|
2006
|
|
|
medikuntza hegemonikoaren eta kontsumo gizartearen aurrekokritika eta autonomia, bizimodu humanistagoaren aldarrikapena, etab. Ez dut ukatuko beraiek defendatzen dituzten argudioetan badaudela zenbait gauza arrazoizko, baina nire ustez filosofia naturista edo humanista horiek, oro har, eta salbuespenaksalbuespen, emakumeenganako jarrera menderatzaile/ androzen trikoek kutsaturikdaude edo egon daitezke. Osasuna edo bizimoduak era
|
ez
hegemoniko batetikulertzeak ez zaituelako berez libratzen genero ikuspegi ezberdintzaile eta zapaltzaile batetik. Beste aldetik, filosofia horiek normalean XX. mendearen erdiangaraturiko hainbat teoria psikologiko dituzte oinarri, atxikimenduaren teoria kasu, oso testuinguru historiko partikularrean sorturikoa eta emakume eta gurasoaskoren errealitatea kanpoan uzten duena.
|
|
2009
|
|
|
Hizkuntza aniztasunaren galeraren arriskua ukaezina da munduko toki askotan. Aurrera baino lehen esan dezagun, nolanahi ere, galera arriskuak ez direla neurri berekoak edo antzekoak hegemonikoak ez diren hizkuntza guztientzat; aldeak daude batzuen eta besteen artean, nahiz eta lantu jotzaileek gogokoago izan ohi duten iluntasunez beteriko gau beltzetan irudikatzea ia ia hizkuntza guztiak, gau izartsurik, are gutxiago egunsentirik, inongo hizkuntza
|
ez
hegemonikorentzat gorde gabe. Aldeak alde, dena dela, argi izan dezagun, hizkuntza aniztasunaren etengabeko galeraren historia dela gizadiaren bilakabidea.
|
|
|
Komeni da ahaztu gabe gogoan gordetzea, euskara erabiltzen duten ia milioi bat herritarrak, euskal herritarrak ez ezik, europarrak direla, eta katalana erabiltzen duten hamar milioi herritarrak ere, europarrak direla, katalanak ez ezik. Europar normalak dira, ez dira" bitxiak", eta, tartean halakorik baldin bada, begien bistakoa da bitxikeria ez letorkiokeela hizkuntza
|
ez
hegemoniko bat erabiltzetik, hizkuntzak ez baitira bitxikeriak, guztiak duintasunez berdinak baizik. Hain zaila ote da ulertzea herritar elebakarrak bezain europarrak direla horiek guztiak, eta europar izan nahi dutela beren hizkuntzetariko bat bakarrari ere uko egin gabe, euskarari eta katalanari ere uko egin gabe alegia?
|
|
2010
|
|
|
3 pertsona ez da horren ugaria,
|
ez
hegemonikoa sermoietan. Hala ere badu presentzia.
|
|
2011
|
|
|
Egitasmoa euskaratik euskarara egindakoa izango da, baina joan etorria ezinbestekotzat dute. Alegia, komunikazioaren esparru zabalean hizkuntza
|
ez
hegemonikoak zertan ari diren begiratu nahi da, haiengandik ikasteko dagoena Andoaingo egoitzara ekartzeko, eta aldi berean, hemen daukaguna haiei eskaintzeko. Egitasmoa, zentzu zabalean hartuta, hizkuntza ez hegemonikoen jakintza trukerako gunea da, bereziki, komunikazioaren alorrean.
|
|
|
Alegia, komunikazioaren esparru zabalean hizkuntza ez hegemonikoak zertan ari diren begiratu nahi da, haiengandik ikasteko dagoena Andoaingo egoitzara ekartzeko, eta aldi berean, hemen daukaguna haiei eskaintzeko. Egitasmoa, zentzu zabalean hartuta, hizkuntza
|
ez
hegemonikoen jakintza trukerako gunea da, bereziki, komunikazioaren alorrean.
|
|
|
Egitasmoaren gune zentrala laborategi platoa izango da. Hizkuntza
|
ez
hegemonikoen ikerkuntza gunea izatea nahi dute eragileek, teoriatik praktikara jauzi egiteko aukera izatea. Bi zati izango ditu gune horrek.
