|
2000
|
|
|
Hirugarren egunean, finean, afalorduan, historia harrigarri hura gertatu zitzaigun... zezen ikuskizunaren gibeletik kontatuko dizudana, baina orain zerbaitean aitzinatu nahi nizukeena, erranez ezen historia hura ere eskrementuekin loturik zegoela, baina
|
ez
nolanahiko eskrementuekin, berehala ohartuko zaren bezala.
|
|
|
Eta nik ezin sinetsi nuen, zeren eta mirakulu bat baitzirudien hark guztiak, eta
|
ez
nolanahikoa... eta Piarres Oihartzabal ere halatsu zegoen, zeren hari ere ez sinesteko moduko gauzak gertatu baitzitzaizkion bere azken bidaia hartan, zeina gai ezin bikainagoa izan baitzitekeen bertze liburu baten egiteko eta zeinak eraman baitzuen Donibane Lohizunetik Indietaraino, ene aztarnen gibeletik.
|
|
2004
|
|
|
dena delako kanpotar horrek, hiltegiaren jabe horrek alegia, baditu barruan ere lankide eta gogaide suharrak.
|
Ez
nolanahikoak, gainera. Goi mailako jende klasea izaten da holakoa gehienetan edo beti.
|
|
|
Atariko horren ondotik, ezinbestean, euskaltzainen bati zabaldu behar atea.
|
Ez
nolanahikoa, gainera: berri berria dugu erakunde horretan.
|
|
|
Egia esan, politikaz oro har hautematen duguna hautemanda, ulergarria ez ezik arrazoizkoa dirudi Leteren lerroaldeak. Bestalde, ez genuke ahantzi behar kulturgintza eta kultura eremua bera ere botere iturri ditugula; eta, gainera,
|
ez
nolanahiko botere harremanen sorkari. Beraz, kultura bera ere botere sortzaile denez, nekez uler liteke kulturaren eta botere edo politikaren arteko bereizketa hori.
|
|
|
Euskararen normalkuntzak bere bihotzaren erdi erdian sarturik daraman arantza mingarria hartu digu ahotan Zalbidek. Arantza diot, eta
|
ez
nolanahikoa. Badakit, jakina, kultura hitzaren eremu semantiko lausotuan buru hainbat aburu dagoela, eta nork batera eta nork bestera geureganatzen dugula kulturaren esangura.
|
|
|
Israelek bi mila liburu urtean argitaratzen dituelarik, guk ehun gutxienez behar ditugu; eta urte gutxi barru. Eta
|
ez
nolanahiko istorioak, ez. Euskaldunok ez gara Harri Aroko leinu analfabeto bat, 1970 eko europar herri bat baizik.
|
|
2005
|
|
|
Hileko gastuen bankuko estraktoa heldu zitzaionean, ostera," Etxegarai bitxi denda" delakoa ikusi zuen gastuen artean. Eta
|
ez
nolanahikoa! Bihotzak hiru bira eman zizkion Garbiñeri.
|
|
2006
|
|
|
Condéko printzearen eta Coligny almirantearen ondoan, Frantziako erreformatuen armaden burua zen Montgommery. Burua, eta
|
ez
nolanahikoa. Gudukatzeko tenorean ikararik ez zuen bihotzean, eta gupidagabea zen etsaiarekin edo etsai ustezkoarekin.
|
|
2008
|
|
|
da, beraz, aitak belarrondoko bat emateko gogo izugarria zuela: orduantxe eman zion, hain zuzen, eta
|
ez
nolanahikoa, aulkitik ia bota ez zuen, bada! Mahai inguruan zegokeèn balizko lekuko grinagabe batek gehiegikeriatzat hartuko zuen aitak egina ziurki.
|
|
|
–(?) Biak, kalonje jauna eta zure emaztea, etxean ero batzuk bezala sartu eta are eroagoak jarri zitzaizkidan, noiz eta nik, askatasunaren izenean, Gerardo eta Nataliaren arteko harremanen defentsa egin bainuen, harik eta biek ala biek eskandalu
|
ez
nolanahiko batekin mehatxatu ninduten arte. Eta nik amore eman nuen,?!
|
|
|
–Egoskortuta zaude, eta horrela ez goaz inora, esan zion on Rafael kalonjeak, ahotsa zakartzen zuela; gero, afera harekin nekatzen hasia zelako itxurapean, gehitu zuen?: Horren gaizki portatzen segitzen baduzu, Jainkoak zigortu egingo zaitu azkenean, eta
|
ez
nolanahiko zigorrarekin?
