa aldatu egin da denbora gutxian, eta bankuek eta kutxek duela hilabete batzuetakoaren portaera desberdina izan behar dute, Gonzalo Hernándezek, ekonomian adituak, azaltzen duenez. Orain arte, bankuek dirua ematen zuten" norengan, zenbatetan eta nola konpondu gabe, beren profilagatik
|
ez
ordaintzeko arrisku handia zuten kontsumitzaileengan ere konfiantza izanda". Bankuak arrisku maila handia onartzen zuen, ekonomia ondo zihoalako, langabezia maila ez zelako maila kezkagarrietara iristen, eta etxebizitza —hipotekak ematen ziren bermea— denbora gutxian balioa handitzen zen emandako maileguaren gainetik.
|
|
2009
|
|
|
prezioa eta errentagarritasuna. Oro har, zenbat eta handiagoa izan aktibo baten prezioa, orduan eta txikiagoa da
|
ez
ordaintzeko arriskua. Seguruagotzat jotzen diren letrak edo bonuak dira preziorik altuenak dituztenak; aldiz, prezioak eta errentagarritasunak alderantzizko erlazioa dutenez, gutxien seguruak diren aktiboak dira errentagarritasun handiena ematen dutenak.
|
|
|
Hala ere, zenbait etapatan (adibidez, 2005ean, Alemaniako eta Espainiako bonuen arteko aldea negatiboa zen Espainiaren alde), Espainiako Gobernuak jaulkitako zorra kaudimen handiagokotzat jotzen zen. Ratingaren beherapenaren beste ondorio zuzen bat CDS (credit default swap) aseguruak garestitzea da, egoera bat
|
ez
ordaintzeko arriskuari aurre egiteko. Produktu horien prezioa igo edo jaitsi egiten da, merkatuak jaulkitzaile batek ez ordaintzeko duen arriskua igotzen edo jaisten dela ikusten duen.
|
|
|
130 euroko prezioa da bonoetan 10 milioi euro ordaintzeko 135.000 euro ordaindu behar direla. Beraz, orain garestiagoa da Espainiako zorra
|
ez
ordaintzeko arriskua estaltzea.
|
|
|
Galeren ordaina. Kobratu beharreko kontuak
|
ez
ordaintzeko arriskua murriztuta, enpresek banku finantzaketarako baldintza hobeak lor ditzakete, baita kreditu mugak handitu ere. Bezeroen kontuak ez dira jada itxaropen hutsa, arriskutik libre dauden aktibo bihurtzeko, eta hori abantaila handia da enpresen negozio estrategietan.
|
|
|
Entitate askok kreditu eta zordunketa txartela duten bezeroentzako zerbitzua dute, eta, horri esker, mailegu pertsonalak eman daitezke sare komertzialeko kutxazainetan. Erakunde batek eragiketa aurrez esleitzeko baldintza, gero kutxazainaren bidez kontratatu ahal izango dena, bezero ona izatea da,
|
ez
ordaintzeko arriskurik ez duena, diru sarrera egonkorrak dituena (batez ere, funtzionarioa edo besteren konturako langilea), 1.200 eurotik gorako nominak, eta hipotekaren eta sinatutako maileguen artean hilean diru sarreren %40 baino gehiago ez ordaintzeko eta zordunen zerrendetan ez agertzeko eskakizuna. Kreddatari bat izateko, nahitaezkoa da nomina eta diru sarrerak maileguak ematen dituen banketxean helbideratuta izatea.
|
|
|
Azken kasu horretan, lehenengotik beherako balioa duen hipoteka bat emanen da.
|
Ez
ordaintzeagatiko arriskua Zubi hipoteka eskatzen da bezeroak diru sarrera garrantzitsu bat jasotzea aurreikusten duenean; izan ere, amaitutako etxebizitza bakarra erostea planteatzen bada, ohikoena hipoteka normal irmoa egitea da. Erabiltzaileak bere jabetzaren salmentan konfiantza duenean bere onurarekin beste bat eskuratzeko, mota horretako hipoteka bat lor dezake, baina urtebete edo bi urte gabe, lehena saldu arte.