|
|
|
Apirilaren 7an, Andoaingo Udalak hizkuntza ertainek teknologia berrietan duten lekua aztertu nahi izan zuen. Bertan landu nahi izan ziren hizkuntza"
|
ez
hegemonikoen" edo" maila ertainekoen" erronkak informazioaren eta ezagutzaren gizartearen aurrean. Informazio eta Komunikazioaren Teknologiek (IKT) hizkuntzan duten eragina aztertu nahi izan zen.
|
|
|
Munduko 5.000 edo 6.000 hizkuntzen artean txikia al da? Jardunaldien leloa —" Hizkuntza
|
ez
hegemonikoak IKT zelaian" — eufemismo leuna izango litzateke euskara gutxiengo hizkuntza edota hizkuntza txikitzat joko bagenu, baina euskara hizkuntza ertaintzat hartuta esanahia erabat ezberdina da.
|
|
2012
|
|
|
Sareko jario handi eta askotarikoak lehen ilunpean zeuden informazio eta interes lurralde handiak argitu ditu, baina hor ere dena ez da kultur txikien alde. Interneten onurak handiak izan daitezke hizkuntz komunitate
|
ez
hegemonikoentzat, baina azpiegiturarekiko morrontza traba handia da. etxean ondo sartuta ditugu, baina munduko zonalde zabalak, Siberiatik hego Afrikara eta ekuadorretik Thailandiara, ilunpean daude informatiboki. herrialde eta komunitate garrantzitsu eta indartsuen berriak, esaterako Brasil, Argentina, India edo Txinakoak, ez dira existitzen ia. zer esanik ez guri buruz ari bagara:... atzerrian noiz da notizia guri edo gure lurraldeari buruzko berriren bat?
|
|
|
Sareko jario handi eta askotarikoak lehen ilunpean zeuden informazio eta interes lurralde handiak argitu ditu, baina hor ere dena ez da kultur txikien alde. Interneten onurak handiak izan daitezke hizkuntz komunitate
|
ez
hegemonikoentzat, baina azpiegiturarekiko morrontza traba handia da. Telekomunikazio sarea gutxi batzuen esku dago, eta toki asko oraindik interes gune nagusietatik kanpo daude. hego Amerikako inguru askotan, esaterako, irratia askoz eskuragarriagoa da sareko zerbitzari on bat baino.
|
|
|
Termino gehiago ere erabiltzen dira errealitate bera edo antzekoak adierazteko: hizkuntza minoritarioak, eskualdekoak (erregionalak), eremu urrikoak, txikiak,
|
ez
hegemonikoak, gutxiago erabiliak... Ingelesezko literaturan lesser used language da eremu urriko hizkuntza adierazteko gehien erabiltzen den terminoa, eta frantsesez, berriz, langue moins repandue.
|
|
|
59). Gainera, Joseba Gabilondok ondo gogorarazi zuen bezala, ezaugarri moderno eta postmodernoak batera agertzea gertakizun ohikoa da Euskal Herrikoa bezalako kultura
|
ez
hegemonikoetan: –[...] kultur ez hegemonikoek, postmodernitatean sartzen direnean, modernitatearen ezaugarri gehienak bereganatzen dituzte.
|
|
|
Gainera, Joseba Gabilondok ondo gogorarazi zuen bezala, ezaugarri moderno eta postmodernoak batera agertzea gertakizun ohikoa da Euskal Herrikoa bezalako kultura ez hegemonikoetan: ?[...] kultur
|
ez
hegemonikoek, postmodernitatean sartzen direnean, modernitatearen ezaugarri gehienak bereganatzen dituzte. Alegia[...], argudiatuko nuke kultura ez hegemonikoak postmodernitatean bihurtzen direla moderno.
|
|
|
–[...] kultur ez hegemonikoek, postmodernitatean sartzen direnean, modernitatearen ezaugarri gehienak bereganatzen dituzte. Alegia[...], argudiatuko nuke kultura
|
ez
hegemonikoak postmodernitatean bihurtzen direla moderno. [...] Hala balitz, kultur ez hegemonikoetan modernitatearen eta postmodernitatearen kronologia jarraikiak ez du zentzurik?
|
|
|
Alegia[...], argudiatuko nuke kultura ez hegemonikoak postmodernitatean bihurtzen direla moderno. [...] Hala balitz, kultur
|
ez
hegemonikoetan modernitatearen eta postmodernitatearen kronologia jarraikiak ez du zentzurik? (Gabilondo 2006:
|
|
|
Aitzitik, ezberdintasunaren ikuskerak emakumeek segitu beharreko eztabaidaezina den arau maskulino arazo sozial bihurtzen du (Mackinnon, 1987). Politikaberregitea proposatzen du emakumeen (genero identitate
|
ez
hegemonikoen) errekonozimenduaren bitartez. Ikuskera hori feminismo erradikal eta kulturalarekinelkartzen da.