|
|
|
Eta Beñardok zeruraino zabaldu zituen begiak: zabalduko ez zituen, bada, baldin eta orduantxe egin bazuen bere bizitzako aurkikuntza, hitzezko jolasak ere bere zerua duela ziurtatzera eraman zuena, baina
|
ez
nolanahiko zerua, zeru koloretsurik koloretsuena baizik, mila ostadarrek zeharkatua! Eta ez hori bakarrik, zeren, pasadizo hark jolaserako biderik jostalariena irekitzeaz gain, berandu gabe ikusi baitzuen Beñardo Orbek bere burua bide hartan barrena, lau anaiek Pitxitaren kontura gogotik barre egin ondoren doi, noiz eta izebak esan baitzuen:
|
|
|
ahoskatu zituen arte. Orduan, baina, halako betetasun batera iritsi balitz bezala, haren presentziari (begiei eta ezpainei eta haren soin osoari) halako zer berezi bat zerion bederen, poz ezkutu batez mintzo zena, baita ziurtasun
|
ez
nolanahiko batez, suzko hitz haietan, halaber, suzko zerbait aurkitu balu bezala, suzko fedea, ausaz?, guztiei, aita kalonjeari eta Normari, Nataliari eta Natividadi, begiratu zien gainetik, galdera bat ere bazen begirada hura, beharbada:
|
|
|
Pausoa arindu zuen, aiumak entzun zituen ingurura. Uste ez zen tokian zuloa egon zitekeen, eta
|
ez
nolanahikoa; haitzartean behera amilduz gero, geratu gabeko bidaia egin zitekeen, infernura ere helduz. Baina aiumak berriro entzun zituenean lasaitu egin zen, zuloan behera joan izan balitzaio entzungo ez zituelako.
|
|
|
"(...) Biak, kalonje jauna eta zure emaztea, etxean ero batzuk bezala sartu eta are eroagoak jarri zitzaizkidan, noiz eta nik, askatasunaren izenean, Gerardo eta Nataliaren arteko harremanen defentsa egin bainuen, harik eta biek ala biek eskandalu
|
ez
nolanahiko batekin mehatxatu ninduten arte. Eta nik amore eman nuen,...!
|
|
|
Senarrarekin zuèn arazo mingarritik ihes egin behar izate hutsak eraman zuen markesa anderea eraman zuèn bidetik, itxuraz, hitz haiek –suzkoak– ahoskatu zituen arte. Orduan, baina, halako betetasun batera iritsi balitz bezala –haren presentziari (begiei eta ezpainei eta haren soin osoari) halako zer berezi bat zerion bederen, poz ezkutu batez mintzo zena, baita ziurtasun
|
ez
nolanahiko batez, suzko hitz haietan, halaber, suzko zerbait aurkitu balu bezala, suzko fedea, ausaz–, guztiei –aita kalonjeari eta Normari, Nataliari eta Natividadi– begiratu zien gainetik –galdera bat ere bazen begirada hura, beharbada: " Hitz erdirik gabe utzi zaituztet ala...?" –, garaile eta garaitzaile:
|
|
|
–Egoskortuta zaude, eta horrela ez goaz inora –esan zion on Rafael kalonjeak, ahotsa zakartzen zuela; gero, afera harekin nekatzen hasia zelako itxurapean, gehitu zuen–: Horren gaizki portatzen segitzen baduzu, Jainkoak zigortu egingo zaitu azkenean, eta
|
ez
nolanahiko zigorrarekin...
|
|
|
da, beraz, aitak belarrondoko bat emateko gogo izugarria zuela: orduantxe eman zion, hain zuzen, eta
|
ez
nolanahikoa, aulkitik ia bota ez zuen, bada! Mahai inguruan zegokeèn balizko lekuko grinagabe batek gehiegikeriatzat hartuko zuen aitak egina ziurki.
|
|
|
Eta Beñardok zeruraino zabaldu zituen begiak: zabalduko ez zituen, bada, baldin eta orduantxe egin bazuen bere bizitzako aurkikuntza, hitzezko jolasak ere bere zerua duela ziurtatzera eraman zuena, baina
|
ez
nolanahiko zerua, zeru koloretsurik koloretsuena baizik, mila ostadarrek zeharkatua! Eta ez hori bakarrik, zeren, pasadizo hark jolaserako biderik jostalariena irekitzeaz gain, berandu gabe ikusi baitzuen Beñardo Orbek bere burua bide hartan barrena, lau anaiek Pitxitaren kontura gogotik barre egin ondoren doi, noiz eta izebak esan baitzuen:
|
|
2009
|
|
|
Gure adinekoen artean bera zen motorra zeukan bakarra. Eta
|
ez
nolanahikoa, gainera! Ez pentsa kalerako moto light horietako bat zenik, keba!
|
|
|
Baina hura legezkoa izan zen gutxienez, eta zurea ez? horrek ere bai baititu bere aldeak, eta
|
ez
nolanahikoak: ez al dakizu, bada, haurdunaldi osoa gela batean itxita igaro zenukeela, haurra izan arte?
|
|
|
horregatik aldendu zuen, ausaz, Domingok bere belauna Adaren belaunetik, eta horregatik aldendu, halaber, eskuak Adaren eskuetatik mugimendu azkar batean?
