|
2001
|
|
|
Ekintzaren eta literaturaren artean du orain bihotza erdibitua Sarrionandiak. Baina
|
ez
hori bakarrik, orain ere zalantza iraultzaren funtziora luzatzen da, Marginalian argitaratu testu honen arabera, nahiz eta Sarrionandiak utopian sinestu:
|
|
|
Europako kulturaren dirdaia da liburuaren mezua. Baina
|
ez
hori bakarrik. Paradoxa, puntu honetan, bete betea agertzen da.
|
|
2002
|
|
|
Modalizazioaren aldaketak hirugarren pertsonatik bigarrenera ahalbidetu egiten du ikuspuntu objektibo horrekin haustea eta protagonistaren sentimenduak fokalizatzea. Bigarren pertsona narratiboak (M. Butorrek Modification obran [1957] egin zuen bezala) heriotzaren ikuspuntu fisiologiko bat ematen du, baina
|
ez
hori bakarrik, pertsonaiaren kontzientziaren bereizte horren bidez narratarioa protagonistaren ibilbide estugarriaren hartzaile testuala bihurtzen baita. Horregatik du halako indarra iheslariaren planoak, zeren eta, W.
|
|
2003
|
|
|
Kurloiak (Kur), Akatsbako gizonaren heriotza (Akats) eta Euskaldunak Madril" en (EuskM) obretako protagonista" Arrigorrieta" deritzan herri edo hirikoa izango da salbuespenez Gabeko Atorra (GabAt) elaberrian Gernikakoa dela diosku Mariño, eta beronen konplexu bako edo nortasun sendoko hizkeratik da ezagun gernikarra dena.
|
Ez
hori bakarrik, gauza jakina da, elaberrietako protagonistek euren buruak Arrigorrietakotzat dituzten bezala, idazleak ere bere burua gernikartzat izan zuela bere bizi guztian. Gernikagazko barne atxikimendu hori sendoa izan dena gauza ageria da, beraz; are gehiago, dakigula bizi izan zen larogeitik gora urteetan lehenengo hamasei hamazazpi urteak baino ez zituela bizi jaioterrian, eta harik aurrera uriarekiko lokarria aldian aldiango ikustaldien bidez baino ez zuela jagongo.
|
|
|
Eta
|
ez
hori bakarrik:
|
|
|
|
Ez
hori bakarrik: hemen urtenbiderik ez, eta kanpoan be antzera samar.
|
|
|
Gure liburuak ez dira erderatu, banaka batzuk baino, ta horregaitik, erdaldunak uste dabe, euskeraz ez dala ezer idatzi.
|
Ez
hori bakarrik: euskaldunon artean be, zenbatek ezagutzen dau gure literatura hau?
|
|
|
Linguae Vasconum Primitiae (1545). Ta
|
ez
hori bakarrik: hemendikaldeko euskaldunok gizaldi bat beranduago izartu ginan(!), ta XVIIgarren gizaldian be ez daukagu gauza haundirik.
|
|
|
gehien bat, eleizgizonak egin dituez, bai lehen ta bai gaur be, euskal libururik gehienak.
|
Ez
hori bakarrik: gaiak eurak be, eleiz edo erlijino gaiak izan dira ia beti...
|
|
|
Baina
|
ez
hori bakarrik, Ander. Beste jokabide bat be hartu neban, liburu horri esker:
|
|
|
Aita Santuak, lehenengo orrietan, hara zer dinoskun: gaurko gizon askok ez dabela aintzat hartu gura errukiaren Jaungoikoa;
|
ez
hori bakarrik: errukiaren izena ta izatea bizitzatik eta gizonaren bihotzetik kendu egin gura dabela.
|
|
2009
|
|
|
|
Ez
hori bakarrik; poesia ez tradizionalaren egileek tradizioko formula, erregistro eta sinboloak erabiltzen dituzten ginoan, era bien arteko mugak ere lausotuz joaten dira. Hala bada, mota bion arteko aldeak eta mugak ez dira beti ikusten errazak.
|
|
|
Euskal Herrian zehar begizkoa osatzeko modu ezberdinak ezagutzen dira. Jatabeko kasuan, berun urtuaren bidez egiten zen;
|
ez
hori bakarrik, begizkoena egin zuen erruduna zein zen ere jakitera ematen zen. On Jose Migel Barandiaranek begizkoa osatzeko modu horren gaineko informazioa Jataben bertan batu zuen, XX. mendearen lehen hamarkadan6.
|
|
2011
|
|
|
Nahiko begiratzen zaio itzultzaileari, eta itzulpen kritika erdietan baino gehiagotan geratzen da jasota haren izena.
