2000
|
|
Neskari Catherine zeritzan, baina bertze neska guztiek Mignon deitzen zioten, eta galdetu nionean nola nahi zuen nik deitzea, haren behakoari malizi puntu bat zeriola, ihardetsi zidan: " Oraingoz, Catherine; geroxeago, benturaz, Mignon...", adierazten zidalarik, gisa hartan,
|
ezen
izen batetik bertzerako jauziak prezio bat zuela.
|
|
Emakumearena, berriz, isilago, belarriak zorroztuta ere haren jabearen nortasuna —" Umemoko"," Marikixkur"," Idazkari Efizientea"...? — ezin ezagutzeko maneran. Ganberatik ateratzen aditu nituen —" Gizon jalea"," Muttur gorri"," Ixtudiantea"...? —, baina hortik ere ezin ahots horri ez bisaiarik
|
ez
izenik —hots, izengoitirik— esleitu. Bart to eta no adituak nituen, eta orduan ere nor ote zen asmatzera ahalegindu nintzen, lortu gabe.
|
|
Bertze zenbaitek aurreko guztiarekin ikustekorik izan gabe," kakazaha" ren gisako burroak, Andre Mariaren letaniak edo Koraneko surak erabiltzen dituzte.
|
Ez
izenetan, ez datetan, ez bertze deusetan oinarritu barik, zenbakiak eta letrak apeta hutsez edo haize aldakorraren ariora nolanahi nahas mahasten dituztenak ahantzi gabe.
|
2003
|
|
Badaude urruti mina ekarri edo haurtzaroa gogoratzen digutenak eta seguru asko egongo dira hilketa gertakari ezdeus eta arrunt bihurtzen duten lekuak ere, baina gu bizi ginen herriak ez zuen horrelakorik. Ez zuen prostibulu inguruetan sortu ohi diren ostatu hits eta leiho gabekorik, ez lurpeko parking erraldoirik,
|
ez
izen txarreko auzorik ere. Ez edukitzearren, ez zuen geure buruak botatzeko moduko jaso edo horretarako propio egindako zubi garairik ere.
|
2004
|
|
Bertsolaritzaren kultura. Zenbait euskaldunengana eta erdaldun gehienengana ez da ailegatzen (Xabier Etxeberriak zioena: Zarautz edo Donostiako mediku hark ez zuela Andoni Egaña ez izanez
|
ez
izenez ere ezagutzen!). Lastima!
|
|
Istorioari dramatismo gehiago emateko, esan behar da sugandila hura Victoria deitzen zela, eta zurea izan den sugandila bat hor zehar imajinatzeak pena handia ematen badu, zer esanik
|
ez
izena badu. Romanek, behintzat, imajinatzen zuen Victoria Bizkargiko txokoetatik narrasean, eta gogoratzen zen zelan, potoan bizi zenean, begira begira geratzen ziren biak, eta Romanek tik tik egiten zion kristalean atzazalarekin.
|
|
Baziren kutxatxo haien ondoan, ordea, beste hogei bat,
|
ez
izenik ez ilerik zutenak, eta orduan galdegin nion:
|
2007
|
|
Saturno, Herkules, Dionisos (Les sélections sociales, 1896). Marka denak K. Stuhl filologo diletanteak apurtu ditu, demostratuz (1911), Homero izen germaniko jator jatorra dela(
|
ez
izen propio bat, baizik generikoa: –kantaria?
|
2008
|
|
Egoera soziolinguistikoaren makurrak herri honen izana ez
|
ezik
izena ere desitxuratu egin digu erabat. Izenaren eta izanaren arteko dialektika hori, bestalde, ondorio praktikoak dituen kontua da, izenaren eskuak definitzen baitu errealitatearen izana.
|
2009
|
|
(HGB, 25). Euskal Herria herria da, euskararen jende xume langilea,
|
ez
izen ospetsuak: Okendo, Legazpi, Garai, Aiala, Xabier, Loiola (HGB, 35).
|
|
Hura han zerura begira jaso zuen gizon emakumeak, zerbait pentsatzen zuen. Baina ja jendeak
|
ez
izena eta ez harriaren esanahia ulertzen du eta Mugarriaundi deitzen diote leku hari?. Iraganaren memoria ezabatuz doa gure mendietan ere.
|
|
–Ez. Horregatik diot afera xelebrea izan zela, zeren Salustianok (hori baitzen gure idazle misteriotsuaren izena) kontu handia hartu baitzuen
|
ez
izenik ez helbiderik ez jartzen... baina gero gure gutun azaletako bat erabili zuen. Eta bertan gure helbidea inprimaturik dago!
|
|
–Aipatu ere
|
ez
izen hori?! –moztu zuen aitak.