|
ez
nolanahiko mugimendu batean, halere, esku keinu haiek bai baitzuten, agidanez, beren esanahia, eta Domingok aurki ahoskatu behar zituèn hitzentzako lurreratze pista bat izan baitzitezkeen, solasa beste norabide batean jartzen zuena:
|
|
|
Bada, osaba Paquiño espezialista bat da gai horretan, eta gehitu zuen?: Gainera, dituen liburuetatik aparte, osabak badu beste liburu bat buru barruan,
|
ez
nolanahikoa, hain dira ugariak kontatzen dizkidan istorioak. Ba al dakizu zer esaten duen gure osaba horrek?
|
|
|
bere lehen automobila? baina
|
ez
nolanahikoa, maserati bat baizik, izugarri ibiltzen zena; ez hori bakarrik, egun batean hiriko Automobil Klubeko kidea egin eta parte hartu baitzuen automobil lasterketa batean hiriko zirkuituan.
|
|
|
Bada, osaba Paquiño espezialista bat da gai horretan –eta gehitu zuen–: Gainera, dituen liburuetatik aparte, osabak badu beste liburu bat buru barruan,
|
ez
nolanahikoa, hain dira ugariak kontatzen dizkidan istorioak. Ba al dakizu zer esaten duen gure osaba horrek?
|
|
|
Gogoratzen al zara Benjamin Maria koitaduarekin zenbat sufritu genuen, zuk batez ere? Baina hura legezkoa izan zen gutxienez, eta zurea ez... horrek ere bai baititu bere aldeak, eta
|
ez
nolanahikoak: ez al dakizu, bada, haurdunaldi osoa gela batean itxita igaro zenukeela, haurra izan arte?
|
|
|
esan nahi baita bihotzaren erritmoa zertxobait azkartu zitzaiola, baita odolaren abiadura ere, ondorioz; Domingoren zainetan zehar zihoana ez zen, beraz, itsasikara bat, baina bai olatu bat, iragan urrunetik zetorkion arren defentsiban jarri zuena ezinbestean, ez burua galtzerainoko puntuan, bistan da, baina bai ordura arteko ziurtasun erabatekoari erabatekotasuna zartatzeko puntuan: horregatik aldendu zuen, ausaz, Domingok bere belauna Adaren belaunetik, eta horregatik aldendu, halaber, eskuak Adaren eskuetatik mugimendu azkar batean...
|
ez
nolanahiko mugimendu batean, halere, esku keinu haiek bai baitzuten, agidanez, beren esanahia, eta Domingok aurki ahoskatu behar zituèn hitzentzako lurreratze pista bat izan baitzitezkeen, solasa beste norabide batean jartzen zuena:
|
|
|
Honek, izan ere, bizikleta utzi eta handik lauzpabost urtera automobil bat erosi zuen: bere lehen automobila... baina
|
ez
nolanahikoa, maserati bat baizik, izugarri ibiltzen zena; ez hori bakarrik, egun batean hiriko Automobil Klubeko kidea egin eta parte hartu baitzuen automobil lasterketa batean hiriko zirkuituan.
|
|
2010
|
|
|
Esan nahi dizudana da nik ez nuela geure hizkuntzazko egoerari buruzko zalantzarik ez galderarik, baina hara: Feliperen karta irakurri ahala zalantzak eta galderak etorri zitzaizkidan, beren bidea egin zutenak, eta
|
ez
nolanahikoa?
|
|
|
Bonba bat izan zen hitzaldi hura, eta
|
ez
nolanahikoa?!, gaur egun ere ongi entzun baitaitezke eztandaren oihartzunak? 1986an gaude!?, XX. mende hasiera hartan zer esanik ez? 1910ean, 1920an, 1930ean??, are gehiago batzokietan?
|
|
|
Gainera, zer arraio!?, zure izkribuak ere eragin dizkit barre txiki batzuk, baita barre handiak ere aldika, hala nola Jauna hartzen duten emakumeak bigamo edo poligamotzat jotzen dituzunean, baita gizonak homosexualtzat ere,
|
ez
nolanahiko argudioekin, baina kontzilio berriarekin gauza asko aldatu dira, eta jakizu eliztar askok eta askok geure egiten ditugula Berengario Tours-ekoaren ideiak, Elizak bere garaian kondenatu zituenak, eukaristia sinbolikoa baztertuz eta haragizkoa, kanibalismoa, ondorioz?
|
|
|
...een don Antonio atsegin; bere iritzi hartan, gainera, ez zegoen bakarrik, don Anizeto kalonjeak ere estuegitzat baitzuen don Antonio, bera ere batere lasaia ez zen arren; amak, ondorioz, lasai behar zuen, alde horretatik; baina Pagoagara iritsi, eta ikusi zuenean don Antoniok hango ekitaldietan eta hango antolakuntzan zuèn eragina, bidenteen protagonismoa ez bazuen ere, protagonista ere bazen eta
|
ez
nolanahikoa?, zerbait aldatu zitzaion barruan?
