|
2011
|
|
|
Abantaila handia, izugarrizko bentaja du halakoetan adiera popular horrek: euskaltzaleoi
|
ez
dago diglosia zer den definitu beharrik;" mundu guztiak daki" zer den diglosia. ez da hori, inondik inora, gotzon garateren kritikarik txikiena. oso bestela: gure arteko funtzionamendu nagusi baten azalpen argia izan nahi du, elgoibartar handiaren artikulu erakargarria eskumutil harturik, azalpentxo honek.
|
|
|
Labur bilduz: Ferguson-en diglosia genetikoan L ateratzen da normalean garaile, eta" bigarren mailako" (hots, gu bezala non genetically related hizkuntzen kasuetan) h. ez omen da lege legea, baina bai estatistikoki argi dagoen kontua eta, beraz, arau nagusitzat (general tendency tzat, gutxienez) har litekeena. kontuak horrela badira, gurea bezain ahuldutako hizkuntza diferenteen kasuan
|
ez
dago diglosia eskuratzen saiatu beharrik: arau horri eskerrak badakigu, izan ere, A+ B iraunkor samar bat eskuratzeko egiten duguna egiten dugula kondenaturik gaudela. katalana salba zitekeen, gaztelaniaren aurrez aurre, diglosiari eutsi balio (edota salba liteke, berriro ere diglosia eskuratzen badu). euskara ez. zein motiborengatik?
|
|
|
3.3.3
|
Ez
dago diglosiarik, konpartimentazio soziofuntzionalik gabe horretan bereizten da diglosia, gainerako ezaugarritan baino areago, bestelako elebitasun kasu indibidualetatik eta societal multilingualism delakotik166 konpartimentazio hori gabe ez dago diglosiarik. hizkuntza
|
|
|
3.3.3 Ez dago diglosiarik, konpartimentazio soziofuntzionalik gabe horretan bereizten da diglosia, gainerako ezaugarritan baino areago, bestelako elebitasun kasu indibidualetatik eta societal multilingualism delakotik166 konpartimentazio hori gabe
|
ez
dago diglosiarik. hizkuntza
|
|
|
has gaitezen errazenetik. hots, orain arte ikusitakoaren eta bibliografia teknikoaren arabera dudarik txikiena eskaintzen duenetik. datu seguru horien ildotik, bistan da garai batean gure gurea izandako diglosia tradizionala (egurenen 1867ko azalpenekoa, kasu) gogor pitzatu dela nonahi, eta ia desagertu egin dela euskal herriko eskualde gehienetan. urola kostaz, Tolosaren gerri bueltaz eta goierriko albo eremuaz, Markina ondarru Lekeitio triangeluaz eta Larraun goizueta Bortziri Baztan koadrangeluaz aparte eAeko eta Nafarroako herri herrixka jakinak ditugu, gero eta nabarmenago, joera nagusi horri erabat men egin ez dioten azken gordelekuak, azken baluarteak: arnasgune horiek ditugu behinolako (partez, nola hala, eraldatzen hasitako) diglosiaren azken egoitza. horiek ere
|
ez
daude diglosiak hain noraezekoa duen konpartimentazio soziofuntzionalaren (edota territorialaren) aldetik gero eta indartsuago, gero eta erdarak interbenituago baizik. hots, diglosia tradizionala bere azken hondarretara iritsi da gurean. hori bakarrik ez da geratu, bistan
|
|
|
Trantsizio aldi horretan ez dago konpartimentazio egonkorrik, ez aurrez aurreko k eta B hizkuntzen erabilera arau onarpen zabalekorik. hots, hor
|
ez
dago diglosiarik. gurasoen edo aitona amonen mintzajardun arruntaren arau haustea, belaunaldi batetik hurrengorako shift desplazamendua sarri, da hor nagusi. horrexegatik da shift (mintzaldaketa alegia), eta ez diglosia (mintzabideari bere hartan eustea). zer dela-eta hasi behar dugu orain diglosiarik ezari diglosia deitzen, zer da" diglossie instable" delakoa?
