|
2002
|
|
|
Lehenengo. Ariel Lege Orokorra ta berau kozkontzen daben arauak erabiliko dira, alkarbideratze neurri lez, sistematika, izensail eta adigaiei dagokienez, Lege honetan moetakiro ipinirikoari jarkiten
|
ez
jakon guztian.
|
|
|
Ume bakartia, iñoiz txakur koskorren bat trailan, bizikleta ganean, orra eta ara. Baiña
|
ez
jakon gogoko, eta burutik kendu gura izan eban.
|
|
|
Zaunka eginez ala ixilean, pasiloan zehar egundoko joan etorriak egiten ekian. Geldi egotea
|
ez
jakon atsegin sarri askotan.
|
|
|
Zegaitik? itandu eutsan mutikoak, ulergarri
|
ez
jakona ulertu guran.
|
|
|
Lehengusuak eskolara joaten ziranean, basetxeko ume koskorragoekaz eta aititagaz amama hil zanean, abadea eroan ebela
|
ez
jakon sekula ahaztuko eta osaba izekoekaz egoten zan, baina beti be edo sarri behintzat, hara goiko bidezabalera begira, lehengusu lehengusinak eta auzoko basetxeko neskatiko politak be, noiz etozan ikusguran.
|
|
2003
|
|
|
Oso ondo, patxada eta ganora handiaz. Guztiz lanpetuta egon arren,
|
ez
jakon larritasun handirik igarten. Han inguru guztian etxeko dabe, 30 urteotan bertako abade lez ezagutu izan dabelako.
|
|
|
Edozein hizkuntza menperatzeko berebiziko erreztasuna eukan gure Ballesterrek, eta euskerea ganoraz irakurtea eta mezaren zati batzuk buruz ikastea be
|
ez
jakon horren gatx egin. Harrituta itxi ginduzan guztiok, Arrazolako eleizan, herri guztiaren aurrean, mezea euskeraz emoten ikusi genduanean.
|
|
|
Ez, ez. Nik esandako apur hori
|
ez
jakon ahaztu Erromako gotzainari. Biharamonean, gotzain guztiok batera hartu ginduzan Aita Santuak, eta, ohi danez, bere hitzaldia emon euskun.
|
|
|
Hiru urte lehenago, Zarate, bere eguneroko irakasle arazoak eta jaiegunetako abade zereginak alde batera itxi barik," Filosofía y Letras" ikasten hasi zan Deustuko Unibersidade honetan, gaueko eskoletan.
|
Ez
jakon ikasteko gogo berorik falta, ez horixe! Baina haren ondoan bizi ginanok ondo baino hobeto dakigu zelango aldasgora gogorra egin jakozan hemengo goi mailako estudio sakonak, lehenengo urteetan batez be.
|
|
|
Hau amaitu dok, eta hik badakik. Hau azkenengo maskarada baino ez dok. Guretzako denporea ez dok ezer; halan ba,
|
ez
jak luze egingo ni barik aldi baten egotea, ezta. Hauxe dok nire azken interpretazinoa; bihartik" dona".
|
|
2005
|
|
|
Luzarora ez baina, ibilera akonpasatua zana zurrunbilo zalapartatsu bilakatu zan, bidaldi erdibanatua zana jirabira inguratzaile, eta hasierako goxotasuna lehia bizi. Aldaketa hori
|
ez
jakon bape gogoko Madaleni, batetik, grinabizien sugarrak itzali eta geroko txingarrautsen usaina gogoko ez jakolako, eta, bestetik, oraintsu orain Jonen ekinaldiek, eskuratu eta gero bazterrean ixten dan garaikurra izango zala susmarazoten eutsielako. Holan apurka apurka mobimentuen urrinaldi eskasak aprobetxatuz, lokarria apurtu eta alde egitea ebatzi eban.
|
|
|
Anni bere aldetik beste norbaiten begirakunea atxikita gelditzen jakola konturatu zan; ustez ikustezina zalako pentsabideari jarraituz ordurarte berari zuzendutako begiradek gorputz garden bat zeharkatu izan baeben be, ordutik aurrerakoek ezgardentasuna aurkituko eben euren bidean. Igarobide izatetik pausaleku izatera doaneko bilakabidea
|
ez
jakon bape erraza izango Anniri, ohituta egoan eta bere hautamenean bizi izaten, ez ikusiarena egiten, baina orain baliabideok ez leuskioe betiko balio izango, besteen begirakuneei eutsi egin eutsen eta, galdezka etorkozanei erantzunen bat emon eutsen eta.