|
|
|
hain biziro, non arriskua baitzuen ezinbesteko baldintza, bizitzaren ederra sentitzeko?
|
ez
nolanahiko arriskua, gainera, Domingok hegan nola edo hala egitea baitzuen ametsen arteko amets aspaldidanik! Hala, bada, nik uste ez bezalako gizona aurkitu ote nuen, nire izaerarekin zerikusirik ez zutèn Domingoren dohainen defentsan arituko zitzaidana, eguna joan eta eguna etorri?
|
|
|
desarmatuta uzten ninduena, neure neurezko muga haiekin nekez egingo bainion bat bateko erasoari aurre eta nekezago ihes. Txakurraren presentziak, ordea, hirugarren aldagai bat sartzerakoan, sistema errepresentatiboak planoaren esparru estutik espazio zabalera egiten zuen jauzi?, erabat aldatzen zituen baldintzak, espazio sortu berri hartan txakurra bera bainuen arma eta
|
ez
nolanahikoa, etxekoak ardi txakur alemanak ziren, azken batean?, eta arma hark indartzen baininduen, itxuragabeki indartzen ere, neure beldur guztiak ezabatuz. Ni ez nintzen kaleko jendearen aurrean seguru sentitzen, bakarrik nengoenetan; kaleko jendea, berriz, ez zen txakurraren aurrean seguru sentitzen?
|
|
|
Gainera —zer arraio! —, zure izkribuak ere eragin dizkit barre txiki batzuk, baita barre handiak ere aldika, hala nola Jauna hartzen duten emakumeak bigamo edo poligamotzat jotzen dituzunean, baita gizonak homosexualtzat ere,
|
ez
nolanahiko argudioekin... baina kontzilio berriarekin gauza asko aldatu dira, eta jakizu eliztar askok eta askok geure egiten ditugula Berengario Tours-ekoaren ideiak, Elizak bere garaian kondenatu zituenak, eukaristia sinbolikoa baztertuz eta haragizkoa —kanibalismoa, ondorioz— hobetsiz; esan ere, esango didazu, nola gutxiets ditzakedan Elizaren dogmak, baina Elizaren barruan beti egon... bata arauzalea, gehiengo batek osatua eta Erromarekin guztiz lotua; bestea, ebanjelioari atxikiagoa eta libreagoa; nire bilakaera, berriz, batetik besterainokoa izan da —muturretik muturrera, alegia—, ez nire buruhausteak izan gabe, bolada batean —Euskal Herriko hainbat apaiz eta fraidek karta ezagun hura sinatu genuèn garaian, non Zamorako espetxean preso zeudèn apaizei geure baldintzarik gabeko elkartasuna adierazten baikenien— zalantzan ibili bainintzen, Eliza utzi ez utzi...
|
|
|
Kalean, izan ere, ez nintzen eroso sentitzen... nire betaurreko lodiak eta nire ibilera traketsa edonori barregarri gertatzeaz gain, antzina antzinako beldur bat bainuen, beharbada, edozein arriskuren aurrean —balizko eraso baten aurrean, adibidez— desarmatuta uzten ninduena, neure neurezko muga haiekin nekez egingo bainion bat bateko erasoari aurre eta nekezago ihes. Txakurraren presentziak, ordea —hirugarren aldagai bat sartzerakoan, sistema errepresentatiboak planoaren esparru estutik espazio zabalera egiten zuen jauzi—, erabat aldatzen zituen baldintzak, espazio sortu berri hartan txakurra bera bainuen arma eta
|
ez
nolanahikoa —etxekoak ardi txakur alemanak ziren, azken batean—, eta arma hark indartzen baininduen, itxuragabeki indartzen ere, neure beldur guztiak ezabatuz. Ni ez nintzen kaleko jendearen aurrean seguru sentitzen, bakarrik nengoenetan; kaleko jendea, berriz, ez zen txakurraren aurrean seguru sentitzen... baina ni bai, seguru sentitu ez ezik, segurtasuna bera baitzen niretzat txakurra, jendearen gainetik sentiarazten ninduena, boteretsuago, aski nuen eta oihu bat edo eskuaren mugimendu bat txakurrak jendeari eraso ziezaion, nire defentsan.
|
|
|
Esan nahi dizudana da nik ez nuela geure hizkuntzazko egoerari buruzko zalantzarik ez galderarik, baina hara: Feliperen karta irakurri ahala zalantzak eta galderak etorri zitzaizkidan, beren bidea egin zutenak, eta
|
ez
nolanahikoa...
