|
2008
|
|
|
Euskal hitzak dira euskara bizian sustraituak daudenak" (1959) eta" Euskara bizian sustraituak
|
ez
daudenak ez dira euskal hitzak, sustraitzen ez diren bitartean bederen" (1991). Hitz sustraituei igartzeko irizpideak, berriz:
|
|
|
Hitzak dira errazen darabiltzagun elementuak edozein hizkuntz azterketarako, berez mugatuak eta zehatzak direlako, edo horrela diruditelako, eta, bestalde, oso aprobetxagarriak ere bai. Baina, bide batez, arriskutsuak ere badira, hitzen erabilera ri mugarik ezartzerik
|
ez
dagoelako ez formaren ez esanahiaren aldetik eta edonork erabil ditzazke askatasunez, ezpaitute hizkuntzaren egiturarik hausten ez iraultzen.
|
|
|
Euskal hitza zer den eta zer ez den definituta edo du Euskaltzaindiak 1991ko apirilaren 26ko adierazpenean (Euskal hitzak dira euskara bizian sustraituak daude nak esana zuen lehendik, eta honako erantsi zion adierazpen hartan: Euskara bizian sustraituak
|
ez
daudenak ez dira euskal hitzak, sustraitzen ez diren bitartean bederen. Eta hitzak sustraiak badituen ala ez igartzeko, hiru irizpide ezarri zituen:
|
|
|
Euskaraz, 1890erako,
|
ez
zegoen ez nobelagintza erregionalistarik, eta ezta prosazko eredu sendorik bat ere. Euskal idazleak autodidaktak ziren, beren irakurlegoa urria, hein bateko ikasketaduna (baina oro har ez goi mailakoa) eta hirietan bertan modan egondako baserri gaietara ohitua.
|
|
|
Beraz euskaraz ekoitzitako liburu gehienak dotrinak eta gisako debozio lanak ziren, gutxi eskolaturiko herritarrei zuzenduak.
|
Ez
egoteagatik ez zegoen ezta euskaraz idazteko eredu batu bat ere, dialekto eta ortografia desberdinak baliatzen baitziren. Ondorioz euskarazko argitalpenen hedadura esparrua probintzia bakarrera mugatu ohi zen (edo onenean bihiru probintziatara), ez euskal hiztun komunitate osora.
|
|
2009
|
|
|
Biak ala biak garrantzitsuak. Eta biak Euskaltzaindiak berak bere baitan garatu beharrekoak,
|
ez
baitago ez unibertsitaterik ez eta erakunde ofizial euskaltzalerik ere. Azkuek eta ingurukoek horren kontzientzia garbia bide dute.
|
|
|
Eta dirudienez, Euskaltzaindiak asmatu egin du. Euskalgintzaren eta Euskaltzaindiaren artean, Euskaltzaindiaren eta herri erakundeen artean,
|
ez
dago ez etenik ez pitzadurarik. Hori bera nahikoa mirari da herri zatikatu honetan.
|
|
2010
|
|
|
Aipu erretorikoa gnome> figurarekin lotzen da, eta lekukotasuna esleitzen zaio. Figura honek berbaldiaren formarekin lotu gabe, sententzia funtzioa du; horrela, orokortasuna
|
ez
legoke ez forman ez eta proposizioaren edukian ere, baizik eta sententzia hura sostengatzen duen elkartean; bestela esanda, haren ardura enuntziatiboa duen elkartean (Compagnon 127 or.).
|
|
2012
|
|
|
Hirugarren itzulpena, ordea, guztiz urruntzen da lehen bi poemek iradokitzen zituzten naturako paisaietatik: hemen
|
ez
dago ez erreka ez itsasorik, ez inork piztu duen surik, ezta errautsik edota haize naturalik ere, mozkorraldi baten biharamunean esnatu den norbaiten gorputz txarra baizik. Eta hala eta guztiz ere, aurreko poemetako elementu berberak erabiliz osatu da poema:
|
|
|
Bi enuntziatuen artean
|
ez
dago ez lotura sintaktikorik (C tipoa) ez eta kohesio mekanismorik ere koherentziazko harremanaren adierazle (B tipoa). Bi enuntziatu elkarrekin gurutzatzen dira.
|
|
|
Zenbaitetan, halere, azalpena
|
ez
dagokio ez E1 oinarrizko enuntziatuan dioenari, ezta esateari berari ere. Gehiago da, gure ustez, esatariak berak dioenetik ateratzen den edo atera daitekeen ondorio edo dedukziora iristeko oinarri izan duen arrazoia.
|
|
2015
|
|
|
1) Sarrera honen hasieran emandako literaturari buruzko deskripzioaren edo planteamenduaren harira, gogora ekarri behar da antologiaren gunea testuak direla. Testurik gabe
|
ez
dago ez literaturarik, ez eta literatur bizitzarik. Antologia testuinguruan kokatu eta oin oharrez hornitutako testu hautatuen bilduma da.
|
|
2016
|
|
|
Bi autore ezagunak dira hemen aipatuak, biak unibertsitarioak, beraz hizkuntza nagusien literatura ezagutzen dutenak eta kritika landu dutenak. Munduko literatura gehienetan kritika formalik
|
ez
dago ez eta ere unibertsitateko kritikarik. Gehienetan obrak biltzen dira, tokiko prentsan dagoelarik, horien aipamena egiten da gai horietaz interesatzen bada.
|
|
2021
|
|
|
Euskaltzaindiak" Hitz elkartuen osaera eta idazkera" arauan esanaren arabera, beharrik
|
ez
dagoenean ez genuke hirutik gorako hitz elkartuetara jo behar: hobe euskal aldizkarietako zuzendarien bilera, soinu uhinen hedapen bidea edo Mendibilgo Udalaren kirol patronatua, ezen ez euskal aldizkari zuzendari bilera, soinu uhin hedapen bidea eta Mendibilgo udal kirol patronatua.
|
|
|
Hau, izan ere, alboraturiko perpaus bietan hitz edo partikularen bat —aditzondoa, gehienetan— errepikatuz gauzatzen da anitz aldiz, gorago esan dugun bezala: Piper gorri eta berdeak ere bereziezinak zitzaizkion, beltzak baitziruditen, bai batzuek eta bai besteek (Olarra); Ordena da, ordea, jendearen lehen eskubidea, zeren ordenarik gabe
|
ez
baitago ez erlijionerik ez bizitza moldatzerik (Irigoien).
|