|
|
|
Hortaz, 2007ko abuztua Estatu Batuetako kreditu kalitate eskaseko hipoteken (subprime delakoak) merkatuaren krisiagatik pasatu zen historiara. Hipoteka horiek kaudimen gutxikoak ziren bezeroei ematen zitzaizkien, eta hipoteka
|
ez
ordaintzeko arrisku gehiago zeukatenez, interes altuagoekin gainera: hau da, hipotekok ematea oso negozio emankorra zen, ordaintzen zuten bitartean.
|
|
2010
|
|
|
Deutsche Bank eta Goldman Sachs bezalako analisi etxeek Espainiako zorr tituluak saltzea gomendatu dute; Nourel Roubini edo Paul Krugman bezalako ekonomialariek, berriz, gure ekonomiaren kaudimenari eta diziplina fiskal urriari buruzko kezka adierazi dute. Oro har,
|
ez
ordaintzeko arriskua nulua da, baldin eta dirua epemugara arte mantentzeko erosten bada, eta errentagarritasuna handiagoa bada Alemaniako zor publikoaren kasuan baino, Europako zor publiko seguruena baita, baina inbertitzaileak dirua gal dezake kapitala denbora baino lehen itzultzea erabakitzen badu.
|
|
|
Azken bi urteetan, hipotekekin, bankuekin eta kutxekin gertatu den bezala, ez dira eragiketa horiek egin nahi izan. Maileguak entitate batekin baino gehiagorekin sinatzen direnean,
|
ez
ordaintzeko arriskua banatu egiten da, baina hipoteka berri batean bateratzen badira, entitate bakar batek bere gain hartzen du arrisku guztia. Arlo horretan lan egiten zuten bitartekarien %70 eta %90 artean ez dute jada lan egiten, eta handienek bakarrik finantza erakunde nagusiekin lankidetza hitzarmenak dituztenek jardunean jarraitzen dute.
|
|
|
Datuek erakusten dutenez, diferentziala gorantz mantendu zen saioaren hasieratik, eta maximo historikoak jotzen hasi zen arratsaldeko lehen orduan; izan ere, erregistratutako oinarrizko 232,6 puntutik gora zegoen, merkatuetan tentsioak arindu zituzten kaudimen testak argitaratu baino lehentxeago. Ziurgabetasuna ere nabaritu da
|
ez
ordaintze arriskuko aseguruen (CDS) merkatuan; Espainiako Burtsa ixtean %12, 2 igo ziren, eta 296.070 dolarretan jarri ziren, Espainiako bonuetan inbertitutako 10 milioi dolarreko. Euroaren periferiako gainerako herrialdeetako zorraren diferentzialak ere igoera berriak izan zituen.
|
|
2011
|
|
|
Kopuru hori, hala ere, oso urrun dago herrialde gehienek ordaindu behar dutenetik.Horrez gain, asko garestitu dira Frantziaren credit default swap ak (CDS). CDSak aseguruak dira, inbertitzaileak herrialde batek bere zorra
|
ez
ordaintzeko arriskutik babesteko. Arriskua edo beldurra zenbat eta handiagoa, asegurua orduan eta garestiagoa.
|
|
|
Azken egunotan, gainera, euroguneko hirugarren ekonomiari buruzko zalantzek, Italiak, presio handiagoa gehitu dute. Italiako zor publikoa BPGaren %120a da, eta hori da, hain zuzen,
|
ez
ordaintzearen arriskua neurtzeko merkatuek hartzen duten datu nagusietako bat. Italia da munduko hirugarren herrialde zorpetuena, Japoniaren eta AEBen atzetik.
|
|
|
Hiri errentamenduei buruzko prozesuen ia erdiak hiru eta zortzi hilabete artean ebazten dira. Zailtasun egoeran, kontratuaren klausulak egiaztatu behar dira, eta akordio bat lortzen saiatu, errenta beherapenekoa edo aurreratukoa, konpentsazio orekatu baten bidez. Horrek lagundu egiten dio estualdian dagoen maizterrari, baina baita errentatzaileari ere,
|
ez
ordaintzeko arriskua murrizten baitu, ez osorik ez partzialki, eta prozedura judizial baten eragozpenak. Orain, ordaindu ezean, jabeak berehala berreskura dezake jabetza.