|
|
|
Bonba bat izan zen hitzaldi hura, eta
|
ez
nolanahikoa...!, gaur egun ere ongi entzun baitaitezke eztandaren oihartzunak —1986an gaude! —, XX. mende hasiera hartan zer esanik ez —1910ean, 1920an, 1930ean... —, are gehiago batzokietan...
|
|
|
kezkatu egin nintzen, Domingoren irudia etorri baitzitzaidan oharkabean, anaiak ere biziro maite zuenez arriskua: hain biziro, non arriskua baitzuen ezinbesteko baldintza, bizitzaren ederra sentitzeko...
|
ez
nolanahiko arriskua, gainera, Domingok hegan nola edo hala egitea baitzuen ametsen arteko amets aspaldidanik! Hala, bada, nik uste ez bezalako gizona aurkitu ote nuen, nire izaerarekin zerikusirik ez zutèn Domingoren dohainen defentsan arituko zitzaidana, eguna joan eta eguna etorri?
|
|
2011
|
|
|
Palomarekin izaten zituèn solasaldiez gain, Anastasiak bazituen, bai, kontsolagarriak, eta
|
ez
nolanahikoak: Zenoviaren gutunak, eta, batez ere, alabaren uda parteko bisita, zeinari, lehen urtean, uko egin behar izan baitzion, komandantearen etxean hartutako konpromisoek eragotzita.
|
|
|
Urte bi lehenago, hogeita hamaseiko uda apalduan, iraileko Santa Krutz egunez joan zen Jazinto bere izen abizenak ematera Alderdiko bulegora, herriko plazara. Seiehun egun ito zaizkio harrezkero, eta
|
ez
nolanahikoak: guda oina gotortzen eman zuen Jazintok lehen urtea, gerra urtea; preso eman du bigarrena, gerraostearen hasiera besterik ez dena.
|
|
|
Akta liburuaren ertz burdinazkoekin ere burutu zitekeen eutanasia, jakina, baina hura basakeria potoloegia iruditu zitzaigun guztioi. Beraz, eta
|
ez
nolanahiko penaz, suizidioarena bertan behera uztea erabaki genuen.
|
|
2013
|
|
|
zertan ibili ote zen lauzpabortz urte haietan eta zergatik? Azalpen bat behar zuten, bertzela erranda, eta
|
ez
nolanahikoa, berak. Hamzak, etxekoei egin zienak ez baitzuen izenik ez neurririk.
|
|
|
Eta nora ezean ibili zen hiruzpalu egunetan. Alde batetik, ez zuen zalantza egiten hura Allahren bertze seinale bat zela, eta
|
ez
nolanahikoa: zigor bat zela, alegia?
|
|
|
Nork erranen zuen talde hark hamabi hamahiru urteko ibilbidea izanen zuela, eta
|
ez
nolanahikoa gainera, zeren sona handiko taldea izatera heldu baitzen, Ankairun egiten zèn garaiko musikaren erreferente?
|
|
|
zertan ibili ote zen lauzpabortz urte haietan eta zergatik... Azalpen bat behar zuten, bertzela erranda, eta
|
ez
nolanahikoa, berak –Hamzak– etxekoei egin zienak ez baitzuen izenik ez neurririk.
|
|
|
Eta nora ezean ibili zen hiruzpalu egunetan. Alde batetik, ez zuen zalantza egiten hura Allahren bertze seinale bat zela, eta
|
ez
nolanahikoa: zigor bat zela, alegia... hori pentsatu zuen lehen istantean... bertze istant anitzetan ere bai, hala nola amaren gorpua ehortzi zutèn egunean, gauez bereziki, ohera sartu eta lo hartu ezinean ibili baitzen.
|
|
|
Nork erranen zuen talde hark hamabi hamahiru urteko ibilbidea izanen zuela, eta
|
ez
nolanahikoa gainera, zeren sona handiko taldea izatera heldu baitzen, Ankairun egiten zèn garaiko musikaren erreferente?
|
|
2014
|
|
|
Oro har, garai honetako antropologia alemana ez da izan frantsesa bezain, politikoa?. (Alemaniak geroxeago izango du arrazismo politikoaren bere garaia, eta
|
ez
nolanahikoa!). Batez ere, frantsesa (Voltaireren ildoan) ez bezala, arrazen arteko diferentzien kapituluan, monogenista izan da, gizadi osoaren batasun eta arraza guztien funtsezko berdintasunaren aitorlea:
|
|
2015
|
|
|
–Bidaztiak erran zigun Denbora Berrien jaunak tenplu bat nahi zuela. Eta
|
ez
nolanahikoa: arkaniarrek Mei Otokkar gaztelua berreraikitzea nahi zuen.
|
|
|
eta
|
ez
nolanahikoa, ez horixe!,
|
|
|
Artean egin gabe zegoen. Poeta Hilen Kluba? delako filma, baina gu ere halako dohain batek igurtzirik sentitzen ginela esan liteke, inguruko motelontzi bertangoxoen gainetik bageunde bezala; bilera lekua ere aukeratu genuen,
|
ez
nolanahikoa gainera: Fronton kafetegian biltzen ginen, astean behin edo, liburuez eta halakoez hitz egiteko.