|
|
–Aipatu ere
|
ez
izen hori...! –moztu zuen aitak.
|
2010
|
|
Ikastaroak isilpekoak izan ziren: ez zen Estatu Aldizkari Ofizialetan agertu ez deialdirik
|
ez
izenik. Ikastaro ofizialetan (Salamancako Gerra Kimikoaren Akademian) berrehun tenientek eta alferezek hartu zuten parte, baita ofizialek, ofizialordek eta zibilek ere.
|
2011
|
|
Publikoki salatuko zituen, nola, bada, bertzela!?, baina ez noiznahi ez nolanahi, bere mementoan baizik, modurik eraginkorrenean: horrela, berri gaiztoa ez Onofreri ez bertze inori ez jakinarazteaz gain, isiltzeko agindua eman zion kaboari berari ere, herritarren ezustekoa erabatekoa izan zedin, baita aitaren erreakzioa basatiagoa eta bortitzagoa ere, alabak egindakoak ez baitzuen, zinez,
|
ez
izenik ez zuribiderik?
|
2012
|
|
–Chozas de la Sierra?! Ez da
|
ez
izen polita.
|
2013
|
|
Mina paratu zuenaren aurka bidera zezakeen Raissak bere gorrotoa? baina nor zen gizon anonimo hura,
|
ez
izenik eta ez gorputzik ez zuena?, berea. Raissarena, ez baitzen gorroto abstraktu bat, haragizkoa baizik, bertze haragi baten beharra zuena, bidea egiteko; guztiaz ere, Raissarenak ero baten begiak ziren:
|
|
Komitreak hari José erratera behartzen gintuen, halaxe ezarri baitzioten bataioan. Ez zuen, haatik, gustuko,
|
ez
izena ez bataioa. Jusufen aita amek debeku zuten beren mintzairan mintzatzea eta beren lehengo Jainkoari otoitz egitea.
|
|
Hamzaren aurka bidera zezakeen bere gorrotoa, baina baldintza haietan nekez, semeari arestian entzun zizkiòn hitzek erruduntasun kutsu orotarik libratzen baitzuten. Mina paratu zuenaren aurka bidera zezakeen Raissak bere gorrotoa... baina nor zen gizon anonimo hura,
|
ez
izenik eta ez gorputzik ez zuena?, berea –Raissarena– ez baitzen gorroto abstraktu bat, haragizkoa baizik, bertze haragi baten beharra zuena, bidea egiteko; guztiaz ere, Raissarenak ero baten begiak ziren: begi galduak, bere baitan gorroto potentzial guztia –itsasoa bezain mugagabeko– gordetzen zutenak, bere orduaren zain...
|
2015
|
|
Gizon batek hartu ninduen airean, eta, non bizi nintzen itaundu ondoren, atoan eraman ninduen etxera, bizitzeko mundu bat besterik nahi ez zuten inurrien saldo hartatik aterata. Ez dut gogoan gizon haren aurpegirik,
|
ez
izenik. Ez nuen berriro sekula ikusi.
|
|
–Ezertaz ez gogoratzen saiatzen naiz. Ez aurpegi ezagunik,
|
ez
izenik, ez daturik. Hau putetxe bat da, laztana.
|
|
Hamaika dei egin ondoren agortua du agendako zerrenda, eta ez zaio bururatzen nori besteri deitu. Emazteak bazuen aspaldiko beste lagun bat, ikasle garaikoa, baina ez du gogoratzen
|
ez
izenik, ez helbiderik, ez ezer. Honezkero hiritik kanpo biziko da igual.
|
|
Eurozentrismo hau gorago ere atzeman ahal izan dugu mundu sistemez eta nazioaren balizko gaindiketaz hitz egitean, Mendebal Europako datuak bakarrik kontuan hartzea, eta ez munduko gainerakoenak, leporatzen genionean. Unibertsalismoa mundu osoa aintzat hartuko duen ikuspuntu bihurtu behar dugu, eta
|
ez
izen horrekin mozorrotu nahi dugun gure txokoko (Europako) ikuspuntua. Unibertsalismoak esan gura du, norberaren bizimodua erlatibizatzen dela bestelako bizimoduen presio legitimoak aintzat harturik; besteei, arrotzei, eskubide berberak ezagutzen zaizkiela, euren idiosinkrasiak eta guzti, eta eurengan ulergaitz egiten zaigun guztia gorabehera; nor ez dela bere identitatearen unibertsalizazioan tematzen, norberaren identitatetik desbideratzen den guztia ez dela batera hartu eta gaitzesten; tolerantzia esparruak gaurkoak baino askoz handiagoak egin behar direla; hau dena esan nahi du unibertsalismo moralak?
