|
2008
|
|
|
zela, besterik gabe, baina pentsa daiteke lati nezko caetaria tik ere etor daitekeela problemarik gabe. Etimologia honen alde hitz amaierako a> bokalaren tratamendua
|
ez
eze alemanez. Realprobe, deitzen dena ere aipa genezake:
|
|
|
Jakituriaz eta herri senaz ongi horniturik egoteaz gainera, euskaldunon herri psikologiaren ulertzaile bikaina ere bazen. Beti testu idatziaz ez bada ere, hark gauzak esateko eta egiteko modu berezia zeukan, eta euskara batuaren formaz
|
ez
eze, proiektua ulertzeko eraz eta bera bide ratzeko prozeduraz ere uste baino eredu jarraipide gehiago utzi zizkigun. Askok eus kara batuaren oinarrizko filosofia hori beragandik ikasi genuen, eta ahal izan dugun neurrian hori praktikatzen ahalegindu gara, beti ongi asmatzea erraza izan ez arren.
|
|
|
Toki denbora kasuetan, ostera, nioinaz eraikiak dira nigana> eredu ohikoak (b); postposizioa absolutiboaren gainean eraikia den seinale. Benefaktiborako dugun enetako>/ > zuretako> segidak garbiro islatzen du (r) etako> atzizki aldaera, gaur egun oraindino, ekialde euskalkietan
|
ez
eze, bizkaiera ekialdekoan ere bizi dena (c):
|
|
|
Lazarragak sintaxi honen lekukotasun oparoa damaigu; behin
|
ez
eze, gutxienez hiru aldiz, guganaino heldu den testuan. Testuko adibideok hizneurtuzko partean ageri dira.
|
|
|
Alegia, euskara idatziz eman duena eta idatzia argitaratu duena. Euskarak idazketaren estatusa
|
ez
eze, argitaratutako liburuarena eskuratu du. Errenazimenduko aurkikuntza den moldiztegiak aldi horretako Europan eragindako mirespenari batzen zaio Etxepare:
|
|
|
Hortik Azkuerengan etengabe ageri den bilketa sorkuntza dialektika. Edonola ere, eta dudarik balego, Azkueren erromantizismoan herriak
|
ez
eze norbanakoak ere sorkuntzan zuen parteaz bada bere lekukotza zuzen bat.
|
|
|
Izatez, José Isaac Amann en izenean Azkueri gutuna idatzi zion semeak, Emiliano Amann ek, arkitekto titulua lortu zuen 1907an, eta bere gutunean errebindikatzen zituen ideiekin koherentzian, neoeuskal estiloaren sustatzaile nabarmenetarikoa izan zen Negurin. Baina Amann ek
|
ez
eze Bizkaiko oligarkiaren arkitekto gehienek egin zituzten neoeuskal eraikuntzak, batzutan zuzenean Lapurdiko estiloaren ildotik, bestetan Bizkaiko baserrien elementuak erantsiz (edota XVI XVIII arteko euskal dorretxe eta jauregien tankeraz) 127.
|
|
|
Ikastet, se bat
|
ez
eze bi ta iru beteteko lain ikaslari dagoz gure Erri onetan.
|
|
|
Euskalzalen eta Ibaizabalen, bizkaiera
|
ez
eze, gipuzkera ere sartzen hasi zen. Eta hain zuzen ere azken euskalki horren inguruan garatuko zuen Azkuek hurrengo urteetan bere euskara estandar proposamena; lehenago Izkindeko bizkaierari aplikaturiko zenbait ideia orain euskalki honi zuzenduz.
|
|
2009
|
|
|
JMLk garrantzi handia ematen zion poema liburuen egiturari.Ezzuen JMLkolerkibildumasinplerikargitaratzen. JMLrenolerkiliburuetanpoemen egituraosoadierazkorrada (zeinurik adierazgarrienetakoanonbait), apropos diseinaturikoa:. Egiturakberak erebere semiotika du? 9, etaegitura horrek poema bakoitzarenadierazia indartu
|
ez
eze, markatu ere egiten du goitik behera.
|
|
|
Euskarazko irakaskuntza bultzatzeko agintariei eskatu
|
ez
eze, Euskaltzaindiak berak diruz lagundu ere egiten zituen ekimenak: ikastetxeetan euskarazko testuak sortzeko, esate baterako.
|
|
2010
|
|
|
224) proposamena aintzakotzat hartuz La publicación de una antología con trozos selectos tomandos de las obras de Juan Bautista Aguirre sería de gran utilidad y valor formativo dada la calidad del autor, Agirreren lan mardularen aukeraketa bat publikatu zuen Euskal Idazleen Elkarteko Klasikoak Sailean (Juan> Bautista> Agirre.> Erakusaldiak.> Antologia> 1999). Antologia apailatzeko lana hartu
|
ez
eze, edizioaren sarrerak ekarpen berririk badu Agirreren obraren inguruan: batetik, Eracusaldiac> lanaren (3 liburukien) datazio zehatza; bestetik, Agirreren eragin edo erreferentzien gainean argi berririk badakar (Larramendiren hiztegia erruz erabili zuela, orain arte haren ereduetatik urruti kokatu izan den arren, eta abar).