|
|
2013
|
|
|
Lege babesaz eta diru laguntzez gain, hiztunen borondatea ere ezinbestekotzat jo zuen: «Hizkuntza
|
ez
hegemoniko batek, aurrera egiteko, are beharrezkoagoa du hiztunen borondatea». Txostena, Filippettiren esku Hizkuntza gutxituen sustapenerako aholku batzordeak Aurelie Filippetti Frantziako Kultura ministroaren esku utzi zuen atzo bere txostena.
|
|
2014
|
|
|
Lorpen askotan atzera egiten ari gara, emakume esterotipoak etengabe gizarteratzen dira publizitatearekin eta abar. Baina hementxe gaude eta erresistentzian jarraitzen dugu, praktika
|
ez
hegemonikoak eramaten ditugu aurrera ez depilatuz, tripak bistan ibiliz, ez ilea tintatuz… gure gorputzak iraultzarako oinarri eta gudu zelai nagusiak dira. Identitate sexualetan eta erreproduktiboetan aldaketa egiten goaz:
|
|
2015
|
|
|
" Hasieran obraren hizkuntz komunitatearen barruan gertatzen da, baina itzulpenak aukera ematen du elkarrizketa hori beste hizkuntza komunitate batzuekin ere egiteko. Gainera, paradigma filosofiko gehienak hizkuntza inperialetatik datozkigu, eta horregatik iruditzen zait hain garrantzitsua gure hizkuntza
|
ez
hegemonikoak ere itzultzea, mundu ikuskera nagusia alde askotatik pentsatu eta zalantzan jarri ahal izateko".
|
|
|
Bila zoaz edo ez dituzu harrapatzen. Eta hizkuntza
|
ez
hegemonikoetan, zer esango dizut. Une honetan, ikusgarritasuna lortzea oso zaila da.
|
|
|
Williams, Colin; Evas, Jeremy,; Climent Ferrando, Vicent eta Larrinaga, Elixabete, 2011, Irigoienazpikoa Hizkuntza
|
ez
hegemoniko edo maila ertainekoak hedabideetan eta IKTetan. Andoain:
|
|
|
Euskal komunikabideok gure buruari eskatu behar diogu dinamika eraikitzaile bat, euskarari dagokionez. Positiboak izanez, gauden lekua eredu ere badela jakitun, gure moduan estaturik ez duen hizkuntza
|
ez
hegemoniko hainbatentzat. Gogora datozkit, esaterako, kitxuak, nasak, nahualtlak, kaqchiquelak, aimarak, maputxeak...
|
|
2016
|
|
|
Hizkuntzaren intersekzionalitatea ez da hainbeste landu izan, baina ari dira han eta hemen bai feministak eta bai hizkuntzaren normalizazioan dihardutenak begirada horretara bideratzen. Hizkuntza
|
ez
hegemoniko minorizatuak hiztun minorizatuak sortzen ditu, eta, horrenbestez, hiritar minorizatuak, eta hiritar minorizatu horien hizkuntza hautua genero derberdinkeriak zeharkatzen du eta horrek guztiak intersekzionalitate berri bat zabaltzen dio feminismoari.
|
|
|
Hitzaldietan oinarritzen diren sei artikuluei beste sei gehitu zaizkie, MHLIITko nahiz. Euskal gatazkak formatu txikian. Oroimenaren ikasketak genero
|
ez
hegemonikoetan? (US 14/ 45) ikerketa proiektuaren baitan gauzatutakoak.
|
|
|
Horretan guztian oinarrituz, DSS2016EUk Hiriburutza urteari amaiera emango dio hizkuntza aniztasuna lortzeko formula berriak legatu gisa utziko dituzten tresna batzuen aurkezpenarekin.Tresna horietako bat Hizkuntza Eskubideak Bermatzeko Protokoloa izango da; beste bat Europako Hizkuntza aniztasunaren Foroa (UNESCO Etxearekin elkarlanean antolatutakoa); hirugarren bat Gutun zuria izango da (Anjel Lertxundi idazleak Donostian bilduko ditu hainbat idazle eta itzultzaile honako gaiaren inguruan hausnartzeko: hizkuntza gutxitu eta
|
ez
hegemonikoetako literatura eta beronen etorkizuna, globalizazio kulturalaren eraginpean); eta, azkenik, Euskaltzaindiaren mintegiak zarratuko du txanda.Honela, abenduaren 20an, azken 250 urteetan Donostiak izan duen bilakaera soziolinguistikoaren inguruko ikerketa lanaren emaitzak azalduko ditu Akademiak, bere Gipuzkoako ordezkaritzan. Ikerketa hau iragan otsailean aurkeztutako Euskararen historia soziala lantzeko eredu metodologiko berrian oinarritzen da.
