|
2001
|
|
|
Luze gabe ezkonduko ziren beraien artean eta laster egongo ziren krokodilokumeak hazteko prest. Bestela
|
ez
zegoen ulertzerik: " sinbolo erotikoa behar du kafe orduak".
|
|
2004
|
|
|
Horrexegatik, gutxienekoa, eztabaida honetan, bortxaren erabilera da. Horren eraginik gabe
|
ez
baitago ulertzerik hizkuntzen eta hizkuntza herrien arteko hil edo biziko kinka ezin larriagoa. Problema ez da honelakoetan bortxaren jardunbidea, soziologiaren irakaspenik arruntenak irakatsiko ligukeen gisa; bortxaren monopoliorik eza baizik.
|
|
2006
|
|
|
Behin, dena bizia da eta dena bizitik dator; hurrengoan ideiengatik dago dena munduan. Behin, norbanakorik
|
ez
dagoela ulertzen diozu; hurrengoan, norbanakoa besterik ez dagoela725, – arauz eta zein interesez diharduen momentuan. Behin historiaren martxa naturak determinatua dago – arrazak:
|
|
2007
|
|
|
Alabaina, arrazaren kontzeptua eta, sozialdarwinismoa? gabe
|
ez
dago ulertzerik positibismoa, giza eta gizarte zientzia modernoen sorrera (soziologia, antropologia), etab., h. d., idealismoarekin etena XIX. mendearen erdi aldera Europako kultura osoan, zientzian bereziki. Volksgeistaz ari bagara, bada, Herder-engandik Hegel-engana dagoena baino are gehiago, erabakigarria da bi aldion artean dagoen etena eta leizea kontuan edukitzea (Hegel-en, zientzia?
|
|
2008
|
|
|
onartu ere, onartu zuen, antza, bere bizitzaren azkeneko hiru urteetan, itxura hura ematen zuen behinik behin, gai hura burmuinetako tolesdura baten itzalean aparkatu eta gaiarekin lotutako gorabeherak jada interesatuko ez balitzaizkio bezala. Baina, itxurak itxura, hori besterik ez zitzaion Rufinori interesatzen, agidanez, bestela
|
ez
baitago ulertzerik nola atera zitzaion gai hura, erreakzio normal bat ere izan zitekeen, beste ikuspegi batetik, bere egoera anormalaren erdian, zeren gaixotasunak gorputz arimen ahalmena agortu eta aldartea aldatu baitzion egunez egun eta minutuz minutu?, hain era indartsuan eta hain era oldarkorrean atera ere, itzaletik argirako bidea eginda, heriotzako orduan!
|
|
|
onartu ere, onartu zuen, antza, bere bizitzaren azkeneko hiru urteetan, itxura hura ematen zuen behinik behin, gai hura burmuinetako tolesdura baten itzalean aparkatu eta gaiarekin lotutako gorabeherak jada interesatuko ez balitzaizkio bezala. Baina, itxurak itxura, hori besterik ez zitzaion Rufinori interesatzen, agidanez, bestela
|
ez
baitago ulertzerik nola atera zitzaion gai hura –erreakzio normal bat ere izan zitekeen, beste ikuspegi batetik, bere egoera anormalaren erdian, zeren gaixotasunak gorputz arimen ahalmena agortu eta aldartea aldatu baitzion egunez egun eta minutuz minutu–, hain era indartsuan eta hain era oldarkorrean atera ere, itzaletik argirako bidea eginda, heriotzako orduan!...
|
|
2009
|
|
|
Txopitea jauna pazientzia galtzen hasia zen, bai, tratamenduak bezperan bete zituen bi hilabete?, baina gaixoa ez zegoen puntu berean, beharbada, ez atzera ez aurrera, bestela
|
ez
baitago ulertzerik Adak egun hartan eman zuèn aurrerapausoa, arratsalde partean eman ere, gaixoek patioan izaten zutèn ohiko paseoan; medikuak Maria Bibianari kontatua zion ordurako nola joan zitzaion goizeko kontsulta: nola berak, haizearen mintzoa entzuteko, gelako leihoak ireki zituen, eta nola Ada bere baitan bildu zen, ezohiko jarreran?
|
|
|
Baina ez? bestela
|
ez
baitago ulertzerik nola astebete geroago Maria Bibianak egin zuen estropezu harri berean.
