|
2003
|
|
|
Zalantzak ditut eskolak, hezkuntzafo rmaleko erakunde gisa, egoera hori irauli ote dezakeen. Garbiago ikusten dut, ordea, hezkuntza
|
ez
formaleko erakundeek, eta horien artean kokatu behar dira hain zuzenere helduen euskalduntze alfabetatzekoak, duten ahalmena hizkuntzazko erabilera informaleko eremuak lantzeko eta hezkuntza formalak iristerik ez duen tokietara iristeko. Ho rtaz, baldin eskolak bere emaitzarik hoberena euskarazko gaitasunaren alorrean ematen badu, helduen (eta gazteen) euskalduntze alfabatetatze erakundeek bere onenaerabileraren sustapenean eman lukete.
|
|
2006
|
|
|
3 Hemen ikus daiteke politikari buruzko eztabaida teorikoan, nazioari buruzko eztabaidak eta autodeterminazioari buruzko eztabaidak barne, termino politikoak ezin direla termino instrumental hutsetara erreduzitu. Ikusi dugun bezala, arazo zenbait saihesteko, instrumentalismo leuna erabilgarria izan arren, termino politikoek esanahi
|
ez
formal bat eduki behar dute (berdin balio du honek demokrazia edo nazio terminoentzat). Horregatik, testuan zehar esentzialismoa salatzen dugunean beste aukeren eta interesen baztertzailea den esentzialismoaz ari gara.
|
|
2018
|
|
|
Eta gero garbi utzi, behingoz, euskara batua euskara estandarra dela, beste nazioetan bezala ezinbestekoa, jardun formal eta
|
ez
formaletarako balio duena, jaiotzatik heriotzara, hizkuntza osoa eta funtzio guztietarakoa: sentimenduak eta pentsamenduak adierazteko, eta berdin sare sozialetan erabiltzeko edo umorea egiteko.
|
|
|
Hezkuntza formala eta
|
ez
formala, sortzaileak, kultur azpiegiturak, aisialdia eta kultura, ondare material eta ez materialaren zaintza eta babesa, kultur transmisioa, kultur ekoizpena eta industria, merkaturatzea eta sustapena, kultura eta hedabideak, berrikuntza eta ikerketa, nazioartekotzea... Asko eta askotarikoak dira epe luzerako eta begirada zabaleko kultur politika batek bere baitan bildu lituzkeen arloak eta arlo bakoitzeko hartu liratekeen neurriak.
|
|
|
Lehendik abian daudenak eta oraindik aldarrikapen direnak: euskal sortzaileen estatutua aitortuko eta definituko duen legea onartu eta aplikatzea, edozein laguntza jasotzeko euskaraz programatzea derrigorrezko izango duen kuota sistema ezartzea, hezkuntza formalean eta
|
ez
formalean euskal kultur adierazpenen lanketa curriculumean jasota egotea, eta abar. Horiek eta gehiago biltzen ditu, esaterako, Hizkuntza Eskubideak Bermatzeko Protokoloa.
|
|
2019
|
|
|
Hau da, balio pribatuak publikoan txertatuko lirateke, eta, beraz, esate batera, sentimenduek botere sortzaile eta eraldatzaile gisa duten indarra balioztatuko litzateke, balio sozialen motor gisa ulertuko genituzke; kooperazioa, elkartasuna eta maitasuna bultzatuko dituen balio sistema, etika eta justizia bat jarriko lirateke martxan. Hezkuntzaren ardatz izango litzateke sistema hori, bai familien baitan, bai eskoletan, bai hezkuntza
|
ez
formalean; jendearen parte hartze politikoa bultzatuko eta handituko litzateke, jendartea hobetu...
|
|
|
Izan ere, jakina da perspektiba soziokultural konstruktibistak ingurunearekiko eta ingurukoekiko elkarrekintzari ematen dion garrantzia, bai eta ezagutzaren eraikuntzan norbanako bakoitzaren ariketa subjektibo aktiboak lukeen garrantzia ere. Vigotski, Bakhtin, Piaget, Karmiloff Smith eta abarren tesiak ongi txertatu izan dira gaur eguneko hezkuntza prozesu formal zein
|
ez
formal aunitzetan ere. Aldiz, haurra, bere eskubide zibil eta politikoei dagokienean, akaso Rousseau ilustratuak pedagogian utzitako itzal luzearen eraginez, bertzeak bertze, heldugabeko edo proiektuan legokeen bigarren mailako hiritarra da oraindik ere.
|
|
|
Gauza jakina da ingurunearekin eta ingurukoekin hartu emanean hezten dugula, ezagutza eraikitzen dugula eta sozializatzen garela. Heziketa eta ikaskuntza, ondorioz, une oro gertatzen da bai eta bizitza osoan zehar ere, hezkuntza eremu formal,
|
ez
formal zein informaletan, eskolan zein lagun artean, sare sozialetan era sinkroniko ala asinkronikoanzein aurrez aurre egiten ditugun esku hartzeetan. Etengabe ezagutza eraikitzera eramanen gaituzten informazio eta mezuak jasotzen ari gara; hala ere, mezu horiek nekez izanen dira neutro, natural ala objektibo, baizik eta unean uneko testuinguru ekonomiko, politiko eta kulturalak baldintza historikoek, alegiamodelatuta.
|
|
2020
|
|
|
" Nik horren parte izan nahi dut" pentsatu zuen, eta handik gutxira deabru talde batean parte hartzen hasi zen. Hizkuntza ez zen izan bertan parte hartzeko arrazoia, baina deabru talde hartan katalan hiztun ugari egoteak eta komunikazio formaletan zein
|
ez
formaletan katalana erabiltzeak lagundu zioten hizkuntza entzuten eta, pixkanaka, erabiltzeko behar zuen jauzia ematen. Urtebete geroago han zebilen jauzika, suaren eta zalapartaren erdian deabruz jantzita, anabasa bihurtutako erdiguneko kaleetan Bartzelonako jai nagusian erabat murgilduta.
|