|
|
|
Idazle gurakoak gurakoan jarraitzen dau, ez dau harrezkero letrarik idatzi. Urteak baina
|
ez
jakoz alperrik pasatu eta irakatsi egin deutsie irakatsi funtsezko esentzia guztiak giza seme alaben bizitzetara hedatu eta burutzen dirala.
|
|
2008
|
|
|
Ziri bategaz zuloa garbigarbi egin eta ozpinez, orioz eta bedarrez egindako enplastua jarri ganetik.
|
Ez
jakon zoldu, behintzat. Baekian, ganera, zauri bat noz zolitzen zan.
|
|
2009
|
|
|
Eta azkenean laban baino be soinean su gehiago.
|
Ez
jakon, ba, jake zati handi bat erre. Gero, ia erdia behera botaten ebala, esnea eskegi eban egosteko.
|
|
|
Baina Jiganteak ereztun bat euki boltsilloan. Eta barrabana halakoa
|
ez
jakon, ba, hasi esaten: " Josetxu igeska, Josetxu igeska!"?
|
|
|
Eguzkiaren erroak kiskalgarri jausten ziran, jausi be eta. Baina kanpoko beroa
|
ez
jakon ezer gaixoari. Urdaila, urdaila ekarren irakiten!
|
|
|
Horretarako egoan gure Migel Fermin!
|
Ez
jakon, ba, antzutu bere behor maitea. Beterinarioari deitu, jateko apartekoa emon, hango eta horko kitanuakaz berba egin..., nik ez dakit zenbat ahalegindu zan gaixoa.
|
|
|
Heure bizitzako birtute eta eginen txalogarriak, mutil.
|
Ez
jak atsegin entzutea. Niri eta nire irakurleai bai, behintzat.
|
|
|
Garbiñe bera! Pozaren pozez gure Krispineri bihotza lehertu
|
ez
jakonean! Eta Garbiñe artez artez Ama Birjinaren altarara etorren.
|
|
|
Bost minutu ez ziran igaro; baina Petronilari joandako urtea bera be
|
ez
jakon iruditu minutu hareek baino luzeago. Larri urten eban oiloari bigarrenez jaten emotera, beste arrautzatxua ipini egion.
|
|
|
Plazako gizaldreari arnasea bera be
|
ez
jakon entzuten; larri, zer jazoko minez. Gure aharitook joan zoazan bakotxa bere erraiaraino.
|
|
|
Ana Mari Kontzeri, lehendik be gitxi etorren eta, pozaren pozez bihotza lehertu
|
ez
jakonean! Azeri narru haren ederra!
|
|
|
esan eutsan guztiz bihozberatuta Don Pedrok.
|
Ez
jak, ba," Sanctificetur" ahaztu?
|
|
|
Erramoneri" Sanctificetur" otsoak jan ei eutsan, otsoak.
|
Ez
jakon ahaztu, ez.
|
|
|
Emaztearen eskaria entzun ebanean,
|
ez
jakon barregura makala sortu kolkoan!
|
|
|
|
Ez
jakon ezagun eta, Doña Erruperta tabernereagandik lortuko eban betekada on baterainoko beste.
|
|
|
Baina minutu haren ostean ezkaratz haretan jazo zanaren harrigarria! Suaren beroaz besigua
|
ez
jakon, ba, hasi saltu saltuka, lapiko hegalerik hegal, iges egin guran. Jesus, Maria eta Jose!
|
|
2011
|
|
|
San Kristobaletik Parisire bidean Osinbaltzaga, Uxenbaltza esaten deutsien osin edo pozu sakon bat dago, hondorik ikusten
|
ez
jakona, eskumako alderdian. Osin horrek izena emoten deutso inguruko etxe guneari.
|
|
|
Garaitikoek urteak ebezan etxera itzultzeko. Berbarako, alkate izan zana, Arginzoniz jauna, urte asko garrenera bihurtu zan, eta
|
ez
jakon damutu. Ze beragaz udalean kide izanikoak eta herrira itzuli ziranak atxilotu eta fusilau egin ebezan.