|
|
|
Aldiz, Mendibururen Otoitzgaietako> 11 liburuetatik 10 dauzka17, eta esplizituki aipatzen du haietan oinarrituko dela. Mendibururengandik zati osoak hartu
|
ez
eze, estilo kontuetan ere inspiragarri izango du: hitz bikoteak, esateko moduak?
|
|
|
Areago: sistematizazio horrek ulertzeko
|
ez
eze, sermoiak idazteko ere erraztasuna ematen du.
|
|
|
ZU hau NI kidea da. Hau da, solaskide
|
ez
eze, enuntziatzaile kidea da. Esan behar da ZU honi ari zaiola gehienetan, solaskide fisikoari (ZU) baino areago37.
|
|
|
Izan ere, errebelazioaren auzia
|
ez
eze (nola esan dena esanda badago?), sinistearen edo fedearen auzia dago, publikoaren erantzunaren auzia hain zuzen. Publikoak sermoiari erantzuna mementuan bertan emateko modurik ez du (hitzez, imintzioz, portaeraz, ezagutzaz).
|
|
2012
|
|
|
Pozgarria da euskararen aldetik honelako ahaleginak egitea eta akademiaren aldetik bultzatzea. Are pozgarriagoa ahalegin horiek, akademiaren eskutik
|
ez
eze, Mondragon Unibertsitatetik ere badatoz.
|
|
2014
|
|
|
Erabaki horrekin ahulenaren aldeko hautua egin zuen Bilboko idazleak, denontzako eredugarri bihurtuz. Hori
|
ez
eze, bide urra tzaile, harri berrien jartzaile ere izan genuen Gabriel. Euskal letrak berritzen, haize freskoa ematen ahalegindu baitzen hasieratik.
|
|
2021
|
|
|
Txosnara joan eta tea
|
ez
eze, te ontzia ere eskatu die, geuk prestatzeko, erritual osoa betez: sua piztu, ura bota, te belarra sartu, edalontzira tea isuri eta atzera ere ontzira, horrela behar beste, tea ondo nahastu arte.
|
|
|
28.4.7b Emendiozko esamoldeak (ez ezik/ ez ezen/
|
ez
eze/ ez bakarrik...). Baina emendioa adierazten duten edo indartzen duten hizkuntza baliabideen multzoa ez da ere, bai eta ez elementuen konbinazioetara mugatzen:
|
|
|
beste esamolde batzuek ere adierazten dute emendioa. Horrelakoak dira, adibidez, lehenengo juntagaian ez ezik/ ez ezen/
|
ez
eze duten egiturak: Opari mordoa jaso du, gurasoengandik ez ezik, baita izeba osabengandik ere, edo lehenengo egituran ez bakarrik dutenak:
|
|
|
|
Ez
eze
|
|
|
28.4.7c Lehenengo osagaian ez ezik/ ez ezen/
|
ez
eze duten egituretan ez dira perpaus jokatu beregainak elkartzen, baizik bestela ere mintzagai izan daitezkeen perpaus osagaiak. Esan beharrik ez dago, mintzagaiok mota berekoak izan behar dutela:
|
|
|
–
|
ez
eze: aurreko beste biek bezala, bi idazkera ditu, eta biak paretsu erabiliak.
|
|
|
ere bigarren mintzagaiaren ondoren eta horri atxikia doa beti, eta ondoren bai adberbioa eramaten du eta galdegaia da. Olabideren Itun Zahar eta Berrian ez ezik, azken urteotan egin diren beste zenbait saiotan ere bai (Mitxelena); Baketu
|
ez
eze, poz adurretan ipini ere bai (F. Bilbao).
|
|
|
28.4.7d ez bakarrik (soilik)... ere eta beste zenbait elementuk osatzen dute emendiozko esamoldeen bigarren multzoa. Ez ezik/ ez ezen/
|
ez
eze atalen parekoa, balio eta esanahi berekoa, dugu batzuetan horien ordez erabiltzen den beste hau ere, ez+ bakarrik (soilik) bi adberbio horiek osatzen dutena. Baina bada aurreko moldekoekiko desberdintasun bat:
|
|
|
Jon afaltzera etorri da eta Josu lanera joan da. Emendiozko juntadura deitzen zaio horrelakoari, eta eta juntagailuaren bidez gauzatu ohi da; eta horrez gain, badira balio bera ematen duten emendiozko esamoldeak ere (ez ezik, ez ezen,
|
ez
eze... (ere), ez... bakarrik). Beste batzuetan juntagaien artean era bateko edo besteko hautakaritza adierazten da, juntagaien arteko aukera:
|
|
2023
|
|
|
Hizkuntzaren bi trebezia horiek lantzearekin batera hizkuntza formala eta akademikoa usuago ageriko da, eta hartan sakontzea beharrezkoagoa, gaiek berek halaxe eskatzen dutelako. Honenbestez, idatzizkoan
|
ez
eze ahozkoan ere estandarraren erabilerak ohikoagoa izan behar luke, zenbait generotan behinik behin; azalpen eta informazio generoetan, esate baterako. Testu mota horietan esapide eta forma finkatuak erabiltzea komeni baita.
|