|
|
2017
|
|
|
Ez zara ari erabiltzen mikrofonoak eman dizun botere bat beste bati barre egiteko”. Umore
|
ez
hegemonikoari ekarpen bat egiten ari direla uste du Erradikalak gara emanaldiarekin.
|
|
|
Hizkuntza eta kultura anitz bizi dira gure artean, hizkuntza eta kultura asko bizi ditugu; nola kudeatuko dugu aniztasun hori euskararen normalizazioan lagungarri izan dadin? Euskal hiztunok zer dugu eskaintzeko beste hizkuntza
|
ez
hegemonikoetako hiztunei. Zer da klasea gaur egun?
|
|
|
Gizartearen bizikidetza lau tasun horien gutxienezharilkatzean jokatzen da. Lau tasun horiek menderakuntzaren adierazgarri dira, alegia, hizkuntza, genero, klase eta jatorri
|
ez
hegemoniko diren heinean dira ezagutuak, eta elkar indartzen dute. Batak bestean sakontzea ekar lezake eta ekartzen du.
|
|
|
Hizkuntzak, hizkuntza minorizatuak, gainera, harremanen gaineko begirada kritiko
|
ez
hegemoniko bat ematen digu. Hizkuntza berezko eta minorizatuetatik pentsatzeak gertutasunetik pentsatzea dakar, zaintzatik, egunerokotasunetik, deszentratze batetik, kritikotasunetik eta subjektu eraldatzaileak eraikitzea jomugan izatetik.
|
|
|
Izan ere, posizio ezberdin asko onar ditzakeen oinarri komun bat ezartzen du: modu horretan, leku batean hegemonikoak izan daitezkeen hizkuntzak beste batean
|
ez
hegemonikoak izan daitezke (adibidez, frantsesa Afrikan eta Quebecen, edo gaztelania espainiar estatuan eta Estatu Batuetan). Konplexutasun geruzak eragiten ditu.
|
|
|
Baina, nire kasuan eta ez diot horri bitxitasun kutsurik eman nahi, halako prozesuak, egon, esperimentatu nahi dituen edozeinen eskura daudela uste baitut, munduarekiko nire deserosotasuna edo beste leku batera joateko erabakia ez dute eragiten telebistako albisteak ikusteak sortzen duen ustekabeak edo moja ikastetxeetan misioez hitz egiten entzun izanak. Borondate hori nire posizio kontzientziatik beretik ere sortzen da, emakume, ez heterosexual eta galegodun gisa subjektu
|
ez
hegemonikoa izatearen nire esperientziatik. Jakina, horrek guztiak ez dio baliorik kentzen zuria izateari, Mendebaldeko herrialde batean jaio eta mundu kolonialik onenean hezia izateari modu askotara transmititutako iruditeria batekin, horren ohiko emaitza ‘zuri salbatzailearena’ baita.
|
|
|
Hizkuntz hegemoniak, izan ere, asko egiten du egoera horren alde, eta itzuliko naiz aurrerago horretara. Izan ere, hizkuntza
|
ez
hegemonikoen arteko komunikazio gabeziak burbuila kolonial hori sortzen laguntzen du, zeinetan uste baita feministek hizkuntza eta aro historiko jakin batzuetan soilik pentsatu eta idatzi zutela. Emakume jakin batzuk bakarrik irakurtzen eta entzuten ditugu, eta leku bateko edo besteko ‘emakumeen aurrerapenaren’ aitzakian, diskurtso koloniala eramaten jarraitzen duten jarduerei eusten diegu.
|
|
|
Izan ere, pentsamendu kolonialetik sarritan oharkabean pasatzen den gakoetako bat da mundua ‘ezagutzen’ dugula pentsatzeko joera dugula; baina, oro har, ezagutza gehienetara ez dugu sarbiderik, eta itzulpen fluxuek askotan kultur kolonizazio nabaria adierazten dute. Horrela, hizkuntza hegemonikoak erreproduzitzen dira
|
ez
hegemonikoetan, baina aurkako norabideko itzulpenek, aldiz, kutsu folkloriko edo testimoniala hartzen dute.
