|
2001
|
|
|
Lehenengo artikuluan Pruden Gartziak (Euskaltzaindiko Azkue Bibliotekako zuzendariak) Lur Entziklopedia Tematikoan argitaratutako Euskal Herria ren Historiaribu ruzko liburukia kritikatzen zuen, besteak beste, bere atalak gaztelaniaz idatzi eta itzuli izan zirelako, zuzenean euskaraz idatzi ordez. Nagusiki unibertsitateko irakasleez osatutako egileen artean (40 bat), ordea, bazegoen euskaldunik, baina horiek ere lana erdaraz egin zuten, eta gero argitaletxeak itzuli; bestalde,
|
ez
dirudi euskaraz zekien historialaririk izan zenik atal horiek berrikusteko, itzulpenean akats nabarmengarri batzuk aurki baitaitezke. PrudenGa rtziaren kezka Lur Argitaletxeak euskarazko sortzelanari muzin egitean zetzan, eta proposatzen zuen irtenbidea, argia:
|
|
2003
|
|
|
Sagüés, 1960). Dena den,
|
ez
dirudi euskararik zekienik, eta ulergarria denez, Oliteko Ikastetxean ez zen Zarauzkoan bezain garrantzizkoa euskara jakitea eta lantzea. Bestalde, Nafarroan zegoen baita Berako kaputxinoen komentua ere, 1831n lau misiolari euskaldun eta hiru erdaldun zituena; horiek Gipuzkoan ere aritzen ziren batzuetan.
|
|
|
Aurreko aldagaiak beren artean uztartuz gero ez da zail helduen euskalduntze alfabetatzearen alorrak pairatzen duen joera interpretatzen. Batetik,
|
ez
dirudi euskararen aldeko bultzagile edo pizgarri aipagarririk gure artera agertu denik, horren lekuko talde informaletan (etxeetan eta lagunarteetan) euskararen erabilerak aurrera nabarmen egin ez izana, bai eta euskararen erabileraren normalizazioari buruzko iritziak epeldu izana ere. Hortaz, eragile berririk ez jendea euskalduntze alfabetatze mundura erakartzeko.
|
|
2004
|
|
|
Oraingoz, ez. Azpeitia adibidez oso herri berezia da euskarari dagokionez, hemen egonik
|
ez
dirudi euskara galduko denik. Errenterian eta beste hainbat herritan egoera bestelakoa da.
|
|
|
Euskaltzain nafarrak, seguru asko, euskararen barne sistemaz asko jakingo du dagoen lekuan egoteko. Haatik,
|
ez
dirudi euskararen kanpo sisteman biziki trebatua dugunik. Laprast egin du hemen, nik uste, oinak huts egin dio, eta antzeman egin zaio gainera garunetik oinetara heldu zaion informazioaren mezuak zer nolako jabea duen.
|
|
|
Are gehiago, aurreiritziak omen dauzkagu auzi honen gainean. Ez dakit oraingo euskaltzainburuak zer iritziko dion afera honi, baina bere aurrekoa, euskara batuaren alde hain lan miresgarria egindakoa
|
ez
dirudi euskarari minbizia nondik zetorkion oso ongi ohartu zenik. Ez da sinestekoa euskaltzale hutsaren baitan nola bizi daitekeen era honetako ikusmolderik:
|
|
2008
|
|
|
Herri euskaldunetan jende adindua gai da bere berbaldi osoa euskaraz moldatzeko, gaztelaniara ia jo gabe. Gaitasun hori zeharo ahulduta dago ondorengo belaunaldietan eta, zorigaitzez,
|
ez
dirudi euskaraz eskolatutako neska mutilen artean errekuperatzen ari denik. Egoera horri buelta ematen hasi nahi badugu ikasleei, etxetik dakienari zein ez dakienari, ahalik eta eredu gehien erakutsi behar zaie, ahalik eta erregistro gehien.
|
|
2009
|
|
|
Bukatzeko, datozen asteetan Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan ospatuko diren hauteskundeetan
|
ez
dirudi euskarari lehentasuna ematearen aldeko hitz asko entzungo dugunik. Alderantziz, badirudi gaur egungo egoera mantentzearen aldeko apustua egiten duela gehiengoak.
|
|
2012
|
|
|
5 Gizarte baldintzen eta hizkuntza egoeraren arteko oreka. Arestianesandako guztiak kontuan izanda,
|
ez
dirudi euskarazko gaitasunean eta erabileranlurralde batetik bestera dauden egoera zein joera ezberdinak kasualitatearenondorioa direnik. Aitzitik, lekuan lekuko egoerak eta joerak bat datoz, neurri handian, eremu bereko euskararen inguruko marko juridikoaren baldintzekin, hizkuntzapolitika ofizialaren ausardia mailarekin eta euskalgintzaren eraginkortasun etakemenarekin.
|
|
|
Honen arabera,
|
ez
dirudi euskara eta teknologia egungo Gipuzkoako Foru Aldundiaren lehentasunen artean daudenik.
|
|
2014
|
|
|
Nahi badugu, has gaitezen. Mundu abertzaleak
|
ez
dirudi euskaraz biziko den herri baten proiektua duenik, hori garatzeko asmo eta gogorik daukanik. Hizkuntz bizikidetza aipatzen da.
|
|
2017
|
|
|
Beheko mailetan hori eta goiko mailetan ezer ez aurreikustea?
|
Ez
dirudi euskara sustatzeko irizpide soziolinguistikorik egokienak aukeratu dituztenik. Arraina burutik usteltzen omen da.
|
|
2021
|
|
|
7.1.4c Tautologiazko elkartuek ez dute bikotea adierazten; izaki edo ‘zera’ bakarra da, sinonimo biz izendatzen dena (alde honetatik, beraz, gertuago daude koordinazio elkartuetatik). Bestalde, Euskaltzaindiak dioenez,
|
ez
dirudi euskaraz tautologiazko hitz elkartu hauek oso zaharrak direnik, gehienak XVIII. mendeaz gerozkoak baitira. Idazleen araberakoa ere bada mota honetako elkartuen ugaritasun edo urritasuna; Mendiburuk, esaterako, ia beste inork baino askoz gehiagotan darabiltza neke tormentu, neke oinazeak, katadera sila, sermoi prediku...
|
|
2022
|
|
|
Asmoak asmo,
|
ez
dirudi euskara ikastarora joan zenik. Izan ere, Imanolek soilik bigarren zutabe bat ondu zuen euskaraz," Baserritarren solasak".
|