|
|
|
baserritarren ingelesez, Keneri. Izendapen horri ohore eginez bezala, automobila erosi zuen halako batean,
|
ez
nolanahikoa gainera, Dodge Dart handi bat baizik. Hori berez ez litzateke harritzeko kontua, gidatzeko baimena izan balu noski, eta irabazpideren bat izan balu.
|
|
|
Azken batean, kontu jakina da, eginkizunen banaketa: , bihozbera eta?; baina, jakinaren gainean bazaude ere, taktika horrek badu eraginik zugan, eta
|
ez
nolanahikoa.
|
|
|
Baina, zoritxarrez, ez zegoen dena kontrolpean. Errusiar hondakinen orbita berean bazebilen beste objektu bat, tamainaz
|
ez
nolanahikoa, egia esan, baina dentsitate txikikoa hala ere? 2,1 g/ cm3-koa bakarrik?, espektrometroaren arabera nukleo metalikorik gabeko kondrita karbonatuzko arroka puska bat izan zitekeena. Eta Palo Altoko astrofisikari batek, orbitaren parametroak zehatz mehatz kalkulatu ondoren,? 2001 SG506?
|
|
2016
|
|
|
Eta zer? Horretarako besterik balio ez bazuen ere, kuadrillak betetzen zuen bere funtzioa, eta
|
ez
nolanahikoa gainera. Ezin zenituen lagunak etsaitzat hartu, hori zen kontua.
|
|
|
–noski, eta
|
ez
nolanahikoa. Emakume oso ikasia omen zen eta idazle bikaina.
|
|
|
(Obabakoak, 1988). Eta seguru aurki daitezkeela bat baino gehiago, eta
|
ez
nolanahikoak, Anjel Lertxundiren saiakeretan, Mentura dugun artean (2001) eta Eskarmentuaren paperak (2009) izenburukoetan batez ere. Eta ez al genituzke topatuko bat edo beste gehiago Jon Alonsoren Agur, Darwin, eta beste arkeologia batzuk, Astrolabioa edo Umoreari buruzko gogoeta liburuetan?
|
|
2017
|
|
|
Ondo gogoan ditut zurean ematen dizkidazun kontseilu eta aholkuak oro, hala nola egunero oroitzen dudan eskola egun urrun haietan ikasitako San Antonioren bizitza eta haren tentaldiak, eta laido itxuragabe eta barkagaitza ez balitz esan ere esango nuke, nire gatazka hau gogorrago ere ez ote den nagoela, ez beharbada tentagaien ederragoz baina bai nire gogoaren ahulagoz. Eta ez jakin xuxen xuxen hau dena zertan amaituko den; gauza batean, bakar batean baina
|
ez
nolanahikoan, baitzabiltza oker: nire erialdiko gorabehera eta egoeraz ari zarela, okerragorik eta arriskugarriagorik ezer ezin izan daitekeela diostazunean.
|
|
|
bota nion gorbatadun tipoari. Horren atzetik, haren lana betez, aurrezki planak, burtsa, inbertsio
|
ez
nolanahikoak... bota zizkidan, eta azkenean, etxe bat erostearen horretara itzuli ginen.
|
|
|
Eta Telleria jauregiko lurren birkalifikatzea onartu zuen udal plenoak ondorio parrasta ekarri zuen.
|
Ez
nolanahikoak gainera.
|
|
|
Udal plenoak Gartzaingo batzarraren erabakia errespetatu ez izanak, hala ere, bertze ondorio bat ekarri zuen aste gutxira. Eta, erran bezala,
|
ez
nolanahikoa gainera.