|
|
|
Baina, hizkuntza
|
ez
hegemonikoetako hiztunok badakigu, eguneroko zapalkuntzazko esperientziaren poderioz, hizkuntz aniztasuna aberastasuna dela, eta hizkuntza bakoitza errealitatea ulertzeko modu bakar batera sarbidea ematen digun inbutu bat bezalakoa dela. Hizkuntza hegemonikoetako hiztunak ez dira auzi horretaz ohartzen, eta Gayatri C. Spivak ek ‘Can the Subaltern Speak? ’ (Hitz egin dezake subalternoak?) idazkian definitzen duen bezala, honelaxe pentsatzen dute:
|
|
|
Hizkuntza
|
ez
hegemonikoetako emakume hiztunentzat, falazia fundazional hori are ahulagoa da, zalantzarik gabe. Badakigu beste jakintza batzuk badaudela (gureak), eta hain zuzen horiek ezagutzean oinarritzen dela munduaren birformulazio politikoa.
|
|
|
Artikulu honetan esplikatzen saiatu naizen abantailatik abiatzen naiz: kultura galegoa kultura gonzo a dela, alde batetik hegemonikoa, mendebaldarra den heinean, eta bestetik
|
ez
hegemonikoa, gure hizkuntzaren egoeragatik. Hortik abiatuta ezar ditzakegu bizio kolonialak saihestuko dituzten harremanak, baldin eta pentsamendu deszentratuagoa, gure egoerarekiko deserosoagoa garatzen badugu, funtsezkoa guztiz, bai guretzat (biktimismoekin amaitu eta hiritarrentzako diskurtso kitzikagarriagoa ezartzeko), bai gure besteentzat ere.
|
|
|
Hortik abiatuta ezar ditzakegu bizio kolonialak saihestuko dituzten harremanak, baldin eta pentsamendu deszentratuagoa, gure egoerarekiko deserosoagoa garatzen badugu, funtsezkoa guztiz, bai guretzat (biktimismoekin amaitu eta hiritarrentzako diskurtso kitzikagarriagoa ezartzeko), bai gure besteentzat ere. Galizian, modu horretan, gure literaturaren egoera
|
ez
hegemonikoa baliatu genezake aldameneko sistema hegemonikoei agian interesatzen ez zaizkien egile emakumeak itzultzeko.14
|
|
2018
|
|
|
Hasteko, sentipen honek Ipar Euskal Herriko Hitza ko atal honetan idaztearen pribilegioaz ohartzera narama. Hedabideetako iritzi tarte gehientsuenak okupatzen ditugun gizonok ez al genioke emazte edo gorputz
|
ez
hegemonikoen mesedetan uko egin behar batzuetan gure iritzia plazaratzeko aukerari?
|
|
|
Herrialdearen muga barruko eta kanpoko harremanetan izango duelako eraginik. Behin behinean, Europako Batasunetik ateratzeak ondorio negatiboak izango ditu hizkuntza
|
ez
hegemonikoentzat. Batetik, hizkuntza erregionalak eta minoritarioak babesteko Europako Kontseiluaren itunak zein diru-laguntzak dira aplikatu Erresuma Batuan, aurrez, bestelako hitzarmenik adosten ez bada?; eta bestetik, nazioarteko salerosketak egiteko ingelesa hobetsi liteke ia sektore guztietan, hizkuntza ez hegemonikoak are gehiago zokoratuta?.
|
|
|
Behin behinean, Europako Batasunetik ateratzeak ondorio negatiboak izango ditu hizkuntza ez hegemonikoentzat. Batetik, hizkuntza erregionalak eta minoritarioak babesteko Europako Kontseiluaren itunak zein diru-laguntzak dira aplikatu Erresuma Batuan, aurrez, bestelako hitzarmenik adosten ez bada?; eta bestetik, nazioarteko salerosketak egiteko ingelesa hobetsi liteke ia sektore guztietan, hizkuntza
|
ez
hegemonikoak are gehiago zokoratuta?. Etxeko adituak kexu dira, politika zehatzik gabe ezin dituztelako etorkizuneko hutsuneak identifikatu; ezta plangintzarik egin ere.Ez dago praktikarik politikarik gabe, hain zuzen ere.