|
|
|
% 5eko errentagarritasuna lor dezakezu Letretan urtebetez, edo ia% 7koa 10 urterako bonuetan. Hala ere,
|
ez
ordaintzeko arriskua (hau da, inbertitutako guztia ez itzultzeko arriskua) gero eta handiagoa da. Ez da baztertzen Espainiak Europako Erreskate Funtsera jo behar izatea (estatu guztien diruarekin sortutako erakundea, muturreko egoerei aurre egiteko) edo Nazioarteko Moneta Funtsari laguntza eskatu behar izatea.
|
|
2012
|
|
|
Ondorioz,
|
ez
ordaintzeko arriskua nagusiki sektore pribatuan dago, eta ez publikoan. Orduan, Espainiako eta nazioarteko hartzekodunak zergatik ari dira gobernua estutzen, erreformak, murrizketak eta pribatizazioak egin ditzan, gaitz guztien jatorria sektore publikoa bailitzan?
|
|
|
Funtzionarioek gero eta merkeago ikusten dituzte finantzatzeko aukerak; izan ere, egungo egoera ekonomiko txarra dela eta, egoera ez da orain dela urte batzuk bezain egonkorra. Funtzionario bat
|
ez
ordaintzeko arriskua enpresa pribatuko langileen artean baino txikiagoa da Gainera, azken hilabeteetan, estatuko langile kopurua murriztu egin da, eta gainezka egin du administrazio publikoek, aurrekontuaren% 10etik gorako erorketak jasaten dituztenean, lan kontratuko langile publikoen kaleratze kolektiboak aplikatzeko aukerarekin. Funtzionarioentzako mailegu batzuk Nolanahi ere, funtzionarioek oraindik ere laneko segurtasun handiagoa dute, eta, horren ondorioz, ez ordaintzeko arriskua enpresa pribatuko langileen artean baino txikiagoa da.
|
|
|
Funtzionario bat ez ordaintzeko arriskua enpresa pribatuko langileen artean baino txikiagoa da Gainera, azken hilabeteetan, estatuko langile kopurua murriztu egin da, eta gainezka egin du administrazio publikoek, aurrekontuaren% 10etik gorako erorketak jasaten dituztenean, lan kontratuko langile publikoen kaleratze kolektiboak aplikatzeko aukerarekin. Funtzionarioentzako mailegu batzuk Nolanahi ere, funtzionarioek oraindik ere laneko segurtasun handiagoa dute, eta, horren ondorioz,
|
ez
ordaintzeko arriskua enpresa pribatuko langileen artean baino txikiagoa da. Faktore hori oso kontuan hartzen dute finantza erakundeek, eta, horregatik, bezero berri gisa hartzen saiatzen dira, sustapen bereziak eskainiz, batez ere mailegu pertsonalei eta hipotekei dagokienez.
|
|
2013
|
|
|
Kaudimen txosten batek higiezinak alokatzeko asmoa duen maizterra ordaintzeko konpromisoei aurre egiten dien pertsona den jakiteko balio du. Enpresek, merkataritzako kreditua eman aurretik, bezero bat kredituz edo ordainketa geroratuz erosi nahi duen bezero bat
|
ez
ordaintzeko arriskua ebaluatu dezakete. Txostenean errentagarritasun eta kaudimen txikiko ratingak eskaintzen badira, enpresa edo partikular horrekin esku hartzea gomendatzen da.
|
|
|
Baina amortizazio epea, mailegua ordaintzeko ezarritako denbora tartea, handitu egiten da. Gainera, hipoteka berriaren interesa ohikoa baino handiagoa izaten da,
|
ez
ordaintzeko arriskua handiagoa baita. Horrela, epe luzeagoa dela eta, kuota txikiagoa izango da, baina ordaindu beharreko azken kopurua, zorra, handitu egingo da, interesak askoz handiagoak izango baitira eta hilabete gehiagoz ordainduko baita.