|
|
|
Esan nahi baita Maria Bibianak kontu haiek guztiak behar zituela buruan: haietaz gain, baina, bazuen beste kontu bat, antza, bestela
|
ez
baitago ulertzerik nola atera zitzaion bat batean, barru barrutik atera ere:
|
|
|
Denbora berriekiko egokitzapenak zuritzen zion Nazariori turutatik diskorako jauzia? nahiz eta zuritze hartan bazegoen sakonagoko beste arrazoi bat, Nazariok aitonaren turutarekin zuèn arazoarekin lotua, bestela
|
ez
baitago ulertzerik nola, herritik hirira egin zuèn etxe aldatzean, ez zuen berarekin eraman oroigarri hura: esan nahi baita gizonak kuttuna behar zuela objektu hura, bai, alde batetik, latorrizkoa zen arren eta mailatu txiki bat zuen arren, primeran eutsi zion denboraren joanari?, baina baita ahanzturaren kutxan sartzeko modukoa ere, bestetik, turutots ba
|
|
|
mirespenez entzuten zion Adari, zerumugan zegoèn eguzkia suzko gurpil bat zen, itsasgaina odolez eta amets gorriz tindatzen zuena, estanpa ezin erromantikoagoan?, adorazioz ere bai ia? baita ikusleetako askok eta askok ere,
|
ez
baitago ulertzerik, bestela, nola azken ahapaldian. A las barricadas, a las barricadas?!. Adarekin bat egin zuten haiek, ezker ukabila gora jaurtiz eta kantatzeari ekinez, Adaren ahots imanduak gainerakoena, langileen denbora altzairuzko denbora bat zen, azken batean?
|
|
|
–Ordena, bestela hemen
|
ez
dago ulertzerik! –esan zuen pilotuak.
|
|
|
Teofilo Mariak, baina, erlojuari begira jarraitzen zuen; edo esan liteke begi batekin erlojuari begira zegoela eta bestearekin jertseari, nahiz eta kontzienteki ikusten zuèn begi bakarra erlojuari begira egon, bestela
|
ez
baitago ulertzerik nola esan zion arrebari esan beharrekoa, modurik mekanikoenean:
|
|
|
Denbora berriekiko egokitzapenak zuritzen zion Nazariori turutatik diskorako jauzia... nahiz eta zuritze hartan bazegoen sakonagoko beste arrazoi bat, Nazariok aitonaren turutarekin zuèn arazoarekin lotua, bestela
|
ez
baitago ulertzerik nola, herritik hirira egin zuèn etxe aldatzean, ez zuen berarekin eraman oroigarri hura: esan nahi baita gizonak kuttuna behar zuela objektu hura, bai, alde batetik –latorrizkoa zen arren eta mailatu txiki bat zuen arren, primeran eutsi zion denboraren joanari–, baina baita ahanzturaren kutxan sartzeko modukoa ere, bestetik, turutots ba
|
|
|
Teofilo Mariak, baina, erlojuari begira jarraitzen zuen; edo esan liteke begi batekin erlojuari begira zegoela eta bestearekin jertseari, nahiz eta kontzienteki ikusten zuèn begi bakarra erlojuari begira egon, bestela
|
ez
baitago ulertzerik nola esan zion arrebari esan beharrekoa, modurik mekanikoenean:
|
|
|
Txopitea jauna pazientzia galtzen hasia zen, bai –tratamenduak bezperan bete zituen bi hilabete–, baina gaixoa ez zegoen puntu berean, beharbada, ez atzera ez aurrera, bestela
|
ez
baitago ulertzerik Adak egun hartan eman zuèn aurrerapausoa, arratsalde partean eman ere, gaixoek patioan izaten zutèn ohiko paseoan; medikuak Maria Bibianari kontatua zion ordurako nola joan zitzaion goizeko kontsulta: nola berak, haizearen mintzoa entzuteko, gelako leihoak ireki zituen, eta nola Ada bere baitan bildu zen, ezohiko jarreran...
|
|
|
Baina ez... bestela
|
ez
baitago ulertzerik nola astebete geroago Maria Bibianak egin zuen estropezu harri berean.