|
|
|
Objektuekin gertatzen dena, irudiekin ere gertatu ohi da.Izan ere, memoria
|
ez
hegemonikoak, latente daudenak, sarritan izan ohi dira bere zilegitasunaren alde tentsioan dauden irudiak. Euskal gatazka deiturikoan, irudi asko eta asko sortu dira, oro har, estatuaren indarkeriaren zeinuak salatu eta gizartearen kontzientziazioan eragin nahi izan dutenak.
|
|
2019
|
|
|
Irigoienazpikoa. Hizkuntza
|
ez
hegemoniko edo maila ertainekoak hedabideetan eta IKTetan. Andoaingo Udala.
|
|
|
Irigoienazpikoa. Hizkuntza
|
ez
hegemoniko edo maila ertainekoak hedabideetan eta IKTetan. Andoaingo Udala.
|
|
|
Zeharka baina zigortu egiten gaituzte: gure lagunak desakreditatuz, haien kalitatea edo jarrera kuestionatuz, zu salbuetsiz besteen taldetik, feminista onak eta txarrak sailkatuz, emakumeen aliantzak desegokitzat joz eta progreen arteko aliantzak proposatuz, debatea ideologikoki gaizki kokatzen dugula iradokiz, feministon enpatia falta salatuz, euren burua gizontasun
|
ez
hegemoniko deserosoan kokatuz nahiz eta pribilegioak aprobetxatu, genero neutroa moduko astakeriak esanez...".
|
|
|
Zeharka baina zigortu egiten gaituzte: gure lagunak desakreditatuz, haien kalitatea edo jarrera kuestionatuz, zu salbuetsiz besteen taldetik, feminista onak eta txarrak sailkatuz, emakumeen aliantzak desegokitzat joz eta progreen arteko aliantzak proposatuz, debatea ideologikoki gaizki kokatzen dugula iradokiz, feministon enpatia falta salatuz, euren burua gizontasun
|
ez
hegemoniko deserosoan kokatuz nahiz eta pribilegioak aprobetxatu, genero neutroa moduko astakeriak esanez... ”, dio Miren Artetxek maistraki.
|
|
2020
|
|
|
1 Artikulu honen edukia modu orokorragoan azaldu zen" Ikus entzunezkoen erronkak Europako hizkuntza
|
ez
hegemonikoentzat" jardunaldian (Coppieters foundation/ Ehugune/ Ezkarraberri fundazioa. Bilbo, 2019ko urriaren 4a) aurkeztutako txostenean.
|
|
|
Modu eta konpromiso bat, alegia. Posizionamendu
|
ez
hegemoniko batetik eta kontzientzia baten emaritik jardun behar izaten baitu euskal idazleak.
|
|
|
Jakina denez, egungo generoeta sexualitate politikek askotariko moduak dituzte emakumeen eta gorputz
|
ez
hegemonikoek pairatzen duten zapalkuntzan esku hartzeko (Sola, 2011). Bien bitartean, gaur egun indarrean dagoen sistema neoliberalistak lehiakortasuna eta indarkeria sustatzen darrai, genero indarkeria bezala jendarteratzen (Sanchez eta Iglesias, 2017).
|
|
2021
|
|
|
Bestalde, Europako Batzordeak baditu dirulaguntza programak (Interreg, Erasmus+, Creative Europe, Horizon 2020) baina orokorrak dira, hau da, eskualdeko edo eremu urriko hizkuntzek parte hartu dezakete, baina argi dago hizkuntza hegemonikoekin lehiatu behar dutela eta hori ez dela erraza izaten. Dirulaguntzak gai jakinen ingurukoak dira (berrikuntza, migrazioa, integrazioa, hezkuntza...) eta kontuan izanda elkarkidetzan egindako proiektuak izan behar direla eta lan izugarria dela eskaerak behar bezala prestatzea eta bideratzea, ondorioa da dirulaguntza horiek ez direla ia iristen hizkuntza
|
ez
hegemonikoetara, hau da, gaur egun askoz ere aukera gutxiago dagoela eskualdeko edo eremu urriko hizkuntzentzat Europako finantzaketari dagokionez.