|
|
|
Cambridge: Cambridge university press. onar dezagun, hasiera hasieratik, Mikel zalbidek proposatzen digun diglosia kontzeptuaren adiera2 ez arrazoia eman eta isilarazteagatik, ez, zintzoki bat baizik. horrela, adiera hertsian, euskararen hiztun elkartea ez da, gaur egun, egoera diglosikoan bizi; euskal herrian
|
ez
dago diglosiarik. Ados. gaur egun, ez dago hizkuntzen arteko banaketa funtzionalik (functional compartmentalization), ez dago gune edo zonalde euskaldunik (euskaraz nagusiki erabiltzen duenik), hizkuntzen geroratzean, transmisioan, ez dago aurrerapenik, eta, azkenik, hizkuntzen (erabilera eremu, modu eta abarren) arteko berezitasunak ezabatzen ari dira. diglosia terminoak, beraz, ez digu balio euskal herrian bizi dugun berariazko hizkuntza egoera izendatzeko. hori da, hain zuzen ere, Diglosiaren purgatorioaz txostenari datxekion konklusiorik behinena. diglosia barik zalbide jaunak euskal herriko hizkuntza egoera honela definitzen du:
|
|
|
Hori da, funtsean, ahuldu horrekin azaldu nahi dena: ...eta, egungo joera nagusiari buelta ematen ez bazaio, galtzeko arrisku bizian dagoela.3 galtzeko arriskuan (endangered) edo bizi iraupena mehatxupean (threatened) izatea, alde batetik, edo ahuldutakoa hizkuntza izatea, bestetik, ez datoz bat nire ustez. gauza bat da hilzorian edo bizirauteko mehatxuAdiera hertsian, euskararen hiztun elkartea ez da, gaur egun, egoera diglosikoan bizi; Euskal Herrian
|
ez
dago diglosiarik. Gaur egun, ez dago hizkuntzen arteko banaketa funtzionalik ez dago gune edo zonalde euskaldunik (euskaraz nagusiki erabiltzen duenik), hizkuntzen geroratzean, transmisioan, ez dago aurrerapenik, eta, azkenik, hizkuntzen (erabilera eremu, modu eta abarren) arteko berezitasunak ezabatzen ari dira.
|
|
|
inork ez du, dakidala, ezaugarri hori auzitan jarri; b) iraunkorra da diglosia: hainbatean, egonkorra. orain arteko diglosiaz ari garelarik bat etorri dira ohargileak iraunkortasun (beti erlatibo eta ezinbestean mugatu, baina ukaezin) horrekin. egungo edo geroko diglosiaz jarduterakoan, aldiz, agertu dira zenbaitengan eta, gero ikusiko denez, kontrako iritzi argirik agertu da inoiz; c)
|
Ez
dago diglosiarik, konpartimentazio soziofuntzionalik gabe: erabateko adostasuna suMikel Zalbide – Hamar ondorio, gazi eta gozo matu dut puntu zentral horretan. garrantzitsua da, nire ustez, adostasun hori; d) diglosia giroan bizi den hiztun elkartean, H eta L ez dira berdin eskuratzen; transmititu ere ez. honetan ere ez da kontrako ohar iruzkin handirik jaso; eta e) Diglosia ez da gatazka iturri nabarmen. honetan ere konforme agertu da antza (kontrako iritzirik ez du behintzat eman) hainbat ohargile.
|
|
|
exodiglosiaz ari izan gara gaurkoan, eta muga esparru horretan ulertu behar da galdera parea: euskara gaztelanien (iparraldean euskara frantsesen) artean dagoen edo
|
ez
dagoen diglosiaz ari gara. ez dugu hitzik esan, aitzitik, endodiglosiaz: ez zaharraz26 eta ez berriagoaz (euskara baExodiglosiaz ari izan gara gaurkoan, eta muga esparru horretan ulertu behar da galderaparea:
|
|
|
ez zaharraz26 eta ez berriagoaz (euskara baExodiglosiaz ari izan gara gaurkoan, eta muga esparru horretan ulertu behar da galderaparea: euskaragaztelanien (iparraldean euskarafrantsesen) artean dagoen edo
|
ez
dagoen diglosiaz ari gara. Ez dugu hitzik esan, aitzitik, endodiglosiaz:
|