|
|
|
/ hay que defenderla con fe y valor..."; Adak pasioz kantatzen zuen –unerik seinalatuenetan, alza la bandera revolucionaria, ezker eskua ukabil bihurtu, eta zerura jaurtitzen zuen–, etorkizun suzkoaren konpas berean, edo haren irudipena ematen zuen, hain zirudien haren kantatzeko erak zinezkoa eta egiatia, haren ahots erlatsak –umetako ahots zuriak, denborarekin, nortasun handiagoko bati egin zion leku: ...oa egiten zuena, erlastasun puntu hura bere berezko ahotsaren ezaugarri nagusi bihurtu arteraino; Chaplinek –kapelua burutik kendua zuen, begiak zabalik– mirespenez entzuten zion Adari –zerumugan zegoèn eguzkia suzko gurpil bat zen, itsasgaina odolez eta amets gorriz tindatzen zuena, estanpa ezin erromantikoagoan–, adorazioz ere bai ia... baita ikusleetako askok eta askok ere,
|
ez
baitago ulertzerik, bestela, nola azken ahapaldian –A las barricadas, a las barricadas...! – Adarekin bat egin zuten haiek, ezker ukabila gora jaurtiz eta kantatzeari ekinez, Adaren ahots imanduak gainerakoena –langileen denbora altzairuzko denbora bat zen, azken batean– imandu balu bezala; hain hunkituta geratu zen Chaplin, itxura batean, non, iheslariak lotara igorrita gero,...
|
|
|
Esan nahi baita Maria Bibianak kontu haiek guztiak behar zituela buruan: haietaz gain, baina, bazuen beste kontu bat, antza, bestela
|
ez
baitago ulertzerik nola atera zitzaion bat batean, barru barrutik atera ere:
|
|
|
–Ordena, bestela hemen
|
ez
dago ulertzerik! –esan zuen pilotuak.
|
|
2010
|
|
|
Ene bihotzak egin zuen jauzia! Mezu hura
|
ez
dago ulertzerik, baina, aurreko urteko gabonetan jasotakoa kontuan eduki gabe, don Faustok bertan jakinarazten baitzidan bere arreba. Amanda?, senarra galdu eta alargundu egin zela. Amanda, baina, ez zen besoak uztartuta gelditu; aitzitik:
|
|
|
Halako zerbait ote zebilkion Teori buruan? Bestela
|
ez
baitago ulertzerik nola berretu eta gehiagotu zituen Teok aitaren arimaren aldeko mezak, egun jakin batetik aurrera. Are gehiago:
|
|
|
–Zer gertatu ote zen amaren eta nire arreba Adaren buruetan, horrela erotzeko???; baina ni neu ere zertan ibili ote nintzen neure nerabezaroan burua era hartan galtzeko, suizidio saio bati ekiten niola?; galdetu ere, galdetu nion egun batean probintziako frantziskotar teologo aski ezagun bati ea teologiak eta psikologiak ba ote zuten elkarri zer esanik, eta berak: . XX. mendeko teologia
|
ez
dago ulertzerik Freuden eta Jungen ekarpenik gabe, Jungena batez ere??; gomendatu ere, gomendatu zidan Jungen liburuxka bat, gaztelaniara itzulia. Psicología y religión?, luzaro gabe irakurri nuena, baina geroztik deus gutxi, harik eta zu Elorrietako komentura iritsi zinen arte, Zapiain estimatua, ordutik aurrera, bai, gainditu gabeko ikasgaiari behar bezala ekiteko aukera zabaldu baitzitzaidan.
|
|
|
Ai, nola eragin zidan atzeraka Benjamin Maria gogoratzeak, baina ai, nola gozatu nuen, aldi berean, Helenaren erreakzioarekin, begiak eta ahotsa ez ezik, arnasa ere lekuz kanpo baitzuen, itxura batean!; baina nire gozamena ez zen punturik gorenera iritsi, antza, bestela
|
ez
baitago ulertzerik nola ekin nion arestian hartutako bideari: –Badakizu nor zen Tartalo?
|
|
|
Hamaika hamabi urteko umea nintzen, bai, baina kolpetik bihurtu nintzen pertsona heldu, itxuraz, bizitzak gogor astindu ninduen, baina bizitzak ez zuen bere zentzua galdu; aitzitik: inoiz baino zentzu handiagoa behar zuen orduan?, bestela
|
ez
baitago ulertzerik amari eman niòn erantzuna, ezta sendategiko medikuari eman niona ere bere garaian, noiz eta bere iragarpena egin baitzidan, sendatze prozesuan birika bat galtzeko posibilitatea ote nuen?