|
|
|
Ikerketa helburu horieijarraiki, honako hipotesiakluzatu dira: batetik, talka horretan identitate indibidualak (generoaren kontzientzia eta emakumeen ahalduntzea, sexualitate
|
ez
hegemonikoaren esnatzea, modernotasuna, aurrerapena...) identitate kolektiboa (euskaltasuna, euskara, auzolana, nazioa, abertzaletasuna, memoria, historia...) lausotzen duela; eta, bestetik, euskal zineman landa identitatea kolektiboa dela nagusiki (generoeta sexu identitatearen oztopagarri); euskal hiriidentitatea, berriz, indibiduala.
|
|
|
Scott-en hitzetan (1990), mendean dagoen talde bakoitzak, bere sufrimendutik abiatuta, boterearen kritika egiten duen ezkutuko diskurtsoa sortzen du. Mendeko taldeen eta boteredun taldeen arteko elkarrekintza irekia adierazten duen diskurtso publikoa ez bezala, ezkutuko diskurtsoa da;
|
ez
hegemonikoa, disidentea, subertsiboa eta oposiziozkoa den diskurtso baterako leku pribilegiatua da kultura. Etengabe eraldatzen ari diren sorkuntza prozesuak identitate erreferente bilakatzen dira, herri baten nortasunaren biziraupenerako eta sostengu emozionalerako tresna izanik (Bartolome, 1997).
|
|
2022
|
|
|
Apirilaren hasieran estreinatu zen Marek Kozakiewicz zinemagilearen Silent Love filma Suitzako Visions Du Reel jaialdian. Urte luzez filmaturiko dokumentalak islatzen du gizarte homofobo batek ezkutatzera behartzen duen maitasuna, alde batetik; bestetik, familia eredu
|
ez
hegemoniko horren intimitatea eta konplizitatea. Zuzendariarekin hitz egiteko aukera izan dugu, filmak iradokitzen dituen harietan sakontzeko.
|
|
|
Aipatu behar da, gainera, aldi berean, agintari publikoek (hala nola toki erakundeek edo udalek eta enpresa txiki eta ertainek) gero eta argiago ikusten dutela mugaz gaindiko lan mugikortasunak duen garrantzia, baita mugaz gaindiko lankidetza era eraginkorrean sustatzeko lurraldeko hizkuntzan hitz egiten duten tokiko agenteengana jotzeko beharra ere (NPLD 2015b, 14). Beraz, euskara bezala gainerako tokian tokiko hizkuntza
|
ez
hegemonikoek beren lekua har dezaten lurzorua zabaltzen ari dela esan daiteke.
|
|
|
Fikzioan, norbaitekin edo zerbaitekin identifikatzea ez da txarra berez. Nortasun
|
ez
hegemonikoen kasuan batez ere. Identifikatzean ez gara hain bakarrik sentitzen eta batzuetan, hori da behar duguna.
|
|
|
Hendaiako (Lapurdi) Enbata gaztetxean egin dute lehen kanporaketa, eta Aner Euzkitze eta Amaia Iturriotzek eskuratu dute finalerako pasea. Emakume eta identitate
|
ez
hegemonikoen ikusgaitasuna helburu duen txapelketa da, eta Laudion (Araba) egingo dute bigarren kanporaketa datorren larunbatean, Aiaraldeko Faktorian. Finala, berriz, ekainaren 4an izango da, Leitzan (Nafarroa).
|
|
|
Hegemoniko izateko borrokan diharduten lehiakideak horiek badira ere, ez dira maskulinitatearen artikulazio bakarrak foro globalaren baitan. " Gay" identitateen nazioarteko zabalkundeak modu esanguratsuan adierazten du maskulinitate
|
ez
hegemonikoek ere plaza globaletan opera dezaketela. Adierazpide politikoa aurki dezakete, esaterako, giza eskubideen eta hiesaren prebentzioaren inguruan (Altman 2001).
|
|
|
Amatasuna inposaketa gisa ikusten genuenok intrantsigenteak izan ginen, leku gutxi eman genien amatasuna beste modu batean bizi nahi zuten emakumeei. Hau da, oso erabilgarria izan daiteke orduko eztabaida eta planteamendu teorikoetara itzultzea, baldin eta gure praktika
|
ez
hegemonikoekin aldatzea lortu dugunarekin kontrastatzen badira. Hori funtsezkoa da, bestela badirudi ez duela ezertarako balio nola lortu dugun emakume askoren bizitza eraldatzea" 8.