|
|
|
Seinarentzako erropatxuak izaten ziran, etxean eskuz eginak gehienetan, orduko sasoian umeen soinekoak saltzen ebezan denda gitxi egoan eta. Amari
|
ez
jakon opari berezirik egiten; bai, ostera, moskatel, mistela edo anis edariak eta gaileta finak ekarten eutsiezan, gure lekukoen aurreko belaunaldian behintzat. Etxe ba tzuetan akordua daukie, sasoi baten ohitura zala, amari oilo bat eta txokolatea opari egitea.
|
|
|
Baina ez, egile ezezagunaren kuadroa garbitzen ziharduala,
|
ez
jakon, ba, egilearen sinadurea agertu. Norena eta Juan Valdes Leal eta bere seme Lucas Valdes ospetsuena baino ez!
|
|
2012
|
|
|
Behia txahala egiteko sentiduta paretan zanean, auzokoei dei egiten jaken, ateraten laguntzera ctorri eitezan. Arazo larririk gertetan ez bazan,
|
ez
jakon beterinarioari deitzen, ordaindu egin behar izaten zan eta. Behia gaixorik paretan zanean bere, ahal dala etxeko erremedioak erabilten ziran osatzeko.
|
|
|
Txarria zabaltzen. eta eperdiraino zabaldu, eta gantzagiak, mantillea, hestegorria eta tripak ateratea zan. Hil aurreko egunean txarriari
|
ez
jakon jatekorik emoten, hesteak hustuta egon eitezan. Amaitzeko, okotzetik eskegita ixten zan ondo hotzitu arte eta ebagia egiten jakon bizkarraldean goitik behera, zelako urdaia eukan ikusteko; neurtu bere egiten zan atzamarrak sartuta.
|
|
|
Errotariari
|
ez
jakon inoz diruz ordaintzen; mendea emoten jakon. Hau da, anega bat artagarauren mendea bost kilo izaten zan; urun partc hori kentzen eutson errotariak.
|
|
2013
|
|
|
Baina, eskurik eskatuten baeutsan, ez emoteko esan eutsan Franziskari abadeak, inoz be kenduko
|
ez
jakon atzamarren orio markea bere eskuan ezarriko eutsala ta.
|
|
2015
|
|
|
Bera irakasle ospetsua zan.
|
Ez
jakon ondo jausiko ni aukeratzea bere aurretik. Beste herrialdeetatik beste batzuk aukeratu zirean lehendakariordeak; ez naz ondo akordetan, gero kanbio asko egon dira eta.
|
|
|
Behiak etxean egiten eban txahala, auzoren baten laguntzagaz; beterinarioari konplikazinoa egoanean baino
|
ez
jakon deitzen. Erditzean txahalaren hankak agertzen ziranean, sokea kaderetatik amarrau eta behiak indar egiten ebanean, norberak be orduan tiratu behar eban.
|
|
2021
|
|
|
Gure aitari
|
ez
jakon txarto begitandu, ze berak be ba ei erabilen pentsamentu hori. Baina baldintza bat egoan bitartean:
|
|
|
Jose Mari, ehunda hogei kilo eta metro bi eta pikuko gizona zan eta ez zan kabitzen jarlekuan, oso txikiak ziran eta. Ugala
|
ez
jakon heltzen garrian lotzeko lekura. Aidean ginoazala, hegazkintxo hori asko mobitzen zan, eta bildur handia pasau genduan.
|
|
|
Ardien moldaketan ez eukan eskurik, eta aitak ikusten eban ganadua zelan tratetan eban.
|
Ez
jakon gustetan. Ardiak batzeko, hankaz gora ipinten ebazan.
|
|
|
Ba, bai. Orduan adinari
|
ez
jakon hainbeste begiratzen, premineari baino. Proiektua egiteko, arkitektoa behar zan.
|
|
|
Nik neuk be egin nebazan neure ikasketak, baina Igorreko Batz kooperatiban sartu nintzanean, ikasketak amaitutzat emon nebazan. Gure aitari
|
ez
jakon hori lar gustau, nahiz eta lehenengotan, Batzerako eskaintzea etorri zanean, joateko agindu, han etxean baino gehiago aterako nebala eta. Berak ni gehiago ikasteko gai ikusten ninduan eta horixe gura eban.
|
|
2023
|
|
|
XX. mendearen erdialdera arte umerik gehienak etxean jaioten ziran, emaginaren ardurapean, eta etxeko edota auzoko andrek ahal eben guztian laguntzen eutsien. Orokorrean, erditze gogorra suertau ezean,
|
ez
jakon medikuari deitzen.
|