|
|
|
Hamaika hamabi urteko umea nintzen, bai, baina kolpetik bihurtu nintzen pertsona heldu, itxuraz —bizitzak gogor astindu ninduen, baina bizitzak ez zuen bere zentzua galdu; aitzitik: inoiz baino zentzu handiagoa behar zuen orduan—, bestela
|
ez
baitago ulertzerik amari eman niòn erantzuna... ezta sendategiko medikuari eman niona ere bere garaian, noiz eta bere iragarpena egin baitzidan, sendatze prozesuan birika bat galtzeko posibilitatea ote nuen... esan ez nion, bada, hitzetik hortzera, etsi onez: " Hobe zeruan birika batekin sartu, biekin infernuan baino"!, ongi gogoratzen naiz esaldi hartaz, gogoratzeko modukoa denez...
|
|
|
Halako zerbait ote zebilkion Teori buruan? Bestela
|
ez
baitago ulertzerik nola berretu eta gehiagotu zituen Teok aitaren arimaren aldeko mezak, egun jakin batetik aurrera. Are gehiago:
|
|
|
Ene bihotzak egin zuen jauzia! Mezu hura
|
ez
dago ulertzerik, baina, aurreko urteko gabonetan jasotakoa kontuan eduki gabe, don Faustok bertan jakinarazten baitzidan bere arreba —Amanda—, senarra galdu eta alargundu egin zela. Amanda, baina, ez zen besoak uztartuta gelditu; aitzitik:
|
|
|
Ai, nola eragin zidan atzeraka Benjamin Maria gogoratzeak, baina ai, nola gozatu nuen, aldi berean, Helenaren erreakzioarekin, begiak eta ahotsa ez ezik, arnasa ere lekuz kanpo baitzuen, itxura batean!; baina nire gozamena ez zen punturik gorenera iritsi, antza, bestela
|
ez
baitago ulertzerik nola ekin nion arestian hartutako bideari: " Badakizu nor zen Tartalo?
|
|
|
" Zer gertatu ote zen amaren eta nire arreba Adaren buruetan, horrela erotzeko...?"; baina ni neu ere zertan ibili ote nintzen neure nerabezaroan burua era hartan galtzeko, suizidio saio bati ekiten niola?; galdetu ere, galdetu nion egun batean probintziako frantziskotar teologo aski ezagun bati ea teologiak eta psikologiak ba ote zuten elkarri zer esanik, eta berak: " XX. mendeko teologia
|
ez
dago ulertzerik Freuden eta Jungen ekarpenik gabe, Jungena batez ere..."; gomendatu ere, gomendatu zidan Jungen liburuxka bat, gaztelaniara itzulia —Psicología y religión—, luzaro gabe irakurri nuena, baina geroztik deus gutxi... harik eta zu Elorrietako komentura iritsi zinen arte, Zapiain estimatua, ordutik aurrera, bai, gainditu gabeko ikasgaiari behar bezala ekiteko aukera za...
|
|
2011
|
|
|
Biolentzia estrukturalaren bidetik erreproduzitzen baita egun iraganeko zapalkuntzen baldintza. Hartara, iragana gaurkotzen duen bortxakeria hori gabe
|
ez
dago ulertzerik etnozidio globalaren historia hau.
|
|
2012
|
|
|
Orio
|
ez
dago ulertzerik Oria ibaiarekiko harremana ulertzen ez bada. Oriotarren paisaia naturala izateaz gain, herriaren ekonomia ere Oria ibaiaren aberastasunetik galbahetu izan da mendeetan.
|
|
2013
|
|
|
puntu horretan, non edonor izan daitekeen poeta? baita Pedro bera ere, bestela
|
ez
baitago ulertzerik zelan,. Almudena. Izugarri gustatzen zaidan?
|
|
|
Haiek, ordea, ordu batzuetako ihesaldiak ziren, bere burua ez baretu ez lasaitu ez zutenak, bestela
|
ez
baitago ulertzerik zelan hasi zen bat batean negarrez, Soriatik etxerako bidean jarri baino bi egun lehenago, afalondoko tertulian: ez nian egin behar, baina egin diat, eta akabo!, nik parrandak isildu izan dizkizuet, eta zuek ere ez berba egin, mesedez?