|
|
|
Hipoteka betearazpena hasi aurretik zordunak ordaindu behar duen hipoteka ez ordaintzeko ezarritako epea hilabetetik hiru hilabetera luzatzen da. Kontsumitzaileentzako aldeko erabaki hori oxigeno baloi bat da,
|
ez
ordaintzeko arriskua duten hipotekatutako pertsonentzat. Gehienez ere higiezinaren tasazio balioaren% 80ko maileguak.
|
|
2014
|
|
|
Europako Batasunak eta Nazioarteko Diru Funtsak emandako erreskatea
|
ez
ordaintzeko arrisku «txikia» du Espainiak. Horra hor programa amaitu ondoren troikak egin duen lehen azterketaren emaitza.
|
|
2015
|
|
|
Arrazoi nagusia da finantza erakundeek nahiago izan dutela interes tasen aldaketaren arriskua bezeroen bizkar jarri eta, horregatik, oso interes handiak eskaini dituztela tasa finkoaren egonkortasuna nahiago zutenei. Interes tasa aldakorra kontratatzen duen bezeroak asko du galtzeko noizbait Euriborra igotzen bada, baina bankuari ez dio kalterik egiten, hipoteka
|
ez
ordaintzeko arriskua handitzen dela ez bada?. Bankuak interes finkoak jasotzen dituenean, ordea, Euribor altu batek esan nahi du bezeroarengandik jasotzen duen interesa txikiagoa izan daitekeela berak bere operazioak finan tzatzeko ordaindu behar duen interesa baino.Eskaintza gutxiGauzak horrela, interes tasa finkoak ia desagertu dira Euskal Herriko finantza erakundeen eskaintzetatik.
|
|
|
Caracaseko metro erreberritzeko lanak eginik, CAF enpresak badaezpada 118 milioi euro baztertuak ditu, Venezuelak duen zorra
|
ez
ordaintzearen irriskua baztertzeko.
|
|
2016
|
|
|
Hortik dator krisiarekin gertatu zen paradoxa: euriborra jarduera faltaren ondorioz gertatu zen, IRPH hipoteken interesak gogortzearen ondorioz handitu zen(
|
ez
ordaintzearen arriskua zegoenez, kredituak garestitu egin ziren, eta, ondorioz, IRPH gehitu egin zen).
|
|
|
Nola saihestu etxetik botatzea?
|
Ez
ordaintzeagatiko arriskua oso handia denean (enplegua galdu bada edo hil bukaerara iristen bada eta gastu saihestezina aurkezten bada), berehala jakinarazi daiteke inguruabar aldaketa kreditu erakundera. Lehenik eta behin, horrek adierazten duelako pertsona bere konpromisoaz arduratzen dela eta, ondoren, akordioren batera irits daitekeela.
|
|
2017
|
|
|
Standard and Poor’s, Moody’s eta Fitch dira munduko finantza panoraman kreditu kalifikazio garrantzitsuenak. Erakundearen eginkizuna da erakundeek kreditu arriskua(
|
ez
ordaintzeko arriskua) balioestea, eta haien sailkapenak funtsezkoak dira konpainiak merkatuan finantza daitezen. Izan ere, bankuek beraiek agintzen diete kalifikatzeko agentziei ebalua ditzaten.
|
|
2018
|
|
|
|
Ez
ordaintzeko arriskua dagoenean, bankura joatea eta beste itzulketa modu bat berriro negoziatzea da aukerarik egokiena
|
|
2020
|
|
|
COVID delakoaren ondorio ekonomikoak ia ez dira sumatzen hasi, baina dagoeneko sumatu daiteke haren larritasuna. Espainiako gizarteko ahulenek dituzten zailtasunen aurrean, Gobernuak hainbat neurri onartu ditu, besteak beste, alokairurako laguntza sorta bat, errenta
|
ez
ordaintzearen arriskua estaltzeko. Artikulu honetan ikusi ahal izango duzu horiek eskura ditzakezun, nola eta zenbat denboraz erabil daitezkeen.
|