|
Ez
hori bakarrik, jarduera eragilearekin gertatzen ez den gisan, jarduera agentearen kasuan zehaztapenak ematen dira, dela esperientziagatik, dela lanbideagatik. Goratu egiten dira, eta ez hori bakarrik; esperientzia aurrekariak gutxi direnean ere, edo kritikagai den lana itzultzailearen lehen lana denean, itzultzailea goratu egiten da:
|
|
|
Ez hori bakarrik, jarduera eragilearekin gertatzen ez den gisan, jarduera agentearen kasuan zehaztapenak ematen dira, dela esperientziagatik, dela lanbideagatik. Goratu egiten dira, eta
|
ez
hori bakarrik; esperientzia aurrekariak gutxi direnean ere, edo kritikagai den lana itzultzailearen lehen lana denean, itzultzailea goratu egiten da:
|
|
|
Bada, sarri aurkitu ditugu halakoak corpuseko kritiketan.
|
Ez
hori bakarrik, garrantzi berezia ematen zaio xede hizkuntza egokia erabiltzeari. Bi korronte daude xede hizkuntzaz ari diren kritikarien artean:
|
|
|
Kritika egiten delarik, aztertzekoa da, noski, garaiak itzulpenean izandako eragina, itzulmoldeak aldatu egiten baitira denborarekin.
|
Ez
hori bakarrik, testu mota bakoitzak bere ezaugarriak izanagatik, itzulmolde ezberdinak izango ditu, bai eta kritikatzeko metodo ezberdinak ere. Horrez gainera, hizkuntzak edo praktika kulturalak eta itzulpenak duten lotura behatzea garrantzizkoa da kritika egokiro egingo bada.
|
|
|
Irakurketa eroso erosoa egiten da eta
|
ez
hori bakarrik, oso estimatzekoak gertatzen dira P. Zubizarretak eskaintzen dizkigun kontraste politak. Hala, elkarren segidan aurkituko ditugu aukera ausartak (eta fini, egia berdaderoa, inpentsan, hastio izan, pikardatu, koketkeria, klartasuna...) euskarak oso bere dituen esamolde eta lokuzioekin kontraste ederrean.
|
|
|
Esan genezake, kritika akademikoak berezkoak dituen irizpide teorikometodologikoak betetzen dituela lan honek, helburuak, hasierako hipotesiak, eta metodologia bezalako atalak zehaztasunez deskribatzen baitira. Baina
|
ez
hori bakarrik, ikergai zinez garrantzitsua hautatu du Miren Ibarluzeak, literatur itzulpenaren kritika, hain zuzen, eta bere instituzionalizazioa berma dadin eman beharreko pausoez hausnarketa egiten du.
|
|
|
iturburua non dagoan (Mapeko errekie), zein auzotatik igaroten dan (San Kristobaleko errekie), hurreko baserriren baten izena (Errebantako errekie), etxetik edo etxeetatik hurren dagoan erreferentzia orografikoren bat (beheko errekie), errekan bertan egiten izan dan jardun edo lanbideagaz lotutako izenen bat (Leixibarridxe errekie) edota huts hutsean errekie esaten deutsie lekukoek, gainerako barik.
|
Ez
hori bakarrik; erreka berberari izen ezbardina emoten deutsie herritarrek, nor zein lekutan bizi dan kontuan hartuta; sano distantzia txikerraren barruan batzuetan.
|
|
2013
|
|
|
Luzaideko bolantak ere tradizio honetan sarhiko lirateke, nahiz eta herria mugaren hegoaldean egon. Eta
|
ez
hori bakarrik, nerrrri batean han eutsi diote Nafarroa Behereko tradizioari, eta garai batean galduta izan duten herrietara berriz zabaltzeko gunea izan da.
|
|
2015
|
|
|
Artikuluan proposatutako periodizazioa apur bat nahasgarria zen, aurretik aipatutako idazleetariko batzuk talde horretan ere sartzen zirelako eta bi momentuen arteko haustura, beraz, hain argia ez delako (denbora tarte laburraz landa).
|
Ez
hori bakarrik, 50eko hamarkadaren amaieran alemaniar literaturan beste biraketa bat jazo zela gaineratzen zuten.
|
|
2017
|
|
|
|
Ez
hori bakarrik, neuri be desafioa bota eustan:
|
|
2019
|
|
|
|
Ez
hori bakarrik, pianoa da gisa berean, senar emaztearen arteko komunikazio ezintasunaren eta sentiberatasun ezberdinen adierazle adierazkorra. Esate baterako, emazteak sehaska kantak jotzeari utzi eta pianoa saltzen duenean, haren animoa oso etsia eta tristea dela adierazten da; Senarrak aldiz, iruzkin axolagabea egiten du, sehaska kantek adierazten zuten amatasunaren desirari burla dirudiena (27):
|