|
|
|
Amaitu gabeko filosofia indartsu sartzen da eta bere burua entzunarazten du baita historikoki goi kulturarako, akademiarako edo estatuen ofizialtasunerako bermerik izan ez duten hizkuntzetan ere. Latinari herri hizkuntzen matxinadan gertatu zitzaion moduan, gaur egun beharrezkoa da hizkuntza
|
ez
hegemonikoen altxamendu bat, adierazteko, bizitzeko eta pentsatzeko moduak estandarizatzen ari diren hizkuntzen aurrean. Ofizialtasunaren mapa geopolitikoaz harago, honek zerikusia du mapa neokolonialarekin ere:
|
|
|
Gainera, María Reimóndezek esaten duenez, aldiberekotasunean eraikitako posizio hori (kolonizatua/ koloniala) giltzarria da besteengana hurbiltzeko. María Reimóndezek proposatzen du “posizio
|
ez
hegemonikoen ulermena”. Hau da, posizio ez hegemoniko bat okupatzeak potentziala duela beste diskriminazio egoerak sentitzeko eta ikusteko.
|
|
|
María Reimóndezek proposatzen du “posizio ez hegemonikoen ulermena”. Hau da, posizio
|
ez
hegemoniko bat okupatzeak potentziala duela beste diskriminazio egoerak sentitzeko eta ikusteko. Eta ariketa horri deszentratze egitasmo politikoa deitzen dio.
|
|
|
gaztelania edo frantsesa. Eta euskara, hizkuntza
|
ez
hegemonikoa izanda ere, nola bilakatu dezakegu elkargunerako tresna. Feminista erradikal bezala, gure gorputzen, lurraldeen eta lurraren gaineko defentsarekin batera, ez ote dugu gure ondare linguistikoaren eta kulturalaren defentsan aritu behar?
|
|
|
Beste ikaspen bat izan da euskaraz eta kultur aniztasunean murgiltzeko, joan etorriko bideak urratu behar ditugula. Batetik, ezinbestekoa dela Euskal Herrian dauden beste hizkuntza eta kulturekiko begirunea izatea (horietako batzuek, gainera, hizkuntza
|
ez
hegemonikoak dituzte), aberastasun gisa ulertzea eta etsaitzat ez jotzea. Horregatik, euskara balioetsi, irakatsi eta zabaltzearekin batera, bestea beste sentitu ordez, parte sentiarazteko, gure jarrera arrazistak, klasistak eta aurreiritziak deuseztatzeko apustu kolektibo bat egin behar dugu.
|
|
|
Ukaezina da egungo sistema neoliberalak sustaturiko lehiakortasun eta indarkeriazko agertoki sozial baten aurrean gaudela. Artean, generoeta sexualitatepolitikek askotariko erak dituzte emakumeen eta gorputz/ identitate
|
ez
hegemonikoek pairatzen duten zapalkuntzan esku hartzeko. Horren aurrean, beharrezkotzat jotzen da hezkuntza komunitatetik hausnarketa kritiko bat egitea, askatzaileagoa izango den hezkuntza sistemaren aldeko erronkan eta neoliberalismoaren antipodetan.
|
|
2023
|
|
|
Dudarik barik, ni bezalakoentzat, alegia, aforismoen unibertsoan esperientziarik apenas dutenentzat, Aritz Pardinak ondu eta Balea Zuriak argitaratu duen obra deskubrimendu bat izango da, hausnartzeko parada bat. Eskerrak oraindik genero
|
ez
hegemonikoak idazteko eta argitaratzeko artista ausartik baden gurean.
|
|
|
Horrek berekin ekarriko du Europa osoan inbertsio handiagoak egitea gure hizkuntzentzat, eta eragin handiko esparrua da. ELENek zuzentarau honetan hizkuntza gutxituen edo
|
ez
hegemonikoen ordezkaritza hobea izateko lobby lana egin du.
|
|
|
harreman heterosexual eta familia hegemonikoa. Beste eredu
|
ez
hegemonikoek, ostera, ez dute lekurik izan liburuan; guraso bakarrekoek, bikote homosexualek, besteak beste.
|
|
|
Garcesek bestela esaten du, ederrago akaso, Filosofia amaitu gabea euskarazko itzulpenari berariaz idatzi dion hitzaurrean: " gaur egun, beharrezkoa da hizkuntza
|
ez
hegemonikoen altxamendu bat, adierazteko, bizitzeko eta pentsatzeko moduak estandarizatzen ari diren hizkuntzen aurrean" (Garces 2022 [2015]: 10).
|