|
2016
|
|
hiria, eta ni ere tankera horretako hiri batean nengoen: ez errusiarra, baina hain ezezaguna,
|
ezen
izenak inori ezer esango ez dion. Itsas aldamenean bai, mendietatik urrun halaber; tren geltoki handi batekin, antzokiarekin lotzen zena etorbide luze, zabal eta zuhaiztsu bati esker.
|
|
Izenik gabeko emakumea ere aspertzen hasi da,
|
ez
izenik ez izateaz, berak ez baitu gure amen omen eta atzera aurrera hauen berri; aspertzen ari da bidaiarekin: jan du mokadu bat, edan du trago bat, egin du lo kuluxka moduko bat, aldatu du bere eserlekuko jarrera bizpahiru aldiz...
|
|
Utz ditzagun ordea kontsiderazio filosofikoak, utz ditzagun Casablancan edo nahi duten tokian Ilsa eta Rick, Bergman eta Bogart, eta gatozen berriro hegazkineko emakumearengana; irakurleren bat aspertzen hasia ere izan dezakegu, hegazkineko emakumea gora eta hegazkineko emakumea behera, inoiz bere izenik esan gabe. Arrazoirik ere ez du falta protesta egiteko, guk ere ez baitugu izena isiltzeko arrazoi berezirik; hasieran bai, hasieran ezerezetik bezala hasi nahi genuen historia bat sortzen,
|
ez
izenik ez lekurik gabe, baina pixkanaka datuak eta xehetasunak eman ahala, halako seta gaiztoa iduri dezake; bestalde, ordea, hainbeste orritan zehar esan ez badugu, barregarri ere izango litzateke, bat batean, ez bat ez bi plasta botatzea; hortaz, ezkutukeriazko tema badirudi ere, isildu egingo dugu oraingoz, baina ez luzerako; beraz, irakurle urduriari arren eskatzen diogu pazientzia pixka bat ...
|
2017
|
|
Esateko baizik ez da han ez zegoela ez uso,
|
ez
izen, ez deus holako, baina sirena xaharraren begiak malkoz lausoturik zeuden eta, egiaz, nahi zutena baizik ez zuten ikusten.
|
2018
|
|
–Lehen aldia zen horrelako manifestazio bat egiten zena, ez oso modu esplizituan,
|
ez
izen abizenekin, baina jomuga argia biolentziaren estrategia zuen manifestazio hark. Hain berria zen hura, astindu bat izan zen abertzale askorentzat; hartaraino, batzuek baja eman zuten EAJn.
|
2019
|
|
Lagunekin izandako solasaldia etorri zait gogora, nola guri ez zigun inoiz
|
ez
izena, ez genero marka gaizki esanez gero zuzentzen. Anderri galdetu diot ea bera zuzentzen al zuen.
|
2020
|
|
Aurrenekoak 1939 urteko martxoaren hamabiko data du, bigarrenak 1956 urteko urtarrilekoa. Martinek Aiegin idatzi zituen biak, baina gutun azalek ez dute ez igorlearen ezta hartzailearen
|
ez
izenik ez helbiderik ere.
|
2021
|
|
Ezer, ezer, ezer ez litzatekeelako isildu behar: ez negar ez marru ez oihu ez intziri ez amorru
|
ez
izen abizen ez erditze ez tristura ez odoluste.
|
2022
|
|
Hil zenean, familiak uko egin zion gorpua jasotzeari. " Gizonek hildako emakumeen hilerriak daude Kurdistanen,
|
ez
izen ez ezer; haien senideak dira, baina familiek abizena eta guzti kentzen diete. Izenik gabe, inork ez daki nor diren, nor dagoen zein hilobitan.
|
2023
|
|
Hala, ezari ezarian eta Iraultzak berak ere isilik zirauela, mundu berri eta magiko baterantz laban egiten zutela sentitu zuten bikiek eta, apurka apurka, bestengusuaren lagunak ezagutu zituzten: El Bola, oreztaz betetako mutil ilehori argal bat –arrastorik
|
ez
izena nondik zetorkion–; Tonin, Nahuelek morocho ere esan ziona, azal eta begi ilunekoa, bikiak baino askoz nagusiagoa ez zirudiena; La Cordo, Tonin bera baino beltzaranagoa, azal eta hezur, irribarre errazekoa eta iritsi zenetik hitz eta pitz hasi zena; eta Manitas, txikiena, apur bat potoloa eta garajeko hormak baino zuriagoa, ilea sorbalden pareraino iristen zitzaiona, uhin gaztainkaratan... Iluntzen hasi zenean iritsi zen maiz aipatzen zuten bestea, Lisa.
|