|
|
2019
|
|
|
baina Txefek onartu egiten zuen, eta ondorioa berehalakoa izan zen: . Zinez, munstro bat nauk, eta
|
ez
nolanahikoa!?. Eta minutu erdi bat falta zen eta, esatariak esaten zuenez, hartu zuen Sevillako jokalari batek baloia, erdiratu zuen, errematatu zuen buruz aurrelari batek, eta esatariak oihukatu zuen:
|
|
|
Hotsak gogaiturik, Raimundo Silvak zeharka egin zuen so, agiraka eginez bezala, ez da dudarik, egiten du gogoeta, atzera jotzeko tentazioa giza espeziean konstantea dela, On Afonso Henriquesek zakarki jaten badu, hatzekin, alegia, tira, zer egingo diogu, behialako ohitura da, nahiz eta hortik zehar zenbait berrikuntza ikusten hasi den, adibidez labana xerran iltzatzea eta gisa horretan ahora eramatea, inori bururatuko zaio laster labanaren ahoan bertan hortzak egiteko ideia begi bistakoa, berandutzen ari dira asmazioarekin, nahikoa litzateke asmatzaile despistatuek nekazariek segatu duten garia batu eta biltzeko erabiltzen duten sarde zakarretako hortzei erreparatzea, garia ez ezik garagarra ere bai, eta bildu ez ezik jaso eta gurdietan sartu, esperientziak garbi erakutsi du, behin eta berriz, artean bezala bizitzan inor ez dela oso urrutira joango gorteko azturek itsututa gelditu bada. ...handia hartuta, mahaian nola jokatu behar zuen erakutsi ziotela, eta begira orain, berriz jardun txarrean, agian mairuak eta kristauak azturetan berdintzen ziren garai haietako ohituratik asko geldituko zaio, hau, bestalde, oso iritzi eztabaidagarria da, ez baita falta zibilizazio kontuan Mahomaren jarraitzaileak nagusi zirela uste duenik eta frogatzen saiatzen denik, besteak, bitartean, astapotro
|
ez
nolanahikoak, beren egoskorkerian tinkoagotuak, doi doi kezkatzen hasiak zirela heziketa eta modu onen tirriarekin, dena aldatuko da Andredena Maria gurtzeko sukarra ariman txertatuko zaien egunean, hain sukar bortitza non Jesukristo Bere Semea gurtzea ahaztuko baita, ia, ez esateagatik Zeruetako Aitari, egunerokoan hain jaramon gutxi egiten zaionez, irain egiten ari zaiola. Eta horrela ikusten da nola, berez, ahaleginik gabe, gauzarik gauza, leun, labain egitearen kariaz, A Graciosan jaten ari den emakumearen hostopil horretatik Harengana igotzen den, batere jan beharrik ez duena baina, ironikoki, guregan mila nahikari eta behar jarri zituena.
|
|
|
Orain, Historia Berrian, portugaldarren kanpamentua da, oraingoz denok elkarrekin, erregeak zer erabakiko zain, geldituko edo joango ote garen, ikusi egin. Hiriaren eta lusitaniarren kanpamentuaren artean, lusitaniarrak diogu haiek euren buruari artean ematen ez zioten izena den arren, estuario zabala ikusten dugu, hain zabala non, lurretik barna oinez buelta emateko pasatu bailitzateke, ekialdeko adarrean, Rua da Palma hasten den tokitik, eta mendebaleko adarrean, Rua das Pretaseko gainetatik, ibilaldi
|
ez
nolanahikoa atzo oraindik mimoz tratatzen zituzten zelaietatik zehar, eta gaur, jangarri den orotik arpilatuta egoteaz landa, zapalduak eta erreak Apokalipsiko zalditeria beren suzko apatxekin bertatik pasatu izan balitz bezala. Mairuak esan zuen portugaldarren kanpamentua mugitzen hasia zela, eta hala zen, baina handik gutxira gelditu egin ziren berriz, On Afonso Henriquesek bere armada guztia bertan zeukala egin nahi izan baitzion harrera lehorreratu eta hurbiltzen ari zen jende multzo murriztuari, jaun gurutzatuak denen buru, harrera honekin berauek bereziki ohoratuz, are eta gehiago besteek alde egin izanak sutan jarri zuelarik.
|
|
|
Hala ere, oztopo taktikoa higiarazteko, besteren jakin min on ustekoa aintzat hartu behar da, ondoren datorrena bezalako esaldi bat eragingo duena, gutxi gorabehera, Segi, segi, buka ezazu, ez gaitzazu zintzilik utz, baina gauzak oso bestela gertatzea ere litekeena da, pertsona eta egoeraren arabera, kasu honetan mintzatu zena Guilherme Vitulo izan zen, muturzikina halakoa, auskalo da Longa Espada izan zen edo ez, seguru dena da zalantza agertzera ausartu zela, nolabaiteko zakarkeriarekin, Jesukristo Gure Jaunak kristau guztiei laguntzen die, guztiei berdin, horixe besterik ez genuen behar, batzuk semeak eta besteak semeordeak baldin bagara, akabo erlijioa. Zenbait gurutzatuk agiraka eginez bezala begiratu zioten ateraldia bota zuenari, esateko moduarengatik gehiago esan zuenarengatik baino, zeren, mamiari dagokionez, adostasuna nahiko orokorra izango baitzen, izan ere, erregearen predikuan, dena hondora bidal dezakeen zekenkeria gaitzesgarriaz aparte, handinahikeria