|
|
|
Eta, hala eta guztiz ere, mutilak datu bat zuen aldeko, alkoholak eragindako arintasunaren puntu ezti horretan baitzegoen –zainetako odol itsasoan itsaspeko hori bat zebilkiolakoa ere ez zen, beharbada, hipotesi faltsua–: puntu horretan, non edonor izan daitekeen poeta... baita Pedro bera ere, bestela
|
ez
baitago ulertzerik zelan," Almudena. Izugarri gustatzen zaidan" esan eta, handik segundo batera, erantsi zuen:
|
|
|
Haiek, ordea, ordu batzuetako ihesaldiak ziren, bere burua ez baretu ez lasaitu ez zutenak, bestela
|
ez
baitago ulertzerik zelan hasi zen bat batean negarrez, Soriatik etxerako bidean jarri baino bi egun lehenago, afalondoko tertulian: ez nian egin behar, baina egin diat, eta akabo!, nik parrandak isildu izan dizkizuet, eta zuek ere ez berba egin, mesedez...
|
|
2014
|
|
|
Ez alkate, ez gobernadore, babak eltzetik aterako zionik
|
ez
zegoela ulertu zuen Don Domingok laster. Bera bezala, camisa vieja?
|
|
2015
|
|
|
Epe laburrean bake prozesu baterako aukerarik
|
ez
zegoela ulertu uste izan nuen. Bilera bukatzera zihoala, solasaldia baliagarria egin al zitzaigun galdetu ziguten.
|
|
|
Umeek zain jarraitu zuten, jarraipenaren zain. Harkaitz, jarraipenik
|
ez
zegoela ulertu zuenean, negarrez hasi zen. Ama hurbildu zitzaionean, besoen kolpe batez errefusatu zuen eta ez zion ukitzen utzi.
|
|
2016
|
|
|
Urteetan esan dugu lege hori baztertzailea dela, herritarren eskubideak bizitokiaren arabera aitortzen dituelako. Hori
|
ez
dago ulertzerik. Guk benetan uste genuen, are gehiago, seguru ginen Euskararen Legea bertan behera geratuko zela?, dio Paul Bilbaok (Diario de Noticias, 2016ko maiatzaren 29a).
|
|
2017
|
|
|
badira bi urte ez dudala jaso haren gutunik, honezkero hirurogeita hamar urtetik gora izan behar ditu, beharbada arriskuan dago. Dudarik gabe, arriskuan dago, bestela
|
ez
dago ulertzerik nitaz jabetu den kar hau zeinak pusatzen nauen berriro biltzera harekin zerikusirik zeukàn guztia, gogora ekartzera esan zizkidàn guztiak eta egin zuèn guztia, eta dena ezartzera paperean iltzaturik, suntsiduratik begiratzeko. Heriotza, haren heriotza?
|
|
|
Letek ere begiratu zion, harrituta. Babaren alde
|
ez
egotea ulertzen zuen, baina ezezagun bati animozko hitzak esatea ez zitzaion ondo begitantzen eta, automatikoki, isiltzeko eskatu zion. Beire sutan jarri zen, baina ezer esan aurretik Beruna JRk berriro deitu zituen bi boxeolariak ring erdira.
|
|
|
Baina nire aita horrelakoa zen, jende klase hori bezalakoa. Beraiek baino gehiago ez dakien ilustraturen baten liburua erosten dute (gainontzean liburuak idazteari nola ekin dioten
|
ez
dago ulertzerik). Eta hark dena argitzen diela uste dute.
|
|
2018
|
|
|
Gu, berriz, ezezkoan geunden: hau
|
ez
dago ulertzerik ez Nafarroan, ez alderdian, ez inon. Hala ere, neu irtenbidea bilatu nahian ibili nintzen.
|
|
2020
|
|
|
–Gizona? –ez dakit zergatik esan nuen; une hartan emakume puska harekin txoratuta
|
ez
egotea uler ez nezakeelako agian. Dena den, aguanta ezan aldean!
|
|
2021
|
|
|
Apalago egin du azken galdera, bere hamar arrantzale prestuak ere bere alde atzamar bat mugitzeko prest
|
ez
daudela ulertuta. Kingsleyren traizioaren beldur izan, eta onartu duzu ez duzula etortzen ikusi Darwinena, zure kutun, zure obra bukatuenarena.
|