|
ez
nolanahikoa egon baitzen, harrokeria handia, mintzatzeko modu harekin artzapezpiku bat ematen zuen, erregea baino areago, eta errege apal bat baino ez zen, are, errege titulua erabiltzeko eskubiderik ez zuen erregea, aita santuak ez baitio erregetza ezagutzen, hiru urte lehenago dux tratamendua eman zion arren, eta eskerrak. Isilunea ez zen izan, guztia kontatzeko behar izan zen denborari erreparatuta pentsa zitekeenaren kontra, hain luzea izan, baina bai ordea nahikoa luzea egoeraren giroa ekaitzez zamatua geldi zedin, On Afonso Henriquesi mesfidantza ez zitzaion batere atsegin izan, ahoa irekitzekotan zegoen, biraoa botatzeko, inondik ere, baina orduan diplomatikoagoa zen beste gurutzatu batek, Saherio de Archelles izenekoak, elkar ulertzeko zubi bat egin zuen, Ez dugu zalantzarik egiten portugaldarrek zurubi bat eta Jainkoaren laguntza baizik ez zutela Santarem hartu izana, Jerikoko harresiak zenbait tronpeta jota erori ziren ber, horixe izan baitzen Bere nahia, beharrezkoa ere izan ez zelarik tronpetak zazpi gerrarik jotzea, nahikoa izan baitzen zazpi apaizek jotzea, eta ez da harrigarria ere portugaldarrek halako sarraskia egin izana, Jeriko hirian bertan, gizonak, emakumeak, haurrak eta zaharrak ez ezik, idiak, ardiak eta astoak hil zituztenez, harritzen gaituena da, ordea, gizon batek, erregea izanik ere, Jainkoaren izena gisa horretan ahotan hartzea, jakin badakigularik Haren borondatea nahi duen tokian eta nahi duen bezala agertzen dela, agerrarazteko ez delarik nahikoa eskatzea, arrenka ibiltzea, erregutzea eta gogaitzea, eta seme zein semeordeei buruzkoan, nahiago dut ezer ez esatea.
|
|
|
Ekintza
|
ez
nolanahiko hau egin eta gero, ondorengo urratsek betiko ohiturak errepikatu zituzten, hemen azken aldiz kontatuko ditugunak aldaketa esanguratsuak gertatzen ez diren bitartean, eta urrats hauek honakook izan ziren, bizarra egitea, bainatzea, jatea, eta gero leihoa irekitzea etxeko zoko sakonenetaraino ere airea sar zedin, oheraino, esaterako, zeinean maindireak zabal zabal eginik eta hoztuak bait... Euria ari du oraindik, baina ez idolaz, atzo bezala, tenperaturak, dirudienez, behera egin du, itxi bedi, hortaz, leihoa, arrazoi osoz, gainera, etxeko giroa araztu baita barraren aldetik zetorren putz kemen emailearekin.
|
|
2020
|
|
|
Soriako espetxera eramaten dute. Han harrera batzorde
|
ez
nolanahikoa dauka zain: bere kide ohiak, ordurako badakitenak bere ibileren berri.
|
|
|
Lehena, familiari kontsolamendu
|
ez
nolanahikoa eman ziolako. Lehen aldiz aitortu zieten, publikoki eta inolako zalantzarik gabe, beren 40 urteko borrokak zentzu osoa zuela eta duela.
|
|
|
Oso argi adierazita. Giza eskubideen gaiari dagokionez, errepaso
|
ez
nolanahikoa egin zion Espainiari. Hitzaldia ikustea merezi du.
|
|
2021
|
|
|
Horiez gain, Sabino Arana Goiri bera, bere berrogeialdikoa igarota zegoen. Eta
|
ez
nolanahikoa. 1881eko ekainaren hamaseian azken olioak igurtzi zizkioten, hantxe hilko zelakoan, ustez hetika –tisia– zen gaixotasun azkar bizkorrak jota.
|
|
2022
|
|
|
Bonba neurologiko hari izen bat ematea baino ez zitzaion falta lanean hasteko, beraz. Eta
|
ez
nolanahikoa, gizakien bizi esperientzia bikoiztu zezakeen errebelazio harrigarri eta iraultzaile hark mugarria ezarriko zuen eta hilezkorren historian.
|
|
|
Andrei Khrisanfitx gelara itzuli zen, inor agertu baino lehen zigarreta bat erretzera, eta Jefimia bat batean isilik eta otzan otzan geratu zen, begiak igurzten zituen bitartean; ezpainak ziren oraindik dardarka zituen bakarrak. Beldur handia zion senarrari, eta
|
ez
nolanahikoa! Haren urratsak edota begirada sumatu bezain laster, izuak hartzen zuen, eta ez zen ausartzen haren aurrean hitz bakar bat esatera.
|
|
2023
|
|
|
Proiektuak Paulita etxegabetzea ekarriko luke, eta Lima ez dago hori gertatzen uzteko prest. Izan ere, hamabi urteko neskato bat da Lima, baina
|
ez
nolanahikoa, Maia jainkosaren alaba baita.
|
|
|
Koblakariek kantu eta bertsoetan ere aipatzen zuten Aparlorea. Itsasontzi bat zen, eta
|
ez
nolanahikoa: Patxi Bakallu kapitain ausartarena.
|